Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштік тәрбие
Мазмұны
Кіріспе.................................................................................
I. тарау. Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштік тәрбие
1.1.Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштікті қалыптастыру..
1.2. Халықтық педагогика отансүйгіштік тәрбие берудің негізі ретінде...
II. тарау. Отансүйгіштік тәрбие берудің әдіс-тәсілдері мен жолдары.
2.1. Отансүйгіштік тәрбие беруді ұйымдастыру формалары....................
2.2. Дамыта оқыту технологиясы арқылы отансүйгіштік тәрбие беру
Қорытынды................................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................................................
Қосымшалар
Кіріспе
Қазақстан Республикасының егемендік алып, дербес мемлекет болуына байланысты
Тәрбиедегі ең басты бағыт делінген тәлім-тәрбие тұжырымдамасында: (1999)
Қазіргі кезде бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштік тәрбие беру
Мектепте өткізілетін сабақтар, алғашқы әскери даярлық пәндері оқушыларға
Қазіргі әлемдік ғылымда Отан және адам дүниесінің үйлесімділік
Бүгінгі таңда отансүйгіштік тәрбие берудің Отанға, елге деген
Осыған орай, зерттеу проблемасы оқыту процесінде бастауыш сынып
Бұл қайшылықты шешу зерттеу жұмыстың тақырыбын “Бастауыш сынып
Зерттеудің көкейтестілігі – отаншылдық сезімін тәрбиелеу білім берудің
Зерттеу обьектісі: Бастауыш сыныпқа білім беру ұйымдарындағы оқу-тәрбие
Зерттеу пәні: мектептегі оқыту процесінде бастауыш сынып оқушыларының
Зерттеу болжамы: егерде оқыту үрдісінің мазмұны мен әдістемесі
Зерттеу міндеттері:
Жас жеткіншектерге отансүйгіш тәрбие беруді жетілдірудің негізгі бағыттарын
оқыту, тәрбиелеу, дамыту және оқушылардың отанды қорғауға психологиялық
отансүйгіш және азаматты тәрбиелеу мәселесіне бірегей көзқарасты қалыптастыру;
оқушыларға отансүйгіш тәрбие беруді ұйымдастыру мен іске асыруда
- оқушыларға отансүйгіш сезім негіздерін
- оқушыларға жоғары отансүйгіш
Зерттеудің әдіснамалық негізі: таным теориясы, жеке тұлғалық пен
Зерттеу көздері: педагогика, психология ғалымдарының еңбектері, Қазақстан Республикасының
Зерттеу әдістері: педагогикалық, психологиялық және оқу-әдістемелік әдебиеттерге теориялық
Курстық жұмыстың құрылымы: Зерттеу жұмысы кіріспеден, 2 бөлімнен,қорытындыдан,
Кіріспеде – зерттеу жұмыстың көкейтестілігін, мақсаты, объектісі, пәні,
Қорытындыда – жүргізілген зерттеудің нәтижелеріне негізделген тұжырымдар мен
Қосымшада – зерттеу барысында қолданылған материалдар (анкета, тәрбие
І. тарау. Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштік тәрбие
1.1 Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштікті қалыптастыру.
Отансүйгіш тәрбие негізін дамытудың мәні жеке тұлғаның жоғары
Таным психикалық процестердің (түйсік, қабылдау, зейін, ойлау, сөйлеу
Отансүйгіш тәрбие беру бағыттары:
Бүгінгі жас ұрпақ – болашақ Қазақстан азаматы. Олар
Бастауыш мектепте тәрбие жұмысын жан-жақты ұйымдастыра отырып, оқушыларды
Жалпы білім беретін мектеп оқушыларын отансүйгіштікке тәрбиелеу мәселелерін
Бастауыш мектеп оқушыларына отансүйгіштік тәрбие берудің іс-тәжірибелерін зерттеушілер
1. Отансүйгіштік білім
2. Отансүйгіштік сана
3. Отансүйгіштік іс-әрекет
Қазіргі қоғамның әлеуметтік сұранысын мектепке қойып отырған талап
Әр оқушы білімді өздігінен ізденіп, ғылыми және техникалық
Отансүйгіштік білім – оқушылардың іс-әрекет тәсілдерді меңгеруі мен
Отансүйгіштік білім қасиеттілігі осы заманда ақпараттық алмасу үлгісінің
Қай кезеңде болмасын ұрпақ тәрбиелеу мәселесі басты назарда
Отансүйгіштік идеясы сонау Аристотель мен Платон, кейін педагогика
Кейін отансүйгіштік, интернационалдық тәрбие беру мазмұны, оның әдістемесі
Отансүйгіштік (грек сөзі Patriotes – отандас, Patris –
Отанға деген сүйіспеншілік, бойындағы күш қуатымен білімін Отан
Елжандылық идея – отаншылдық сезім – адамда жүре
В.В.Макаров “ Отансүйгіштік кез келген саяси, әлеуметтік, этникалық
Осы айтылғандардың барлығы патриотизм қоғамдық сананың бір формасы,
Көп ұлтты Қазақстан үшін отансүйгіштік сезімнің рухани
Отансүйгіштік идеясының дамуы Аристотель, Цицерон, Платон есімдерімен тығыз
Отансүйгіштік туралы идеяларды кезінде өздерінің шығармаларында қазақ даласының
1991 жылдан бастап Қазақстанның тәуелсіздік алуына орай ұлттық
Қазақстандық отансүйгіштікті профессор А.Хұсайнов: “Қазақ елін шексіз сүю
Белгілі педагогтар А.С. Макаренко мен В.А. Сухомлинский ерлік
Ендеше, жас ұрпақтың бойында ұлттық сананы қалыптастыруда олардың
Зерттеуші – ғалым Қ.Қабдіразақұлы жас ұрпақты дәстүрлер негізінде
Ғалым-психолог А.Темірбеков “Оқушылардың патриотизм сезімін тәрбиелеудің кейбір мәселелері”атты
Егеменді Қазақстанның болашағы, тағдыры жастардың қолында. Сондықтан жастарымыз
Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Демек, жас ұрпақтың
Әр жас ұрпақтың бойында өз Отанына, еліне деген
Алғашқы мектеп есігін ашқан бүлдіршіннің бойында отансүйгіштік сезімді
“Отан – отбасынан басталады”дейді халық даналығы. Демек, бала
Қазақ елін сыртқы жаудан аман сақтап қалу үшін
Қай заманда болмасын адамзат алдында тұрған ұлы мұрат-міндеттердің
Халықты сүйсіндірген бұл әңгімелер, оның мақалаларында да айрықша
Ертегілер халқымыздың тарихын, тұрмыс-салтын, әдет-ғұрпын, нанымын, дүниетанымын білдіреді.
Қазақ халқы, оның ішінен шыққан дана адамдар өз
Жалпы ертегілердің түрлері сан алуан. Ертегілер өмірде болмайтын
Көркем шығармаларда, оның ішінде ауыз әдебиеті үлгілерінде халық
Рухани-адамгершілік тәрбие негіздері қалыптасатын маңызды әлеуметтік институт ретінде
Қазақстан мектеп оқушыларын отансүйгіштікке тәрбиелеудің өткені мен дәл
Ғалымдардың пайымдауынша, патриотизмге тәрбиелеуде сүйенетін негізгі ұғымдар “ұлттық
Адамның жеке псхологиясының әскери қызметтегі маңызын аша келіп,
Бұдан келіп шығатын тұжырым: Б. Момышұлы көрсеткен рухани
Қазақстанды отансүйгіштіктің арқауы қазақ мемелекетіне деген сүйіспеншілік, ұлтына
Қоғамның өз азаматтарына қызмет етуі адамның өзіне байланысты
Жаңа тарихи әлеуметтік жағдайда отансүйгіштік жаңа сипатқа ие
Отансүйгіштік сезімнің объектісі мен қайнар көзі – Отан.
Қазақстандық отансүйгіштікке келсек, ол тек қазақтардың ғана өз
Ұлттық отансүйгіштікті ұлт және отансүйгіштік туралы екі ұғымның
Ғылыми деректерге зер салатын болсақ, отансүйгіштік ұғымы 15
Отансүйгіштіктің әдіснамалық негізін айқындауда психологиялық, философиялық, педагогикалық тұрғыда
Алыс және жақын шетелдердегі отансүйгіштік ұғымына берілген анықтамалардың
Анықтамалар Алынған әдебиет көзі
“Менің отансүйгіштік сезімім ірбіт сандығындай (“матрешка”сияқты бір сандықтың
Таңдамалы шығармалар жинағы.
Отансүйгіштік – Отанын сүйетін, оның байлығын қорғайтын, отансүйгіш,
Толковый словарь живого велико русского языка.
Отансүйгіштік – адамгершілік және саяси принцип, сезім, оның
Алматы, 1996
Отансүйгіштік – Отанға, туған жерге, өзінің мәдени ортасына
Қазақ совет энциклопедиясы.
“ Отансүйгіштік – Отанға деген сүйіспеншілік, жеке адамның
Қанмен жазылған кітап.
Отансүйгіштік өз халқына, Отанға деген сүйіспеншілік пролетарлық интернационализммен
Педагогикалық сөздік.
Отансүйгіштік – адамның туа біткен, биологиялық қасиеті емес,
Әлия мен Мәншүк ерлігінде жоғары сынып оқушыларын отансүйгіштікке
Алматы, 1999.
1.2. Халықтық педагогика отансүйгіштік тәрбие берудің негізі ретінде.
Ұлттық дәстүрлер негізінде отансүйгіштік тәрбие беру мәселесі бүгінгі
Дәстүрлер қоғамдық сана мен еңбек қызметінің барлық салаларында
Дәстүрлер адамдардың ақыл – ойы мен сезімдеріне иелік
Әдетте дәстүрлер заттық түрде, заттанған күйінде көрініс беретінін
Жеке адамның ұлттық – отансүйгіштік қасиетін қалыптастыруда оның
Ұлттық болмыс – бітім, жалпы алғанда халықтың ұлттық
Біздің пайымдауымызша, ұлттық отансүйгіштікті тұлғаға халықтың дәстүрлері мен
Оның ерекшеліктері ұлттық өмірдің, қоршаған орта мен ұрпақтардың
Отансүйгіштік қалыптастыру мен дамытудың бір жолы тұлға бойында
Отансүйгіштіктің қалыптасу жолын былайша айқындауға болады. Адамдар ортақ
Дәстүрлер ұлттық отансүйгіштікті қалыптастыруда шешуші рөл атқарады. Қазақ
Отансүйгіштік сезім тектік тұрғыда қан арқылы берілмейді, ол
Дәстүрлер бір – бірінен әлеуметтік субъект ретінде де
Әлеуметтік субъектке қарай дәстүрлер жалпы адамзаттық, ұлттық және
Жалпы адамзаттық дәстүрлер халықтармен жеке адамдардың көптеген ғасырлар
Ұлттық дәстүрлер – бұл нақты бір халықтың әлеуметтік,
Жас ұрпаққа ұлттық мұралар негізінде отансүйгіштік тәрбие беру
ІІ.тарау. Отансүйгіштік тәрбие берудің әдіс-тәсілдері мен жолдары.
2.1. Отансүйгіштік тәрбиені ұйымдастыру формалары .
Кешенді отансүйгіштік тәрбиенің ұйымдастыру принциптері – тәрбиені басқаруды
Басқару ұйымдарының құрылымы, олардың қызметі, құқықтары мен міндеттері
Отансүйгіштік тәрбиенің жүйелілігі, оның құрылымдығы мен біртұтастығы барлық
Отансүйгіштік тәрбие жүйесін басқару ұйымдары қызметінің мынадай түрлерін
жоспарлау;
тәрбиешілер қызметі мен кіші жүйелердің өз міндеттерін
қабылданған шешімдердің орындалуын бақылау мен тексеру;
тәрбиеде дербес негіздерді дамыту және пайдалану;
идеологиялық мамандарды іріктеу мен даярлау;
басшылық ұйымдарды ақпаратпен қамтамасыз ету;
отансүйгіштік тәрбие нәтижелерін зерттеу және түзету,
Басқару объектілеріне – тәрбиешілер, тәрбиеленушілер, отансүйгіштік тәрбиенің негізгі
Біздің мемлекетімізде оқыту тәрбиелеу саясатының бағыты оқушыларды отансүйгіштікті
Жалпы,қазақстандық отансүйгіштік дегеніміз - өзіңді республика халқының ажырамас
Қазақстандық отансүйгіштікке басқа халықтарға деген сыйластық, бүкіл адамзатты
Демек, жас ұрпақты отансүйгіштікке тәрбиелеу келесі бағыттардан тұрады:
бұл сезімнің жоғары азаматтық мәнін, әрбір адамның және
отансүйгіштік сезімді оятып, оны жоғары дәрежеде дамыту;
өз отанына қызмет етуде отансүйгіштік сезімін көрсетіп, қажет
отансүйгіштік сананы қалыптастыру, отансүйгіштік сезімдерін ояту;
отансүйгіштік іс-әрекет, мінез-құлқын ұйымдастыру болуы керек деген ой-тұжырымдамамыздың
Сонымен, біздің көзқарасымыз бойынша
Отансүйгіштік тәрбие – педагогикалық проблема. Мемлекет пен қоғамның
Жұртшылықтың мемлекетке қарай қадамдары
а) балалар және жастар ұжымдары. Балалар мен жастардың
Білім беру ұйымдары өздерінің мемлекеттің жанды бөлігі болып
Сабақтар мен сыныптан тыс сабақтар бағдарламаларына жас адамдардың
Жастардың құқықтық тәрбиесін жақсарту, құқық бұзушылықтардың әрекетті түрде
Орталық және өңірлік баспа БАҚ-тарында отансүйгіштік тәрбие беру
ә) “қоғам - мемлекет” тиімді байланысын қалыптастыру.
Күш-жігерлер әрбір адам өміріндегі және мемлекет қызметіндегі шынайы
Отансүйгіштік тәрбиені жоспарлаудағы нысаналы көзқарас үрдісі Президент Н.Ә.Назарбаевтің
Болашақты жоспарлау отансүйгіштік тәрбиеде кешенді көзқарасты жүзеге асыруда
2.2. Дамыта оқыту технологиясы арқылы отансүйгіштік тәрбие берудің
Отансүйгіштік тәрбие беруде дамыта оқыту технологиясын қолдану.
Көркем шығарма арқылы бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштік тәрбие
Кез-келген педагогикалық оқулықты талдасақ, онда оқыту әдісі ұғымына
Көркем шығарма арқылы бастауыш сынып оқшыларына отансүйгіштік тәрбие
Топтық жұмыстарға бірыңғай топтық жұмыс және сараланған топтық
2-сынып. Тақырыбы: Отан
Сабақтың мақсаттары:Оқушыларға Мұқағали Мақатаевтың Отан туралы өлеңін меңгерту.Осы
Сабақтың көрнекілігі:Отан туралы жазылған мақал-мәтелдер,Қазақстанның физикалық-географиялық картасы,суреттер.
Сабақ түрі:аралас
Сабақтың барысы
І.Сабақ бірден үй тапсырмасын сұраудан басталады.Себебі бұрын Әбдіжәміл
ІІ.Жаңа тақырыпты түсіндіру үшін оқушылармен отан туралы
ІІІ.Оқулықпен жұмыс.Өлеңді мәнерлеп, дауыстап оқу.Әрбір жолын оқушылармен бірлесіп
ІY.Дәптермен жұмыс.Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау.Тақтада ілінген плакаттағы “Туған
Туған жер туралы оқушылардың өздері білетін мақал-мәтел айтқызып,
Қазақстан географиялық картасын Қазақстанның алатын орнын көрсету арқылы
Ү.Үйге тапсырма беру.Өлеңді жаттап келу.М.Мақатаевтың Туған жер, Отан
Сондай-ақ, осы сыныпта өтілетін “Астана”, үшінші сыныпта “Туған
Қорыта келгенде, бастауыш сатыда ана тілі сабағында көркем
Педагогикалық энциклопедияда: ой әрекеті – баланың барлық нышандарының
Қазақстандық отансүйгіштікке тәрбиелеуде көркем шығармаларды пайдалану.
Ғасырлар бойы халқымыз ұрпағын ізгіліктілікке, өз елін сүюге
Әр дәуірдің тарихи кезеңдерінде Отан сүйгішке тәрбиелеудің өзіндіке
Еліміз егемендік алған 10 жыл ішінде жас ұрпақ
Бүгін де жалпы білім беретін мектептің оқу-тәрбие үрдісінде
Солардың ішінде әдебиеттік оқу пәні – оқушылардың сөз
Пән мазмұнында оқушы бойында қалыптасуға тиісті мына ізгіліктерге
ана тіліне сүйіспеншілік – туған тілін білу, өз
туған жерге сүйіспеншілік – туған өлке табиғатын дсүю,
туған елге сүйіспеншілік - өз ұлтын сүю, Отанын
өз отбасына сүйіспеншілік – ата-анасын, туыс бауырларын құрметтеп
Қазақстанды мекен ететін халықтарға деген құрмет сезімін қалыптастыру-ұлт
Бастауыш сынып оқушыларының бойында осы тектес құндылықтар қалыптастыру
Оқушылардың жас ерекшелігіне сай, түсінігіне жеңіл шығарманың бірі-Сәкен
Бастауыш сыынып оқушыларының сана-сезімін оятып, зердесін дамытатын үздік
Қорыта айтқанда көркем шығармалар негізінде жеке тұлғаның дамуы
Қазақстан Республикасы өзінің мемлкеттік, экономикалық және саяси дербестігін
Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алғаннан кейін мерзімді басылымдарды “ұлттық”
Бүгінгі таңда, мұғалімдеріміз оқыту мен тәрбиелеу процесінде этнопедагогиканы
Ұлы бірлік – отансүйгіштік – рухтың аса бір
Қазақ халқының рухани көсемі, қазақ тіл білімінің атасы,
Біз бүгінгі ұрпақ, осы екі нәрсені көзіміздің қарашығындай
Отансүйгіштіктің шынайы үлгісі – ұстаз.
Қорытынды.
Қорыта айтқанда,жаңа білімнің тізгінін ұстайтын еркін елдің ертеңгі
«Бесік жырымен» бойын сіңіретін отансүйгіштік қасиет «Батырлар жыры»,
Бала бойындағы білімін, адамгершілік қасиетін, күш қуатын Отаны,
Ұлттық отансүйгіштікті қалыптастыруды мұғалім оқушыдан бұрын өз бойында
Сондықтан да ең бірінші өзімізді еліміздің нағыз отансүйгіші
Төртіншіден, бала бойында ұлттық рухты дамытудың жолы отын
«Тәуелсіздік туын тіккен күн», «отан қорғаушылар күні» тақырыптарындағы
Ұлттық отансүйгіштік
Мақсаты
Ұлттық рухтың бала
бойында қалыптасу -
ына ықпал ету.
«Отан», «борыш»,
«ар - ождан»,
«Ұлттық намыс»
Мазмұны
Отбасы
Отбасы
Мүшелерінің
Отансүйгіштігі
Ата – ананың
өз қызметі
туралы
әңгімесі,
отбасындағы
салт – дәстүр
діни көзқарас,
үлкен аға –
әпкелерінің
әңгімелері.
Сынып жұмысы
Өтілген тақырыптың мазмұнынынан ұлттық рухты іздестіріп отыру.
Мәтіндегі кейіпкерлердің батырлық, ерліктерін дәріптеп отыру.
«Отан» сөзімен байланысты бірнеше тақырыпта шығармалар, өлеңдер жаздыру.
Отан туралы өлеңдерді түсініп жаттауа машықтандыра отырып, оқушылардың
Сыныптан тыс жұмыс.
Ұлы Отан соғысының ардагерлерімен кездесу. Отан сақшыларымен кездесу.
Патриоттық тақырыптағы көркем, деректі фильмдер.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Наурызбай Ж. Ұлттық мектептің ұлы мұрағат. Алматы
Уалиханов Ш. Таңдамалы шығармалар. Алматы, Жазушы 1985-560б
Момышұлы Б. Қанмен жазылған кітап.
Бастауыш мектеп 3, 2007,10б
Білім №1(31) 2007,43б.
Қазақстан мектебі.1,2006,52б.
Бастауыш мектеп 5-6-2007,63б.
Бастауыш мектеп 10,2006,34б.
Махамбет энциклопедиясы –А, ҚРҰ ғылым академиясы 2004,3-5б.
М.Өтемісұлы –А, Қазақстан көркем әдебиеті баспасы,
Махамбет жырсемсер-А, Жазушы баспасы,1979,45б.
Білім, Алматы 4,2007,15б.
Қазақстан мектебі 9-10, 2005,80б.
Бала тәрбиесі 4, 2006,48б.
Менеджмент в образование 5,2003 300б
Ұлағат 6,2005.
Валоелогия 4, 2007.
Білім 3, 2004.
Пойск 4, 2003.
Ұлт тағылымы.
Бастауыш мектеп 1,1998.
Константинов Н.А.История педагогики 1974,380б.
Құрманбаев М. Ж. Алматы ,2003,24б.
Қ.Р.«Білім туралы» зағын жүзеге асыру
33
Ойын арқылы оқыту
Міндетті деңгей
Сараланған топтық жұмыстар
Сұрамақтар
Алгоиртмдік деңгей
Шығармашылық деңгей
Айтыс ойындары
Қаламақтар
Санамақтар
Эвристикалық деңгей
Біріңғай топтық жұмыстар
Дамыта оқытуды жүзеге асыру бағыттары
Деңгейлік тапсырмалар арқылы оқыту
Топтық жұмыстар ұйымдастыру арқылы тұлғалық қасиеттерді
Әдебиеттік оқу пәнінен отансүйгіштік, елжандылық бағытындағы тапсырмалар
Бастауыш сынып оқушыларына отансүйгіштікті қалыптастыру
Бастауыш сынып оқушыларының отансүйгіштік сезімін тәрбиелеу құндылықтарын белгілеу
Бастауыш сынып оқушыларын ана тілі сабағы арқылы отансүйгіштікке тәрбиелеу
Көркем шығарма арқылы оқушыларға патриоттық тәрбие берудің педагогикалық мүмкіндіктері
Оқушыларды қазақ батырларының қаһармандық бейнесі арқылы отансүйгіштікке тәрбиелеу
Оқушыларға құқықтық тәрбие берудің жалпы сипаттамасы
Оқушыларды отансүйгіштік интерноционалдық тәрбиелеудің теориялық мәселелері
Басатуыш мектепте әдебиеттік оқу сабағында оқушыларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу
Әдеби туындыны бастауыш мектептің оқу - тәрбие процесінде пайдалану арқылы оқушыларға патриоттық тәрбие берудің теориялық және әдістемелік негізін жасау