Тұтанған темекі түтіні
ЖОСПАР
Кіріспе 2
Темекінің шығу тарихы 2
Тажал түтіні 3
Темекінің организмге кері әсері 6
Темекі түтінінің құрамы 6
Тұтанбаған темекі ғана зиянсыз 8
Темекі тартпаған денсаулығын сақтаған 10
Зерттеу нәтижелері 10
Тұтанған темекі түтіні 10
Қорытынды 13
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 14
Кіріспе
«Кім темекі шексе оның ішкі ағзалары
да, ақшалары да күйіп кетедің
Шығыс нақылы
Мен өз курстық жұмысымды темекінің зияны,
Ата тегі темекі дегенді білмеген қазақтың
Темекінің шығу тарихы
1492 жылы Христофор Колумб және оның
ХҮІ ғасырда темекі Францияға таралған. Франциядағы
Темекінің адамға зиянын бірінші рет Англияда
ХҮІ ғасырда темекі Испанияға, Португалияға, Англияға
Тажал түтіні
Салауатты өмір салтын қалыптастыру проблемалары
Балалар мен жасөспірімдер арасында темекінің жаппай
Темекі түтінінде формальдегид, бензол және обыр
Шылым шегу барысында қанға көміртегі қышқылы
Адам бойында темекінің залалы тимейтін ағза
Еліміздің Салауатты өмір салтын қалыптастыру проблемалары
Темекі өндіріп, сату — мол пайда
Осы жайларды реттеу, бақылау үшін, болашақ
Жоғарыда аталған мәліметтер мен бұл іс-шараларды
Бүгінгі күнде індетке айналып тұрған
Мәселенің байыбына жете түсу үшін әдеттегідей
Темекіге қарсы саясатты одан әрі жетілдіру
Темекіге тосқауыл қоюдағы тағы бір
Халқымыздың, ұрпағымыздың денсаулығы - жас мемлекетіміздің
Жасөспірімнің темекіге әуестенуі оның жынысына байланысты
Темекінің организмге кері әсері
Темекі шегу адам денсаулығына зиянды екені
Адамдар неге темекі шегеді?
Бұл сұраққа жауап іздеу максатында тұрғындардан
Темекі түтінінің құрамы
Ал, енді темекі түтінінің құрамына кіретін
Смола — рак ауруын тудыратын химиялык
Никотин — үйренуге мүмкіндік беретін өте
Көміртегі — дәмсіз, иіссіз улы газ.
Кадмий — батареяда қолданылатын жоғары токсикалык
Формальдегид — өлі денені консервілеуге қолданылатын
Адетон — тұрмыста кең қолданылатын еріткіш.
Бензол — жылу және химиялық өндірісте
Темекінің организмге әсері:
а) Нерв жүйесіне: никотиннін ОНЖ-не деген
б) Тыныс алу жүйесіне: темекі шегетін
в) Жүрек-қантамырлар жүйесіне: темекі түтінінің құрамындағы
Сонымен қатар, жүректің өзінде орналасқан қантамырларының
г) Асқорыту мүшелеріне: әсіресе темекіні тез
Тұтанбаған темекі ғана зиянсыз
Темекі тарту ежелгі замандарда пайда
Бірақ темекі салдарлары көп ұзамай байқала
Шіркеу де темекі тартуға қарсы шықты.
Кәсіпкерлер темекіні табыс көзіне айналдырды. XІX
Темекі жаңалап тартқан сайын түтінмен ішке
Тартылған әрбір темекі сайын С витамині
Фильтрлі темекінің қағаз өткізгіші никотинкің 20
Темекі тартпаған денсаулығын сақтаған
Адамға тілсіз жау — темекі. Егер
Швецияда жүргізілген зерттеу нәтижесі бойынша, темекіден
Академик Чазов жүректің ишемиялық ауруын темекі
Темекінің осынша зияндылығына қарамастан дүние жүзінде
Зерттеу нәтижелері
Америка зерттеушілері темекі түтінінде альфа бөлшектері
Тұтанған темекі түтіні
Темекі түтінінде зиянды 600 улы зат
Бұл кім ?
-Күрк-күрк жөтелген,
Кеудесін зорға көтерген,
Біреу келеді ілбіп,
бұл кім?
-Е, тәйірі кім екенін білдік
Қарағаннан сиқына,
Шылымшы ғой...... 0 сұмдық!
-Жүзі солғын,
Көзі тұздай болған.
Шүберектей өңі тұр.
Алдымызда адам емес,
Кәдімгі өлік тұр.
-Е, тәйірі кім екенін білдік,
Қарағаннан сиқына,
Шылымшы ғой..... 0 сұмдық!
-Бұғаналары айқасқан,
Иығы иығына тиіп кетіпті
Тістері сарғайып,
Екі ерні түтінге кеуіп кетіпті.
-Е, тәйірі кім екенін білдік,
Қарағаннан сиқына
Шылымшы ғой.... 0 сұмдық!
Өкінішке орай, соңғы жылдары темекі шеккіштердің
Темекі әйелдің ішкі ағзаларына, оның ішінде
Бала емізіп жүрген аналарға да темекі
Қорыта айтқанда, темекі шегетін ана —
Темекі шығаратын монополиялар никотині мен смоласы
Қорытынды
Өз курстық жұмысымды қорытындылайтын болсам, қазіргі
Өткен 2002 жылдың Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Ж.Ж. Жатқанбаев – Валеология, Алматы-2003
Х.Қ. Сәтбаева, Ж.Б. Нілдібаева – Валеология
Денсаулық журналы, №1, 2004 жыл
4. Валеология журналы, №25, 2003
14
Темекі түтінінің құрамы
СПИД туралы деректер
Темекінің тауқыметі
Темекінің адам ағзасына зияны
Ауруды болдырмау және салауатты өмір салтын ынталандыру
Әйел мен баланың денсаулығын жақсарту
Темекінің адам денсаулығына зияны
Шылым шегу
Темекінің адам денсаулығына әсері
Темекінің қарынға әсері