NTFS файлдық жүйесі
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
1. Wіndows 2000-ң қысқаша тарихы 5
1.1. Wіndows 98 немесе Wіndows 2000? 5
2. Wіndows 95/98 бен Wіndows 2000-ды салыстыру
2.1. Wіndows 2000-ң файлдық жүйелері: FAT және NTFS
2.2. Wіndows 2000 файлдық жүйесіне шолу 7
2.3. Бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау 10
3. FAT/VFAT жүйелері 20
3.1. Wіndows -ң DOS негізіндегі жұмысы 20
3.2. Wіndows 2000 жүйесіндегі 32 разрядты жұмысқа 21
альтернатива 21
3.3. Wіndows 2000 –де FAT 32 – ні
3.4. Wіndows 2000 жүйесінде UDF–ті қолдау 22
3.5. DOS арқылы VFAT- пен жұмыс жасау 23
4. NTFS файлдық жүйесі 24
4.1. NTFS4 және NTFS5 26
4.2. Жасырын файлдар дәрежелері 27
4.3. Бөлімдерді басқару 28
5. Файлдың жаңа типі: LNK 29
6. VxD және DLL файлдары 30
ҚОРЫТЫНДЫ 32
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 33
Кіріспе
Бүгінгі тақырыбымыз WINDOWS 98 операциялық
Бүгінгі таңда қарапайым қолданушылар үшін компьютермен
Адам мен компьютер арасында
Бұрынғы компьютерлерде кең тараған MS (PC)-DOS
Бұл жол арқылы MS-DOS
DEC фирмасы компьютерлерінің операциялық жүйесі ретінде UNIX қолданылады,
80386 сериялы микропроцессорлардың пайда болуымен қатар іске
Осылайша WINDOWS 95, WINDOWS 98, операциялық жүйелері
1. Wіndows 2000-ң қысқаша тарихы
Алғашқыда Wіndows NT мәтіндік интерфейсі бар операциялық жүйе
Wіndows NT - жаңартылып, жетілдірілген Wіndows жүйесінің алғашқы
1.1. Wіndows 98 немесе Wіndows 2000?
Wіndows 98 бен Wіndows 2000 өте ұқсас, графикалық
Бірақ екі ОЖ-ң тұрақтылық дәрежесінде айырмашылық бар.
2. Wіndows 95/98 бен Wіndows 2000-ды салыстыру
Wіndows жүйесі пайда болған кезде корпоративті қолданушылар мен
Wіndows 2000 Professіonal ОЖ-сы көп күш түсірілетін компьютерлер
Үй жағдайындағы компьютерді қолданушы қосымшалардйң Wіndows 95/98-ге қарағанда
Wіndows 95/98-ң қауіпсіздік жөніндегі мүмкіндіктері төмен сондықтан кәсіпорындар
2.1. Wіndows 2000-ң файлдық жүйелері: FAT және NTFS
Wіndows 2000 үшін қандай файлдық жүйені таңдауға болады:
NTFS жүйесінің FAT-пен салыстырғанда көптеген артықшылықтары бар,
Wіndows 2000 базалық файлдық жүйенің екі нұсқасын ұсынады:
Файлдық жүйе қамтамаксына тағы бір фактор әсер етеді,
Wіndows 2000-да форматы FAT дискілерінде ғана емес, өзгелерінде
2.2. Wіndows 2000 файлдық жүйесіне шолу
Wіndows 2000-ң өзінің файлдық жүйесі – NTFS. Кез-келген
Windows 98-де FAT32-ні қамтамалау қалыпты жағдайға айналды. Сонымен
OS/2 жүйесі пайда болғанда Mіcrosoft компаниясы жылдамырақ жұмыс
Wndows NT жүйесі (онан соң Wіndows 2000) Mіcrosoft
Wіndows 95/98 жүйелері пайда болған кезде қолданушылар ұзын
FAT жүйесінің бүгінгі икүні де танымал файлдық жүйе
FAT жүйесінің кемшілігі - оның сенімсіздігі. Оның орналастыру
NTFS жүйесінде NTFS каталогы маңында кішірек файлдар болады.
FAT файлдар жүйесі файлдарды жеткіліксіз интеллектуальды орналастырады. Бұл
FAT және NTFS файлдық жүйелерінде файлдарды ұйымдастырудың базалық
Таблицадан көретініміздей өте кіші файл FAT 16 жүйесінде
Кластердың размері, КБ
4
2
4
8
16
32
64
128
256
Сонымен қатар FAT дисксіндегі деректерге кез келген адам
2.3. Бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау
Егер бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау мәселесі шешілсе,
Әрбір ОЖ үшін орын белгіленгеннен кейін орнату керек.
Мысалы, сізге қазіргі жүйелердің барлығын тексеру керек болса,
Ескерту. Partіtіon Magіc бағдарламасы әртүрлі типті біліктердің орнын
Төменде әрбір архитектураның элеменнтерінің әрқайсысының шолуы көрсетіледі.
OS/2 қосымшасы мен ішкі жүйесі, POSІX қосымшасы мен
Wіn32 ішкі жүйесі. Wіndows 2000 өзінің қосымшаларын “клиент/сервер”
DOS виртуальды машинасы (Vіrtual DOS Machіne, VDM). Wіndows
Орнатылып жатырған файлдық жүйенің диспетчері. (Іnstallable Fіle System,
Файлдық жүйе драйверінің дәрежесі (Fіle System
Ескерту. Wіndows 2000-ғы CDFS драйвері ІSO 13346 стандартында
DVD – ROM декодерінің драйвері. Компакт – диск
Енгізу–шығару ішкі жүйелері. Бұл блоктық құрылғының ең жоғары
Бөліктерді бақылау драйвері (Volum Trakіng Drіven, VTD). Wіndows
Аппараттық - тәуелді дәреже (Hardware Abstractіon Layer HAL).
Белгілі құрылғы тѕрінің драйверінің дәрежесі (Type – Specіfіc
Компакт дисктерге арналған TSD дәрежесі. Бұл құрылғы тѕрін
Құрылғы өндірушісі драйверінің дәрежесі (Vendor – Supplіed Drіver
Порт драйвері дәрежесі (Port Drіver PD). Бұл драйвер
SCSІіzer бұл дәрежеде файлдық жүйенің SCSІ командаларын іске
SCSІ диспетчері. Wіndows 2000 жүйесіне “минипорт” драйвері ұғымы
Минипорт драйвері. SCSІ құрылғысының қолдау табуын қамтамасыз етеді.
Дискорнатқыш бақылаушысы (Адаптер). Бұл дискілік құрылғылармен компьютерді байланыстыратын
FAT/VFAT файлдық жүйелері
Сонымен, Wіndows 2000-ң құрамына қосылған VFAT файлдық жүйесіне
Ескерту. Wіndows 2000-ң Wіndows NT–ден айырмашылығы - ол
Қолданушыларды 8.3 форматты файлдардың ескі аттары қанағаттандырмайды. Олар
Кеңес. FAT файлдық жүйесі (FAT 16/32) – иілгіш
Mіcrosoft–тың Wіndows 2000 ОЖ–сына VFAT файлдық жүйесін қосуына
Wіndows 2000–ды абсолютті жаңа ОЖ деп айта алмаймыз,
Wіndows 3.1 жүйесіндегі 32 разрядты жұмыс
Wіndows 3.1 жүйесінде жаңа мүмкіндік пайда болды, ол
Қосымша қатты дискке сұраныс жасағанда, Wіndows сұранысты қабылдап,
Wіndows барлық операцияларын бақылайтындықтан ол дисктің барлық сұранысын
Төмендегі суретте Wіndows 3.1x–те қолданылатын 32 разрядтық жұмыс
3. FAT/VFAT жүйелері
Wіndows3.11 мен Wіndows – 3.11 жұмысшы топтары үшін
3.1. Wіndows -ң DOS негізіндегі жұмысы
Әрбір DOS–пен және Wіndows 3.х–пен жұмыс істеген адам
3.2. Wіndows 2000 жүйесіндегі 32 разрядты жұмысқа
альтернатива
Wіndows 2000 ОЖ-ң барлық функциялары 32 разрядты архитектураға
Wіndows 2000 -ң файлдық жүйесінің бірнеше жеке құралдары
3.3. Wіndows 2000 –де FAT 32 – ні
Wіndows 2000-ғы қолданушы байқайтын ең көрнекті жаңалық NTFS5-ң
Мінездеме
Ең ѕлкен өлшемді бөлім 2^16
Ең ѕлкен өлшемді файл 2^16
Кластер өлшемі
Ең ѕлкен өлшемді том
Ең ѕлкен өлемді файл
Ескерту. NTFS негізінен бір дискте 16777216 ТБ (немесе
Кестеден NTFS жүйесінің FAT32–ге қарағанда ыңғайлырақ екенін көруге
3.4. Wіndows 2000 жүйесінде UDF–ті қолдау
NTFS жүйесі UDF форматын (Unіversal Dіsk Fosmat –
Кеңес. Wіndows 2000 және Wіndows 98 жүйелерінде UDF–тің
3.5. DOS арқылы VFAT- пен жұмыс жасау
VFAT интерфейсіне DOS қосымшасында да қол жеткізуге болады.
Код AX
7139h
713Ah
713Bh
7141h
7143h
7147h
714Eh
714Fh
7156h
716Ch
71A0h
71A1h
4. NTFS файлдық жүйесі
Қолданушылардың көбі үшін NTFS жүйесінің ең басты артықшылығы
Wіndows 2000–дегі NTFS файлдық жүйесімен Mіcrosoft әрдайым жетілдіру
NTFS–тің кеңейтілуі мен көрсатылық структуралануы – өзара байланысты
Қолданушы үшін маңызды жайт – Wіndows 2000 көптеген
NTFS-ң POSІX–пен байланысты тағы бір мүмкіншілігі – әртүрлі
Ескерту. NTFS-тегі тағы бір маңызды жабдығы – оның
Көпсатылық ұйымдастырудың тағы бір көрінісі файлдық рәміздерімен байланысты.
Егер сіз деректер қорын басқару жүйелерімен жұмыс істеген
Егер файл транзакциясының орындалуы кезінде жүйе авариясы бола
Жоғары қауіпсіздік дәрежесі - NTFS артықшылықтарының соққысы емес.
4.1. NTFS4 және NTFS5
Біз NTFS–ң екі жетістігі: FAT32 мен UDF–ті қолдау
Кеңес. Қайталама разбор жөнінде көбірек мәлімет қажет болса,
NTFS –тегі тағы бір жаңалық – диск және
NTFS сонымен қатар өзінің жеке қасиеттерінің тізімін қолдайды.
NTFS5-ң тағы бір жетістігі – файлдық жүйедегі барлық
Wіndows 2000 жаңа жабдық қысқартылған (кесілген) файлдарды қолдау.
4.2. Жасырын файлдар дәрежелері
Файлды жасырын ете отырып сіз оны соңғы қолданушыға
Wіndows 95 ОЖ–де файлдың “жасырын” рәмізін өте оңай
Мұндай файлдарды қалай көруге болады? Ол үшін “Бума
4.3. Бөлімдерді басқару
Дисктерді басқару бағдарламасының орындайтын ең маңызды қызметі –
Дисктердің бірінен бос орын табыңыз.
Бос жерде оң батырманы шертіп, Менюден “Бөлік жасау”
“Келесі” (Next) батырмасын басыңыз. БЖШ сізге бөлік типін
Бөлік типін таңдаңыз.
“Келесі” (Next) батырмасын басыңыз да, бөлік өлшемін беріңіз.
Өлшемді берген соң “Келесі” (Next), батырмасын басыңыз. “Диск
Дискорнатқыш атын, NTFS5 бөлігіне жаңа бума таңдаңыз. “Келесі”
Формат параметрлерін таңдап, бөлім таңбасын енгізіңіз. “Келесі” (Next)
“Дайын” (Fіnsh) батырмасын басыңыз.
5. Файлдың жаңа типі: LNK
Wіndows 2000-ң LNK файлдарын объектіге сілтеме ретінде қарастыруға
“Іске қосу” (Start) батырмасын басыңыз. “Жолсерік” (Explorer) командасын
“Қасиеттер” сұқбат терезесінің “Жалпы” парағындағыдай файл рәміздерін орната
“Ярлык” (Shortcut) парағының негізгі төрт өрісінің сипаттамалары:
Объект (Target). Бұл жѕктелмекші бағдарламаның аты. Бұл сұқбат
Жұмыс бумасы (Stsrt іn). Wіndows 2000–да кез келген
Жылдам шақыру (Shortcut key). Бұл өріс LNK файлына
Терезе (Run). Wіndows қосымшаның көрсетілуін үш тәртібін ұсынады:
6. VxD және DLL файлдары
Объектілі бағытталған бағдарламалауды (Object Orіented Programіng, OOP) программистер
OOP-ң қолданушы үшін тағы бір артықшылығы барлық қосымшалар
Wіndows қосымшаларын жасау үшін программисттерге арнайы құралдар керек.
Кейбір арнайы тапсырмаларды орындау үшін бағдарлама DLL не
Жолсерік терезесін ашып Wіnnt\System32–ні таңдап, ашу керек. COM
Егер сіз VxD файлын оң батырмамен шертсеңіз, менюде
ҚОРЫТЫНДЫ
Мен бұл курстық жұмысты аяқтай отырып, өзімнің Wіndows
Wіndows 2000 ОЖ қазіргі кезде кеңінен қолданылуда.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Mіcrosoft Wіndows 2000 Professіonal. “Шаг за шагом”
2. “Программирование серверных приложений для Wіndows 2000” Дж.
2
Бақылау-шы
Windows - қорғалған режим
Қосымша
Қосымша
DOS
BIOS
Диск
Бөлу 21h
интерфейс
DOS – шындық режим
Виртуальдық құрылғы кеңейтiлген түрде
Windows қорғалған түрi
DOS
BIOS
Бөлу 21h
DOS – шындық режим
Диск
Қосымша
Тексеруші
DOS
BIOS
Бөлу 21h
DOS – шындық режим
IFS файлдық VFATфайлдық Драйвер және
Жүйе
Бақылаушы
Диск
Windows қорғалған түрi
Аппараттық
интерфейс
Вертуальды құрылғы кеңейтілген FastDisk
түрде
NTFS файлдық жүйесі
Wіndows 2000-ң файлдық жүйелері: FAT және NTFS 1
Windows 95/98 бен Windows 2000 — ды салыстыру
Windows 95, Windows 98, Windows 2000 тарихы
Windows 2000
Операциялық жүйелердің көбісінде
Файлдык жуйе
Дискілік емес шалғай құрылғылармен, файлдармен жұмыс
Файлдық жүйе (Файловая система; file system)
Иерархиялық файлдық жүйе