АҚПАРАТТЫ ӨРНЕКТЕУ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ..............................................................................................................................3
1-ТАРАУ. АҚПАРАТТЫ ӨРНЕКТЕУ
1.1 Ақпарат және тілдер...........................................................................................5
1.2. Ақпаратты кодтау..............................................................................................7
2-ТАРАУ. АҚПАРАТТЫ ӨРНЕКТЕУДІҢ ДИНАМИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕРІ
2.1 Ақпараттың өрнектелуі. Компьютердің
2.2 Берілген санды статистикалық жүйелерінде өрнектеу................................15
ҚОРЫТЫНДЫ.............................................................................................................26
ПАЙДАЛАНЫЛҒАНӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.....................................................27
Кіріспе
Информатика- ақпаратты өрнектеу, оны түрлендіру, жинау,
Қазіргі уакытта ақпараттың, оны өңдеу, жеткізу,
Ақпарат (зат және энергиямен қатар)
Акпаратты алу және оны өңцеу кез
алмаса алады. Адамзат коғамның даму барысында
кытай, ағылшын, т.б.) пайда болды. Адамзат
Адамдар арасындағы ақпарат алмасудың бірінші құралы
1-ТАРАУ. АҚПАРАТТЫ ӨРНЕКТЕУ
1.1 Ақпарат және тілдер
Информатика - XX ғасырдағы ең тез
Информатиканың казіргі құрылымын төменде берілген сүлбе
бағдарламасына негізделіп жасалған.
Информатиканың пәндік саласы екі бөлімнен тұрады:
Ақпарат - хабарлау арқылы берілетін білімдер
Тіл - ақпаратты жеткізудің анықталған таңбалы
Тілдер екіге бөлгнеді: сөйлесуге арналған табиғи
1.2. Ақпаратты кодтау
Көптеген африкалық тайпалар бүгінгі күнге дейін
Берілген сигналдар кабылданып және түсінікті болуы
1831 жылы Фарадей электр тогын алу
Мысалы, SОS сигналы келесі түрде кодталады:
, ,. -S
, , - О
, , - S
Ақпаратты анықталған түрде пішіндеу процесі кодтау
Мәтінді кодтауда колданылатын символдардың толық жинағы
Кодтау тәсілі максатына байланысты жазуды қысқарту,
құпияландыру, өңдеуге ыңғайландыру болып келеді.
Көбінесе ағылшын. орыс тілдеріндегі мэтіндер кодталады.
1) графикалык - арнаулы белгілер (суреттер)
сандық - сандар көмегімен;
символдык - негізгі мәтін жазылған алфавиттегі
көмегімен.
Маңызды тәсіл (Содержательный подход). Хабарламада берілді
Ақпарат санының өлшем бірлігі бит деп
Бұл хабарда берілген X бит акпарат
Ақпаратты өлшеудің алфавиттік тәсті мәтіндегі ақпарат
Мәтінді жазуда колданылатын символдар жиынтығы алфавит
Алфавиттегі симводдардың толық саны алфавиттің өлшемідеп
і = 1оg 2 п,
бұл жерде п - алфавиттің өлшемі.
символдың 1 бит салмағы бар (1оg22
1 байт =8 бит.
Егер толық мәтін К символдардан тұрса,
мұндағы ақпарат өлшемі:
I =k х і
Мұндағы і- пайдаланылған алфавиттегі бір символдың
1 Кбайт (килобайт) = 210 байт
1 Мбайт (мегабайт) — 210 Кбайт
1 байт (гигабайт) = 210 Мбайт
Стандартты функцнялар, Арифмөтикалык; өрнек.Бейсикте мәндерін компьютөрдің
S0R(х~2+5/8).
мәндерін мәшиненің есептей алуы үшін оларды
Монитор экранының текстік жәнө графикалық режимдері
I0М Бейсиктө соңғы
Математикалық өрнөк Бейсиктө бір жолға жазылады
Мұндай өрнөкті
Ескерту. Егер клавиатурадан
Компьютерде арифнөтикалық өрнек мәнін есептеудің қатаң
2-ТАРАУ.АҚПАРАТТЫ ӨРНЕКТЕУДІҢ ДИНАМИКАЛЫҚ ТӘСЛДЕРІ
2.1 Ақпараттың өрнектелуі. Компьютердің
Компьютерлердің жұмыс істеу тәсілдерін, оның берілген
Санақ жүйелері. Берілген санды көрсету үшін
Санақ жүйелері түрған орнына байланысты мағынасын
Өзгеретін санау жүйесінде цифрдың мағынасы оның
Өзгермейтін сандар жүйесінде цифрдың тұрған орны
Компьютерлерде санды жазу басқа жүйелерге қарағанда
Тарихи деректер бойынша ондық санау жүйесі
Негізінде кез келген сандық жүйе құруға
сәйкес екілік, үштік, сегіздік және басқа
Өзгеретін сандық жүйеде кез келген негізге
Ондық санақ жүйесінде компьютерде информацияны өңдеу
Компьютерде мәліметтерді екілік жүйеде өңдеу өте
санның кез келген разряды тек 0
мұндай цифрлардың физикалық моделін кұру техникалық
Екілік санақ жүйесінің негізін 1850 ж.
100100 екілік санын мынадай түрде жазуға
1001002 = 1 -25+0-24+0-23+12+02+020.
Екінші буынға жататын компьютерлерде сегіздік сандық
Сегіздік сандық жүйеде тек 0-ден 7
2.2 Берілген санды статистикалық жүйелерінде өрнектеу.
а) Бүтім санды көшіру ережесі Ондық
Мысалы. 25 екілік сандық жүйеге көшір
б) Аралас бөлшек санды басқа жүйеге
Сегіздік және екілік жүйелердің арасындағы байланыс.
Кез келген сегіздік жүйеде өрнектелгеи санды
Санды екілік жүйеден сегіздік жүйеге көшіру
Бірінші және ең ақырғы санды, үш
әр үш цифрдағы топты сегіздік жүйенің
Осындай бірінен-біріне механикалык көшіру ретімен, клавиш
Екілік-ондық кодтар (жүйелер). Екілік-ондық кодтар аралык
Машина есептік қорытындысын екілік жүйеде алады
Екілік жүйедегі арифметикалық операциялар, ЭСЕМ-де арифметикалық
ЭСЕМ жасалмай тұрып, 1850 ж, ағылшын
логика деп атайды).
Екілік жүйеде әр түрлі арифметикалық операцияларды
Ескерту: бірнеше қатар сандарды қосу тәсілі
Азайту амалын орьгндағанда, көрші разрядтан қарызға
Көбейту ережесі бойынша, нөльге көбейткенде әрқашанда
Қазіргі кезде барлык халық шаруашылығы салаларында
ішінде ауылшаруашылығы мамандарына, бұл тақырыптарды оқудың
Барлық амалдарды ондық жүйеде орындауға қалыптасып
Екілік негізде берілген:
1011011011,0111011,.
сандарын 16-лық және 8-дік жүйелерде калай
Қорытынды
Қазіргі уақьтта ақпаратты жеткізу үшін сан
Қоғам дамып, техникалық байланыс кұралдары пайда
Пайдалынған әдебиеттер
1.АлексеевА.П. Информатика-2002. М., 2002.
2.Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Дәулетқулов А.
Алматы, 1998.
3.Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Дәулетқулов А.
нологии. 30 уроков по информатике. Алматы,
4.ЕржковК, ҚараевЖ., СтифутжаН. Информатика, 7-сыиып. Алматы,
5.Камардинов О. Еселтеуіш техника және программалау.
6.Камардинов О. Информатика. Бірінші бөлім. Шымкент,
7.Камардинов О. Информатика. Екінші бөлім. Шымкент,
8.Каймин В.А. Информатика: Учебник. М., 2001.
9.Конюхоеский П.В., Колесова Д.Н. идр. Экономическая
10.Макарова Н.В. и др. Информатика: Учебник.
11.Острейковский В.А. Информатика. М., 2000.
27
АЛҒАШҚЫ МАҒЛҰМАТТАР. IBM PC- ЖӨНІНДЕГІ НЕГІЗДЕР
Ақпаратты өрнектеудің динамикалық тәсілдері
«Ақпарат» ұғымының қолданылуы. Қоғамды ақпараттандыру
ЭЕМ арифметикалық негіздері. ЭЕМ-де ақпаратты көрсету
Информатика пәнінен дәрістер кешені
«Ақпарат» ұғымының қолданылуы
Ақпарат және оны өрнектеу жолдары туралы мәлімет
Ақпарат көзі
Ақпарат және оны өрнектеу жолдары жайында
Дербес компьютерлер (ДК)