Өндірістік шығын есебінің әдістері
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
Т.Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық колледжі
Реферат
Тақырыбы: Өндірістік шығындар есебі мен өнімнің
Орындаған: Ниязбаева А.Б.
Тексерген: Артықбаева Л.Қ.
Алматы 2008 жыл
Жоспар
Кіріспе
1 Бөлім. Шығындар және олардың
1.1. Шығындар туралы мәлімет
1.2 Шығындардың жіктелуі
2 Бөлім. Өндірістік шығын есебінің
2.1. Калькуляциялау және оның түрлері
2.2. Өндірістік шығын есебінің әдістері
Қолданылған әдебиеттер
1 Бөлім. Шығындар және олардың жіктелуі
1.1 Шығындар туралы мәлімет
Шығындар - ұғымына өндіріс шығындарының пайда
Шығыстар- бұл ағымдағы есептік кезеңге жатқызылатын
БЕС-ты бойынша «Шығыстар» есепті кезеңде активтерді
Енді шығындардың мәнін түсіну үшін оны
Біріншіден, шығындар ақшалай өлшеммен көрсетілген, пайдаланылған
Екіншіден, шығындар ақшалай өлшеммен көрсетілген, пайдаланылған
Үшіншіден, шығындар кез келген бөлімшенің қызметі,
Осыдан барып, есептің мақсаты, атқаратын қызметі
Қазақстандық тәжірибеде шығындар динамикасы туралы айту
1.2. Шығындардың жіктелуі
Ақшалай формадағы субъект шығынына өнімнің өзіндік
Өзіндік шығындарды дұрыс ұйымдастыру үшін оның
пайда болу орны бойынша - өндіріс,
өнім (жұмыс, қызмет) түрлері бойынша –
шығын түрлері бойынша немесе өнімнің өзіндік
Сонымен бірге:
а) экономикалық элемент бойынша - өнім
кеткенін көрсетеді. БЕС 7-ге сәйкес мына
материалдық шығындар;
еңбекақы шығындары;
аударым;
құралдың тозуы;
басқадай шығындар;
ә) калькуляциялау баптары бойынша - өнімнің
БЕС 7-ге сәйкес оған жататындар:
материалдар;
еңбекақы;
аударым;
үстеме шығындар.
2 Бөлім. Өндірістік шығын есебінің әдістері
құнын калькуляциялау
2.1. Калькуляциялау және оның түрлері
Өнімнің өзіндік құны – бұл өндіріске
Калькуляциялау – бұл барлық тауарлық өнімдердің
Калькуляциялауда субъект шығындары ақшалай түрде қорытындыланады.
Қалькуляцияның мына түрлері болуы мүмкін:
жоспарлы - еңбек шығынының, озық техника
есеп берушілік (нақты) калькуляция - өнімнің
нормативті калькуляциялар – ағымдағы жоспарлы калькуляцияның
жобалық калькуляциялар – келешекке құрылған жоспарлы
алдын-ала жүргізілетін калькуляция – нақты шығын
2.1. Өндірістік шығын есебінің әдістері
Кешенді өндірістерде біртұтас технологиялық процесте шикізаттың
Шығынды шығарып тастау әдісі – мұнда
Құрамдастырылған (комбинированный) әдіс – негізгі және
Тапсырыстық әдіс – технологиялық мақсаттарға арналған
Өндірістік шығынның тапсырыстық есебін ұйымдастыру мына
Қайта бөлу әдісі – біркелкі өнім
Шығын есебінің қайта бөлістік әдісінің ерекшеліктеріне
Бұл әдіс екі элементтен тұратын шартты
«Директ-костинг» жүйесі бойынша шығын есебінің әдісі.
«Директ-костинг» жүйесе бойынша өзіндік құнды калькуляциялау
«Директ-костинг» жүйесінің артықшылығы – баға белгілеудің
Бұл жүйе өндірісті өткізуге бағдарланған. Өткізу
Нормативті әдіс.
Өнім өндіруге кететін материалды айдың басында
Ауытқу есебі ( + - )
Нормадан ауытқуға мыналар себепші болады: материалдың
Материал шығыны бойынша нормадан ауытқу мына
құжаттау әдісі – материалды ауыстыру салдарынан
топтамалық пішу әдісі - өндіріске босатылған
түгендеу әдісі – осы әдіспен ауысым,
«Стандарт-кост» жүйесі бойынша шығын есебінің әдісі.
«Стандарт» - өндіріске қажетті машина және
«Кост» - бұл өнімнің бір бөлігін
«Стандарт-кост» жүйесінің артықшылығы - өндіріс пен
Ауытқу – нақты және нормативті шығындардың
Жоспарлау және есеп объектісіне өндірістің заттай
Барлық стандарттар жиынтығы 3 топқа бөлінеді
Баға деңгейінің есебіне қабылданғанға байланысты:
Идеалды - әлдеқайда қолайлы баға мен
Қалыпты – экономикалық кезең ішінде орташа
Ағымдық – нақты есептік кезеңдегі болжалды
Базистік – жылдың басында белгіленеді және
Қуаттылықты пайдалану деңгейіне қарай:
Теориялық – кәсіпорын оны жақсы немесе
Өткендегі орташа орындау – статистикалық
Қалыпты орындау – алдағы кезеңдегі норма
Өнім шығару көлеміне қарай:
Теориялық – кәсіпорынның теориялық қуаттылығы алдын-ала
Практикалық – жақсы орындаумен кол жеткізеді,
Қалыпты – кезең ішіде өндірістің жоғары
Болжалды - өнім шығарылымының болжалды көлеміндегі
«Стандарт-кост» жүйесі – тікелей шығындарды басқару
Өндірістік шығын есебінің әдістері
Басқарушылық есеб
Бухгалтерлік басқару есебі
Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың өндірісті басқарудағы ролі
«Семей былғары-мех комбинаты» ЖШС-дегі өндірістік шығындардың аудиті және талдауы
Басқару шешімдерін қабылдау және басқару есебі
Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау
Материалдық шығындар есебі
Шығын есебінің объектісі - кәсіпорын өндіріс шығын есебінің талдамалығын ұйымдастырудағы объект
Басқарушылық есеп бухгалтерлік есеп жүйесінің элементі ретінде