Электролит цехы


КІРІСПЕ
1
Кәсіпорынның қысқаша сипаттамасы
Шикізат базасы және өнімнің техноогиялық дәрежесімен номенклотурасы
Негізгі технологиялық және жобалық шешімдер
Энергияресурстық қажеттілік
2
2.1
2.1.1 Құрылыс ауданының
2.1.2 Құрылыс ауданын таңдау және
2.1.3 Зауыттың ішкі және сыртқы
2.1.4 Қадағалу-өткізу пункті
2.1.5 Цех орналасқан ауданды қоршау
3
Өндірістің технологиясы
3.1.1 Процесстің негізгі теориясы
3.1.2 Қоспалардың қозғалысы
3.1.3 Технлогиялық негіздері
3.1.3.1 Ванналармен электродтардың конструкциясы, өлшемдері
3.1.3.2 Ертіндінің құрамы
3.1.3.3 Ертінді церкуляциясы
3.1.3.4 Тоқ тығыздығы
3.1.4 Технологиялық тізбек жолы
3.1.5 Электролитті тазалау процессі
3.1.6 Катод бөліміне кіретін материалдардың
3.1.7 Катод бөліміндегі негізгі қондырғыларға сипаттама
3.1.8 Катодты мыс өндірісі және
3.1.9 Катодтарды дайындау
3.2 Технологиялық есептер
3.2.1 Материалды балансты есептеу
3.2.1.1 Катодты мыс бойынша тәуілік өнімділігін есептеу
3.2.1.2 Ертінді көлемінің есебі
3.2.2 Ванна сандарымен айырғыштарды есептеу
3.2.3 Катод сандарымен электролиз ванналарының
есебі
3.2.4 Ваннадағы кернеуді есептеу
3.2.5 Электро энергия шығынын есептеу
3.2.6 Ваннамен катод сандарын есептеу
3.2.7 Қолданылған электролит құрамын және тазартқыш
есептеу
3.2.8 Ваннаның жылу
3.2.8.1 Судың булануымен кететін жылу
3.2.8.2 Ваннаның беткі бөлігінен шығатын
3.3 Технологиялық
3.3.1 Мыс электролизін басқару ретінде
3.3.2 Автоматизациялау бағыты
3.3.3 Электролиз процессіндегі
3.3.4 Автоматтандырушы тізбектің
4
4.1 Еңбекті
4.2 Электрқауіпсіздігін
4.3
4.4 Дірілмен
4.5 Өртке
4.6 Табиғи
оны есептеу
Тартқыш вентиляцияны есептеу
4.8 Арнайы
5
Өндіріс пен цех жұмысын ұйымдастыру
Цехты басқаруды ұйымдастыру
Жұмыскерлердің жұмыс графигі
Демалыс және жұмыс режимі
Еңбеккерлердің кәсіптік құрамын және санын есептеу
Жұмысшылардың жылдық қорын есептеу
6
6.1 Құрылыс ауданыныа
6.2.1 Цехты жобалау
6.2.2 Цехтың негізгі сипаттамалары
6.2.3 Цех ғимаратының құрылыстық
6.3 Жылы сумен
7 ҚОРШАҒАН
7.1 Өндірістік қалдықтар тізбегі
7.2 Ауа бассейнін қорғау
7.3 Жер және су қоймаларын
8 СМЕТАЛЫҚ ҚҰЖАТТАР
Бөлімдер бойынша капиталды салымдардың есебі
Құрылыс құнының бірлескен есебі
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ АНАЛИЗ
Өзіндік құнының калькуляциясы
Жылдық пайданы, өтелу мерзімді, капиталды шығынды және рентабельді есептеу
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
СПЕЦИФИКАЦИЯ
КІРІСПЕ
Мысты электролитті тазалау мыс өндірісіндегі ең
Бұл дипломдық жобада жылына 200 000 тонна
Жобаның негізіне анодтық мысты тазалау схемасы бойынша
Электролиз процессінің технологиялық схемасы классикалық әдіспен келтірілген, анодты мыстан
Аппаратуралық схеманы келтіру кезінде стандартты түрде жасап, қосымша
Жобада автоматикалық қадағалау, қоршаған ортаны қорғау, цехтың құрылыстық шешімдері,еңбек
ЖАЛПЫ ТҮСІНДІРМЕЛІК ЖАЗБА
Кәсіпорынның қысқаша сипаттамасы
Жезқазған мыс қорыту комбинаты Қазақстан Респупликасы
ЖМЗ-ы құрамына мыс қорыту зауытымен үш
Мыс қорыту зауытының мынадай негізгі цехтары бар:
-шихта дайындау цехтарының блоктары;
-тұндыру және кептіру ,араластыру, тазалау, түйіршіктеу
-шихта дайындау бөлімі;
-металлургиялық цех, оған электро пеш, конвертер және анодты
-электролит цехы;
- күкірт қышқыл цехы;
- сирек металл цехы;
- әртүрлі жөндеу және көмекші орындар;
Шикі зат базасы және өнімнің технологиялық дәрижесімен
Өндірістің мыс шикі затынан катодты мысты өндіруі
Негізгі технико-экономикалық және жобалау шешімдері
Негізгі технико-экономикалық көрсеткіштер мына 1.1-кестеде көрсетілген.
1.1 кесте-Жобаланатын цехтың технико-экономикалық көрсеткіштері
Көрсеткіштердін атаулары
Көрсеткіштері
1. Өнімнің жылдық шығарылу көлемі, т
200000
2. Өндірілетін шикізаттың жылдық көлемі, т
250000
3. Негізгі металдың құрамы; %:
- бастапқы шикізат,
- дайын өнімде,
- өндірістік қалдықтарда,
99,5
99,95
00,05
4. Өндіріс құрылысының сметалық құны, тенге
4094273550
5. Жұмыскерлердің тізімділік құрамы, соның ішінде;
адам:
Жұмысшылар
ИТР
МОП
234
17
90
6. Негізгі өнімнің өзіндік құны, тенге
221257,68
7. Өндірістін рентабельдігі, %:
30
8. Өтелу мерзімі, жыл:
3,6
1.4 Энергия ресурстық қажеттілік
Мысты электролиздеу кезінде негізгі қажеттілік электроэнергия
Жезқазған мыс қорыту зауытындағы жобаланатын цехты «Қараганда энерго»
2 СИТУАЦИОНДЫ ПЛАН
2.1 Ситуационды план
Зауыттың жалпы территориясы 3000 гектарды құрайды. Орналасқан аудан
Жезқазған мыс қорыту зауытының өндірістік су
Процесс жүру үшін ауамен қамтаммасыз ету керек, ол
Жалпы Жезқазған қаласы энергия көзін «Карагандаэнерго» системасынан
Зауыттың ішкі көлік қатынасы негізінен темір жолдар арқылы
Құрылыс ауданына қысқаша сипаттама
Орналасқан аудан бір жынысты саз-балшықтан құралған, ол көлденең нашар
Әрине жер суы денгейі 14-17 метрден басталады. Грунтқа жіберілетін
Бұл ауданның ауа-рай климаты жылдам континентальды, температурасы ауытқулы.( Жаз
Зауыт қаланың солтүстік батысында орналасқан, сол себептен шығатын
Зауыт фундаменті 3 метр тереңдікке дейін салынған.
Құрылыс ауданын таңдау және сипаттау
Құрылысты шикі зат базасын, энергия мен суды, көліктік
Жезқазған қаласы қаланың негзгі админстративтіті орталығы болып саналады.Құрылыс
Шикі зат базасы болып Жезқазған кен орындары
Зауыттың ішкі және сыртқы көлігі
Өндірістегі процессті уақытымен жүргізу үшін қатаң
Зауыттың ішкі көлік қозғалысын темір жолдар арқылы
Жезқазған мыс зауытында мынандай тасымалдағыштар жұмыс атқарады:
Тепловоз ТГМ-2 ( 70 т)
Аккумуляторлы электро тасымалдағыштар (8 т)
Вагонеткалар- анодтарды тасымалдау үшін, цех аралық қатынастар
Қадалағау өткізі пункті
Пункт орналасқан нүктелер: аймақты күзету, авто көлікті қадағалау,
Цех орналасқан ауданды қоршау
Электролит цехының аумағы күрделі қадағалауда
3 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ШЕШІМДЕР
Өндірістің технологиясы
Технологтардың кейде шешілмейтін ең қиын
Электролиз режимін жасаудағы шешуші фактор болып
3.1.1 Үрдістің негізгі
Таза әрі қатты мыс алу үшін және бағалы
Электролит тазалауды арнайы жылдамдықпен электр тогын тиімді қолданумен жүргізуге
Анодты мыста мынадай химиялық реакциялар жүреді:
Cu-2e 2Cu 2+;
Cu-e Cu +;
Cu+e Cu2+;
Анодты мыстың теориялық еруі Cu2+ Cu+ түзуімен
CuSO4+Cu=CuSO4 (3.4)
Технологиялық жағынан қарағанда электролитті эквивалент Cu+(1.185) болғандықтан катодқа
Cu+H2SO4+0.5 02 CuSO4+H20 (3.5)
Cu20+2H2S04+ 0.502 2CuSO4+H20 (3.6)
Мыстың химиялық еру жылдамдығы электрохимиялық процесске қарағанда
Әсіресе ертіндінің беткі қабатында оттегі байытылған ауа
2Cu+ Cu+Cu2+ (3.7)
Бір валентті мыс шала тотықты мыстың
Көрсетілген процесстер ертіндіні байытуға алып келеді
Анодты мыстағы қоспалар электрохимиялық және
Ваннадағы жүретін катодпен еритін анодтың негізгі процессі
Катод майда кристалды структурада және беті тегіс күйінде
Негізгі технологиялық көрсеткіштерге тоқ тығыздығы, ертінді құрамы,
Тоқ тығыздығының өсуіне байланысты электролиз ванналарының
Жоғарғы тоқ тығыздығын пайдалану таза
Электролиз кезінде ертіндідегі қышқыл құрамын
Тікелей циркуляция кезінде( ертінді ванның төменгі бөлігінен
Ертіндінің оралу циркуляциясы кезінде таза
Активті заттарды қосу тұнбаны және
Негізінен қара –сұр түсті « қалқыма-шлам»
«Қалқыма-шлам» оңай адсорбцияланып, катодты мысты ластайды, одан
«Қалқыма-шлам» құрамы тұрақты емес, оның себебі
Қалқыма шламнан құтылу үшін құрам
Шламды қарсы әрекеттен сақтау үшін
Қоспалардың қозғалысы
Ертіндіге қойылатын негізгі талап оның
Қоспалардың электрохимиялық құрамына байланысты төрт
I топ- мысқа қарағанда теріс электрлі
II топ- мыс потенциалына жақын
III топ- мысқа қарағанда электропотенциалдары
IV топ- Мыстың электрохимиялық қосындылары (Cu2S, Cu2Se,
Бірінші топтағы қоспалар, яғни электро потенциалдары
Барлық көрсетілген топтағы қоспалардың ішіндегі
Теріс электрлі қоспалар электролиз кезінде тұнбаға отырмай ертіндіге
Темір, никель, мырыш сульфаттарының ертіндіде жиналуы
Теріс электрлі элементтер катодқа тұз түрінде
Екінші топтағы қосындылар ( As, Sb,Bi ) мысқа
Мышьяк және сурьма, висмут катодқа электрохимиялық
Мысқа қарағанда электрлері жоғары металлдарға
Алтын мен күмістің шламға толық өтуіне қарамастан
Электрохимиялық қосындылар (электрлері оң ) (төртінші топтағы
Осындай жолдармен анодты мысты тазалаудағы
Электролит регенерациясын екі әдіспен жүргізеді:
1) Ерімейтін анодты регенерация ванналарында мысты
2) Электролитттің жарты бөлігін қайта
Электролит көлемінің төмендеуіне байланысты үстіне күкірт қышқылымен
Регенерациялық ваннада электролиз кезінде қарапайым
Cu2++2e Cu0
Анодтағы қорғасын судың молекулалары бос
H2O-2e 1/2O2+2H (3.9)
Регенерациялаушы ваннадағы процесс суммарлы реакциямен өрнектеледі:
CuSO4+H2O Cu+H2SO4+1/2O2 (3.10)
Оның үстіне электролит мыспен және күкірт
Шламға асыл металлдар толығымен өтеді, Se,
Технологиялық негіздері
3.1.3.1 Ванналармен электродтардың конструкциясы мен
Мысты электролитті тазалауды электролизерларда жүргізеді, оны
Казіргі уақытта ванналарды моналитті темір бетондардан
3.1.3.2 Ертіндінің құрамы
Электролит құрамын таңдау кезінде, электролит
Мыс иондарын жақсы алмасу үшін
Электролиттегі күкірт концентрациясының құрамы шамамен
Ертінді циркуляциясы
Электролиз процессі кезінде катодты қабатта
Сондықтан мыс концентрациясының ваннада барлық
3.1.3.4 Тоқ тығыздығы
Мысты электролитті тазалау кезінде техникалық
Экономикалық тоқ тығыздығы-егер электролитті тазалау
3.1.4 Технологиялық тізбек жолы
Жоғарыда көрсетілген негіздерге сүйене отырып
3.1.5 Электролитті тазалау процессі
Электролиз процессі мынадай түрде болады. Электролит
Электролиз процессі темір бетонды пинапласты шегенделінген
3.1 сурет –Катодтың мысты электролитте тазалудағы принципиалдық схема.
Электролитті араластыру үшін, сонымен қатар қыздыру
3.1.6 Катод бөліміне кіретін
Мысты катодты катод бөлімінде анодты
Техникалық күкірт қышқылы I-сортты ГОСТ-2184-77
Процесске ПАВ (БАЗ) ретінде ГОСТ-6821-77 теомочевина
Шайылатын ертіндіге жушы ретінде “Новость”
3.1.7 Катод бөліміндегі негізгі
Бөлімшедегі негізгі агрегат ванна, ол тік бұрышты күбі
Анодты вагонеткалар металлургиялық цехтан электролит
пен де жұмыс атқарады.
Дозаторлар автоматты түрде тиомочевинамен жилатинамен циркуляционды
Мысты катодты пакеттеу үшін автоматты сызызықтарды
3.1.8 Катодты мыс өндірісі
Катодты мысты және ертіндіні регенерациялау
Жарты серияға 200-240 тонна анод қажет.
Катодтар ілінген қалпында арнайы сталяжда ванна
Ертінді циркуляциясы мынадай жолдармен жүреді:
Ертіндіні ағызу ваннаның қарсы бетінде
Катодты мысқа отыратын мыс жұқа кристаллды
Желатинаны бір күн бұрын өлшеп
Процесс кезінде серияның екі жағы да
Сериялар 3-4 кезенге дейін жіберіледі.
Сериялар келесі операцияларда жұмыс атқарады:
- жаңа анодты жүктеу;
- катодтарды жүктеу;
- катодты алып, ертіндіні тазалау;
- анодты тұнбаны шығару;
- ваннаны тазалау;
Тұйық от шашуды қарау үшін
Ілмектердің бір жақ беттерін сырлап қояды, себебі тұйық
Катодты мысты ваннадан шығарғанда міндетті түрде
Анодты тұнбаны бороналы кранмен механикалық түрде
Ваннадан алынған рейкаларды жинап ретейді,
Шлам арнайы қондырғылар арқылы вакууммен құбырларға
Ваннаны шламнан тазалау әр сериялар алынғаннан
3.1.9 Катодтарды дайындау
Катодтарды жасау ванна серияларында жүреді. Матрицаларын
Матрицаға отырғызылатын мыстарды кранмен станкаларға алып
Катодты негізге қойылатын негізгі талаптар:
- лист өлшемі 960х860 мм болуы керек;
- листтардың жиектері тегіс әрі сөгілмеген болуы
- листта дендрит болмауы керек;
- катодты лист массасы 4-7 кг төмен болмауы
3.2 Технологиялық есептер
Электролиз процессінің технологиялық есептеріне материалды баланс,
3.2.1 Материалды балансты есептеу
ЖМЗ электролит цехының тәжірибе жұмысының
Тәжірибе нәтижесіне байланысты анодты скрап
3.1 кесте-Анодты мыстың негізгі компоненттерінің электролиз
Компонент Cu Au Ag Se Te Pb Ni
Ертінді 1,9 - - - - 8,0 92,0
Шлам 0,1 99,0 98,0 99,0 99,0 83,0 1,0
Катод 98 1 1,5 1
Скрапка өтетін компоненттердің орналасуын осы
mскр =mан∙ ,
mскр- скрап массасы, кг; mан-анодты мыс
Барлық есепті 1000 кг есептейміз, сонда
Mскр=99,5∙0,18=179,1 кг
Қалған компоненттерді осы сияқты есептей
ЖМЗ тәжірибелік жұмысының мәләметіне қарай
Көрсетілген орналасу есебіне қарай мыс
3.2 кесте- Материалдық баланс
Компонент
Түсуі
Өтуі
Скраппен тұнбаға
Шламға
Ертіндіге
Катодқа
Cu
Au
Ag
Se
Te
Pb
Ni
As
Sb
Bi
Fe
O2 995,00
0,90
0,45
0,60
0,20
0,60
1,00
0,50
0,30
0,10
0,15
0,20 179,1
0,162
0,081
0,108
0,036
0,108
0,18
0,09
0,054
0,018
0,027
0,036 0,816
0,731
0,364
0,487
0,162
0,408
0,008
0,218
0,158
0,006
0,087
0,148 15,502
-
-
-
-
0,039
0,754
0,103
0,017
0,043
0,024
- 799,582
0,007
0,005
0,005
0,002
0,045
0,058
0,089
0,071
0,033
0,012
0,016
Барлығы 1000 180
3.2.1.1 Катодты мыс бойынша
Цехтың тәуілік өнімділігін мына формуламен
Qтәу=Qтәу/n ,
Мұндағы, n- жыл ішіндегі күндер
Qтәу=200000:365= 548 т/тәу
3.2.1.2 Регенерациялауға кететін
Регенерациялауға кететін ертінді мөлшерін электролиттегі
Электролит мөлшері келесі қоспалармен анықталады.
3.3 кесте-Электролитке өтетін қоспалардың мөлшері
Элементтер Анодтағы құрамы, кг
Ni
As
Sb
Cu 1,0
0,5
0,3
995,0 0,754
0,105
0,017
15,502 20,0
4,0
0,7
40,0 37,70
25,75
24,30
387,60
Демек, мытың берілген құрамын сақтап
3.2.2 Ванна санымен кремнийлі
Мыс массасын отырғызу үшін
nI= Qтәу / ∙kэ (Cu)
Мұндағы; Q тәу – цехтың тәілік
Электрохимиялық эквивалентті мына формуламен анықтайды:
Kэ(Cu)= Ar(Cu)/Z∙F
Мұндағы; Ar(Cu)- мыстың атомдық массасы, г; Z- валенттілік;
Кэ(Cu)=63.54/2·26.8=1,185 г/(А·сағ), сонда
nI=(548·106 )/(24·1.185·0.91·0.94)=22.5·106A
Электролитт зауыттарында айырғыш ретінде
Ваннаға тоқ күші 12500А күйінде
n=nI/I=(2∙22500000) =1800 ванна
ЖМЗ тәжірибесіндегі мәлімет бойынша ваннадағы
Up=n∙Up∙1,15
Мұндағы; Up-1800 ваннадағы кернеу,В; 1,15-кернеудің шығынын анықтаушы коэффициент(
Ваннадағы кернеуді 0,4В алсақ:
nсер=Up:Uайырғыш
мұндағы; Up- ваннадағы жұмыс кернеуі, В; Uайыр-
nсер=830:300=3
Әр серия үшін ванна санын есептейміз,
3.2.3 Катод сандарымен электролиз ванналарының
Бір ваннадағы катодтың жалпы ауданы
Ваннадағы катод анодтан біреуге
S=2ab(n-1)
Мұндағы; a,b- катод өлшемдері; n-катодтар саны;
Ваннадғы катодтар саны мынаған тең:
n=F(2ab)+1=48:(2∙0.86∙0.86)+1=32+1=33
Анодтар саны : n-1=33-1=32
Ваннаның ішкі өлшемдері (ұзындығы L, ені
Анод қалыңдығы 45мм, катод
Егер шлам көп шөгетін жағдайда оны
3.2.4 Ваннадағы кернеуді
Негізгі кернеуді ваннада ертінді кедергісі
Құрамы 200г/л H2SO4 электролит кедергісін
p=1.11+0.01a-0.0065∙(t-550C)
Мұндағы; Р- кедергі, Ом∙см; а- мыс, никель темірдің
С.Сковронский формуласы бойынша ертінді
Cu……… 100+0.657∙40=126,28
Ni………. 100+0,766∙20=115,32
As………. 100+0,0725∙4=100,29
Fe………. 100+0,818∙2=101,636
Мұндағы; Cu, Ni, As-электролиттегі элементтер концентрациясы (г/л)
Электролиттің кедергі коэффициентін формуламен табамыз:
RK =
RK= = =1.209
Демек, ертінді кедергісі 55оС-та 1,364∙1,209=1,649
Элкетролит қабаттарының кедергісі
Rэ=1,649∙4,545∙86,0∙86,0=0,001013 Ом.
Барлық ваннадағы эектролит кедергісі мынаған
R=0,001013:32,2=0,00001583 Ом
Кернеу, осы кедергі үшін тоқ
3.2.5 Электроэнергия шығынын
Мысты электролитті тазалаудағы электроэнергия шығыны
W=E 105:1,186∙Вт
Мұндағы; Е-кернеудің бір ваннаға толық
В(Е=Ев+Еш);
Мұндағы; Ев-ваннаға кернеудің берілуі, В; Еш-ваннадағы
Әдетте электроэнергия шығынын тәжірибелік мәләметке
Вт=91-93%
Вт=94-96%
Ваннаға кернеудің берілуін жалпы түрде
Ев=Еа-Ек+Еш+Еэл
Мұндағы; Еа- анод потенциалы; Ек- катод потенциалы,
Осылардың барлығын қортып 1т катодты
Көрсетілген мәндерді орындарына қойсақ:
W=[(0,36+0.04):1,186∙0,94] 103=(0,4:1,115)103=259 кВт∙сағ/т
Тәжірибеде 1т катодты мыс үшін электроэнергия
3.2.6 Ваннамен катод
Ваннамен катод санын есептеу үшін
200 000 тонна катодты мыс өндірісінде
1,186%∙0,94∙260∙2∙0,86∙24=11965,4 г=11,965 кг
Анодтың еруі мынаған тең:
226,28:11,965=18,9 тәу
Катодты екі есе арттыру жағдайы
Егер матричны ванналар товарлы катод
Qтәу= 1,186∙200∙32∙0,860∙0,96∙24=134,7
Ал ванналар саны:
n=34663:134.7:0.93=277 шт болады.
3.2.7 Қолданылған электролит
Тазартқыш ваннаға 1 сағатта 0,4м3
CuSO4+H20=Cu+H2SO4+0.5 O2
Электролиз кезінде тоқ күші 12500
Бір сағатта мыстың ертіндіге түсетін
3706:400=93 г/л құрайды.
Жоғарыда келтірілген реакция бойынша 63,5
Регенерация кезінде ваннадағы суммарлы процесс
mизб=Iэ∙ K (Cu)∙ Bт∙n∙ (Cu)
Мұндағы; I- тоқ күші , А;
Мыс массасының ертіндіге өтуідегі тәуіліктегі
mтәу(Cu)= 12.5∙24∙1,185∙0,94∙1800∙0.02=12000 кг
Енді осыны бір регенерациялаушы
m(Cu)B=I∙ ∙K(Cu) BT=12,5∙24∙1,185∙0,94=335 кг
Артынша тазалаушы ванна саны
nтаза=m (Cu):m(Cu)B=12000:335=36 шт
3.2.8 Ваннаның жылу балансын
Есептеулер бойынша ванна өшемдері:
- ұзындығы 3,55 м;
- ені 1,02 м;
- тереңдігі 1,25 м;
Қабырға қалыңдығы: бүйірі 190 мм; табаны 100
Ертінді температурасы 55оС. Ваннадан өтетін тоқ
Жылу шығынын бөлінетін аймақтар бойынша
3.2.8.1 Судың булануымен кететін жылу
Ванна беті мынаған тең: 3,7∙1,01=3,47 м2. Анод
Sжал=Sa+Sk=0,99+0,0178=1,017 м2
55оС температурада судың 1м2 беткі бөліктен буланатын мөлшерін
3.2.8.2 Ваннаның беткі бөлігінен шығатын
Бұл бөлім Фурье формуласы бойынша
K=1:[(1: )+( + )] кал∙сағ/м2
Мұндағы:
=С[(T1:100)4-(T2:100)4]:[T1-T2]+2,24 t1-t2
Сыртқы қабырға температурасы 35оС-308оК;
К=4,0[(308:100)4-(293:100)4]:(308-293)+2,2435-20=4,4+4,33=8,73
Шеткі қабырғасы үшін:
K=1:(1:8,73+0.09:1,2)=1:(0,1145+0,075)=(5,265кал∙сағ/м2)=22,03Дж ∙сағ/м2
Бүйір қабырғасы үшін:
K=1:(1:8,73+0,1:1,2)=19,5Дж∙сағ/м2=(4,66кал∙сағ/м2)=19,5Дж∙сағ/м2
Ванн түптері үшін:
K=1:(1:8,73+0,1:1,2)=21,1 Дж∙сағ/м2=(5,05 кал∙сағ/м2)=21,1Дж ∙сағ/м2
Шеткі қабырғалардың беткі бөлігі:
S1=(1,25∙1,26)2=3,15м2
Бүйір қабырғалардың беткі бөлігі үшін:
S2=(3,88∙1,26)2=9,78м2
Ваннаның түбіндегі беткі бөлік үшін:
S3=(3,88∙1,26)2=4,85м2
Шеткі қабырғаларындағы жылу шығыны:
Q1=5265∙(35-20)∙9,78=(249кал/сағ)=1042,3 Дж /сағ
Бүйір қабырғаларындағы жылу шығыны:
Q2=4,66∙(35-20)∙9,78=(684кал/сағ)=2863,2 Дж /сағ
Түбінен бөлінетін жылу шығыны:
Q3=5,05∙(35-20)∙4,85=(325,5кал/сағ)=1362,5 Дж /сағ
Ванна түбімен қабырғаларының жалпы жылу
Q=Q1+Q2+Q3
Q=249+684+325.5=(1258,5 кал/сағ)=5268,1 Дж /сағ
Ваннаның жалпы жылу шығыны:
Q=2215+875+1258,5=(4348,5 кал/сағ)=18202,5Дж /сағ
Енді ваннада тоқтан бөлінетін жылу мөлшерін
Q=0,239∙I2 Rt
Мұндағы: I-тоқ күші ,А; R-электролит пен шлам кедергісі,
Біздің жағдайда сағат ішінде мынша бөлінеді:
Q=(0,293∙100002 ∙0,000013235∙3600):1000=(1138кал/сағ)=47,63 Дж/сағ
Бір ванна үшін ертіндіні 55оС қыздыру
4348,5-1138=3210,5 кал/сағ
Барлық ванналар үшін:
1260∙3210,5=(4045000кал/сағ)=16932370 Дж/сағ
Электролитті қыздыруға кететін жалпы жылу мөлшері:
Q=4045000+2672000=(6717000 кал/сағ)=28117362 Дж/сағ
Қыздыруға қажетті буды 2,6 атм қысымда
Конденсат 900С жеткенде 1 кг
Q=649,0-90=(559,9 кал)=2347,7 Дж
Бір сағаттың ішінде барлық электролитке
mn=6717000:559.9=12000 кг
Тәуілік ішіндегі бу шығыны:
Mтәу=12000∙24=28000кг
1 тонна катодты мыс үшін бу
288000:333,3=865 кг
Кесте 3.4-Жылу балансы
Келетін жылу
Баланс статьялары
кДж
% Баланс статьялары
кДж
%
1электрод, шлам, электролит кедергілерінен тоқ арқылы келетін жылу
2 ертіндіні қыздырудан елетін жылу
4,783
28117,34
0,01
99,9 1Судың булануымен кететін жылу
2 Ваннаның ауданымен кететін жылу шығыны
3 Ваннаның жылу шығы
4Құбырлармен кететін жылу
5Тұтқырлық
9,3
3,7
16950,6
11185,0
-26,0
0,03
0,01
60,3
39,8
0,9
Барлығы 28122,2
3.3 Технологиялық үрдістің
Мыс электролизін басқару ретінде анализдеу
Мыстың электролиз процессінде келетін материалдар: анодты мыс, ертінді,
Ауыспалы процесске келетін материалдардан басқа режимді
Мысты электролитті тазалау кезіндегі негізгілерге
Процесс үздіксіз ағу сипатына ие, физико-химияллық алмасуы
Процесстің айтарлықтай бәсеңдеуі (мысалыға; шикізатты уақытында
Анодты эффект процесске кері әсерін
Автоматтандыру бағыты
Мыс электролизін басқарудағы негізгі тапсырмалар
3.3.3 Электролиз процессіндегі
Электролиз процесінде автоматизация схемасы мыналарды қарастырады:
1) Катодты
2) Белгіленген денгейге H2SO4
3) Белгіленген қалыпта температураны ұстап
4) Ваннадағы кернеу ді қадағалау
5) Ванна электролитінің кіріс шығысындағы
Мыс электролиз процессін автоматизациялау үшін микропроцессорлы
Ванна температурасын қадағалау үшін
Электролит пен судың денгейін қадағалау
Электролит құрамын күніне үш рет
Электролит құрамын қадағалауға потенциалды анализатор
ЖМЗ да ертіндің су құрамымен
Ваннадағы кернеуді өлшеуші қондырғымен 4ммА-20мА,
3.3.4 Автоматтандырушы тізбектің
Сонғы он бес жыл көлемінде
SCADA жүйесі - бақыланатын негізгі
SCADA жүйесінің қолдануы нәтижесінде
Іріктеп іріктеу үрдісін автоматтандырушы ретінде
Бақыланған мәліметтерді басқару командасына әсерін
4 ЕҢБЕКТІ
4.1 Еңбекті қорғаудағы ұйымдастыру
Осы дипломдық жобаның бөлімі
1) “Қауіпсіздік және еңбек қорғау заңы”.28.02.2004
2) “ Қауіпті өндірістік обьектілердегі өндірістік
3) “ Өрт қауіпсіздігі туралы
4 “ Қазақстан Республикасындағы еңбек
Қазақстан Республикасы еңбек туралы заңдылықтары
Бекітілген ережелерге сәйкес ол мәселелерді
Жұмысқа орналасу кезінде міндетті түрде
Жұмысқа орналасатын әрбір қызметкер адам
Орналасушы қызметкер адамға білуі қажетті
1) Кіріспе нұсқауы- цехтың технологиялық ерекшеліктерімен танысу, ішкі
2) Бастапқы нұсқауы-жұмыс орнында жүргізілетін шаралар:
3) Периодтық немесе қайталану нұсқауы –жұмысшылардың
4) Ретсіз нұсқау – басқа жұмыс
Жұмыскерлердің қауіпсіздігіне және еңбекті қорғауға
Жұмысшының жұмысқа жіберілуі мына жағдайда
Жұмыскердің инструктажбен танысуы бірнеше этаптардан
Жобаланатын цехта жұмыскерлерге барлық жағдай
4.2 Электрқауіпсіздігін қамтамассыз ету
Бұл жобаланатын цехтағы ең көп аударылатын
Электролит цехында шина бойымен өтетін
Цехтағы электр тоғы бар барлық қондырғыларда
Цехтағы барлық тоқ жүретін аймақтар арнайы
Электр тоғынан сақтану үшін мынандай шараларды
-Тоқ жүретін қондырғыларды изоляциялау;
-электроаспаптардың металды қораптарын жерлендіру;
-электроқондырғыларды коррозиядан сақтау үшін коррозияға қарсы
-тоқ жүретін ауданды қоршау.
Төменде цехтағы электрқауіпсіздік жағдайы кестеленген.
4.1 кесте- Электроқауіпсіздік
Тоқ Тұрақты тоқ Ауыспалы тоқ
300 В Ауа демалуының бұзылуына алып келеді
Шлам бөлімшесінде негізгі процессті жүргізуде мыналарды
Купорос бөлімін токсикалық және жарылғыш
Цехтағы атмосфераға бөлінетін шаңмен H2SO4
Цехта авариялық жағдай туа қалса, арнайы
Қауіпті зиянды өндірістік фактор дегеніміз
4.3 Цехтағы микроклимат
Цехтағы микроклимат санитарлық норма
Бұл өндірістегі негізгі қондырғы электролиз
Осылай ванна бетінің ашық болуынан
Ванна газдарының артуы температурамен ауаның
Жобаланушы цех нормасын мына ждағдайлар
-ертіндіні ваннаға жібермей тұрып қыздырған жағдайда;
-тоқтың әсерінен қышқылдың шамадан тыс
-механикалық жағдалар
Төменде жобаланушы цехтың зиянды газдарының
.
4.3 кесте-Мыс электролизі кезіндегі зиянды
Газдар Қауіпті класы
Күкірт қышқылы
мышьяк
0,1
Осындай зиянды заттардың салдарынан жұмыскелер
4.4 Дірілмен дыбыстан және
Жобаланатын цехта әртүрлі жабдықтар қолданады,
Электролит цехында бұндай жағдайлар механикалық
Міне , осының барлығына жол бермеу
Жұмыс орнында дыбыстың денгейі 85-90
Бұл жобада шуды жұту үшін
Адамның ультра дыбысты мүмкін болатын
Шуды төмендету үшін келесі әдістер
1) Дыбыс қуатының төмендеуіне
2) Цехтың акустикалық жоспарлауы;
3) Цехтың акустикалық өңдеуі ;
4) Шу тоқтауды және дыбыс кетіретін
Дірілдеуден пайда болатын адам ағзасына
-тікелей діріл шығын көзін азайту;
-діріл жүретін жазықтықта қатты материал
-жиіліктің амплитудасы 0,1-0,2 мм аспауы
4.4 кесте-Өндірістік жұмыс орнындағы дыбыстың
Жұмыс орнының қызмет ету түрі
31,5
63
125
250
500
1000
2000
4000
8000 Эквивалентті дыбыс шамасы
Жоғарғы шу болатын өндіріс орнын дағы тех.
110
99
92
86
83
80
78
76
74
85
4.5 Өртке қарсы
Өрт профилактикасы –ол мемлекеттік, организациялық
Өртке қарсы шараларды қасиеттеріне байланысты
1) Өрттің пайда болуына қарастырылған шаралар.
2) Өрттің пайда болуын эвакуациялауға арналған
Жобаланатын цехта міндетті түрде өрт
Цехтың жұмыскерлерінің қаіпсіздігі қатаң болуы
4.5кесте-Газға, өртке, жарылысқа қауіпті жерлердің цехтағы
Орындардың атауы
1 Таразы бөлімі
2 Матрицалық бөлімі
3 Электролиз бөлімінде
Өртке
Өртке
Газға
Өртке қарсы шараларға байланысты төрт
1) Өндірісте, мекемелерде технологиялық және
.
2) Құрылыстық - техникалық шаралар, олар мекеменің,
3) Өрттің болу мүмкіндігін және әсерлі,
4) Ұйымдастыру шаралалары .
4.5.1 кесте-Өрт қауіпсіздігі бойынша өндіріс санаты
Өндіріс санаты
Өндірістегі заттар сипаттамасы
Г
Жанбайтын немесе сұйық күйдегі материалдар онеркәсіп көлемінен 5 %
4.6 Табиғи және жасанды жарықты
оны есептеу
Жұмыс сәтті жүру үшін цехты
Табиғи жарықты күндізгі уақытта терезе
Цехтағы жасанды жарықтар түрін мына
- Бүйір терезелерден;
- Шатырлы терезеден;
- Үлкен қақпалардан;
Қолдан жасалған жарық светельниктер арқылы
Есепті кофициентті қолдану арқылы жүргіземіз.
Цехтың бір аралықтағы берілгені: ұзындығы
Цехпен механикалық шеберхананы жарықтандыру
Цехтың минимальды жарықтануы-50 люкс.
500 Вт лампа үшін
F=( E·K ·C): (N· n ·2)
Мұнда : F-лампадан шығатын ағын; E-минималды
Барлық жарық ағынын мына формуламен
FN=(EKS) ∙n
а) Ағын ауданы-4800 м2
FN=(50 ·1.4 · 4800): 0.5=672000 лк,
Мұнда: F=8000 лк; N=672000/8000=84 шт
б) бытовой бөлімшесінде: S=500м2
FN=( 50 ∙ 1.4 ∙ 500): 0.5= 70000 лк
Мұндағы : F-1300 лк;
в) шеберхана&
FN=(30 ∙ 1.4 ∙220): 0.5=18480 лк
Аудандардың жарықтануы туралы мәліметтер келесі
.
4.6 кесте-Аудандардың жарықтануы туралы мәліметтер
Жарықтанылатын аудан S,m2
1Цехтың жарықтануы 4800
2Бытовой ауданы 500
3 Шеберхана 220
4.7. Тартқыш вентиляцияны есептеу
Электролит бөлімінде жұмысқа қолайлы жағдай
Вентиляция –дегеніміз жұмыс орнындағы ластанған
№1 Бөлімше.πππ
Ауа жылдамдығының қозғалысы: W1=5M/C;
Ауа жібергіш диаметрі: d1=250мм;
Бөлімше өнімділігі:
Q=3600(( π·d2):4) W=3600 ((3.14·0.252):4)5=883,1 M3/сағ
№ Бөлімше
Ауа жылдадығының қозғалысы: W2=7м/с;
Ауа жібергіш диаметрі: d2=250мм;
Бөлімше өнімділігі:
Q1=3600((π∙d2):4)W=3600((3.14∙0.252):4)=1236.4м3 /сағε
Бөлімшедегі қысым шығынын мына формула
∆P=│( ▪I) d+εr│(w2· ):29
Мұнда; - ванна ұзындығы
Алынған мәліметтерді 4.8-кекстеге енгіземіз.
4.7 кесте-Бөлімшедегі қысым шығыны
Бөлімшелер W
Бөлімше №1
Бөлімше №2
Циклондық напордың тәжірибелік мәнін ескереміз
Сонда напордың шығыны:
20+11.9=31,9мм;
20% артық алса, напор
Құралатын өнім:
2119,5∙1,2=2543,4
Енді вентиляция напоры бойынша Ц2-70N4
4.8 Арнайы киімдермен қамтаммасыз
Мысты электролит арқылы тазалау цехындағы
Шанға қатысты жұмысы бар жұмысшыларды (размольщиктер,
Цех жұмыскерлері мынадай арнайы тағамдарды
5 ЕҢБЕКТІ
БАСҚАРУ
5.1 Өндіріспен цех жұмысын
Өндірістік процессті ұйымдастыру мына негіздерге
- мамандар бойынша еңбекті базаларға бөлу;
- қондырғыларды қолайлы қолдану және автоматизация
- кәсіпорынды және еңбекті ғылыми
Максимальды түрде еңбекті арттыру және өндірістік
жұмыс орнын рационалды түрде ұйымдастыру;
бәсекені дамыту;
қосымша міндеттеме беру;
Өндірісте ҒЕҰ келесі принциптерге тәуелді:
соңғы тәжірибелермен соңғы ғылыми жетістіктерді өндіріске
энергетикамен материалды ресурстарды тиімді пайдалануға;
әр уақытта өнімнің сапасын арттыруға;
5.2 Цехты ұйымдастыра басқару
Электролит цехының басқару структурасы өндірісте
Цехтың басшысы начальник болып табылады, ол
Цехтың начальнигінің міндеттері:
цех планын орындау және өнімді жоғарғы
қондырғылармен ресурстарды рационалды түрде қолдану;
еңбекті дұрыс ұйымдастыру және жалақыны
еңбек өнімділігін арттыру және өнімнің өзіндік құнын төмендету;
еңбек қауыпсыздыгымен техника қауыпсыздыгын сақтау;
жұмысшыларды мәдени ұйымдастырумен байланыстыру.
Осы көрсетілген негіздерді жүзеге асыру үшін
цех планына байланысты міндеттемелер беру;
жұмыскерлерді таңдауға және орналастыруға;
штатты жұмыс кестесін құру және
әкімшіліктік жауапқа тартуға.
Цехтың начальнигі бөлімшелерді цехтың өндірістік начальниктері арқылы
Мастердің негізгі міндеттері:
план бойынша міндеттемелерді беру;
жұмыс инструктажымен таныстыру;
қондырғыны дұрыс эксплутациялау;
технологиялық, өндірістік, жұмыс тәртібін қадағалау;
брак болған жағдайда ескерту;
- еңбекті қорғаумен техника қауыпсіздігін
Жүктелген міндеттерге байланысты мастердің мынаған құқығы
моральды және материалды жоғарлатуға қатысы бар сұрақтарға
жұмыс тәртібінің бұзылуына байланысты шағым жазуға;
Жұмысшылардың жұмысқа шығу графигі
Жобаланушы электролит цехына үш сменді жетісіне 36
Қондырғының күн тізбе бойынша жұмысы:
365∙24=8760 сағат
Жұмыс уақытының номиналды қоры: (365-52-9)∙6=304∙6=1824 сағат. Қажетті
Электролиз цехы үшін жұмыс графигі үш
5∙3=15 күн
Әр бір жұмыскердің шығу саны 9 рет.
365∙9/15∙8=1752 сағат
Номиналды атқарылмаған жұмыс бойынша:
1824-1752= 72 сағат немесе 72/8=9сағат.
Бұл атқарылмаған жұмыс уақыты барлық айға бірдей.
- бірінші сменнен екінші сменге ауысқанда:
-екінші сменнен үшінші сменге ауысқанда; 8+24∙2+1672
-үшінші сменнен бірінші сменге ауысқанда; 24+24=48
Үздіксіз өндірістің ауысу жұмыс уақыты 5.1-кестеде келтірілген.
Жұмыс уақыты:
бірінші смен: 000 ден 800 ге
екінші смен: 800 ден 1600 ға дейін
үшінші смена: 1600 ден 24 ке дейін
Алты сағаттық жұмыс уақытымен жетілік
6∙6=36 сағат
Айлық норма : 26∙6=156 сағат.
Олай болса бригадаларға:
А бригадасы үшін 18∙8=144 сағат( атқарылмаған
Б бригадасы үшін 18∙8=144 сағат (атқарылмаған
В бригадасы үшін 18∙8=144 сағат (атқарылмаған
Г бригадасы үшін 18∙8=144 сағат (
Айына атқарылатын уақыты:
30∙24=720 сағат.
Бригадалардың айына атқаратын уақыты:
144+144+144+144+144=720 сағат.
5.4 Жұмыс және демалыс
Жұмысшының жылдық уақыт балынысы 5.2-кестеде
5.2 кесте- Жұмыс уақытының балансы
Көрсеткіштер атауы
бір Индекс
формула Негізгі
жұмысшылар Көмекші
жұмысшылар
Жұмыс уақытының жылдық қоры
күндер
Тк
365
365
Демалыс және мерек ккүндері
күндер
Тк
98
61
Жұмыс уақытының номиналды қоры
күндер
Тк
267
304
Жұмысқа себептер бойынша шықпау:
-Отпуск; күндер
Ауырғанда; Күндер
-Мемлекеттік міндеттерді орындау;
күндер
t3
1
1
5.2- Кестенің жалғасы
-Жүктілікке байланысты демалыс;
күндер
t4
3
3
-ардагерлерге демалыс;
Күндер
t4
1
1
Шықпаған күндер қортындысы
Күндер
t=tжалп
48
37
Жұмыс уақытының қолайлы қоры
Күндер
Тэф=Тн-tжалп
219
267
Жұмыс уақытының номиналды қорын қолдану
%
Тэф=Tн∙100%
82
87,8
Жұмыс сменінің орташа жалғасуы
сағ
tp
8
8
Жұмыс уақытының пайдалы фонды
сағ
Тэф∙tp
1752
2136
Штатты күн тізбе коэффициентінің өтуі
К=ТК/ТЭФ
1,67
1,36
Профессиянал жұмысшылар құрамы мен санын анықтау.
Жұмысшылар санын есептеуді қызмет көрсету нормасы арқылы анықтаймыз.Бұл әдіс
Жұмысқа келген жұмысшылар саны есептеиміз:
Nяв =A∙Ho∙C
Мұнда А- қондырғылар саны; Но=қызымет көрсету нормасы; С-
Штатты жұмысшылар саны есептейміз:
Nш=Nян∙Nпод
Осыдан :
NСП=NШ∙K,
Мұнда, К- штаттыдан тізімдіге ауысу коэфициенті.
Мысалы: разряды электролиз бойынша бесіншіні құрайтын
Сонда,
Nян=8∙1∙3=24
Nш=24+8=32
Nоп=32∙1,67=53.44 кезекші
Өндірістегі негізгі жұмысшылар саны келесі
5.3 кесте- Өндірістегі негізгі жыұмысшылар саны
Мамандар
Разряд
Nш
Nш
Сменде Тәуілігіне
Электролиз болйынша кезекші
5
8
24
32
53,44
Аппаратчик-электролизник
5
16
48
56
93,52
Аға аппаратчик-
электролизник
6
1
3
11
18,67
Смен бригадирі
5
1
3
11
18,37
Катодчик 4
Катодчик 5
Насосчик 4
Шлмовник 5
Балқытушы 6
Жүктегішті
5 20
Басқару пультындағы оператор
6
1
3
11
18,37
Кран машинисті
5
4
12
20
33,40
Химия лабораториясының
Лаборанттары
4
4
12
20
33,40
Барлығы
78 234
Енді көмекші жұмыскерлердің санын есептейік, ол үшін
Сонда:
NЯв= 6∙1∙3 = 18 слесарь
NСП = 18∙1,36= 24,48 слесарь
Қөмекші жұмысшылар санының нәтижесі келесі
5.4 кесте-Көмекші жұмысшылар саны
Мамандар
Разряд
Nш
Nсп
Сменге Тәуілікке
Электролиз ваннасын жөндеуші слесарь
5
6
18
18
24,48
электромонтерь 5
Жер төле кезекшісі
4
3
9
9
12,24
Электролиз ваннасын тазалаушы
4
6
18
18
24,48
электрогазосварщиктер 5
Токарь 5
Бытовой бөліміндегі жұмыскер
Барлығы
30 90
5.6 Жұмысшылардың жылдық қорын
Цехтың негзгі жұмысшыларына еңбек ақыны
Төлем жалақының қоры негізгі және
Негізгі еңбек қоры мына формуламен
Фосн= C∙TЭФ∙NСП
Мұнда, С- күндізгі тариф; Тэф –жұмыс
Негізгі жалықыға қосымша жалақы:
1) Түнде жұмыс істегені үшін қосымша
Үздіксіз жұмыс кезінде тәуілігіне 1/3 (2200 ден 600)
2) Мереке күндері жұмыс істегені
Еңбек заңы бойынша мереке күндері жұмыс
tпр=Тэф∙100%.
9/Тэф осн ∙100%=4,29%,
9/Тэф осн∙100%=9/224*100=4,02%,
Мұнда, 9- жылына болатын мереке күндер
Жалақының қосымша қорын негізгі қордан
ПДОП=ТНП/ТЭФ∙100%,
Мұнда ТНМ-жоспарланбаған себепке байланысты шықпаған
Жұмыскерлердің кезекті демалыс ақысы:
ПОСН=35/210∙100%=15%7
Мемлекеттік міндеттерді атқарғаны үшін ( жалақы
Зейнетақы қорын негізгі және қосымша қордан
Мысалы ретінде негізгі жұмысшылардың жылдық жалақы
Керекті мағлұматтар:
күндізгі тариф 700 тенге;
жұмыс уақытының қолайлы қоры 219 күн;
тізімде тіркелгендер 93,52 адам;
Жалақының негізгі қоры.
барлық аппараттағы электролизерлардың атқаратындары:
тарифты қор:
20480∙700=14336000 тенге.
түнгі уақытта істегені үшін жалықы (тарифты
14336000∙0,0476=68239,36 тенге.
4) мереке күндері жұмыс істегендері үшін (тарифты қордан
14336000∙0,0429= 615014,4 тенге.
5) премиялар ( тарифты қордан 20%):
14336000∙0,2=2867200 тенге.
Бесінші разрядтағы аппаратчы электролизердың жалақысының негізгі қорының
14336000+682393,6+615014,4+2867200=18500607 тенге
Жалақының қосымша қоры мынаны құрайды:
- демалысқа төлеу ( жалақының негізгі
18500607∙0,15=2775091 тенге.
- мемлекеттік міндеттерді атқарғаны үшін
18500607+2775091+140604,61=140604,61тенге.
Сонда жалақының жылдық қоры мынаны
18500607+2775091+140604,61=21416302 тенге.
Аудандық коэффициентті ескере отырып ( 15%)
214416302∙1,15=24628747 тенге.
Көмекші жұмыскерлердің жылдық жалақы
Техникалық инженерлердің жылдық жалақы қорының
5.5 кесте-Жалақының жылдық қоры
Саны Айлық табыс
Цех начальнигі
Начальник орынбасары
2
80000
1920000
Цех технологы
Аға мастер
Аға механик
Аға электрик
Смен мастері
БТЗ начальнигі
Еңбекті ұйымдастыру және нормалау инженері
1
35000
420000
Экономист
ЕҚ және ТҚ инженері
1
35000
420000
Барлығы
5.5 кесте-Жалақының жылдық қоры
№ Маман Разряд Жұмыс уақытының жалғасы Жоспарлы жұмысшылар саны
Келген Құрама тізім коэффициенті Тізімді
жұмысшы-смена Жұмысшы- сағат Сметалы, тг Сағаттық, тг
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 Электролиз бойынша кезекші
5
8
8
1,67
53,44
219
1170
8736
1944
243
2 Электролиз аппаратшысы
5
8
1
1,67
93,52
219
6552
52416
1555
194
3 Смен бригадирі 5 8 1 1,67 18,37
4 Катодшы 5 8 5 1,67 23,38 219
5 Балқытушы 5 8 6 1,67 93,56 219
6 Шламдаушы 6 8 5 1,67 23,38 219
7 Басқару қондырғысы ның операторы
4
8
12
1,87
22,4
195
4368
34944
1110
138
8 Ваннаны жөндеуші слесарь
3
8
6
1,87
11,2
195
2184
17472
1000
125
9 Токарь 3 8 3 1,87 5,6 195
10 Электромонтер 6 8 3,9 1,87 7,3 195
11 Ваннаны тазалаушы
6
8
3,5
1,87
6,5
195
1276
10210
1150
143
12 Лаборант 8 3 1,87 5,6 195 1092 1736
13 Жинаушы, тазалаушы
8
2
1,55
3,1
235
725
5828
545
68
68
кесте-Жалақының жылдық қорының жалғасы
№ Маман
Жұмыс нармасын жоспарлау, % Негізгі жалақы қоры, тг
Тарифтік Премия Мереке күндер үшін төлемдер Түнгі уақыт үшін
1 2 13 14 15 16 17 18 19
1 Электролиз бойынша кезекші
100
2122848
424569 46490 141593 2735500 2817561 13951 295507
2 Электролиз аппаратшысы 100 10168704 20377672 223125 679563 13128920
3 Смен бригадирі 100 361088 363854 39842 121345
4 Катодшы 100 4533984 909417 99581 363290 585937 297656
5 Балқытушы 100 2184000 436800 47829 145672 2814301 287058
6 Шламдаушы 100 1092000 218400 23914 72836 1407150 1435529
7 Басқару қондырғысы
операторы 100 4822272 969696 106181 323393 6247750 637270 31836
8 Ваннаны жөндеуші слесарь 100 2184000 436800 478291
9 Токарь 100 1092000 218400 23914 72836 1407150 143529
10 Электро монтер 100 1776528 966812 38954 118642 2203158
11 Ваннаны тазалаушы 100 1460030 220110 32136 97875
12 Лаборант 100 86632 90963 14921 60672 1081192 110281
13 Жинаушы, тазалаушы 100 37060 39676
436436 44516 2225 46741
6 ҚҰРЫЛЫС ШЕШІМДЕРІ
6.1 Құрылыс ауданына сипаттама
ЖМЗ электролит цехы зауыттың оңтүстік
Цехтың құрылыс орны ауа-райына, географиялық
Жобаланатын цехтың артықтылығы жердің тегістілігі, сондықтан
Ғимаратқа таңдалған фундамент тереңдігі 3 метр. Жер
6.2 Ғимараттың конструктивтік схемасы
Цехтың негізгі қондырғылары ғимараттың фонарлы
Төменгі қабатта ваннаға баратын тоқ
Төменгі қабаттағы 1,8 нүктедегі насос бөлімінде
Цехтағы негізгі механикалық қондырғылар:
Түсіргіш станоктар, темір жолдар, дискілі қайшылар, көпірлі
Жоғарғы қабаттың бір бөлігінде жөндеуге
Ал, екінші бөлігінде зертханалық бөлмесі, демалыс бөлмесі
Цехтың қоймасында темір жолдар, катодты шайғыш
Станция бөлімшесінде айырғыш қондырғылары орналасқан.
6.2.2 Цехтың негізгі сипаттамалары
Бас ғимарат: ұзындығы-200м; ені-160м; биіктігі-30; аралық саны-6
Автомабильді эстакада: ені-6,4 м; биіктігі-5м; бұрышы-1,4 м;
Қойма бөлімшесі: ұзындығы-26м; ені-200м; биіктігі-30 м;
Станция бөлімшесі: ұзындығы-90м; ені-26м; биіктігі-30 м;
Бытовой ғимараты: ұзындығы- 200м, биіктігі-8,7, ені-10м;
Теміржолдар : ұзындығы 2700 м; ені-750 м;
6.2.3 Цех ғимаратының құрылыстық сипаттамасы
Ғимарат негізінен болатпен қапталып салынған, ондағы
Фундамент тереңдігі 3 метр. Бөлме аралық
Цехтағы жарықтану аэроционды фонарлармен жарықтанады. Түнгі
6.3 Жылы сумен
Электролитті цехқа өндірістік суды құбырлар
7 ҚОРШАҒАН
7.1 Өндірістік қалдықтар тізбегі
Ғылыми-техникалық дамудың қарқындылығына байланысты
Әр түрлі металлургиялық процесстердің нәтижесінен
Ғылыми –техникалық дамудың деңгейі және
Металлургия өндірісінде негізгі атмосфераны ластаушы
Ластанған ауа өсімдіктермен суларды ластануына
Су ресурстарын кең көлемде қолдану
Өндірістегі қолданылған суды, ластанған қалдықты
7.2 Ауа бассейнін
Металлургиялық зауыттардан шығатын газды қалдықтар
Ұйымдастырылмаған технологиялық қалдықтар ( ашық алаңдағы
Атмосфералық ауаны негізінен ластаушы жағу (балқыту,қайнату,өртеу)
Ұйымдастырылған технологиялық газдарды атмосфераға арнайы
Бөлінген шаңның ауаға отыру жылдамдығы
Газды ағыннан және шаң бөлімінен
Газдарды тазалау үшін екі немесе
7.3 Жер және
Өндірістік ағынды суларды жарақсыздандыру барлық
Өндірістік ағынды сулар өздерінің мөлшеріне
Сонымен бірге ағынды сулар құрамында
Металлургиялық зауыттарда өндірістік ағынды суды
Су қоймасына жіберілетін су арнайы
Ондай суларды қолайлы жарақсыздандыру үшін
8 СМЕТАЛЫҚ ҚҰЖАТТАР
Бөлімдер бойынша капитал-салым есебі
1) Ғимаратқа және сыртқы бөлікке кететін
Жобаланған цех өлшемдері:
-ұзындығы 200 м;
-ені 160 м;
-биіктігі 30 м;
Цехтың көлемі мынаған тең:
Сонда электролиз цехының жалпы құны мынаған
960000∙3500=3360000000 тенге.
Дайын өнім қоймасының құрылыс құны :
70574∙3500= 247009000 тенге.
Купорос бөлімінің құрылыс құны:
2160∙3500=7560000 тенге.
Шлам бөліміне кететін құрылыс құны:
2160∙3500= 7560000 тенге.
Электрлі станция құны :
1080∙3500= 3780000 тенге.
Барлығы: 3360000000+247009000+7560000+7560000+3780000=3625909000 тенге.
Құрылысқа кететін қосымша шығындар
3625909000∙0,2=752181800 тенге.
Электролиз цехының барлық ғимаратының сметалық
3625909000+752181800=43780908000 тенге.
2) Қондырғылар құнын есептеу.
Цехтағы электролиз ванна саны 2113. Бір ваннаның
2113∙150000=316950000 тенге.
КИПиА мен автоматизация қондырғылары 15% құрайды, ол
316950000∙0,15=47542500 тенге
Қондырғыларды монтаждау құны 10% құрайды:
316950000∙0,1=3169500 тенге
Қондырғылардың құнынан өндірістік инвентарь 1%
316950000∙0,01=3169500 тенге
Тәжірибелік мәліметке байланысты буландырғыш-вакуум қондырғысының құрылыстық
15000000∙3=45000000 тенге
Бұл қондырғының нейтрализациялау құрылысының құны
Матричный ванна үшін алюминді змеевка құны:
10000∙277=2770000 тенге
Кремнийлі айырғыш станция құны 5500000
5500000∙14=77000000 тенге
Вентилятор қондырғысының құны және вентиляционды
316950000∙0,05=1584750 тенге
Ескерілмеген қондырғылар ( насостар, бактар, коллекторлар
316950000∙0,12=38034000 тенге
Қорыта келгенде цехтағы барлық қондырғылардың құны
316950000+47542500+31695000+3169500+45000000+15300000+2770000+ +77000000+1584750+38034000=582215250 тенге.
8.2 Құрылыс құнының бірлескен есебі
Жоғарыда атқарылған есептерге байланысты жобаланушы
8.1 кесте- Цех ғимаратының бірлескен құны
Бөлімдердің атауы
Ғимарат және жабдықтар:
Электролит цехы
Кремнийлі жасаушы подстанция
Дайын өнім қоймасы
Купорос бөлімі
Шлам бөлімі
1152000000
1620000
105861000
3240000
3240000
Құрылыстық қосымша шығын
Барлығы
Қондырғы құнын анықтау
Ваннаның КИПиА қондырғысы және автоматизациясы
Монтаждау құны
Өндірістік инвентарь құны
В.Б.Қ
В.Б.Қ-ны нейтрализациялау
Ванна үшін алюминді змеевкалар
Кремнийлі айырғыш
Вентиляция
Ескерілмеген қондырғы
Барлығы
47542500
31695000
3169500
45000000
15300000
2770000
77000000
1584750
38034000
582215250
Қорытынды
9 ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ
9.1 Өзіндік құнның калькуляциясы
Келтірілген есептердің негізіне сүйене отырып
9.1 кесте-1тонна мыс үшін өзіндік құнның
Шығындар тізімі Мөлшері
I Шикі зат:
1 Электролит,м3
2 Анодты мыс,кг
IIҚосымша материалдар:
-катодты негіздер 33
Беткі активті заттар,кг;
-столярлы клей 0,25
-тиомочевина 1,45
- Сабын негізінің экстрактысы 0,30
- -нафтол және сұйық әйнек
Барлығы
234380,77
III Энергиялық
1 Электроэнергия
кВт∙сағ/т
3590 2,7
2 Бу, Мгк
3 Су, м3
4 Сығылған ауа, м3
Барлығы
11787
Қайтарымдар,кг
-шлам 3,6
-скрап 180
Келген кіріс қортындысы
29448
Барлығы
216719,77
9.1-кестенің жалғасы
IV Еңбек ақысы:
1 Негізгі жалақы
552,91
2 Қосымша жалақы
162,83
Барлығы
715,74
V Әлеуметтік қажеттілікке
1Әлеуметтік сақтандыруға (7,3%)
87,31
2 Зейнет ақықоры (10%)
119,61
VIҚондырғыларды
Жұмыс күйінде ұстау үшін
1Қондырғылардың амортизациясы(15%)
67,04
2Кезекті жөндеу (қондырғының өз бағасынан 2% )
1556,65
3Тез тозғыш құралдар (құралдан 1% )
748,53
4Цехтағы жүкті тасымалдаушы (қондырғыдан 3% )
2100,04
Барлығы
2579,14
9.1-кестенің жалғасы
VII Цех шығындары
МОП аппаратын ұстау үшін
108
Ғимаратпен қондырғылардың амортизациясы (15%)
930,83
Ғимаратты сақтау (ғимараттан 2%)
124,11
Еңбекті қорғауға (жалақыдан 10%)
71,57
Құралдың тозуы (қондырғыдан 1%)
11,52
Барлығы
1243,03
Цех бойыншы мыстың өзіндік құны
221257,68
Жалпы зауыттың шығыны (цехтан 3%)
6843,48
Мыстың толық өзіндік құны
228101,16
9.2 Жылдық пайданы, өтелу мерзімді,
Катодты мыс бойынша цехтың жылдық өнімділігі
123∙7500=922500
Осыған байланысты мына формуламен пайданы
ПР=(Ц-С)∙Q
Мұнда, Ц-жалпы баға;С-өнімнің өзіндік құны; Q-жылдық
Пайда мынаны құрайды:
ПР=(922500-228101,16)∙200000=1,3887976 тенге
Цехтың өтелу мерзімін мына формуламен
Т=К/ПР
Т=4960306050:1,388797611=3,6 жыл
Мұнда, К- цех құрылысының өнімділік қорының
Рентабельі мынаған тең:
R = ПР/С∙ 100 %= (922500-228101,16)/228101,16∙100%=30%
ҚОРЫТЫНДЫ
Мысты электролитті тазалау цехына негізделген
Өндірістік технологиялық есептері бойынша тоқ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Ю.В Баймаков, А.И
2 Д.М Чижиков "Металлургия
3 Н.В Гудима
4 Т Шокобаев “
5 В.Т Искаков “Электролиз
6 Ф.К Андрющенко и
Высшая школа, 1979 г.;
7 Т.С Даулетбаков, Б.С Баймбетов “
8 А.А Афанасьев, М.И Кондратьев
А.В. Ванюков, Н.И. Уткин “Комплексная переработка медного и никелевого
АНДАТПА
Бұл дипломдық жобада қарастырылған материалдар негізінен Жезқазған
Жобада мыс электролиз үрдісінің теориялық, технологиялық негізгі болатын сұрақтар
ЖМЗ таңдалынған өндіріс алаңындағы цех құрылысының экономикалық тиімділігі
АННОТАЦИЯ
В дипломном проекте изложен материал, основные положения
Всоответствующих разделах дипломного проекта освещены вопросы теоретических основ процесса
Показана экономическая целесообразность строительства цеха на
Шлам
Купарос
Пресс
фильтр
Анод бөліміне
Катодтар
Шаю
Катодтар 2 %
Қорғасын
анод
Регенерация
Электролит
Қолданысқа
Пакеттеу
Катодтар
Өлшеу
Катодтар
шаю
Катодтар
80 %
Шлам бөліміне
Шлам-0,3%
Анод бөліміне
Анодты
қалдықтар
Конденсат
Шаю
Анодты қалдықтар
17-21%
Тұрақты тоқ 15-18,5 ка
Мысты электролитті тазалау
Фильтр
Электролит 55-650С
Электролит құрамын қадағалау және
КОНДЕНСАТ
HCL
H2SO4
БУ
Тиомочевина
Желатин
Анодтар (Cu+Ag ‹ 99.6%)




Ұқсас жұмыстар

---

Лениногорск мырыш заводы

---

Құрамында мырышы бар шикізаттан мырышты өңдеу әдіс - тәсілдері

---

Катодты мыс өндірісі және ертіндіні регенирациялау

---

Қазцинк компаниясының жалпы сипаттамасы

---

«Kazzinc» АҚ Өскемен МК базасында «Special high grade» маркалы катодтық мырыш өндіру цехын жобалау

---

«Южполиметал» өндірістік корпарациясы

---

Мысты электролиттік тазарту схемасы

---

Мыс электролизі процесінің шарттары

---

Мырыш электролизі

---

«Еcodos» ЖШС депо филиалы

---