Тауарлық - материалдық қорлар сипаттамасы
Мазмұны
Кіріспе 3
І тарау. Тауарлық-материалдық қорлар сипаттамасы 4
1.1. Тауарлық-материалдық қорлардың олардың түрлері, бағалануы
Қорытынды 9
Пайдаланылған әдебиеттер 10
Кіріспе
Қазіргі нарықтық уақытта экономикалық мәселелер төңірегінде
Шикізаттар деп бұрын азды-көпті еңбек сіңірілген
Ұйымның типтік бухгалтерлік есепшоттар кестесінің екінші
шикізат пен материалдар;
сатылып алынған жартылай фабрикаттар;
отындар;
ыдыс және ыдыстық материалдар;
қосалқы бөлшектер;
басқадай материалдар;
өндеуге берілген материалдар;
құрылыс материалдары.
Материалдардың номенклатурасы деп өндірісте пайдаланатын материалдардың
І тарау. Тауарлық-материалдық қорлар сипаттамасы
1.1. Тауарлық-материалдық қорлардың олардың түрлері, бағалануы
Еңбек заттары біртекті емес. Олардың бір-бірінен
шикізат;
негізгі материал;
көмекші материал;
жартылай фабрикат және тағы да басқалар
Негізгі материалдар мен шикізаттар өндірілетін өнімнің
Шикізаттар деп бұрын азды-көпті еңбек сіңірілген
Негізгі материалдардың қатарына өнімнің өзіндік құнын
Өндірістік үдерістің бір сатысынан толық өтіп
"Шикізат және материалдар" шотында шығарылатын өнімнің
"Сатып алынған жартылай фабрикаттар және құрастырушы
"Отын" мұнай өнімдері, қатты және басқа
"Запас бөлшектер" жөндеуге және машинаның тозған
"Басқа да материалдар" өндіріс қалдықтары, жөнделмейтін
"Өңдеуге берілген материалдар" шотында сыртқа өндеуге
"Құрылыс материалдары" құрылыс бөлшектерін, монтаждау жұмысын
Әрбір шаруашылық жүргізуші субъектілер қажеттігінше әрбір
Сонымен қоса, кәсіпорын өзіне жатпайтын материалдарды,
Материалдардың есебін ұйымдастырудың басты алғы шарты:
Тауарлы-материалдық қорларды бағалау кезінде неғұрлым арзан
Шикізат, материалдар, сатып алынған жартылай шикізаттар,
Егер субъект материалдық құндылықтарды келісімді бағасымен
Сауда шегерімдері, артық төлемдер және басқа
осы тауарлы-материалдық запастар біршама бүлінген;
олар тұтастай немесе ішінара ескірген;
олардың сату құны төмендеген.
Мысал. "Шығыс" ААҚ аяқ киімді өндіру
Біз бұл мысалда алынған терінің өзіндік
Алынған материалдар нақты өзіндік құны бойынша
Енді біз осы операциялар бойынша жасалатын
Рет
№
Шаруашылық операцияларының мазмұны Сома
мың
теңге Шоттардың
корреспонденциясы
дебет кредит
1 2 3 4 5
1. ТМЗ жеткізіп беру үшін жабдықтаушыға
Аванс берілген 3 200 004 351
2. Жабдықтаушыдан сары тері алынды:
- материалдардың құнына
- ҚҚС-ның сомасына 2 758 624
441380 201
331 671
671
3. Тасымалдау шығыстары өтелді
Сақтау шығыстары төленді 800 000
630 000 687
687 441
441
4. Сары теріні алумен байланысты
шығыстары материалдық құнына қосылды:
- тасымалдау шыгысы
- артып-түсіруі бойынша кеткен
шығыстары
- сақгау шыгыстары 800 000
356 700
630 000 201
201
201 687
681, 634
"Әлеумет-
тік салық"
687
5. Жабдықгаушыныңқарызын өтеугс
бұрындары берілгсн авансы зачст жасалды 3
6. Таза сатылған құнына дейін
материалдардың құны есегтген шығарылды.
Өзіндік құны 4545324 тсңге болған.
Таза сатылған құны 2300447 (35555,6 х
теңгс құраған (ҚҚС қоспағанда).
Материалдардың өзіндік құны оларды
алумсн байланысты шыгыстарын
қоспағанда 2758624 теңгс құраған.
Таза сатылған құны мен материалдардың
өзіндік құнының арасындағы айырмасы
458177 теңге құраған (2758624 - 2300447)
Әдетте, өнеркәсіп өндірістерінде материалдың запастары озінің
Егер де ондай мүмкіндігі болмаса материал
Сатылатын таза құнын да, өнімнің өзіндік
баптық әдісі — әрбір ТМҚ
иегізгі материалдар тобының әдісі — ТМҚ
жалпы запастар деңгейінің әдісі —
сатылатын таза құнының ең кіші мәні
Материалдардың бір ғана түрінің алу бағасы
Орташа өлшенген құндық әдісі. Бұл әдіс
Бұл әдісті есептеудің математикалық формуласы мынадай:
"ФИФО" әдісі — босалқыларды алғашқы сатып
Арнайы идентификациялау (бірыңғайлау) әдісі. Бұл әдіс
Жоғарыда келтірілген кестеден көріп отырғанымыздай, ТМЗ
шаруашылық жүргізуші субъектінің есептік саясатына өзгерістерді
бір әдістен екіншісіне көшуді, есепті жылдың
дер кезінде ТМЗ қалдықтарына да және
Өндіріс запастарының шығысы мен түсімі бойынша
Әрбір атаулары, сорттары бойынша шартты сандық
Қорытынды
Кәсіпорындар мен ұйымдардың қызметі барысында өздерінің
Олардың өндіріс құралдарынан өзгешелігі, өндіріс құралдары
Дайындалған, келіп түскен және өндіріске немесе
Материалдардың қоймада және тасымалдау кезінде түгел
Материалдық қорлар қалдығының белгіленген мөлшерден артып
Материалдарды өндірісте пайдаланған кезде олардың техникалық
Материалдардың өндірісте ұтымды пайдаланылуын бақылау.
Дайындалған материалдардың өзіндік құнын анықтап және
Жақсы және дұрыс ұйымдастырылған есеп материалдардың
тиісті түрде жабдықталған материалдық-қорларды сақтайтын қойма
- материалдар қойманың әр бөлігінде өздерінің
Пайдаланылған әдебиеттер
1. "Бухгалтерлік есеп және қаржылық
Қазақстан Республикасы
өзгертулер және толықтырулармен).
"Салық және бюджетке төленетін басқа да
Қазақстан Республикасы
Бухгалтерлік есеп стандарттары.
Ұлттық комиссиясы. — Алматы, 1996-2003 ж.
Халықаралық қаржылық есеп
Тарусина В.И.), - М., 1998.
Халықаралық бухгалтерлік
(құрастырушы Рапопорт М.М.), — М., 1992.
Бухгалтерлік есептің
Республикасы қаржы министрлігінің 2002 жылғы 18
№438 бұйрығымен бекітілген.
Андреев В.Д. Практтеский аудит. — М.:
Андросов А.М. Бухгалтерский учет.
10
ВИНЗАВОД ЖЕТІСУ КӘСІПОРЫНЫНЫҢ ҚОРЛАР ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕБІ
Тасымалдау шығыстары
Кәсіпорынның қоймасына тауарлы – материалды қорлардың түсуін құжаттық рәсімдеу
Тауарлы - материалдық қорлардың ұғымы, классификациясы және бағалануы
ТМҚ түсінігі және оның жіктелуі
Өндірістік қорлар ретінде есептелетін материалдар
Тауарлы – материалдық босалқылардың қоймадағы есебін ұйымдастыру
Амортизацияның синтетикалық есебі
Тауарлы – материалдық қорлар туралы жалпы мағлұмат
Пайданың мәні және оның теориялық аспектілері