Кәсіпорында инвестициялық жобаларды ұйымдастыру

Қазақстан Республикасының Білім жӘне ғылым министрлігі
Т. рұсқұлов атындағы қазақ экономикалық университеті
“Экономика” факультеті
“Экономика” кафедрасы
“Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттыру жолдары” тақырыбына жазылған
Күндізгі оқу бөлімі 4 курс студенті
Мамандығы 070842 “Экономика”
Есимов Аскербек Жумагулович
Ғылыми жетекші:
аға оқытушы Жакупова А.А
Рецензент
Жұмыс қорғауға жіберілді
“Экономика” кафедрасының
меңгерушісі, э.ғ.к., профессор
Сейдахметов А.С.
Алматы, 2006 ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ................................................................................................................. 3
НАРЫҚ ЖАҒДАЙЫНДА ӨНЕРКӘСІПТІК КӘСІПОРЫННЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІН АРТТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Өнеркәсіптік кәсіпорында инвестицияның мәні, мазмұны және инвестициялық қызмет түсінігі....................................................................
Өнеркәсіптік кәсіпорынның инвестициялық қызметін анықтайтын көрсеткіштер................................................................................................ 18
Кәсіпорында инвестициялық жобаларды ұйымдастыру......................... 25
«АТАМЕКЕН» АҚ-НЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ТАРТЫМДЫЛЫҒЫН ТАЛДАУ
«Атамекен» АҚ-ның экономикалық қызметін талдау............................. 30
«Атамекен» АҚ-ның қаржы-экономикалық тұрғыдан талдау жасау..... 38
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын бағалау....................... 43
ӨНЕРКӘСІПТІК КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ТАРТЫМДЫЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
Қазақстан Республикасында инвестициялық ахуал және инвестициялық саясатты жүйелі түрде
Өнеркәсіптік кәсіпорынның нивестициялық тартымдылығын арттыру......................................................................................................... 62
ҚОРЫТЫНДЫ................................................................................................... 67
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.....................................................70
Кіріспе
Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі, президентіміз Н.Ә. Назарбаевтың 2006 жылдың
Экономикалық дамуға көптеген факторлар әсер етеді, олар табиғи ресурстардың
Әлемдiк тәжiрибенiң дәлелдеуi бойынша, инвестициялар кез-келген елдiң өркендеуiнiң маңызды
Қазақстан халқына ел Президентiнiң жолдаған “Қазақстан-2030” Жолдауында республика экономикасына
Инвестицияларды экономикаға тарту iшкi жинақтардың және қаражаттардың жетiспушiлiгiнен құтылуға,
Жалпы қазiргi кезде адамдар экономикаға салынған инвестициялардың нақты тиiмiдiлiгiн
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасы өз аймағы бойынша саяси-экономикалық маңызды
Саяси тұрақтылық, әлеуметтік-экономикалық рекформалардағы жетістіктер, табиғи және қоғамдық мүмкіншіліктеріміз
Бұл диплом тақырыбының зерттеудегі маңыздылығы. Қазақстанның қазіргі кездегі экономикасы
ҚР Президентінің халыққа 01.03.2006 жылғы жолдауында былай делінген:
Біз бәсекеге қабілетті және осы бәсекелестікті әлдеқайда жоғарылытатын экономикалық
Еліміздегі кәсіпорындардың экономикасын дамыту үрдісінде инвестициялар тарту саласында
Қазіргі кезде индустриалды-инновациялық инфрақұрылымның дамуы қалыптастырыла бастады. Мемлекеттік
2004 жылы 204 инвестициялық жобалар іске асырылған, соның ішінде
Біздің стратегиялық алға қойған мақсатымыз- бәсекеге қабілетті елдердің қатарына
Дипломдық жұмыстың зерттеу обьектісі: «Атамекен» АҚ-ы
Зерттеу негізі: кәсіпорында инвестициялық тартымдылық үрдісін танып-білу.
Диплом зерттеуіндегі қолданған әдістер:
әдебиетке аналитикалық шолу;
инвестициялық үрдіске талдау жасау;
құрылымдық-функционалды әдіс.
Дипломдық жұмыстың мақсаты- кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттыру жолдарының
---- кәсіпорынның инвестициялық әрекетінің теориялық және басқарудың әдістік
----«Атамекен» АҚ-ың инвестициялық тартымдылығын арттыру жолдарын қарастыру.
----«Атамекен» кәсіпорынының экономикалық қызмет әрекеттеріндегі қазіргі заманға лайық басқаруының
Дипломдық жұмыстың теориялық негізінде Қазақстан Республикасы Заңдары, Қазақстан Республикасы
Диплом жұмысы кіріспеден, үш тараудан, қорытынды және қолданылған әдебиеттерден
1 НАРЫқ ЖАҒДАЙЫНДА ӨнеркӘсіптік кӘсіпорынның Инвеститциялық ҚЫЗМЕТІН АРТТЫРУДЫҢ
1.1 Өнеркәсіптік кәсіпорындарда инвестицияның мәні, мазмұны және инвестициялық
Экономика дамуының құрылымдық өзгерiстерiн табысты iске асырудың, жаңа ғылыми-техникалық
Нарықтық қарым-қатынастар жағдайында республикадағы өнеркәсiптiк өндiрiстiң дамуына инвестициялардың әсерiн
Инвестициялар – бұл, нарықтық экономикаға өту кезеңiнде пайда болған,
“Инвестиция” терминi (латын тiлiнiң investio- киiндiремiн) ғылыми және публисцистикалық
Әйгiлi “Экономикстiң” авторлары инвестиция түсiнiгiн кең түрде түсiндiрдi. Олардың
Инвестиция көзi болып, жинақ қаражаттары табылатыны белгiлi. Бiрақ жинақтар
В. Фельзенбаум, инвестиция түсiнiгiн мағынасы бойынша “күрделi салымдар” және
Инвестицияға анықтама бергенде, инвестицияның тек қана мазмұндылық сипаттамасына ғана
lс-тәжiрибеде әр түрлi зерттеушiлер инвестиция түсiнiгiне әр түрлi мағына
Инвестицияларды нақты (капитал құрушы) – жаңа кәсiпорын құруға, iс-әрекеттегi
Жаңа өндiрiстi құруға бағытталған инвестиция-лар
Өндiрiстi кеңейтуге бағытталған инвес-тициялар
Тиiмдiлiктi арттыруға бағытталған инвес-тициялар
Мемлекеттiк басқару
органдарының талаптарын орындауға бағытталған инвестициялар
Тәуекелдiлiктiң жоғары Тәуекелдiлiктiң төмен
дегейi деңгейi
1-сурет-Инвестиция түрi мен тәуекелдiлiк деңгейi арасындағы байланыс.
Сонымен қатар, тiкелей және жанама инвестициялар болады. “Тiкелей инвестицияларды
Инвестициялардың барлық түрлерiнiң кәсiпорынның тiршiлiкке қабiлеттiлiгiн сақтауда және оның
Нақты активтерге инвестициялауды дайындау және талдау, инвестициялардың түрлерiне, яғни
1) Тиiмдiлiктi арттыруға бағытталған инвестициялар. Олардың мақсаты ең алдымен
2) Өндiрiстi кеңейтуге бағытталған инвестициялар. Мұндай инвестициялардың мақсаты –
3) Жаңа өндiрiстердi құруға бағытталған инвестициялар. Мұндай инвестициялар кәсiпорында
4) Мемлекеттiк басқару органдарының талаптарын қанағаттандыру мақсатына бағытталған инвестициялар.
Инвестициялардың осылай топтастырылу себебi, олармен байланысты тәуекелдiлiктiң деңгейiнiң әртүрлiлiгi
Инвестиция түрi мен тәуекелдiлiк деңгейiнiң арасындағы мұндай тәуекелдiлiк логикасы
Толық ғылыми-техникалық өндiрiстiк циклдi инвестициялауға болады немесе оның элементтерiн
Өндiрiстiк-экономикалық потенциалды сақтау және дамыту – кәсiпорынның өндiрiстiк –
Инвесторлар (инвестициялық iс-әрекеттi iәске асырушы немесе заңды тұлғалар), тапсырыс
Инвестициялық iс-әрекеттiң субъектiлерi ретiнде жеке және заңды тұлғалар, соның
Инвестициялық iс-әрекеттiң объектiлерiн пайдаланушылар ретiнде инвесторлар және басқа да
күрделi құрылыс ортасы, мұнда салалардың негiзгi және айнымалы өндiрiстiк
инновациялық орта, мұнда ғылыми-техникалық өнiм және интеллектуады потенциал iске
қаржылық капитал айналымы ортасы (әртүрлi түрдегi ақшалай, қаржылық және
Нақты инвестицияларды қаржыландыру көздерiн жалпы барлық экономика деңгейiнде (макродейңгей)
Нарықтық экономика жағдайында негiзгi инвестициялық шешiмдер шаруашылық субъект деңгейiнде
кесте - Қаржыландыру көздерiн топтастыру.
Қаржы ресурстары Кәсiпорындағы инвестициялау көзi
1 2
1. Жеке
Амортизациялық қаржы бөлiнулер (негiзгi қорлар мен материалды емес активтерге
Жалпы пайда
Тауарлар мен қызмет көрсетулердi өткiзуден түскен пайда (кәсiпкерлiк табыс.
Басқа да өткiзулерден түскн табыс.
Өткiзуден тыс нәтижелердiң (табыстар) сальдосы.
Резервтiк қор
Жөндеу қоры.
Сақтандыру резервтерi
Бақалар
Өткiзуден түскен түсiм (өзiндiк құн)
Өткiзуден түскен табыс
Басқа да өткiзулерден түскен табыс
Өткiзуден тыс табыстар
Жалпы табыс
Таза табыс
2. Тартылған қаражаттар.
2.1. Ағымадағы инвестициялық қызметтегi үлестiк қатысу қаражаттары.
2.2. Бағалы қағаздарды эмиссиялаудан түскен қаражаттар.
2.3. Еңбек ұжымының мүшелерiнiң жеке және заңды тұлғалардың табыстық
2.4. Сақтандыру төлемдерi.
2.5. Франчайзинг, селенг, аренда бойынша төлемдердiң түсуi
2.6. Басқалары Сәйкес инвесторлардың қорлары
3. Бюджеттiк қаржы бөлiнулер Бюджеттiк қаржыландыру қаражаттары
4. Бюджеттiк емес қорлардан түскен түсiмдер Бюджеттiк емес қорлардың
5. Қарыздық қаражаттар.
5.1. Банк несиесi
5.2. Басқа да қаржылық институттардың несиелерi
5.3. Бюджеттiк несие
5.4. Коммерциялық несие
5.6. Басқалары Несие берушiлердiң қорлары
6. Тартылған қаражатар
6.1. Аығмадағы инвестициялық қызметтегi үлестiк қатысу қаражаттары.
6.2.Бағалы қағаздарды эмиссиялаудан түскен қаражаттар.
6.3. Еңбек ұжымының мүшелерiнiң жеке және заңды тұлғалардың пайдалық
6.4. Сақтандыру төлемдерi.
6.5. Франчайзинг, селенг, аренда бойынша төлемдердiң түсуi.
6.6. Басқалары Сәйкес инвесторлардың қорлары
7. Бюджеттiк қаржы бөлiнулер. Бюджеттiк қаржыландыру қаражаттары
8. Бюджеттiк емес қорлардан түскен тұсiмдер. Бюджеттiк емес қорлардың
Кәсiпорынның меншiктi қаржы қорлары өзiне құрылтайшылардың бастапқы жарналарын және
Кәсiпорында инвестицияларды қаржыландырудың iрi көзiне амортизациялық қаржы бөлiнулер жатады.
Табыстан төленетiн салықтар мен басқа да төлемдер төленгеннен кейiн
Несиелiк қаражаттар несие берушiлер есебiнен құралады. Қазiргi кезде инвесторлар
Инвестициялаудың бағыттарының бiрi ретiнде лизингтi айтуға болады. Лизинг деп
Бюджеттiк қаржы бөлiністері – бұл бюджеттiк қаржыландыру қаражаттары. Қазақстан
Инвестициялаудың әр түрлi түрлерiн тарту және қолдану мақсатында мемлекеттiң
Реттеу дәрежесi инвестиция объектiлiгiмен анықталады және мысалы, несиелiк инвестиция
Инвестициялық саясаттағы мемлекеттiң маңызын нарықтық экономиканың iшкi тұрақсыздығы туралы
Басқаша айтқанда Кейнс бойынша инвестициялық сұраныс динамикасы экономиканың дамуының
Елде ақша-несие саясатын қалыптастыра отырып, мемлекет (Ұлттық банк) ұлттық
Шетел капиталын тарту мақсатындағы өсiм ақыны реттеу тек дамушы
Бiрақ мұндай саясат бiр қарағанға қарапайым емес. өсiм ақыны
Мемлекеттiк реттеу проблемасы мына себептер бойынша реттеудiң бiр факторлы
Шетел капиталымен жұмыс iстеуде, оны екi кезеңге бөлiп көрсеткен
Шетелдiк капиталды тарту кезеңi;
Тартылған капиталды қолдану кезеңi;
Кәсіпорындарға шетелдiк капиталмен жұмыс iстеудiң әр кезiнде мемлекет қызметтерi
ол кредитор, донор, гарант және заем берушi рөлiн атқара
мемлекеттiк несие беру бюджет құралдарын жинақтау жолдарымен жүзеге асырылады;
көптеген елдерде мемлекеттiк бюджет есебiнен кәсіпорындар мен банктерге экспорттық
әлемдiк нарыққа сай қызмет көрсету үшiн жеке банктiк экспорттық
Кәсіпорындарға жағымды инвестициялық климат қалыптастыру үшін елдің саяси тұрақтылығы
Жалпы жинақтар – бұл тұтынуға жұмсалмаған (тұтынуға мемлекеттiк шығындар
Жалпы мемлекет көлемiнде жалпы инвестициялар мен жинақтар бiрдей деуге
1.2 Өнеркәсіптік кәсіпорындардың инвестициялық қызметін анықтайтын көрсеткіштері.
Әрбір кәсіпорын өзінің инвестициялық саясатын жүргізу керек, ол үшін
Инвестициялық саясат дегеніміз – инвестицияның жиынтық көрсеткішін іске асыру
Табыс алу мақсатында көлемді кұрлымды белгілейтін шаруашылық шешімдердің жүйесі
Басқарудың экономикалық әдісін кең қолдану жағдайында кредиттік жағдайды кешіру
Кәсіорында инвестицияны тиімді пайдалану үшін мынандай шараларды қолдану керек:
экономикалық, ғылыми техникалық, әлеуметтік жетістіктерге жетудің жолдарын табу;
пайданы көздеу;
жалпы шығындарды азайту;
мемлекеттен келген, бюджеттен келген қаржыны, кредиттік қаржыны, гранттан келген
дүние жүзілік мүмкіндіктерді пайдалану, жеңілдетілген гранттар алу;
инвестициялық тәуекелділік;
инвестицияның өтімділігі.
Қазіргі кездегі инвестициялық саясаттын ерекшелігі техникалық қаруландыруға салымдар және
Инвестициялық өтімділіктің бір түрі – пайдық инвестициялық қорлар. Инвестициялық
Инвестициялық пай – құжатты және құжатсыз нысанда шығарылады. Инвестициялық
Инвестициялық пай қорының мүлкі және инвесторлардын құқығы жүргізуші кәспорынның
Инвестициялық пай қоры инвесторлардын мамандырылған депозиттари есебіне берілген және
Мамандырылған депазитариға және жүргізуші кәсіпорынға есеп үшін берілген мүлік
Инвестициялық пай қордын құрылуы инвесторлардын жүргізуші кәсіпорыннан инвестициялық пайды
Инвестициялық пай қоры 2 нысанда болады:
ашық;
интервалды.
Егер жүргізуші кәсіпорын өзі шығарған инвестициялық пайды инвесторлардын сұрауы
Егер жүргізуші кәсіпорын өзі шығарған инвестициялық пайды инвесторлардын сұрауы
Жүргізуші компания инвестициялық пай қорының мүлкін инвестициялауға құқылы. Ол
Инвестициялық пайды орналастыру жағдайында ол тек қана ақша қаражаттарымен
Инвесторлар өздеріне тиісті инвестициялық паймен еркін қолданады.Олар пайды мұрагерлікке
Инвестицияны қажет ететін себептер көп болуы мүмкін, бірақ жалпы
Болжанған инвестиция көлемі маңызды болып келеді. 100 мың
Инвестициялық сипаттағы бақылау шешімін қабылдау процесі негізінде болашақ ақша
Қаржылық мененджмент тәжірибесі инвестициялық қызметтерді бағалаудың келесі әдістерін атап
Капитал мен табысты дисконтау. Матариалдық негізін ақша құрайтың қаржы
Табысты дисконтау- капитал салу мерзіміне байланысты табысты әкелу. Дисконтау
К=К*(1+n),
К- салымдардың бастапқы сомасынан t-мерзімінің аяғында капиталдың салымдарының мөлшері.
К- салынған капиталдын мөлшерін ағымдағы бағалау, яғни бастапқы
n-дисконттау коэфициенті (яғни табыстылық нормасы немесе пайыз мөлшерлемесі) бірлік
Д=К (1+n)-К,
Д- косымша табыс, теңгемен
Ағымдағы мезгіл позициясынан болашақ ақша түсімдерін бағалау үшін табысты
Біріншіден, әр уақытта ақшаның құнсыздануы болады, екіншіден,анықталған минимум мөлшерінен
Таза табыс келтіретін эффекті есептеу әдісі. Бұл әдіс бастапқы
PV= Рк/ (1+r )e
NPV= Рк/ (1+r )e -С-С ;
Егер: NPV> 0, онда жобаны қабылдау керек
NPV1, жобаны қабылдау керек
PIIC
Инвестицияны өтелу мерзімінің көрсеткішін есептеу қажет. Сонымен қатар талдауда
кәсіпорын басшылары жобаның табысты емес, көбінесе өтімділік проблемасын шешумен
инвестиция тәуекелділіктің жоғарғы деңгейімен байланысты, сондықтан өтелу мерзімі қысқа
Мұндай жағдай тез техникалық өзгерістер болатын іс-әрекеттің түрлеріне немесе
1.3 Өнеркәсіптік кәсіпорындарда инвестициялық жобаларды ұйымдастыру жолдары.
Кәсіпорында инвестициялық саясатты жүргізген кезде көптеген факторлар маңызды роль
Инвестициялық жобалау дегеніміз техника – экономикалық негізі бар (сызулар,
Жоба – бұл техникалық материалдар (сызба, есептер, жаңа құрылған
Ең алдымен өндірістік бағытта инвестициялық жобаны өңдеу ұзақ мерзім
Инвестициялық жобаны нарыктық көрсеткіштердің көмегімен тиімді бағалау үшін жұмыстын
үшін - алғашқы ақша қаражатты жобаны жүзеге асыру үшін
Жобаны қаржыландыратын инвесторларды процесстің жасалуы емес, оны өткізуден алатын
Жобамен жұмыс істеу мезгілінің басталуы мен аяқталуы құжатты түрде
Жобаның басталу кезінен өтімділік кезеңге дейінгі уақыт аралығы инвестициялық
Инвестициялық циклды 3 топқа бөлуге болады. Оның әркайсысының өз
ивестицияға дейінгі - бастапқы зерттеулерден инвестициялық жобаны қабылдау шешіміне
ивестиция кезеңі - келісім шарт жасау кезеңі
өндірістік - кәсіпорынның немесе объектінің шаруашылық қарекет ету кезеңі.
Инвестициялауға дейінгі және инвестициялау кезіндегі этаптар инвестициялық жобалау облысына
Инвестицияға дейінгі кезде болашақ объектіні жобалау қарастырылады. Кәсіпорын инвестиция
Дамыған елдерде инвестицияға дейінгі кезеңді орындау шығындары жобаның сомасынан
Жобаның алғашқы кезінде күтпеген жағдайларды ескеруге болады. Ол үшін
Екінші инвестициялық кезеңде жоба мыналарды енгізеді:
жобалық кәсіпорынды таңдау;
жобалық сызуларды және модельді объектілерді дайындау;
жобалық және құрылыстық жұмыстың алдын – ала жоспары;
деталдық жоспарлау және спцификация;
құрылыстық орындардың сызбасы.
Осы кезеңде бас мердігер және субмердігер тағайындалады. Мердігерлер мен
Инвестициялық кезеңде орындалған көп нұсқаулы есептер нақты жобаны, оның
Жобалау үрдісін 2 кезеңге бөлуге болады:
жоба алдындағы;
нақты жобалау.
Жобалау алдындағы кезең инвестиция салудың алғы шарттарын жасайды. Дәл
Нақты жобалау өзі екі кезеңді енгізеді: бастапқы және соңгы
Өндірістің техника-ұйымдастырушылық дәрежесінің көтерілуі соның ішінде: еңбек, еңбек құралдары
Барлық жалпы көрсеткіштер жиынның технкалық және ұйымдастырушылық тиімділігін сипаттайтын,
еңбек өнімділігінің, еңбекақы қоры жоғарылауы;
еатериал қайтарымдылығының өсуі (материалдар шығынын азайту);
негізгі қор қайтарымдылығын көтеру;
айналым коэффициентінің артуы;
өнім көлемін жоғарылату;
өнімнің өзіндік құнының төмендеуі;
қаржылық тұрақтылық жағдайын көрсеткіштерін жоғарылату;
Инвестициялық мүмкіншіліктерді қолданудың экономикалық тиімділігі барлық материалдық салаларға ортақ.
Жобалау үрдісіндесінде болашақ объектінің негізгі мәселелері шешіледі. Олар: өз
Отандық тәжірибеде кәсіпорынның жобасын жасау, өндеу кезінде мынандай бөлімдерді
түсіндірмелі хат;
техника-экономикалық бөлім;
бас жоспар;
енбек күші;
құрлыстық бөлім;
өндірісті баскару жүйесі;
сметалық құжаттар.
Инвестициялық жобаның әр жұмысының кезенінде оның құндық бағасы аңықталады.
Инвестициялық процестін әр кезеңінде жобаның экономикалық өтімділігі, табыстылығы аңыкталады.
Кәсіпорындар барлық инвестициялык ұсыныстарды «жинағанда» оларды бағалау және ранжирлеу
Барлық өркенниетті мемлекеттерде неғұрлым болашағы бар кәсіпорындар өз қызметтерін
2 «Атамекен» Ақ-ның инвестициялық жӘне экономикалық Әлеуетін талдау
«Атамекен» АҚ-ның экономикалық қызметін талдау.
«Атамекен» АҚ-ның өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясы, Азаматтық кодекс,
Өз қызметтерін жүзеге асыру үшін кәсіпорын келесі қызмет түрін
жиһаз жасауға арналған материалдарды өңдеп, дайындау;
жиһаз бұйымдарын бөлшектеп сату;
жиһаз бұйымдарын дайын тауар ретінде құрастырып оны нарыққа шғару;
көтерме және бөлшек сауда;
сыртқы экономикалық қызмет;
және басқа да қосалқы қызметтер.
«Атамекен» АҚ 1997 жылы ЖШС болып құрылған. Кәсіпорын нарық
Қазақстанның басқа да өңірлерінде өндірістік цехтар ашуды көздеп отыр.
2 сурет «Атамекен» АҚ-ның ұйымдық құрылымы.
Компанияның негізгі өндірісі әртүрлі жиһаз өнімдерін шығару болғандықтан өз
«Атамекен» АҚ-ның негізгі органдары:
жоғарғы орган – Акционерлердің жалпы жиналысы.
басқару органы – Басқармалар кеңесі.
атқарушы оргпн – Басқарма
бақылау органы – Ревизиялық комиссия.
1- суреттен көргеніміздей атқарушы орган өз жұмысын бөлімдер арқылы
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттыру үшін жұмыс нақты өнім мен
Ұйым құрылымы бөлімдердің өзара жақсы байланыста болуын, жауапкершілік пен
2 кесте – «Атамекен» АҚ-ның жұмыскерлерінің ұйымдастырушылық құрылымы.
№ Көрсеткіштер 2004 ж 2005 ж
адам саны % адам саны %
1 Басшылар 5 1 9 1
2 Мамандар 46 5,5 47 5,2
3 Қызметкерлер 4 0,5 9 0,3
4 Жұмысшылар 777 93 831 93,4
5 Барлығы: 832 100 896 100
2 кестеден 2005 жылы жалпы жұмыскерлер 55 адамға көбейсе,
«Атамекен» АҚ-да жұмысшылардың еңбек ету өнімділігін кәсіпорын басшылығы еңбекақы
«Атамекен» АҚ-ның экономикалық жағдайын талдау үшін кәсіпорынның техника-экономикалық көрсеткіштерін
3 кесте - «Атамекен» АҚ-ның қызметін техника-экономикалық талдау.
№ Көрсеткіштер
Жылдары Ауытқулар
2004 2005 +/- %
1 Өнімді өткізуден түскен табыс мың тг 250834 905276
2 Өткізілген өнімнің өзіндік құны мың тг 183770 756074
3 Жалпы табыс мың тг 67064 140202 73137 209
4 Кезең шығындары мың тг 45093 132001 86908 293
5 Негізгі қызметтен түскен табыс мың тг 21971 8201
6 Негізгі емес қызметтен түскен табыс мың тг 3980
7 Салық салынғанға дейінгі табыс мың тг 25951 15082
8 Таза табыс мың тг 18166 11613 -6453 64
9 Жұмысшылардың тізімдік саны адам 777 831 54 106
10 Жұмысшылардың жылдық еңбек ақы қоры мың тг 230437
11 Жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақысы тг 24714 27997
12 Өндірістегі негізгі қорлардың жылдық орташа құны мың тг
13 Қор сыйымылығы тг 0,31 0,01 0,30 3,2
14 Қор қайтарымдылығы тг 32,5 83,2 50,7 256
15 Жұмысшылардың қормен қарулануы тг 9921 13082 3161 132
16 Өнімнің 1 теңгесіне кететін шығын тг 0,73 0,84
17 Еңбек өнімділігі мың тг 323 1089 766 337
Кәсіпорын инвестициялық тартымдылығын артыруда инвеисторлар көптеген экономикалық-қаржылық көрсеткіштеріне мән
1) Өткізілген өнімнен түскен табыс көрсеткіші бойынша :
Әрине өнімді өткізу ол кәсіпорынның шығарылған өнімінің ең соңғы
2) Өткізілген өнімнің өзіндік құны көрсеткіші бойынша:
Бұл кәсіпорынның басқару есебі қалай жүргізіліп жатқанын аңғартатын көрсеткіш.
3) Жалпы табыс көрсеткіші бойынша:
Жалпы табыс кәсіпорынның нақты нәтижелігін көрсетуге неғайбіл көрсеткіш. Ол
4) Кезең шығындары көрсеткіші бойынша:
Бұл көптеген кәсіпорындардың шығыстар бөлігіндегі қомақты үлестерді алатын бөлігі.
5) Негізгі қызметтен түскен табыс көрсеткіші бойынша:
2005 жылы негізгі қызметтен түскен табыс 13770 мың тг.
6) Негізгі емес қызметтен түскен табыс көрсеткіші бойынша:
Негізгі емес қызметтен түскен табыс 2005 жылы 2901 мың
7) Салық салғанға дейінгі табыс көрсеткіші бойынша:
Бұл көрсеткіш табыстың 2004 жылмен салыстырғанда –10859 төмендегенін көрсетуде.
8) Таза табыс көрсеткіші бойынша:
Таза табыс көрсеткіші 6453 мың тг. төмендеуде. Осының салдарынан
9) Жұмысшылардың тізімдік саны көрсеткіші бойынша:
Жұмысшылардың тізімдік саны сәйкесінше 54 адамға артып отыр.
10) Жұмысшылардың жылдық еңбек ақы қоры көрсеткіші бойынша:
Еңбек ақы қоры Қазақстан Республикасының Заң, нормативті актілері, сондай-ақ
11) Жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақысы көрсеткіші бойынша:
Жұмысшылардың орташа айлық еңбек ақасы инфляция деңгейі және кәсіпорынның
12) Өндірістегі негізгі қордың жылдық орташа құны көрсеткіші бойынша:
Негізгі қордың орташа жылдық өсімі біріншіден, негізгі қорларды қайта
13) Қор сыймдылығы көрсеткіші бойынша:
Қор сыйымдылығы 2005 жылы өндірілген өнімнің 1 теңгесіне 0,01
14) Қор қайтарымдылығы көрсеткіші бойынша:
Қор қайтарымдылығы кері көрсеткіш, сондықтан әрбір негізгі құралдардың бір
15) Жұмысшылардың қормен қарулануы көрсеткіші бойынша:
Бұл - әрбір жұмысшыға қанша өндірістік негізгі қордың деңгейін
16) Өнімнің 1 теңгесіне кететін шығыны көрсеткіші бойынша:
Кәсіпорынды шығындар есебін жақсы білетін мамандар қарастырмайынша, кәсіпорынның инвестициялық
«Атамекен» АҚ-ның башылығының алға қойған міндеттері бойынша -
«Атамекен» АҚ-ның қаржы экономикалық тұрғыдан талдау жасау.
Нарық қатынастары жағдайында кәсіпорынның қаржы-экономикалық талдау үлкен мәнге ие.
Себебі – бұл кәсіпорынның тәуелсіздігі, меншік иелерінің пайызы, жұмыскерлер
Кәсіпорынның қаржы-экономикалық жағдайына көптеген факторлар әсер етеді. Оларды келесідей
ішкі және сыртқы ортаға байланысты;
маңыздылығына қарай – басыңқы және басыңқы емес;
қарапайым (жәй) және күрделі;
тұрақты және уақытша;
Кәсіпорындағы ішкі факторлар өзінің қызметіне байланысты болады. Қаржылық –
Инвестициялық тартымдылықтың маңызды факторларының бірі – кәсіпорындағы қаражат құрамы
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығына қарыздық міндеттемелер нарығының үлкен әсер етуі
Тәуелсіздік коэффиценттің мәні – кәсіпорын сырттан тартылған қаржыдан қаншалықты
Тәуелсіздік коэффиценттін мешікті капиталды барлық авансталған капиталдан бөлумен анықталады.
Ктәуелсіздік =Мк/Бв
КТ (2004 ж) = 127908 / 2882565 =
КТ (2005 ж) = 1297247 / 4103471 =
Бұл деректерден, кәсіпорынның меншікті капиталының шоғырлануы 0,1 позицияға төмендегенін
Жабдықтаушылар мен сатып алушылар арасындағы келісім-шарттық міндеттемелер қатаң сақталатын
4 кесте - «Атамекен» АҚ-ның капиталының құрамы және құрылымы.
№ Көрсеткіштер 2004 ж 2005 ж Ауытқулар
соммасы мың тг. % соммасы мың тг. % +/-
1 Баланс валютасы мың тг.
соның ішінде:
Меншікті капитал мың тг.
Қарыз капитал мың тг. 2882565
1279081
1603484 100
44,4
55,6 4103471
1297247
2806224 100
31,6
68,4 1220906
18166
1202740 142,3
101,4
175
2 Тартылған капиталдың меншікті капиталға қатынасы коэффиценті Х 1,2
3 Тәуелсіздік коэффиценті Х 0,4 Х 0,3 -0,1 75
4 Тартылған капиталдың шоғырлану коэффиценті Х 0,56 Х 0,68
5 Меншікті капиталдың табыстылық коэффиценті Х 0,01 Х 0,008
6
Қаржыландыру коэффиценті Х 0,8 Х 0,5 -0,3 62
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын келесі көрсеткіші тартылған капиталдың меншікті
Кқ / ш = Тк / Мк ;
Тк – тартылған капитал
Мк – меншікті капитал
Кқ / ш 2004 = 1603484 / 1279081
Кқ / ш 2005 = 2806224 / 1297247
Бұл коэффиццент кәсіпорынның меншікті қаражаттарының әрбір теңгесіне қанша қарыз
Келесі, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын меншікті капиталдың тартылған капиталға
Кқ = Мк / Тк ;
Мк – меншікті капитал
Тк – тартылған капитал
Кқ 2004 = 1279081 / 1603484 = 0,8
Кқ 2005 = 1297247 / 2806224 = 0,5
Бұл коэффицент жоғары болған сайын, соғұрлым банктер мен инвесторлар
Әдетте кәсіпорындар кезеңдегі және жылдық бухгалтерлік есеп беру көрсеткіштеріне
Абсалютті өтімділік коэффиценті.
Кабс = ақша қаражаты / ағымдағы міндеттемелер
Кабс 2004 = 68957 / 689498 = 0,1
Кабс 2005 = 267971 / 1487298 = 0,18
Кәсіпорынның абсалютті өтімділігі 2005 жылы 1,8 есе өскен. Бұл
Аралық өтеу коэффиценті:
Кар. өтеу = ағымдағы активтер - ТМЗ / ағымдағы
Кар. өтеу 2004 = 620548 / 689498 = 0,89
Кар. өтеу 2005 =1070854 / 1487298 = 0,72
Бұл мәннің төмендеуі “Атамекен” АҚ-ның ақша қаражаттарының түсуін қамтамасыз
Кағымдылық = ағымдағы активтер / ағымдағы міндеттемелер
Кағымдылық 2004 = 1241096 / 689498 = 1,7
Кағымдылық 2005 = 2825866 / 1487298 = 1,89
Бұл көрсеткіштердің ұсынылатын мәні 2 ≥ 1 болғандықтан, 2-ден
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын бағалау
Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығының жауапты кезеңі инвестициялық жобаны экономикалық негіздеу
Ұзақ мерзімдегі инвестиция салуда өнімнің өміршеңділігі есепке алынады. Дүние
«Атамекен» АҚ-ның қаржы көрсеткіштерінің құрамына:
құрылыс алаңын дайындау, жобалық-зерттеу және жобалық-конструкторлық жұмыстар, технологиялық құрал-жабдықтар
жобаны іске асыру кезеңіндегі ақша қаражаттарының түсу көлемі мен
негізгі эклномикалық көрсеткіштер;
инвестициялық шығындар және қаржыландырудың жоспары;
өндіру мен өткізудің бағдарламасы;
жабдықтардың күтілуі мен жөнделуі;
әкімшілік және үстеме шығындар;
айналым капиталдың қажеттілігі;
амортизациялық аударымдар;
ақша қаражаттарының қозғалысы;
«Атамекен» АҚ-ның қызметкерлері кеңсе жиһаз шығарудағы қызметінен жаңа өнім
5 кесте - «Атамекен» АҚ-ның инвестициялық қызметі.
№ Көрсеткіштер Жылдар
1-ші 2-ші 3-ші 4-ші 5-ші
Инвестициялық қызмет
1 Технологиялық желістің құны, мың теңге 50000 - -
2 Айналым капиталынының өсімі, мың теңге 10000 - -
3 Инвестицияның барлығы, мың теңге 60000 - - -
5 - кестеден кәсіпорынның инвестициялық қызметіне барлығы 60000 мың
«Атамекен» АҚ-ны негізгі құралдарын жаңарту мақсатында кәсіпорын акционерлернің шешімі
6 кесте - «Атамекен» АҚ-ның операциялық қызметі.
№ Көрсеткіштер Жылдар
1-ші 2-ші 3-ші 4-ші 5-ші
1 Өнімді өткізуден түскен түсетінтабыс, мың тг. 75000
2 Жұмысшылардың жылдық еңбек ақысы, мың тг. 20000 21000
3 Шикізат, материалдар құны, мың тг. 25000 27500 30000
4 Тұрақты шығындар, мың тг. 1000 1000 1000 1000
5 Амортизациялық аударымдар, мың тг. 10000 10000 10000 10000
6 Кредит пайыздары бойынша, мың тг. 12500 12500 9400
7 Салық салынғанға дейінгі табыс, мың тг. 6500 16000
8 Табыс салығы (30%), мың тг. 1950 4800 8880
9 Жобаланған таза табыс, мың.тг 4550 11200 20720 23940
10 Операциялық қызметтен түсетін таза түсімдер, мың тг. 14550
Бұл кестеден көптеген мағлұмат алуға болады. Соның ішінде жобалық
7 кесте - «Атамекен» АҚ-ның қаржылық қызметі.
№ Көрсеткіштер Жылдар
1-ші 2-ші 3-ші 4-ші 5-ші
1 Меншіктікапитал, мың тг. 10000 - - - -
2 Ұзақ мерзімді қарыздар, мың тг. 50000 - -
3 Қарызды төлеу, мың тг. - - 12500 -
4 Қаржылық қызмет сольдосы, мың тг. 60000 - 12500
5 Нақты қаражаттар түсімі, мың тг. - 45450 21200
6 Нақты қаражаттардың сальдосы мың тг. 14550 8700 18220
7 Жинақталған нақты қаражаттар сальдосы, мың тг. 14550 23250
7 кестенің нақты инвесторлардың зерделеп, қарастыратын позициясы. Нақты қаражаттар
Жобаның тиімділігінің негізгі көрсеткіштері 8 кестеден көреміз.
№ Көрсеткіштер Жылдар
1-ші 2-ші 3-ші 4-ші 5-ші
1 Инвестициялық қызметтің әсері (тиімділігі) мың тг. - 60000
2 Нақты ақшалай қаражаттардың түсімі, мың тг. - 45450
3 Операциялық қызметтің әсері (тиімділігі) мың тг. 14550 21200
Соңғы бесінші жылы есептелінген нақты қаражаттарды «Атамекен» АҚ-ның деректері
«Атамекен» АҚ-ны қаржылық тұрақтылығының төмендігіне байланысты шетелдік тікелей инвестицияны,
Қазақстан Республикасының инвестициялың саясаты көбінде сыртқы инвестицяға емес, ішкі
3 ӨнеркӘсіптік кӘсіпорындардың Инвестициялық тартымдылығын жетілдіру жолдары
3.1 Қазақстан Республикасында инвестициялық ахуал және инвестициялық саясатты жүйелі
Қазақстан Республикасында экономикалық және саяси тәуелсiздiгiн алғаннан берi он
1991-1996 жылдарды республика экономикасының нарықтық қатынасқа көшу ретiнде қарастыруға
Сол жылдары республикамыздағы инвестициялық iс-әрекеттер негiзгi екi фактордың әсерiне
Инвестициялық белсендiлiктiң төмендеуiне инфляция деңгейiнiң қарқынды өсуi, ауыр қаржылық
1997 жылдан бастап Қазақстан. Республикасында инвестициялық iс-әрекеттер жанданып, экономиканың
1997-2004 жылдар аралығындағы кезеңде Қазақстан Республикасындағы инвестициялау динамикасы, экономикалық
9 кесте - Қазақстан Республикасындағы инвестициялау динамикасы
Көрсеткiштер Жылдар
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Жалпы iшкi өнiм, % 87,4 91,8 100,5 101,7 103,1
Өнеркәсiптiк өндiрiс көлемi, % 71,9 96,8 101,3 104,0
Негiзгi капиталға инвестициялар көлемi ,% 85,0 63,0 61,0 112,0
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген.
Бұл кестеден келтiрiлген көрсеткiштердiң өзара байланыстылығын көруге болады.
Егер, жалпы iшкi өнiм көлемi 1997 жылдан 1999 жылға
1999-2000 жылдардағы өнеркәсiптiк өндрiсi көлемiнiң өсуi (100,5 және 101,7%),
Экономикалық көрсеткiштер сияқты, негiзгi капиталға инвестициялардың көлемi өзгеру динамикасының
Соңғы жылдары қаржылық емес активтерге бағытталған инвестициялар көлемiнiң өсуi
Қаржылық емесе активтерге инвестицияларға мыналар жатады: негiзгi капиталға инвестициялар,
Жылдан-жылға инвестициялардың жалпы көлемiнде негiзгi капиталға инвестициялардың үлесi артып
Инвестициялық басылымдықтардың өзгеруi аймақтар дамуындағы өзгерiстерге алып келедi. Негiзгi
2003 жылы инвестиция көлемiнiң өскенi республиканың 13 өңiрiнде байқалды.
Павлодар, Маңғыстау және Шығыс Қазақстан облыстарында өткен жылдармен салыстырғанда
Негiзгi капиталға бағытталған инвестицияларды қаржыландырудың негiзгi көзi кәсiпорындар мен
Негiзгi капиталға инвестициялардың меншiк нысандары бойынша құрылымы 10
10 кесте - Инвестициялардың меншiк нысандары бойынша құрылымы.
Көсеткіштер 2004 ж. млн. теңге Инвестициялардың жалпы көлемiндегi үлесi,
2004 ж. 2003 ж.
Кәсiпорындар мен ұйымдар бойынша барлығы 1193113 100,0 100,0
Соның iшiнде:
Мемлекеттiк 134944 11,3 14,5
Жеке 754336 63,2 84,3
Басқа мемлекеттер, олардың заңды ұйымдары мен азаматтары мен халықаралық
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген
Негiзгi капиталға инвестициялардың негiзгi көлемiн жеке меншiк нысандағы кәсiпорындар
Мемлекеттiк сектордың үлесi өткен жылмен салыстырғанда 3 пайыздық пунктке
2004 жылы 1193 млрд. тенге негiзгi капиталға инвестициялардан өнеркәсiптiң
1996-2004 жылдар аралығында күрделi құрылысқа бағытталған инвестицияларға талдау жасасақ,
Күрделi құрылысқа бағытталған инвестициялар 2002 жылы 414,2 млр. теңгеден
11 кесте - Қазақстан Республикасындағы инвестициялық құрылыс
(нақты құны бойынша, млн.теңге)
Көрсеткiштер 2001 ж. 2002 ж. 2003 ж. 2004 ж.
Негiзгi қорларды iске қосу 133616 163620 331264 385356
Күрделi құрылысты инвестициялау 214493 275698 414238 604915
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген
Негiзгi капиталға бағытталған инвестициялар көлемiнiң өсуi негiзгi қорларды iске
Сондықтан Қазақстан Республикасында iске қосылған инвестициялау объектiлерi мыналар болды:
Күрделi құрылысқа бағытталған инвестиция көлемiнiң өсуi экономика алалары бойынша
12 кесте - Экономика салалары бойынша күрделi құрылысты инвестициялау.
2002 ж. 2003 ж. 2004 ж.
млн.тг % млн.тг % млн.тг %
Экономика салалары бойынша барлығы: 214493 100,0 275698 100,0 414238
Соның iшiнде:
Өнеркәсiп 135460 63,2 190719 69,2 299438 72,3
Ауыл шаруашылығы 911 0,4 1414 0,5 5695 1,3
Орман шаруашылығы 11 0,0 25 0,0 179 0,0
Көлiк және байланыс 23834 11,1 21765 7,9 44031 9,8
Құрылыс 1660 0,7 1781 0,6 6760 1,6
Сауда және қоғамдық тамақтану, материалды техникалық жабдықтау және өткiзу
Тұрғын үй құрылысы 19127 8,9 13771 5,0 22435 5,4
Басқалар 22984 13,2 40088 14,6 28484 7,1
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген
2004 жылы күрделi құрылысқа бағытталған инвестициялардың жалпы көлемiнiң 72,3%
Көлiк пен байланыс саласына 2004 жылы 440,3 млрд.теңге немесе
Металлургиялық, химиялық және мұнай-химиялық өнеркәсiп, машина жасау сияқты сратегиялық
Өнеркәсiптiк салалық құрылымындағы жағдайды қарастыратын болсақ, өнеркәсiп iшiндегi инвестициялардың
13 кесте - Күрделi құрылысқа бағытталған инвестициялардың өнеркәсiп салалары
Көрсеткіштер 2002 ж. 2003 ж. 2004 ж.
млн.тг % млн.тг % млн.тг %
Өнеркәсiп - барлығы: 135460 100,0 190719 100,0 299438 100,0
Соның iшiнде:
Кен өндiру өнеркәсiбi 89328 66,0 150814 79,0 252527 84,3
Өңдеу өнеркәсiбi 33326 24,6 29317 15,4 31361 10,5
Электроэнергетика 12806 9,4 10588 5,6 15550 5,2
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген
Өнеркәсiптiң салалық құрылымындағы жағдайды қарастыратын болсақ, өнеркәсiп iшiндегi инвестициялардың
13 кесте көрсетiлген салалардағы капиталды салымдардың құрылымдық өзгерiстерi
Шикiзат өндiрудi инвестициялау, өнеркәсiптiң өңдеу секторы мен электро және
Қазақстан Республикасының экономикасына шетелдiк инвестицияларды тарту және оларды тиiмдi
Шетелдiк инвестицияларды тарту Қазақстан экономикасының өндiрiстiк құрылымын жақсартуға, жаңа
Қазақстан үкiметi шетелдiк инвесторлар үшiн қолайлы әлеуеттiк, қаржы-экономикалық, құқықтық
1997 жылдың ақпан айында “Тiкелей инвестицияларды мемлекеттiк қолдау туралы”
Бұл iс-шара Қазақстанның iрi өнеркәсiптiк дамыған елдермен тығыз iскерлiк
Қазақстанның инвестициялық ахуалын бағалағанда ең алдымен елдiң табиғи байлығы,
14 кесте - 1998-2003 жылдары Қазақстанға келген шетелдiк тiкелей
Атаулары 1998 1999 2000 2001 2002 2003 1998-2003
Ұйымдар мен кәсiпорындардың несие, қаржылық сұраныс және реинвестицияланған табыс
Акционерлiк капитал 144,4 262,0 631,5 133,8 175,8 263,6 1767,6
Шетелдiк инвесторлардың бюджетке жасалған салымдары 77,0 97,7 62,9 43,8
Несиелердi өтеудi есептемегендегi шетелдiк тiкелей инвестициялар барлығы 898,5 1433,5
Мiндеттемелердi өтеудi есептемегендегi шетелдiк тiкелей инвестиция 870,1 1325,1 1227,1
Деректер көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген
1998-2003 жылдар аралығында несиелердi өтеудi есептегендегi шетелдiк тiкелей инвестициялар
2003 жылы тартылған шетелдiк тiкелей инвестициялар көлемi 2002 жылғы
1999-2003 жылдары шетелдiк фирмалардың акционерлiк капитал көлемi 1767,6 млн.
1999 жылдан бастап, Қазақстанға келген шетелдiк тiкелей инвестициялардың жылдық
Қазақстан экономикасын инвестициялау өнеркәсiптiк секторда диспропорцияның тереңдеуiмен қатар жүрдi.
Елiмiздiң бай жер қойнауы бiрiншi кезекте өздерiнiң салалық бәсекелестерiн
Қазақстанның Ұлттық банкiсiнiң мәлiметi бойынша 2003 жылы тартылған шетелдiк
2000-2003 жылдар кезеңiнде шетелдiк тiкелей инвестициялардың кен өндiру және
2000-2003 жылдары донор-елдерден Қазақстанға несиелер, қаржылық сұраныс, реинвестицияланған табыс
2003 жылы Қазақстанға шетелдiк тiкелей инвестициялардың ең үлкен көлемi
Сонымен, соңғы 15 жыл iшiнде Қазақстан экономикасына шетелдiк инвестициялардың
Ұлттық экономиканы түбегейлi жаңғырту мен елдiң негiзгi салалары мен
Қазiргi жағдайларда тiкелей инвестициялардың құйылысы iшкi рынокты байытуға арналған
Шетелдiк капиталдың құйылының арқасында экономиканың салалық құрылымы өзгеруде, жаңа
Қазақстан Республикасының үкiметiнiң инвестициялық саясаты Ұлттық экономиканы дамытуға тiкелей
Қазақстан Республикасы өнеркәсіптік кәсіпорындарының инвестициялық тартымдылығын арттыру мақсатында нақты
3.2 Өнеркәсіптік кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттырудың негізгі бағыттары
Қазіргі кездегі инвестициялық саясаттын ерекшелігі техникалық қаруландыруға салымдар және
Кәсіпорында инвестициялық саясатты жүргізген кезде мыналарды ескеру керек:
өндіріс орынның қаржылық ахуалы;
өндірістің техникалық дәрежесі;
аяқталмаған құрылыс;
лизинг арқылы құрал-жабдыктарды алу мүмкіншілігі;
меншікті қаржының жеткіліктілігі;
капитал нарығының конъюктурасы;
мемлекеттен келетін жеңілдіктер;
инвестициялық бағдарламаның коммерциялық және бюджеттік тиімділігі;
сақтандыру қызметі;
салық;
маркетингтік зерттеу;
өнімнің сату бағасы;
өнімді сатудағы географиялық шекараның жағдайы;
жалпы өнімнің мөлшері;
инвестициялық саясат жүргізетін уақытта тұтынушылардың сұранысының динамикасы;
нарықтағы бәсекелестік дәрежесі;
техникалық мүмкіншілігі және дамыту мүмкіншлігі.
Инвестицияны өндіріс орнында басқаруды жақсарту үшін мынандай шараларды
инвестиция кызметінің қажеттілігін табу;
инвестициялық табыстың үлес салмағын преферениялау болып табылады, яғни мемлекет
инвестициялық салыктық преференциялар;
кеден баждарын салудан босату;
мемлекеттік заттай гранттар.
Инвестициялық преференцияларды беру талаптары:
көздетілген қызметтердің басым түрлерінің тізбесіне сәйкес болу керек;
осы заманға сай техникалар қолдана отырып жаңа өндірістер құру,
Инвестициялық салыктық преференциялар тікелей активтерге салынатын инветициялардын көлеміне қарай
Преференция алу үшін келісім шарт жасау керек.
Мемлекеттік заттай гранттар ретінде мыналар болады:
жер учасклері;
ғимараттар мен құрылыстар;
есептеу техникасы;
машиналар мен жабдықтар;
көлік беру мүмкінділігі.
Қолданылып жүрген инвеститцияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы келсiмдердiң
Тiкелей инвеститциялар тартудың тәжiрибесiмен алмасу, жекелеген елдердегi инвеститциялық ахуал
Елеулi инвестициялық ресурстарға ие немесе әлеуеттi инвесторлардың мейлiнше кең
Қазақстанға тiкелей шетелдiк инвестицияларды тарту бойынша елшiлiктермен және дипломатиялық
Қазақстанның халықаралық қаржы ұйымдарымен (Дүниежүзiлiк банк, Халықаралық валюта қоры,
Сонымен бiрге халықаралық ұйымдарда дамып келе жатқан елдерге жеке
Атап айтқанда, дамып келе жатқан елдердi жеке қаржыландыруды тарту
Қазақстанның жеке меншiк секторын, инфроқұрылымдары мен әлеуметтiк саласын дамытуға
Дүниежүзiлiк банктiң кепiлдiктерiн тарту және инвестициялық жобаларды әзiрлеу мен
Қазақстанда тiкелей инвестицияларды тартудағы әлсiз жер инвестициялық тәуекелдердi сақтандыру
Инвестициялау практикасындағы болған өзгерiстер, сондай-ақ әлемдiк экономикадағы елеулi оқиғалар
Сақтандыру қызметi рыногын дамыту, қазақстандық сақтандыру ұйымдарына халықаралық ынтымақтастықты
Алайда Қазақстанда мұндай инфрақұрылым орасан үлкен аумақта жеткiлiксiз күйде,
Қазақстан Республикасының Инвестициялық жөнiндегi агенттiгiнiң институционалдық дамуы үшiн инвесторлармен
Әрбiр аймақ пен жеклеген елдер бойынша деректер банкiн құра
Өнеркәсіптік кәсіпорындарда инвестиция түрi мен тәуекелдiлiк деңгейiнiң арасындағы мұндай
Өндiрiстiк-экономикалық потенциалды сақтау және дамыту – өнеркәсіптік кәсiпорынның өндiрiстiк
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл жұмыста кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттыру мәселесін қарастырдық. Бірінші
Инвестициялар – бұл, нарықтық экономикаға өту кезеңiнде пайда болған,
Инвестициялық iс-әрекет еліміздің экономикасын дамытудың маңызды факторларының бiрi болып
Екінші тарауда «Атамекен» АҚ-ның инвестициялық және экономикалық әлеуетін талдау
Үшінші тарауда техниканы жетелеу жөнінде ұсыныстар берілген. Осылайша, Біздің
Қоғамдағы бұл өзгерістер өте маңызды, сондықтан мұндай мәселеден тек
Алайда біз осындай беделге жету үшін олардың көптеген қиыншылықтан
Кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін сақтау үшін, жұмыс бір нақты өнім
Ұйымдастырушы құрылым әр бөлімнің бір-бірімен деген байланысын қамтамасыз етеді
Ұйымдастыру жұмыстарын алға жылжыту үшін құқықтары жақсы білу керек,
Ұйымдастырушы структура ең бастысы фирманың барлық бөлімдерінде жақсы байланыс
Сонымен алға қойылған мақсаттар мен оның орындалу мүмкінділігі өте
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың инвестициялық жобаларды табысты iске асыру үшiн дамыған
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында. Қазақстан Республикасының
Н.Ә. Назарбаев Қазақстан 2030. Барлық Қазақстандықтардың өсіп өркендеуі,
Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында. Қазақстан
69
2 цех
3 цех
1 цех
Бас технолог
Кәсіпорын персоналы
Көлік бөлімі
Қаржы бөлімі
Маркетинг бөлімі
Сапа және бақылау бөлімі
Қаржы-есеп бөлімі
Заңгер
Өндіріс, техникалық мәселелермен қамтамасыз ету,
вице президент
Президент
Акционерлердің жиналысы

Ұқсас жұмыстар

Еңбек өнімділігі және өнеркәсіп салаларындағы оның өсімінің резервтері

Инвестициялық жобалардың түрлері

Инвестициялық жобаға түсінік

Қазақстанның инвестициялық саясаты

Қр-ның экономикалық өсіміне экспортты-импорттық операциялардың әсері туралы

Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын талдау

Қр-да инвестициялық саясаттың мәні мен мағынасы

Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттыру жолдары

Кәсіпорынның инвестициялық тартымдылығын арттырудың негізгі бағыттары