Сақтандыру компания
Жоспар
Кiрiспе 2
I бөлiм Қаржы-несие мекемелерiнiң теориялық сипаттамасы
1.1 Маманданған қаржы-несие мекемелерi 4
1.2 Қаржы-несие мекемелерiнiң теориялық сипаттамасы 5
1.3 Қаржы-несие мекемелерiнiң функциялары 11
II бөлiм Қазақстан Республикасындағы қаржы-несие мекемелерiнiң
2.1 Қазақстанда қаржы-несие мекемелерiнiң дамуы 14
2.1.1 Сақтандыру компания 14
2.1.2 Ипотекалық компания 18
Қорытынды 21
Қолданылған әдебиеттер 22
Кiрiспе
Қазақстанда өтiп жатқан нарықтық қатынастар экономиканы
Қазақстан Республикасындағы қаржы-несие мекемелерiнiң экономиканы тұрақтандырудағы
Субъектiсi – несие берушi: банк және
1-сұрақта қаржы-несие мекемелерiнiң түрлерiн, мазмұнын, қызметiн,
2-сұрақта Қазақстан Республикасындағы қаржы-несие мекемелерiнiң –
I бөлiм Қаржы-несие мекемелерiнiң теориялық сипаттамасы
Несие жүйесi – жалпы банктердiң (ұлттық
Көпреген мемлекеттерде несие жүйесi туралы екi
Несие-есеп қатынастары, оның түрлерi мен несиелеу
Қаржы-несие мекемелерiнiң жиынтығы;
Несие қатынастары несиенiң барлық формалары мен
Несие мекемелерiнде әр түрлi субъектiлердiң уақытша
Несие жүйесi мемлекеттiң ақша айналымын реттеп,
Несие жүйесiнiң ұғымы банк жүйесiне қарағанда
Қазiргi уақытта несие жүйесiнде көптеген өзгерiстер
Банк монополиясының пайда болуы нәтижесiнде банк
Әр түрлi несие мекемелерi арасында бәсекенiң
Банк капиталы мен өнеркәсiп капиталының бiрiгiп
Несие жүйесiндегi құрылымдық өзгерiстер. Несие-қаржы мекемелерiнiң
Капиталын иемденуiне қарай қаржы-несие мекемелерi:
Мемлекеттiк
Жеке
Екiншi дүниежүзiлiк соғыстан кейiнгi кездерi отарлау
Несие мекемелерiнiң клиенттерге көрсететiн қызмет түрлерiне
Орталық (эмиссиялық) банк – «банктердiң банкi»,
Коммерциялық банктер. Ол – екiншi деңгейiндегi
Мамандырылған несиелiк мекемелер: сақтандыру, жинақтық, ипотекалық,сенiмгерлiк
Қазақстанда несиелiк жүйе екi буыннан тұрады:
Банктiк жүйе. Банктiк жүйе – банктiк
Парабанктiк жүйе (банктiк емес мекемелер). Парабанктiк
1.1 Маманданған қаржы-несие мекемелерi
Маманданған қаржы-несие мекемелерi кез келген елдiң
Мамандандырылған қаржы-несие мекемелерi ипотекалық және тұтыну,
Кейбiр арнайы несие институттары Қазақстан аумағында
Маманданған қаржы-несие мекемелерi алуан түрлi қызмет
Тұтыну несиесiн беру;
Ауыл шаруашылық несиесiн беру;
Халықтың ұсақ жинақтарын;
Ипотекалық несие беру;
Сыртқы сауда операцияларын қаржыландыру;
Экономикалық нарыққа өтуi несиелiк жүйеде маңызды
1.2 Қаржы-несие мекемелерiнiң теориялық сипаттамасы
Ломбард
Ломбардтар – бұл жылжитын мүлiктердердi кепiлге
Тарихта ломбардтар өсiмқорлық несие беретiн жеке
ҚР Ұлттық банктiң 1997 жылғы 29
Өзара несие қоғамдары
Өзара несие қоғамдары - шағын және
Бұл қоғамдар Ұлы Қазан төңкерiсiне дейiнгi
Ипотекалық компаниялар
«Ипотека» деген термин ең алғаш рет
Ипотекалық компаниялар көбiне АҚШ, Канада, Ұлыбритания,
Инвестициялық компания (қор)
«Инвестиция» ұғымы ол латын тiлiнен шыққан
Инвестиция құрамына: мүлiктер, байлықтар, материалдық және
Инвестициялық компания – тартылған қаражаттарды бағалы
Акционерлермен өзара қатынасына байланысты инвестициялық компаниялардың
Өзара бiрiккен қорлар - ашық типтi
Инвестициялық компания - жабық типтi –
Иневестициялық компанияны басқарушы – инвестициялық
Инвестициялық банктерден айырмашылығы басқаларының басқарушы қызметiн
Несиелiк серiктестiк
Несиелiк серiктестiк – банк болып табылмайтын,
Несиелiк серiктестiктердiң жарғылық капиталы пай қосу
«Несиелiк серiктестiк туралы» ҚР заңына сәйкес
Несиелiк серiктестiктердiң мынандай түрлерi болады:
Несиелiк-депозиттiк серiктестiк – заңды тұлғалардың қабылдау
Ауыл несиелiк серiктестiгi - өзара несие
Несиелiк серiктестiк – коммерциялық ұйым;
Несиелiк серiктестiк және ауыл несиелiк серiктестiгi
Коммандиттiк серiктестiк;
Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк;
Толық серiктестiк;
Акционерлiк қоғам;
Микрокредиттiк ұйымдар
Микрокредиттiк ұйымдар – бұл микрокредит берумен
Сақтандыру компаниясы
Сақтандыру дегенiмiз – белгiлi бiр сақтандыру
Сақтандырушы – сақтандыру қызметiн жүзеге асыру
Сақтандыру компаниясы – сақтандыру ұйымдары айналасатын
Сақтандыру мiндеттiлiк дәрiжесi бойынша:
Ерiктi сақтандыру – тараптардың ерiк бiлдiруiне
Мiндеттi сақтандыру – тараптардың ерiк бiлдiруiне
Сақтандыру объектiсi бойынша:
Жеке сақтандыру: өмiрдi, денсаулықты, еңбек
Мүлiктi сақтандыру: кәсiпкерлiк тәуекелдер мен азаматтық-құқықтық
Жинақ мекемелерi
Жинақ мекемелерi – жергiлiктi басқару органдары,
өзара жинақтау банктерi
несие-жинақтау ассоциациялар
несиелiк одақтар
Өзара жинақтау банктерi
Өзара жинақтау банктерi – «өзара бiрiккен»
Несие-жинақтау ассоциациялары
Несие-жинақтау ассоциациялары – клиенттерге керi сатып
Несиелiк одақтар – бұл белгiлi бiр
Олар негiзгi екi типте болуы мүмкiн:
Қысқа мерзiмдi тұтыну несиесiн беру мақсатында
Еркiмен қосылған дербес несиелiк серiктестiк түрiнде,
Несиелiк одақтардың капиталдары олардың мүшелерiнiң қосатын
Ақша нарығының өзара бiрiккен қорлары
Ақша нарығының өзара бiрiккен қорлары –
Қаржы компаниялары
Қаржы компаниялары – тұтыну тауарларын қарызға
Бюджеттен тыс қорлар
Бюджеттен тыс қорлар – мемлекет олрды
Қазақстандағы мемелекеттiк бюджеттен тыс қорларға жататындар:
Зейнетақы қоры;
Халықты жұмыспен қамту мемлекеттiк қоры;
Әлеуметтiк сақтандыру қоры;
Мiндеттi медициналық сақтандыру қоры;
Жинақтаушы зейнетақы қорлары
Жинақтаушы зейнетақы қорлары - жұмыс жасайтын
Жинақтаушы зейнетақы қорлары екi түрге бөлiнедi:
Мемлекеттiк
Жеке
Әлеуметтiк сақтандыру қоры
Әлеуметтiк сақтандыру қоры – аумақтық және
Еңбекпен қамту мемлекеттiк қоры
Еңбекпен қамту мемлекеттiк қоры мемлекеттiк жұмыспен
Мiндеттi медициналық сақтандыру қоры
Мiндеттi медициналық сақтандыру қоры сақтандырылған
Кастодиан
Кастодиан – бұл бағалы қағаздар мен
Кастодиан – банк: зейнетақы және кооперативтiк
1.3 Қаржы-несие мекемелерiнiң функциялары
Ломбард
Ломбард операцияларына мыналар жатады:
ломбардтық операциялар: тез iске асырылатын бағалы
бағалы металдардан (алтыннан, күмiстен, платинадан, платина
сейфтiк қызметтер: клиенттердiң бағалы қағаздарын, құжаттарын,
келiсiмшарт мерзiмi iшiнде жалға берген мүлiкке
заң талаптарына сәйкес кепiлге алынған мүлiктi
Ломбардтың құрылтайшылары қатысушыларына заңды және жеке
Ломбард кез келген ұйымдық-құқықтық формада (ашық
Несиелiк операцияларды ұйымдастырудың басты ерекшелiгi –
Ипотекалық компания
Сонымен, ипотекалық компания – жердi және
Салалық және аумақтық компаниялардың мамандану дәрежесi
Ипотекалық несиенiң қағидалары:
Меншiк құқығын шектеу шартында борышқордың қолында
Кепiл үлесiнiң түрiнде ссудалар мөлшерiнiң анықталуы;
Сол сияқты мүлiктi үстеме ипотекалық ссудаға
Сақтандыру есебi бойынша несие беру;
Әр жеке тұлға алдын ала төлем
Егер де несиегер алғашқы жарнаны салмау
Азаматтық-құқықтық жауапкершiлiгi сақтандырылған жағдайда, 85%-ға дейiнгi
Егер де «Қазақстанның ипотекалық кредиттерге кепiлдiк
Егер де несегердiң табысы жетпеген жағдайда,
Серiктестiк банкте алдын ала төлем қабiлетiн
Инвестициялық компания
Инвестициялық компанияның мынандай құқықтары бар: *
сол инвестициялық қордың бағалы қағаздар портфелiне
басқарушылар мен бағалы қағаздар портфелiн басқару
басқа тұлғалардың барлығымен, соның iшiнде тiркеушi
инвестициялық қордың бағалы қағаздар портфелiн басқаруға
Инвестициялық қордың мына салаларына тыйым салынады:
акциядан басқа бағалы қағаз түрлерiн шығаруға;
банктерден инвестициялық қордың таза активтерiнiң құнынан
акцияның бақылау пакетiн сатып алуға күштi
кез келген тәсiлде заемдар беруге;
қайта сатып алу шартымен өзiне тиiстi
Инвестициялық компанияға қойылатын ең маңызды шектеу
Несиелiк серiктестiк
Несиелiк серiктестiктердiң басты пассив операцияларына –
Несиелiк серiктестiктiң мынандай операциялары жүзеге асырады:
Кассалық операциялар: банкноттар мен монеталарды сақтау,
Қарыздық операциялар: несиелiк серiктестiк қатысушыларына ақшалай
Аударымдық операциялар: ақша аудару бойынша несиелiк
Сенiм (трастылық) операциялары: сенiм бiлдiрушiнiң (несиелiк
Несиелiк қатысушылар үшiн клирингтiк операциялар: төлемдердi
Сейфтiк операциялар: сейфтiк жәшiктердi, шкафтар мен
Несиелiк серiктестiкке қатысушы заңды және жеке
Несиелiк серiктестiкке қатысушыларының банктiк шоттары олардың
Аталған операциялардан басқа, несиелiк серiктестiктер Ұлттық
факторингтiк операциялар – төлемiн төлемеу тәуекелi
форфейтингтiк операциялар (форфейтирлеу) – сатушыға айналымсыз
келiсiм-шарттың бүкiл әрекет ету мерзiмi iшiнде
Негiзгi операцияларына мыналар жатады:
Салымдарды тарту және займдарды шығару;
Өзiнiң мүшелерiне қамтамасыз етiлген ссудалар беру;
Сауда-делдалдық және комиссиондық операциялар;
Кеңес беру және өз мүшелерiне аудиторлық
Зейнетақы қоры
Зейнетақы қорының басы мiндеттерi:
Зейнетақы мен балаларға жәрдеақы төлеу үшiн
Халықты әлеуметтiк қолдауға байланысты республикалық және
Өзiн-өзi қаржыландыру қағидаларының негiзiнде қор қаражаттарының
II бөлiм Қазақстан Республикасындағы қаржы-несие мекемелерiнiң
2.1 Қазақстанда қаржы-несие мекемелерiнiң дамуы
2.1.1 Сақтандыру компания
Революцияға дейiнгi Қазақстандағы сақтандыру жүйесi және
Өз қызметiн Қазақстан Республикасы аймағында жүзеге
Шетелдiк иневесторлардың Қазақстан Республикасы сақтандыру ұйымының
Мемлекеттiк емес сақтандыру ұйымдары олардың құрылтайшыларының
Мемлекеттiк сақтандыру ұйымдары олардың құрылтайшыларының таңдауы
Сақтандыру ұйымының жарғылық қоры меншiк түрiне
1997-2004 ж.ж. аралығында Қазақстанда жалпы сақтандыру
2004 жылы Қазақстан Республикасының реттеу және
АҚ «Государственная страховая корпорация по страхованию
АҚ «СК Номад Иншуранс»
АҚ «Зерновая страховая компания»
2004 жылы 19 қантарда «өмiрдi сақтандыру
Қазiргi нарықта тұрақты және iрi сақтандыру
«Казахинстрах»
«Евразия»
«Нефтяная страховая компания»
«AIG Казахстан»
«Казкоммерц-Полис»
Соңғы 3 жылда сақтандыру брокерi 3
Соңғы 7 жылда тұтас меншiктi капиталы
Сақтандыру институты елдiң экономикалық жүйесiнiң маңызды
Ұсынылған қызметтердiң шектелуi;
Сақтандыру өнiмнiң қымбаттылығы және талапқа сай
Нарықта сақтандыру ұйымдарының активтiлiгi төмен;
Сақтандыратындардың сақтандыруға, әсiресе өмiрдi сақтандыруға көңiлi
Сақтандыру компаниялардың басқару сапасы төмен;
Займдарды беру системасы дамымаған;
Халықтың сақтандыру компанияға сенбеушiлiгi;
Сақтандыру ұйымдарда қызмет көрсету сапасы төмен;
сақтандыру бизнес обласындағы аздылығы;
Сақтандыру нарығындағы өзгерiстер туралы айтсақ, онда
Ұлттық сақтандыру индустриясының нығайтылуы;
Жеке сақтандыруға сұраныстың көбеуi;
Сақтандыру нарығында қазiргi тұстас инфраструктураның құрылуы;
Халықтың сақтандыру мәдениетiнiң өсiуi;
Мiндеттi түрдегi сақтандырудың нәтижелi
Сақтандыру өрiсiнде кадрлық потенциалдың жақсаруы;
Жаңа сақтандыру өнiмдердi және технологияларды енгiзiiлуi;
Сақтандыру премиялардың көлемi 2007 ж.-да 3-3,5
Жалпы өнiмде сақтандыру премиялардың көлемi 20%-ға
Сақтандыру қызметiнiң сапасының жақсаруы;
Қазiргi уақытта республикада және сақтандыру аса
Халықтың табыс деңгейi молшылық емес;
Советтiк периодтан кейiнгi кезеңдегi жеке сақтандырудың
Сенiмдi қаржы инвестициялық құралдардың шектiлiгi;
Потенциалдық сақтандырушылардың келешегiнiң сенiмсiздiлiгi;
Халықтың, жеке сақтандыру делдалдардың және сақтандырушылардың
Халықтың ұзақ мерзiмдi жеке сақтандырудағы қатысудың
Халықтың сақтандыруға сенiмсiздiлiгi;
ААҚ «СК Евразия» сақтандыру премияларды жинау
2004 ж. сақтандыру төлемiнiң көлем 6,7
Қазақстандық сақтандыру нарығында СК «Аско» бiрiншi
Өмiрдi сақтандыратын компанияның бiрi – «Династия».
2.1.2 Ипотекалық компания
Қазақстан Республикасында ипотекалық несие жүйесi екi
Пайыздық ставкасы жылына жоғары емес –
Несие теңгеде берiледi;
Ұзақ мерзiмдi (15 жылға дейiн);
Несиенi аннуитеттi төлеммен өтеу;
Тұрғын үй заемщиктiң таңдауы бойынша алынады;
Компания көптеген тұрғын проблемаларды шешуге мүмкiндiк
ААҚ «Альянс банк»
ААҚ «Астана-Финанс»
ААҚ «АТФ банк»
ААҚ «БанкЦентрКредит»
ААҚ «БТА-Ипотека»
ААҚ «Нурбанк»
Қазақстандық модельдiң негiзiн қалау кезiнде АҚШ-тың
Банктердiң берген несиелер;
Ипотекалық компаниялардың берiлген несиелерi бойынша талап
Ипотекалық облигациялардың шығарылуы;
2003 жылы қарашада Қазақстан Ипотекалық Компаниясының
Соңғы жылдарда ипотекалық несиенiң көлемi тез
Валюта түрi бойынша ипотекалық несиенiң құрылымы
Сауда-саттық аяқталып, сатып алушы ақырғы және
Сауда-саттықты өткiзудiң негiзi;
Оны өткiзудiң орны мен уақыты;
Сауда-саттықта сатып алынған мүлiктiң атауы мен
Кепiл берушi – мүлiктiң бұрынғы иесiнiң
Сатып алушының аты-жөнi және мекен жайы;
Сатып алушы төлеген сатып алу бағасы;
Сауда-саттықты өткiзген сенiм бiлдiрiлген тұлғаның аты-жөнi
Ипотекалық несие алу үшiн мынадай қажеттi
Ипотекалық компаниядан несие алу процедурасы бiрнеше
Үй иесiнiң сатып алу туралы келiсiм
Пәтердiң жоспары;
Техникалық жоспар;
Жерге жеке меншiк құқығы туралы акт;
Пәтерде тiркелген азаматтардың жеке құжаттары;
Үй иесiнiң жеке төлқұжаты;
Өз құжаттарыныз;
Еңбек кiтапшасы немесе жұмысқа алу келiсiм
Табысыңыз туралы анықтама;
Қарыз алушыны алдын-ала мамандандыру кезеңi;
Қарыз алушының несие қабiлеттiгiн бағалау;
Ипотека объектiсi ретiнде тұрғын үйдi бағалау;
Келiсiм шартты жасау кезеңi:
Үйдi сатушымен есеп айырысуды жүргiзу кезеңi.
Сатып алған үйдi сақтандыру кезеңi;
Ипотека келiсiм-шартын жасау;
Компания шеңберiнде ипотекалық несиелеудiң негiзгi бағыты
Ұзақ мерзiмдi ипотекалық несие берудiң мақсаты
Тұрғын үй саласына халықтың жинағы және
Тұрғын үй нарығын жандандыруға мүмкiндiк туғызады.
Малайзияның ипотекалық несие беру жүйесi өзiнiң
Бүгiнгi таңда ипотекалық несие берудi қаражат
Менiң ойымша, қазiргi уақытта мүлiктi барлық
Коммерциялық «Альянс банк» ипотекалық несиелердi кепiлдендiру
Қорытынды
Бұл мекемелерсiз экономиканың әр түрлi салаларында
1-сұрақта қаржы-несие мекемелерiнiң түрлерiне, теориялық сипаттамасына,
2-сұрақта Қазақстан Республикасындағы қаржы-несие мекемелерiнiң –
Қолданылған әдебиеттер
Сейiтқасымов Ғ.С. «Ақша, несие, банктер», Экономика,
Сейткасимов Г.С. «Банковское дело», «Қаржы-қаражат», Алматы
К. Жуйриков, И. Назарчук, Р.Жуйриков «Страхование:
Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие»,
Мақыш С.Б. «Ақша, несие, банктер: практикум»,
Мақыш С.Б. «Коммерциялық банктер операциялары», ИздатМаркет,
Көшенова Б. «Ақша, несие, банктер, валюта
«Финансы и кредит» журналы, 2004-2006 аралығындағы
«Банки Казахстана» журналы, 2004-2006 аралығындағы барлық
«РЦБК» журналы, 2004-2006 аралығындағы барлық номерлерiн
«Қаржы-қаражат» журналы, 2004-2006 аралығындағы барлық номерлерiн
«Вестник КазГУ» журналы, 2004-2006 аралығындағы барлық
1
“Евразия” Сақтандыру компаниясы” Акционерлік Қоғамы
Евразия Сақтандыру компаниясының стратегиясы
Компания мен сақтандыру өнімін таңдау кезінде клиенттердің әртүрлі топтарының уәждемесі
Дипломалды практика бағдарламасының орындалуы туралы есебі
«Лондон-Алматы» сақтандыру компаниясына сипаттама
Акционерлік сақтандыру компаниялары
Сақ боламын десең сақтан
Сақтандыру және оның түрлері
Сақтандыру ісін ұйымдастыру
Қайта сақтандыру және оның сақтандырудағы мәні