Фрикционды жұмыссыздық
Мазмұны:
Кіріспе..................................................................................................
І.Жұмыссыздықтың экономикалық-теориялық негізі...............
1.1.Жұмыссыздықтың экономикалық мәні және мазмұны............................
1.2.Жұмыссыздықтың құрылымы және қызметі............................................. 1.3.Шетелде жұмыссыздық мәселесінің
ІІ.Қазақстан Республикасында жұмыссыздықты талдау.
2.1.Қазақстан Республикасының еңбек нарығының қалыптасуы
мен дамуы.................................................................................................
2.2.Қазақстан Республикасының еңбек нарығындағы 2009 жылғы жұмысыздық көрсеткіштеріне
ІІІ.Қазақстан Республикасының жұмыссыздық мәселелерін шешу жолдары.
3.1. Жұмыссыздық мәселелерін шешудегі мемлекеттің саясаты
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Жұмыссыздық әлемдегі орталық проблеммалардың бірі болып табылады.
Мысалға мұндай процес Қазақстанда жүріп жатыр. Ол өзімен
Жұмыссыздықты зерттеу олардың пайда болу себептерін аныктайды, мемлекеттің
Өйткені жұмыссыздықтың ең маңызды пайдалы жақтарына оның сапалы
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде жұмыссыздықтың экономикалық
Екінші бөлімде, Қазақстан Республикасының еңбек нарығында жұмыссыздықты мемлекеттік
Курстық жұмыстың үшінші бөлімінде, Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық мәселелерін
Жұмыссыздықтың экономикалық-теориялық негізі.
1.1.Жұмыссыздықтың экономикалық мәні және мазмұны
Жұмыссыздық – еңбек нарығының біртұтас элементі болып табылады.
Қазіргі жағдайда «монетарлық теория» өзі туралы барынша айқын
Р
И
Н
Ф
Л
Я
Ц
И
Я
%
Филлипс қисығы
Жұмыссыздық – бұл жұмыс күшіне деген сұраныс пен
Жұмыссыздық деңгейі – экономикалық тұрғыдан белсенді халық санындағы
Шетелдік мамандар жұмыссыздың себептерін талдый отырып, оның әр
Батыс елдерінің мамандары жұмыссыздықды екі топқа бөледі:
Жиынтық сұраныстың жетіспеуіне байланысты;
Жиынтық сұраныстың өзгеруіне байланысты.
Тұрақты даму тұжырымдамасын жүзеге асырудың маңызды жағдайы әлеуметтік
Қазақстандағы жұмыссыздық бойынша әлеуметтік қорғау жүйесін дамыту үшін
Жұмыссыздықтан қоғау жүйесінің негізгі мақсаты – жұмыспен тұрақты
Бірінші бөлек жүйе өзінің үшкі мағынасы бойынша жұмыссыздарға
Екіншісі, жұмыссыздықтың өсуіне жол бермеу жөніндегі шұғыл шараларды
Жұмыссыздық бойынша қоғау жүйесі үш негізгі көзден қаржыландырылады
Өндірістің рыноктік тәсілі үшін жұмыссыздық болмай қалмайтын әлеуметтік-экономикалық
Мемлекеттік органдардың өз азаматтарына «еңбекке құқығын» қамтамасыз етуге
Халықты жұмыспен қамту айрықша міндет. Жұмыссыздық неге көп?
Қазіргі кезде басты мәселе не? Ол – жмыс
Еңбек рыногі саясатының балсенді шараларының басымдығы бар деп
1.2 Жұмыссыздықтың құрылымы және қызметі.
Анықтама бойынша жұмыссыздық - халықтың активті бөлігінің жасауға
Жұмыссыздық негізінен жұмыс орнына сай келетін адамдардың азаюынан,
Жұмыссыздықтың келесі түрлері бар:
• Фрикционды
• Структуралық
• Циклдық
• Сезондық
• Аймақтық
Фрикционды жұмыссыздық. Бұл жұмысшының бір жұмыстан екінші жұмысқа
Структуралық жұмыссыздық. Бұл сұраныс структурасы мен еңдіріс технологиясы
Циклдық жұмыссыздық. Бұл өндірістің циклды түрде төмендеуімен байланысты
Жүмыссыздық пен өндірістен шығындар арасында 0укен заңдары жүреді.
1.3.Шетелде жұмыссыздық мәселесінің ерекшеліктері.
Американдықтар еңбек ететін өмірі бойына, орта есеппен 7,5
Батыс Еуропада бұл көрсеткіш Жапонияға қарағанда
Нарық қатынастары дамыған көп елдерде еңбек
АҚШ конгресінің экономикалық статистикалық комиссиясының жүргізген зерттеулерінің
1.жиынтық сұранымның жетіспеуіне байланысты болатын, соның ішінде
2.жиынтық сұранымның өзгеруіне байланыссыз болатын жұмыссыздықты жатқызады.
Дамыған шет елдерде жұмыссыздық зардабын
Дүние жүзінің әрбір мемлекетінде еңбекке қабілетті адамдардың
Сол сияқты мемлекеттердің егде адамдарды зейнетақы мен қамтамасыз
Экономикалық белсенді халық арасында жұмыссыздық деңгейі Украинада-8,8%; Ресейде-7,6%;
Қазіргі таңда халықтың еңбекке қабілетті бөлігі мен осы
АҚШ пен Канадада жұмыс орындарының қысқартылуын реттейтін арнайы
Соңғы жылдары дамыған нарықтық экономикасы бар
ІІ.Қазақстан Республикасында жұмыссыздықты талдау.
2.1 Қазақстан Республикасының еңбек нарығының қалыптасуы мен дамуы.
Осы уақытқа дейін біздің елімізде еңбек
Қазақстан Республикасы нарықтық, экономикаға
Кәсіпорындардың жекешеленуі, тәуелсізденуі және өз бетінше
Қазақстанда өтпелі кезең экономикасындағы еңбек нарығының
Республикамыздағы 2005 жылдардың басындағы жұмыспен қамтылудың жоғарғы деңгейі
Қазіргі нақты жағыдай еңбек нарығының барлық элементтерінің
Қазақстандағы жұмыссдар арасында әйелдер басым (70%). Бұның себебі
Жұмысынан айырылған азаматтарының жартысынан көбі қалада тұрады. Жұмыссыздық
Республика тұрғындарын жұмыспен қамтылуындағы қайшылықтардың себебі экономиканың жетілмегендігінде.
2.2.Қазақстан Республикасының еңбек нарығындағы 2009 жылғы жұмысыздық көрсеткіштеріне
Статистика агенттігінің 2009 жылдың маусымындағы еліміздің еңбек нарығындағы
Мамыр айында еліміздегі бір адамға шаққандағы номиналды еңбекақы
Экономика салалары бойынша бұрынғысынша ең жоғарғы табыс қаржы
Ең төменгі еңбекақы бұрынғысынша балық аулау және өңдеу
Аймақтық көрсеткіштерге келсек, Атырау облысы жылдағыдай алдыңғы орында
Жамбыл облысында еңбекақы деңгейі 43,2 мың теңгені құрап
БҰҰ сарапшыларының қорытындысы бойынша 2050 жылы алпыс жастан
Мемлекет Ерлер Әйелдер
Ресей 60 55
Украина 60 55
Беларусь 60 55
Қазақстан 63 58
Қырғызстан 60 55
Өзбекстан 60 55
Молдова 65 60
Әзірбайжан 62 57
Армения 65 61,5
Түркменстан 65 60
Ал қазіргі кезде дүниежүзі бойынша зейнеткерлердің саны Жапонияда
Енді жиырма бес жылдан кейін дүниежүзінде халқының жасының
Ал, зейнетақы мөлшері бойынша қазақстандық зейнеткерлердің жағдайы салыстыра
Мысалы, Украинадағы ең аз мөлшердегі зейнетақы 460 гривен
Қырғызстандағы орташа зейнетақы 1220 сом (11 доллар) құрайды.
Өзбекстандағы зейнеткерлікке жасы келіп шыққандардың орташа зейнетақысы айына
Армениядағы орташа зейнетақы 28 мың драмм (65 доллар).
Беларусь зейнеткерлерінің орташа зейнетақысы 292,2 беларусь рублі (136
Қазақстанда биылғы жылдың басынан бастап тұңғыш балалы болғандар¬ға
Жыл басынан бастап базалық зейнетақы 3000 теңгеден 4210
Ресейдегі орташа зейнетақы 8 мың рубльді құрайды (285
Отбасындағы балалар санына қарай балалары 1,5 жасқа толғанша
Жоғарыда айтылғандармен қатар «аналық капитал» түсінігімен қалыптасқан екінші
Қазіргі кезде Қазақстандағы зейнеткерлер саны 1,7 млн шамасында
ІІІ.Қазақстан Республикасының жұмыссыздық мәселелерін шешу жолдары.
3.1. Жұмыссыздық мәселелерін шешудегі мемлекеттің саясаты.
Казір көптеген мекемелер әлде қашан ұмытылған проблема жұмыс
1. кадр дефициті
2. жұмыссыздық.
Университеттер, училишщелер, колледждер мен өндіріс орындарының тіл табысуы
1. жұмысшыларды мемлекеттен тыс әдіспен орналастыру, бұл әдіс
2. жұмыссыздық әсерін төмендету, бөл жерде жұмыс жасайтын
3. Жұмыс орындарын ашу. Бұған келісу қиын өйткені
Жоғарыда аталған әдістерден басқа қоғамдық реттеу әдісі де
1. білім беру
2. жұмыс табуға көмек т.б
Бұл факторларды қолдана отырып сыртқы жұмыс іздеп келушілер
Қазіргі замандағы жұмыссыздықтың сипатына бірнеше факторлар ықпал етеді:
ғылыми –техникалық прогресс;
экономикадағы құрылымдық және аймақтық ілгері басушылық;
сыртқы экономиканың бәскелестіктің күрт күшеюі.
2006-2008 жылдары кедейшілік пен жұмыссыздықты азайту саласындағы негізгі
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 27 қантардағы №
Бағдарламада халықтың жұмыспен қамтылу деңгейін өсіруді ынталандыруға, мақсатты
Аталған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттерді шешу
елдің тұрақты экономикалық дамуын қамтамассыз ету;
- шағын бизнесті қоса алғанда
жағыдайлар жасау;
қосымша жұмыс орындарын құру, қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру және
денсаулық сақтау, білім беру секторларындағы мемлекеттік қызмет көрсетудің
халықтың кедей және осал таптарының мүдделерінде атаулы әлеуметтік
елдегі кедейшілікті азайтуда мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыру;
жұмыспен қамтудың белсенді нысандарын дамыту бағытында нормативтік
елдің еңбек ресурстарын тиімді пайдалануды қамтамассыз
еңбек рыногының икемділігін арттыру, мақсаты халық топтарына кіретін
азаматтардың еңбек және кәсіпкерлік бастамашылығын қолдау;
жұмыс орындарын құру мониторингі бойынша ақпараттық базаны жасау,
еңбек қатынастарын заңдастыру, жұмыс орындарын құру және еңбек
еңбек нарығының негізгі көрсеткіштерінің тұрақты мониторингін, сондай-ақ
жұмыссыздық проблемалары бойынша зерттеу жұмыстарын жүргізу;
Жұмыспен қамту саласындағы саясат халықтың жұмыспен өнімді қамтамасыз
Кедейшілік пен жұмыссыздық мәселелерін шешуде қысқа мерізімді және
Орта мерзімдегі жоспардың(2005-2010жылдар) басты мақсаты:
экономикалық құрылымдық реформалар арқылы жұмыс күшіне сұранысты ынталандыру:
кәсіпкерлік үшін қолайлы орта қалыптастыру; инвеститциялық қызметті ынталандыру
адам капиталының сапасын жақсарту;
жалақы мен табысқа кепілдік беру;
халықты әлеуметтік қорғаудың көп деңгейлі жүйесін дамыту.
2010 жылдың 01. 05-на жұмысқа орналасуға жүгінген
адамдар саны 624, жұмыспен қамту бөлімінің көмегімен
370 адам жұмысқа орналасты. Жұмыспен қамту және
әлеуметтік бағдарламалар бөлімі қала мекемелерінен
қажетті мамандармен кәсіпкерлерді саралап отырады,
еңбек рыногында қажеттіе мамандыққа жұмыссыздарды
оқыту және қайта оқыту туралы жұмыс жүргізеді.
№ 20 КЛ білім мекемесімен тығыз жұмыс істей
(жоспар бойынша) жыл басынан 79 адам мына маман-
дықтар бойынша: есепші, кең көлемді іскер, электрик
оқуға жіберілді.
Жол картасы бойынша кәсіптік оқуға 68 адам 5
дық бойынша (слесарь-сантехник, газэлектрмендәне-
керлеуші, электромонтер, ағаш ұстасы, қалаушы)
жіберілді.
Жұмыссыз азаматтардың қоғамдық жұмыстарға қатыса
отырып табыс табуы жұмыссыздық мәселелерін
шешудің бірден –бір тиімді тәсілі болып табылады.
Жыл басынан қоғамдық жұмыстың 18 түріне,
240 жұмыссыз азаматтар қатысқан.
Халықтың ынталы тобына жататын азаматтарды
өндіріс орындарына бекіту әлеуметтік жұмыс
орындарын ашуға мүмкіндік туғызады.
Жыл басынан бастап, мына кәсіпорындарда:
«Су Құбыры» МКМ, «Благоустройство» МКМ
6 адам әлеуметтік жұмыс орындарына жіберіліп,
сол мекемелерде тұрақты жұмысқа орналасты.
Жол картасы бағдарламасы бойынша әлеуметтік
жұмыс орындарына 50 адам жіберілді, 29 жасқа
дейінгі жастар арасынан 56 адам Жастар
практикасына жіберілді.
Кедейшілік шегінен төмен тұратын 535 өтініш
берген азаматтарғаи 11,4 м.т. мөлшерінде
атаулы әлеуметтік көмек төленді.
18 жасқа дейінгі балалары бар аз қамтылған
отбасыларына 1093 балаға жәрдемақы 4887,0 мың.
Теңге төленді, тұрғын үй көмегі 843 жанұяға (соның
ішінде жеке үйлердегі 138 жанұяға) төленді.
Мүгедек балаларды үйде тәрбиелеп, оқытатын
отбасыларына 39 адамға 257,0 мың теңге көлемінде
төленді.
Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне коммуналдық
қызметтерге компенсация 42 адамға 537,1 мың
теңге төленді.
Жеке қосалқы шаруашылығын дамытуға берілеті
көмек 7 аз қамтылған отбасыларына 1310,0 мың
теңге көлемінде берілді.
Ұлы Отан соғысы Жеңісінің 65 жылдығына арнайы
16875,0 м.т. (соның ішінде республика бюджетінен
10975,0 м.т., жергілікті бюджеттен 5900,0 м.т.)
көлемінде материалдық көмек төленді.
Қарттар мен мүгедектерге үйде әлеуметтік көмек
көрсету бөлімшесі 79 адамға көмек көрсетеді, оның
ішінде ҰОСҚ және ҰОСМ – 3 адам, жалпы
мүгедектері – 10 адам. 9 әлеуметтік қызметкер
әлеуметтік көмеккөрсетеді.
Жалпы, мамандардың пайымдауынша, бұл мәселенің оңтайлы шешілуі үшін
а) Үкіметең алдымен ұлттық кәсіби жұмысшы табын қалыптастыруға
ә) Елдегі жұмыссыздықты жоя алмай тұрып, гастарбайтерлерді қаптату
б) Сондай-ақ біртіндеп уақыт талабына сай ішкі миграциямызды
Міне, жұмыссыздық мәселесін шешуде біздіңҮкіметтің басты мән
Жұмыссыздық деңгейін сипаттайтын
Қазақстандағы жұмыссыздық. Еңбек нарығының жағдайы
Жұмыссыздық түсінігі
Жұмыссыздық әлемдегі ортақ мәселе
Жұмыссыздықтың әлеуметтік - экономикалық салдары
Жұмыссыздық әлемдегі орталық проблеммалардың бірі
Жұмыссыздық туралы. Жұмыссыздыктың әлеуметтік-экономикалық салдары
Қазақстан Республикасындағы жұмыссыздық себептері мен формалары жайлы ақпарат
Қазақстандағы жұмыссыздық себептері мен формалары
Мемлекеттік тілде іс-қағаздарды жүргізу