Халықаралық тауар айырбасындағы техникалық бөгеттерді жою
МАЗМҰНЫ
Стандартизация 2
Стандарт 2
Стандартизация: мақсаттары мен мәселелері 2
Стандарттар категориялары 4
Стандарт және стандартизация туралы түсініктер 5
Стандарттау жүйесі 6
Стандарттау әдістері 8
Стандартты бекіту және мемлекеттік тіркеу 8
Қолданылған әдебиеттер тізімі 10
Стандартизация
Стандартизация, ғылым, техника және алдыңғы тәжірибе
Осы анықтамадан стандартизация норма және талаптар,
Стандарт
Стандарт — стандартизация объектілеріне норма жинақтарын,
Стандартизация: мақсаттары мен мәселелері
Мақсаттары:
жұмыс сапасын, өнім сапасын және оның
өндіріс өнімділігі және жобалау ауданындағы мамандандырудың
өнім талаптарымен мемлекет қауіпсіздігі қажеттіліктерінің байланысын
әлемдік нарық талаптарына сай жоғары сапалы
өндірістік қорларды функционалды қолдану және материалдық,
халықаралық экономикалық және техникалық іскерлік байланысты
халық денсаулығын қорғауды, жұмысшылар еңбегінің қауіпсіздігін,
Жоғарыда келтірілген мақсаттарға жету үшін келесі
комплексті мақсатты программалар негізінде бұйымның конструкциясына
өнім сапасы көрсеткіштерінің бірыңғай жүйесін, байқау,
өнімнің тиімді типтерін, маркасын, тиімді сапасын
өндірістік өнімнің унификациясын дамыту және осы
мемлекетте бірлік пен өлшеу нақтылығымен қамтамасыз
құжаттаманың бірыңғай жүйесін орнату, сондай-ақ құжаттаманың
бірыңғай териминдер және ғылыми-техникалық аудандарында маңызды
Мемлекеттік стандарттың негізгі мәселелерінің бірі, шығатын
Стандартизацияны басқару әр салада мына бөлімдер
Стандарттар категориялары
МСС-ң әсер ету сферасына байланысты келесі
Мемлекеттік стандарттарды экспорттық тауарларға, мемлекеттік аттестацияны
Салалық стандарттар мемлекеттік стандартизация объектілеріне қатысы
Республикалық стандартизацияның объектілері: шикізат, материалдар, республикааралық
Кәсіпорын стандарттары сол кәсіпорында қолданыс табатын
Стандарт және стандартизация туралы түсініктер
Сапа проблемасы:
стандартизация
метрология
сертификация
менеджмент
механизмдері арқылы іске асырылады.
Стандарт – “standart”- мөлшер
эталон
үлгі
модель
образец
1992 ж. – стандартизация, сертификация, метрология
а) 1992 ж. 10 март ТМД
б) Қазақстан стандарттарының халықаралық стандарттарына сәйкес
в) Міндетті түрде сертификация алатын өнімдер
г) ИСО-9000 сериясына байланысты халықаралық стандарт
ИСО (международное организация по стандартизацию) 1952
ИСО құжаттары бойынша “стандартизация” терминіне мынадай
Стандартизация – белгілі бір салада жалпы
Стандартизация
халықаралық
ұлттық ст.
Кез келген елдің стандарттарына сәйкес ұйымдардың
Мемлекетаралық – мемлекет мүдделі көздейтін стандарттар
Аймақтық – белгілі бір географиялық саяси
Ұлттық стандарттар – белгілі бір мемлекеттің
Халықаралық стандарт бойынша ұйым стандарттар дегеніміз
Стандарт қызығушылық тудыратын жақтар арқылы келісім
Стандарттау жүйесі
Стандарттауға қатысушылардың нормативтік құжаттарын және олардың
Стандартизация мақсаты белгілі бір салада кең
Стандартизация нәтижесі:
Азық-түліктің сәйкес келу дәрежесіне байланысты.
Халықаралық тауар айырбасындағы техникалық бөгеттерді жою.
Әр саланың байланысына жағдай жасау.
Стандартизацияның жалпы шарттары:
азық-түлік қауіпсіздігі, жұмыс қауіпсіздігі, денсаулық қауіпсіздігі,
бұйымдардың өзара ауысамдылығы, сәйкестігі.
ҒТП даму деңгейімен сәйкес келетін шарты.
Өлшеу біртектігі
Ресурстардың барлық түрінің үнемділігі.
Төтенше жағдай мен түрлі катастрофаның болуына
Стандартизацияда қолданылатын нормативті құжаттар:
Стандартизация процесі нәтижесінде стандарттау объектісіне қатысты
Жалпылама стандарт әдістемелік құжат ретінде қолданылады.
Терминологиялық стандарт – термин анықтамасы қолдану
Зерттеу әдісінің стандарты - әртүрлі зерттеу
Толық стандарт – көрсетілген талапқа сәйкес
Толық емес стандарт - өнімге қойылатын
Процеске арналған стандарт – қызметке арналған
Мыс: өндіріс технологиясы немесе қызмет автосервис,
Сәйкес келу стандарты - өнімнің толығымен
Мыс: ауа тазалағыш жүйесі, сигнализациялау жүйесі
ГСИ – государственная система обеспечения единства
ГСС – государственная система стандартизации.
ТУ – технические уcловия.
Халықаралық стандартизация халықаралық ұйымдардың стандартизация бойынша
Метрология бойынша – МОЗМ.
Халықаралық стандартизация “консенсус”-“жалпы келісім”. Келісімге келуші
“Консенсус” – түбегейлі келісім деген сөз
Стандарттар – авторлық документ емес. Сондықтан
Қоғамдық, техника-экономика саласында стандарттардың атқаратын функциялары:
реттеу функциясы – көп түрліліктің (өнім
Қорғау функциясы - өнім тұтынушының қауіпсіздігін
Цивилизациялық функция - өнім, процесс жұмыс,
Ресурс үнемдеу функциясы – материалдық энергетикалық,
Коммуникативті функция – адамдардың араласу және
Ақпараттық функция - әртүрлі саладағы әрекеттердің
Норма жасау және құқық қолдану функциясы
Стандарттау әдістері
Стандарттау әрекет түрі ретінде қайталанып отыратын
стандарттау объектісін реттеу.
параметрлік стандарттау
унификация
агрегаттау
кешенді стандарттау
озық стандарттау
Стандарттау объектісін реттеу – стандарттау объектісінің
а) жүйелеу, стандарттау объектілерінің бірдей байланысты
б) типке бөлу (типизация) – стандарттау
в) селекция – болашақта өндіріске немесе
г) Семиплификация – селекцияға қарама-қарсы, келешекте,
д) оңтайлылық принципі – (оптимизация барлық
Стандартты бекіту және мемлекеттік тіркеу
Мемстандарт стандарт жобасын қарап шығып оны
Мемлекеттік стандарттар Мемстандарттың қаулысымен бекітіліп, күшіне
Негіз қалаушы (ұйымдастыру - әдістемелік) және
Өкімдер мен технологиялық процесстер, қызметтері жөніндегі
Стандартты күшіне енгізу күні оны бекіткен
Бірақ бекітілген мемлекеттік стандарттар Мемстандарттан белгіленген
Әзірлеуден алыну себептеріне:
стандарттың жобасы ҚР-нда қабылданғанстандарт және
стандартты әзірлеу кезінде пайда болған келіспеушілікті
қолданыстағы мнмлекеттік және мемлекетаралық стандарттардың талаптары
Мемстандарт бекітілген мемлекеттік стандарттар туралы мәліметті
Бекітілген мемлекеттік стандарттар Мемстандарттан белгіленген тәртіп
Стандартты тексеру және жаңарту жұмыстары елдің
Әзірлеуші стандартты жаңарту жөнінде заңды және
Мүдделі заңды және жеке тұлғалар ұсыныс
Әзірлеуші – мекеме түскен ұсыныстарды ескере
Мемстандарт стандартты жою туралы шешімді мүдделі
Қолданылған әдебиеттер тізімі
М.А. Васильев «Некоторые методы унификации текстов
В.И. Свинцов « Логические основы редактирования
О.Жуковская и Б. Гольцев «Документация советских
Қазақстан Респуликасының Экономика және сауда министрлігінің
1
Стандарт, стандартизация туралы түсініктер
Стандарт және стандартизация туралы түсініктер
ҚР стандарттау мен сертификаттау саясаты
Ортақ нарықтың басымдылықтары
Қазақстанның халықаралық экономикада қатысуы
Сыртқы экономикалық қызметтің мәні негізгі түрлері және оны жүзеге асыру құралдары
Қазақстанды дүниежүзілік шаруашылыққа интеграциялау
Қазақстанды дүниежүзілік шаруашылыққа интеграциялая бағыттары
Халықаралық экономикалық қатынастар жүйесі және одағы
Ақша - жалпыға ортақ тауардың эквиваленті