Архаикалық кезең
МАЗМҰНЫ
Кіріспе...............................4-6
1. Батыс өркениетіндегі ғылымға дейінгі филантропия
және қайырымдылық теориясының кезеңі....................7
1.1 Ежелгі Грекия мен Римдегі филантропия теориясының
пайда болуы ......................7-9
1.2 ІІІ ғ.-дан ХVI ғасырға дейінгі аралықтағы көмек пен
туралы христиандық түсініктің қалыптасуы...............10-14
1.3 XVII-XVIIIғғ. ынтымақтастық идеологиясының дамуы..............15-17
2. XVIII- XIX ғасырлар аралығындағы Батыс Еуропа мен
АҚШ-тарындағы ынтымақтастық идеясы пен әлеуметтік
қайырымдылықтың қалыптасуы................18
2.1 ХІХ ғасырдағы мұқтаждарға көмек көрсету
мен қолдаудың негізгі мәселелері.....................18-22
2.2 ХІХ ғасырдағы қоғамдық көмек пен қолдау
практикасындағы адамгершілік –этикалық мәселелері...........23-28
2.3 АҚШ-тарындағы XVIII-XIX ғасырлардағы адам құқығы
концептісі мен әлеуметтік қайырымдылық идеологиясының дамуы............29-33
3.ХХғ. әлеуметтік жұмыс пен әлеуметтік қамтамасыз етудің еуропалық моделдері............................34
3.1 Негізгі еуропалық елдердегі әлеуметтік қамсыздандыру
мен әлеуметтік жұмыстың жүйелері...............34-38
3.2 Германиядағы ХХ ғасырдағы әлеуметтік жұмыс пен
әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесі....................39-43
3.3 Франциядағы әлеуметтік жұмыс және әлеуметтік
қорғау жүйесі..............................44-48
3.4 Ұлыбританиядағы әлеуметтік жұмыс пен әлеуметтік
қамсыздандыру моделі..........................49-52
4. ХХ ғасырдағы Солтүстік Американдық әлеуметтік
қамтамасыз ету жүйесіндегі кәсіби әлеуметтік жұмыс..........55-58
4.1 АҚШ-тарындағы 1900-1930 жылдардағы әлеуметтік жұмыс
және әлеуметтік қамтамасыз ету практикасы.............53-56
4.2 АҚШ-тарындағы 70-90-жылдардағы әлеуметтік жұмыс
және әлеуметтік қамсыздандыру......................57-58
Қорытынды.....................59-60
Пайдаланылған әдебиеттер...................61-62
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Түрлі көмектер мен қолдаулардың арнаулы әлеуметтік институт
Дегемен, олардың ортақ негіздемелеріне түрлі кезеңдерде тұрақты түсінік динамикасы
Бұл түсініктер мен әлеуметтік қолдау жүйеісінің даму барысы, әсіресе
Жұмыстың мәні. Тарих ақиқаттың «анасы». Себебі, тарих шындықты зерттеу
Аталмыш тақырыптың мәні әлеуметтік жұмыстың тарихи кезеңдерімен таныстырып, еуропалық
Жұмыстың зерттелу деңгейі. Алғаш рет мұқтаж жандарға көмек көрсету
Қазірі уақытта әлеуметтік қолдаудың тарихы жөнінде ғылыми еңбектерді негізінен
Жұмыстың мақсаты. Еуропалық өркениет пен АҚШ-тарындағы әлеуметтік жұмыс пен
Тақырыпты ашуға қойылған міндеттер. Жұмысты орындау барысында төмендегі міндетер
- Ежелгі Грекия мен Римдегі филантропия
- ІІІ ғ.-дан ХVI ғасырға дейінгі аралықтағы көмек
- XVII-XVIIIғғ. ынтымақтастық идеологиясының дамуына баға беру;
- XVIII- XIX ғасырлар аралығындағы Батыс Еуропа мен
- ХІХ ғасырдағы қоғамдық көмек пен қолдау
- АҚШ-тарындағы XVIII-XIX ғасырлардағы адам құқығы концептісі мен әлеуметтік
- ХХ ғасырдағы әлеуметтік жұмыс пен қамтамасыз етудің еуропалық
- Негізгі дамыған еуропалық елдердегі (Франция, Германия, Ұлыбритания, Скандинавия
- ХХ ғасырдағы АҚШ-тарындағы әлеуметтік қамстамасы ету мен әлеуметік
Жұмыстың әдістемелік деңгейі. Жұмысты жасу барысында «сол жерде және
Жалпы диахроникалық әдіс ғылыими практикада екі негіз бойынша жүреді.
Екінші жол, М.Банкеттің еңбектерінде көрініс берді. Ол әлеуметтік жұмысты
Жұмыста сонымен қатар синхроникалық әдіс пайдаланылды. Бұл әдістің мәні
Аталмыш ғылыми әдістерді жұмыты орындау барысында барынша қолдануға ұмтылынды.
Жұмыстың тәжірбиелік маңызы. Жұмыс нәтижесін «Әлеуметтік жұмыс»
Еуропалық өркениет пен АҚШ-тарындағы әлеуметтік көмек пен әлеуметтік жұмыстың
Жұмыстың құрылымы. Жұмыс кіріспеден, 4 бөлімнен және
1. Батыс өркениетіндегі ғылымға дейінгі филантропия және қайырымдылық теориясының
1.1 Ежелгі Грекия мен Римдегі филантропия теориясының пайда болуы
Көмек және өзара қолдау туралы түсінік рулық қауымдастық кезде
Дегенмен, аталмыш құбылыстың алғашқы бастаулары мен адам тұрмысы сферасындағы
Гомерлік эпоста philos (достық) отбасы институты мен қонақжайлықты білдіріп,
Гомерлік эпостағы philos пен хenos (қонақ) сөздерінің фразеологиялық бірлігінің
Сонымен бірге, philos «жүрек» сөзімен philon etor ұғымы арқылы
Сонымен, philos қоғамның бастапқы кезеңдерінде отбасы институты, қонақжайлық, адам
Б.д.д. V ғ. және Iv ғ. аралығында рефлексия контексі
Демокрит (мөлшермен б.д.д. 460-370 жж.) әділеттілік контексінде алғаш рет
Платон (б.д.д. 427-347 жж.) қала-мемлекетті барша моралдық құндылықтар мен
Аристотель (б.д.д. 384-322 жж.) мемлекеттік құрылыс жайындағы ілімді одан
Думаншылдықты Аристотель философиялық жүйенің категориясы ретінде, ол біреулердің құқығы,
Аристотель әділетті бөлу тәртібін құқықтар мен міндеттер қатарынан қарастырады.Әділетті
Марк Тулий Цицерон (б.д.д. 106-43 жж.) мемлекеттік құрылыстың түрлі
1.2 ІІІ ғ.-дан ХVI ғасырға дейінгі аралықтағы көмек пен
Филантропия тұжырымдамасы христиан дінінің қанат жаюына байланысты сүйіспеншілікті игілік
Жалпы, агапе-жақыныңа деген сүйіспеншілікті білдіретін антикалық түсінік. Грек философиясында
Жақыныңа деген махаббатты белгілі бір «шеңберге» сыйдыра алмаймыз, сондықтан
Агапе философиясындағы маңызды сәттердің бірі жақыныңа қызмет көрсету. Мұнда
Агапенің басты қағидаларының бірі- рухани қағида садақа беру.
Агапенің басты догматтарынң бірі кедейлерге деген қайырымдылық пен
Інжіл теологиясы филантропия идеологиясын алмастырып, жақын адамдарға көмек көрсетудің
Дегенмен, қайырымдылық туралы христиандық догматтардың жасалуын патристиканың алтын ғасырымен
Қайырымдылық мәселесі Григорий Нискийдің еңбектерінде қайырымдылық басқаларына қарағанда өзгеше
Григорий Богослов өзінің мектебінің идеясын нақтылап, оған практикалық қызмет
Осы мәселеден антикалық екі қағида- агностик (жарыс) және каллогатии
Иоанн Златоусттың (344-407жж.) каппадокий мектебінің өкілдерінен айырмашылығы садақа беруді
Әлеуметтік әділеттілік мәселесін басқаларға қарағанда өзгеше қарастырады. әлбетте, ол
Дегенмен, оның айтуынша келісім мен бірігу садақаны мадақ үшін
Қайырымдылық дегеніміз субъектінің түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған әрекеттер сериясы.
Әулие Августин (354-430жж.) христиандық өсиеттердің моралдық қағидаларын ашып қарастырады.
Әулие Августин садақа «күнәларды кешуге» жол ашатын күші болады
Шіркеу Батыс және шығыстық болып екіге бөлінген VII ғасырдың
Қайырымдылықтың теориясы мен практикасының бұдан әргі дамуы Батыс Еурорпадағы
Мартин Лютер (1483-1546жж) XVI ғасырда Католик шіркеуінің догматтарына қарсы
1520 жылы өзінің игі істер туралы насихаттарында Лютер жақының
1.3 XVII-XVIIIғғ. ынтымақтастық идеологиясының дамуы
Реформация кезеңінен бастап, әсіресе батыс елдерінде кәсіби қайыршылықты локализациялаудың
Ынтымақтастық идеологиясы XVII ғасырдың аяғында табиғи құқық теориясының негізінде
«Табиғи құқық» тұжырымдамасын Джон Локк (1632-1704жж) өзінің «Адам апарасаты
Дегенмен, табиғи құқықтар шексіз емес, оның шегі табиғат заңдарымен
XVIIIғ. Қайыршылар мен мұқтаж жандарды қамтамасыз етудің мемлекеттік қыры
Монтескье Шарль Луи (1689-1755жж.) адамның табиғи құқығы негізінен туындайтын
Садақа жөнінде неміс классикалық философиясының негізін салушы Иммануил Кант
Мемлекеттік қамсыздандыру идеясы Ұлы француз төңкерісі кезеңінде қалыптаса бастады.
Еңбек қайыршылықтың таралуын болдырмаушы құрал ретінде қарастыру Ұлы француз
Ж.П.Марат мемлекет қайыршылық мәселесімен айналысуы тиіс, ол оны әлеуметтік
Мемлекет қайыршылық пен қайырымдылық мәселесін қоғам және жекелеген жомарт
М.Робеспьер (1758-1794жж.) Конвенттің құрамында отан қорғаушылардың отбасыларының мүддесін білдіретін
Француз утописті «теңдік үшін күрес» жетекшісі Гракх Бабеф (1760-1797
Француз төңкерісшілдерінің индивидуалистік философиясы азамат пен ұлт арасындағы аралық
Пруссияның азаматтық құқығынан социалистік идеялардың көрінісін байқауға болады. Онда
Тиісінше, ХІХ ғас ырда осылайша мемлекеттік көмек пен өзара
2. XVIII- XIX ғасырлар аралығындағы Батыс Еуропа мен АҚШ-тарындағы
2.1 ХІХ ғасырдағы мұқтаждарға көмек көрсету мен қолдаудың негізгі
Көмек көрсету мен қолдаудың ғылыми кезеңі екі жарым ғасыр
Заңнамалық практиканың бастамасы XVI ғасырдың ортасында кәсіби қайыршылықты жоюға
Бұл факторлар көмек субъектісін айқындау, оның құқықтық және әрекеттік
Кедейлік, қайыршылық, әділетсіздік ХІХ ғасырдың негізгі түсінігіне айналып, ынтымақтастық
ХІХ ғасырда либерализм әлеуметтік-саяси дүниетаным ретінде түрлі тұжырымдамалар арқылы
Негізгі теориялық мәселелер мемлекеттің мұқтаж адамдарға қатысты нақты рөлі
Осы мәселе төңірегінде бірыңғай көқарас жоқ. Кейбір зерттеушілер, Леруа-Болье,
Дегенмен, мемлекет жекелеген азаматтардың әл-ауқатын жақсартуға жақсартуға міндетті және
Мұқтаж адамдарды қолдаудағы мемлекет пен жеке қайырымдылық ұйымдарының
Еуропа елдеріндегі мемлекеттік игілік теориясы мен практикасындағы көзқарастар анархиялық
Неміс философы және мемлекет қайраткері Вильгельм Гумбольд (1767-1853 жж.)
Ағылшынның социалист- утописті Роберт Оуэн (1771-1858жж.) керсінше мемлекет өзінің
Немістің атақты философы, марксизм ілімінің негізін салушы Карл Маркс
Анархизм идеологтарының бірі және философ Макс Штринер (1806-1856жж.) Француз
Неміс экономисті және әлеуметтанушысы Макс Вебер (1864-1920жж.) бюрократия мәселесін
Қайырымдылыққа, көмекке мемлекеттің өзіндік көзқарасы және түрлі пікірлердің болғанына
ХІХ ғасырдағы француз ғалымы д'Оссонвилль «Қажеттілік, кемшілік және қайырымдылық»
Дегенмен, міндетті мемлекеттік патронат мәселесімен бірге әлеуметтік иждивенттік мәселесі
мұқтаждарға жәрдемдесу;
кәсіби қайыршылыққа қарсы репрессивті шаралар;
мемлекттік қолдау жүйесі тудыратын кедейшіліктің таралуына
шектеумен байланысты превентивті шаралар ұйымдастыру.
Мұқтаждарға көмек көрсету облысындағы мемлекеттік шаралар зерттеушілерді қаржыландыру моделдерін,
Ағылшындық зерттеуші Фауль еуропа елдеріндегі қайыршылықтың таралуына қарсы шараларды
салықтар;
қауымдық жарналар;
садақа;
мемлекет пен департаменттердің табыстарынан берілетін субсидиялар.
Дегенмен, кәдімгі табыстар кедейлерге көмек беру шығындарын өтей алмады,
Мұқтаждарды жіктеу де назар аударарлық. «Кедей» құқықтық категория ретінде
Превентивті акция негізіндегі кедейшілік пен пауперизмнің таралмауына жағдай жасайтын
2.2 ХІХ ғасырдағы қоғамдық көмек пен қолдау практикасындағы адамгершілік
Көмек көрсету практикасы мен қолдау идеологиясын түйсінудің қалыптасуына кедейшілік
Неміс философы Г.Гегель (1770-1831жж.) табиғи құқық қағидаларына негізделмеген мемлекет
Г.Гегель кедейшіліктен адамның табиғи бейнесін көреді. Ол адамға жәрдемдесетін
Г.Гегель қайырымдылық мекемелерінің дамуына қарсы болды, себебі олар қоғамның
Ағылшындық философ және әлеуметтанушы Г.Спенсер (1820-1903 жж.) әлеуметтік дамудың
Г.Спенсер әлеуметтік дамуды суреттеудің және сараптаудың негізі ретінде
Мемлекет индивидтердің бақытқа ұмтылысын ескере отыра, ол индивидуалдық кедейлікті
Француз әлеуметтанушысы Э.Дюркгейм (1858-1917 жж.) ХІХ ғаысрдың соңында қазіргі
Еркін нарықтың пайда болған жаңа этикалары, оның пікірінше ынтымақтастықтың
Индустриализация, Э.Дюркгеймнің пікірінше, индивидуумдар мен қоғам арасында өзара тәуелділікті
Э.Дюркгейм этикалық тәрбие мен кәсіби ассоциацияларды құру индустриялдық
Біріншіден, Э.Дюркгейм кедейлік пен әлеуметтік қорғауға позитивті қарады, өйткені
Кедейлік тұрақты түрде өзін өзі тәрбиелеуге жұмылдырып, ұжымдық тәртіпті
Екіншіден, альтруизм –органикалық ынтымақтастықтың мәні, дегенмен қоғамда әлеуметтік міндеттеменің
Еске сақтау қажетті үшінші фактор- он тоғызыншы жүз жылдықтағы
Атап өтетін жәйт, әлеуметтік ынтымақтастықтың реалды практикасы пауперизм мен
Қайыршылық мәселесін ғылыми әдістер негізде қарастырған ағылшындық бизнесмен және
Осы кезеңдегі ғылыми жұмыстар әлеуметтану ғылымдарындағы сауалнама техникасын қолдану
Қайыршылық, тіленшілік сияқты құбылыстар өзара байланысты әлеуметтік-психологиялық жағдайлар мен
Осы кезеңде барынша талқыланған негізгі мәселе мұқтаж адамның жеке
Мысалы ғылыми танымда саналы адам не ойнаушы адам ғана
Белгілі неміс ғалымы Э.Мюнстерберг өзінің әлеуметтік көмек туралы
- жынысы;
- жасы;
- отбасылық жағдайы;
- денсаулық жағдайы.
Бұл факторлардың түрлі комбинациясы көмекке зәру паттерлік субъектілер туралы
Ол көмек құралдары туралы айта отыра, оларды келесідейтүрлерге бөледі:
- уақытша және тұрақты көмек;
- ашық және жабық көмек (мекмеден тыс және мекеме
- натурамен көмек;
- ақшалай көмек.
Көмек көрсету барысында зерттеушілерілдің назарында мұқтаж адамдардың әлеуметтік ахуалы
Көмекке мұқтаж адамдарға деген тұлғалық көзқарас тек гуманистік доктрина
Ч.Ломбразо мен Д.Ферреро әлеуметтік- биологиялық детерменизмнің өкілдері ретінде әйелдер
Дегенмен, сол кездегі зерттеушілердің біршамасы көмек көрсетушінің тұлғасына арналды.
Әлеуметтік көмекшінің кәсіби құзіреттілігінің тікелей шарттарының бірі көмекке мұқтаж
Басқа зерттеушілер былай дейді: «кез-келген қайырымдылық ісінің басты тұлғасыкедейлер
Қоғамдық көмекшілердің кәсіби даярлығы туралы сұрақ ол кезде қойылған
Бұл жұмыс біртіндеп әрекетті ұйымдастыру формаларымен толыға түсті және
Қайыршылықтың алдын алу сияқты превентивті сипаттағы шараға сақтандыру, тәрбиелеу,
Тиісінше әлеуметтік көмек жасау аспектісінде тек оперативті көмек көрсету
2.3 АҚШ-тарындағы XVIII-XIX ғасырлардағы адам құқығы концептісі мен әлеуметтік
АҚШ-тарындағы көмек пен қолдау практикасына теориялық көзқарастың дамуы маңызды
Адам құқығы тұжырымдамасының генезисі нің дамуы өте күрделі болып
Американдық саяси қайраткер және ағартушы Томас Пейн (1737-1809 жж.)
Т.Пейн адамды қоғамдық субъект ретінде қарастырып, оның қоғамдағы тіршілігі
Азаматтық құқықтың одан айырмашылығы бар, себебіол оның қауіпсіздігі мен
Адам құқығы идеясының қалыптасуына американың саяси қайраткері және үшінші
Американың саяси ілімінде консервативтік бағыттың негізін салушы, зерттеуші Джон
Дж.Аддамсқа ұқсас пікірді Джон Калхун (1782-1850 жж.) да
Бірақ де-юре түрінде АҚШ –ның барлық азаматтары тең құқыты
Осыған байланысты ХІХ ғасырдың екінші жартысынан бастап әйелдердің ықпалы
Сезімдер Декларациясы қабылданғаннан кейін 1848 жылдардан бастап әйелдердің өз
1850-жылы Массачусетс штатының Вустере қаласында Бірінші Ұлттық әйелдердің құқығын
Қатаң полемикада әйелдер өздерінің құқықтарының қоғамдық қатынастарда еркектермен тең
Әйелдердің өз құқықтары үшін күресі түсті халықтардың құқықтары мен
1890- жылы әйелдер қозғалыстары әйелдердің дауыс беру құқығы үшін
Либералды феминизм – еркектер мен әйелдердің теңдігін қоғамның патриархалды
Радикалды феминизм – жаңа қоғамдық тәртіп үшін күреседі. «Класс»
Марксистік феминизм - әйелдердің еркектерге тәуелділігін капиталистік өндіріс тәсілінен
Социалистік феминизм - патриархалды қоғамның сақталуының тарихи себебін зерттейді.
ХІХ ғасырдан бастап патронат қызметкерлері саяси әрекетке араласа бастады.
Айта кететін жәйт, болашақ кәсіби әлеуметтік қызметкерлердің сараптау қабілеттері
1896 жылдан бастап Джеймс Рейнолдс ағымдағы саяси процесті оның
Саяси идеялар практикалық әрекеттің өзге ағымына негіз болды, ол
1899- жылы М.Ричмонд өзінің «кедейлерге достық визит: қайырымдылық ұйымдарына
«Достық визитерлар» әрекетінің тұжырымдамасы «жақсы» және «жаман» кедейлер туралы
Дегенмен де, кедейдік пен өзіндік көмек тұжырымдамасы кейсворк (casework)
Сәйкесінше, ХІХ ғасырдың аяғында қайырымдылық қозғалысының қайраткерлері әлеусменттік-саяси тенденцияның
3. ХХ Ғ. ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫС ПЕН ӘЛЕУМЕТТІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ
3.1 Негізгі еуропалық елдердегі әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік жұмыстың
ХХ ғасырдағы Еуропадағы әлеуметтік жұмыс пен әлеуметтік қамсыздандырудың әлеуметтік-тарихи
Еуропада қоғам игілігінің негізі отбасыға көмек пен қолдаудың институты
Екінші маңызды фактор ХХ ғасырдағы азаматтық қоғам концептісімен тығыз
Нарық – қазіргі еуропаның әл-ауқатының қайнар көздерінің бірі. Нарық
Мемлекет ХХ ғасырда әл-ауқаттың басты құралы мен көзіне айналды.
Индустриялыдық нарық пен демократиялық жүйе бір жағынан мемлекеттік
«Әлеуметтік мемлекет» түсінігін алғаш рет ХІХ ғасырдың аяғында неміс
Әлеуметтік мемлекет моделдерінде әл-ауқаттың негізгі қағидаларына мыналарды жатқыуға
әлеуметтік әділеттілік;
әлеуметтік теңдік;
әлеуметтік кепілдерді қамтамасыз ету.
Айта кетерлік жәйт ХХ ғасырда Еуропада әр елдің өзара
өзіндік ерекшеліктері бар әлеуметтік қамсыздандыру ж.үйесі қалыптасты. Мысалы, Германия
Зейнеткерлікпен қамтамасыз ету 60-65 жастағы адамдарға қатысты жүргізіледі. Кейбір
Еуропалық елдерде баланың жасымен анықталатын балаларға арналған жәрдемақы мен
Жалдамалы жұмысшылардың жалақысынан алынатын сақтандыру жарналары салықтар есебінен берілетін
Әлеуметтік қызметкерлердің кәсіби біліктіктерін арттыруға мына маңызды факторлар ықпал
Эволюцияның макрофакторлары:
ғасыр басындағы өндірістік төңкерістер;
адам құқығы мен оны қорғау облысындағы әлеуметтік саясматтың
науқастар мен қарттар үшін әлеуметтік сақтандыру жүйесін ұйымдастыру.
Эволюцияның мезофакторлары:
материалдық көмек жасауға қарағанда клиенттердің өз мәселелерін өзіндік шешуіне
әлеуметтік қызметкерлердің практикалық мүдделерін өзгерту, кластық мүддеден клиенттің тұлғасына
Эволюцияның микрофакторлары:
әлеуметтік қызметкерлердің назарын «жағдай бойынша жұмысқа» аударту;
жағдайлар бойынша практикада психоаналитикалық әрекететрді негіздеу мен енгізу;
әлеуметтік қызметкердің әрекетінде клиенттің сұранысына сай индивидуалдық жұмыс техникасы
Әлеуметтік саясат жүргізудің әлеуметтік қажеттіліктерге деген қаражаттың көп бөлігін
Әлеуметтік саясат жүргізудің континеталды үлгісінде мемлекет тек қана әлеуметтік
Жерорта теңізі елдерінің әлеуметтік саясат жүргізудің өзіндік үлгісі
Демек, әр мемлекеттің әлеуметтік саясат жүргізу ерекшелігі елдің экономикалық
әлеуметтік саясаттың көздеп отырған түпкі мақсаты: берілген жүйе минималды
әлеуметтік саясаттың экономикалық саясатпен байланыстылығы;
әлеуметтік қорғау жүйесінің басымдылық типі: белсенді, конструктивті.
Жалпы алғанда әр үлгінің мемлекетте әлеуметтік саясат жүргізу мен
3.2 Германиядағы ХХ ғасырдағы әлеуметтік жұмыс пен әлеуметтік қамтамасыз
Ғасыр басында Герменияда көме пен қолдаудың жаңа моделі құрыла
Әлеуметтік қамсыздандыру қызметінің дамуына 1922 жылғы рейхтың жастар тәрбиесі
1927-жылы Веймар республикасы жұмыссыздарды жұмысқа орналастыру және жұмысссыздықтан сақтандырру
ХХ ғасырдың басында көмек пен қолдау облысында кәсіби әрекеттің
Муниципалитеттер деңдейінде әлеуметтік қызметкерлер дайындау ісі мемлекеттің назарына алынды.
1923-жылы қайырымдылық туралы заң шықты, осыған сәйкес жеке инициатив
Либералдық концептер индивид пен отбасы оның алдында туындаған мәселелерді
Католиктік ілім «концентрикалық шеңбер» қағидасына сүйенеді. Қоғам шеңберлерден тұрады,
Аталмыш заңның жүзеге асуына ат салысқан қоғамдадардың қатарына жұмысшылардың
1919-жылы Германияның социал-демократиялық партиясының инициативасымен жұмысшылардың қайырымдылық одағы құрылды.
20-жылдардың басында «Каритас» қайырымдылық одағы Германияның барлық епископтықтарында мекемелері
Неміс паритетті қайырымдылық одағы қайырымдылық емдеу одақтарының негізінде құрылды.
«Германия еврейлерінің орталық қайырымдылық мекемесі» мекемесі кең ауқымды әрекеттер
Осы жылдары тіпті Бисмарктың кезінде қабылданғанәлеуметтік қорғау заңдарының одан
1927- жылы еңбекпен қамту және жұмыссыздық жағдайынан сақтандыру заңының
Екінші дүнежүзілік соғыстан кейін әлеуметтік қамсыздандыру және әлеуметтік жұмыс
ГФР-дің әлеуметтік қамсыздандыру жүйесі соғыстан кекйінгі кезеңде үш негіздемеге
Әлеуметтік сақтандыру мына жағдайларда іске асады: науқастану, бақытсыз жәйт,
1961-жылы федералды әлеуметтік көмек туралы заң шығады, оған сәйкес
Ең алдымен Германияда 1946 Альфред Мюллер-Армак жылы
Германияның мемлекеттік әлеуметтік саясатының аясында денсаулық сақтау жүйесінде міндетті
Германияның әлеуметтік жұмыс жүйесі түрлі сфералар мен бағыттарды қамтиды.
Әлеуметтік жұмыс түрлі бағыттарды қамтиды: отбасы мәселелрі консультациялық жұмыс,
3.3 Франциядағы әлеуметтік жұмыс және әлеуметтік қорғау жүйесі
ХХ ғасырда тұрғындарды әлеуметік қорғау және әлеуметтік жұмыс жүйесі
Ғасырдың басында Францияда әлеуметтік көмектің құрылуына бағытталған бінеше заңдар
Осы шешімдерге сай Францияда 1904 –жылы балаларға көмек
Бірінші дүниежүзілік соғыс аяқталысымен Францияда әлеуметтік сақтандыру жүйесі қалыптаса
1928-жылы кәрілік және науқастық бойынша сақтандыру заңын енгізуге шаралар
1932-жылдан бастап Францияда өнеркәсіптегі, саудадағы, ауыл шаруашылығындағы әне еркін
Бірінші дүние жүзілік соғыс Фрнациядағы қайырымдылық күштерінің қозғалысын олардың
1923-жылы Парижде Ольга Спитзер Бірлестігі құрылды. Ол өз
20-жылдары Балаларды қорғау француз одағы белсенді жұмыс істеді. Оның
30-жылдары әлемдік экономикалық дағдарыстың асқынуына байланысты Францияда әсіресе жастар
Екінші дүние жүзілік соғыстан кейін Францияда тұрғындарды әлеуметтік қолдау
1945-жылы еңбекшілер мен олардың отбасын әлеуметтік қамсыздандыру ұйымы құрылды.
1946-жылы Франциясының конституциясының алғысөзінде былай деп жазылды: «Кез-келген адам
1945-1946жылдары Францияда тұрғындарды әлеуметтік қорғау жүйесінің негізгі бағыттары қалыптаса
Францияда әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінде дамудың маңызды кекзеңі болывп 1956-жылы
1966-жылы Әлеуметтік сұрақтар және жалпыұлттық ынтымақтастық министрлігі құрылды, оның
1967- жылы экономикадағы дағдарыстық процестерге байланысты туындаған қаржылық қиындақтармен
Әлеуметтік қорғаудың француздық жүйесі 90-жылдардағы реформаға дейін түрлі кәсіби
1996-жылы тұрғындарды әлеуметтік қорғау саласында реформа жүргізілді. Ішкі және
Әлеуметтік қамсыздандыру жәрдемақылары мына түрлерге бөлінеді: науқастануына байланысты, жүктілікке,
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Францияда әлеуметтік жұмыстың түрлі бағыттары
Әлеуметтік қызметкерлер әлеуметтік қорғаудың, денсаулық сақтау, білім беру мекемелерінде,
Әлеуметтік қызметкерлердің үш негізгі тобы бар:
1/ әлеуметтік ассистенттер- олар консультациядан бастап тіпті патронат аспектісін
2/ отбасылық жұмысшы- мүгедек баллаарға қолдау жасайды, қамқоршылармен жұмыс
3/ әлеуметік-мәдени аниматор- тұрғылықты жері бойынша, кәсіподақтармен, бірлестіктермен, қайырымдылық
Балаларды қорғаудың француздық жүйесін Әділет министрлігі мен Денсаулық сақтау
Тәуекел тобына жататын отбасылардың балаларына патронат болатын балалар судьялары
Жоғарыда аталғандармен қатар арнайы Біріктірілген балаларға көмек қызметін атауға
«Балаларға әлеуметтік көмек» секторында материалдық көмек көрсетіледі., мысалы 1991-жылы
«Ана мен баланы қорғау» секторының жұмысы баланың өмірінің
«Мектептік денсаулық» орталығы. Әлеуметтік қызметкерлерден, психолгтардан, медиктерден тұратын орталықтың
«Дағдыланбаған балаларға» көмек қызметінің стратегиясы психикалық дамуында кінәраттар бар,
Баланы қорғау жүйесі өз қызметін соттармен, денсаулық сақтау салаларымен
Францияда әлеуметтік-мәдени анимация елдің экономикасы даму толқынында болған 1960-1970-жылдары
3.4 Ұлыбританиядағы әлеуметтік жұмыс пен әлеуметтік қамсыздандыру моделі
ХХ ғасырдың басында Ұлыбританияда әлеуметтік сақтандыру мен зейнетақымен қамтамасыз
1908-жылы Англияда 70 жастан кем емес жастағы адамдарды зейнетақымен
1911-жылы Ллойд Джордж кабинеті науқастану мен жұмыссыздыққа байланысты сақтандырудың
1925- жылы әлеуметтік қамсыздандыру жүйесі кеңейтілді, ол жалдамалы жұмыс
Ғасыр соңына таман Англиялық қайырымдылық ұйымдары сеттльмент облысында жұмыстың
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін тұрғындарды әлеуметтік қорғаудың орталықтандырылған жүйесі
әкімшілік басқару жүйесін барлық графтықтарда бөлімшелері бар Денсаулық сақтау
Отбасылық жәрдемақылармен байланысты шығындарды қаржыландыру мақсатты міндеттемесі жоқ мемлекеттік
Әлеуметтік қамтамасыз етуге байланысты шығындарды қаржыландыруды жалақысына қатысты белгіленген
Жергілікті жерлерде клиенттердің барлық категорияларын қамтитын және олардың әл-ауқатына
Тұрғындарды әлеуметтік қорғау жәрдемақыларын шартты түрде төрт категорияға бөлуге
Жәрдемақының 1-тобы – жұмыссыздыққа байланысты, науқастануына байланысты, жүктілігіне, мүгедектігіне,
Жәрдемақының 2-тобын – сақтандыру сомаларына жалпы салықтық жүйе есебінен
3-топтағы жәрдемақылар жалпы салықтық жүйеден қаржыландырылады, оған деген мұқтаждық
Жәрдемақылардың 4-тобын – балар жәрдемақысы құрайды.
Британдық заң балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғауға,и әсіресе ата-аналар
Жергілікті жерлердегі әлеуметтік қызметтер егер ата-аналары балаларына тиісті назар
Психикалық ауытқушылығы бар адамдармен әлеуметтік жұмыс істеуге үлкен назар
Англияда аталмыш категориядағы пациенттердің және олардың қамқоршыларының мүддесін қорғайтын
Ай ктерлік жәйт, әлеуметтік жұмыс кәсіби әрекет ретінде 50-жылдары
1971-жылы «Жергілікті билік органдары жанындағы әлеуметтік қызмет туралы Заң»
Жағдай 80-жылдары елдің экономикалық және саяси өзгерген кезде өзгерді.
Англияда қайырымдылық ұйымдары мен қайырымдылық қорлары даму үстінде. Қайырымдылық
4. ХХ ҒАСЫРДАҒЫ СОЛТҮСТІК АМЕРИКАНДЫҚ ӘЛЕУМЕТТІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ
4.1 АҚШ-тарындағы 1900-1930 жылдардағы әлеуметтік жұмыс және әлеуметтік қамтамасыз
Аталмыш кезеңде әлеуметтік жұмыс практикасы кәсіби әрекет ретінде қарастырыла
ХХ ғасырдың басында клиенттердің қажеттілігін индивидуалды қанағаттандыру идеологиясы кең
Экономикалық және әлеуметтік факторларына байланысты адамның қоршаған ортамен қарым-қатынас
Адамдар әлеуметтік құбылыстарға тұлғалық биологиялық және интеллектуалдық ресурстары арқылы
Адамдардың барлығы өздерінің әлеуметтік мәртебелеріне қарамастан қадір –қасиет сезіміне
Жекелеген мәселелердің дұрыс диагнозын жасау олардың индивидуалдық сапасын анықтаумен
Фактілерді сараптау барысында клиентпен достық қатынас орнату қажет;
Диагноз қойғанннан кейін әлеуметтік қызметкер емдеу жоспарын құрастырып, онымен
1917-жылы индивидуалды әлеуметтік жұмыстың теориялық және методологиялық негіздері көрсетілген
М.Ричмондттың практикалық және теориялық көзқарастарының қалыптасуына зертеушілердің пікірі бойынша
Диагностикалық көзқарастың қалыптасуына З.Фрейдтің еңбектері зор ықпал етті. 1917-жылға
Келесі факторға Дж.Аддамс басқарған әлеуметтік реформанының бағыты туралы дискуссия
Үшінші фактор әлеуметтік жұмыс кәсіп ретінде негізделуімен байланысты болды.
«Әлеуметтік диагноз» әлеуметтік ғылыми зерттеудің ғылыми және логикалық негізіне
1928 –жылы Милфорд конференциясында әлеуметтік қызметкерлердің клиенттермен индивидуалды жұмыстың
1. Әлеуметтік өмірдің жалпы қалыптасқан нормаларынан типтік ауытқушылықтарды білу;
2. Адам өмірі және адами қатынастың нормалары туралы білімді
3. Қиын жағдайға тап болған адамның өмірінің қыр-сырымен танысу;
4. Әлеуметтік қолдауға мұқтаж адамдармен жұмыс кезінде жалпы қабылданған
5. Әлеуметтік емдеу барысында жергілікті қауымның құралдары мен ресурстарын
6. Индивидуалды жұмыс талаптарына сай ғылыми білім мен жинақталған
7. Әлеуметтік жұмыста индивидуалды әрекеттің философиялық негізін, мақсатын, этикасын
8. Жоғарыда аталған әлеуметтік жұмыстың аспектілерін ұштастыра білу.
Американ-британдық үлгі әлеуметтік сферада мемлекеттің минималды түрде қатысуымен сипатталады.
4.2 АҚШ-тарындағы 70-90-жылдардағы әлеуметтік жұмыс және әлеуметтік қамсыздандыру
Жетінші он жылдық адам құқығы саласындағы «төңкерістермен» байланысты. Мемлекеттің
Әлеуметтік қызметтің топпен жұмыс істейтін аталмыш кезеңі әрекет практикасымен
Әлеуметтік жұмыстың топтармен жұмыс істеу мәселесі өзінің ғылыми
70-жылдары Әлеуметтік қызметкерлердің ұлттық бірлестігінің топпен жұмыс істеу секциясы
1. коррекциялаушы- әлеуметтік және индивидуалды дисфункция жағдайында позитивтік тәжірбие
2. профилактикалық- тіршілік процесін нашарлататын қауіп төндіретін әлеуметтік және
3. позитивті өсу мен даму- дағдарысты өмірлік циклдерде индивидуумдардың
4. индивидуалды өзін -өзі бағалауды арттыру- тұлға аралық қатынастар
5. азаматтық жауапкершілік пен қатысу- топ мүшелері арасында қоғамдық
Р.Рейганның кезінде мемлекеттің әлеуметтік бағдарламаларға өңіл бөлуі әлсіреді. Мамандардың
Р.Рейган әкімшілігі денсаулық сақтау саласында мемлекеттік бағдарламаларды қысқартуға әрекет
Р.Рейган кезінде әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерін жекешелендіру шарасы
1991-жылы президент Буш әкімшілігі билік басына келген уақытта адам
Президент Б.Клинтон өзінің сайлау алды бағдарламасында барлық денсаулық сақтау,
ХХІ ғасыр қарсаңында АҚШ-тарында көптеген әлеуметтік бағдарламалар шешілді,дегенмен, дискриминация
ҚОРЫТЫНДЫ
Жұмыстың алдына қойған мақсаттары мен міндеттерін қарастыру барысында аталмыш
Дипломдық жұмыс еуропалық өркениет пен АҚШ-тарындағыәлеуметтік жұмыс тарихындағы әлеуметтік
Ежелгі Грекия мен Римдегі филантропия теориясының пайда болуының негіздерін
Еуропалық ортағасырдағы әлеуметтік қолдау барысы дипломдық жұмыста конфессионалдық көмек
XVIII- XIX ғасырлар аралығындағы Батыс Еуропа мен АҚШ-тарындағы ынтымақтастық
Сонымен бірге, дипломдық жұмыста негізгі еуропалық елдердегі кәсіби қайыршылықты
АҚШ-тарындағы XVIII-XIX ғасырлардағы адам құқығы концептісі мен әлеуметтік қайырымдылық
ХХ ғасырдағы әлеуметтік жұмыс пен қамтамасыз етудің еуропалық моделіне
ХХ ғасырдағы АҚШ-тарындағы әлеуметтік қамстамасы ету мен әлеуметік жұмыстың
Қорыта айтар болсақ еуропалық өркениетпен АҚш-тарындағы әлеуметтік қамтамасыз ету
1-кезең. Архаикалық кезең. Рулық және қауымдық көмек формалары;
2-кезең. Ежелгі Грекия мен Римдегі филантропия теориясы, көмек пен
3-кезең. Еуропалық орта ғасыр кезеңі: мұқтаж адамдарға монахтық ордендер
4-кезең. XVIII- XIX ғасырлар аралығындағы Батыс Еуропа мен АҚШ-тарындағы
5-кезең. 1870-1900 жылдардағы сеттльменттер дамуының кезеңі.;
6-кезең. 1900-1920 жылдардағы жағдайлар бойынша индивидуалдық әдістің дамуы;
7-кезең. 1920-1950 жылдардағы әлеуметтік мектептердің дамуы мен әлеуметтік жұмыстың
8-кезең. 1950-жылдардан бастап бүгінгі күнге дейінгі әлеуметтік жұмыстың түрлер,
Пайдаланылған әдебиеттер:
Теория и методика социальной работы. Учебник пособие.
Теория социальной работы: Учебник / Под ред. проф. Е.И.
Тетерский С.В. Введение в социальную работу: Учебное
Топчий Л.В. Проблемы подготовки кадров социальных
Кузьмин К.В. История социальной работы.- М.,2002.
Гуслова М.Н. Теория и методика социальной работы. Учебник.-М.,2007.
Пэйн М. Социальная работа: современная теория. Учебное
Социальная работа. Уч. пособие. В.И.Курбатов.-5-е изд. Ростов на Дону.
Основы социальной работы. Учебник./Отв.рет. П.Д.Павленок. М.,2007.
Введение в специальность: Учеб. пособие для студентов пед. Ин-тов
Зимняя И.А. Социальная работа как профессиональная деятельность // Социальная
Исторический опыт социальной работы
Кудрявцев Ю.А., Тышкевич Б.И. Подготовка социального работника:
Кулева Е.Б. Саморегуляция в пофессиональной подготовке
Левитан К.М. Основы педагогической деонтологий. – М., 1994.
Фирсов М.В. История социальной работы. Учеб. пос.-2-е изд.-М.,2007.
Денисова И.П. Социальная политика.-Ростов-н.д.,2007.
Шапиро Б.Ю. Предметно- профессиональная подготовка социальных работников:
Социальная работа.Уч.пособие. В.И.Курбатов.-5-е изд. Ростов на Дону. 2006.
Основы социальной работы. Учебник./Отв.ред. П.Д.Павленок. М., 2003.
Фирсов М.В. История социальной работы. Учеб.пос.-2-е изд.-М., 2007.
Денисова И.П.Социальная политика.-Ростовн.д., 2007.
Аюпова З. Права человека - прежде всего. // Мысль.
Бочарова В. Социальная служба: состояние и перспективы развития //
Введение в новую профессию: социально-исторический контекст// Социальная работа. –
Введение в специальность: Учеб. пособие для студентов пед. ин-тов
Глебович Т.М. Специалист по социальной работе: принципиально новая профессии
Зимняя И.А. Социальная работа как профессиональная деятельность // Социальная
Исторический опыт социальной работы в России. – М., 1994.
Казыханов Б.Р. Эстетическая культура казахского народа. А., 1973 г.
Кудрявцев Ю.А., Тышкевич Б.И. Подготовка социального работника: нормативно- правовые
Кулева Е.Б. Саморегуляция в профессиональной подготовке социальных работников// Вестник
Левитан К.М. Основы педагогической деонтологии. – М., 1994.
Нещеретний П.И. Очерки по истории социальной работы в России.
20. Основы социальной работы: Учебник / Отв. ред. П.Д.
Павленок П.Д. Введение в профессию “Социальная работа”: Курс лекций.
Практика студентов – социальных работников // Социальная работа. –
Роджерс Н. Творчество как усиление себя // Социальная работа.
Словарь-справочник по социальной работе / Под ред. д-ра ист.
Соловьев А.К. Социальная политика переходного периода: от государственных гарантий
Социальная защита человека: региональные модели/ Под ред. В.Г.Бочаровой, М.П.
Социальная работа. Российский Энциклопедический словарь. Под лбщей редакцией В.И.
Социальная работа : Словарь-справочник / Под ред. В.И. Филоненко.
Теория и методика социальной работы. Учебное пособие. Часть 1.
6
Антикалық Грекия өнері. Гомерлік және архаикалық кезең
Көне грек әдебиетінің дәуірленуі. Классикалық кезеңдегі антикалық әдебиет. Өкілдері
Ежелгі Грек мәдениеті. Гомер кезеңі
Алғашқыда Микены мәдениеті
Ежелгі Грекия мен Рим мәдениеті туралы
Грек мәдениеті
Архаикалық кезеңдегі Грек мәдениеті (б. з. д. VIII— VI ғ. )
Ежелгі Грекия мәдениеті туралы
Қазақтың көне эпосы
Ежелгі дәуір мәдениеті. Ежелгі Грекия мәдениеті