Қаржыны басқару мазмұны
ЖОСПАР
Кіріспе 3
1. Қаржы, қаржы шаруашылығы және қаржы жүйесі
1.1 Қаржы ұғымы және оның мәні 5
1.2. Қаржының функциялары және рөлі 7
1.3 Қаржы жүйесі және оны басқару 9
2. Қаржы саясаты және оны басқару 11
2.1 Қаржыны басқару мазмұны 11
2.2 Мемлекеттік қаржыны басқару 13
3. Қазақстанда қаржы жүйесінің құрылуының принциптері және ерекшеліктері
Қорытынды 25
Қолданылған әдебиеттер 27
Кіріспе
А. Шипов: "Мен қаржы деп, мемлекет өзінің барлық
Мен бұл қаржы жүйесі деген курстық жұмысты алу
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде қаржы ұғымы мен мәнін
Екінші бөлімінде қаржыны баскару формалары, ұйымдастыру жолдары мен
Үшінші бөлімде Қазақстанның қазіргі кездегі қаржы жүйесінің құрылу
Қаржының даму тенденциясын бөліп қарау, оларды қолданудың негізгі
Алайда қаржылық саясат алдына қойылған тапсырмаларды дұрыс іске
Сөзсіз, қаржылық саясатты анықтайтын барлық факторларды білу мен
Нарықтық қатынастардың құрылымында да, мемлекет тарапынан оларды реттеу
1. Қаржы, қаржы шаруашылығы және қаржы жүйесі
1.1 Қаржы ұғымы және оның мәні
Ф. В. Мильгаузен: "Қаржы деп ортақ мемлекеттік мақсаттарға
Қаржы ("қолма-қол ақша", "табыс" ұғымын білдіретін орта ғасырдағы
"Қаржы" ұғымы мемлекетпен бірге бір уақытта қоғамның таптарға
Қаржының мәні, оның даму заңдылықтары, тауар-ақша қатынастарын қамту
Қаржы - қаражат жүйесі және оның шаруашылық механизмі.
Қаржы мәні - ақша ресурстарын бөлу және пайдалануға
Арасында ақша ағымдары үздіксіз ағатын негізгі субъектілер мыналар:
Теорияда "қаржы" ұғымымен катар "қаржы шаруашылығы", "қаржы жүйесі"
Отандық экономика ғылымында "қаржы - қаражат шаруашылығы" атауы,
Теорияда қаржы шаруашылығының сипаттамасы "мемлекет қызметінің кеңею заңы",
Қаржы шаруашылығының ең маңызды белгілері мынадай: а) ақша
Қаржы шаруашылығы бірнеше қызмет түрлерін атқарады. Олардың ішінен
Қоғамдағы экономикалық ресурстарды қайта жылжытып орналастыру қызметі батыс
1.2. Қаржының функциялары және рөлі
Ф. Мильгаузен: "Қаржылық ғылымы үкімет өзінің шаруашылығында әрекет
Қаржының мәні, іс-әрекет механизмі және ролі оның функцияларынан
Қаржыға қатысты функция осы экономикалық категорияға тән қызмет
Қаржы басқа тым жалпы категория - ақшадан туындайтын
Қазіргі уақытта қаржының бөлгіштік және ұдайы өндірістік тәрізді
Бөлу функциясы қаржы құралдарын қоғамдық жалпы өнім мен
Қаржы ұлттық табыс құрамындағы бастапқы табыстарды да ақырғы
• қаржылық - бюджеттік әдіс. Ол бюджетке табыстарды
• несиелік - банктік әдісі. Ол уақытша басы
Қоғамдық өнімді құндық бөлудің процессі мемлекет белгілеген қаржы
• өндірістік емес саланы қаржы ресурстарымен қамтамасыз ету:
• елдің жеке экономикалық аймақтарының арасында қаржы ресурстарын
• қаржы ресурстарын маңызы зор прогрессивті салалардың айырықша
қаржы ресурстарын ұтымды түрде сала ішінде бөлу, ол
Қаржы микроэкономикалық дамудың тиімді арақатынасын белгілеуде, ұдайы өндірістің
Қаржының экономикалық рөлі мына бағыттардан көрінеді:
қаржы капиталдың айналымын тездете отырып кәсіпорындардың, фирмалардың өндірістік
кірістер мен шығыстарды ұдайы салыстырып отыру арқылы қаржы
қаржы ақша қорларын бөлу және қайта белу арқылы
қаржы ұлттық табыстарға қорлану мен тұтыну қорларының үйлесуі
қаржы ұлттық экономикада меншіктің сан алуан нысандардың және
1.3 Қаржы жүйесі және оны басқару
"Қаржы жүйесі" ұғымы қатынастар жиынтығын қамтиды, ол қатынастар
"Жүйе" термині өзара байланысты элементтердің шағын жүйелердің іс
Қаржы жүйесі мынадай 3 бөліктен тұрады:
Қаржы қатынастарының жиынтығы;
Ақшалай қаражат қорларының жиынтығы;
Басқарудың қаржылық аппараты;
3. Қаржы жүйесінің бөліктерінен басқа буындары да бар.
Халықтың қаржысы - қаржы жүйесінің өзгеше бір бөлігі.
Сонымен қатар халық қаржысынның ерекшелігі сол - онда
Қаржы қатынастары формалары мен ақшалай қаражаттар қорлары басқарылатын
Қаржы жүйесіне құру негізіне мынадай принциптер алынған: І.Қаржы
Демократиялық централизм принципі жергілікті қаржы органдарының қос бағыныс
2. Ұлттық және аймақтық мүдделерді сақтау. Бұл прициптің
Қаржы жүйесінің бірлігі принципін мемлекет орталық қаржы органдары
Қаржы жүйесінің жекелеген құрамдас элементтерінің қызметтік арналым принципі
2. Қаржы саясаты және оны басқару
2.1 Қаржыны басқару мазмұны
Қаржы саясаты - мемлекеттің өз міндеттері мен қызметін
И. Янжула: "Мемлекеттің қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ең оңтайлы
Басқару адам қызметінің барлық аясына, оның ішінде қаржы
Қаржы қатынастарының әрбір сферасы мен әрбір буынында басқару
Қаржылық аппаратты ғылыми негізделген жоспарлау мақсаты үшін де,
Жоспарлау (болжау) қаржыны басқарудың жүйесінде маңызды орын алады.
Ұйымдастыру басқарудың барлық буындарының жөнге салынғандығын, айқындығын, қаржы
Қаржылық реттеу - бұл жоспарлы тапсырмалардың орындалуы үшін
Бақылау басқарудың элементі ретінде жоспарлау процесіне де, оперативтік
Нарықтық экономика кезінде экономикалық,соның ішінде қаржылық нысандар мен
Сондықтан осы негіздер бойынша мемлекеттік реттеудің жүйесін шектеу
2.2 Мемлекеттік қаржыны басқару
Д. Львов: "Мемлекеттің немесе үкіметтің шаруашылық іс-әрекеті мемлекеттік
Қаржыны басқару стратегиялық яғни қаржыны жалпы және оперативті
Қазақстан Республикасының Президентіне кеп жағдайда Президент аппараты арқылы
Қаржыны жалпы баскару Қазақстан Республикасының ең жоғарғы өкілді
Қазақстан Республикасының Үкіметі - Министрлер Кабинеті Республика Президенті
Оперативті басқару - қалыптасқан қаржы ситуациясын оперативті талдау
Қаржыны оперативті басқару органдары мыналар болып табылады: Қаржы
Қаржыны оперативті баскару - қаржы жүйесінің аппаратының: Қаржы
Қаржыны басқаруда және елдің қаржы саясатын жүзеге асыруды
Қаржы министрлігі: салық және ақша - несие саясатымен
Қаржы министрлігі заңда белгіленген тәртіппен өзіне жүктелген міндеттерге
Сонымен қатар Қаржы Министрлігі мемлекеттік бірыңғай қаржы бюджеті
Басқарудың орталық органы бола отырып Қаржы Министрлігі өзінің
Салық комитеті, Салық полициясы комитеті, Кеден комитеті, Алкоголь
Мемлекеттік кіріс министрлігі салықтар, алымдар және бюджетке төленетін
Халық шаруашылығы салаларының қаржысын басқаруды министрліктердің, ведомстволардың, қоғамдардың,
Кәсіпорындардың қаржы қызметтерінің (службалары) маңызды міндеттері мыналар болып
• пайда немесе табысты өсірудің жолдары іздестіру және
• өндіріс, күрделі жұмсалым, жаңа техниканы ендіру және
• мемлекеттік бюджет, банктер, жабдықтаушылар, жоғары тұрған ұйымдар
• есеп айырбастауды ұйымдастыру;
• өндірістік капитал ме күрделі жұмсалымды тиімді пайдалануға
• қаржы ресурстарын дұрыс пайдалануды бақылау, айналым қаражаттарының
Шаруашылықты жүргізудің нарықтық негізіне көшкеннен кейін кәсіпорын басшыларының,
3. Қазақстанда қаржы жүйесінің құрылуының принциптері және ерекшеліктері
Қаржылық қатынастар жүйесінде маңызды орынды мемлекеттің шаруашылық субъектілермен
Нарықтық қатынастар дамуымен байланысты республикада мемлекеттің шаруашылық субъектілермен,
Бұл қатынастарға қаржылық, салық, көптеген қаржы-несиелік институттармен бірге
Айта кететін жағдай, 1999 жылдан бастап Қазақстан Республикасының
үкімет пен Ұлттық банк ақшалық массаны инфляциялық қауіпсіз
деңгейге дейін өсірді;
экономиканың монетеризациясы ЖІӨ 10%-тен 15%-ке дейін өсуі жүзеге
♦ ірі компаниялардың қаржылық - шаруашылық іс-әрекетіне мониторинг
жеке тұлғалардың депозиттерін сақтандыру жүзеге асырылган;
мемлекеттің шаруашылық субъектілер мен халықка карызы біртіндеп қайтарылуда.
Нәтижеде 2000 жыл экономика үшін соңғы онжылдықтағы алғашқы
Жалпы ішкі өнімді ары карай арттыру үшін қаржылық
Айта кету керек, қаржы өнеркәсіптік сала шығарған өнімнің
Қаржылар көмегімен және қаржылық жүйенің белсенді қатысуы арқасында
Қаржының өндіріспен өзара байланысын қарастырған кезде, бұл категорияның
Нарық жағдайындағы қаржы қатынастарының мәнін қарастырған кезде, қаржының
Қазақстанда қазір мемлекеттің қаржылық ресурстарын құру мен қолдану
2004 жылғы Республикалық жобасы бойынша жалпы шығындар көлемі
Кәсіпкерлік белсендікті арттыру үшін, салық ауырлығын ары қарай
Табысты реформалар арқасында мемлекет қазіргі кезде салық ауырлығын
Мемлекеттің әлеуметтік - экономикалық тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін,
Айта кететін жайт, осы жыл республикалық бюджеттен инвестициялық
Бұған қоса, біздің елдегі экономикалық және құрылымдық саясаттың
2004 жылға арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының
1-бап. 2004 жылға арналған республикалық бюджет 1-қосымшаға сәйкес
1) түсімдер - 875 896 221 мың теңге,
алынған ресми трансферттер - 66 908 685 мың
2) шығыстар - 930 652 184 мың теңге,
3) тапшылық - 92 663 000 мың теңге,
Қазақстан Республикасының Үкіметі республикалық бюджет тапшылығын Қазақстан Республикасының
13-бап. 2004 жылғы 1 қаңтардан бастап:
жалақының ең төменгі мөлшері - 6600 теңге;
зейнетақының ең төменгі мөлшері - 5800 теңге;
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес зейнетақыларды, жәрдемақыларды және
16-бап. 2004 жылға арналған республикалық бюджеттің шығыстарында:
1) резидент - заңды тұлғалардан қорпорациялық табыс салығы
2) Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға
Қазақстан Республикасы Президентінің Іс басқармасы бойынша - 802
Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің аумақтық органдары бойынша -
Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті үшін арнайы жабдық
Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті үшін арнайы жабдық
Қазақстан Республикасы Ұлттық кауіпсіздік комитеті үшін арнайы жабдық
19-бап. Қазақстан Республикасының экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі
Республикалық инвестициялық жобалардың техникалық экономикалық негіздемелерін әзірлеу және
46-бап. 2004 жылға арналған республикалық бюджетте:
Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімдеріне сәйкес көктемгі егіс және
Лизингтік негізде ауылшаруашылық техникасымен қамтамасыз етуге кредит беруге
ауыл шаруашылығы өндірісіне ауылдық кредиттік серіктестіктер жүйесі арқылы
ауыл шаруашылығы өнімдерін кәсіпорындар үшін жабдықтар лизингіне кредит
Бұл қаражатты бөлу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі анықтайды.
Жергілікті атқарушы органдардың мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген
Қорытынды
Қазіргі жағдайда қандай мемлекеттің де экономикалық құрылымын зерделеу
Мемлекеттік қаржыларды әлеуметтік бағдарламаны жүзеге асыруға, мемлекеттік баскару
Қазақстан Республикасы мемлекеттік экономиалық тұрғыда, халық шаруашылық салаларын
Ол негізінен Қазақстанның әлемдік тауарлар, қызметтер мен қаражаттар
Қазақстанды дамытуға берілетін арнайы көмек шеңберіндегі халықаралық қаржы
Қолданылған әдебиеттер
Под редакцией проф. М. В. Романского, проф. О.
В.М. Лебедев "Всю совокупность финансового строя государства и
Ілиясов Қ. Қ., Құлпыбаев С. "Қаржы", Алматы 2003;
Мельников, Ілиясов Қ. Қ. "Қаржы, Алматы "Экономика" 1994
Ілиясов Қ. Қ., Құлпыбаев С. "Қаржы I, II",
Құлпыбаев С. "Қаржы және оны басқару", Алматы 1999;
"Нарықты экономика негіздері" I бөлім "Егемен
под редакцией Г. Б. Поляка "Финансы, денежное обращение,
Мельников В. Д. "Общий курс финансов", Алматы 2001;
Е. Дербисов "Финансы Казахстана: Между прошлым и будущим",
Под редакцией проф. М.В. Романского "Финансы Санк -Петербургский
Г. С. Сейтқалиевой "Деньги, кредит, банки", Алматы "Экономика"
"Вестник КазГАУ" 18-20 беттер;
"Егемен Қазақстан" 9.12.2003 ж 3-бет ;
"Банки Казахстана" № 10 2003 ж 10-13 беттер;
"Финансы и Кредит" 12(84) 2001 қыркүйек 34-42 беттер;
"Аудитор" №11 2001 51-58 беттер;
6
Қазіргі жағдайда қаржыны басқару: оның мазмұны және қызмет атқару механизмі туралы
Қазіргі жағдайда қаржыны басқару: оның мазмұны және қызмет атқару механизмі
Нарық жағдайында қаржыны басқаруды жетілдірудің қажеттілігі
Қаржыны басқару және қаржы менеджменті
Қаржы, қаржы шаруашылығы және қаржы жүйесі
Қазақстан Республикасының әлеуметтік – экономикалық процестердегі мемлекеттің қаржылық саясаты
Қаржыны басқарудың автоматтандырылған жүйесі
Қаржы саясаты - экономикалық саясаттың құрамдас бөлігі
Қаржы, каржы шаруашылыгы және каржы жүйесі жайлы
Нарықтық жағдайдағы Мақтарал ауданының қаржылық жағдайын жетілдіру жолдары