Тергеу әрекеттерінің түрлері
Тақырыбы: «Тергеу әрекеттерінің процессуалдық және криминалистикалық аспектілері»
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ........................................................................................................................4
1. ТЕРГЕУ ТАКТИКАСЫНЫҢ ТҮСІНІГІ, МАҢЫЗЫ...........................................6
Тергеу институтының тарихы, даму кезеңдері.................................................6
Тергеу тактикасының ұғымы, мақсаты, міндеттері және принциптері.......11
Тергеу әрекетін жүргізудің сатылары, тергеуді ұйымдастыру мен маңызы................................................................................................................13
Тактикалық тәсілдің түсінігі және жіктелуі...................................................18
2. ТАКТИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕР БАҒЫТТАЛҒАН ОБЪЕКТІЛЕР ЖӘНЕ ОНЫ ҚОЛДАНУДЫҢ СУБЪЕКТІЛЕРІ...........................................................................24
Тергеулік операциялардың түрлері, олардың түсінігі, тактикасы және олардың
Тергеу операцияларын жүргізудің принциптері, реті және тәртіптері.......41
ҚОРЫТЫНДЫ...........................................................................................................57
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...............................................................59
КІРІСПЕ
Тақырыптағы өзекті мәселесі қылмыстылықпен табысты күрес жүргізумен байланысты бағыттардың
Қылмыстарды тергеу мен ашу тарапынан қараған кезде, олардың тергеу
Тергеу тактикасы дегеніміз ол тергеу әрекеттерінің тиімділігін, нәтижелігін арттырып,
«Тергеу тактикасының осы келтірілген жалпы ережелерін және түсінігін тұжырымдап,
Сонымен қатар тергеу әрекеттерін жүргізу үстінде қолданылатын тәсілдер тергеліп
Криминалистикалық тактика-бұл криминалистика ғылымымен тағайындалған тергеуді ұйымдастыру мен жоспарлау,
Біріншісі бүкіл тактика үшін маңызы бар жалпы ережелерден тұрады
Қылмыстық істерді тергеу заңда көрсетілген тергеу әрекеттерін қолданып, өткізу
Жұмыс кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды және қолданылған әдебиеттер тізімінен
ТЕРГЕУ ТАКТИКАСЫНЫҢ ТҮСІНІГІ, МАҢЫЗЫ
1.1 Тергеу институтының тарихи даму кезеңдері
Адам қоғамының әр түрлі даму кезеңдерінде жалпы азаматтық болмысқа
Адам баласының жаратылысымен бірге пайда болған арамдық, көрсеқызығушылық,қоғамдағы өзінің
Қоғамдық және өндірістік қатынастардың және ғылыми мен білім техника
Жаңа байланыс,көлік құралдарымен,өзге техникамен,қылмысты жасау мен жасыруд ың әлдеқайда
Эволюциялық жолмен дамыған қылмысты анықтау және тергеу қағидалары айыптаудың
Криминалистиканың ғылыми білімнің саласы ретінде пайда болуы және қалыптасуы
Алдымен «Қылмыстық тактика» пайда болды. Бұл терминнің авторы неміс
«Қылмыстық тактика. Қылмысты тергеудің нұсқаулығы» атты кітабы жарыққа шықты.
Автор тергеуге мүмкіндігінше жылдам кірісуді ұсына отырып ойланылмаған әс-әрекеттен
Қылмыстық тактика деп өзі атаған қылмысты әдістемелік түрде тергеудің
ХІХ ғасырдың аяғы –ХХ ғасырдың бас кездерінде криминалистік тактиканы
1917 жылға дейінгі Ресей әдебиетінде кейбір тергеу іс-әрекеттерін жүргізудің
1924 жылы Кеңестік Ресейде И.Н.Якимовтың «Қылмысты тергеудің практикалық нұсқаулығы»
«Қысқаша айтқанда –деп жазады И.Н. Якимов,- қылмыстық тактика, әлдеқайда
Сол кездегі И.Н.Якимовтың бұл шығармасының құндылығы сол аталмыш
1995 жылы Қарағанды қаласының Қарағанды мемлекеттік университетінде К.В.кимнің авторлығымен
«Тергеудің криминалистік әдісерін кешенді қолдану» атты еңбегі жарық
Ғалымның пікірі бойынша «кешенді көзқарас күрделі-ұйымдасқан объектіні зерттеу кезінде
Қылмыстық іс бойынша жүргізілетін тергеу әрекеттерінің атап айтқанда оқиға
Р.Б.Тапалова мен Г.Х.Найманованың авторлықтарымен қазақ тілінде шыққан «Заттар мен
Әдістемеде объектілердің өзіндік қасиеттері жайында қысқа мағлұмат берілген
(Е.Тілеубергенов, «Криминалистика» алматы «Дәнекер»,2002,(146 бет) Е.Тілеубергенов, «Криминалистика» Алматы «Дәнекер»,
Криминалистикалық тактиканы зерттеуге арналған маңызды және мазмұнды еңбектердің біреуі
Құқық қорғау органдарының жұмысын оның ішінде тергеу саласын дамытуда
1994 жылғы 15 қыркүйекте Қазақстан Республикасы аумағында жүзеге асырылатын
Аталмыш заңда жедел-іздестіру қызметінің ұғымы, оның міндеттері, қағидаттары және
1997 жылы Қылмысты анықтау, тергеу, жаза тағайындау, жазаны өтеу
2000 жылғы шілде айында тергеу әрекеттерін барынша толық және
Елде адамды бет әлпеті бойынша биометриялық сәйкестендіру жүйесін құру
Заң жобасының Түсіндірме жазбасында «Дактилоскопиялық есеп болмайынша саны ұдайы
Осы салада қажетті мамандардың жоқтығы ма әлде тиісті материалдық-техникалық
Жол полициясы қызметкерлеріне қосымша құзыреттер берген «Қоғам қауіпсіздігін
Ішкі Істер мекемелері криминалистік срапатау бөлімшелерінің қылмыс пен
Тергеу тактикасының ұғымы, міндеттері және принциптері
Қылмыстылықпен күресу қылмыскердің тарапынан тікелей қарсылықтарын, олардың айлалары мен
Осындай ұсыныстардың жиынтығын әуелі қылмыстық тактика деп атады,
«Қарастырылып отырған криминалистика ғылымының осы тарауы әр түрлі әдебиеттерде
Қылмысты тергеу, тергеу әрекеттерін және іс бойынша әділдкті
Криминалистикалық тактика-бұл криминалистика ғылымымен тағайындалған тергеуді ұйымдастыру мен жоспарлау,
Біріншісі бүкіл тактика үшін маңызы бар жалпы ережелерден тұрады
Қылмыстық істерді тергеу заңда көрсетілген тергеу әрекеттерін қолданып, өткізу
Мұндай әдістерді қолданудың негізгі мақсаты, ол қылмыскердің қылмыстың ашылуына
Тергеу тактикасы дегеніміз ол тергеу әрекеттерінің тиімділігін, нәтижелігін арттырып,
«Тергеу тактикасының осы келтірілген жалпы ережелерін және түсінігін тұжырымдап,
Сонымен қатар тергеу әрекеттерін жүргізу үстінде қолданылатын тәсілдер тергеліп
1.3 Тергеу әрекетін жүргізудің сатылары, тергеуді ұйымдастыру мен жоспарлаудың
Тергеуге байланысты жұмысының мақсатты және ұйымды түрде жүруі тергеудің
Сұрақтар тергеп отырған қылмыстың мән-жайын анықтауға байланысты болу керек.
Тергеушінің бұл ойша талдау арқылы жүргізетін шығармашылық, белгілі бір
Болжаудың мазмұны және мағынасына байланысты тергеу болжамы жалпы және
Сонымен тергеу болжауы дегеніміз тергеудің белгілі бір кезеңдерінде туындаған
Тергеу жоспарын жасау белгілі бір принциптерге негізделеді. Жоспарды жасау
Жоспардың индивидуальдығы дегеніміз ол жоспардың тіке осы қылмысты ашуға,
Тергеу жоспарының нақтылығы дегеніміз ол анықтауға жататын сұрақтардың түсінікті
Жоспардың серпінділігі (динамикалық принципі) оның тергеудің әр кезеңінде, әрқилы
Тергеу жоспарын құрғанда оған іс жүзінде анықтауға болатын сұрақтарды
Анықталуы жоспарланған сұрақтар іс бойынша жасалған тергеу болжауларынан туындайды.
Тергеу жоспары белгілі бір элементтерден құралады, осы қылмыс бойынша
Осы жоспарланған жұмыстарды кім және қай мерзімде өткізу керек
Енді тергеу жоспарын кесте түрінде көрсетсек, ол төрт кейде
Тергеу жоспары ойша және жазбаша түрде жасалады. Тергеудің бастапқы
Тергеу тәжірибесінде тергеу жоспарының бірнеше түрі бар. Жұмыстың
Қазақстан республикасының ҚҚ-нің «____» бабымен қарсы қозғалған №___
Жоспары
Тергеу болжаулары Анықталатын
сұрақтар, істің мән-жайы Тергеу
әрекеттері:
жедел-іздестіру
және басқа да жұмыстар Орындау мерзімі Орындау кімге жүктеледі
Осы кестеде көрсетілгендей нысанда әр болжау бойынша жеке жоспар
Үлгі
Қылмысты жасауға қатынасқандар 1 эпизод 2 эпизод 3 эпизод
1-ші айыпкердің аты-жөні
2-ші айыпкердің аты-жөні
3-ші айыпкердің аты-жөні
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Кейбір өте үлкен істер бойынша күрделі,бірнеше торлы басқару жоспарыда
1.4 Тактикалық тәсілдің түсінігі және жіктелуі
Криминалистік тактиканың ең бір негізгі, түйінді сұрақтарының бірі-ол тактикалық
Сондықтан қолданылатын тактикалық тәсілдер белгілі бір талаптарға сай болу
Тактикалық тәсіл- бұл дәлелдемелік ақпараттарды жинау, зерттеу мен қолдану
Яғни, бұл тактикалық ережелерді жүзеге асырудың ең көп тараған
Тактикалық ұсыныс-бұл тергеу кезінде тактикалық тәсілдерді таңдау үшін
Тактикалық операция-бұл бір жоспар бойынша тергеудің нақты бір уақытаралық
жедел- іздестіру шаралары;
техникалық ұйымдастыру шаралары;
құжаттық ревизиялар;
қылмысты тергеу барысында бұқаралық ақпарат құралдарын қолдану бойынша шаралар
қоғамның көмегін пайдалануға қатысты шаралар;
қоғамдық тәртіпті қорғау бойынша шаралар.
Тергеу әрекетін жүргізу үстінде туындаған ситуатциалық жағыдайға
Тергеу ситуациясы дегеніміз-ол тергеудің белгілі бір кезеңде айғақтағы мәліметтердің,
Тактикалық комбинация мен операция дегеніміз- тергеу үстінде тергеу ситуациясына
Тактикалық тәсілдердің негізгі қағидалары:
әдістің қылмыстық іс жүргізуші заңға сәйкес келуі;
әдістің адамгершілік пен этика қағидаларына сәйкестігі;
әдістің ғылыми негізділігі;
әдістің қауіпсіздігі;
әдістің сапалылығы;
әдістің үнемділігі.
Тактикалық комбинация-тергеудің нақты мақсаттарын шешу үшін бір
тергеу әрекетінің шеңберіндегі тактикалық тәсілдердің үйлесі:
тергеу әрекетін жүргізу үшін ортаны қамтамасыз етуге байланысты тактикалық
іздер мен материалды ортаны табу мен бекітуге байланысты тактикалық
іс бойынша шындықты анықтауға қарсы болатын жағдайларды шешуге бағытталған
Тактикалық операциялар мен комбинациялардың тактикалық тәсілдерінің сандық және көлемдік
«Тактикалық тәсіл барлық жағдайларда дерлік тергеу әрекеттерінің немесе
Қылмыстарды тергеу кезінде тактикалық тәсілдерді қолдану келесі талаптарды сақтай
олар заңдылық қағидаларына, құқық тәсілдері қолдану келесі талаптарды сақтай
азаматтардың ар-намысын кемітпеуі керек, олардың құқықтық хабарсыздығын пайдалануға жол
тактикалық тәсіл шындықты жасырып отырған адамға күшті әсер етуі
тактикалық тәсілдер қолданылмастан бұрын криминалистикалық ғылым зерттеу шеңберінде зерттеліп
тәсілдердің адам өмірі мен денсаулығы үшін қауіпсіз болуы, сонымен
тәсілдің мазмұны нақты тергеулік ахуалға сай болуы керек. Бұлсыз
тәсілге қол жеткізу мүмкіндігінше жеңіл болуы, сонымен қатар адамның
Криминалистикалық ғылыми зерттеулерде тактикалық тәсілдердің әр
түрлі жіктелуі берілген. Тәжірибенің тұрғысынан қарағанда тактикалық тәсілдері
1.Тергеу әрекеттерінің түрлері. Бұл жерде жауап алу, беттестіру, тергеулік
2. Қылмыс түрлері.Қылмыстың жеке түрлерін тергеудегі өзгешеліктер тергеу әрекеттерінің
3. Тұлғаның процессуалдық жағдайы. Айыпталушының, сезіктінің, жәбірленушінің, сарапшының қатысуымен
4. Қатысушылардың құрамы бойынша жас өспірімдердің кәмелетке толмағандардың,, шетелдіктердің,
5. Тергеуді жүргізудің жағдайларына байланысты ( бас бостандығынан айыру
6. Техника –криминалистикалық құралдарды қолдану тек қана арнайы техника
7. Дәлелдеу кезінің сипаты бойынша дәлелдемелерді табу,бекіту, зерттеу және
8. Әсер ету объектісі бойынша адамның мінез құлқына әсер
9. Тергеу әрекетін жүргізу сатылары бойынша тергеу әрекетіне дайындалудың,
Жоғарыда айтылғандардан басқа тәсілдерді төмендегідей бөлуге болады:
қарапайым-бір ғана әрекеттен тұрады (мысалы, айыпкерден жауап алу кезінде,
күрделі-бірнеше сатылардан немесе әрекеттерден (мысалы, тінтудің күтпегендігі мен кенеттігін
Тактикалық тәсілдерді қолдану аумағы сан-алуан және екі ірі топқа
мүмкіндік береді. Ең алдымен, бұл барлық дерлік немесе көптеген
Тактика жоғарыда айтылғандай тактикалық тәсілдерден басқа тактикалық ұсыныстарды әзірлейді.
Тактикалық тәсілдерді қолданудың субъектілері болып тергеуші, анықтама органдары қызметкерлері
- тактикалық тәсілдерді қолданудың заңдылығын қадағалайды;
тактикалық тәсілдерді қолдану бойынша бұйымдар береді (олар көбіне әдістемелік
тактикалық тәсілдерді тікелей қолданады.
Тактикалық тәсілдерді қолдануға пайда болған тергеу ахуалы әсерін тигізеді,
«Тергеуді жүргізушітұлғаның әрі негізгі еңбек құралы, әрі қызметінің
баты нышаны қылмыстық іс жүргізу заңымен реттелген тергеу әрекеттері
Тергеу барысында тергеу әрекеттерінен басқа, заңмен қарастырылған анықтау органы
Біріншіден, тактикалық тәсілдер жөнінде заңда ештеңе айтылмаған, ал жедел-іздестіру
Екіншіден, тактикалық тәсілдер тек қана прцессуалдық әрекеттерді жүргізгенде қолданылады,
Тергеу әрекеттерін тергеуді жүргізуші кез келген тұлға жүзеге асыра
шараларын жүргізгенде тактикалық тәсілдерді қолдана алады. Тергеу әрекетінің қарапайым
тергеу әрекетінің мақсатын анықтау және оны жүргізу туралы шешім
қажетті тактикалық тәсілдерді ескере отырып тергеу әрекетін жүргізуге дайындалу;
қажетті тактикалық тәсілдерді қолдана отырып тергеу әрекетін жүргізу;
тергеу әрекетінің барысы мен нәтижесін бекіту.
Тергеу әрекетінің мақсаттары: дәлелдемелерді жинау, бекіту және
тергеу барысында пайдалану, сонымен қатар,тергеулік версияларды тексеру және с.с.
Тергеу әрекетінің мақсатын анықтаған кезде және тергеу әрекетіне дайындалу
«Тергеу әрекетіне дайындалу кезінде қолданылатын тактикалық тәсілдерді ұсынбастан бұрын
Тергеу әрекетінің нәтижесін бекіту кезінде бекіту құралдары мен тәсілдерін
ТАКТИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕР БАҒЫТТАЛҒАН ОБЪЕКТІЛЕР ЖӘНЕ ОНЫ ҚОЛДАНУДЫҢ СУБЪЕКТІЛЕРІ
2.1 Тергеулік операциялардың түрлері, олардың түсінігі, тактикасы және олардың
Қарау. Қылмыс ізін, өзге материалды объектілерді анықтау, сондай-ақ іс
Тергеулік қарау қылмыстық іс үшін маңызы бар объектілерді, олардың
«Тергеулік қарау-өз алдынажеке тергеу әрекеті. Басқа тергеу әрекеттерімен, мысалға
Қарау тергеу әрекеті ретінде тергеушіні тергелініп жатқан оқиға туралы
Осылайша, тергеулік қарау- бұл тергеушімен немесе анықтаушымен қылмыс іздері
Тергеулік қараудың мақсаты:
тергелінетін оқиғаның мән-жайын, сипатын анықтау үшін ортамен тікелей танысу;
қылмыс іздері мен заттай дәлелдемелерді табу, бекіту, алу және
қылмыскерді іздестіруді ұйымдастыру үшін ақпараттарды жинау.
Тергеулік қараудың түрлерін жіктейтін болса, оларды келесідей бөлуге
болады:
Қарау объектілері бойынша:
оқиға жерін қарау;
табылған жерінде мәйітті сырттай қарау;
заттай дәлелдемелер болуы мүмкін нәрселерді қарау;
- заттай дәлелдеме болуы мүмкін құжаттарды
жануарларды және олардың өліктерін қарау;
оқиға жері емес жергілікті жерлер мен орын-жайларды қарау;
қылмыс іздерін немесе ерекше белгілерін анықтау үшін куәландыру (адамның
Кезектігі бойынша:
бастапқы;
қайтадан, бұрын жүргізілетін тергеулік қарау қайта жүргізілмесе.
Көлемі бойынша:
негізгі;
қосымша, алдыңғы тергеулік қараудың қаралмаған жерлерін қарайтын болса.
Оқиға болған жерді қарау – оқиға болған жерді, қылмыс
- қылмыс осы жерден алынған қарумен жасалды.
-қылмыс осы жерде тұрған обьектілердің біреуіне бағытталған.
-заттарда қылмыскер әрекеттерінен іздер қалған немесе осы жерде
- қылмыс осы ортада жасалған, бірақ жасалған қылмысқа
Оқиға болған жерді қараудың жалпы міндеті осындай өзара байланыстың
Бұл жалпы міндет бірнеше жеке міндеттерге бөлінеді. Оқиға болған
Көрсетілген оқиға болған жердің міндеттерінің әрқайсысын шешу үшін тергеуші
Қарау объектілері. Оқиға болған жерді қарау кезінде зерттеуге жататын
оқиғаға қатысты орын, яғни жергілікті жер аумағы немесе үй-жайы;
оқиға жері;
мәйіт;
қылмыстың және қылмыскердің іздері, оқиға жеріндегі басқа да заттар
Оқиға орны сөздің тікелей мағынасында-бұл қылмыс іздері табылған
жергілікті жер аумағы немесе үй-жай. Оның қарауы нәтижесінде тергеуші
Оқиға орнын және оның ортасын қарау келесілерді зерттеу мен
жер бетінің бедері мен сипатын, оқиға орнының табиғи және
үй-жайдың сипаты мен орналасуы, жалғасқан немесе жақын орналасқан құрылыстар,
жергілікті заттардың кеңістіктегі орналасуы, олардың бір-біріне салыстырмалық орналасуы және
заттардың мақсаттық қажеттігі тұрғысынан алғандағы орналасуы және қарапайым қолданыстағы
қылмыстың және қылмыскердің іздері;
осы жағдайға қажетті заттардың және іздердің жоқтығы;
осы жағдайға бөтен болып табылатын кейбір заттардың болуы, оларды
Әрине, қарау обектілерінің шеңбері және оларды зерттеуді бөлшектеу
деңгейі әрбір жеке жағдайдағы нақты мән-жайлармен анықталады.
Фактілі деректердің соңғы екі тобы негативті мән-жайлар қатарына жатады,бұл
Негативті мән-жайларды келесі мысалдан көруге болады. Көп мөлшерде тауарлар
-Белгілі бір жерде шынында болған қылмыстың белгілерін жасырып
-оқиға жерінде жасалған қылмысты жасыру үшін қылмыстық
-Қылмысты жасаудың көрінісін әдепсіз қылықтарын және басқада
-шын мәнінде жасалған қылмыстың жеке бөліктері немесе
Негативті мән –жайлардың кейде үлкен дәлелдемелік күші бар,
«Оқиға болған жердің қарауын жүргізген кездегі тергеушінің атқарған барлық
Заттарды қарау. Тергеу барысында әт түрлі заттардың және олардың
Заттардың қарауы,олардың сыртқы сипаттарын зерттеуден басталады. Тергеуші заттың
Оқиға болған жерді қарау кезінде жерді немесе үй-жайды тінту,
Аталған заттарды қарағаннан кейін ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексінің
Ұстау. Ұстау –заң бойынша жаза ретінде бас бостандығынан айыру
Тергеуші мен анықтама органы қылмыс істеді деген сезікпен адамды
егер адам қылмыс істеу кезінде немесе оны істеп болған
егер көрген адамдар, оның ішінде жәбірленушілер қылмыс істеді деп
егер де осы адамда немесе оның киімінде, өзімен бірге
егер жедел-іздестіру қызметінің заңға сәйкес алынған құжаттарында адамға қатысты
Адамды қылмыс істеді деуге негіз беретін басқа деректер
ҚР Қылмытық іс жүргізу кодексінің132-бабында көрсетлген негіздерінен басқа қылмыс
ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 133-бабында айтылғандай, қылмыс жасаған
Жәбірленушінің, сондай-ақ кез келген өзге де азаматтың жаңа
Осы жағдайларда ұсталған адамға ол қарсылық көрсеткен
Қылмыс жасады деген сезік бойынша ұсталғандар уақытша ұстау изоляторында
Осылайша ұстау дегеніміз-бұл заң бойынша жаза ретінде бас бостандығынан
Сонымен ұстау түрлері:
Дайындалуына байланысты:
дайындықпен және
дайындықсыз
Ұсталынатын сезіктілер санына байланысты:
жалғызды
топтық
Сезіктілерді ұстау уақытына байланысты:
бір уақытта
әр түрлі уақытта
Ұстауды өткізу орнына байланысты:
ғимараттарда,үйлерде,пәтерлерде және басқа да үй-жайларда
халық көп жиналатын жерлерде, саябақ және басқа да жерлер
Қылмыс істеді деп сезіктенген адамды ұстауға дайындық кезіне келесі
шаралар енеді:
адамның жеке басымен және ұстау жерімен танысу;
ұстауға қатысушылардың саны мен әрқайсысын анықтау;
ұстауға қатысушыларды қарумен, арнайы құралдармен, жеке қорғаныс құралдармен, техникалық
ұстау жоспарын құру;
жедел тобының, нарядтардың, басқа қатысушыларға нұсқаулар беру.
Ұсталуға тиісті адамның жеке басымен танысқан кезде,ең алдымен оның
Ұсталынуға тиісті сезіктінің жеке басы туралы мәліметтер қылмыстық істерден
«Дәлелдемелерді табу және оларды процессуалды дұрыс бекіту нәтижелі жүзеге
Тінту мен алу. Қылмыскер өзінің және қылмысқа қатысушыларды әшкереленбеуі
Қандай қылмысжасалса да қылмыскер осы қылмыстың ашылуына, оның ізін
Тінту тек қана жергілікті негіздер болған жағдайға ғана прокурормен
Тінту іс үшін маңызы бар заттарды немесе құжаттарды табу
Тінтудің негізгі мақсаты-қылмыс құралдарын, дәлелдемелік заттарды табу және алу,
Тінтуді әр түрлі дәрәжелеуші белгілері бойынша бөлуге болады. Объектісі
үй-жайды тінту;
жергілікті жерді тінту;
көлік құралдарын тінту;
жеке адамды тінту.
Тексерілетін объектінің көлемі бойынша:
негізгі;
қосымша(негізгі тінту кезінде тексерілмеген аумақты тінтіген жағдайға)
Жүргізілуінің кезектігі бойынша:
алғашқы;
қайта тінту, егер де алғашқы тінту сапсыз жүргізілсе, онда
Қайта тінту тактикалық тәсілдің бір бөлігі болуы мүмкін, оны
Бірден тінтілетін объектілердің саны бойынша: бір іс бойынша өтіп
«Осылайша,тінту дәлелдемелерді жинау мен зертеуден тұратын процессуалдық мәжбүрлеу шараларына
Тінтіудің мақсаттары.
Жаңа дәлелдемелер табу (қылмыс құралдарын, ұрланған заттарды және
Бар дәлелдемелерді іздеп табу.
версиялар мен болжамдарды тексеру.
Тінту кезінде табылатындар және алынатын заттар.
1.Қылмыс қарулары.
2. Қылмыстың ізі бар немесе қылмыстық қайраткершіліктің
3. Ұрланған мүлік, жануарлар құжаттар, ақшалар немесе бағалы заттар.
4.жасырынған қылмыскерлер.
5.Жасырып қойған мәйіт немесе оның мүшелері.
6.іс үшін маңызды мән-жайды көрсететін құжаттар(суреттер, жазу басылған
7.матерйалды зардаптың орнын толтыратын немесе болуы мүмкін тәркілеуді
8.Аиналымға салуға тыиым салынатын заттар мен құжаттар .
Азаматтардың үй-жайына тйіспеушілік Қазақстан Республикасының
Конституциясымен және басқада заңдар мен қорғалады.
Тұрғын үй тиісілмейді. Тұрғын үйге, онда тұратындардың еркінен
Қылмыстың іздері мен дәлелдемелік заттарды жасау үшін
Тығылған орынды табу үшін тергеуші тінтілетін үй-жай иесіне жеке
Құпия қоймаларды немесе заттарды жасырғанда жасырушы барлық ұсақ-түйекті ескермеуі
Қылмыскер затты жасырайын немесе жасырмайын деген сұрақты шешкенде, одан
Кейбір заттарды жасырмайды, бірақ оларды өзгертеді-көлік құралдары мен зауыттық
Қылмыскердің кейбір заттарды жасырмайды, өйткені олардың дәлелдемелік мәнін түсінбейді-мәйітті
Тінту қаз-қатар немесе тізбектеліп жүргізілуі мүмкін. Қаз-қатар тәсілі бірнеше
Ашық жер мен үй-жайды тексерген кезде бірыңғай және таңдамалы
Тінту кезінде қолжазбаларды, басқа да түсіндіру қағаздарын табудың маңызы
Тінту жүргізу кезінде негативтік жағдайларға да көңіл аудару қажет
әдеттегі сұраныстан асып түскен заттардың саны;
тінтілушінің жеке басының қасиеттеріне табылған заттардың сәйкес келмеуі;
табылған заттардың әдеттен тыс сақталуы (құпиялы жерде, басқа зат
бөлек заттардың әдеттен өзгеше қасиеты, олардың белгісіз мақсаты;
қараудағы заттар жөнінде тінтілуші берген түсініктердің күмән туғызуы (қасиеттері,
мүдделі тұлғалардың затты тығуға немесе жоюға әрекет жасауы, тергеуші
Тінту барысында қолданылатын ғылыми техникалық құралдар:
металл заттар мен қорытпаларды табу үшін пайдаланылатын магниттік іздегіш
іздеудегі объектілер дірілі мен шуын айқындау үшін қолданылатын акустикалық
жарылғыш, наркотик заттарды, адамдарды табу үшін қолданылатын газды анализаторлар;
температурасы қоршаған ортадан бөлек болатын объектілерді (адам, жануар) табу
қабырға, заттарды зерттеу үшін қолданылатын рентген құрылғылары;
көрінбейтін жасырын бөгеттерді іздеу үшін пайдаланылатын телевизиондық құрылғылар;
ультрадыбыстық дефектоскоптар, бос жерлерді анықтаушылар, радиотолқындық аспаптар және басқалар.
Жеке адамды тінту. ҚР ҚІЖК-нің 233-бабында жеке адамды тінтудің
Жауап алу мен беттестіру.бүгінгі күні қылмыстық істер бойынша
Жауап алу тарихы ертеден бастау алған. Әрйне,
Жауап алу-дәлелдеме жинаудың ең көп тараған тәсілі. Сонымен
Жауап алу арқылы жасалынған қылмыстың мән-жайлары жөнінде
Жауап алғанда қылмысты оқиғаға байланысты мынандай
Жауап алудың мақсаты тергеушінің жауап берушіден
Үшін көрсетулер оларға қатысты туып отырған күдікке
Жауап алу-жауап берушінің тергеліп жатқан қылмыстық
Қылмыстық іс жүргізу сатыларында жауап алудың
-куәдан жауап алу;
-жәбірленушіден жауап алу;
-сезіктіден жауап алу;
-айыпталушыдан жауап алу;
-сотталушыдан жауап алу.
Жауап алушының процессуалдық жағыдайына байланысты жауап алудың
-аймақтық инспектордың алған жауабы;
-жедел өкілеттінің алған жауабы;
-анықтаушының алған жауабы;
-тергеушінің алған жауабы;
-пракурордың алған жауабы;
-соттың алған жауабы.
Қылмыстық іс жүргізудің қандай сатысында жауап
-анықтама кезінде алынатын жауап;
-алдын-ала тергеу кезінде алынатын жауап;
-сотта алынатынжауап(сотты тергеуде). «Жауап алудың ерекше бір түрі-беттестіру кезінде
Жауап алудың кезектігіне сәйкес мынадай түрлері бар:
-алғашқы жауап алу;
-қайталап жауап алу;
-жауап алудың көлеміне байланысты:
-негізгі жауап алу;
-қосымша жауап алу.
Қайталап жауап алу алғашқы жауаптан соң
Сонымен жауап алу дегеніміз толық әрі шынайы
Куә мен жәбірленушіден жауап алу көп жағыдаиларда
Куә -бұл қылмысты іске қатысы бар мән-жайларды
Беттестіру тактикасы. Беттестіру-бұл қылмыстық іс бойынша жауаптарында
Беттестіруді жүргізу үшін мына алғы шарттар қажет: беттестіруге шақырылған
Беттестіру өте күрделі тергеу әрекеті. Сондықтан оны сапалы, нәтижелі
беттестіру үстінде қандай қйыншылықтарды шешу керек
беттестіруге қатысып отырған адамдарға қандай сұрақтар қою керек
беттестіруге қатысатын адамдардан қандай кезекпен жауап алу керек
Ертенің өзінде үлкен қалаларда (әсіресе базарларда) қылмыстың құрбаны
болған адам мұқтажын айтып шағынып, билік жүргізетін адамдарға қылмыскердің
Кейіннен бұл криминалистика ғылымымен реттеліп келген тергеу әрекеті қылмысты
«Тануға ұсыну жеке тергеу әрекеті ретінде бірден енген жоқ.
Осылай, 1918 жылы ұсталынған анархистердің арасыннан қарақшыларды тану үшін,
Кейінгі жылдары тәжірибемен тануға ұсынудың өте тиімді тәсілдері өңделіп,
Тануға ұсыну жеке тергеу әрекеті ретінде бірден енген жоқ.
Бұл тергеу әрекетінің мәні танушы (куә, жәбірленуші, сезікті не
Тануға ұсынудың ғылыми негізі болып идентификация туралы ілім табылады,ол
Тергеу тәжерибесінде танудың екі түрі қолданылады:
2. синтездік-объектіні,оның белгілерін талдамай-ақ жалпы қабылдау негізінде қорытынды шығарылады,
ҚР ҚІЖК-нің 228-бабына сәйкес тану субъектісі ретінде танушылар:
жәбірленуші, куә, сезікті, айыпкер болады. Олар ересек адамдар және
Тану объектісі болып мыналар табылады:
адамдар,заттар,қылмыс құралдары;
қылмыс әрекетінің объектілері (мысалы,ұрланған заттар);
бойында қылмыс іздерін сақтаған объектілер;
қылмысты ашуға ықпал ететін кез келген басқа да заттар.
Ал, адамның немесе заттың жеке белгілері анықталмаса, онда не
керек:
бұндай жағдайларда тану үшін көрсету жүргізілмейді;
тануға ұсынуды түрлер;
адамды тану үшін көрсету;
мәйітті және оның мүшелерін тану үшін көрсету;
заттар мен құжаттарды тануға ұсыну;
жануарларды тану үшін көрсету.
Жергілікті жердің бөліктерін, құрылыстарды, үй-жайларды тану үшін
көрсету. Суреттердегі және бейнефильмдердегі бейнелері бойынша жүргізілсе, онда оның
Тануға ұсынудың маңызы мынада,ол жеке тергеу әрекеті ретінде
дәлелдемелер жинаудың бір түрі болып табылады, сонымен қатар тану
тергеу версияларын тексеру;
қарау нәтижелерін тексеру;
жауаптарды тексеру;
тінту нәтижелерін тексеру.
Осылайша тану үшін тексеру дегеніміз-бұрын көрген объектіні дәл сол
екендігін немесе оның айырмашылығын анықтау мақсатында тергеуші тану үшін
ҚІЖК-нің 228,229-бабы)
2.2 Тергеу операцияларын жүргізудің принциптері, реті және тәртіптері
Барлық тергеулік қарау кезінде ҚР ҚІЖК-нің 221-227 баптарында көрсетілген
Қарау бұған қажеттілік пайда болған кезде, әдетте, кейінге қалдырылмай
Қылмысты ашу үшін тергеу талап етілетін қылмыс туралы арыз
Тергеуші уақытында келе алмайтын жағдайда қарауды анықтаушы немесе оған
Анықтау органының қызметкерлері тексеру жүргізген кезде жәрдемдесуге және тергеушінің
Қарау куәгерлерді қатыстыра отырып жүргізіледі. Айрықша жағдайларды (баруы қиын
Қажет болған жағдайда қарау сезіктінің, айыпталушының, жәбірленушінің, куәнің, сондай-ақ
Байқалған іздерді және өзге де материалдық объектілерді қарау тергеу
Қарау кезінде анықталғанның бәрі куәгерлерге, басқа да қарауға қатысушыларға
Іске қатысы бар объектілер ғана алынуға жатады. Алынған объектілер
Қарауға қатысушы адамдар тергеушінің назарын өз пікірлерінше істің мән-жайын
Қажет болған жағдайларда қаралатын объектілерге өлшеу жүргізіліп олардың жоспарлары
Тұрғын үйді қарау тек онда тұратын кәмелетке толған адамдардың
Тұрғын үйді қарау кезінде онда тұратын кәмелетке
Ұйымның үй-жайлары мен аумағындағы қарау олардың
Дипломатиялық өкілдіктер орналасқан үй-жайлардағы, сондай-ақ дипломатиялық
Егер әлдебір себептер боиынша бірінші қарауда
Бір объектіні қайталап қарау:
1.бастапқы қараудың жағыдайы объектіні тиімді тану үшін
2.бастапқы қараудан кейін жаңа мәліметтер алынуы мүмкін
3.бастапқы қарау сапасыз жүргізілген жағыдайда (
Тергеулік қарау мен куәлендіріудің пратцессуалдық
Маман-қарауға қатысушы ретінде тергеушіге дәлелдемелерді табуға, бекітуге, оларды алу
Барлық табылған объектілердің қарауын тергеуші тікелей табылған жерінде жүргізеді,
Тергеулік қарауды жүргізу барысында тергеуші заң талаптарын қатаң сақтауы
Тергеулік қараудың жалпы ережелерінің қатарына қараудың деркезділігі, оның объективтілігі
Қараудың деркезділігі деп осы тергеу әрекетін жүргізу қажеттілігі пайда
Тергеулік қарау қылмыстық істі қозғағанға дейін жүргізілуі мүмкін. Бұл
Істің мән-жайлары жан-жақты, толық және объективті анықталуы үшін тергеуші
Қарудың объективтілігі қараудың толықтығымен тығыз байланыста. Қараудың толықтығын қамтамаыз
Тергеушінің қарауды жүргізуді ұйымдастыруда іс үшін маңызды бірде-
Қарауды дұрыс ұйымдастыру оны басқаруда ортақ басшылықтың болуына тікелей
Қараудың толықтылығы мен жан-жақтылығының кепілі болып тергеушінің келесі сапалы
Қараудың белсенділігі, біріншіден, тергеуші қарауды мүдделі тұлғалардың ықпалына қарамастан
Оқиға болған жерді қараудың дайындық сатысы.Ол тергеушінің оқиға болған
өзі келгенгедейін оқиға болған жердің күзетін қамтамасыз етеді, ол
қылмыстық зиянды зардаптарының алдын алу немесе бәсеңдету шараларын іске
өзі келгенге дейін оқиға болған жерге жақынырақ қажетті ақпараттар
қарауға қатыстыру үшін қандай маманды қатыстыру керектігін алдын ала
қарауға қажетті техникалық құралдардың дайындығын тексеру.
Айтылған шараларды жүзеге асырып болған соң, тергеуші оқиға болған
жерге шығады.Оқиға жеріне келгеннен бастап, дайындық сатысының екінші
Оқиға болған жерді қараудың жұмыс сатысы. Ол жалпылай және
бөлшектеп қараудан тұрады.Жалпылай қарау оқиға жерін бағдарлай алу мақсатында
Жалпы қарауды жүргізіп болған соң тергеуші бөлшектеп қарауға
объектілер мұқият және тиянақты қаралады(осы мақсатта оларды орындарынан қозғап,
оқиға жерінің өзінде де және жеке объекттерден де
үстінде іздер қалған объекттер алынады, алып кету
заттардың негативті күйінің белгілері бекітіледі;
жалпы қараудың деректері тексеріледі;
түйіндік және бөлшектік суретке түсірулер жүргізіледі.
Алдында айтылғандай,оқиға жерін шолу кезінде-ақ тергеуші қараудың тәсілін таңдайды,
Концентрлік тәсілінде оқиға болған жердің қарауы шеттен оқиға болған
Оқиға жерін қараудың қорытынды сатысы. Оқиға жеріндегі
объектілерді зерттеп болған соң,тергеуші қараудың қорытынды сатысына көшеді. Осы
қарау хаттамасын толтырады және қажетті жоспарлар, сызбалар мен сызулар
қажеттілігі болса, мәйіттен дактилокөшірме алады және мәйітті мәйітханаға жөнелтеді.Мйәіт
оқиға болған жерден алу мүмкін емес немесе тиімді емес
қарауға қатысушылардан немесе басқа тұлғалардан түскен оқиға жерінің қарауына
Ұстауға дайындық кезінде оның өткізу орны да зерттеледі, ал
алдына ұстау тобының сезіктінің жасырынған жеріне кіру жайлы дұрыс
Қарастырылған дайындық әрекеттері қоғамдық жағдайы жұмыс
кестесін мұқият зерттеуді көздейді, ол жайдың жоспарын, барлық кіру
Ұстауды ашық жерде (көшеде,саябақта) өткізу жоспарланса, онда
жолдардың, өтпелі аулалардың орналасуы, қалалық көліктердің жолдары, халықтың көп
Ұстауды таулы немесе орманды жерлерде өткізгенде карта бойынша
зерттеген дұрыс , мүмкін болған жағдайларда тап сол жерлерді
Ұстаға дайындық кезінде күштер мен құралдардың дұрыс анықтаудың
қылмысқа сезікті адамды ұстау барысындағы тиімділігі орасан зор. Ұстауға
Суық немесе атыс қаруын қолданып қарсылық көрсететін немесе
қарсылық көрсетуі мүмкін адамды ұстаған кезде оның ұстауын тікелей
Кез келген тергеу әрекеті сияқты қылмыс істеді деп сезіктелген
ұстау да жоспарлық негізде жүзеге асырылады.
Ұстау жоспары келесі негізгі мәселелерді қарастырады:
ұсталынатын адам(топ) туралы мәліметтер; ол адамда қарудың бар екендігі
ұсталынатын адамның тығылатын орны(жасырыну түрі,тәсілі);
ұстау уақыты;
жедел топтары құрамының саны, олардың қару жарақтары, арнайы, криминалистикалық
оларды ұстау орнына жету маршруты;
бұл орынға бөгде адамдар етіп кетпейтіндей етіп өткел қою,
Дайындықтың соңғы сатысы болып ұстауға қатысушы қызыметкерлердің инструктажы табылады.
Ұсталған адамды анықтау оргонына немесе алдын-ала тергеу оргонына келгеннен
Егер ұсталған адам басқа мемілекеттің азаматы болып табылады,онда аталған
Істің ерекше сипаты талап ететіен айрықша жағыдайлар кезінде тергеудің
Қылмыс істеді деп сезіктенген адамды ұстау әрбір жағыдайғ өз
Ұстауды бірнеше адамнан тұратын топпен жүргізген тиімді. Сондықтан да
Заңдылықты сақтау-тергеушіге, жедел іздестіру қызыметкеріне және ұстауға қатысушы басқа
Жоғарыда айтылған мән-жайлар, әсіресе ұсталынатын адамда қару-жарақтың болуы ұстауға
Қызыметкерлердің қауіпсіздігі басқа ережелерді сақтау арқылы да қамтамассыз етіледі,
Бар дәлелдемелерді бекіту және жаңа дәлелдемелер алу үшін ұстауды
Тінту мен алуды тергеуші дәлелді қаулы бойынша жүргізеді. Тінту
Айрықша жағыдайларда, іздестіріліп жатқан және алып қоюға жататын объект
Тұрғын үйлердегі, ұйымдардыңң жайларындағытінту немесе алу ҚР ҚІЖК-нің 222-бабының
Тінту мен алу жүргізу басталар алдында тергеуші оларға жүргізу
Тінтуге кіріскенде тергеуші іс үшін маңызды болуы мүмкін, алынуға
Егер жабық үй-жайлар мен қоймалардың иесі оларды ерікті
Алу кезінде тергеуші алынуға жататын заттар мен қжаттарды беруді
Тергеуші сол үй-жайда тұрып жатқан адамның немесе басқа адамдардың
Тергеуші тінту немесе алу жүгізіліп жатқан үй-жайданемесе орында тұрған
Тінту мен алу жүргізілген кезде тергеуші іске қатысы болуы
Алынатын заттар мен құжаттар куәгерлерге және қатысып отырған басқа
Тінту жүргізген кезде қажет болған жағыдайда фотосуретке,киноға түсіру және
Тінтуге тиісті үй-жайдың иелері заттар мен құжаттарды жою немесе
Тұрғын үйге кірудің тәсілдерін таңдаған кезде осы үй иесін
Пәтерге немесе үйге тез арада кіру үшін үйиесінің таныстарынан
Өтініштерге қарамастан есікті ашудан бас тартса, одан әрі шұғыл,
Тінтуді бастардың алдында үй-жайдың иесін тінту қаулысымен таныстырып және
Тінту кезінде тұтқында емесайыпкердің қатысқаны ұтымды болар еді, өйткені
Егер де адам заңға қайшы келетін қандайда болсын затты
Тінту кезінде сонымен қатар «сөзбен барлау» тәсілі де қолданылады,
Жеке тінту арнайы қаулы шығармай және прокурордың санкциясысыз, мынадай
1.үй-жайдағы немесе тінту жүргізіліп жатқан өзгеде орындарға адам өзі
2.ол адам ұсталса немесе күзетпен қамауға алынса жүргізіледі. Бұл
Жеке адамды тінту кезінде қуіпсіздікті қамтитын белгілі-бір ережелерді сақтау
Жеңіл автокөліктітінтуді багажнигінен бастау керек, өйткені құпия қоймаларды сонда
Тінтуді жүргізуді төрт кезеңі бар:
1.дайындық. бұл тергеу тобының тінту орнына келуі, тінтілетін жайға
2.Шолу кезеңі – тінтілуге тиісті үй – жайды, жергілікті
3.Тиянақтау кезеңінде тергеу үшін қажет заттарды тікелей іздейді.
4.Бекіту кезеңі-тергеу әрекетінің хаттамасын толтырады және оған тізім дайындайды,
Тінтуді жүргізудің тактикалық тәсілдерін төмендегідей етіп бөлуге болады:
реттілікті сақтап кезекпен тінту немесе таңдамалы тінту тәсілдері;
тінтушінің жалғыз өзінің тінту немесе бірнеше тінтушілердің топ болып
бірнеше тінтушілердің жұп жазбай бірігіп тінту тәсілдері немесе тінтушілердің
тінтушілерді бір қатарға тұрып бір бағытта тінту тәсілдері немесе
тексерілетін объектілердің тұтастығын бұзбай сол қалпында тінту тәсілдері немесе
Тінту немесе алу жүргізген адам ҚР ҚІЖК-нің 203-бабындакөзделген талаптарды
Тінту немесе алу хаттамаларының көшірмелері олар жүргізілген адамға не
Бір іс бойынша шақырылған куәлардан, жәбірленушілерден, басқада куәлардан және
Жауап алу алдында тергеуші куәнің,жәбірленушінің айыпталушыға немесе сезіктіге қандай
ҚР Қылмыстық іс жүргүзу кодексінде куә ретінде жауап алуға
қылмыстық іс бойынша іс жүргізуіне байланысты, сондай-ақ сот шешімін
қылмыстық іс бойынша өзінің міндеттерін орындауына байланысты өзіне белгілі
ішкі сырын ақтарукезінде белгілі болған мән -жайлар туралы-дінеи қызыметші;
өзінің жасына толмауына байланысты және психикалық немесе дене кемістіктеріне
Басқа жағыдаиларда, осы көрсетілген адамдардан жауап алынуы мүмкін.
Куәнің:қылмыстық жазаланатын әрекет немесе әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін
-жауап берушімен психалогиялық тіл табысу;
-жауап берушінің еркін әңгімесі;
-жауап берушіге сұрақтар қою;
жауап беруші жауап алу хаттамасымен, егер дыбыс не бейнежазба
Сезіктіден жауап алу ол ұсталғаннан кейін ҚР ҚІЖК-нің 134-бабында
Айыпталушы –бұл, өзіне қатысты айыпкер ретінде жауапқа тарту туралы
Айыпталушыдан жауап алуды тергеуші айып тағылғаннан кейінгі жиырма төрт
Жауап басталар алдында тергеуші айыпталушыға оның айтқандары оның өзіне
ҚР ҚІЖК-нің 71-бабында көзделген жағыдайларда қорғаушының қатысуы міндетті болады.
Жауап алудың барысында тергеуші оған тағылған айыптың мәнісін түсіндіре
Айыпталушының тағылған айыпқа көз қарасын анықтағаннан кейін оған тергеуші
Қалған жағыдайда айыпталушыдан жауап алу ҚР ҚІЖК-нің 213-бабының ережелері
Беттестірудің басында беттестіріліп отырған адамдардың бірін-бірі білетін- білмейтіндігі
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде елімізде жүргізілген құқықтық реформалар және қабылданған
Тергеу тактикасы дегеніміз ол тергеу әрекеттерінің тиімділігін, нәтижелігін арттырып,
Сонымен тергеу болжауы дегеніміз тергеудің белгілі бір кезеңдерінде туындаған
Тергеу жоспарының нақтылығы дегеніміз ол анықтауға жататын сұрақтардың түсінікті
Тергеу ситуациясы дегеніміз-ол тергеудің белгілі бір кезеңде айғақтағы мәліметтердің,
Тактикалық комбинация мен операция дегеніміз- тергеу үстінде тергеу ситуациясына
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.1995.
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Іс жүргізу кодексі. 13.12.1997.
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі
Сот Сараптамасы туралы Қазақстан Республикасының Заңы.12.11.1997.
Жедел іздестіру қызметі туралы Қазақстан Республикасының Заңы.15.09.1994.
«Азаматтардың өмірі мен денсаулығына жасалған қастандықүшін жауаптылықты реттейтін заңдарды
Қ.Р. Президенті Н.Назарбаевтың халқына жолдауы «Жаңа әлемдегі жаңа
Ратинов А.Р. Обыск и выемка. М, 1961
Васильев А.Н. Тактика отдельных следственных действий. Москва, 1981
Исаева Л. Обыск: роль специалиста.//Законность-2001.№6. ГусаковаА.Н.Следственная тактика, Свердловск, 1991.
Қазақстан Республикасының Қылмыстық істер жүргізу кодексі. Алматы 1998 ж.
Гинзбург А.Я., Белкин А.Р. Криминалистическая тактика. Алматы, 1998. Лившиц
Қарағанды қаласының Қазыбек би аудандық Ішкі Істер Басқармасының №9904724
Еркенов С.Е., Тергеу әрекеттерінің тактикасы. Алматы, 2002.
Закатов А.А., Ямпольский А.С. Обыск. Волгоград, 1983..
Криминалистика, Андреев И.С., Грамович Г.И., Порубов Н.И., Минск, 1997.
Пахомов А.В. Криминалистика. Москва, 2001
Абуов А.Ғ. Криминалистика негіздері. Алматы, 2004.
Кузнецова А.А. Тактика обыска в жилых помещениях, Омск, 1997
Дулов А.В. Тактика следственных действий. Минск, 1971. Жәкішев Е.Г.
Еникеев М.И., Черных Э.А., Психология обыска и выемки. М,
Криминалистика. Под редакцией Р.С.Белкина-Москва 2000.
Попов В.И. Обыск. Алма-ата 1959.
Использование естественно- научных знаний при расследований
Использование современных научно- технических средств расследований уголовных дел. Свердловск.:1985.-
Ким К. В. Комплексное применение криминалистических методов расследования. Караганда.:
Кореневский Ю. В. Криминалистика для судебного следствия. М.: 2002.-
Ломако З. М. Методологические основы измерений и их
Лекарь А. Г. Организационно-тактические основы раскрытия преступлений. М.: 1997.-
Лучшие рефераты по криминалистике и криминологии. Феникс.: 2002.- с.
Матышева В. А. Осмотр трупа на месте его
Криминалистика. М.: ЮНИТИ. 2002.- с. 615.
Криминалистика. М.: 1995.- с. 278.
Криминалистика. М.: Спарк. 1999.- с. 536.
Криминалистическая тактика и методика расследования отдельных видов преступлений.
Организация и методика криминалистических исследований и внедрение их в
Ахпанов А.Н., Ташибаев Г.У. «Угловно-процессуальное право РК»-Астана, 2002г
.Басков В.И. «Оперативно-розыскная деятельность» Уч. метод. пособие-М, 1997г
.Бахин В., Когамов М., Карпов Н., «Допрос на предварительном
.Бекбергенов Н.А. «Правоохранительная система в Республике Казахстан»-Астана,2000г
Белозеров Ю.Н. « Органы дознания и предварительного следствия системы
Божьев В.П. «Уголовный процесс»- Москва: «Спартак», 2002г
Воронин Э.И. «Процессуальные полномочие следователя органов внутренних дел»-Караганда, 1975г
Газетдинов Н.И. « Деятельность следователя по возмещению материального ущерба»-Казань:
Гуляев А.П. «Следователь в уголовном процессе»-Москва: Юрид. Литер. 1981г-190стр.
Гуткин И.М. «Начальник следственного отдела и его процессуальные полномочия»-Сов.
Гуценко К.Ф. « Уголовный процесс»-Москва: «Зеркало», 1999г
Доспулов Г.П. «Оптимизация предварительного следствия»-Алматы: Наука, 1984г
Зеленецкий «Следователь как субъект расследования»-Краснодар, 1982г
Калмаков В.П. «Идентификационное действия следователя»-Москва: Юрид. литер., 1977г
Коновалов Е.Ф. «Розыскная деятельность следователя»-М, 1973г
Лукашевич В.Г. « Тактика общения следователя с учасниками отдельных
Лупинская П.А. « Уголовное процессуальное право»-Москва: «Юристь», 1999г
Научно практический коментарий уголовно-процессуальному кодексу РСФСР»-Москва: «Спартак», 1996г
Новиков А.И. «Теория доказательств в уголовном процессе от прошлого
Ногин И.В., Фаткуллин Ф.Н., «Предварительное следствие» М., 1965г
Оспанов С.Д. «Уголовный процесс РК»-Алматы: Юрид. литер., 2002г
Павлов Н.С. «Субъекты уголовного процесса»-Москва: «Новый Юрист», 1997г
Похмелкин В.А. « Процессуальные самостоятельность следователя»-Пермь ПГУ, 1969г
Радутная Е.С. « Процессуальная самостоятельность следователя» В кн.: Предварительное
4
Тергеу әрекеттерінің түрлері
Қылмысты алдын ала тергеу сатысы
Алдын ала тергеудің мәні мен мазмұны
Тергеу іс-әрекеттері. Тергеу іс-әрекеттерінің тәртібі, ұғымы
Ішкі істер органдарының құқықтары мен міндеттері
«Қылмыстық іс жүргізу құқығы» пәнінен лекциялар
Алдын ала тергеудің нысандары мен түрлері
Алдын ала тергеуді, анықтауды және жедел іздестіру қызметің жүзеге асыратың органдар
Тінту мен алуға арналған қылмыстық іс жүргізу
Судьялардың, алқабилердің, прокурорлардың, тергеушілердің, анықтаушыпардың, қорғаушылардың, сарапшылардың, мамандардың, сот приставтарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету