ДСҰ кіру жағдайындағы кедендік бақылаудың қалыптасуы
Мазмұны
КІРІСПЕ
1 ТАРАУ Қазақстан Республикасында кеден баждарын төлеуді
кедендік бақылаудың теориялық, құқықтық және
ұйымдастырушылық негіздері
1.1 Кедендік бақылаудың болмысы, принциптері,
мақсаттары мен міндеттері
1.2 ДСҰ кіру жағдайындағы кедендік бақылаудың қалыптасуы
2 ТАРАУ Кеден баждарын төлеуді бақылау тәжірибесі
2.1 Кеден баждарын төлеуді бақылау механизмі
2.2 Жылдар бойынша және жеке баждар бойынша кеден
бақылау нәтижелері
3 ТАРАУ ДСҰ кіруін есепке ала отырып,
бақылау тиімділігін арттыру ресурстары
3.1 Кеден баждарын төлемеу қаупін төмендетуді есепке ала
кеден тарифтерін қалыптастыру
3.2 Халықаралық стандарттар негізінде кеден баждарын төлеуді
кедендік бақылау жүйесінің механизмін қалыптастыру
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 92
ҚОСЫМШАЛАР
КІРІСПЕ
Қазақстанда қайта құру кезеңінің басында жарияланған ашық экономиканы
ҚР бұл жолда қандай болашақ күтіп тұр, қандай
Дипломдық жұмыстың көкейкестігі Қазақстан Республикасындағы кедендік бақылауды ұйымдастырудың
Жұмыстың тәжірибелік құндылығы: дипломдық жоба экономикалық факультет студенттері
Дипломдық зерттеудің мақсаты Қазақстан Республикасындағы кедендік бақылау жүйесін
- кедендік ресімдеуге дейінгі, ресімдеу кезіндегі және одан
- ДСҰ кіру жағдайындағы кедендік бақылаудың қалыптастырылуын қарастыру;
- кедендік органдар алдында тұрған кедендік бақылаудың тиімді
Дипломдық жұмысты жазу кезінде монографиялар, оқу құралдары, мерзімдік
Зерттеу пәні – Қазақстан Республикасындағы кедендік бақылау жүйесі.
Зерттеу нысанасы болып ҚР ҚМ КБК табылады.
Дипломдық жұмыстың құрылымы кіріспеден, негізгі бөлімнен (3 тараудан
1 ТАРАУ Қазақстан Республикасында кеден баждарын төлеуді кедендік
1.1 Кедендік бақылау болмысы, принциптері, мақсаттары мен міндеттері
Кедендік бақылау – орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының кедендік
Кедендік бақылау кедендік істі тәжірибеде іске асырудың басты
Кедендік бақылаудың негізгі мақсаты – түрлі тексерулер көмегімен
Кедендік бақылауға кедендік режимге сәйкес, Қазақстан Республикасының
Кедендік бақылау әкелуде – тауармен (көлік құралымен) Қазақстан
Кедендік бақылау әкелуде – тауарлар мен көлік құралдарын
Кедендік органдардың көлік құралдарын мәжбүрлі түрде тоқтатуға, шетелдік
Кедендік бақылауды Қазақстан Республикасының кедендік органдарының лауазымдық тұлғалары
тауарларды (импорттық, экспорттық, транзиттік) кедендік бақылау;
көлік құралдарын (теңіз, өзен және әуе кемелерін, темір
Тауарлар мен көлік құралдарын Қазақстан Республикасының кедендік шекарасынан
Тауарлар мен көлік құралдары құжаттарын тексеру олардың қолданыстағы
Көлік құжаттарына тауарларды темір жол, автомобиль, су, әуе
Сауда құжаттарына: тауар жабдықтаушыларының жасаған келісім-шарттары, шот-фактуралары, спецификациялары,
Кедендік құжаттарды кедендік органдардың лауазымды тұлғалары береді және
Кедендік бақылауға қажетті басқа құжаттар: сапа сертификаттары, тауардың
Кедендік бақылау кедендік органдар орналасқан жерлерде құрылған кедендік
Егер орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының кекдендік органдарға жүктелген
Кедендік бақылау – бұл тәжірибеде қолдануда бір-бірімен өзара
Темір жол тасымалдарын кедендік бақылау.
Халықаралық теміржол жүгі хабарламасы туралы келісімінің 11 бабына
Қажетті құжаттарды ұсынбаған жағдайда кедендік жөнелту органдары жекелеген
Жүкті теміржол көлігімен жеткізуде ресімделетін негізгі тауар көліктік
Темір жол жөнелтпе құжаттары мынадай мәліметтерден тұрады:
жүк алушы мен жүк жөнелтушінің атауы мен мекен-жайы;
тасымалдаушының реквизиттері;
жүкті тиеу және түсіру орны мен уақыты;
жүк атауы, орын саны; буып-түю түрі, таңбалау, көлемі,
қосымша құжаттар;
жеткізу шарты;
жүктің құны;
жөнелтпе құжатының ресімделу уақыты және орны.
Тауарларды теміржол көлігімен жеткізуде, акциздік тауарлардың жекелеген түрлеріне
Мемлекеттік теміржол кедендік тасымалдаушы құқығына ие. Тауарлар темір
КЖД құрам бір ғана алушының мекен-жайына бағытталған жағдайда,
Жөнелту теміржол станциясы міндетті түрде КЖД немесе транзиттік
Теміржол көлігімен тасымалданатын тауарларды жеткізу орындары межелі станциялар
Кедендік органдар ҚР кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар
Теміржол көлігімен тасымалданатын тауарларды әкетуде межелі теміржол станциясы
Теміржол көлігімен тасымалданатын транзиттік тауарларды ҚР кедендік аумағынан
Теміржол көлігімен тасымалданатын тауарлардың акциздік тобына кедендік бақылауды
Автотасымалды кедендік бақылау
ҚР әкелінетін тауарлар мен көлік құралдары еркін айналымға
ҚР әкетілетін тауарлар мен көлік құралдарын жеткізу кедендік
Жеткізу кезінде кез-келген жағдайда жүргізушінің өзінде тауардың ілеспе
тауар партиясына шот-фактура (инвойс);
тауардың ілеспе құжаты.
Жүкті автомобиль көлігімен жеткізуде толтырылған тауардың ілеспе құжаттарының
жүк алушы мен жүк жөнелтушінің атауы мен мекен-жайы;
тасымалдаушының реквизиттері;
жүкті тиеу және түсіру орны мен уақыты;
жүк атауы, орын саны; буып-түю түрі, таңбалау, көлемі,
қосымша құжаттар;
жеткізу шарты;
жүктің құны;
көлік құралының тіркеу нөмірі мен маркасы;
халықаралық жөнелтпе құжатының ресімделу уақыты және орны.
СМR алты данада толтырылады және жүк жөнелтуші мен
ТМД көлемінде тауарларды жеткізуде СМR-дің орнына тауардың ілеспе
ҚР кедендік аумағына автомобиль көлігі арқылы жеткізілген тауарлар
Тауарлар кедендік тасымалдаушымен немесе кедендік алып жүру арқылы
МДП кітапшасын қолдана отырып жүктерді халықаралық тасымалдау туралы
Автомобиль көлігімен тасымалданатын тауарларды жеткізу мерзімін жөнелтуші кедендік
Автомобиль көлігімен тасымалданатын тауарларды алдын ала декларациялау
Кеден баждары мен салықтары салынған автомобиль көлігімен тасымалданатын
кедендік орган депозитіне кедендік төлемдерді ақша қаражатын
банк кепілдемесін беру;
тауарларды кедендік тасымалдаушымен немесе кедендік алып жүру арқылы
Бұл тауар категорияларын кедендік ресімдеуді қызмет аймағында тауар
Кедендік орган депозитіне кедендік төлемдерді ақша қаражатын
Алдын ала декларациялау тауарлардың межелі жерге жетуіне қалған
Жөнелтуші кедендік органда тауарларды жеткізу туралы рұқсаттама болмаған
Су көлігі арқылы тасымалдауды кедендік бақылау
Теңіз және өзен көлігі.
Жүкті теңіз көлігімен жеткізуде тауарға ілеспе құжаттарының ролін
Коносамент заңды тұрғыда үш қызметті атқарады:
Тасымалдау туралы шарттың болуын растау.
Коносамент тауарға ілеспе құжаты болып табылады. Коносамент ұстаушы
Жөнелтуге жүкті қабылдау дәлелдемесі.
Коносамент келесі мәліметтерден тұрады:
кеменің атауы;
тасымалдаушының атауы;
жүк тиеу порты мен елі;
баратын порты мен елі;
жөнелтушінің атауы;
алушының атауы;
тасымал үшін төлем мөлшері,
жүк атауы, таңбалау, орын саны мен жүк саны;
коносаменттің берілу уақыты мен орны.
Теңіз және су жолдары арқылы тасымалдаудың әкелу/әкету орны
Теңіз көлігімен тасымалданатын тауарларды кедендік ресімдеу еркін айналым
Басқа режимдерге сәйкес, теңіз көлігімен тасымалданатын тауарларды кедендік
ҚР кедендік шекарасы арқылы өтетін, теңіз және өзен
ҚР кедендік аумағы арқылы өтетін тауарларды кедендік ресімдеу
техникалық айналып соғу – кеменің жұмыс қабілеттілігін немесе
мәжбүрлі айналып соғу – кеменің белгіленген бағыт бойынша
Халықаралық әуе тасымалдарын кедендік бақылау
Тауарларды әуе жолымен жеткізуде ресімделетін тауарға ілеспе құжаттарына
Әуе жөнелтпе құжаты мынадай мәліметтерден тұрады:
жөнелту және келу аэропортының атауы;
жүк алушы мен жүк жөнелтушінің атауы мен мекен-жайы;
жүк атауы, орын саны; буып-түю түрі, таңбалау, көлемі,
қосымша құжаттар;
жарияланған құндылығы;
тасымал үшін төлемдер;
жөнелтпе құжатының толтырылу уақыты.
Әуе тасымалдарының әкелу/әкету орындары дегенде тауар тасымалдаушы ұшақтың
Әуе көлігімен тасымалданатын тауарларды кедендік ресімдеу еркін айналым
Басқа режимдерге сәйкес, әуе көлігімен тасымалданатын тауарларды кедендік
Әуе көлігімен тасымалданатын тауарларды жеткізу кедендік төлемдерді қамтамасыз
Тауарларды әуе көлігімен тасымалдауда әуе кемелерінің техникалық немесе
Әуе кемелері ҚР кедендік аумақтарына екі немесе одан
ҚР кедендік аумағы арқылы өтетін тауарларды кедендік ресімдеу
техникалық қону – әуе кемесінің жұмыс қабілеттілігін немесе
мәжбүрлі қону – әуе кемесінің ұшу жоспары бойынша
Құбыр тасымалымен және электр беру желілері бойынша өткізілетін
ҚР кедендік шекарасы арқылы магистральды мұнай құбырларымен, газ
Мұндай тауарларды кедендік бақылау және кедендік ресімдеу тәртібі
Құбыр тасымалымен және электр беру желілері бойынша өткізілетін
Тауарлардың ҚР кедендік шекарасы арқылы өтуіне негіз –
Бір кедендік режимге өтінім берілген, құбыр тасымалы көлігі
УКЖД кедендік органға тауарды жеткізу жоспарланған айдың алдындағы
УКЖД беруге тауарларды түсіруге дейінгі жеткізу айында жол
1.2 ДСҰ кіру жағдайындағы кедендік бақылаудың қалыптасуы
Қазақстанның Дүниежүзілік Сауда Ұйымына (ДСҰ) кіруіне кедендік бақылау
ТСБК құруда негізгі болып, ал келешекте қатысушы елдердің
ТСБК кедендік саясатты жан-жақты реттейтін бірнеше ережелерден тұрады.
Кедендік баждарды азайту туралы келіссөздер жүргізу тәртібі, сондай-ақ
V бабы әрбір қатысушы ел аумағы арқылы транзит
ТСБК өмір сүруі кезіндегі кедендік-тарифтік мәселелерге қатысты баптар
Чернышев С.В., Механизм регулирования международной торговли: нормы и
Сборник научных трудов, М. - 1991 г., стр.
Дюмулен И., Торгово-политическая система ГАТТ: принципы, правовые нормы
Внешняя торговля - М., 1993 г., №7/8., стр.
1 сурет. 2004 жылға бюджетке кедендік төлемдер мен
1 суреттен көріп отырғанымыздай, импорттық баждар ҚР бюджетіне
Импорттық баждарды алып тастау үшін Қазақстан Республикасының Кеден
2003 жылы қабылданған Қазақстан Республикасының Кеден кодексіне сәйкес
ДСҰ Қазақстан Республикасының кедендік органдарына қоятын талаптарының бірі
ҚР ҚМ КБК басшылығымен ЖСҰ кіруге белсенді дайындық
2004-2006 жылдарға Қазақстан Республикасының кедендік қызметін дамыту Бағдарламасында
2004 жылдың басынан бастап республиканың ішкі сауда статистикасы
Құрылымға радиациялық бақылау жүйесі енгізілуі кезеңінде кедендік орган
Қазақстанның ДСҰ кіру жағдайында, Қазақстан Республикасының кедендік қызметі
Жүктердің кедендік шекара арқылы өту уақытын азайтатын, сыртқы
Адал ниетті кәсіпкерлерге “ашық жол” құқығын пайдалануға мүмкіндік
Астана, Алматы, Атырау, Қарағанды, Шымкент қалаларының әуежайларында кедендік
Республикалық министрліктер мен ведомстволардың бірігіп шығарған бұйрықтарымен мемлекеттік
Қытай Халық Республикасынан Қазақстан аумағына бағытталған транзиттік тауарлар
Басты “шығыс қақпасы” болып есептелетін Қазақстан-қытай шекарасындағы “Қорғас”
ТС SCAN мемлекеттік шекара арқылы өткізілуге тыйым салынған
ТЖБАЖ және ТС SCAN пайдалануға берілген сәттен бастап
Транзиттік тасымалдарды қамтамасыз ету үшін осыған ұқсас жүйе
2005 жылы бұл жүйелермен келесі постыларды жабдықтау жоспарланған:
“Қайрақ” кедендік постысы (Қостанай облысы) – кіру-шығу;
“Жаңа жол” кедендік постысы (Солтүстік қазақстан облысы) –
Осылайша, кедендік қызмет оның транзиттік потенциалын арттыруға оңтайлы
2003 жылдың соңында елдегі кеден қызметінің Ақпарттық орталығы
Жаңа ақпараттық жүйелерді енгізудегі шет елдердің тәжірибесі зерделенді
“Электрондық кеден” аясында тәжірибелі қолданысқа шағын және орта
Кедендік әкімдеу формалары мен әдістері жақсарып келеді. Қауіптерді
Бұл шаралардың барлығы 84,4% КЖД бір жұмыс күні
Халықаралық кедендік баға принциптеріне сәйкес кедендік құнды белдгілеуге
Экономикалық қылмыстармен және әкімшілік заң бұзушылықтармен, контрабандалық тауарлар
Нашақорлықпен және есірткі бизнесімен күресуге Кинологиялық орталық едәуір
Кедендік органдар қазіргі кездегі жағдайларға байлансты, терроризм мен
Басқа құқық қорғау органдарымен біріге отырып, қарулардың, әскери
Терроризммен күрес жөніндегі мемлекеттік бағдарламаға сәйкес кедендік органдар
Кедендік бақылау постыларының бөлімшелерімен 290 тексеріс жүргізілген және
Кедендік органдар қызметінің ДСҰ кіру алдындағы ең маңызды
Кадрлық құрамды жасақтау тек конкурстық негізде жүзеге асырылады.
Кадрларды аттестациядан өткізу жиі өткізіліп отырады. өткен жылы
Кедендік органдарда сыбайлас жемқорлықпен күресу шаралары жүзеге асырылуда.
Барлық кедендік органдарда ақпараттық-кеңес пунктілері, нөмірлері республикалық БАҚ-да
Жоспарлы негізде кедендік саясат жөнінде Кеңестік советтердің отырыстары,
Комитет халықаралық ынтымақтастық саласында да белсенді жұмыстар атқарып
Қазақстан Республикасының тауарлар нарығына шығуы жөніндегі тарифтік ұсыныстарын
Республика экономикасының басым секторларын қорғау мақсатында, қазақстанның тарифтік
Қазақстанның кедендік заңдары әкелінетін және әкетілетін тауарларға қатысты
Кеден ісі, сыртқы сауданың статистикалық деректерімен алмасу және
Бұл міндеттерді жүзеге асыруда тәжірибелік қадамдардың бірден-бірі қазақстан-ресей
Басты назар Ресей, Қазақстан, Украина және Белорусия елдерінің
Бізбен ЕурАзЭҚ КҚК талқылауға қарастырылған және қолдау
ЕурАзЭҚ аясында еркін сауда режимінен шығарылып тасталынатын
Басқа мемлекеттердің кедендік әкімшіліктерімен және халықаралық ұйымдармен қарым-қатынастың
Корея және Түркия елдерінің кедендік қызметтегі кедендік процедураларды
Ұлы жібек жолы арқылы есірткі трафигіне жол бермеу
Сыртқы істер министрлігі өкілдері және Қазақстан Республикасында аккредитациядан
Қазақстан Республикасы Президентінің басқаруымен Қытай Халық Республикасына ресми
Дүниежүзілік кедендік ұйымның бас хатшысы М.Данемен кездесу өткізілді.
Іргелес мемлекеттердегі әріптестермен ынтымақтастық құруға да көп көңіл
Зерделеу барысында концептуальды айырмашылықтарының жоқтығы анықталған екі
Пекин, Ташкент, Астрахань, Павлодар, Саратов, Бішкек, Алматы, Өскемен,
ТМД қатысушы елдерінің кедендік және басқа құқық қорғау
Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің шешіміне сәйкес елдегі кедендік органдар
2004 жылы қарашада Қазақстанның кедендік органдарының ақпараттары бойынша
Іргелес мемлекеттердің кедендік қызметіндегі ынтымақтастық шекараны контрабандадан қорғау
Павлодар қаласында Сібір кеден басқармасы өкілдерінің қатысуымен Қазақстан
Кедендік органдардың тарихи шежіресін, сондай-ақ Қазақстандағы Ресей жылына
Елдегі кеден қызметінің материалдық-техникалық базасы ары қарай дамуда
2004 жылы кедендік постылар мен кедендік инфрақұрылым объектілерінің
Сонымен қатар кедендік постыларда 1,2 млрд.теңге сомасына жаңа
ҚР кедендік органдары ДСҰ кіргеннен кейін де кедендік
1996 жылдың қаңтарынан бастап республика Тарифтер мен Сауда
Осыған қарамастан, қазіргі уақытта басқыншылық сыртқы саясат жүргізіп
Сондықтан да, қатысушы елдерге өз өндірушілерін Қытайдың экспансиясынан
Ұйымға кіруде Қытайдың дамушы ел мәртебесіне ие болуына
Қытайдың өзін-өзі асқақтатуына қысым жасаудың тағы бір түрі
Осылайша, Қытайдың ДСҰ кіруін болжаған көңіл толарлық перспективалар
Ұзақ мерзімді перспективалар аса алдамшы болып отыр. Қытайға
ДСҰ кіру қажеттілігін кеңестік дәуір кеңістігіндегі елдер де
Бұның айқын мысалы – ТМД елдерінің ішінде бірінші
Қырғызстанның аса белсенді келіссөздер жүргізу нәтижесінде кедендік баждарды
Нәтижесінде, ДСҰ кіруге дейінгі бәсекелестікке қабілетсіз болып келген
Әрине Қырғызстан қазір ДСҰ мүшелігіне кіру шараларын қайта
_____________________
http://www.continent.kz/2002/10/index.html
Ресейдің ДСҰ кіруі де алыс емес. Ол ұйымға
Қырғызтанға қарағанда Ресейге қорғау қажет нәрселер көп, сондықтан
Бұдан басқа, ДСҰ Ресейден үкіметтік сатып алуға, химиялық
Ресей заңнамалары әлі күнге дейін ДСҰ нормаларына сай
Соған қарамастан, Ресей Федерациясының ұстанымы еш өзгеріссіз болып
Қазақстанның ДСҰ кіруі асығыстық емес пе деген сұрақтар
2 ТАРАУ Кеден баждарын төлеуді бақылау тәжірибесі
2.1 Кеден баждарын төлеуді бақылау механизмі
Кедендік төлемдер мен салықтарды алу үшін заңнама базасы
Қазақстан Республикасы шекарасынан өтуде тауарлар мен көлік құралдарын
Соңғы жаңа енгізілім болып, көлік құралдарының шекара арқылы
Құжаттар мен мәліметтерді тексеру.
Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы тауарлар мен көлік
Кедендік бақылауға қажетті мәліметтерді кедендік органдар салық және
Кедендік бақылауға қажетті құжаттар өздерінің тағайындалу ерекшеліктеріне қарай
Сауда құжаттары: шарттар, шот-фактуралар, орау құжаттары, спецификациялар және
Көлік құжаттары: жөнелтпе құжаттары, коносаменттер, жол ведомстволары, вагон
Кедендік құжаттар, олар кедендік орган қызметкерлерімен беріледі және
Кедендік бақылауға қажетті басқа құжаттар: сапа сертификаты, фитосанитарлық
Аталып өтілген құжаттар кедендік органдардың лауазымдық тұлғаларымен таңдалған
Құжаттарды тексеру мәні қолданыстағы кедендік заңдар ережелеріне сәйкес
Тауарлар мен көлік құралдарын кедендік ресімдеу және кедендік
Орындалуын бақылау кедендік органдарға жүктелген Қазақстан Республикасының заңнамалары
Тексеру кезінде кеден қызметкерінің мыналарға құқығы бар:
кеден ісіне және кедендік органдар қызметіне қатысы бар
лауазымдық тұлғалардан және басқа қызметкерлерден анықтамалар, жазбаша және
ғимараттарды сүргішпен мөрлеп тастауға;
Қазақстан Республикасының орталық кедендік органымен белгіленген формасы бойынша
Тауарлар мен көлік құралдарын тексеруде осы заттарға өкілеттіліктері
Тауарлар мен көлік құралдарын тексеру.
Кедендік тексеру мынадай түрлерде жүзеге асырылуы мүмкін:
идентификациялық тексеру – тауарлардың декларанттың жасаған сипаттамасына,
орын сандарын оларды ашпай-ақ есептеу, таңдаулы түрде ашу
жүк орындарындағы (таңдаулы түрде немесе барлығын) заттар санын
сынамалар мен үлгілер алу немесе оларсыз тауардың сипаттамасын
құпия, жасырын жерлерді, контрабандаларды анықтауға бағытталған тексеру.
Кедендік тексерудің негізгі міндеттері тауарлар мен көлік құралдарының
Кедендік нарядтың лауазымдық тұлғалары немесе оған өкілетті басқа
нормативтік құқықтық актілермен қарастырылған жүк жөнелтпе қағаздарының және
кедендік мөрлер мен мөртабандардың түпнұсқалығы;
көлік құралының бағытта қозғалуының белгіленген жеткізу орнына сәйкестілігі
тасымалданатын тауарлардың атауының жүк жөнелтпе құжаттарында және кедендік
Құжаттарды тексеруден кейін көлік құралының жүк бөлімшелеріне сырттай
Кедендік мөрлер мен пломбалар, басқа кедендік идентификация құралдары;
Көлік құралының жүк бөлімшесінің техникалық жағдайы.
Жүк жөнелтпе құжаттарында кедендік нарядтың лауазымдық тұлғаларынан құралған
Қазақстан Республикасы заңдарын бұзушылық болды деуге негіз табылып
Кедендік нарядтың лауазымдық тұлғасында ұсынылған құжаттардың, кедендік мөрлер
Тексеру тексеру жүргізу тәртібіне сәйкес және қауіпсіздік шараларын
Тексеру уақытын қысқарту үшін кедендік тәжірибеге жоғары тиімді
Аппаратура әртүрлі түстердің көмегімен бақылау пунктінің телемониторында органикалық
Тексеру нәтижелері кедендік тексеру актісіне тіркеледі.
Көрсетілген акт белгіленген формада екі данада толтырылады. Кедендік
Кедендік тексеру актісінің бірінші данасы жүргізушіге немесе тасымалға
Көлік құралдарының жүк бөлімшелеріне (жүк орындарына) тексеру жүргізгеннен
Қосымша тексеру мерзімі тауарлар мен көлік құралдарының кедендік
Тексеруді жүзеге асыруда немесе келесі тексеру кезінде дайындалған,
Ішкі транзиттік декларацияда жеткізу орны туралы нақты емес
Кедендік нарядтың жеткізу орны туралы мәліметті қолдану мүмкіндігі
Бақылауды жүргізгеннен кейін көлік құралының қозғалысын жалғастыруы туралы
“Кедендік бақылауды кедендік наряд (кедендік орган атауы) жүргізді
Жеке адамды тексеру.
Адам құқықтары бойынша халықаралық-құқықтық актілерге (1948 жылғы Адам
Жеке адамды тексеруге ұшырамайтындар: Қазақстан Республикасы Президенті, Қазақстан
Жеке адамды тексеру туралы шешімді кедендік органның бастығы
Жеке адамды тексеруге қатысушылар кәмелетке толғандар болуы тиіс.
Жеке адамды тексеруді жүргізетін кедендік органның лауазымдық тұлғасы
Жеке адамды тексеру адам намысын қорлауға жол бермейтін
Осы ғимаратқа басқа жеке тұлғаларды кіргізу және олардың
Киім мен аяқ киімді тексеруде жөндеу жұмыстары іздеріне,
Жеке адамды тексеру туралы хаттама жасалады, оған тексеру
Хаттамаға: өз еркімен берілген заттар; жеке тексеру барысында
Тексерілушіге хаттамада өтініш білдіруге рұқсат етіледі, лауазымдық тұлғалардың
Жеке тексеру жүргізілген жеке тұлғаға жеке тексеру жүргізу
Кедендік төлемдер мен салықтардың сыпайы түсімдерін негізгі бақылау
Ресімдеу сәтінде кедендік бақылаудың келесі процедуралары жүргізіледі
Кедендік декларацияларын қабылдау, тіркеу және есепке алу. Ресімдеу
- алдын-ала операцияларын өткізу тәртібін орындауды тексеруді қоса
- ҚР кедендік органдарына міндетті түрде ұсынуға жататын
- кедендік декларация мен оның электрондық көшірмесін жалпы
- кедендік ресімдеу аяқталғаннан кейін кедендік декларациялар мен
- кедендік ресімдеу жүргізілмей қалған кедендік декларацияларды есепке
Кедендік декларация мен оның электрондың көшірмесін тексергеннен кейін
Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына және шығарылған еліне
- тауарды идентификациялау, сондай-ақ СЭС ТН сәйкес тауарларды
- кедендік декларацияда белгіленген талаптарға сай тауарлардың дұрыс
- СЭС ТН сәйкес тауардың кодын дұрыс анықтауды
- кедендік өкілетті органдардың тауарларды алдын ала жіктеуді
- тауардың шығарылған елін анықтау және осыған
- тарифтік емес реттеуді орындау мақсатында кедендік декларацияда
- экономикалық саясат шараларының орындалуын растайтын құжаттар мен
- тауарларды сәйкес кедендік режимге орналастыру шарттарының орындалуын
- кедендік бақылауға қажетті құжаттар мен мәліметтерді тексеру;
- ҚР ҚМ КБК белгіленген тәртібіне сәйкес құжаттарды
- белгіленген тәртіппен кедендік ресімдеуге берілген құжаттардың толық
- экономикалық саясат шараларын қолдану жөніндегі шешімдер негізінде,
- кедендік органдардың арнайы бөлімшелеріне тауарлар мен көлік
Тексеруді жүргізгеннен кейін лауазымдық тұлға кедендік декларацияның 1
ВББ және КП жүргізілетін кедендік бағаны валюталық бақылау
- валюталық бақылау мақсаттарына қажетті құжаттардың болуын тексеру,
- олардың негізінде кедендік бақылау жүргізілетін сыртқы сауда
- кедендік декларацияда жарияланған мәліметтердің, валюталық бақылауды жүзеге
- кедендік мақсаттарда декларанттың тауарды бағалау әдісін дұрыс
- кедендік бағаны анықтаудың таңдалған әдісіне сәйкес және
- мәміле құнына ықпал ететін мәміле жайттарын анықтау
- кедендік ресімдеу барысында кедендік баға мен кедендік
- декларанттың ұсынған кедендік баға және оның компоненттерін
- белгіленген тәртіппен кедендік ресімдеуге берілген құжаттардың толық
- тауарлардың кедендік бағасы жөніндегі шешімдер негізінде тауарларға
- кедендік органдардың валюталық бақылау жөніндегі арнайы бөлімшелеріне
Тексеруді жүргізгеннен кейін лауазымдық тұлға кедендік декларацияның 1
Кедендік төлемдерді бақылау ВББ және КП жүргізіледі. Бұл
- кедендік төлемдерді жүргізуге жауапты тұлғаның кедендік төлемдерді
Қарыздары болған жағдайда тауарлар мен көлік құралдары сол
- кедендік декларацияны беру мерзімін декларанттың бұлжытпай орындауы;
Кедендік декларацияны беру мерзімін бұзған жағдайда кедендік төлемдерді
- кедендік декларация мен оның электрондық көшірмесінің дұрыс
- кедендік төлемдерді бақылайтын және есепке алатын кедендік
Тарифтік және салықтық жеңілдіктер беру немесе кедендік төлемдерді
Кедендік төлемдерді бақылау және есепке алуды жүзеге асыратын
- кедендік төлемдерді төлеуде немесе олардың төленуін қамтамасыз
- кедендік төлемдерді дұрыс есептеу;
- кедендік төлемдерді төлеуге қажетті төлем құжаттарының реквизиттерін
- кедендік органдар басшыларының кедендік төлемдердің мерзімін шегеру
Бұл кезеңде лауазымдық тұлғамен келесі тексерулер жүргізіледі:
- ақша қаражатының нақты төленуін тексеру. Мұндай ақша
- төлемдерді уақытылы жүргізбеген жағдайда кедендік төлемдердің мерзімінен
Тексеруді жүргізгеннен кейін лауазымдық тұлға кедендік декларацияның 1
Тексеру және шығару кезінде мына процедуралар іске асырылады:
- кедендік ресімдеу мен бақылаудың алдыңғы кезеңдерден өтуін
- тексеру туралы шешім қабылдау;
- тексеру және тексеру нәтижелерін тіркеу.
Еркін айналым үшін кедендік шығару режимі арқылы алыс
- тауарлар мен көлік құралдарын шығару жөнінде немесе
Шығару туралы шешім ТАБ және КП бастығымен қабылданады,
Кедендік декларация және оған қосымша құжаттарды шығарғаннан кейін
Тауарлар мен көлік құралдарын шығару тексеруден кейін де,
Тексеру жүргізген жағадайда кедендік декларацияның 1 парағының
Тексеруші топ тексеруден басқа мыналарды жүзеге асырады:
- тауарларды және оның орауларын қарау;
- тауарларды, көлік құралдарын, ғимараттарды және тауарлар мен
- сондай-ақ кедендік ресімдеудің алдын ала операциялары.
Тексеруді аяқтағаннан кейін оны жүргізген лауазымдық тұлға шығаруға
Тауарлар мен көлік құралдарының құжаттарын тексерудің мәні кедендік
Көлік құжаттарына тауарларды темір жол, автомобиль, су, әуе
Сауда құжаттарына: тауар жабдықтаушыларының жасаған келісім-шарттары, шот-фактуралары, спецификациялары,
Кедендік құжаттарды кедендік органдардың лауазымды тұлғалары береді және
Кедендік бақылауға қажетті басқа құжаттар: сапа сертификаттары, тауардың
Тауарларды шығарғаннан кейінгі кедендік тексерумен посткедендік бақылау бөлімдері
Аталған тексеруді камералық деп атауға болады. Кедендік жүк
Тексерулерді кедендік органдар Қазақстан Республикасының кедендік органдары орналасқан
Құжаттарды тексеру арқылы анықталған жеткілікті негіздемелер болып жатса,
Тексеруші тұлға ұсынған қосымша ақпараттар мен мәліметтерді алу
Тексеру жүргізу туралы шешімді Кедендік Комитет немесе Қазақстан
Қазақстан Республикасының кедендік органындағы жазбаша өкімінің тіркелген күні
Жазабаша өкім шығарған Қазақстан Республикасының кедендік органының атауы;
Тексеру объектісінің толық атауы;
Салық төлеушінің тіркеу нөмірі;
Тексеру негіздемесі және мақсаты;
Тексеруші тұлғалардың, оның ішінде тексеруге жұмылдырылған мамандар мен
Тексеру жүргізу мерзімі.
Жазбаша өкімге қол қойылып, кедендік органның елтаңбалық мөрімен
Тексеру жүргізу туралы жазбаша өкімдерді кедендік органдар нөмірленген,
Жазбаша өкім тексерілуші адамға беріледі, оны алғандығы жөнінде
Берілген жазбаша өкімде көрсетілген тексеру жүргізу мерзімі 30
Кедендік органдар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес, кедендік органдар
Тексеруге тартылатын тұлғалардың, егер олар Қазақстан Республикасының заңдарына
Қаржылық және сыртқы экономикалық қызметке тексеру жүргізуде Қазақстан
Жазбаша өкімге сәйкес бақылауға жататын тауарлар мен көлік
Тексеру мақсаттарына қатысы бар кез-келген құжаттамалар мен
Белгіленген тәртіпке сәйкес лауазымдық тұлғалардан, тексерілуші тұлғадан, Қазақстан
Сыйымдылықтар мен үй-жайларды сүргішпен мөрлеп тастау;
Белгіленген формадағы акті бойынша құжаттарды қайтып алу.
Кедендік органның лауазымдық тұлғасы тексеруді жүргізіп болғаннан кейін
тексеру жүргізілген орындар, акт жасау уақыты;
тексеру жүргізген Қазақстан республикасының кедендік органының лауазымдық тұлғаларының
тексерілуші тұлғаның аты-жөні немесе толық атауы;
тексеру объектісінің орналасқан жері, банктік реквизиттері, салық төлеушінің
басшының және тексерілуші тұлғаның салық және бухгалтерлік есебін
тексеру жүргізу кезеңі және тексеру жүргізу үшін салық
бақылауы Қазақстан Республикасының кедендік органына жүктелген сәйкес заңнамалық
тексеру нәтижелері.
Тексерудің аяқталған күні болып тексерілуші тұлғаға тексеру актісін
Тексеру актісіне қажетті құжаттар көшірмелері, Қазақстан Республикасының лауазымдық
Акт екі данада жасалады және тексеру жүргізген кедендік
Тексеру актісін кедендік органдар нөмірленген, тігінделген және Қазақстан
Актіге тіркелген тексеру нәтижелері, кедендік және валюталық заңдарды
Тексеру нәтижесінде анықталған тәртіп бұзушылықтарға кінәлі тұлғаларды жауапқа
Тексеру нәтижелері жөнінде тексеру жүргізілген тұлға Қазақстан Республикасының
Тексеру нәтижесінде алынған барлық ақпарат құпия болып табылады
Кедендік органдардың лауазымдық тұлғаларының тексеру жүргізудегі әрекеті тексеру
Тексеру кезіндегі заңға қайшы шешімдер, әрекеттер нәтижесінде тұлғалар
Аумақ пен үй-жайларды тексеру.
Кедендік органдардың лауазымдық тұлғалары жазбаша өкім негізінде кедендік
Мысалы, теңіз кемесін кедендік тексеру кезінде кеденнің талап
Кеден қызметкерлері кедендік қоймалар, УСҚ, бажсыз сауда дүкендерінің
Аумақты тексеру кезінде кейбір жағдайларды кедендік бақылау кедендік
Егер сыртқы тексерудің жеткіліксіздігі туралы шешім қабылданып жатса,
Жеке және лауазымдық тұлғаларға ауызша сауалдама жүргізу.
Кедендік бақылаудың бұл формасы, мысалы, кедендік шекарадан өтуші
Егер орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының кекдендік органдарға жүктелген
Кедендік бақылау – бұл тәжірибеде қолдануда бір-бірімен өзара
2.2 Жылдар бойынша және жеке баждар бойынша кеден
Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстары жедел экономикалық өсімді қамтамасыз
Экспорттық тауарлар ішінде басым орынды мұнай алып отыр.
Қазақстан әлемнің 175-185 елімен саудаласады, оның ішінде өз
2004 жылдың желтоқсанында Қазақстан Республикасының республикалық бюджетіне кедендік
Кедендік статистиканың 2004 жылғы бастапқы деректері бойынша импорт
2004 жыл бойынша берілген жеңілдіктер сомасы 233,4 млрд.
2004 жылғы мемлекеттік бюджет табысының жалпы сомасындағы кедендік
2004 жылдың қаңтар-қараша айларындағы кедендік төлемдер мен салықтар
Осы жылдың басынан бастап, кедендік органдардың контарбандамен күрес
2004 жылы кедендік төлемдер мен салықтар түсімі құрылымында
Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруімен байланысты кедендік алымдар
2002-2004 жылдардағы кедендік төлемдер мен салықтардың бюджетке түсу
Кеден төлемдері мен салықтардың бюджетке түсу динамикасы (млрд.теңге)
1 сурет
Кедендік төлемдер мен салықтарды тіркеуді жақсарту, сондай-ақ кедендік
3 ТАРАУ ӘСҰ кіруін есепке ала отырып,
бақылау тиімділігін арттыру ресурстары
3.1 Кеден баждарын төлемеу қаупін төмендетуді есепке ала
кеден тарифтерін қалыптастыру
Мемлекеттің Қазақстан Республикасының кедендік аумағындағы тауар айналымын кедендік
Кеден саясатын әзірлеу және жүзеге асыру ҚР кедендік
Нарыққа өту жағдайында мемлекеттік кедендік реттеудің негізгі элементтері
Олардың арасындағы орташа орынға мемлекеттік шекарадан өту процесіндегі
Қазіргі кездегі мемлекеттің жүргізіп отырған кедендік-тарифтік саясаты елдің
Тарифтік реттеу механизмінің негізгі элементі болып импорттық және
Кедендік тариф, импорттық және/немесе экспорттық тауарлардың бағасын көбейте
Кедендік реттеуде импорттық тарифтер негізгі үлесті құрап отыр
Экспорттық кедендік тариф реттеу құралы ретінде сыртқы саудада
Кедендік баждар да, өздерінің экономикалық мәні және ықпал
Отандық өндірісті қорғау үшін барлық елдер импорттық тауарларға
Басқа экономикалық сипат экспортталатын тауарлардың кедендік баждарына тән
Халықаралық тәжірибеде тарифтік реттеу олардың белгілену ретімен байланысты
- салық салынатын тауарлардың кедендік құнына пайыздық мөлшерде
- салық салынатын тауарлар бірлігіне есептелетін арнай баждар,
- кедендік салымдардың аталған екі түрін де үйлестіретін
Қажет жағдайларда кезеңдік және ерекше баждар қолданылады. Соңғысына
Қазақстандағы импорттық тарифтер жүйесі, басқа елдердегі сияқты, келесі
1) протексионистік, бұл отандық тауар өндірушілерді шетелдік бәсекелестерден
2) фискальды, мемлекеттік бюджеттік қамсызданудағы қызмет түрі. Әлемдік
Жоғарыда айтылғандардан түйетініміз, Қазақстан үшін кедендік тарифтердің фискальды
3) реттеуші қызмет, оның мәні елдің сауда және
Бұл қызметтерді тиімді жүзеге асыру аясында импорттық кедендік
Экономикалық әдебиетте осы күнге дейін баждардың жанама салық
Соңғы жылдары РТА ғылыми еңбектерінде кедендік баждардың экономикалық
Егер баждар жанама салық түрі болып табылса, онда
Кедендік баждардың бағалық табиғатын мойындауда олардың құн негіздемесі
Тауарлар мен өнімдер топтарына әкелінетін кедендік баждарды дифференциациялау
Мәселенің күрделілігі оны әзірлеуге түрлі мамандықтар бойынша білікті
Баждар деңгейі оның ұлттық және интернационалдық шығындар арасындағы
Экономикалық артта қалған елдердің тауарларына, ереже бойынша, әкелінім
Баждар деңгейіне ұлттық экономиканың салалары мен кішкене салалары
Мемлекет отандық өндірушілер өнімдерінің ішкі нарықта өткізілу мүмкіндігін
Бұрын байқағанымыздай, Қазақстанда баждар жүйесі ғылыми-әдістемелік ақпараттық қамсыздандырусыз,
Экономикалық негізделген баждар жүйесін қалыптастыру мәселесі ТМД елдері
Қазіргі кездегі қолданыстағы импорттық тарифтер жүйесі халықаралық практикада
Қазақстанның кедендік тарифтерін талдай отырып, әлемдік тәжірибедегідей, әртүрлі
Кедендік тарифтерді белгілеудің аталған принциптері тәжірибеде әрқашан қолданылып
Біздің жүргізген талдауымыз көрсеткендей, қазіргі кезде Қазақстанда
Кесте1 - АҚШ-та, ЕО елдерінде, Жапонияда және Қазақстанда
Шикізаттық тауарлар
(%) Жартылай
фабрикаттар
(%) Дайын өнімдер
(%) Дайын өнім бойынша шикізат мөлшерлемесін көбейту (рет)
АҚШ 1,8/0,2 6,1/3,0 7,0/5,7 3,9/28,5 1,1/1,9
ЕО 1,6/0,2 6,2/4,2 7,0/6,9 4,4/34,5 1,1/1,6
Жапония 1,4/0,5 6,3/4,6 6,4/6,0 4,6/12,0 1,0/1,3
РФ 8,1/7,0 10,7/15,9 20,4/16,8 2,5/2,4 1,9/1,1
ҚР 4,8/5,3 11,1/12,6 12,2/14,2 3,8/3,3 1,6/1,1
* Алымда – орташа номинальды тариф, бөлгішінде –
Дерек көзі: расчеты ИМЭИ при Минэкономики РФ и
Аталған импорттық тарифтермен қатар қолданыстағы жүйеге басқа кемшіліктер
ішкі нарықты протексионистік қорғауға емес, фискальды мақсаттарға
бір ғана тауарлық топтағы өнімдер аясында мөлшерлемелерді дифференциациялауға
тариф эскалациясы және тиімді тариф тұжырымдамалары, яғни импортталатын
Мұндайда кедендік әкелінім баждарының қолданыстағы жүйесінің эскалация дәрежесі
ұлттық мамандандырылған салалардағы бәсекелес өнімдер (әр топтағы өнім
қолданыстағы тарифтер үшін жоғары деңгейдегі өңделетін өнімдер және
Осылайша, сыртқы сауданы тарифтік реттеуді жетілдіру мақсатында жүргізілген
Талдау объектісі ретінде қазақстан экономикасы секторының азық-түліктік қауіпсіздігін
2001 жылғы ауыл шаруашылығы өнімдері нарығын талдаудан көретініміз,
Тауарлардың таңдаулы топтары бойынша (2 кестені қараңыз) жүргізілген
Кесте2 - Тамақ өнімдерін өндіру және импорттау (мың
Тауарлар 1995 1997 2000 2001
өн-ру имп %им өн-ру имп %им өн-ру имп
Ұн 1575 1,9 0,1 1528 2,9 0,2 1741
Өсімдік майы 44 14,4 25 28,8 33,2
Қант 113 204 65 148 230 61 280
Сары май 30 3,6 11 7 5 42
Кондитер.өнімдер 29 14,4 33 49 19,3 28 28,3
Маргарин 3 2,7 47 6 6,7 53
Біздің пікірімізше, мөлшерлемелердің мұндай деңгейі ұқсас өнімдердің отандық
Осы әдістемеге сәйкес импорттық кеден баждарының бастапқы шамасы
Импорттық баждарды есептеуде біз келесі формуланы қолдандық:
Ип = (Спа + Пра + Тзр) х
Ип – импорттық кедендік баж
Спа – ұқсас отандық өнімнің экономикалық негізделген өзіндік
Пра – ұқсас отандық өнім өндіруде экономикалық негізделген
Тзр – ұқсас отандық өнімдерді дайындаушы-кәсіпорыннан тұтынушыға жеткізуде
К – ұқсас отандық өнім сапасын импорттыққа келтіру
Цм – импорттық өнімнің әлемдік құны
Тз – импорттық өнімді РФ шекарасынан тұтынушыға жеткізуде
______________________________
Новиков В., Голяшева Т. Методологические основы определения таможенных
Мұндайда К коэффициенті импорттық өнім сапасы жағынан отандық
Жүргізілген есеп өсімдік майы, қанта және сары май
Кесте3 - Тамақ өнімдерінің жекелеген түрлеріне импорттық баждарын
Атауы
(кг) СЭҚ КС
коды
Ұлттық өндірушінің есептік бағасы Импорттық есептік баға Баждың
теңгеде $ $ $ % %
1 2 3 4 5 6= 4-5 7=6/5x
Өсімдік майы 1512 158 1,02 0,58 0,44 75
Сары май 0405 355 2,3 1,5 0,8 53
Қант 1701 72 0,46 0,23 0,23 100
Импорттық және ұлттық бағаларды теңестіруді ғана емес, сондай-ақ
Тамақ өнімдерінің жекелеген түрлері бойынша келтірілген баждарды есептеулер
отандық өндірушілердің ішкі бағалары, өзіндік құны және экономикалық
әлемдік бағалар,
есептік сыртқы сауда бағалары;
сыртқы сауда айналымының көлемі мен динамикасы жөніндегі деректер.
Осылайша, осы деректер негізінде кедендік баждар шамасына тұрақты
3.2 Халықаралық стандарттар негізінде кеден бажын төлеуді
кедендік бақылау жүйесінің механизмін қалыптастыру
Қазақстан Республикасы Үкіметі жүргізіп отырған, жаңа инвестициялық саясатпен,
сыртқы экономикалық қызметті (бұдан былай СЭҚ) мемлекеттік реттеу
СЭҚ түскен пайданың ел бюджетіне толығымен түсуін қамтамасыз
кедендік заң бұзушылықпен, контрабандамен, халыққа зиян келтіретін есірткі
Қазақстан Республикасының сыртқы экономикалық саясатын әзірлеуге белсенді қатысу
Талдаудан көретініміздей, аталған мәселелерді шешу қазіргі кедендік қызмет
Кедендік органдардың қызметін талдаудан көретініміз, қысқа мерзім ішінде
Қазіргі кедендік қызмет республиканың сыртқы экономикалық саясат жүргізуде
Қазіргі кедендік жүйенің негізгі кемшіліктері мыналар:
жүйе ішіндегі ақпараттық қамтамасыз етудің жетілдірілмегендігі;
басқару жүйесін құрудың аяқталмағандығы:
заңнама базасының жетілдірілмегендігі;
кеден ісі саласында контрабандамен және қылмыспен күресудің жеткілікті
әлеуметтік қорғау мәселелері кешенінің шешілмегендігі, білікті кәсіби мамандардың
материалдық-техникалық базаның жеткіліксіздігі.
Бұлардың бәрі шешілген мәселелермен және сыртқы экономикалық қызметтің
Жоғарыда айтылғандарды есепке ала отырып, Қазақстан Республикасының кедендік
2005-2008 жылдарға Қазақстан Республикасының Кедендік қызметін жетілдіру тұжырымдамасын
кедендік әдістер арқылы сыртқы экономикалық қызметті бақылауды жүзеге
мемлекеттік құқық қорғау қызметтерін жүзеге асыруда ведомствоаралық үйлестіруді
Реформаларды табысты жүргізу үшін, сөзсіз, сәйкес ресурстар мен
Кедендік ресімдеу мен бақылау процестерін компьютерлендіру және автоматтандыру
Қазақстан Республикасының кедендік қызметін автоматтандыру қажеттілігі республика егемендік
Кедендік қызметті автоматтандыру жөніндегі алғашқы шаралар 1995 жылдан
ҚР КҚ БААЖ құру аясында өткен кезеңде on/off-line
Қазіргі уақытта тауарларды ресімдеу мен бақылаудың жетілдірілген бағдарламасы
Кедендік органдарды реформалаудың негізгі мақсаты – кедендік ресімдеу
Осы саладағы бірінші кезекте тұрған міндеттер:
кедендік шекарадан өту сәтінен бастап толық ресімдеуден өткенге
кедендік органдардың техникалық базасын жетілдіру және нығайту;
ҚР КҚ БААЖ толық ауқымда ашу, Кедендік одаққа
мемлекеттік органдарға, бірінші кезекте сауда саясатын қалыптастыратын ведомстволарға
кедендік қызметті автоматтандырудың жаңа жүйелері мен технологияларын әзірлеу;
іс жүргізудің электрондық жүйесіне және қағазсыз технологиясына өту.
2004 жылы ВЕБ-декларант бағдарламасы енгізілді. Оның қалыптасуының бірінші
Кедендік орган қызметін ақпараттық қамтамасыз ету саласында
Қазақстан Республикасының кедендік қызметін басқару процесінде туындаған мәселелерді
Ақпараттық-аналитикалық жүйенің негізгі міндеттері:
кедендік органдар қызметін жүйелі талдау және жедел диагностикалау;
кедендік органдар қызметінің нәтижесін болжау;
басқару шешімдерінің варианттарын дайындау.
Көрсетілген мәселелерді шешу үшін ақпараттық-аналитикалық жүйенің:
кедендік органдар қызметін жүйелі талдаудың қазіргі әдістемесі;
талдау, болжау, шешімдерді оңтайландыру және қабылдаудың сандық әдісі;
кедендік органдар қызметінің тиімділік көркеткіштерінің жүйесі;
кедендік органдар қызметін талдау және диагностикалау үшін ақпараттық
Халықаралық кедендік ынтымақтастық, заңнама және құқықтық базаның жетілдірілуі
Сыртқы экономикалық қызметтің заңнамалық базасын жетілдірудің негізгі бағыттары:
Кедендік одақ аясында жасалған Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына
жақын және алыс шет елдерің кедендік қызметімен кедендік-құқықтық
транзиттік тасымалдарды дамытуға жәрдем көрсету;
Қазақстан Республикасының заң шығарушы органдарына кедендік заңнамаларға олардың
СЭҚ қатысушыларын құқықтық қорғаумен қамтамасыз ету;
кеден ісі бойынша нормативтік құқықтық актілерді жүйелеу және
Кедендік органдардың құқық қорғау қызметтерін құқықтық қамтамасыз етудің
заңнамалық және ведомствоішілік нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу;
кедендік органдардың жедел-іздестіру шаралары бойынша нормативтік базасын әзірлеу;
Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарымен өзара байланыс нормативтік
Қазақстан Республикасының кедендік органдарының жеке қауіпсіздігін қамтамасыз ету
кедендік қызметті кедендік бақылаудың жаңа буын техникалық құралдарымен
Кедендік ресімдеу және кедендік бақылау механизмін жетілдіру саласында
Кедендік процедураларды реформалаудың алдыңғы кезектегі міндеттері болып:
кедендік ресімдеуді жүзеге асыруда және тауарларды шығару туралы
кедендік ресімдеу процесіне жұмылдыру арқылы кедендік брокерлердің жауапкершілігін
халықаралық практикада жалпыға бірдей қабылданған процедуралар мен құжаттармен
алдын ала және мерзімдік декларациялау процедураларын жетілдіру арқылы
қауіптерді талдау негізінде пост-кедендік бақылауды қайта жүргізу арқылы
Қазақстан республикасының кедендік органдарының кедендік заңнама нормаларын біркелкі
тауарларды, жүктерді және жеке тұлғалардың жеке заттарын кедендік
жеке тұлғалардың қол жүгі мен жүктерін “қызыл-жасыл коридор”
кедендік режимдер аясында кедендік бақылауды жүзеге асыруда тауарларды
экспортталатын технологияларды, ноу-хау, интелектуалдық меншік объектілерін кедендік ресімдеу
тауарларды жеткізу және кедендік режимдерді қолдануды бақылау тиімділігін
Кедендік органдардың фискальды-экономикалық қызметін жетілдіру саласында
Кедендік органдардың СЭҚ реттеудің кедендік-тарифтік механизмін келешекте жетілдіру,
кедендік баждарды ақырындап азайту қажеттілігін есепке ала отырып,кедендік-тарифтік
кедендік төлемдер мен салықтарды есепке алудың автоматтандырылған жүйесін
кедендік органдар мен банктерді біріктіретін ақпараттық желісін құру;
толық автоматтандырылған есепке алу жүйесінің деректері базасында негізделген
тауарлардың кедендік құнын тиімді бақылау механизмін жетілдіру;
ТСБК/ДСҰ талаптарына сай тауарлардың кедендік құнын белгілеу және
СЭҚ ТН сәйкес, тауарлардың шыққан елін анықтау арқылы
СЭҚ ТН сәйкес тауарларды сәйкестендіру процедураларын жетілдіру;
Қазақстан Республикасының кедендік органдарының тауарлардың шығу тегі туралы
СЭҚ қатысушыларының кедендік және салық заңдарын орындауын бақылау
Қазақстан Республикасымен бірігіп еркін сауда аймағын немесе Кедендік
кедендік төлемдер мен салықтар салынатын тауарлар бойынша экспорттық-импорттық
валюталық-банктік кедендік бақылау жүргізудің нормативтік құқықтық базасын қалыптастыруды
Кедендік органдардың экономикалық мүдделерді қорғаудағы қызметінің негізгі бағыттары
тауарлар мен көлік құралдарының Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы
экономикалық контрабанда және кедендік заң бұзушылықпен күресу формалары
заң бұзушылықты тергеу әдістемесін және Қазақстан Республикасының құқық
есірткі заттарының, қару, әскери оқ-дәрі, валютаның, энерготасымалдаушылардың заңсыз
кедендік іс саласындағы қылмыс пен заң бұзушылықтарды бірыңғай
Кадрлық жұмыс саласында
Бұл саладағы басты міндеттер кедендік қызметті басқару жүйесін
Кедендік органдар басшылығының негізгі міндеті бұл жағдайда кедендік
Кадрлық жұмысты реформалаудың негізгі мақсаттары:
кедендік жүйеге кедендік органдардың қазіргі мәртебесіне және олардың
кедендік орган қызметкерлеріне өздерінің кәсіби мүмкіншіліктері мен шығармашылық
оқу процесінде ақпараттық технологияларды, игерілген модульдік оқу жүйелерін
Кадрлық жүйені реформалау барысында шешімін табуы тиіс маңызды
кедендік органдардақызметтің қазіргі құқықтық негізін құру;
кеденшілер мен олардың отбасы мүшелерінің материалдық тұрмыс деңгейін
кәсіби және лауазымдық өсім, тегін білім алу, жеке
кедендік қызметте штаттық-ұйымдастыру қызметінің оңтайлы, ғылыми негізделген жүйесін
резервпен жұмысқа жаңа тұрғы негізінде қызмет бойынша, жеке
ауыстыру және қызметті вахталық әдіспен жүргізу арқылы кедендік
қызметкердің орындайтын қызметтік міндеттеріне кәсіби сәйкестігінің лауазымдық стандарттары
арнаулы орта және жоғары білім базасында кадрларды оқытуды
кедендік органдардың және олардың қызметкерлерінің қызметінде заңдылықтардың сақталуын,
кадрлармен жұмыс істеудің қызметтік дербес бағыттарында жеке құраммен
кадрларды іріктеу, оқыту, орналастыру және тәрбиелеу бойынша қызметтерді
Кедендік инфрақұрылым саласында
Жаңа кедендік органдар құру және қызмет етуші кедендік
Кедендік құрылым мен инфрақұрылымды реформалау саласындағы міндеттер:
2005-2008 жылдар кезеңіне кедендік объектілерді дамытудың келешегі зор
жеке тұлғаларды кедендік ресімдеуді жүзеге асыратын кедендік органдардың
кедендік ресімдеуді жүзеге асыратын кедендік органдардың бөлімшелерін қайта
кедендік ресімдеу орталықтарын құру, сол орталықтарда кедендік органдардан
кедендік органдардың қолданыстағы инфрақұрылымын кедендік ресімдеудің жаңаша технологияларының
Кедендік одақтың кеңеюі, ДСҰ кіру перспективаларын есепке ала
интеллектуалдық меншік объектілерінің, радиоактивтік, бөлінетін материалдар мен қауіпті
кедендік органдардың техникалық базасын жетілдіру, әзірлемелерді ұйымдастыру, кедендік
кедендік құрылыс тың ведомстволық нормативтік-техникалық және нормативтік-ұйымдастыру базаларын
ҚОРЫТЫНДЫ
Кедендік органдардың қызметін талдаудан көретініміз, Қазақстан Республикасында өте
Сонымен, кедендік бақылау дегеніміз – кедендік іс және
Кедендік бақылаудың негізгі мақсаты түрлі тексерулер көмегімен заң
Кедендік бақылау Қазақстан Республикасының кедендік органдарының лауазымдық тұлғалары
тауарларды (импорттық, экспорттық және транзиттік) кедендік бақылау;
көлік құралдарын (теңіз, өзен және әуе жолы көліктері,
Жоғарыда айтып өткеніміздей, Қазақстанның ДСҰ кіруіне кедендік бақылау
Қазақстанның ДСҰ кіруі жағдайында елдің кедендік жүйесін дамытуға
Қазақстанның кедендік аумағында кедендік бақылау және тауар айналымын
Кедендік саясатты әзірлеу және жүзеге асыру ҚР кедендік
Кейбір кедендік төлемдер мен салықтарды алып тастаудан келетін
Кедендік төлемдер мен салықтардың үлесі 2004 жылғы мемлекеттік
Ел экономикасындағы экономикалық өсім едәуір шамада байланысты болып
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Монографии
1. Быков О.Н. “Год планеты: Экономика. Политика. Бизнес”,
2. Магомедова А.И., Хасанова Е.З. “ГАТТ: правовая природа
3. Чернышев С.В. “Механизм регулирования международной торговли: нормы
4. Bronkers M. “WTO implementation”, Hearing before the
5. “Regionalism and the world trading system”, World
Статьи и публикации:
Быков А. “Передел мирового рынка и Россия”, Внешняя
Васильев Ю.А. “Роль ГАТТ в международно экономической интеграции”,
Дюмулен И. “Торгово-политическая система ГАТТ: принципы, правовые нормы
Купалов И.В. “Многостороннее регулирование торговли и инвестиций в
Куттнер Р. “Единому рынку - общие правила”, Бизнес
Монгуш Т.Ф. “Регулирование международного обмена услугами”, США: Экономика.
Овчинников К. “Что ждет Россию в ГАТТ?”, Экономика
Полуэктов А. “Многосторонняя система ГАТТ: до и после
Полуэктов А. “Важнейший этап на пути на мировой
Сабельников Л.В. “Генеральное соглашение по торговле услугами”, БИКИ,
Сазерленд П. “Россия и Всемирная Торговая организация”, Международная
Ситников В. “Уругвайский” раунд ГАТТ: Россия становится полноправным
Смирнова Е.В. “ГАТТ - завершение “уругвайского” раунда”, БИКИ,
Тайгунов А. “Как вступают в ГАТТ”, Внешняя торговля,
Ушачев И. “Проблемы интеграции России в мировое сообщество”,
Charnovitz S. “The World Trade Organization and social
Charnovitz S., Wickham J. “Non-governmental organizations and the
Sabelnikov L. “Russia on the way to the
Sanford J. “World Trade Organization opens global markets”,
Russia and the World Trade Organization, Materials of
Overview of the Uruguay Round of Multilateral Trade
Designing new trade policies in the New Independent
Trade Barriers in the Russian Federation. (OECD:Paris, 1996,
Смирнов С. - “ВТО: Проблемы вступления” http://www.kisi.kz/Parts/Comment.html .
Используемые сайты:
www.wto.org - Сайт Всемирной Торговой Организации. (англ.)
www.wto.ru - Сайт Всемирной Торговой Организации. (рус)
www.kisi.kz – Сайт Казахстанского института стратегических исследований
www.prof.msu.ru - Ассоциация "Профессионалы за сотрудничество"
www.khabar.kz – ЗАО“Хабар”
http://news.central.kz - Интернет-служба “Центральный Казахстан”
www.diasp.ru - Сайт представляет информацию, новости, культуру,
www.dn.kz – Электронная версия газеты “Деловая неделя”
www.krrk.kz - Конфедерация работодателей Республики Казахстан
www.continent.kz - Электронная версия журнала “Континент”
94
Кеден баждарын төлеуді бақылау тәжірибесі
Қазақстан Республикасында кеден баждарын төлеуді кедендік бақылаудың теориялық, құқықтық және ұйымдастырушылық негіздері
Халықаралық сауда жайлы
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САУДАНЫҢ НЕГІЗГІ СИПАТТАМАЛАРЫ МЕН КӨРСЕТКІШТЕРІ
Экономикадағы интеграциялық процестер
Қазақстандағы азық-түлік нарығы мәселелерін теориялық, әдістемелік және тәжірибелік тұрғыдан зерттеу
Экономикалық бірлестіктің халықаралық банкі
Шаруа (фермер) қожалығының Дүниежүзілік Сауда Ұйымына (ДСҰ) ену жағдайындағы дамуы: Халықаралық құқықтық аспект
Сыртқы экономикалық байланыстар жүйесіндегі қаржы қатынастарының теориялық мәні
ЕврАзЭҚ мемлекеттерінің транзиттік қуатының негізгі проблемалары және даму болашағы