Музыкалық жүргізуші
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Журналистика факультеті
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырып: “Тележүргізуші”
Тексерген: аға оқытушы
Әбдіжәділқызы Ж.
Орындаған: 103 топ студенті
Керімқұлова Ә.
Алматы 2004
ЖОСПАР:
Кіріспе. Тікелей эфир жүргізушісін даярлау – уақыт талабы
Негізгі бөлім.
Жаңалықтар легінінің жүргізушісі
Жаңалықтар легіне қойылатын талаптар
Экрандағы жүргізуші шеберлігі
Тікелей эфирдегі тіл мәдениеті туралы
Музыкалық жүргізуші
Шығармашылық табысқа жетудің критерийлері
Телидидардағы журналист этикасы
Тележүргізушіге пайдалы кеңестер
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Мағжан Жұмабаев: “Толқыннан толқын туады
Толқынды толқын қуады”
М. Горький: “Сөз барлық фактінің, барлық ойлардың
Жан Жак Руссо: “Тәлімді тәрбиенің белгісі -
Кіріспе. Тікелей эфир жүргізушісін даярлау – уақыт талабы
“Білім ордаларынан дәріс алатын әрбір болашақ маманның мақсаты
Тікелей эфирді кәсіби процесс ретінде бастаған кеірген адам
Тікелей эфирдегі хабардың даму желісіне мұқият мән беріп,
Әлбетте, эфирге дейін тақырып таңдалады, нысан анықталады, уақыт
Журналист-жүргізушінің дауыс мәнеріндегі ерекшеліктеріне қарап, адамның күнделікті өмірдегі
Кәсіби сана – журналистің жеке санасындағы көзқарас, сенім
Журналистің кәсіби санасының құрылымы:
А) әдістемелік сипаттағы білім, яғни, жалпы ізденіс пен
Б) технологиялық ережелер мен қағидалар, яғни, тікелей эфирдің
В) адамгершілік бағдарлар, яғни мәдениеттілік таныту, сыпайлық сақтау,
Г) жұмыс барысында жинақталған тәжірибе, яғни, күн сайын
Тікелей эфирдегі жүргізушінің жұмысы айрықша, төтенше, яғни экстрималды
А) адамның жүйкесін, психикасын тарапынан күш-қуатын жұмсалатындығы, яғни
Б) өзінің резервтік мүмкіндіктерін іске қосатындығы;
В) физикалық немесе психикалық жағынан қалжырау;
Мұндай ерекшелікттерді ескере отырып, арнайы жүргізілген зерттеу жұмыстары
Тәжірибе көрсеткендей, тікелей эфирде жұмыс істейтін маман үшін
Ақпарат – адам санасындағы шындықтың болмысы. Ақпарат –
Ал, берілу шапшандығы тұрғысынан ең жеделғабыл ақпарат оқиға
Ақпараттар ағыны, оның ішіндегі тікелей және толқынан берілетін
Негізінде, кез келген журналистік материалдардың дұрыс және сәтті
Батыс журналситикасында материалдың алғашқы фразасы ЛИД деп аталады.
Жаңалықтар легін жүргізетін журналист ең алдымен:
жалпы журналистиканың құқықтық негіздері;
тележурналистиканың қоғамда алатын орын мен рөлі;
тележурналистиканың шығармашылығының ерекшеліктері;
жеделғабыл жаңалықтар легінде берілетін материалдарды әзілеуге тылдың барлық
БАҚ қызметін ремке келтіретін заңдарды білу және басшылыққа
ЖАҢАЛЫҚТАР ЛЕГІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР:
Дәлдік. Әрбір фактіні, датаны, адамдардың аты-жөнін, қызметтерінің атауын
Ізеттілік. Мазмұнның қысқалығы, әрі түсініктілігі тыңдарманның күрделі материалдарды
Хабарламалық. Жаңалыққа талдау жасалмайды. Онда тек не қайда,
Сезімталдық. Тікелей эфирдегі ақпараттар ағыны аясында қандай да
Мәнерлілік. Дұрыс қойылған дауыс ырғағының сақталуын, артық демнің,
Алдын ала есіп-пішпеу. Сыни пікір айтқанда жауап беруге
Айтылудағы анықтық. Жаңалықтар легіндегі сөздер тікелей эфирге шықпас
Түзете білушілік. Егер аяқ астынан қате жіберілсе, ізінше
ЭКРАНДАҒЫ ЖҮРГІЗУШІ ШЕБЕРЛІГІ
Теледидар мен радиодағы жүргізуші шеберлігі – аса күрделі
Көгілдір экрандағы жүргізушінің шберлігі - өтіп жатқан оқиғаға
Теледидардағы тіл құдыретінің тым шексіздігін бағаламасқа болмайды. Оған
ТІКЕЛЕЙ ЭФИРДЕГІ ТІЛ МӘДЕНИЕТІ ТУРАЛЫ
Қайталанбайтын құбылыс ретінде тікелей эфирден берілген хабардың көркем
Теледидар мен радио ісінің жанаруы бүгінгідей нарық заманында
Ендеше, бұрынғы жүргізуші-журналисттер және ол саланың болашақ мамандары
“Айтылған лебіз ашық мағыналы, түсінуге жеңіл, көңілді күдіктендірмейтін
Дәл қазіргі уақытта кенде қалып отырған кемшілік тұстарымызды
Өкінішке орай, күнделікті қым-қиғаш таршылық пен нарық қыспағын
МУЗЫКАЛЫҚ ЖҮРГІЗУШІГЕ ҚОЙЫЛАТЫН
ТАЛАПТАР:
Музыкалық жүргізушіге тікелей эфирден тіл қатқанда оның әуезінде
Ол өзі эфирге шыққан сайын әдемілеп әңгімелеуден жалықпағаны
Керісінше, басқа радио мен телеарналарды немесе олардың жүргізушілерін
Музыкалық жүргізуші – музыкалық сыншы емес. Демек, эфирден
Музыкалық жүргізуші саясат, экономика, дін тақырыбында сөз қозғауға
Ол өзінің және өз радио немесе телеарнасын проблемасын
Музыкалық жүргізушінің қандай да бір музыкалық шығарманы қақ
Музыкалық жүргізуші өз эфирін аяқтағанда радиостанция жұмысын біржолата
Тікелей эфирді сәтті өткізіп, шығармашылық табысқа жету үшін
Ықпал ету (рекреация). Мұның өзінегізгі екі категориялардан тұрады:
Дауыс ырғағы (интонация). а) Үн екпіні (тон) сөйлейтін
Имидж, яғни журналистің өз стилі, ешкімге ұқсамайтын ерекше
Жүйелілік (регламент). Эфирдің толыпжатқан түрлі-түрлі элементтері бар: сан-салалы
Тіл мәдениетін сақтау. а) Қарабайыр сөздерді қолданбау. б)
Демек, эфирге шығатын журналистің өз обарыз болуы керек.
Әлбетте, тіл мәдениетін сақтау уақытты дәл айту, сәлемдесуден
Журналистің кәсіби этикасын зерттеген П. Лазутина кәсіби-этикалық принциптерді
Кез келген жағдайда өз кәсіби борышын атқаруға даяр
Принципшіл, тиянақты болу.
Шығармашылық белсенділік таныту, тәртіпті болу.
Әріптестік, ынтымақтастықты сақтау.
Өз-өзіне сын көзбен қарай білу және өзін-өзі үздіксіз
Теледидардағы журналист этикасы
Эфир қай кезде болмасын онда жұмыс істеушілерден ұстамдылық
Төртінші билік иелері үшін адамға рух беретін тізгіннің
Әдептілік – адамдар мінез-құлқының тілі. Әдептілік – қайсы
Әдептіліктің төрт түрлі қырлы сыры бар. Олар:
адамның бір-біріне деген жүрек-жарды қарым-қатынасы
салиқалы ақыл-ой
рухани сұлулық
халықтық үлгі мен салт-дәстүрлерге деген адалдық.
Егер өзіңізбен әңгімеге қатысушы адамның ішкі жан-дүниесін жан-жақты
Қошеметтеу ешбір әсерлеу, боямсыз табиғи түрде болғаны дұрыс.
Ел аралап, сапарға көп шығатын тележурналистика қауымына өзге
Сыпайлық пен сыйлылық қатар дарыған жүргізушінің эфирдегі парасатты
18 ғасырда өмір сүрген француз философы Жан Жак
Дәлдік – эфирде жұмыс істейтін журналистер үшін аса
“Сыртқы тұлға, түр” бұл не? Сыртқы түр жайлы
Физикалық кескін. Айнадан өзіңізді қараңыз. Бет-пішініңіз. Кескін-келбетіңіз. Теріңіздің
Табиғат – ана сізге келісті сымбат берген. Алайда,
Бетіңізге бояу жағыңыз, әп-сәтте адам сұлулығынан танымастай болып
Теледидар алдындағы сан миллиондаған көрермен көңіліне кірігу. Оларды
ТЕЛЕЖҮРГІЗУШІЛЕРГЕ ПАЙДАЛЫ КЕҢЕСТЕР
Жүргізушінің хабарлары өзінің жинаған материалдарды, зерттеген объектісі, кездескен
Теледидар тележурналистеріне көрікті келбет. Толымды ой. Шалқарлы шабыт
Тележүргізушінің жетістігі оның көрермендеріне қаншалықты әсер еткендігіне де
Эфирдегі тербеліс пен тебіреністің жүргізуші бойына құяр қуаты
Пайдаланылған әдебиеттер
Тікелей эфир табиғаты. Әбдіжәділқызы Жидегүл
Телевизионная речь, Барманкулов
Көгілдір экран құпиясы. Құдайберген Тұрсын, Алматы, 1998
Телевизионная жуналистика. Г.В. Кузнецов, В.Л. Цвик, А.Я. Юровский.
Профиссиональная этика журналиста. Лазутина
Хабаршы-Вестник. N7, N4, N10, N3.
Ана тілі газеті. 25-26 беттер, С. Оразалинов.
25
Музыка және қимыл
Оқушылардың музыкамен тынығу жұмысын ұйымдастыру
Ана тілің - анаң
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАРДЫ ДАМЫТУШЫ ЗАТТЫҚ ОРТА АРҚЫЛЫ ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕГЕ БАУЛУ МӘСЕЛЕЛЕР
Мерекелер жайлы
Журналистің кәсіби санасының құрылымы
Қазақ композиторларының балаларға арналған шығармаларының педагогикалық маңызы мен тәрбиелік мәні
Дәнеш Рақышевтың музыкалық-педагогикалық мұрасының жалпы сипаттамасы
Қазақ әнінің ұлы көші
Көпмәдениетті тәрбиенің түйінді мақсаттары көпсатылы