Мектеп оқушыларына арналған экскурсия
Мазмұны
Кіріспе............................................................................................................3
1Экскурсия құрылымы........................................................................5
1.1 Экскурсияға кіріспе, оның құрылымы: ұйымдастырулық және ақпараттық
1.2 Экскурсияның негізгі функциялары........................................................9
1.3 Экскурсияның жіктелуі...........................................................................11
1.4 Экскурсия жүргізуді даярлау үшін әртүрлі пәндер
қолдану............................................................................................................14
2 Экскурсия өткізу әдістері............................................................17
2.1 Экскурсияның жұмысты ұйымдастыру әдістерін зерттеу...................17
2.2 Экскурсия өткізу техникасын анықтау..................................................23
2.3 Мектеп оқушыларына арналған экскурсия...........................................24
3 МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНА АРНАЛҒАН ЭКСКУРСИЯЛЫҚ БАҒДАРЛАМА ҚҰРАСТЫРУ..............................................................................26
Қорытынды...............................................................................................31
Пайдаланылған әдебиеттер..........................................................33
ҚОСЫМША...................................................................................................34
Кіріспе
Жұмыстың жалпы сипаттамасы: Экскурсиялық іс - халық арасындағы
Экскурсиялық теорияның пайда болуы он мыңдаған саяхат жетекшілер
Сонымен қатар экскурсия жасау барысында, экскурсанттар үшін арнайы
Жұмыстың өзектілігі: Қостанай қаласындағы мектеп оқушыларының экскурсиялық объектілерге
Зерттеудің мақсаты: Экскурсияның негізгі ұғымын анықтап, оның функцияларын,
Зерттеудің міндеттері:
экскурсия ұғымына анықтама беру;
экскурсияның негізгі функцияларын анықтау;
экскурсиялық жұмысты ұйымдастыру әдістерін зерттеу;
экскурсия өткізу техникасын анықтау;
мектеп оқушыларына арналған экскурсиялық бағдарлама құрастыру;
Зерттеудің пәні: Қостанай қаласындағы экскурсиялық объектілердің бағдарламаларын зерттеу
Зерттеудің ғылыми жаңалығы: Қостанай қаласы бойынша экскурсиялық объектілерге
Практикалық маңыздылығы: курстық жұмысты жазу барысында құрастырылған экскурсиялық
Зерттеу әдістемесі: Жұмыста жинақтау, қорыту, баяндау, сипаттау, салыстыру
1 Экскурсия құрылымы
1.1 Экскурсияға кіріспе, оның құрылымы, ұйымдастыру және ақпараттық
Экскурсиялық іс - халық арасындағы мәдени ағартушылық жұмыстың
Экскурсиялық теорияның пайда болуы он мыңдаған саяхат жетекшілер
70 - жылдар соңында экскурсиялық істің 3 негізгі
Экскурсиятанудың негізі - экскурсияның мәнін анықтайтын экскурсияның заңдылықтары
Экскурсиялық әдістеме экскурсиятанудың бөлігі бола отырып, саяхатты дайындаудың
Экскурсиялық әдістеменің тақырыбы - экскурсиялық қызметкерлер міндетін атқаруға
Экскурсия сөзі латынның «экскурсио» сөзінен пайда болған. Орыс
«Экскурсия мәні» түсінігін қарастырғанда экскурсиялық процестің объективті талаптармен
Экскурсияның заңдылықтары туралы алғаш рет 1978 жылы өткен
Нысандар көмегімен
ықпал етеді
________________
_көмектеседі___________ __________
Экскурсиялық процесс барысында саяхат жетекшісі саяхатшыларға тақырыпты ашатын
Көре білу эстетикалық қабылдау ретінде сәулеттік бейнелерді, бояуларды,
Экскурсия материалы саяхат жетекшісінің мазмұндауындағы кәсіби шеберлігі саяхатшыларға
Баға беру - біреу немесе бір нәрсе туралы
Экскурсияны бағалау - бұл саяхатшының саяхат жетекшісі жетелеуінен
Экскурсия – көрікті орындарды көрсету, тарихи және мәдени
Экскурсия терминіне ең алғаш рет 1882 жылы В.
«Саяхатшы Л.Бархаш мектеп оқушыларына арнап экскурсия ұғымына қысқаша
1940 жылғы Л.Н.Ушаковтың жетекшілігімен жасалған орыс тіліндегі сөздікте
Экскурсия ісінің даму тарихына үңілетін болсақ, біздің елімізде
Экскурсиялық теория-бұл «экскурсия» сөзінің бірізді дәлелдемесі, оның негізгі
Экскурсияны қызметтің бір түрі ретінде де қарастыруға болады.
Экскурсанттардың іс-әрекеті яғни (қызметі) – экскурсия барысында объектіні
Экскурсовод әрекеті (қызметі) – оның өзіне сай қызмет
Экскурсияны сонымен қатар қарым-қатынас формасы ретінде де қарастыруға
1.2 Экскурсияның негізгі функциялары
Функция түсінік ретінде латын тілінен аударғанда орындау, жүзеге
(Экскурсияның негізгі функциялары)
Ғылыми дәріптеу функциясы. Экскурсия саяси, философиялық, ғылыми, көркемдік
Ғылыми принципі. Саяхаттың негізгі сапасы тәрбиелеу мен оқыту
Идеялық принцип. Идея - бұл қойылған мақсатқа жетудегі
Ақпараттық функция. Экскурсияның өзінің нақты білім саласының тақырыбына
Мәдени бос уақыт ұйымдастыру функциясы. Бос уақыт деп
Ынта қалыптастыру функциясы. Экскурсия міндеті аудитория білімін жеткізу
Мәдени ой-өріс кеңейту функциясы. Әр мәдени ой-өріс кеңейту
1.3 Экскурсияның жіктелуі
Классификация дегеніміз - заттарды, құбылыстарды, түсініктерді класс, топ,
Бұндай экскурсиялар неше түрлі объектілермен таныстыруға арналады. Қаланың,
Тақырыптық экскурсия қандайда болмасын белгіленіп алған тақырып бойынша
Тарихтық экскурсиялар мағынасы бойынша негізгі бөлімдерге бөлінеді: Өлкетану
Тарихтық өлкетану: Қала мысалы: Қостанай қаланың атының пайда
Өндірістік экскурсия мынандай топтарға бөлінеді:
өндірістік-тарихи;
өндірістік-экономикалық (мысалы, банкілік, биржалық қызмет, нарық қозғалысы және
өндірістік-техникалық;
қатысушылар үшін кәсіби-
Өнертанушылық экскурсиясы келесідей топтарға ажыратылады:
тарихи-театралдық (мысалы, «І.Омаров атындағы қазақ драма театры», «Орыс
тарихи-музыкалық;
халықтық көркем кәсіптер;
мәдениет қайраткерлерінің қызметі және өмір сүрген замандары;
мүсіншілердің және суретшілердің шеберханаларындағы, мұражайлар, қойылым залдарындағы және
Әдеби экскурсия мынандай топтарға бөлінеді:
әдеби-библиографиялық. Экскурсия белгілі бір жазушының, драматургтың немесе поэттың
тарихи-әдеби, қазақ әдебиетінің даму жетілген дәуірінен бастап сыр
көркем-әдеби – бұл мәтінді-поэтикалық экскурсия;
Археологиялық-тарихтық қазбалар кезінде табылған бұрынғы заман тұрақтарының белгілері
Этнографиялық-жергілікті халықтың салт-дәстүрлері туралы қандай киім-кешек жергілікті халыққа
Экскурсия түріне табиғатпен танысу жергілікті өлкенің табиғаттық ерекше
Мұражайларға бару, суреттерге
Экскурсияға қатысушылардың саны мен құрамына байланысты тұрғылықты халық,
Өткізу орындарына байланысты: қалалық, қала сыртындағы өндірістік мұражайларда.
Қозғалыс түрлеріне байланысты: жаяу-тауларға шығу, көл жағасы, орманға
Транспорттық экскурсия көбінесе автобус, поезд, электричка, речной-плоты катерлер,
1.4 Экскурсия жүргізуді даярлау үшін әртүрлі пәндер білімдерін
қолдану
Экскурсия терминіне ең алғаш рет 1882 жылы В.
Экскурсия ісінің даму тарихына үңілетін болсақ, біздің елімізде
Экскурсиялық теория-бұл «экскурсия» сөзінің бірізді дәлелдемесі, оның негізгі
Экскурсиялық теорияның белсенді дамуы 70- жылдары айқын көрінді.
Кез келген экскурсияда өзінің объективті талаптары болады. Демек,
Келесі қарастыратын тақырыпша, яғни экскурсияның психологиялық сипаттары жайлы
Арнаулы ұжымдық экскурсиялардың адам психологиясына тигізетін әсері мол
Ағылшын ғалымы Коган өзінің «Тілдесу әлемі» («Мир общения»)
Экскурсия барысында адамдардың бір-бірімен тілдесуі, диалогы- қарым- қатынастың
Психологиялық сипаттарға тағы бір қосатын нәрсе, ол-адамның
Демек, тікелей тілдесуге- әңгіме, лекция, сабақ, диспут және
Сонымен қатар, экскурсия барысында адамдармен рухани қарым- қатынаста
Экскурсиялық іс- әрекетте психологияның элементтерін қолдану.
Адамның психикалық күйі-бұл психикалық іс-әрекеттің анықталған деңгейі, ол
Экскурсия жүргізуші мен экскурсанттардың әр түрлі психикалық күйде
Экскурсия жүргізушілер мен методистерді экскурсия жүргізбес бұрын мінез-
Экскурсия барысында экскурсанттардың көңіл- күйі, психикалық жайы, белсенділігі
Танымдық процесс экскурсанттардың абстрактты ойлау нәтижесінде жалғасады. Экскурсия
Экскурсия ұйымдастыруды даярлау кезінде экскурсия жүргізуші өзін- өзі
Кез келген экскурсия экскурся жүргізушіден немесе жаңа ғасы
Логикалық және психологиялық заңдылықтарды бойына сіңірген методисттер немесе
Экскурсиондық материалдың айғақты мазмұндамасымен қамтамасыз ету;
Қоғамдық аргументтерді қиындықсыз қолдану;
Тарихи оқиғаларды нақты логикалық жүйелікпен сараптай білу;
Әрбір әңгімені немесе тарихи баяндаманы құлаққа жағымды етіп
Кез келген контингент жайлы толық хабардар болу;
Әр түрлі темпераментті адамдармен тез тіл табысу.
Қорытындылайтын болсам, экскурсанттарды даярлау барысында логикалық және психологиялық
Назар аударуға ықпал ету, көңіл бөлудің кризистік жағдайлары
Кез келген экскурсияның қызықты болуы керек екендігін барлығы
Экскурсанттардың назарын өзіне аудару үшін, экскурсия жүргізушілер көркем
Экскурсияның қызықты болуының негізгі принциптері:
Экскурсияның өтілу уақыты академиялық сағат, яғни 45 минуттан
Экскурсанттардың жеке немесе ұжымы болуы;
Қызықты гидтің болуы;
Көрнекілік құралдары мен экскурсялық объектілердің көптеп болуы;
Объектілердің көрсетілім мақсаты;
Берілген контингент төңірегінде мәлімдемелер қорының болуы;
Экскурсияға қатысушылардың белсенділік танытуы.
Статистика бойынша, назар аударушылықтың төменгі деңгейі 18- 21
2 Экскурсия өткізу әдістері
2.1 Экскурсияның жұмысты ұйымдастыру әдістерін зерттеу
Практика барысында әдістердің көп түрлері қарастырылады: индуктивті, дедуктивтік,
«Әдіс» терминінің көптеген анықтамалары бар: 1) табиғат және
Экскурсия - экскурсанттардың көз алдында тұрған объектілерге талдау
Экскурсиялық қызмет – азаматтардың уақытша болатын елдегі
Экскурсия барысындағы әрекеттер екіге бөлінеді: экскурсоводтың қызметі және
Экскурсанттардың қызметі бақылау, меңгеру, объектілерді зерттеу сияқты белсенді
Экскурсоводтың қызметі бір қатар әрекеттерден тұрады, олардың бастысы
Экскурсия белгілі бір автордың шығармасы болғандықтан, әдеби шығармаға
Алғашқыда экскурсия белгілі бір практикалық мақсаттағы серуен тәрізді
Қазіргі кезде экскурсия өзінің арнайы функциялары мен белгілері,
Экскурсия функциялары оның негізгі қасиеттері болып табылады:
1. Ғылыми насихаттау функциясы
2. Ақпарат функциясы
3. Мәдени демалысты ұйымдастыру функциясы
4. Мәдени ой-өрісті кеңейту функциясы
5. Адамның қызығушылықтарын қалыптастыру функциясы
Әр экскурсия бір уақытта бірнеше функцияны атқара алады.
Экскурсияның, мәдени-ағартушылық жұмыстың басқа да формаларындай (дәріс, тематикалық
Барлық экскурсияларға ортақ функциялар:
1. Өткізу уақытының ұзақтығы бір академиялық сағаттан (45
2. Экскурсанттардың болуы (топ немесе жеке адамдар).
3. Экскурсия жүргізетін экскурсоводтың болуы.
4. Көрнекілік, көзбен көру, экскурсиялық объектілерді орналасқан жерінде
5. Экскурсия қатысушыларының алдын ала құрастырылған маршрут бойынша
6. Объектілерді көрсетуде бірізділік болуы, белгіленген тақырыптың болуы.
7. Қатысушылардың белсенді қатысуы (бақылау, меңгеру, объектілерді зерттеу).
Жоғарыда аталған жеті белгінің біреуі жоқ болған жағдайда
Бұл жалпы белгілерден басқа экскурсияның әр түрінің ерекше
- автобустық экскурсия кезінде ескерткіштерге қарау үшін автобустан
- мұражайдағы экскурсияда стендтарда орналасқан материалдармен танысу;
- өндірістік экскурсия кезінде әрекет үстіндегі объектілерді көрсету
Экскурсия өткізудің негізгі әдіс-тәсілдері.
«Әдіс» ұғымы грек тілінің «метод» сөзінен шыққан, мағынасы
Кеңірек мағынасы – алға қойған мақсатқа жетудің, белгілі
Әдіс тәсілдерді жалпы және жеке деп айырылады.
Жалпы әдіс көптеген ғылымдарды зерттеу, оқу, талап ету
Жеке әдістер обьектілерді зерттеуді, балалар мен ересек адамдарды
Экскурсиялық әдіс бірнеше аспектілерді қамтиды:
негізі ретінде
механизм ретінде
процес ретінде
Әдіс, оқылатын дәрістен қарағанда, экскурсанттарға көруге, түсінуге, есте
Экскурсиялық әдіс философияға сүйене отырып, диалектикаға тіренеді. Экскурсиялық
Не үшін экскурсия жүргізіледі?(мақсаты мен міндеті)
Экскурсия барысында қандай сұрақтар ашылады?
Экскурсияны қалай өткізу керек?
Экскурсанттардың назарын қалай аударту керек?
Экскурсия өткізудің екі бөлімі бар:
Көрсету әдісі
Әңгімелеу әдісі
Экскурсиялық әдіс осы түсініктермен тығыз байланыста. Олар экскурсияның
Кез келген экскурсяның эффективтілігі оны жүргізудің техникасы мен
Экскурсия жүргізудің әдісіне келесі талаптар қойылады:
Экскурсоводтың топпен танысуы
Экскурсанттардың автобустан шығуы, автобусқа қайта оралуы
Экскурсанттың микрофонды пайдалануы
Уақытты бақылауы
Экскурсанттардың сұрақтарына жауап беру және т.б
Экскурсия жүргізуші автобусқа кірісімен топпен танысады. Ол бар
Экскурсия жүргізуші өзінің іс-әрекеттерін белгіленген топпен қарым-қатынас ережелеріне
бастамайды. 10-20 минут созылатын үзіліс болады. Бірінші танысу
Экскурсиялық жұмысты дұрыс ойластыру кезінде оған дайындық алдын
Экскурсия сюжеті экскурсантқа алдын-ала белгілі болуы тиіс. Экскурсант
Әрбір тақырыптың өз кіріспесі бар. Егер топ құрамы
Алғашқы бақылау және экскурсиялық жұмыстағы обьектілерді көрсету.
Обьектілерді көрсету – экскурсанттарды бір немесе бірнеше обьектілермен
Көптеген топтарды көрсету әдістері құрайды. Обьектілерді көрсету оның
Обьектілерді көрсету – экскурсанттардың және экскурсоводтардың мақсатты іс
Экскурсияда көрсетудің міндеттері келесі түрде болады:
Экскурсанттардың алдында тұрған экскурсиялық обьектілерді көрсету;
Жоқ обьектілерді көрсету( суретте немесе фотода сақталған)
Сол жерде болған тарихи жағдайларды көрсету
Сол жерде болған тарихи тұлғаның іс әрекеттерімен таныстыру(
Обьекті сол кездегі уақыт бойынша көрсету.
Алғашқы бақылау әдісі. Бұл әдіс экскурсанттардың обьектінің
Обьектінің орналасқан жеріне байланысты тарихи жағдайын елестетуге;
Табиғи түрде обьектіні елестетуге;
Обьектіге белгілі баға беруге;
Қоршаған ортасы жайлы түсінік қалыптастыруға.
Екінші тәсіл экскурсоводтың қысқаша кіріспе сөздерінен басталады. Экскурсовод
Үйлесімділіктің деңгейлері. Кез келген экскурсия екі элементтің
Бұл элементтердің үйлесімділігін түсіну үшін бірнеше деңгейлерге бөледі.
Бірінші деңгей – қарапайым экскурсия, көрсету мүлдем жоқ.
Бұндай таныстыру деңгейі, тарихи жағдайлармен таныстыру жолаушы экскурсиялық
Екінші деңгейінде әңгімелеу болады, дәріс ретінде, тақырыпты ашуға
Көрсету әңгімелеуге бағынады, иллистрация ретінде қолданылады.
Үшінші үйлесімділіктің деңгейі – мұнда әңгімелеу көрсетуге
Төртінші деңгей – Көрсету және әңгімелеу үйлесімділігі экскурсиялық
Бесінші деңгей – Көрсету және әңгімелеу оптималды үйлесімділікке
Мәдени-ағартушылық жұмыстың кез келген түрінің өзіне ғана тән
Экскурсиялық іс – халық арасындағы мәдени-танымдық жұмыстың
Экскурсиялық мекемелер туристер үшін экскурсия ұйымдастярады. Жоспарлы экскурсияның
• Діни туризм арқылы халықаралық инвестицияның тартылуын қамтамасыз
• Шетел валютасының ел қазынасына түсуіне мүмкіндік береді;
• Халықты жұмыспен қамтамасыз ету жүзеге асырылады;
• Шағын және орта кәсіпкерлікті дамытады;
• Экспорттың дамуына оң әсерін тигізеді;
• Әлеуметтік–саяси жағдайға оң әсер етеді;
Экскурсиялық туризмді дамыту үшін мүмкіндіктерді зерттеу.
Діни туристер, бірінші орында қажылар саяхатқа өздері өмір
2.2 Экскурсия өткізу техникасын анықтау
Экскурсия жүргізушінің сөз шеберлігі, экскурсия жүргізу техникасы.
Экскурсиялық тақырыпты қабылдау дыбыстық және бейнелеу қатарлары бойынша
Сөйлеу кезінде тілдің мүмкіндіктерін қолдану экскурсия жүргізушісіне берілген
Сөйлеу ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Сыртқы сөйлеудің
Ішкі сөйлеу – аудиторияға хабарланатын ойды алдын-ала
Әрбір экскурсия жүргізуші ішкі сөйлеудің мүмкіндіктерін толығырақ қолдануы
Экскурсия жүргізуші экскурсия кезінде екі формаларды да қолданады,
Экскурсия жүргізушінің сөйлеу темпі мен ритмі әңгіменің мазмұнына
Экскурсия жүргізуші үшін жақсы дикция - буындарды, сөздерді
2. Экскурсия жүргізу техникасының ұғымы, мақсаты және міндеттері
Кез келген экскурсияның әсерлілігі оны өткізудің техникасына, өткізу
экскурсия жүргізушінің топпен танысуы;
объект маңында топтарды дұрыс орналастыру; экскурсанттардың автобустан шығып,
экскурсия жүргізушінің микрофонды қолдануы;
толықтай экскурсияға және тақырыпты ашуцға бөлінген уақытты ұстану;
экскурсанттардың сұрақтарына жауап беру.
Кез келген жаңа экскурсия бойынша жұмыс оның мақсатын
Экскурсия жүргізушінің топпен танысуы, ұйымдастырушы нұсқаулар
Экскурсия жүргізуші автобусқа кірісімен топпен танысады. Ол бар
Экскурсия жүргізуші өзінің іс-әрекеттерін белгіленген топпен қарым-қатынас ережелеріне
Экскурсиялық жұмысты дұрыс ойластыру кезінде оған дайындық алдын
Экскурсия сюжеті экскурсантқа алдын-ала белгілі болуы тиіс. Экскурсант
Әрбір тақырыптың өз кіріспесі бар. Егер топ құрамы
Кіріспе, негізгі тарау, қорытынды кезінде экскурсия жүргізушінің орны.
Тақырыбына, түріне және өткізу формасына тәуелсіз барлық экскурсиялардың
Әдетте, кіріспе екі бөлімнен тұрады:
Ұйымдастырушылық (экскурсия тобымен танысу және экскурсанттардың жол кезінде
Ақпараттық (тақырып туралы, маршруттың ұзақтығы мен ұзындығы туралы,
Негізгі тарауы нақты экскурсиялық объектілер негізінде, көрсету мен
Қорытынды кіріспе сияқты экскурсиялық объектілермен байланысты емес. Ол
Экскурсия жүргізуші өз орнынан экскурсия кезінде әңгіме болатын
Жаяу экскурсия кезінде экскурсия жүргізуші объектіге қатысты денесі
2.3 Мектеп оқушыларына арналған экскурсия
Оқушыларға және оқушы жастарға арналған экскурсиялардың жасалуы экскурсоводтардың
Ережеге сай, секцияда педагогикалық біліммен, балалармен жақсы жұмыс
Оқушылармен мектептердің мұғалімдерімен бірге экскурсиялардың тақырып өңдеуі талқыланады.
Мектептегі кіші балаларына арналған экскурсиялар 45 мин болады.
Экскурсияларға жұмыстың олардың оқушыларға арналған экскурсиялардың ұйымы экскурсовод
Экскурсияға балалардың дайындауы маңызды мағыналы болады. Қаншалықты олар
Экскурсия барысында ауа райы қолайсыз болған жағдайда оқушылар
Бірінші сынып оқушылармен экскурсиялық автобуста өздерінің дайындаған шофері
3 Мектеп оқушыларына арналған экскурсиялық бағдарлама құрастыу
1 күн
Тақырыбы Мазмұны Объект Уақыты
Ы.Алтынсарин – қазақтың ағартушы ұстазы Алтынсарин - әрі
Мұражай екі қабаттан тұрады. Бірінші қабатында Ыбырай атамыздың
Ы.Алтынсарин атындағы Қостанай қалалық мемориалдық мұражайы
Сағ 9°°-10°°
Суретшілер сыр шертеді Бұл көркем сурет галереясында көптеген
Сағ 10³°-11³°
Т ү с к і
А.Байтұрсынов- әдебиетші, публицист
Университетте факультеттердің толық қатарында тарихтың, ғылым мен техниканың
Қала мен облыстың оқушылары – біздің мұражайларда жиі
Бұл – қаржы және экономика факультетіндегі есептегіш техникалар
А.Байтұрсынов атындағы мұражай
Сағ 14°°-15°°
2 күн
Облыс тарихы – біздің тарих Мұражай 1915 жылы
Экспозицияның мағыналы және стилистикалық бірегейлігіне, мұражай заттарының тұжырымдық
Облыстық тарихи-өлкетану мұражайы
Сағ 9°°-11°°
Кітап-рухани байлығымыз Біздің еліміздің президенті Н.Ә.Назарбаевтың халыққа Жолдауында
1936 жылы біздің кітапхана облыстық мәртебесін алды.
1949 жылдан бастап Л.Н.Толстой есімі берілді. Кішігірім қалалық
Л.Толстой атындағы облыстық кітапхана Сағ 14°°-15°°
Отан үшін от кешкендер Жеңіс паркі өте демалуға
- №24 С.Мәуленов атындағы мектеп гимназиясы
- Ы.Алтынсарин атындағы Қостанай қалалық мемориалдық мұражайы
- Л.Толстой атындағы облыстық кітапхана
- Көркем сурет және өнер галереясы
- Қостанай облысытқ тарихи-өлкетану мұражайы
- А.Байтұрсынов атындағы мұражай
- Жеңіс саябағы
Қостанай қаласы бойынша мектеп оқушыларына арналған экскурсиялық бағдарламалар
Бірінші сынып оқушылармен экскурсиялық автобуста өздерінің дайындаған шофері
Қорытынды
«Қостанай қаласының және басқа аудандардың оқушыларын қабылдау үшін
Жалпы экскурсия сөзі латынның «экскурсио» сөзінен пайда болған.
«Экскурсия мәні» түсінігін қарастырғанда экскурсиялық процестің объективті талаптармен
Өткізу орындарына байланысты: қалалық, қала сыртындағы өндірістік мұражайларда.
Қозғалыс түрлеріне байланысты: жаяу-тауларға шығу, көл жағасы, орманға
Транспорттық экскурсия көбінесе автобус, поезд, электричка, речной-плоты катерлер,
Экскурсиялық теория-бұл «экскурсия» сөзінің бірізді дәлелдемесі, оның негізгі
Экскурсиялық қызмет – азаматтардың уақытша болатын елдегі
Оқушыларға және оқушы жастарға арналған экскурсиялардың жасалуы экскурсоводтардың
Ережеге сай, секцияда педагогикалық біліммен, балалармен жақсы жұмыс
Оқушылармен мектептердің мұғалімдерімен бірге экскурсиялардың тақырып өңдеуі талқыланады.
Осы шығармашылық жұмысым барысында метеп оқушыларына арналған экскурсиялық
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Емельянов.Экскурсоведение М,,2003
Б. В. Емельянов «В помощь экскурсоводу», М, 1976
В.Н.Вуколов.Халықаралық туризмнің тарихы және теориясы.
Қазіргі дуние географиясы.Алматы «Мектеп» 2007
Гецевич Н.А. Основы экскурсоведение М., 1988.
Р.А.Дьякова, Б.В.Емельянов, П.С.Пасечный. Основы экскурсоведения. М, «Просвещение», 1985.
Романов А.А Гография туризма.М.,2002г
Ягофаров Г.Ф., Тынчерова З.В., Сампова А.А. Экскурсоведения А.,
Қалалық әдеби саяхат. Әдістемелік үлгілер, А, 1981 ж.
http://www.turizm.ru
Методика подготовки и проведения экскурсии: Учеб. пособие. –
Герд В.В. Экскурсионное дело. Сборник статьи по вопросом
Рыщанова У.М. Организация экскурсионной работы. (методические рекомендации для
Страны и их содружества.международая энциклопедия
под.ред.Севрука М.А М.,2001
М. М. Илюхин «Особенности и средства показа в
Е.Я.Чернихова « География бойынша оқу экскурсиялары» Алматы «Мектеп»
М. М. Илюхин «Особенности и средства показа в
Основы экскурсоведения: Учеб. пособие для слушателей фак. обществ.
«Қазақстан музейлері» альбом-кітап Алматы.
http://win.mail.ru.
ҚОСЫМША
ҚОСЫМША А
Сіздер қала объектілері бойынша экскурсия жасағанды ұнатасыздарма?
Сіздерге қандай объектілер өте қатты ұнайды? Мына 3
а) Қостанай облысытық өлкетану мұражайы;
б) Ы.Алтынсарин атындағы Қостанай қалалық мемориалдық мұражайы;
в) А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетіндегі мұражайы;
3. Экскурсоводттар жоғары деңгейде, жаңаша үлгілерде экскурсия жүргіземе?
Мына мәдени орындардың қайсысына жиі барып тұрасыз?
а) І.Омаров атындағы қазақ драма театры
б) Орыс драма театры
в) «Қазақстан» кино театры
Мына табиғи орындардың қайсысында көбірек экскурсия жасағанды ұнатасыз?
а) Наурызым қорығы
б) «Сосновый бор» санаториі
в) Жайлау демалыс орны
3
Көруге
Естуге
Сезінуге
Саяхат
жетекшісі
Дағдыларын игеруге
Саяхатшыларға
ЭКСКУРСИЯ
Ынта қалыптастыру функциясы
Мәдени ой-өрісті кеңейту функциясы
Ғылыми дәріптеу функциясы
Ақпараттық функциясы
Мәдени бос уақытты ұйымдастыру функциясы
Экскурсия жүргізуші объекттердің көмегімен әсерін тигізеді
экскурсанттарға
Көруге
естуге
сезінуге
№5
№2
№4
№ 1
№24
Ы.Алтынсарин көшесі
Жеңіс көшесі
№6
А.Байтұрсынов көшесі
№3
Түрлі топтарға экскурсия жүргізу ерекшеліктері
Экскурсия өткізу әдістері
Экскурсияға кіріспе, оның құрылымы: ұйымдастырулық және ақпараттық
Бастауыш мектепте сыныптан тыс жұмыстардың педагогикалық мәні
Биология пәнін оқыту әдістері
Оқыту жұмысын ұйымдастырудың сабақтан басқа түрлері
Бастауыш сынып оқушыларының біліктерін қалыптастыруда сыныптан тыс жұмыстың ерекшеліктері
Бастауыш мектеп оқушыларының дүние танымдық білімдерін арттыруда сыныптан тыс жұмыстардың тиімді түрлері мен әдістерін анықтау
Бастауыш мектеп оқушыларының дүние танымдық білімдерін арттыруда сыныптан тыс жұмыстардың тиімді түрлері мен әдістері
Биологияны оқыту әдістемесінің пәні