Ақша қорлары
Мазмұны
Кіріспе
1 Ақша қорының теориялық аспектілері
1.1 Ақша қоры түсінігі, экономикалық мәні
1.2 Ақша қорлары мен резервтерін қолдану ерекшелігі
2 АҚ «Ферроқорытпа зауытының»
2.1 АҚ «Ферроқорытпа зауытының» жалпы сипаттамасы
2.2 АҚ «Ферроқорытпа зауытының» ақша қорын пайдалану
ерекшелігі
3 Кәсіпорынның ақша қорларын пайдалану тиімділігін
жетілдіру жолдары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Нарықтық экономика жағдайында экономикалық қызметтің барлық экономикадағы негізгі
Кез келген кәсіпорынның қаржылық жағдайы, төлем және несие
Ақша қорлары кәсіпорынның өндірістік процесіне тікелей қатысып,
Кәсіпорындардың іс-әрекеттерін қамтамасыз етудегі міндетті шарт- қолда бар
Түрлі салаларда ақша қорлары ның үлес салмағы кәсіпорындардың
Өндіріс тиімділігін арттырудың елеулі резервтері құрамына шикізат пен
Курстық жұмыстың мақсаты- кәсіпорындағы ақша қорлары мен резервтерін
Міндеттері:
Ақша қорының теориялық аспектілерін зерттеу;
Ақша қоры түсінігі, экономикалық мәнін ашу;
Ақша қорлары мен резервтерін қолдану ерекшелігін талдау;
АҚ «Ферроқорытпа зауытының» ақша қорын талдау;
АҚ «Ферроқорытпа зауытының» жалпы сипаттамасын жасау;
АҚ «Ферроқорытпа зауытының» ақша қорын пайдалану ерекшелігін көрсету;
Кәсіпорынның ақша қорларын пайдалану тиімділігін жетілдіру жолдарын анықтау
1 Ақша қорының теориялық аспектілері
1.1 Ақша қоры түсінігі, экономикалық мәні
Кәсіпорынның іс- әрекеттерін қамтамасыз етудегі міндетті шарт- қолда
Ақша қорлары - бұл кәсіпорындардың, бірлестіктердің, ұйымдардың өндірістік
Ақша қорлары ның құрылымы деп барлық жиынтығындағы олардың
Кәсіпорында ақша қорлары ның құрылымы тұрақсыз және көптеген
Ақша қорлары 2 бөлімнен тұрады:
өндірістік ақша қорлары ;
айналыс қорлары;
1- кесте. Ақша қорлары
Ақша қорлары Айналыс қорлары
өндірістік запастар Аяқталмаған өнадіріс Болашақ кезең шығындары
Қоймадағы дайын өнімдер Жөнелтілген, бірақ ақысы төленбеген тауарлар
Нормаланған Нормаланбаған
Өндірістік ақша қорлары - өндірістік процессте бір рет
Өндірістік ақша қорлары на шикізат, негізгі және қосымша
Өндірістік ақша қорлары мынадай топтарға бөлінеді:
Өндірістік запастар. Оларға- шикізат, негізгі материалдардың, отынның, қосалқы
Аяқталмаған өндіріс. Оның ішінде өз ішінде шығарылған жартылай
Болашақ кезеңдердің шығындары- жаңа өнімдерді әзірлеуге және игеруге
Айналыс қорлары- запастағы дайын өнімдер, әлі бағасы төленбеген,
Сонымен, ақша қорлары -бұл өндірістік ақша қорлары
Кәсіпорынның ақша қорлары құрылымын білу өте маңызды,
Кәсіпорынның айналым капиалының құрылымы әр түрлі себептерге байланысты
2- кесте. Мысал: Кен өндіру өнекәсібінің ақша қорлары
№ Ақша қорлары ның элементтері Олардың үлестері,%
1
2
3
4
5
6
7 Өндірістік запастар
Аяқталмаған өндіріс және өзіндік өндірістегі жартылайфабрикаттар
Болашақ кезеңдер шығындары.
Ақша қорлары (п.1+п.2+п.3).
Қоймадағы дайын өнімдер.
Жөнелтілген, бірақ ақысы төленбеген тауарлар.
Есептеулердегі ақша құралдары.
Банк мекемелеріндегі шот есептеріндегі және кассалардағы ақша қорлары.
Айналыс қорлары (п.4+п.5+п.6+п.7).
Ақша қорлары
57
17
8
82
5
7
4
2
18
100
Әр түрлі саладағы кәсіпорындардың ақша қорлары құрылымы
Кәсіпорын спецификасы. Өндірістік циклы ұзақ кәсіпорындарда аяқталмаған өндірістің
Дайын өнім сапасы. Егер кәсіпорын сұранысқа ие болмайтын,
Мамандану деңгейі;
Ғылыми- техникалық прогрессті жеделдету. Бұл фактор айналым құралдарының
Ақша қорлары құрылымына басқада факторлар әсер етеді.
Ақша қорлары ның құрамы мен құрылымын 4 белгісі
Айналым сферасы;
Элементтері;
Норма ауытқуы;
Қаржыландыру көздері;
Айналым сферасына байланысты ақша қорлары өндірістік ақша
Кәсіпорын жұмысында ақша қорлары үш сатыдан өтеді:
Ақша сатысы. Мұнда ақша өндірістік запастарға айналады. Яғни,
Өндірістік сатысы. Өндірістік запастар бірінші аяқталмаған өндіріске айналады,
Тауарлық сатысы. Дайын өнім сатылады, нәтижесінде ақша қорлары
Ақша қорлары ның бір айалымын мынадан көруге болады:
А-ӨЗ...Ө...ДӨ-А*
Ақша құралдарына (А) кәсіпорын өнім өндіру үшін қажетті
Ақша қорлары ның әр бөлігі әр түрлі мағынаға
Өндірістік запастар (шикізат, негізгі материалдар, сатып алынған жартылайфабрикаттар,
Аяқталмаған өндіріс және жеке өндіріс жартылайфабрикаттары.
Болашақ кезеңдер шығындары.
Ақша қорлары (п.1+п.2+п.3).
Қоймадағы дайын өнімдер.
Жөнелтілген, бірақ ақысы төленбеген тауарлар.
Есептеулердегі ақша құралдары.
Банк мекемелеріндегі шот есептеріндегі және кассалардағы ақша қорлары.
Айналыс қорлары (п.4+п.5+п.6+п.7).
Ақша қорлары (п.1+п.2+п.3+ п.4+п.5+п.6+п.7).
Аяқталмаған өндірістің құны оны өндіруге кететін шикізаттың (негізгі
Өнеркәсіп өндірісте сатып алынған жартылайфабрикаттармен қоса өзіндік өндірістегі
Кәсіпорынның ақша қорлары ның негізгі бөлігін- тауарлы- материалды
шикі зат
материалдар
аяқталмаған өндіріс
дайын өнім
тауарлар;
Тауарлы- материалды қор кәсіпорынның активтерінің негізгі бөлігі болып
1.Тауарлы- материалды қорды өткізудің таза құны бойынша бағалау.
Тауарлы- материалды қор берілгендері жоғалған кезде;
Олар ескірген кезде;
Тауарлы- материалды қордың бағасы төмендеген кезде.
Бұл әдіс өте аз айдаланылады.
Т.м.қ. өткізу таза құны=болжамды шамамен
құрылған сатубағасы;
2. Орташа өлшемді құнды есептеу әдісі бойынша: тауарлы-
3. ФиФО әдісі. Бірінші сатып алынған бағалары өткізілген
4. ЛиФО әдісі. Соңғы сатып алынған тауарлар бағалары
Норма ауытқуына байланысты айналым құралдары мөлшерленген ақша қорлары
Жоғары тиімділік пен ритмділік көбіне айналым құралдарының (аналым
Ақша қорлары ның мөлшері, әрқашан кәсіпорынның жұмысына қажетті,
Ақша қорлары ның мөлшерінің толмауы өндірістің қысқаруына, өндірістік
Мөлшерден көп запастар айналымнан ақша қаражаттарын бөледі, материалды-
Қаржыландыру көздеріне байланысты ақша қорлары жеке және
Кәсіпорын айналымында жеке және заемды ақша қорлары ның
Ақша қорлары н тиімді пайдалану көпшілігінде олардың қажеттілігін
Әуелі кәсіпорын құрылғанда айналым қаражаттары жарғылық қордың бір
Орнықты пассивтер:
Жалақы жөнінде ең аз ауыспалы берешек және әлеуметтік
Ақы төлеудің мерзім ішіндегі келіп түспегендегі фактурасы жоқ
Аванс және өнімге ішінара ақы бойынша тапсырыс берушілерге
Салықтардың бірсыпыра түрлері бойынша бюджетке берешегі.
Айналым қаражаттарын қалыптастырудың басқа да көздеріне пайда
Өндірістің маусымдылығы;
Тауар- материалдық құндылықтарды жеткізудің кепілділігі;
Қоймалардағы сатылмаған дайын өнімдердің қорлануы.
1.2 Ақша қорлары мен резервтерін қолдану ерекшелігі
Өндірістік запастардың негізгі элементтері бойынша, ақша нысанындағы, айналым
Н= Р*Д
Р- материалдардың ортакүндік шығыны;
Д- айналым құралының берілген элементі үшін орташа запас
Ақша қорларының орташа запас мөлшері (Д) біртекті немесе
Д= Т+С+М+Ф+П.
Ағымдағы запас- запастың негізгі түрі. Оның көлеміне келісімдер
Ағымдағы запастағы айналым құралдар мөлшері жабдықтаудың орташа циклының
Аяқталмаған өндірісте ақша қорлары мөлшері (Н) мына
Н= (В/Д)*Т*К,
В - IV кварталдың шығындар сметасы бойынша жалпы
Д – кезеңдегі күндер саны (90);
Т - өндірістік циклдың ұзақтығы, күндер;
К - өндірістегі шығындардың өсу коэффициенті;
Шығындардың әркелекі өсуіне байланысты коэффициент мына формуламен есептеледі:
K=C/П
Мұндағы, С- аяқталмаған өндірістегі бұйымның орташа құны;
П- бұйымның өндірістік құны.
Болашақ кезең шығындарының айналым құралдары мөлшері (Н) мына
Н=П+Р-С,
П- болжанған кезеңнін басына өтетін болашақ кезең шығынының
Р- келесі жылдың болашақ кезең шығыны;
С- келесі жылда өнімнің өзіндік құнын жоюға кететін
Дайын өнімнің қалдықтарына айналым құралдары мөлшері мына формуламен
Н=(B/Д)*Т
В- өндірістік өзіндік құнының келесі жылдың IV кварталына
Д- кезеңдегі күн саны (90);
Т- дайын өнімге айналым құралының мөлшері.
Айналым каиталының айналымдылық коэффициенті және бір айналым ұзақтығы-
Айналым каиталының айналымдылық коэффициенті (Кайн) зерттеліп жатқан кезеңде
Кайн = Vc/ Qоқ,
Vc- есептеу кезеңіндегі сатылған өнім көлемі;
Qоқ- есептеу кезеңіндегі ақша қорлары ның орташа құны.
Бір айналымның ұзақтығы (К) кәсіпорынға оның ақша қорлары
К= Т/ Кайн,
V- есептеу кезеңіндегі мерзім саны;
Т- мерзім уақыты.
Ақша қорлары н тиімді пайдаланудың маңызды көрсеткіші айналымға
Kе= ( Qоқ / Vс ) * 100,
Kе- енгізу коэффициенті, тиын.
100- теңгені тиынға уыстыру.
Айналымға құралдар енгізу коэффициенті (Kе)- ақша қорлары ның
Кәсіпорынның ақша қорлары н пайдалану көрсеткіштері
Материалды ресурстардың шығынын зерттеу және болжау үшін келесі
Пайдалану коэффициенті пайдаланылған шикізат пен материал көлемін көрсетеді.
ПК= тиімді шығын/материалдың шығын нормасы.
Өнім шығару коэффициенті пайдалану коэффициентіне кері көрсеткіш. Ол
ӨШК= материалдың шығын нормасы/тиімді шығын.
Шикізаттан шығарылған өнім коэффициенті жұмсалған шикізаттың құрамындағы қолданылған
ШШӨК= тиімді заттар көлемі/шикізат көлемі.
Кәсіпорында барлық материалдық ресурстарды пайдалануын көрсететін маңызды көрсеткіштері-
Мс= МЗ/ТӨ;
Мс= МЗ/Vc;
МЗ- кәсіпорындағы жұмсалған материалдар көлемі,
ТӨ- кәсіпорындағы тауарлы өнім шығарылымы,
Vс- сатылған өнім көлемі.
Өнімің материал сиымдылығының жеке көрсеткіштері:
Электросиымдылық
Мэл= жұмсалған электроэнергия көлемі/өнім көлемі;
Энергосиымдылық
Мэв= тұтынылған энергия көлемі/ өнім көлемі;
Кәсіпорынның техникалық- экономикалық көрсеткіштері
Жалпы табыс= өткізілген өнімнен түскен түсім- өткізілген өнімнің
Негізгі қызметтен түскен түсім= жалпы табыс- кезең шығындары;
Салық салғанға дейінгі жиынтық табыс= негізгі қызметтен түскен
Корпоративті табыс салығы=30%;
Салық салғаннан кейінгі жиынтық табыс=салық салғанға дейінгі жиынтық
Таза табыс= салық салғаннан кейінгі жиынтық табыс;
Өнім рентабельдігі= (таза табыс/өткізілген өнімнің өзіндік құны+кезең шығындары)*
Сату рентабельділігі= (таза табыс/өткізілген өнімнен түскен табыс)* 100;
Өндіріс рентабельділігі= (таза табыс/негізгі құралдардың орташа жылдық құны+айналым
1 жұмыскердің еңбек өнімділігі= өткізілген өнімнен түскен табыс/жұмыскерлер
1 жұмысшының еңбек өнімділігі= өткізілген өнімнен түскен табыс/жұмысшылар
1 жұмыскердің орта айлық еңбек ақысы=
1 жұмыскшының орта айлық еңбек ақысы=
Қор қайтарымдылығы= өнім көлемі/негізгі құралдардың орташа жылдық құны;
Қор сиымдылығы= негізгі құралдардың орташа жылдық құны/ өнім
Қормен қарулану= негізгі құралдардың орташа жылдық құны/жұмысшылар саны;
Амортизация суммасы = (негізгі құралдардың орташа жылдық құны*амортизация
2 АҚ «Ферроқорытпа зауытының» ақша қорын талдау
2.1 АҚ «Ферроқорытпа зауытының» жалпы сипаттамасы
АҚ «Ферроқорытпа зауыты» 1995 жылы құрылды. АҚ «Ферроқорытпа
Қазақстан Республикасының құнды қағаздар бойынша Комиссиясының шешімі бойынша,
Қазқстан Республикасы Үкіметінің 26.07.01 жылғы шешімі бойынша «АҚ
Қоғам органдары.
Қоғам органдарына жатады:
Жоғарғы орган- Толық акционерлер жиналысы;
Басқару органы- Директорлар советі;
Атқарушы органы- Правление;
Бақылаушы орган- Ішкі аудит службасы.
Қоғамның қызметі және мақсаты.
Қоғамның негізгі мақсаты- хром рудаларын, феррохромның түрлі маркаларын,
Жоғарыда көрсетілген қызметтердің барлығын Қоғам жүзеге асырады, егер
Өндіретін өнімдерінің негізгі түрлері: жоғарыкөміртекті феррохром, ферросилиций, ферросилихром,
Қазақстан Республикасы кәсіпорындары үшін ферробалқымаларының қажеттігі өте қатты
«Донской ГОКтан» басқа, негізгі, рудалы шиказаттармен (марганец рудасы,
90- шы жылдары, әріптестік байланыстардың бұзылуы мен СССР
2000 жылы ферробалқыту өндірісі 1,1 млн. тонна деңгейіне
2000 жылы, әлемдік нарығының коньюктурасына байланысты, балқытылатын балқымаларының
2000 жылы АҚ «Донской ГОК» 2,6 млн.
Ақшалай көрсеткенде 2000 жылы толығымен компания бойынша 56090,7
2001 жылдың басында Ферробалқыту Ақсу зауытында, өнімнің
2.2 АҚ «Ферроқорытпа зауытының» ақша қорын пайдалану ерекшелігі
Қоғамның жарғылық капиталы 7.903.485.000 теңге, 7.147.485 жай акцияларға
Жай акция акционерге сұрақтар шешіміне дауыс бере отырып,
Арнайы акция номиналды құннан 10 % ті дивиденд
Қоғам акцияларының құнын, санын Қоғамның Директорлар Советі, Қазақстан
Салық және бюджетке міндетті төлемдерді төлегеннен кейін Қоғамның
Жиналыстың шешімі бойынша, таза табыс, Қоғам қажеттіліктері өтелгеннен
Қоғамның акциялар бойынша дивидендтері ақшалай немесе құнды қағаздар
АҚ «ТҰК Казхромның» айналым капиталдарының қаншалықты тиімді екендігін
Жеке капитал= жарғылық капитал- төленбеген капитал- алынған капитал+
Активтердің баланстық құны= баланста көрсетілген, барлық активтер құны;
Таза ақша қорлары = ағымдағы активтер- ағымдағы міндеттемелер;
Таза табыс= салық салғанға дейінгі жиынтық табыс- корпоративті
Сатудан түскен табыс= өнімді өткізуден түскен табыс/ жалпы
Капитал табыстылығы= таза табыс/ жеке капитал;
Активтер табыстылығы= таза табыс/ активтердің баланстық ұны;
1 жәй акцияға таза табыс= (таза табыс- арнайы
1 акцияның баланстық құны= жеке капитал/ айналымдағы жәй
Кәсіпорынның ақша қорлары ның екі жылдық айналысын (2004-
3- кесте. АҚ «Ферроқорытпа зауыты» қаржылық көрсеткіштері
Жыл қорытындысы бойынша көрсеткіш 2004 2005 Өзгеру қарқыны
+, - %
Активтердің баланстық құны 39951858 47245775 7293917 120
Жеке капиал 32175435 36763040 4587605 110
Таза ақша қорлары 6430557 5155757 -1274800 80
Таза табыс 14807274 4284490 -11187198 20
Сатудан түскен табыс, % 28,02 36,39 8,37 -
Капитал табыстылығы, % 45,73 9,59 -36,14 -
Активтер табыстылығы, % 36,83 7,46 -29,37 -
1 жәй акцияға таза табыс 2058,45 493,26 -1565,19
1 акцияның баланстық құны 4071,04 4651,50 580,46 110
3- кестені талдайтын болсақ, бірінші кәсіпорынның таза табысына
Таза табыс төмендегендіктен акциялардан түсетін табыстың, капитал табыстылығының,
Енді, осы екі жыл бойынша, активтердің табыстылығының ауытқуларын
4- кесте. Бухгалтерлік баланс
Статья 2004 2005 Ауытқу
+, -
Активтер
I. Ұзақ мерзімді активтер
Аяқталмаған өндіріс 6185394 5617917 -567477
Болашақ кезеңдер шығындары 1429218 31553 -1397665
Ұзақ мерзімді дебиторлық қарыздар 373915 1412441 1038526
I- бөлім бойынша қорытынды 7988527 7061911 -926616
II. Ағымдағы активтер
Тауарлы- материалды запастар 5109204 7408100 2298896
Дебиторлық қарыз 5271909 3057265 -2214644
Болашақ кезеңдер шығындары 421611 - -
Ақша қаражаттары 1600938 366476 -1234462
II- бөлім бойынша қорытынды 12403662 10831841 -1571821
Жоғарыдағы кестені талдасақ, бірінші бөлімдегі яқталмаған өндіріске көңіл
Болашақ кезеңдер шығындары 2004 жылы 1429218 млн.тг. болса,
Екінші бөлім бойынша, тауарлы- материалды запастар 2004 жылы
Дебиторлық қарыздар көлемі өткен жылға қарағанда 2214644 млн.теңгеге
Ақша қаражаттары 2004 жылы 1600938 млн.тг. болса, 2005
(-1234462 млн.тг.).
Компания көрсеткіштерінің есептеулерін KASE мамандары жүргізді.
Кәсіпорынның пайдасы мен шығынын, өндірілген тауар, өткізілген тауар
5-кесте. Кәсіпорынның техникалық- экономикалық
көрсеткіштері
№ Көрсеткіштер өлшем бірлігі 2004ж 2005ж Ауытқу, өзгеру
+; - %
1 Өткізілген өнімнен түскен түсім Млн.тг 34112605 47929954
2 Өткізілген өнімнің өзіндік құны Млн.тг 24554972 30487588
3 Жалпы табыс Млн.тг 9557633 17447366 7889733 180
4 Кезең шығындары Млн.тг 3449815 11604472 8154657 340
5 Негізгі қызметтен түскен табыс Млн.тг 6107818 5837894
6 Негізгі емес қызметтен түскен табыс Млн.тг 15045430
7 Салық салғанға дейінгі жиынтық табыс Млн.тг 21153248
8 Корпоративтік табыс салығы % 6345974,4 1834924,2 -4511050,2
9 Салық салғаннан кейінгі жиынтық табыс Млн.тг 14807274
10 Таза табыс Млн.тг 14807274 4284490 -10522784 30
11 Өнім рентабельдігі % 52,9 10,2 -42,7
12 Сату ренабельдігі % 43,4 8,9 -34,5 -
13 Өндіріс рентабельдігі % 66,5 13,7 -52,8 -
14 Жұмыскерлер саны Адам 14238 15127 889 110
15 1 жұмыскердің еңбек өнімділігі Млн.тг 2395,8 3168,5
16 Негізгі капиталдың орт.ж. құны Млн.тг 16057612
23470238
7412626 150
17 Ақша қорлары ның орт.ж. құны Млн.тг
7770147,5
1568316.5 120
18 Қор қайтарымдығы Теңге 2,1 2,0 -0.1 90
19 Қор сиымдылығы Теңге 0,5 0,5 0 100
20 Қормен қарулану Млн.тг 1127,8 1551,5 423.7 140
Өткізілген өнімнің өзіндік құны кәсіпорында өндірістік ресурстардың пайдаланылуын
Жалпы табысқа келсек, ол өнімнің өзіндік құны мен
Кезең шығындарын қарастырсақ, шығынның жоғарылап кеткенін көреміз. 2004
Негізгі және негізгі емес қызметтерден түскен табыстар 2004
Кәсіпорынның таза табысының өзгерісін төменде келтірілген 2-
2- сурет. Таза табыс өзгерісі
Өнім рентабельділігі 52,9% дан 10,2% ке кеміді, ол
Сату рентабельділігі 34,5% ке кеміді, бұдан біз кәсіпорын
Негізгі құралдардың тиімділігін анықтайтын қор қайтарылымдығы 2004 жылы
Қормен қарулану 2004 жылы 1127,8 млн. тг, ал
Негізгі және айналым капиталдарының екі жылдағы ауытқуларын 3-
3-сурет. Кәсіпорынның негізгі және ақша қорлары ның жылдық
4- сурет. Жұмыскерлер саны өзгерісі
Негізгі капиталдың орташа жылдық құны екі жылға шаққандағы
Ақша қорлары орташа жылдық құны 2004 жылы 6201831
Кәсіпорынның қызметінің қаншалықты тиімді атқарылуы оның есепті көрсеткіштеріне
3 Кәсіпорынның ақша қорларын пайдалану тиімділігін жетілдіру жолдары
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы, оның төлем қабілеттілігі өндіріске салынған
Кәсіпорынның ақша қорлары ның айналымдылық деңгейі әр түрлі
Ақша қорлары ның айналым ұзақтығы көптеген сыртқы және
Кәсіпорынның салалық ерекшеліктері (мысалы, өнеркәсіп саласының кәсіпорындарындағы ағымды
Кәсіпорын қызметінің ерекшеліктері (өндірістік, жабдықтаушы, білім саласындағы кәсіпорындар);
Кәсіпорынның өндірістік қабілеті;
тұтынушылар арасындағы қарым- қатынастар, кәсіпорынның өніміне деген сұраныстың
Ақша қорлары н қолданудың тиімділігіне әсер ететін ішкі
Шығындарды басқару жүйесі (өндіріске қажетті материалдардың тиімді мөлшерін
Кәсіпорынның баға саясаты;
Тауарлық- материалдық құндылықтарды бағалаудың тиімді әдістерді (өндірістік, орташа
Капиталдың айналымдылығының артуы материалдық құндылықтарды басқару жүйесінің тиімділігінің
Айналым капиталдарын қолданудың тиімділігін арттырудың жолдары жоғарыда Ферроқорытпа
Алайда, аталған кәсіпорынның қызмет ерекшеліктеріне байланысты оның ағымды
Дебиторлық қарыз шоттарындағы қаражаттар ағымды активтердің айналымнан шығып
Коммерциялық есеп айырысу принципі бойынша жұмыс істейтін кәсіпорындар
Аталған ағымды активтердің құрамдас бөліктердің қолдану тиімділігін арттыру
Есеп айырысу және төлем дисциплинасын нығайту;
өзге кәсіпорындармен, қаржы мекемелерімен, салық мекемелерімен тікелей шаруашылық
келісім шарттар дисциплинасын нығайту және сәйкесінше келісім шарттағы
есеп айырысудың прогрессивті нысандарын қолдану тәжірибесін кеңейту;
Дебиторлық қарыздардар шоғырланып, тұралап қалған қаражаттарды қысқартудың маңызды
Қазақстанда шағын несиелер беретін кәсіпорындар дамуы мемлекет тарапынан
Нарықтық экономика жағдайларындағы кәсіпорындардың ағымды активтерін қысқа мерзімді
Жұмыста қарастырылған өзекті мәселе, кәсіпорындардың қысқа мерзімді өндірістік
Қорытынды
Қорытындылай келсек, ақша қорлары – бұл кәсіпорынның
Өндірістік немесе басқа коммерциялық қызметті жүзеге асырушы кәсіпорын
Ақша қорлары тек өзінің өтімділігімен сипатталып қоймай,
Айналым капиталдары меншікті, қарыз және қосымша тартылған қаражаттар
Қарыз қаражаттар негізінен алғанда банктік қысқа мерзімді несиелермен
Ақша қорлары ның тиімділігін анықтайтын бірнеше көрсеткіштерді ескерген
Ақша қорлары ның айналым ұзақтығы сыртқы және ішкі
Ал ішкі факторларына: шығындарды басқару жүйесі, кәсіпорынның баға
АҚ «Ферроқорытпа зауыт» экономикалық тиімділігін ақша қорлары н
Кәсіпорынның серіктестерінің басты міндеттері- нақты қаржыландыру көздерімен қамтамасыз
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Жолдасбаева Г.Ө., Кәсіпорын экономикасы, Алматы, Экономика-2002
Мейірбеков А.Қ., Кәсіпорын экономикасы, Алматы, Экоомика-2003
П.В. Семенович, Эффективность использования оборотных средств, Москва: Знание-1982
Грузинов В.П., Экономика предприятия. Москва- 1992
Қалдыбаев О., Экономика предприятия. Алматы, «Санат»- 1997
Прикын Б.В., Экономический анализ предприятия. Москва, 2000
Сергеев В.И., Экономика предприятия, Москва- 1997
Жатқанбаев Е.Б., Аралас экономика негіздері, Алматы- 1996
Куликов А., Экономикалық теория негіздері, Алматы- 2000
Лисициан Н.С., Оборотные средства воспроизводственныхпроцессов, Москва- 1986
Сеньков Г.В., Кредит и формирование оборотных средств. М.
Сборник , Формирование и использование оборотных средств, Рига-
Цыгичко А.Н., повышение эффективности интенсификации пройзводства. М. 1986
Семенович П.В., Эффективность использования оборотных средств. Москва, «Знание»
37
Ақша қорлары ның элементтері
Тұтыну қоры, қалыптастыру және пайдалану
Тауар-ақша қатынасы және қаржы
Тауар ақша қатынастары және қаржы
Ақша теориясы, түрлері, даму кезеңдері қызметі
Қаржы – мақсатты ақша қаражат қорларының экономикалық негізі
Кәсіпорындағы айналым капиталдарының тиімділігін арттыру
Кәсіпорынның айналым қоры
Қоғамдық өндіріс нысандары. Тауар және ақша
Қаржылық ресурстар жайлы түсінік