Кескіндеме өнерін бейнелеу өнері сабақтарында қолдану
МАЗМҰНЫ
Кіріспе...................................................................................................................
1. Бейнелеу өнеріндегі кескіндеме туралы ұғым
және оның тарихы..............................................................................................
1.1 Бейнелеу өнері және таным жүйесі...........................................................
1.3 Көрініс (пейзаж) жанрының ерекшеліктері..............................................
2. Бейнелеу өнері сабағында көне мұраларды оқыту арқылы оқушылардың
жұмыс.................................................................................................................
2.1 Бейнелеу өнеріндегі Қазақстан суретшілерінің кескіндеме жанры.................................................................................................................
2.2 Менің шығармашылық жұмысым «Қожа Ахмет Яссауи» кесенесі..............................................................................................................
3. Кескіндеме өнерін, бейнелеу өнері сабақтарында
және сабақтан тыс тәрбие жұмыстарында қолдану......................................
3.1 Кескіндеме өнерін бейнелеу өнері сабақтарында қолдану....................
3.2 Сабақтан тыс кескіндемеден үйірме жұмыстарын ұйымдастыру және
Қорытынды.......................................................................................................
Әдебиеттер........................................................................................................
Қосымшалар
Кіріспе
Тақырыптың көкейкестілігі: Бұрынғы дәуірлердің қай - қайсына да шоқтығы
Дүниені сұлулық жанрымен сезіну, көркемдік тұрғыдан тану жалпы өмір
Тельжанов шығармасында адам табиғаттың өзекті арқауы, оның мән мағынасын
Көрініс тектес бейнесі ата қонысымен бауырласып, біте қайнасқан байсалды
Көркем бейне тіршілік тынысының қыруар құбылысын түсіндіре алады өйткені,
Көркемдік қайсыбір эстетика мамандары айтқандай, дүниетану талпынысының долбарлы бастапқы
Әлем көркін бейнелеу жемісінде әр кезеңнің қайталанбас келбеті қашанда
Қоғам өмірінің келесі, кезек оқиғаларымен сабақтас пейзаж өнерінің даму
Көркемдік және ғылыми таным көрінісінің шынайы бауырластығын теориялық, логикалық
Көркем өнер жеке құбылыстардың жалпы табиғатын ашуға тырысады, ал
Көркемөнер табиғат мәнімен шұғылданғанда ол өз тұрғысынан емес «адамзат
Аңдау, аңғару түріндегі ойлау машығына жақындау көркемдік таным әрекетінің
Нанымдылық - сурет сенімділігі дейтініміз осындай жауапкершіліктен туған. Көріністік
Адам игілікті дүние құбылыстарын өзара сабақтастырып жатқан ең басты
Өнер туындысында бейнелер жаратылыс негізі сезім арқылы қабылданатын төңірегін
1. Бейнелеу өнеріндегі кескіндеме туралы ұғым және оның тарихы
1.1 Бейнелеу өнері және таным жүйесі
Ғылыми тұрғыдан тану дегеніміз - жер-жаһан шындығын, күш қуатын
Танитын адамның танылатын дүние болмысына қатынасы бір-бірінен алшақ кете
Жұмыр жерге табанын тіреген әр адам көзімен көріп көкірегімен
Ою-өрнек, бояуы түрлі-түсті, тұңғиығы терең, дамып, құбылып, бірте -бірте
«Дүниенің көрінген һәм көрінбеген сырын түгелдеп, ең болмаса денелеп
Ақынның жалынды жүрегі, өмір шындығын мейлінше саралап түсінуге талпынған
Бүгінгі әдеби өнер туындысының көпшілігіне енді әлем айдынының жалаң
Көркемдік таным үлгісінде әлемдегі тек көрнекті жер бедеріне, дүние
Көркемдік таным табиғаттың, өзіндік мүмкіндігін жетілдіре отырып, адам баласы
Суретші фантастист бірін-бірі толықтыратын ғылым мен көркемөнердің тоғысқан тобында
Тұңғыш ғарышкер - суретші Леоновтың шығармалары шынайы, шыншылдық мәнерде
Ақын - жазушылар, суретшілер,
біртұтас сұлулық, ғылыми
толықтырып, байытып бірегей
емес. Мұндай кезде детте көркемдік ой логикалық,
Дүние тану үрдісінің қарышты қадамы, шексіздігі - заттар мен
Жаратылыс шындығын нақтылы тарихи кешен тұрғысында барлап оның сан
Бұл тарапта кеңес суретшілері өзге елдер табиғатын мүсіндеу арқылы
Әлем өрісінің, заман құбылысының әлі жете танылмаған аясы кең.
Бояу ашықтығы, бейнелеу ізденістеріндегі тапқырлық, жазу мәдинеті, өмір
Бірақ соған қарамастан, қалай дегенмен, «Әлем және адам» тақырыбы
Көркемдік таным қашанда өз заманының ғылыми табыстармен сабақтас дамыған.
Табиғат құбылыстарын бағалап, сыр-сипатын саралап жете сезіну жолында жаратылыс
Шын суреткер маңдайына, міне, осының бәрін жазған, оған мол
Замандастары «орыс өнертану ғылымының қадірлі қолбасшысы» ретінде бағалаған, жан
Біртұтас дүние келбетін айқындауға ғылыммен. көркемөнердің өзара бауырластығы тақырыбы
Менделеевтің пікірінше, жаратылыс тану ғылымы мен жер бедерін бейнелеу
Табиғат көркі бұлардың қай – қайсысынан да негізгі нысана,
Көркем өнерді ғылымиландыру ұранын біздің заманымызда абстракционизм мамандарын ту
Бұл - бізге мейілінше кереғар көзқарас. Өнер үшін ғылымды,
Абстракционистер жаратылыс мағынасын тек ғылым аясында -логикалық ой желісімен
Бордың сөзімен айтқанда, ғылыми қисынды талдаудан абстракционизмнің айырмашылығы -
Ғалам көрінісінің ғажайып жұмбақ сырларын, заңдылығын, сезім байлығын, сұлулығын
Көркемдік тұрғысынан дүние сырын игеру – жаратылыс шындығына, әр
Табиғат бейнесімен біте қайнасып, бауырласып кеткен екі бірдей қатынас
Өйткені табиғатқа тән ақиқаттық қасиеттерсіз, адамның оған өзіндік жеке
1.2 Бейнелеу өнері саласындағы кескіндеме өнерінің
даму тарихы.
Кескіндеме өнер әлеміндегі орасан зор, өзіне еліктіріп әкететін, сиқырлы
Басқа өнерлердің арасында кескіндеме суретшінің қырағы көзі шалғанның бәрін
Батырлардың сауыттарының жылтырын, жібек маталардың асқан әдемілерін, көз жанарының
Ал ең ғажабы бұл емес! Бар ықыласымен берілген суретші
таң ғажайып қырағылықпен
Кескіндеменің ұлылығы менімше мынада - ол сансыз жүректерді бір
Аса көрнекті Кеңес кескіншілерінің бірі - А.Пластов кескіндеме туралы
Кескіндеме - бұл майлы бояулармен жасалған және пакет рамаға
Мұның бәрі станоктік, яғни станок та (мольбертте ) жасалатын
Кескіндеме шығармаларын орындаудың алуан түрлі техникаларын қарастыруға көшпестен бұрын
Кескіндеменің түсі. Гравюраға арналған өткен тарауда біз түс, бояулар
айқындайды, мұнда ол жетекші орынға ие болады және
Түс - кескіндеменің жаны. Шынында да реалистік кескіндеменің көркемдік
Біз шөптің жасыл, гүлдің қызыл, ал қардың ақ екенін
В. Суриковтың «Бояр әйел Морозова» атты картинасында қардың суреті
Егер заттардың «дәл өзіндей» түстерді көшірмесек, табиғаттың түстік сан
Сөйтіп суретші заттардың түсін емес, олардың түстік өзара байланысын
Нақ осы түстік қатынастарды дұрыс алу реалистік кескіндеменің негізіне
Біздің түстерді қабылдауымызға, әдемі «сабақтас» түстің пайда болуына жарық,
«Кескіндеменің бүкіл құпиясы», - дейді Б.Иогансон, көлеңкелер мен
Жарықтан басқа, түстерді қабылдауға қашықтық ауа қабаты әсер етеді.
Жылы және
1.3. Пейзаж жанры және оның ерекшеліктері
Өнердегі басты саланың бірі - пейзаж. Пейзаж дегеніміз өзі
Пейзаж тек кескіндеме саласында емес, сол сияқты графика, керамика,
Пейзажды негізінен табиғатты ғана емес, адам пішіндері, хайуанаттар дүниесі,
Енді пейзаж өнері немесе дәлірек айтқанда пейзаж жанрының қалыптасуының
Алғашқы қауымдық құрылыс кезінде, яғни неолит дәуірінің өзінде адамдар
Сонымен қатар бұл бейнелер тек жартасқа бейнеленіп қана қоймаған,
Бұл пейзаж жанрының алғашқы жазбалары ежелгі шығыста Крит жерінде,
Бұл аталған табиғат суреттерінің барлығы тек нобай немесе жоба
Жалпы орта ғасырлар Европа өнерінде, ежелгі Икон жазуы орыс
XXI - XXII ғ.ғ. пейзаж Европа өнерінде белгілі бір
Алғашқы пейзаждардың қалыптасуы, яғни белгі бере бастауы XI ғасырда
Қытай пейзаж шеберлерінің жұмысында табиғат өте поэтикалық нәзіктікпен жазылған.
Уақыт өте келе Қытай пейзаж шеберлерінің ықпалды жапон пейзаждарымен
Жалпы өнерде пейзаждың өз алдында «жанр» болып Европадағы «Қайта
Енді суретшілер картина жазғанда бір нәрседен қарап жазуға, сол
XX ғасырдың бірінші жартысында-ақ швецар суретшісі К.Вицаның «Ғажайып аулау»
Одан кейінгі суретшілердің кіші өлшемдегі картиналарында нидерландық И.Потини-рада, неміс
Итальян суретшілері Тициан, Франческо, А.Матеньи, Джорджоне картиналарында табиғат адамға
XXI ғасырдың ортасында П.Бейгеля табиғат адамзатпен бөлінбес, ажыратқысыз бірлігін
Оған мысал, суретшінің «Жыл мезгілдері», «Қар бетіндегі аңшы» (1565-екеуі
XXI ғасырда табиғатты бейнелеу нақты орнығып болып, пейзажды идеалды
Бұл ғасырда, яғни жаңа ағым классицизм қалыптасты.
Пейзаж шеберлері енді табиғатқа жаңа көзқараспен қарап, басты мақсатты
Ал француз суретшісі И. Пуссенің картиналарында мифологиялық кейіпкерлер және
Д. Веласкестің күн сәулесінің өзгеруіне байланысты ауа қабаттарының өзгеруі,
2. Бейнелеу өнері сабағында көне мұраларды оқыту арқылы оқушылардың
2.1 Бейнелеу өнеріндегі Қазақстан суретшілерінің кескіндеме жанры.
Қазақстанда кескіндеме өнеріндегі пейзаж жанрының қалыптасуы оның дамуы
Жетпіс жыл кескіндеме өнерінің дамуы мен кескіндеме мектебінің қалыптасуы
Бір кездерде діни ұғымдардың ықпалы үзіліп қалған кескіндеме дәстүрі
Бірақ 30 - 40 жылдардан бастап еліміздің көркем өнері
Өзге республикалардан әсіресе Москва мен Ленинградтан келген суретшілер
Қазақстан көркем өнерінің дамуының екінші кезеңінде 50 – 60
Қазақстан кескіндеме өнерінің бастауы осында 1879 жылы келген орыс
Бірінші ұлттық қылқалам шебері, өз творчествосында таңқаларлықтай тиянақты, табиғат
Ә.Қастеев «сұлулықты» дүниенің (түсінігі) бұлжымас қасиеті деп біліп, оны
Ал, суретшінің бейнелегіштік түйсігі арқылы үйлесімді үңірек түзеген айрықша
Ә. Қастеевтің алғашқы суреттеріне тән ерекшелігі, ол көбіне кәсіптік
20-шы жылдары Қазақстанға Н.Крутильников, Ф.Болкоев, В.Каптеров, М. Гайдукевич келді.
Республикада көркемсурет өнерінің қалыптасуына бұлар әр қайсысы белгілі мөлшерде
В. Каптеровтың заттар мен қоршаған ортаны бірегей бірлікке бейнеленген
М. Гайдуковичтің акварельмен, тушьпен салған суреттерінің жаңашылдығында күмән жоқ.
Дегенмен, анағұрлым қызу творчестволық қарқын 30- жылдарда басталған еді.
Л. Гербановский қызықты көріністер: қала әуендерінің өте әсерлі суреттерін
Адамдардың құлашты кең сермеген қызметіне таң болған Ф. Болкоев,
Бұл кезеңде суретшілер әлі бір тұтас мектеп құра алған
Алайда, оларды біріктірген нәрсе де бар- ды : ол
Табиғатқа зейінмен үңіле қарап, оның ерекшеліктер анықтау, халықтың тұрмыс
¥лы Отан соғысы жылдарында республикаға көптеген суретшілер көшіп келді.
Алайда, форма мен мазмұндық міндет атқарған күрделі шығармалар да
А. Черкасский Алматыға келгенде қалыптасқан әдісі бар, суретші еді.
Р. Вешкановтың акварельмен және пистельмен салынған пейзаждары Алматыны жаңа
«кішкентай» қуаныштары мен әсемдігін бейнелеуге ықпалды әсер еткен талғам
1943 жылы Алматыға П. Зельцман келді. Ол Ленинградтағы П.Филоновтың
Пейзаждарда соғысқа дейінгі эпикалық келбеті туған жердің суреттерімен, табиғаттың
50 жылдарда Қазақстан өнеріне Е. Говорова есімі келіп қосылды.
Еліміздің орталық жоғары оқу орындарында көркемдік білім алған жастардың
Профессионализм мен көркемдік кемел ой суретшілердің жеке дара мәнерінің
1953 жылы Ленинградтан С. Мәмбеев, Қ. Телжанов, Н.Нұрмағанбетов 1956
Туған жерге көп жылдардан соң оралған, оларға оның топырағы
Н. Нұрмағанбетов осынау таза өсімдік тәсілдерге қарамастан, ол табиғи
Әлемдік мәдениет аясында тартылған адам ретінде; Мәмбеев көптеген суретшілер
Халықтың мәдениетке жанасу, өмірдің адамгершілік негіздері жайында ойлану көптеген
Ал, М. Кенбаевтың сіңірген еңбегі басқада: ол күнделікті дәстүрлі
Республика суретшілерінің жаңа кейіпкері мен жаңа форманы іздеген әрекеті
Ш. Сариевті толғандыратын проблема басқа. Оның кейіпкерлері нағыз шеңберге
Адам мен табиғат арасындағы үйлесімділік – дәстүрлі халықтық болмыстық
Суретшілердің шығармашылығының толғақты мәселелері, олардың өнер мен өмір алдындағы
Конъюктуралық шығармашылар жазғысы келмеген көптеген суретшілер кәміл жетілген форманы
А. Дячкин офорттың мүмкіндігін анықтайды. И. Квачко гуаштың У.Әкішев,
Өнерге 70- жылдардың аяғында келген жас суретшілер де
Одан кейінгі жылдардың кескіндеме мен графикалық шығармаларындағы ескі мен
Алпысыншы жылдардың ұрпақтарымен салыстырғанда, бұл суретшілер табиғаттың мәні мен
Егер бұрын табиғат көрінісі картинасының композициясына Қазақстанда жинақталған образы
А. Ақанаевтің пейзаждарында ең қарапайым пейзаждың өзі табиғаттың динамикалық,
Камекин мен К.Дүйсенбаевтың жанрлық пейзаждарын адам мен табиғаттың үйлесімді
А. Гулиннің пейзаждарында кеңістік көріністерінің динамикалық қақтығысы табиғатты өзгертуші
Өнер өзінің бастау байлығында, ежелгі халықтың түп негіздеріне ықылас
Қазақстан өнері үшін 70 жыл онша ұзақ мерзім емес,
Міне бұдан біз Қазақстан кескіндеме өнері, сол сияқты осы
2.2 Шығармашылық жұмыс
«Қожа Ахмет Яссауи» кесенесі
Қазақстан – көне мәдениет өлкесі болғандықтан, ерте замандардан –
Осы шағын қаланың өсіп, келе – келе даңқының жайылуына
Түркі әлемінде терең рухани із қалдырған түркі халықтарының әулиесі
Ол өз ілімін уағыздау үшін ежелгі Яссы қаласын
Бұл құрылыстың бойынан бүкіл өткен ғасырлардың сәулет өнері жетістіктерін
Қожа Ахмет Яссауи Сайрам шаһарында біздің дәуіріміздің 1103 жылында
Ахметтің тұңғыш рухани ұстазы, әрі тәрбиешісі атақты шайқы Арыстан
Ол 1166 – (67) жылдардың бірінде дүние салған оны
Бүгінде Түркістандағы Қожа Ахмет Яссауи ұлы бабамыздың сүйегі жатқан
Түркиядан 1993 жылы мемлекет аралық келісім бойынша Түркістанға “Вакыф
Сондықтан болар менің дүниеге келген жерім осы киелі Түркістан
Біз енді жұмыстың жазылу барысы ондағы таңдап алынған сюжеттік
Кесенені жазбастан бұрын бірнеше кезеңдегі жаттығу жұмыстарын жүргізуіміз керек,
Одан кейінгі біздің өтетін кезеңіміз нобайларды белгілі бір жүйеге
ортасын қиып тастап (А.Дюрер методы) рамка ретінде даярлаймыз. Бұл
Жұмыстың бастапқы кезінде біз ірі көлемдерінен бастап біртіндеп жұмыстың
Жалпы алғанда, жазып жатқан картинамыздың композициялық шешімімен қатар оның
Менің орындаған шығармашылық жұмысым «Қожа Ахмет Яссауи» кесенесі
Қазіргі таңда егемендігімізді алғалы бері, жаңа буын суретшілеріміздің қатарынан
3. Кескіндеме өнерін бейнелеу өнері
сабақтарында және сабақтан тыс тәрбие
жұмыстарында қолдану.
3.1. Кескіндеме өнерін бейнелеу өнері сабақтарында қолдану әдістері.
Бейнелеу өнері шығармаларында басты нәрсе олардың бейнеленгені емес, олардың
Бейнелеу өнері алуан қырлы да алуан түрлі. Онда жүмыс
Кескіндеме - бейнелеу өнерінің неғұрлым бай әрі толысқан түрі,
жанрларға бөліну деп аталады. Жанр сөзі француздың «түр» немесе
Натюрморт өнердің дербес жанры ретінде XVII ғасырда Голландияда және
Майлы бояулармен тығыз, қою салынған голланд натюрморттарында көбіне сан
Мұндай картиналарды салдырған адам, рухани нәзік талап, талғам дейтіннің
Бірақ М. Врубельдің « Раушан гүлі» натюрмортының акварелі
Пейзаж дербес жанр ретінде, Қытайда, Жапонияда және басқа Шығыс
Сурет - болмысы зерттеудің және бейнелеудің аса маңызды құралы,
Сурет сала білу тек суретшіге қажет емес. Ол кез
Өзінің сипаты жағынан суреттер мейлінше сан алуан болып келеді.
3.2 Сабақтан тыс кескіндемеден үйірме жұмыстарын
ұйымдастыру және сабақ жоспарын құру.
Оқушылармен сабақтан тыс жүргізілетін тәрбие жұмыстары сабақтан тыс немесе
Тәбие жұмысы бірнеше бағыттар бойынша жүргізіледі. Оқушылардың оқудан бос
Оқушылардың бос уақытын дұрыс ұйымдастыруға көмектесу керек.Үйірме жұмыстары оқушылармен
Оқушылардың бос уақытын тиімді пайдалану үшін үйірме жұмыстары оқушыларға
Оқушылардың сыныптан тыс уақыттағы жұмыстары оқу мен тәрбиелеудің негізгі
1. Оқушылардың жеке қызығушылығын ескере отырып, мазмұнын және формасын
2. Оқушылардың сыныптан тыс жұмысында жан-жақты қамтуы.
3. Әр түрлі сыныптан тыс жұмыстардағы қызықты істерді өткізугде
4. Сыныптан тыс жұмыстардың қоғамға пайдалы жақтарын қарастыру.
5. Барлық сыныптан тыс ұйымдастырылған жұмыстың оқу тәрбие жұмыстарына
Сабақтан тыс үйірме жұмысындағы жетекшілер тақырып таңдауда шешім қабылдауға
Сабақтан тыс уақыттағы жұмыстарында оқушыларды қоғамға пайдалы еңбегіне ерекше
елер ұйымдастыру, сонымен қатар жоғары сынып оқушыларын ғылыми
Кескіндемеден үйірме жұмысының тақырыптық жоспары
Барлығы – 68 сағат.
Теориялық – 10 сағат
Практикалық – 58 сағат.
№
р/с
1 2 3 4 5
1.
1.1
1.2
1.3 «Кескіндеме» туралы ұғым.
Кескіндеменің орындалу техникалары
Гризайль - әдісінде гипстен жасалған геометрия лық денелерден құралған
Түс. Негізгі түстерді қолдана отырып жай заттардан құралған натюрморт.
4
8
10
1
1
2
3
7
8
2.
2.1
2.2
2.3
Тақырыптық сурет.
«Күз» тақырыбына композициялық жұмыс.
«Түркістан» тақырыбына композициялық жұмыс.
«Менің өлкем» композициялық жұмыс.
12
22
12
2
2
2
10
20
10
Үйірме жұмысының күнтізбе жоспары
№
Сабақ тақырыбы Сағат саны
Теориялық мәлімет
Көрнекі құралдар
Пән аралық байланыс
1. «Кескіндеме» туралы ұғым.
Кескіндеменің орындалу техникалары
2
Кескіндеме тарихы.
Оның ерекшелігі
иллюстрациялар
2. Гризайль - әдісінде гипстен жасалған геометрия лық денелерден
2
Бір түсте орындалтындықтан оның жарық пен көлеңкені ажырату тиімділігі.
Плакаттар
иллюстрациялар
3. Түс. Негізгі түстерді қолдана отырып жай заттардан құралған
Суық түспен жылы түстердің ерекшелігі.
Таблицалар
иллюстрациялар
4. «Күз» тақырыбына компо- зициялық жұмыс.
2
Қолданатын түстер жайында мағлұмат.
Кітаптар
иллюстрациялар
5. «Түркістан» тақырыбына композициялық жұмыс.
2
Тақырыптың композициядан ауытқымау үшін түсінік беру
иллюстрациялар
6. «Менің өлкем»композиция-
лық жұмыс.
2
Жазылатын өлкенің түстік шешімі туралы мәлімет.
Кітаптар
иллюстрациялар
Үйірме жұмысындағы сабақ жоспарының үлгісі
Сабақтың тақырыбы : «Қожа Ахмет Яссауи» кесенесі
Сабақтың мақсаты : Оқушыларды көне мұраларымен таныстыру және оның
Сабақ түрі : аралас (теориялық, практикалық)
Сабақтың көрнекілігі : Түркістан суреттері бар кітаптар, фотографиялар,
Қажетті жабдықтар : Бояу (акварель, гуашь), қылқалам, дәптер, қалам,
Сабақтың құрылымы :
1) Ұйымдастыру кезеңі.
2) Жаңа тақырыпты түсіндіру.
3) Практикалық жұмыс.
4) Жаңа сабақты бекіту.
5) Қортындылау.
Сабақ барысы :
1.Ұйымдастыру кезеңі:
а) Сыныпта тыныштық орнату;
б) Кезекшінің мәліметі бойынша оқушыларды түгелдеу;
в) Сабаққа дайындығын тексеру;
г) Үйірме сабағының тақырыбы мен мақсатын айту;
2. Жаңа тақырыпты түсіндіру:
Оқушылардың кеңістіктегі заттар мен құбылыстарды қабылдау мен геометриялық денелермен
3. Практикалық жұмыс:
Оқушыларға осы өтілген сабақты өз беттерінше орындау тапсырылады. Жұмысты
4. Жаңа сабақты бекіту:
Оқушылардың жұмыстарын бағалау үшін жұмыстарды жиып алып салыстырмалы түрде
Оқушылардың суретке деген ынтасын, қызығушылығын төмендетпеу үшін екілік баға
Сабақтың нәтижесі жақсы болуы үшін тақырыптық сурет салу сабағының
Қорытынды.
Халық бұрынғы ғылым мен білімге қолы жетпесе де сұлулықты
Өздерінің тұрмысы мен мәдениетінде олар қолөнерді мұрат қылып жетілдіре
Шеберліктің небір қыр - сырын, сан - саласын асқан
Халқымыздың сонау арғы кезеңдегі мәдени өміріне көз жүгіртіп қарасақ,
Демек, өнер әр уақытта өз қоғамының мұң - мұқтажын
Өнер халықтың салт - санасын, мәдениетін, адамзаттың эстетикалық
Көркемдік, әдемілік ұғымының өн бойына осы екі қасиеттің екеуі
Өнер үлгілері эстетикалық ғажайып мұралар сыйлай отырып, өмірде де
Қарап отырсаңыз, табиғатқа қатынас мұрағияты өте ұзақ тарихи даму
Табиғатқа мәңгілік бақыт дамыту, жасартып, жаңартып жасаған ие -жаратылыстың
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Тарақты Аселеу «Көшпенділер тарихы» Алматы «Атамұра Қазақстан»
2. «Бүгінгі Қазақстан» Республика суретшілерінің шығармаларында Алматы Өнер 1983ж.
3. Ә.Қастеев. Альбом. Алматы. 1978ж.
4. Ө. Жәнібеков. Қазақ қолөнерінің мәдениеті. Алматы. 1977ж.
5. Е. Жиенбаев зергерлік өнерінің әліппесі. Шымкент. 1994ж.
6. Б. Зауырбекова. Альбом. 1990ж.
7. Қазақ ССР Қысқаша Энциклопедиясы 4-том Алматы. 1993ж.
8. Ә. Мағұлан. Қазақтың сәндік қолданбалы өнері 1-2 том
9. С. Төленбаев. Ою салуға үйрене біл Алматы. 1993ж.
10.Е. Зарисовик. Казахский народный орнамент М. 1969ж.
11.Казахская национальная одежда. А. Жалын. 1976ж.
12.Н. Қастеев. Альбом. 1976ж.
13.С. Қасиманов Қазақтың сәндік қолданбалы өнері. А. Өнер 1966ж.
14. А.Х. Маргулан Древняя культура Центрального Казахстана. Алматы.
15. А. Маргулан., Т.Басенов Архитектура Казахстана. Алматы. 1959ж.
16. «Советтік Қазақстанның бейнелеу өнері» Алматы. Өнер. 1990ж.
17. Ералин Қ., Халмуратов Ж. «Қазақстанның бейнелеу өнері шеберлері»
18.Шипанов А.С. «Әуесқой жас суретшілермен мүсіншілерге» Алматы «Мектеп» 1989ж.
19. Е.Шорохов Композиция Москва. «Просвещение» 1986ж.
20. Е. Каменова «Кемпірқосақтың түсі қандай?» Алматы 1981ж.
21. Ералин Қ., Тастемиров К., «Бейнелеу өнері сабақтарында оқушылардың
22. Ростовцев Н.Н. Методика преподавания ИЗО в школе.
3
Бейнелеу өнері сабағында акварель техникасын қолдану арқылы оқушылардың шығармашылық әрекетін қалыптастырудың педагогикалық тиімді шарттарын теориялық тұрғыдан негіздеп, әдістемелік ұсыныстар жасау
Табиғат көріністерін бейнелеуге оқушыларды үйретудің тиімді әдістері
Бейнелеу өнерінің пейзаж жанры
Абстракция туралы ұғым
Бейнелеу өнері сабақтарында оқушыларға дизайнерлік іскерліктерді үйрету жолдары
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Бейнелеу өнерінің оқу курсы
Бейнелеу өнерінен үйірме жұмыстарында оқушыларды табиғатты бейнелеуге үйрету
Бейнелеу өнері және сызу
Сыныптан тыс жұмысты ұйымдастыру