Жылуалмастырғыштан шығардағы мұнайдың температурасы


Мазмұны
Аннотация
Мазмұны
Нормативтік сілтемелер
Анықтамалар
Қысқартулар мен белгілеулер
Кіріспе
Ғылыми-зерттеу бөлімі
Жобаланушы объект конструкциясы бойынша әдебиеттік-патенттік шолу және инновациялық
Негізгі объектіні қабылдау тұжырымдамасы.
Негізгі объект конструкциясын баяндау
Технологиялық бөлімі
Технологиялық схема және процестің сипаттамасы
Материалдық және жылулық баланстар
Технологиялық жабдықтарды қабылдау
Негізгі объект бойынша есептеулер
Технологиялық, жылулық және гидродинамикалық есептеулер
Түйіндер мен бөлшектерді беріктікке және тұрақтылыққа есептеу
Машина-аппаратжасау, жөндеу және монтаждау технологиясы (таңдау бойынша)
Тіршілік қауіпсіздігі
Қоршаған ортаны қорғау
Экономика және бизнес-жоспарлау
Қорытынды
Әдебиеттер
Спецификация
Аннотация
Бұл дипломдық жұмыста С–100 секциясының ректификациялау блогындағы 230-300оС
Дипломдық жұмыстың сызба бөлімі А1- форматқа сызылған
- кіріспе бөлімінде жалпы мұнай өндірісінің даму
- ғылыми-зерттеу бөлімінде негізгі объектіні қабылдау тұжырымдамасы, конструкциясын
- технологиялық бөлімде технологиялық схема мен процес
- тіршілік қауіпсіздігін қорғау бөлімінде қондырғымен жұмыс істейтін
- қоршаған ортаны қорғау бөлімінде атмосфераға шығарылатын зиянды
- экономикалық бөлімінде өнімнің өзіндік құны, калькуляция,
Жұмыстың графикалық бөлімінде келесі сызбалар берілген:
Өндірістің технологиялық схемасы көрсетілген технологиялық сұлба, Жылуалмастырғыштың жалпы
Диплодық жұмыс «Ректификациялау блогындағы суыту жылуалмастырғышындағы жылуалмасу процесінің
Дипломдық жобалаудың сызу бөлімі А1- форматқа сызылған 6-бет
Берілген дипломдық жоба 109 бет есептеу-түсіндірме жазбадан,
Бұл курстық жобада төмендегі нормативті сілтемелер қолданылды:
МЕМСТ 10679-76 Компоненттік құрамды анықтау.
МЕМСТ 2177-87 Тұрақсыз бензиннің фракциялық құрамын
МЕМСТ 11011-85 Күкіртсутек мөлшерін анықтау.
МЕМСТ 6521-79 Лап ету температурасын анықтау.
МЕМСТ 19211-73 Мыс пластинкасында коррозияны анықтау.
МЕМСТ 2477-85 Мұнай өнімдері құрамындағы су
МЕМСТ 6511-69 Кинематикалық тұтқырлықты анықтау.
МЕМСТ 20287-74 Мұнай өнімдерінің қату температурасы.
МЕМСТ 3985-79 Қышқылдықты анықтау.
МЕМСТ 19121-79 Жалпы күкірт мөлшерін анықтау.
МЕМСТ 6856-75 Корреляция индексін анықтау.
МЕМСТ 3100-85 Тығыздықты анықтау.
ҚНжЕ ІІ-90-81 Өндірістік кәсіпорындардың өнеркәсіптік ғимараттары.
Жобалау шараттары.
ҚНжЕ ІІ-106-79 Мұнай және мұнай өнімдерінің қоймалары. Жобалау
ҚНжЕ 2.04-08-86 Жылуты жүйесі, вентиляция және ауаны кондиционерлеу.
Жобалау шарттары.
ҚНжЕ 2.09.03-85 Ғимараттар мен құрылғылардың өртке қарсы жобалаудың
шарттары.
ҚНжЕ ІІ-89-90 Өндірістік кәсіпорындардың бас жоспары. Жобалау шарттары.
ҚНжЕ ІІ-4-79 Өндірістік бөлмелердегі жарықтандыру шарттары.
МЕМСТ 12.1.021-80 Өрт қауіпсіздігі.
МЕМСТ 12.4.103-83 Арнайы киім.
МЕМСТ 12.1.005 76 Өндірістік жұмыс бөлмелеріндегі метеорологиялық
МЕМСТ 12.1.003-73 Шу және вибрация.
СН-245-71 Өндірістік кәсіпорындарды жобалаудың санитарлық шарттары.
ПТУС-02-62 Ғимараттар мен құрылғылардың, аппараттардың ара қашықтығы. Өртке
Анықтамалар
Ректификация – қайнау температуралары бойынша бір бірінен ерекшеленетін
Флегма – ректификациялық колоннаның қалыпты жұмыс істеуі үшін
Мұнай - көміртегілер қоспасы болатын, жанатын майлы сұйықтық;
Эвапорация – пеште немесе жылуалмастырғышта қыздырылған қоспаны булы
Дистилляция немесе айдау деп бір бірінен, сонымен қатарбастапқы
Сутекті газдың берудің жиілігі (немесе рециркуляциялаудың жиілігі) деп
Жөндеу аралық цикл – сағатта көрсетілген екі жөндеу
Жөндеу аралық кезең – кезкелген түрдегі екі жөндеулер
Жөндеу циклының құрылымы – жөндеу аралық циклдағы орындалатын
Белгілеулер мен қысқартулар
Бұл курстық жұмыста төмендегі белгілеулер мен қысқартулар қолданылды:
Қысқартулар:
СНиТ – санитарлы нормалар және талаптар
ЭЛТС- электротұзсыздандыру.
МЕМСТ– мемлекеттік стандарт
ТЖК – табиғи жарықтандыру коэффициенттері
ТН – құбырлы торлары қозғалмайтын
ТК – қаптамада температура теңестіргіші бар
ТП – басжағы қозғалмалы
ТС – қозғалмалы басы сальникпен
ТУ – U – тәрізді құбырлы
Белгілеулер:
– орталогарифмді температуралық күш
– құбыр бетінің қалыңдығы
– жылу ағынының тығыздығы
– Грасгоф саны
– төсемнің орташа диаметрі
– Рейнолдьс саны
– нормативті мүмкін кернеу
– гидравликалық сынаудағы мүмкін кернеу
– гидравликалық сынаудағы байқау қысымы
u – нормативті қуыс
– ұзындық
– төсемнің сыртқы диаметрі
– фланецтің сыртқы диаметрі
– фланец биіктігі
– болттың есептемелі ұзындығы
– қатаңдық коэффициенті
– фланецтердің икемділігі
– төсемнің икемділігі
– жұмысшы жағдайдағы болттық жүктеме
– ию моменті
– фланец сақинасындағы шеңберлік кернеу
– фланецтік қосылыстың герметикалық шарты орындалады
s/ – қабырғаның қалыңдығы
h – биіктік
«ПКОП» ЖШС - «ПетроКазахстан ойл Продактс» жауапкершілік шектеулі
серіктестігі
АВҚ - атмосфера-вакуумдық құбырлы қондырғы
ЛК-6у -жылына 6 млн.т мұнай өңдейтін құрама эмбебап
ББФ - бутан-бутиленді фракция
ЖЭО - жылу электр орталығы
ШТ - шартты тұтқырлық
ТШ - техникалық шарттар
ССТ - салалық стандарт
К-1, К-2 - колонналар
Т-1 - жылуалмастырғыш
Н-1 -сорап
КХ-1 - ауа конденсаторы
ЦК-201-1 3 - ортадан тепкіш қыздырғыш
Е-1 - сыйымдылық
ИТК - шын қайнау температурасы
КЕО - табиғи жарықтандыру коэффициенті
МӨЗ - мұнай өңдеу зауыты
МХЗ - мұнай химиясы зауыты
МЭА - моноэтаноламин
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі ҚР Президентінің Қазақстан халқына
Мұнай газ өңдеу өнеркәсіптерінің екіншілік процестерді едәуір ауқымды
ЛК-6у кешенін іске қосу бірнеше кезеңге созылды. 1984
Мұнай өнімдерінің сұрыпталымына бензиннің түрлі сұрыптары (Aи-80, Aи-85,
«ПетроҚазақстан» компаниясының сондай-ақ «ҚазТрансОйл» Шығыс филиалының құбыр өткізгіш
Мұнай өнімдері маркетингінің басым бағыттары ішкі нарық, атап
Компанияның мұнай өнімдерін ішкі нарықта тұтынатындар ірі және
«ПКОП» ЖШС шығаратын безиндер мен дизельдік жанармайдың барлық
Өнеркәсіпте шығарылатын өнімнің сапасына аса назар аударады, барлық
ЛК-6у кешені қондырғысының 100-секциясы мұнайды тұзсыздандыру және атмосфералық
Бұл– дипломдық жұмыстың (жобаның) мақсаты «Петро Казахстан Ойл
Алға қойылған мақсатқа жету үшін жұмыста келесі мәселелер
Жылуалмастырғыштың жұмысын талдау және конструктивті кемшіліктерін анықтау;
Анықталған кемшіліктер бойынша инновациялық шешімдерге шолу жасау және
Заманауи технологилық талаптарға жауап беретін озық инновациялық шешімдерді
1. Ғылыми-зерттеу бөлімі.
1.1. Жобаланушы объект конструкциясы бойынша әдебиеттік-патенттік шолу және
Жылу алмасу процестері, конструкциялары әр түрлі жылу алмастырғыштарда
Бетті аппараттарда жылу тасымалдағыштарға (орталарға) жылу өткізгіш материалдардан
Бетті жылу алмастырғыштар рекуперативті және регенеративті
Өнеркәсіптерге ең көп таралған түрі үздіксіз жұмыс істейтін
Жұмыс орталарының ағымына қарай бұл аппараттар бір бағытты,
Материалдар конструкциясына байланысты металды және металл емес (кей
Дайындау технологиясының және конструкциясының қарапайымдылығына қарай ең кең
Жылу алмастырғыштар өндірістің барлық салаларында пайдаланылады және қызметіне
1.1.1 – сурет. «Құбыр ішінде құбырлы» типті
жылу алмастырғыш.
Екі құбырлы «құбыр ішінде құбыр» типті жылуалмастырғыш (9930-67
Жылу тасымалдағыштардың бірін (әдетте жоғары қысымдағысы) ішкі құбыр
Құбыр және құбырлар арасындағы кеңістіктердің көлденең қималарының аздығына
Қос құбырлы жылуалмастырғыштың артықшылығы: жылу беру коэффициентінің жоғарылығы,
Кемшіліктері: Өлшемінің үлкенділігі, құбырлар арасындағы кеңістікті тазалау қиындығы;
Спиральды жылуалмастырғыш. (1.1.2-сурет) Екі жұқа табақты металл 1,2
1,2 – спираль етіп оралған табақша металл; 3
1.1.2 – сурет. Спиральді жылу алмастырғыш.
Сонымен аппарат ішінде бір-бірінен бөлінген ені 2-8 мм
Спиральды жылуалмастырғыштардың артықшылықтары ықшамдылығы, гидравликалық кедергісінің аздығы және
Бұл аппараттардың кемшіліктері дайындаудың және жөндеудің қиындығы, 1МПа-дан
Пластиналы жылу алмастырғыштар (1.1.3-сурет) бөлек пластиналардан 7, екі
а
1 – жылжымайтын плиталар; 2,8 – бірінші жылу
1.1.3 – сурет. Пластиналы жылу алмастырғыш.
Жылу тасымалдағыштар кіретін және шығатын құбыршалар 2,8 және
Пластиналарды жұқа болаттан (қалыңдығы 0,7 мм) штамптап дайындайды.
Пластиналы жылуалмастырғыштарда жылутасымлдағыштар қарама қарсы ағында, бір бағытта
Олардың кемшіліктері: жоғары қысымда қолданылу мүмкін емес (1
Сырттан сумен шайылатын бірімен бірі қалаштар арқылы жалғасқан
1 – түзу құбырлар; 2 – тарнау; 3
4 – рама; 5 – су жиналатын астау.
1.1.4 – сурет. Сұйықпен шайылатын жылу алмастырғыш.
Сығылатын сұйық төмендегі құбырға беріліп, жоғарғысынан шығарылады. Тарнау
Артықшылығы: жасалуы, орнатуы, тазалануы және пайдалануы оңай.
Кемшілігі: өлшемдері үлкенділігі, судың көп мөлшерде булануы.
1.1.5 – суретте ТП типті қаптама құбырлы жылуалмастырғыш
Сол жақ құбырлы торы 4 қаптама 5 мен
1 – жалпақ қақпақ; 2,15 – су кіретін
3 – бөлгіш камерасы; 4,11 – құбырлы торлар;
1.1.5 – сурет. ТП типті көлденең екі жолды
Жылуалмастырғыштардың бөлшектері мен түйіндері жұмыс ортаның түріне қарай
Аппарат корпусы цилиндрлі қаптама ретінде жалпақ материалдардан жасалады.
І з д е н і с
Патенттік зерттеулер жүргізуге тапсырма №
Ізденіс басталуы _______ Ізденістің аяқталуы _______
1.1.1 - кесте
Ізденіс нәтижесінде таңдап алынған патенттік библиографиялық тізімі
Өнертабыс аталуы Ізденіс жүргізіл-ген елдер Жіктеу индекстері Қай
сала фондысы, мекеме фондысы Ақпарат көздері
Ғылыми -техникалық құжаттың аты, жариялану уақыты, көрілген шектері
бюллетеннің,
журналдың
аттары,
жариялану
уақыты, көрілген шектері
1 2 3 4 5 6
Тік қаптама құбырлы жылуалмастырғыштың жылуалмастыру құбыры Ұлыбритания F
Жылуалмасу құбыры Ресей F 28 F 1/42 ОҚОҒТК
Жылуалмасу құбыры КСРО F 28 F 1/42 ОҚОҒТК
Жылуалмасу құбыры АҚШ F 28 F 1/42 ОҚОҒТК
Жылуалмасу құбыры КСРО F 28 F 1/16, 1/42
Мезгіл ______ Жоба авторының
1.1.2 -кесте
Ізденіс нәтижесінде таңдап алынған материалдардың библиографиялық тізімі
Жіктеу индексі Өнертабыс атауы Қорғалатын құжат номері Мемле-кет
1 2 3 4 5 6 7
F 28 F 1/08 Тік қаптама құбырлы жылуалмастырғыш-тың
№.4188451
01.12.1986 Ұлыбритания Ю.М.Бродов, П.Н.Плотников, К.Э.Аронсон, А.Ю.Рябчиков, В.К.Купцов 15.08.1988
F 28 F 1/42 Жылуалмасу құбыры АК
№.4842815
25.06.1990 Ресей А.И.Голованов, В.М.Мурнин, М.Д.Мацулевич, В.А.Тихомиров 30.10.1993 Өнертабыс
F 28 F 1/42 Жылуалмасу құбыры АК
№.4300609
31.08.1987 КСРО Г.А.Дрейцер, В.К.Мигай, А.В.Михайлов, Е.С.Левин, В.А.Пермяков 23.04.1989
F 28 F 1/42 Жылуалмасу құбыры АК
№.4494255
17.10.1988 АҚШ И.Ф.Демченко, А.Г.Серков, И.В.Горбатенко, Ю.А.Волобуев 15.09.1991 Өнертабыс
F 28 F 1/16, 1/42 Жылуалмасу құбыры АК
№.3822170
10.10.1984 КСРО В.И.Гомон, П.Г.Остапущенко, Г.А.Дрейцер, Э.К.Калинин 07.04.1986 Өнертабыс
Мезгіл ____ __
Келісілген жоба жетекшісі: ___________________________________
1.1.3 - кесте
Айқындалған ұқсастықтар өрнегі (сызбасы)
Жіктеу индексі Өнертабыс атауы, өрнегі (сызбасы) Қорғалатын құжат
1 2 3
F 28 F 1/08 Тік қаптамалы құбырлы жылуалмастырғыш-тың
№.4188451
01.12.1986
F 28 F 1/42 Жылуберу және гидравликалық кедергісінің
№.4842815
25.06.1990
F 28 F 1/42 Құбырдың сыртқы бетінде параллельді
№.4300609
31.08.1987
F 28 F 1/24 Жылуалмасу құбырындағы барлық кескіндемеде
№.4494255
17.10.1988
F 28 F 1/16, 1/42 Сыртқы бетінде сақиналы
№.3822170
10.10.1984
Студент____________________________________________________
(қол таңбасы, аты, фамилиясы)
Келісілген жоба жетекшісі _____ ______________________________
(қол таңбасы, аты, фамилиясы)
1.2. Негізгі объектіні қабылдау тұжырымдамасы.
Жылуалмасу құбырларының орнына көлденең ойыстары бар құбыр
1.2.1 – сурет. Көлденең ойыстары бар құбыр.
Осы құбырға төменде есептеулер жүргізілді.
Суытылатын фракций 230÷350°С, көлденең орналасқан қаптама құбырлы жылуалмастырғыштың
Тегіс құбырдан жасалған, жылуалмастырғыштың жылуалмасу бетінің ауданын табу.
Тегіс құбырды көлденең сақиналы турбулизаторлық құбырға алмастырғандағы
230-350°С фракцияның орташа температурасы
.
бойынша 230-350°С фракцияның физикалық тұрақтылықтарды анықтаймыз
Мұнайға қарай жылу ағыны
. (1.2.1)
Жылуалмастырғыштан шығардағы мұнайдың температурасы
. (1.2.2)
Орталогарифмді температуралық күш
. (1.2.3)
Көміртекті болаттың жылуөткізгіштігі
Құбыр бетінің қалыңдығы .
Формула бойынша жылуберу коэфиценті
Жылу ағынының тығыздығы
(1.2.5)
230-350°С фракция қабырға бетінің температурасы
(1.2.6)
Мұнай қабырға бетінің температурасы
(1.2.7)
Құбырдағы 230-350°С фракцияның орташығындық жылдамдығы
(1.2.8)
230-350°С фракция үшін Рейнольдс саны
(1.2.9)
Біріншілі жақындағын онда
Беттің температурасы бойынша 230-350°С фракция үшін Прандтля
230-350°С фракция үшін Грасгоф саны
(1.2.10)
230-350°С фракция үшін Нуссельт саны
(1.2.11)
230-350°С фракция бетінен қабырғаға берілетін жылу беру коэффиценті
(1.2.12)
Мұнайдың орташа температурасы
(1.2.13)
бойынша мұнайдың физикалық тұрақтылығы
Құбыр аралық кеңiстiктiң көлденең қимасының ауданы
(1.2.14)
Айырбастың бетi үшiн құбыр аралық кеңiстiктiң баламалы диаметрi
(1.2.15)
мұнда .
Орташа шығынды құбыр аралық кеңістіктің мұнай жылдамдығы
(1.2.16)
Мұнай үшін Рейнолдьс саны
(1.2.17)
Мұнай үшін Грасгоф саны
(1.2.18)
Мұнай үшін Нуссельт саны
(1.2.19)
Мұнай қабырғасынан жылу беру коэффициенті
(1.2.20)
Жылу беру коэффициенті
(1.2.21)
Жылу беру коэффициенттiн есептеуiндегi қателік
, т.е. ≈6%.
Жылуалмасу беті
(1.2.23)
Жылуалмастырғыштың құбырының ұзындығы
. (1.2.24)
Құбырлардағы 230-350°С фракция қозғалысының тәртiбi - ламинарлық,
Көлденең сақиналық турбулизаторы бар құбырлардың қолдану жағдайдағы жылу
(1.2.25)
Көлденең сақиналық турбулизаторлары бар құбырлардың қолдану жағдайындағы орташа
. (1.2.26)
1.3. Негізгі объект конструкциясын баяндау.
Жылу алмасу процестері, конструкциялары әр түрлі жылу алмастырғыштарда
Бетті аппараттарда жылу тасымалдағыштарға (орталарға) жылу өткізгіш материалдардан
Дайындау технологиясының және конструкциясының қарапайымдылығына қарай ең кең
Жылу алмастырғыштар өндірістің барлық салаларында пайдаланылады және қызметіне
1.3.1 – суретте ТП типті қаптама құбырлы жылуалмастырғыш
Сол жақ құбырлы торы 4 қаптама 5 мен
Химия және мүнай өңдеу өндірістерінде 2 – 6
1 – жалпақ қақпақ; 2,15 – су кіретін
3 – бөлгіш камерасы; 4,11 – құбырлы торлар;
1.3.1 – сурет. ТП типті көлденең екі жолды
2. Технологиялық бөлім
2.1. Технологиялық схема және процесстің сипаттамасы
Мұнай күрделі өзара ерітінді органикалық заттардың байланысын
Мұнайды фракцияларға бөлу қайнау шегімен жүреді.
Бірінші бағана газдың жеңіл фракциясының бөлінуі үшін қызмет
Негізгі атмосфералық бағана, жоғарғы және төменгі азықтан
Әрбір жақты ұзындық өзіндік ұзындық бағанасына бағытталады, онда
Судың қатысуында жоғары температурада күкүртті сутек металлмен аппаратқа
Fe + H2S ( FeS + H2
FeS +2HCl ( FeCl2 + H2S
ЭСТҚ-АҚ қондырғысының хлорлысутек корозиясына ұшырауын
Додикор хлорлы сутекпен және күкіртті сутекті реакция байланысады:
H2S + R-NH2 ( (R-NH3)2 S
H2S + R-NH2 ( (R-NH3)SН
НСl + R-NH2 ( (R-NH3) Сl
Реакции азығы Е-102 рефлюксты сыйымдылықтан дренажды сумен
230-350ºС фракция аппаратқа 320ºС температурада 2 құбырша арқылы
1 – жалпақ қақпақ; 2,15 – су кіретін
2.1.1 – сурет. ТП типті көлденең екі жолды
2.1.2 – сурет. С-100 секциясының технологиялық схемасы.
ЭСТҚ блогынан екі параллел ағынмен құрғаған және
Бірінші ағымдағы мұнай Т-107 (мұнай-фр.230-300ºС), Т-112 (мұнай
Екінші ағындағы мұнай Т-108 (мұнай-мазут), Т-109 (мұнай 3-ші
Үшінші ағындағы мұнай Т-133 (мұнай-фр.300-360ºС) жылуалмастырғыштың тұрбалық кеңістігінен
Ағын F-101-1,2,3 позициясында реттеушілермен мұнайды К-101 бағанасының деңгейіне
Екі ағындағы мұнайды қыздырудан соң К-101 бағанасының 8-ші
Бұдан басқа мұнайдың (6-15%) бір бөлігі К-101 бағанасының
К-101 фр.НК-100ºС бағанасының үстінен, ХК-101÷105, 101А, 105А
ХК-101-105, 101А, 105А кейін ағынның температурасы Т-121-1
К-101 бағанасының үстінгі тәрелкасынан бастап корозияны бәсеңдету және
Е-101 сыйымды ыдысынан Н109 (Н-109А) сорғысымен фракция НК-100ºС
L-120 клапан реттеуіші арқылы, Е-101 сыйымдылықтан
Конденсирленбеген газдар Е-101- ден реттеуіш клапан қысымы.
Р-102 сонымен қатар фр. НК-140 0С –мен
К-101 , Е-101 жүйесіндегі қысым Р-102 реттегішімен реттеледі.
Күкіртті сутек суы Е-101 сыйымдылығына бөлінеді және
Е-101 сыйымдылығында судың дәрежесі L-116 реттеуішімен ұсталады, оның
Қызғаннан соң «ыстық ағын» екі трансферлі сызықпен П-101/1
Бағананың температурасы Т-122-24 термопара поз.-бен тіркеледі. Тұрақты
370(С- қа дейін тұрақты мұнай П-101 пешінен екі
Бағанының астында температура термопармен поз. Т-122-4 қатады.
К-102 бағананың үсті газ, фр. НК-140(С,
К-102 жоғарғы тарелкелердің коррозиясының қысымы және конденсатор
Е-102 сыйымдылығы НК-140 0С фракциясынан судың бөлінуі жүреді.
К-102 бағананың үстіңгі қысымы Р-103 реттеуішпен тұрақтанады,
Шығынды жылу К-102 бағанасы циркуляциялық суарумен шешіледі
1-ші ЦБ 37 –ші тәрелкеден Н-115 (Н-116) сорғыштарымен
2-ші ЦБ 25 тәрелкеден К-102 бағанасына Н-117,
3-ші ЦБ саңырау тәрелкесінен Н-174 (Н-175) сорғыштарынмен енеді
К-102 бағаналардан үш жақты погондар шығарылады: фр.140-205(С, фр.180-230(С,
Жеңіл фракциялардан буландыру үшін К-103/1 бағаналардың астында
Тәрелкенің астындағы температура 140-205(С фракцияны таңдауда К-102- ден
К-103/1 фр.140-205(С астынан Н-114 (Н-121) сорғыштарымен өтеді
бағана арқылы F-117 шығын реттегіші араластыру
бағана арқылы F-115 шығын реттегіші
Фр.180-230(С 28-тәрелкеден 10-шы тәрелкеге орташа секцияда буландырғыш қақпашаға
К-103/2 дәрежесі L-109 құрылғысымен реттеледі, олардың клапандары К-102
Қайнату үшін жеңіл фракциялар К-103/2 астынан қыздырылған сулы
клапан арқылы – шығын реттегіші поз. F-116
Клапан арқылы-шығынды реттегіш поз. F-119 232/1,2- паркіне және
Клапан арқылы- шығынды реттегіш поз. F-119 фр.230-300(С-мен
Фр. 230-300(С - 14,16 тәрелкеден буландыру К-103/3
Тәрелкенің астындағы температура фракциялардың таңдауы 230-300(С II циркуляциялық
К-103/3 фр.230-300(С астынан Н-122 (Н-123) сорғыштармен шығады және
300/1 секциясына 300-360(С – фракциямен қоспасы,
клапан арқылы- шығынды реттегіш поз. F-120 Р-232/1,2 жиналу
ұстатқыш бойынша линияға гидротазартылған дизель отына және
Фр.230-300(С температурасы Х-125/1- ден соң поз. Т-171-1-
300-360(С фракциясы (13) бітелуі арқылы
300-360(С фракциясының шығыны массалық шығын счетчигі арқылы бақыланады.
Схемамен бітелген К-102 тәрелкемен 300-360(С фракцияның Н-122, Н-123
К-102 бағана астына қыздырылған сулы (ПП-5) буы
Мазут К-102 бағананың астынан Н-124 (Н-125,Н-125А)
Бірінші ағын Т-110,Т-111 жылу алмасу арқылы тартылады.
Мазуттың екінші ағыны Т-111А, Т-110А жылу алмасулар
Тұздалмаған Т-108 мұнайдың және Т-106 шикізат мұнайының қыздыруы
қазанды отын паркінде № 311/1-6, 314/1,2
УВПМ
жеңіл термокрекингті құру үшін
Мазуттың шығыны құрылумен бірге F-188, F-189
2.2. Материалдық және жылулық баланстар
Q = 580000,0т/жыл
Кесте 2.2.1- ЭСТҚ – АҚ қондырғысын материалдық тепе-теңдігі
Өнімдердің аталуы мұнайға шығымы,% мас. кг/сағ т/тәу т/жыл
Түскені:
1) Шикі мұнай
2) Тұздар мен сулар
100,0
1,0
747731,5
7477,31
17945,5
179,45
5742574,2
57425,7
Барлығы: 101,0
Алынғаны:
Көмірстекті газ
Тұрақсыздандыру басы
62-1800С бензин фр.
180-2400С керосин фр.
240-3500С дизель фр.
>3500С фр. мазут
Тұздар мен сулар
Жоғалым
0,6
2,9
17,9
9,2
25,2
43,3
1,0
0,9
4486,3
21684,1
133843,8
68791,2
188428,2
323767,5
7477,31
6729,5
107,67
520,4
3212,2
1650,9
4522,2
7770,4
179,45
161,5
34455,4
166534,6
528316,8
528316,8
1447128,7
2486534,6
57425,7
51683,1
Барлығы: 101,0 755208,3 18125,0 5800000,0
К-101 колоннаның материалдық тепе-теңдігі
Кесте 2.2.2- Материалдық тепе-теңдік
Өнімдердің аталуы мұнайға шығымы,% мас. кг/сағ т/тәу т/жыл
Түскені:
Сусыздандырылған және тұзсыздандырыл-ған мұнай
100,0
747731,02
17945,5
5742574,2
Барлығы: 100,0 747731,02 17945,5 5742574,2
Алынғаны:
Көмірстекті газ
БҚФ - 620С
62-1800С бензин фр.
Бензинсізденген мұнай
Жоғалым
0,6
2,0
4,35
91,15
1,9
4486,3
14954,6
32526,2
681556,8
3738,6
107,6
358,9
780,6
16357,4
89,7
34455,4
114851,5
249801,9
5234356,4
28712,8
Барлығы: 100,0 747731,02 17945,5 5742574,
Колоннаның жоғарғы бөлігінің температуралық режимі: б.қ.-850С фракциясы (немесе
tg иілу бұрышын ИТК (ШҚН) сызығы бойынша төмендегі
50%-дық қуманың температурасы 580С-қа тең. Обрядчиков және Смидович
Уақытында аппараттың көлденең қимасынан өтетін будың көлемін есептейміз:
МЕСТ бойынша 2 м деп қабылдаймыз.
Жоғарғы түптен бірінші ректификациялық табақшаға дейінгі биіктігін h1
h2 және h4 биіктіктікті колоннаның сол бөлігіндегі табақшалардың
h2=(n-1) ·а=(18-1)·0,6=11,4 м
h4=(n-1) ·а=(4-1)·0,6=1,8 м
h3 биіктікті үш табақшаның арасындағы қашықтықты есептеуден
h3=а·3=0,6·3=1,8
һ5 биіктікті 2-ге тең деп аламыз. Һ6 биіктікті
Колоннаның көлденең қимасының ауданы
бұл жерден
Юбканың биіктігін һ7 практикалық берілгендер бойынша 4м деп
H=h1+h2+h3+h4+h5+h6+h7=1+11.4+1.8+1.8+2+1+4=23 м
К-102 ректификациялық колоннасының материалдық тепе-теңдігі
Кесте 2.2.3- Материалдық тепе-теңдік
Өнімдердің атауы Шығым, % Өнімердің шығымы
т/жыл т/тәу кг/сағ к/сек
1 2 3 4 5 6
Түскені:
Бензинсіздендірілген мұнай
100
5234356
16357,4
681556,8
189,32
Жиынтығы 100 5234356 16357,4 681556,8 189,32
Алынғаны:
Тұрақсыздандыру басы
3,5
183202,4
572,5
23854,48
6,62
62-1800С фр. 17,9 936949,7 2927,9 2927,9 33,88
180-2400С фр. 9,2 481560,7 1504,8 62703,2 17,4
240-3500С фр. 25,2 1319057 4122,05 171752,3 47,7
>3500С фр. 43,3 2263476 7082,7 7082,7 81,9
Жоғалым 0,9 47109,2 147,2 6134,01 1,7
Барлығы 100 5234356 16357,4 681556,8 189,32
Бастапқы мәліметтер:
Ректификациялық колоннадағы қысым
Шикізатты беру температурасы Т=3600С
Колоннаның төменгі бөлігінің температурасы Т=3400С
Қума бөлігіндегі табақшалар саны
Концентрациялық бөліктегі табақшалар саны 43
Сулы бу беру:
негізгі колоннадағы шикіатқа 1,5%
К-103/1стриппингколоннадағы 62-1800С фракцияға 0,20%
К-103/3стриппинг колоннадағы 240-3500С фракцияға 0,20%
Колоннаның жоғарғы бөлігіндегі қысымды бір табақшаға 0,6 кПа
К-102 колоннасындағы температура
Бензин буларының парциалдық қысымы
мұндағы:
Бір қайтара буландырудың бастапқы температурасын есепке алып, Кокс
К-1 колоннасының жылу балансы
Кесте 2.2.4
Өнімдер Түскені Өнімдер Алынғаны
t, 0С Gc, кг/
кдж/ сағ
t, 0С Gc, кг/сағ I, кдж/
кг Q,
кдж/ сағ
Шикізат
Булы фаза
Бензин фр.
220
121998,6
539,7
65,8·106 Булы фаза
Бензин фр.
78
121998,6 407,68 49,7· 106
Сұйық фаза
Бензинсіз дендірілген мұнай
240
681556,8
584,2
398* 106
407· 106 Сұйық фаза
Бензинсіз дендірілген мұнай
200
681556,8 409,59 279,1· 106
Барлығы
-
-
-
463,· 106
Барлығы
-
-
- 328,8· 106
Төмендегі теңдеуді пайдаланып сұйық мұнай өнімдерінің энтальпиясын анықтаймыз:
немесе
Мұнай өнімдерінің буларының энтальпиясы
Колоннадан шығардағы және оған кірердегі жылудың арасындағы айырмашылық
Осылайша бензин секциясындағы артық жылуды 135,1·106 кДж/сағ ағынмен
85-180 0С фракциясының бірқайтара буландыру (ОИ) қисығын қалай
140-180 0С фракциясының анықтаймыз
Обрядчиков және Смидович кестелері бойынша
берілген мәліметтерді қолданып, екі нүкте аламыз. Суреттегі
П=169,4кПа
Кокс графигі бойынша t=1560С температураны аламыз.
Бүйір погондарды шығару температурасы бір қайтара буландыру
Обрядчиков және Смидович кестелері бойынша ,
1980С-тан басталатын температура арқылы парциалдық қысым аламыз.
П=174,2кПа
Кокс кестесі бойынша температураны аламыз.
230-350 0С бүйір погондарды шығару температурасы
Обрядчиков және Смидович кестелері бойынша ,
2580С-тан басталатын температура арқылы парциалдық қысым аламыз.
П=186,2кПа
Кокс кестесі бойынша температураны аламыз.
К-102 колоннасының дизель секциясының жылу балансы
Кесте 2.2.5
Өнімдер Түскені Өнімдер Алынғаны
t, 0С Gc, кг/
кдж/ сағ
t, 0С Gc, кг/ сағ I, кдж/
кг Q,
кдж/ сағ
Шикізат
Булы фаза
62-1800С
180-2400С
240-3500С
360
-//-
-//-
-//-
121998
62703
171752
1132,5
1230,0
1120,0
138·106
77,1·106
192·106
Сұйық фаза
Мазут
Су буы
340
-//-
-//-
295114
10223
1015,3
936,88
299,6·106
9,57·106
Сұйық фаза
Мазут
Су буы
360
400
295114
10223
1072,4
3268
316·106
33,5·106 Булы фаза
62-1800С
180-2400С
240-3500С 280
-//-
-//-
-//-
121000
57000
17000
910,4
880,7
2866
527,10·106
150·106
30·106
Барлығы
-
-
-
756·106 Барлығы
-
-
-
687· 106
Колоннадан шығардағы және оған кірердегі жылудың арасындағы айырмашылық
Ағындық айналымға қажеттi энтальпия мөлшерi
I1=786 кДж/кг
Керосин фракциясының секциясы
Кесте 2.2.6
Өнімдер Түскені Өнімдер Алынғаны
t, 0С Gc, кг/
кдж/ сағ
t, 0С Gc, кг/ сағ I, кдж/
кг Q,
кдж/ сағ
Булы фаза
85-1800С
180-2400С
240-3500С 280
-//-
-//-
-//-
191000
57000
170000
936,82
910,4
880,7
113·106
52·106
150·106
Сұйық фаза
240-3500С
280
-//-
170000
880,7
150·106
Төменгі бөлік буы
Стрип пинг буы
280
400
10410
57
2866
3268
30·106
0,2·106
Булы фаза
85-1800С
180-2400С
Су буы 280
121000
57000
10467
627,23
688,23
2866
84·106
39·106
30·106
Барлығы
-
-
-
345,2·106
Барлығы
-
-
-
303· 106
Колоннадан шығардағы және оған кірердегі жылудың арасындағы айырмашылық
Ағындық айналымға қажеттi энтальпия мөлшерi
I1=798 кДж/кг
Бензин фракциясының секциясы
Кесте 2.2.7 - Бензин фракциясының секциясы
Өнімдер Түскені Өнімдер Алынғаны
t,
0С Gc, кг/ сағ I, кдж/
кдж/ сағ
t, 0С Gc, кг/ сағ I, кдж/
кг Q,
кдж/ сағ
1 2 3 4 5 6 7 8
Булы фаза
85-1800С
180-2400С
178
-//-
-//-
121998
62703
672,93
688,23
82·106
43·106
Сұйық фаза
240-3500С
178
-//-
171752
397,86
68,3·106
Төменгі бөлік буы
Стрип пинг буы
178
400
10286
243,9
2866
3268
29·106
0,8·106
Булы фаза
85-1800С
Су буы 156
-//-
-//-
121998
243,9
697,23
2866
85·106
0,6·106
Барлығы
-
-
-
1598·106
Барлығы
-
-
-
153,9· 106
Колоннадан шығардағы және оған кірердегі жылудың арасындағы айырмашылық
Ағындық айналымға қажеттi энтальпия мөлшерi
I1=537 кДж/кг
2.3. Технологиялық жабдықтарды қабылдау
Конденсаторды есептеп қабылдау
Конденсаторлар мұнайхимия өндірісінде жиі қолданылады. Конденсаторлар С-100 секциясында
Аппараттың жылулық жүктемесі:
Вт (2.3.1)
Су шығыны:
кг/с (2.3.2)
Орташа температуралар айырмасы:
66→66
33←25
(2.3.3)
Қажетті жылу берілу ауданы:
(2.3.4)
Құбырдағы судың жылдамдығы:
м/с (2.3.5)
Үйкеліс коэффициенті келесіге тең:
(2.3.6)
Гидравликалық кедергісі:
Па (2.3.7)
2.3.1 – кесте
Конденсатордың негізгі сипаттамасы:
Аталуы Типі Диаметрі, мм Қысымы, кг/см
Конденсатор АВЗ-14 800 23
Сораптарды есептеп қабылдау
Су, мұнай, бензин, қышқыл, ерітінді т.б. сұйық қоспаларды
Өнімділігі Q=30м3/с биіктігі Н=24мм: теориялық тегеуріні H=58,2м болатын
Сұйыққа энергия беру үшін жұмсалған сораптың пайдалы қуаты
(2.3.8)
Сораптың білігіндегі қуат пайдалы қуаттан
кВт
Мұндағы аралығында қабылданады [22]
Сораптың нақты тегеуріні
м (2.3.10)
мұндағы гидравликалық ПӘК
НК-200/120В-1бСДКтипті сорап таңдап алынды
2.3.2 – кесте
Сораптың негізгі сипаттамасы
Аталуы Типі Диаметрі, мм Қысымы, кг/см
Ортадан тепкіш сорап НК-100/20В-1бсДК 650 13,5
2.3.3 – кесте
Қабылданған негізгі жабдықтардың спецификациясы
№ Жабдықтардың аты, маркасы Қысқаша техникалық сипаттама
1 Конденсатор АВ3-14 p=23кг/см
W=0,68м/с 3
2 Сорап НК-200/120В-1бсДК P=13,5кг/см
Hн=46,56м
Nб=117,6Вт 8
2.4. Негізгі объект бойынша есептеулер
2.4.1. Технологиялық, жылулық және гидродинамикалық есептеулер
Суытылатын фракций 230÷350°С, көлденең орналасқан қаптама құбырлы жылуалмастырғыштың
Тегіс құбырдан жасалған, жылуалмастырғыштың жылуалмасу бетінің ауданын табу.
Тегіс құбырды көлденең сақиналы турбулизаторлық құбырға алмастырғандағы
230-350°С фракцияның орташа температурасы
.
бойынша 230-350°С фракцияның физикалық тұрақтылықтарды анықтаймыз
Мұнайға қарай жылу ағыны
. (2.4.1)
Жылуалмастырғыштан шығардағы мұнайдың температурасы
. (2.4.2)
Орталогарифмді температуралық күш
. (2.4.3)
Көміртекті болаттың жылуөткізгіштігі
Құбыр бетінің қалыңдығы .
Формула бойынша жылуберу коэфиценті
Жылу ағынының тығыздығы
(2.4.5)
230-350°С фракция қабырға бетінің температурасы
(2.4.6)
Мұнай қабырға бетінің температурасы
(2.4.7)
Құбырдағы 230-350°С фракцияның орташығындық жылдамдығы
(2.4.8)
230-350°С фракция үшін Рейнольдс саны
(2.4.9)
Біріншілі жақындағын онда
Беттің температурасы бойынша 230-350°С фракция үшін Прандтля
230-350°С фракция үшін Грасгоф саны
(2.4.10)
230-350°С фракция үшін Нуссельт саны
(2.4.11)
230-350°С фракция бетінен қабырғаға берілетін жылу беру коэффиценті
(2.4.12)
Мұнайдың орташа температурасы
(2.4.13)
бойынша мұнайдың физикалық тұрақтылығы
Құбыр аралық кеңiстiктiң көлденең қимасының ауданы
(2.4.14)
Айырбастың бетi үшiн құбыр аралық кеңiстiктiң баламалы диаметрi
(2.4.15)
мұнда .
Орташа шығынды құбыр аралық кеңістіктің мұнай жылдамдығы
(2.4.16)
Мұнай үшін Рейнолдьс саны
(2.4.17)
Мұнай үшін Грасгоф саны
(2.4.18)
Мұнай үшін Нуссельт саны
(2.4.19)
Мұнай қабырғасынан жылу беру коэффициенті
(2.4.20)
Жылу беру коэффициенті
(2.4.21)
Жылу беру коэффициенттiн есептеуiндегi қателік
, т.е. ≈6%.
Жылуалмасу беті
(2.4.23)
Жылуалмастырғыштың құбырының ұзындығы
. (2.4.24)
Құбырлардағы 230-350°С фракция қозғалысының тәртiбi - ламинарлық,
Көлденең сақиналық турбулизаторы бар құбырлардың қолдану жағдайдағы жылу
(2.4.25)
Көлденең сақиналық турбулизаторлары бар құбырлардың қолдану жағдайындағы орташа
. (2.4.26)
2.4.2. Түйіндер мен бөлшектерді беріктікке және тұрақтылыққа есептеу
Аппараттың цилиндрлі қабырғасының қалыңдығын анықтау.
Аппараттың негізгі түйіні оның қаңқасы болып табылады, қаңқаны
Ішкі диаметрі – 1200 мм
Жұмысшы қысымы – 2,4 МПа
Орта температурасы – 140°С
Есептеу температурасы орта температурасына тең °С
Жұмысшы жағдайдағы мүмкін кернеу:
, МПа
мұндағы: = 155 МПа болат үшін
η = 0,85 беттік прокат үшін түзету коэффициенті.
МПа
Гидравликалық сынаудағы мүмкін кернеу
МПа
мұндағы: = 233 МПа аққыштық шегі
Ішкі артық қысым жұмысшы қысымға тең: Рр
Гидравликалық сынаудағы байқау қысымы
(2.4.29)
МПа
Цилиндрлік қаңқаның есептемелі және толық қабырға қалыңдығы
(2.4.30)
мұндағы: φ = 0,95 пісіру жігінің беріктік коэффициенті
мм
мм
, яғни шарт орындалады. Демек, қабырға қалыңдығы 10
Стандарт эллипстік қақпақтың Ø 1200 мм қабырға
, м
Қақпақ қабырғасының нақты қалыңдығы
мм
мм деп қабылдаймыз.
Жұмысшы жағдайдағы мүмкіндік қысым:
, МПа
МПа
Байқау жағдайындағы мүмкіндік қысым:
, МПа
МПа
Қабықтардың жанасу түйінін есептеу.
Қабық шетінің мүмкін кернеуі мына өрнекпен анықталады.
МПа
Серпімділік модулінің мәні мынаған тең:
Деформация бірлігінің теңдеулер жүйесі келесі өрнекпен анықталады:
}
Мұндағы: , ,
, , ,
[12, 1.26-кесте]-ден алынған деформациялық мәнін теңдеуге қоя отырып
(2.4.38)
Мұндағы: R=D/2=1,2/2=0,6м; a=D/2=1,2/2=0,6м; b=D/4=1,2/4=0,4м;
(2.4.39)
(2.4.40)
(2.4.39) өрнекке керекті мәліметтерді қоямыз:
Есептеу нәтижесінде келесіні аламыз:
0,00023-0,00326Q0+0,046M0=-0,008123+0,00383 Q0+0,059 M0
-0,046 Q0+1,319 M0=-0,059 Q0-1,868 M0
Бұдан Q0=0,005 МН/м; M0=0.
Эллипстік түптің шетіндегі кернеулердің қосындысы:
меридианды
(2.4.41)
сақиналы
(2.4.42)
Цилиндрлік қабықтың шетіндегі кернеулердің қосындысы:
меридианды
(2.4.43)
МПа
сақиналы
(2.4.44)
Эллипстік түптің шетіндегі максималды кернеу:
(2.4.45)
Цилиндрлік қабықтың шетіндегі максималды кернеу:
(2.4.46)
Беріктік шарты орындалды. Эллипстік және цилиндрлік қабықтардың жалғасу
Аппараттың фланецтік қосылысының конструктивтік өлшемдерін, беріктігін есептеу.
Фланецтің конструктивті өлшемдері. Фланец төлкесінің қалыңдығын s0=18мм деп
Фланец төлкесінің биіктігін келесі өрнекпен анықтаймыз:
(2.4.47)
мм
деп қабылдаймыз.
Болттық шеңбер диаметрі
, м
Мұндағы: - D=1200мм және Рр=2,4МПа
мм
Фланецтің сыртқы диаметрі
(2.4.49)
Мұндағы: a=40мм - фланец диаметрі бойынша гайкалар орналастырылатын
мм
Төсемнің сыртқы диаметрі
, м
мұндағы: е = 30 – төсем түріне байланысты
мм
Төсемнің орташа диаметрі
(2.4.51)
мұндағы: = 15 мм төсем
мм
Герметикалық қосылысты қамтамасыз ететін болттар саны:
(2.4.52)
мұндағы = 4,5dб = 4,5*20 =
деп төртке еселі етіп қабылдаймыз.
Фланец биіктігі (қалыңдығы)
, м
мұндағы: =0,44 жазық фланецтер үшін;
= S = 16 мм
мм
мм деп қабылдаймыз
Болттың есептемелі ұзындығы:
(2.4.54)
мұндағы: мм болт пен гайканың тірек
мм
Фланецке әсер ететін жүктемелер.
Тең әсер етуші ішкі қысым
МН
Төсем реакциясы
, МН
мұндағы: = 1 қаттылығы 1,2 МПа
= 12мм=0,012м
МН
Температуралық деформациялардан болатын жүктеме Ft=0
Фланецтік қосылыстың қатаңдық коэффициенті
(2.4.57)
Мұндағы: , ,
Болттардың икемділігі
м/МН
Мұндағы: болат 35 болт материалы үшін,
dб=20мм диаметрлі болт үшін.
м/МН
Төсемнің икемділігі
(2.4.59)
МПа
=0,09
м/МН
Фланецтердің икемділігі
(2.4.60)
Мұнда
;
(2.4.63)
(2.4.64)
1/МН*м
Онда
Монтаждау шартындағы болттық жүктеме
(2.4.65)
Мұндағы: =4 МПа резинадан жасалған төсем
МН
Жұмысшы жағдайдағы болттық жүктеме
(2.4.66)
МН
Келтірілген ию моменті
(2.4.67)
МН*м
Қосылыстың беріктігі мен герметикалығын тексереміз
Монтаждау және жұмысшы жағдайдағы болттардың беріктік шарты
(2.4.68)
(2.4.69)
= 230 МПа; = 230 МПа
МПа
МПа
Төсемнің беріктік шарты
(2.4.70)
МПа
S0 өлшемімен шектелген қимадағы максимал кернеу
м, себебі
1,2 > 20*0,016 = 0,32м
fф = 1, себебі
(2.4.71)
(2.4.72)
МПа
Ішкі қысымнан болатын төлкедегі кернеу
тангенциал
;
МПа
меридионал
;МПа
МПа
S0 өлшемімен шектелген қимадағы беріктік шарты орындалады.
(2.4.75)
МПа
МПа
93 МПа < 1*597 = 597 МПа
Фланец сақинасындағы шеңберлік кернеу
(2.4.76)
МПа
Фланецтік қосылыстың герметикалық шарты орындалады:
(2.4.77)
жазық фланецтің мүмкін бұрылу бұрышы
0,00064рад< 0,013 рад
Қабықтағы саңылауды күшейту.
Келтеқұбыр саңылауының есептемелі диаметрі
мм
мм
Қосымша бекітуді талап етпейтін саңылаудың есептемелі диаметрі
(2.4.79)
мм
Бекітуді қажет етпейтін келтеқұбыр диаметрі
, мм
м
Бекітуге қатысатын келтеқұбырдың сыртқы бөлігінің есептемелі ұзындығы
, мм
м
Саңылауды келтеқұбырдың сыртқы жағымен бекіткен жағдайда келесі шарт
(2.4.82)
146*10-6 м2>84*10-6 м2
Тіректің негізгі өлшемдерін есептеу.
Тіректің бір табанына түсетін жүктеме G=0,03МН, аппарат қаңқасы
Табанының ұзындығының қабырға биіктігіне қатынасын келесідей қабылдаймыз:
. Онда
м.
k=0,6 болған кезде қабырға қалыңдығын келесі өрнекпен анықтаймыз:
(2.4.83)
м
Қабырғаның қалыңдығын s/=10мм, табанының ұзындығын l1=0,1м; қалыңдығын
Табанның тіректік плитасының есептемелі ені
м
Пісірілмелі жіктің жалпы ұзындығы:
м
МН/м2 кезінде пісіру жігінің беріктігін есептейміз.
МН (12300кгс) (2.4.86)
b=B және h=H деп есептеп, аппарат қаңқасының оған
Тірек реакциясынан табанына әсер ететін момент:
МНм (24000кгс*см)
[17, 29.7-сурет] бойынша К коэффициенттерін анықтаймыз:
Км=0,98; Кк=0,84.
Моменттерді табуға қажет қаңқаға әсер ететін
Меридианды моменттерді анықтау үшін
(2.4.88)
Сақиналы моменттерді анықтау үшін
(2.4.89)
кезінде (17,29.3-сурет) бойынша
бұдан
МН*м/м
кезінде (17,29.4-сурет) бойынша
бұдан
МН*м/м
Қаңқаға әсер ететін күшті табу үшін
(2.4.90)
үшін (17, 29.8-сурет)-тен Км=1,3; Кк=0,8
және үшін (17, 29.5-сурет)
МН/м (317,7кгс/см) (2.4.91)
МН/м (195кгс/см)
Аппарат қаңқасындағы суммарлы сығу кернеуін анықтаймыз:
Меридиандық бағытта
МН/м2 (2.4.93)
Сақиналы бағытта
МН/м2 (2.4.94)
2.5. Машина-аппаратжасау, жөндеу және монтаждау технологиясы (таңдау бойынша)
Мұнай өңдеу зауыттары мен негізгі химия салаларының
Ұзақмерзімді пайдалану барысында бұл аппараттарды жұмысшы беттері ластану
Бұл шөгінді қабат өсіуінен бөліп тұрушы қабырғаның термиялық
Жылуалмасу аппараттарында келесі тозулар орын алуы мүмкін:
1) аппарат қаңқасының, түбінің және құбырларының қалыңдығының жұқаруы;
2) қаңқа мен түптердегі ісінулер мен майысулар;
3) құбырлардағы, қаңқалардағы және орланеубердегі саңылаулар, жарғыншақтар
4) құбырлар үшін құбырлы тордағы саңылаулардың диаметрінің ұлғаюы;
5) құбырлы тордың иілуі мен құбырдың деформациялануы;
6) толқымалы бүршіктің сыналасуы мен олардың струбциналарының
7) компенсациялаушы құрылғының жарақаттануы;
8) сырғанау және серіппелі тілемдердің жарақаттануы;
9) гидро және термоизоляцияның бұзылуы.
Жөндеуге дайындау кезеңі келесі іс-шараларды қарастырады:
1) аппараттағы қысым атмосфералық қысымға дейін түсіріліп аппарат
Әрі қарай келесі жұмыстар орындалады: 1) аппаратт
Жылуалмасу аппараттарын жөндеу барысындағы едәуір еңбексыйымды болып табылатын
Бұрандалы қосылыстарды монтаждау және демонтаждау пневматикалық және гидравликалық
Құбырлы шоғырды тракторлық лебедка мен автомобильдік кранның көмегімен
Құбырларды шөгіндіден тазалау үшін тазалаудың химиялық, абразивті және
Тазартудың химиялық тәсілін аппаратты ашу және бөлшектеусіз қолдануға
Жылуалмасу бетін қатты шөгінділерден тазалау үшін жөндеу шаруашылығында
Тазалаудың пневмомеханикалық тәсілі кезінде тісті механикалық шомпол-төлкені қолданады.
Тазартудың гидропневматикалық тәсілінде бетті шөгіндіден су, ауаның, кислородтың
Гидромеханикалық тазалау тәсілінде жылуалмасу беті шөгіндіден соплодан үлкен
Құбырлы шоғырды жөндеу барысында, жарақаттанған құбырлар саны 1
Құбыр құбырлы торда пісірумен немесе вальцовкалаумен бекітіледі. Развальцовкалауда
Развальцовкалауда келесі ақаулардың орын алуынан сақтануы керек:
1) құбырдың развальцовкаланған және развальцовкаланбаған бөліктерінде елеулі пішім
Аппарат қаңқасындағы ісінулер мен майысулар мыс төсемде кувалда
Тесіктер мен жарғыншақтар жолақ жамаумен пісіріп бітеумен қалпына
Аппарат қаңқасын жергілікті ауыстыру кезінде келесі талаптар орындалуы
Жылуалмастырғыш жабдықтарды жөндеу опресовкалаумен аяқталады. Гидравликалық сынау
3. Тіршілік қауіпсіздігі
Еңбекті қорғау қызметі ереже
«Зиянды заттардың жіктелуі және
Халықаралық OHSAS 18001 – 99
Кәсіпорын басшыларының міндеттері:
- тіршілік қауіпсіздігі мен еңбекті
- бұл шаралардың мақстаы мен
- бұл шаралардың толығымен стандарт
- барлық апаттық жағдайлармен қызметкерлер
- апаттық жағдайларды болдырмау және
3.1. Басқару және кәсіптік қауіпсіздік пен денсаулықты бағалау.
Секцияның жұмыстық қауіпсіздігі қызмет көрсету қызметкерінің біліктілігі мен
Жөндеуге жарамды жабдықтарда, коммуникацияларда, арматураларда, КИП және А
Апатты жағдайда, қажет болғанда оператор бөлмесіндегі монитордан электр
Бұл өндірісте жұмыс істеу барысында, яғни ректификация блогындағы
3.2. Өндірістің потенциалды қауіптілігін және зияндылығын талдау.
Өндірістік фактордың шекті жіберілген деңгейі – бұл бүкіл
Кәсіби ауруды және өндірістік жарақаттарды ескерту және төмендету
Өндірістегі бақытсыз жағдай – бұл қауіпті өндірістік факторлардың
жұмыс берушіге – жұмысшымен еңбек қатынасына түскен жеке
жұмыс беруші тағайындаған тұлғалар;
ұйым басшылығын жүргізетін жеке тұлғалар;
жұмыс берушімен еңбек қатынасында тұрған жеке тұлға;
жұмыс берушінің рұқсатымен оның өндірістік әрекетіне жеке еңбегінен
Тергеуге жатқызылатын зақымдар, соның ішінде басқа тұлғамен жасалса:
Негізгі қауіп – өндірістің апатты жағдайға ұшырауына алып
Мұнай өңдеу заводында пайдаланылатын жылуалмастырғыш аппараты мұнайды ысытып
3.3. Көлемді – жоспарлы шешімдер және жобаланатын өндірісті
ЖШС «Petro Kazakhstan Oil Products»
Зауытқа комбинирленген ЛК-6У қондырғысы
С-100 Ректификация блогы секциясында барлық мұнай
3.4. Санитарлы – техникалық іс – шаралар.
Сұйық мұнай өнімдерінің жұмыс аймағына тасталуы технологиялық режимнің
Өндірістік санитария дегеніміз – өндірістік ортаның қолайсыз шарттарын
Секция территориясына төгілген мұнайөнімдері мен реагенттер салқын судың
Олардың көзге түсуі кезінде су ағынымен мұқият жуылып
Жоғарыда айтылғандай киімдер дезактивация жасаудың негізгі тәсілдері: қағып-соғу,
3.5. Техникалық құрал-жабдықтарды монтаждау, эксплутациялау және жөндеу кезіндегі
Ректификация қондырғысындағы жылуалмастырғышты құру кезінде белгіленген қауіпсіздік шараларын
Жабдықтың жарылуы мен кенеттен герметивтенуінің алдын алу үшін
Жабдықты пайдаланудың қауіпсіз жағдайын ұстап тұрудың ең тиімді
Жабдықтың қозғалмайтын қосылыстарының герметивтіліг нығыздаумен қамтамасыз етіледі. Мұнай
Қондырғыда қолданылатын қарапайым нығыздаушы құрылғылары – салычектер болып
Технологиялық процестерді кешендік механикаландыру мен автоматтандыруға аса
Өндірісті механикаландыру арқылы ауыр физикалық еңбек қысқартылады. өндірісте
Механикаландыру – физикалық еңбекті жеңілдетуге бағытталған механизмдер мен
Автоматтандыру өндіріс өнімділігінің негізгі көрсеткіштерін жақсартуға алып келеді:
Бірқатар қазіргі заманғы технологиялық процестерді жүргізу, тек олардың
3.6. Электрқауіпсіздігі.
Электр тогымен зақымданудың 2 негізгі түрі бар: электрлік
электрлік күйік – әсерлесу жеріндегі электр тогының жылулық
электрлік белгі – терінің ерекше жаралануы;
терінің металдануы – металдың майда бөлшектерінің теріге енуі;
электрофтальпия – ультракүлгін сәулесі әсерінен көздің сыртқы қабатының
механикалық зақым – дене бұлшықеттерінің еріксіз жарылуы.
Электр тогымен зақымдану ауырлығы көптеген факторларға байланысты: ток
Зақымдану нәтижесінде адам денесінің кедергісі күшті әсер етеді.
Электр жабдықтарын 1000Вольтқа дейін және 1000Вольттан жоғары деп
Қорғаныс түрі: қорғаныс жерлендіру – электр қондырғыларын жермен
Нөлдендіру – темір ток өткізбейтін бөліктерді көлдік қорғаныс
3.7. Төтенше жағдай кезіндегі тіршілік қауіпсіздігі.
Төтенше жағдай дегеніміз – табиғат немесе өндіріс аспаптарының
Оның түрлері:
өндіріс орындарында болатын апаттар (зауыттарда, шахталарда т.с.с)
көлік жүйесіндегі апаттар
түрлі жарылыстар мен өрттер (өндіріс орындарында, мұнай-газ құбырларында,
Бүгінде ғылыми-техникалық прогрестік шапшаң дамуынан өндіріс, құрылыс, тау-кен
3.8. Өртке қарсы іс шаралар
Өрт – бұл материалдық құндылықтардың
Өндіріс орындарында өрт бола
СН 2.01.02 – 85 «Өртке қарсы
- Өртке қарсы тұрақты қабырғалар;
- Түтін люктары;
- Жергілікті өртке қарсы құралдар
Ректификация блогында мұнай өнімдері өңделетін
3.9. Еңбекті қорғау есебі.
Шуды есептеу.
Войлокадан жасалған облицовкасы бар
Есеп келесі түрде орындалады:
- қондырғының дыбыс деңгейі
- қондырғының тербеліс жиілігі –
- дыбыс оқшаулағыш қабықтың
- металды қабықтың дыбыс
1. Дыбыс қысымының деңгейін азайту
Lk1 = 130,56 + 10lg 0,015 = 112,32
Lk2 = 130,56 + 10 lg 0,45 =
Lk = 112,32 + 127,09 = 239,41 дБ;
Мұндағы: Lk
- қабықтың дыбыс оқшаулағыш коэффициенті.
2. Қабық қабырғаларының дыбыс
R = 20 lg mf – 47,5 =
Мұндағы: R – қабық
m – оқшауланатын қондырғының массасы,
f – дыбыстың стандартты жиілігі,
3.10. Азаматтық қорғаныс
Азаматтық қорғаныстың мақсаттары
- Әр қоғамда ең басты,
- Халықтың еңбегімен жасалған барлық
Азаматтық қорғаныстың міндеттері
- Халықты жаппай қыру қаруларының
- Төтенше жағдайда өндіріс орындарының
- Зардапқа ұшыраған адамдарды құтқару
- Апат болған, қираған
- Зардап шеккен адамдарды іздестіру,
- Төтенше жағдайда шыққан өртпен
- Өндіріс орындардағы апаттық көрші
- Адамдарды және техникаларды басқа
- Территорияны, техниканы, киімді, тамақты
Қазіргі кезде ғылыми – техникалық
Шаруашылық кешені деп - өз
Азаматтық қорғаныс жүйесінің қорғану
ЖШС «Petro Kazakhstan Oil Products»
ЭЛОУ секциясындағы жұмысшылардың қауіпсіздігін
- фильтрлі желдеткішпен жабдықталған
- соғыс уақытындағы радиация қаруына
- радиациядан жасырыну орындары;
- Зиянды заттардан, түтін,
ЛК-6у қондырғысында СН 124103
«Ак» және «ТКР» маркалы
4. Қоршаған ортаны қорғау.
4.1. Негізгі бөлім
Қазіргі кезеңде адам мен оны қоршаған орта арасындағы
Адамзаттың барлық даму сатысы табиғатпен тығыз байланыста болды.
Өндірістің қарқындап дамуына және отын түрлерін кең масштабта
Мұнай өндіру, мұнай өңдеу, металлургия, радиоактивті металдарды өндіру
Оңтүстік Қазақстан облысында 130 астам өнеркәсіп орындары атмосфераны
Соңғы жылдары Шымкент қаласындағы өнеркәсіптерден бөлінген қалдық заттардың
Мұнай өңдеу бойынша мұнай өнімдерін өңдеу көлемінің артуына
Цемент және құрылыс материалдарын дайындау бойынша;
Құрылыс индустриасының дамуы мен тұрғын үй бағдарламасына байланысты;
Жылу энергетикасында қаланың қарқынды дамуы мен жылу электрэнергиясын
Өсімдік шикізатын өңдеу бойынша шикізат өңдеумен айналысатын өнеркәсіптер
Оңтүстік Қазақстан облысындағы ауаны ластаушы ірі өндіріс көздері
Ортаның химиялық ластаушы көздерін мынадай үлкен топтарға бөлеміз:
Қоршаған ортаға сұйықтық, газды және қатты түрдегі өндіріс
Ластаушы заттар шығаратын, немесе оларды жинақтап сақтайтын шаруашылықтар;
Ластаушы заттар келіп тұратын (трансшекаралық жылжу) аймақтар;
Планетарлық ластануға әкелетін атмосфералық жауын-шашын, тұрмыстық, өндірістік және
Көпшілік зауыттарда күкіртті мұнайларды өңдейді, терең өңдеуде, қайта
Өндірістің технологиялық қысқаша түсініктемесі, ластаушы көздердің сипаттамасы.
Мазуттың жеңіл термиялық крекингінің қондырғысы (висбрекингі) өнімділігі
Қазандық отынның алынуы, техникалық талаптармен сай
Крекинг-фракциялы бензин және дизельдің
Қондырғының шикізаты болып тікеайдайтын мазут, ол атмосфералық
Өндірістің өнімдері мыналар бола алады:
Жағармайлық газ ( қондырғының өзіне мұқтаждықтары
Бензин ( НК -1800С )( тауарлық бензин компоненті
Газойль ( фр 180-3500 С)( дизель отын компоненті
Крекингі - қалдық (3500С жоғарырақ ) (қазан отын
Сонымен қатар, қондырғыда екі су буын
Қондырғы келесі блоктардан тұрады:
- пештердің блогы;
- бағаналардың блогы;
- ыстық носостық блогы;
- суық носостық блогы;
- жылуалмстырғыштардың және мұздатқыштардың
- Газ тазалау блогі
- цех арасындағы эстакада және
Атмосфераға тасталынатын қалдықтар
Кесте – 4.1.1
N
п/п Қалдықтар-дың аталуы Қалдықтарды түрлері бойынша көлемі Пайдалану
Қалдық-тардың ластануында анықталған норма т/ж
1. Жабдықтың тығызсыздығы арқылы ұйымдасты-
рылмаған қалдықтар Көмір сутектердің
булары,
көмірсутекті газ жоқ Аппараттарды тығызсыздығ арқылы және коммуникация
н.б.-0,013
2. түтін газы СО

SО2 жоқ Тұрақты 1500,2
260,5
5009,5
4.2. Есептік бөлім
Шекті - мүмкінді тастамаларды (ШМТ) есептеу
Жаңа кәсіпорындарды жобалау барысында атмосфераның төменгі қабатының тазалығын
Шекті-мүмкінді тастамалар (ШМТ) дегеніміз ластаушы заттардың концентрациясы ауаның
Қауіпті заттың шекті-мүмкінді концентрациясы (ШМК) дегеніміз ұзақ
Шар (дөңгелек) формадағы трубадан шығып жатқан газ қоспалары,
мұнда: А - ауаның температуралық статификациясына байланысты коэффицент;
M (г/с) - бір кездегі, ауаға лақтырылып
мөлшері, ; ;
Ғ - ауадағы ластықтың қону жылдамдығын көрсететін өлшемсіз
m, n - газ қоспаларының бастапқы шығып жатқан
Н(м) - газ көздерінің биіктігі, Н=120м
- өлшемсіз коэффицент, жер рельефтерін ескеретін (тегістігін немесе
- газ қоспаларының ауаға шығу кезіндегі Т
Тг = 820 С;
- газ қоспаларының мөлшері. Бұл келесі формуламен анықталады:
мұнда: D(м) - газ шығып жатқан құбырдың
- газ қоспаларының құбырдан шығып жатқан кездегі орташа
А - коэффицентінің мәні, метрологиялық жағдайға байланысты ауадағы
F – мәнінің өлшемсіз мәні мына жағдайға байланысты
газ түріндегі ластықтар үшін F=1
m және n коэффиценттерінің мәндері мына параметрге байланысты
m коэффиценті - ке байланысты мына
кем болса,
100 артық немесе тең,
Егерде болғанда
n=1 барысында υм> 2
n = 0,532 v2м – 2,13 vм +
n = 4,4 vм барысында vм≤ 0,5
υм =2,7> 2 болғандықтан, n=1
Шекті концентрация С (мг/м3) тастама көздерінен Хм (м)
мұндағы d өлшемсіз коэффициенті
болғанда,
Газды-ауа қоспасының уақыт бірлігіндегі атмосфераға шығатын тиімді шығын
Шекті- мүмкінді тастамаларды есептеу келесі формуламен жүзеге асырылады:
мұндағы ШМКi –i-ші заттың шекті-мүмкінді концентрациясы
Табиғат пайдаланушыдан алынатын төлемді есептеу
Әрбір кәсіпорын үшін табиғатты қорғау органдарымен ШМТ «ШМШ»
Кәсіпорындардан алынатын төлем ластаушы заттардың белгіленген тастамалары, сонымен
П- шын мәнінде келтірілген зардаптан алынатын құнның үлесі;
Мi-қоршаған ортаға ластаушы заттардың тастамаларының массасы, т/жыл
С-жыл сайын облыстық маслихат шешімімен белгіленетін қоршаған ортаға
Кәсіпорынның қауіпсіздік дәрежесін анықтау
Кәсіпорынның қауіпсіздік дәрежесі келесі формуламен анықтайды:
мұндағы Мі – заттың тастамасының массасы, т/жыл
ШМКі – заттың орташа тәуліктік шекті-мүмкінді концентрациясы, мг/м3
n – кәсіпорыннан тасталынатын ластаушы заттардың мөлшері, дана
аі – күкіртті газдың қауіптілігімен заттың і-ші қауіптілік
ШМКі > 0,5 → аі =0,9;
Жүргізілген есептеулерден соң алынған нәтижелер бойынша қауіпсіздік дәрежесі
ӨҚД ≤ 103 - ІV дәреже
104 ӨҚД ≤ 106 - ІI дәреже
Есептеудің нәтижесінен кейін қауіптілік категориясын анықтаймыз.
104 ӨҚД=888,2 ≤ 106 кезінде ІІI
Экономикалық зардапты анықтау
Атмосфераның ластануынан келтірілетін зардаптың мөлшері келесі
мұндағы К1 – тастама көздерінің орналасу орнын ескеретін
К1 коэффициенті келесіге тең: 0,1 – ауылшаруашылығы мақсатында
К2 – тастама биіктігін ескеретін коэффициент, К2=0,7
Уа – атмосфераға 1 т ластаманың тастамасынан келтірілетін
Ма – жылына атмосфераға тасталатын тастама массасы,
К2 коэффициенті Норт тастама биіктігін ескретін коэффициент келесі
0-15м - 1,5
16-40м - 1,3
41-80м - 1,0
Атмосфераға 1 т ластаманың шығарылымынан келтірілетін шартты зардап
Кесте 9
Күрделі қосындылар бөлшегі Шартты зардап, в/т
Шаң 120
Күкіртті ангидрид және күкірттің басқа тотықтары 150
Азот тотықтары 250
Фторлы сутек және басқа да фторлы қосылыстар 1100
Көмірсутек 180
Көміртегі тотығы 70
Қалдықтарды жою әдістер, табиғатты қорғау.
Технологиялық процестердің экологиялық тиімділігін бағалау үшін өнеркәсіп өндірісіндегі
Егер каталитикалық крекинг, кокстеу және басқа термокаталитикалық пен
Күкірттің қостотығының түтін газдарындағы мөлшерін төмендетуді екі жолмен
қазан отынын күкірттен тазалау (гидрокүкіртсіздендіру)
түтін газдарын тазалау
Түтін газдарын тазалауға әртүрлі әдістер жасалған - әртүрлі
Қоршаған ортаның көмірсутектер буларымен ластаудың негізгі көзі резервуар
Таза судың шығынын азайту және ағын су көлемін
Қазіргі «ПКОП» айналма сумен қамтамасыз ету жүйесін қолданады.
Ауаны қорғау проблемаларының шешімі ағын сусыз өндіріс жасаумен
мұнайы бар аз минералданған ағын суларды биохимиялық тазалаумен
жоғары минералданған ағын суларды буландырумен конденсатты жүйеге қайта
зауытты сумен қамтамасыз етуде жауын мен қар суын
Құрастырма жоғары қуатты қондырғыларды пайдалану ауаның көмірсутектер мен
Сондықтан атмосфералық ауаның ластануымен күресу мәселесі күрделі, жан-жақты
Атмосфералық ауаның ластануының алдын алатын және зиянды қалдықтардың
1)Зиянды қосылыстар түзілетін технологиялық процестерді жақсарту және мүмкіндігінше
5. Экономикалық және бизнес-жоспарлау бөлім
Экономикалық бөлім
С–100 секциясының ректификациялау блогындағы 230-300оС фракциясының суыту жылуалмастырғышындағы
Қазақстан Республикасының 2011 жылғы кезеңіне дейін экономиканың және
Жылуалмасу аппаратының жұмысының тиімділігі әр нақты
жағдайларда негізінен оның конструктивті және қолданылып отырған
аппараттың эксплуатациялық ерекшеліктеріне байланысты. Осыған
байланысты бұл аппараттарды дұрыс таңдау және эксплуатациялау, яғни
өндірістік арнайы шарттарға байланысты, экономикалық шығындарды
азайтуға мүмкіндік беретін маңызды шарттар болып табылады. Жоғарыда
келтірілген әдебиеттік және патенттік - лицензиондық анализдер қарастыру
арқылы жылуалмасу процесін жүргізудегі тиімділігі жоғары конструкцияларды
Өндіріс өнімділігін есептеу.
Үзіліссіз процесті өндірістің қондырғы жұмысының эффективті уақыт қорын
Күнтізбекті уақыт қоры минус ӨӨЖ (өнім өндіру жоспары)
Тэф=Ткал-(Ткап+Ттек)=365-(35+10)=320 күн
Кесте 5.1.1 - ЭЛТС-АҚ қондырғысының өндірістік өнім
Өнімдердің аталуы мұнайға шығымы,% мас. т/тәу т/жыл
Түскені:
1) Шикі мұнай
2) Тұздар мен сулар
100,0
1,0
17945,5
179,45
5742574,2
57425,7
Барлығы: 101,0
Алынғаны:
Көмірстекті газ
Тұрақсыздандыру басы
62-1800С бензин фр.
180-2400С керосин фр.
240-3500С дизель фр.
>3500С фр. мазут
Тұздар мен сулар
Жоғалым
0,6
2,9
17,9
9,2
25,2
43,3
1,0
0,9
107,67
520,4
3212,2
1650,9
4522,2
7770,4
179,45
161,5
34455,4
166534,6
528316,8
528316,8
1447128,7
2486534,6
57425,7
51683,1
Барлығы: 101,0 18125,0 5800000,0
Капиталды шығындарды есептеу.
Қондырғыны салуға кеткен капиталды шығын ғимараттарды және құрылыстарды
Кесте 5.1.2 - Ғимараттар мен құрылыстардың бағасы.
Ғимараттар мен құрылыстардың атауы Құрылыс көлемі, м3 Құрылыс
Амортизациялық аударымдар
1 м², теңге Барлық, теңге ( Барлық, теңге
% Барлық, теңге
Ғимараттар:
Өндірістік корпус
Сулы насостық
Операторлық және станциялық
6000
312
805
8125
8125
8125
48750000
2535000
6540625
30
30
30
14625000
760500
1962188
63375000
3295500
8502813
3,4
1,7
1,2
2154750
56023
102034
Жиынтығы
57825625
17347688 75173313
2312807
Құрылыстар:
Ректификация-лық блок
Ыстық насостық
Суық насостық
Жылуалмастыр-ғыштар және мұздатқыштар блогы
Компрессорлық
МЭА насостығы
Түтінді құбыр
2 пеш блогы
1 пеш блогы
10. Мұнай және м/ө айдайтын блок
4200
432
1100
900
500
300
200
3000
450
115
6236
6236
6236
6236
6236
6236
6236
6236
6236
6236
26191200
2693952
6859600
5612400
3118000
1870800
1247200
18708000
2806200
717140
25,0
25,0
25,0
25,0
20
20
20
20
20
20
6547800
673488
1714900
1403100
623600
374160
249440
3741600
561240
143428
32739000
3367440
8574500
7015500
3741600
2244960
1496640
22449600
3367440
860568
6,0
3,5
3,5
3,4
2,9
3,2
2,0
4,5
2,5
4,0
1964340
117860
300107
238527
108506
71839
29933
1010232
84186
34423
Жиынтығы
69824492
16032756 85857248
3959953
Барлығы:
127650117
33380444 161030561
6272760
Кесте 5.1.3 - Қондырғының сметалы бағасы
№ Қондырғы аталуы Саны, дана Қондырғының көтерме бағасы,
Амортизациялық аударымдар
Мөлшері, % Барлығы, жыл
данасы барлығы ( бағасы
1 Жұмысшы машиналар мен жабдықтар
1 Бағаналар 4 2150000 8600000 45 3870000 12470000
2 Жылуалмастыр ғыштар 23 1694300 38968900 45 17536005
3 Конденсатор тоңазытқышы 22 1300000 28600000 45 12870000
4 Ауа тоңазытқышы 21 1350000 28350000 45 12757500
5 Ыдыстар 15 825350 12380250 45 5571112 17951362
6 Электродегидратор 8 1450000 11600000 45 5220000 16820000
7 Сораптар 55 540000 29700000 45 13365000 43065000
Жиынтығы
158199150
71189618 229388767
31169886
2 Жүк машиналары
1 Электродвигательдер 2 234000 468000 60 280800 748800
2 Тарату бөлімі 2 216000 432000 60 259200
3 БӨҚжА 1 494400 494400 60 296640 791040
4 Басқару блогы 2 246600 493200 60 295920
Жиынтығы
1887600
1132560 3020160
317875
3 Көмекші қондырғылар (негізгі қондырғылардан 15%)
24013012
10848326 34861339
4723164
Барлығы
184099762
83170504 267270266
36210925
Құрал-жабдықтардың сметалық құны БӨҚ, монтаж, фундамент тұрғызуға, жеткізіп
Ғимараттар, құрылыстар және қондырғылардың сметалы бағасына негізделе отырып
Кесте 5.1.4 - Капиталдық шығындардың жиынтық сметасы.
№ Аталуы Капиталдық шығын, теңге
Жоспар бойынша Бағасынан (
1 Негізгі өндіріс объектлері
а) ғимараттар және құрылыстар
б) қондырғылар
161030561
267270266
32,7
54,3
Жиынтығы (негізгі қорлар) 428300827
2 Көлемдік емес шығындар (негізгі қорлардан15() 64245124
13
Барлығы 492545951 100,0
Еңбек және жалақы есептері
Жұмыс уақытының балансы - жабдықтың
Қазіргі уақытта көптеген кәсіпорындарда
(365 – 25) * 8 – 69 =
1 айлық жұмыс уақыты:
1 айдың орташа ұзақтығы:
Онда қажетті бригада саны
720/220,9 = 3.3 4 бригада
Бригада санын біле отырып,
Кесте 5.1.5. Ауысымдар кестесі
Күндер 1 2 3 4 5 6 7
1.ауысым сағ. 800-1600
А
А
А
А
Б
Б
Б
Б
В
В
В
В
Г
Г
Г
Г
2.ауысым сағ. 1600-2400
В
Г
Г
Г
Г
А
А
А
А
Б
Б
Б
Б
В
В
В
3.ауысым сағ. 2400-800
Б
Б
В
В
В
В
Г
Г
Г
Г
А
А
А
А
Б
Б
Демалыс Г Б Г Б А Г В
Ауысымдардың басынан келесі айналымға
365/16 = 91 күн.
Кесте 5.1.6. 1 жұмысшының жұмыс уақытының
Баланс элементтері Үзіліссіз өндіріс
8 сағ. жұмыс күні Жалпы
Күнтізбе бойынша күндер саны
Демалыс күндері 365
91 2920
728
Максималды мүмкін жұмыс күні
Күнделікті және қосымша демалыстар
Ауыру күндері
Оқуына байланысты күндер
Жазғы демалыстар 12
2
2
21 96
16
16
168
Жалпы шықпаған күндер саны 37
1 жылдағы жұмысшының жұмыс істеу
237
1896
1 жылдағы 1 жұмысшының қайта
Кпер = = 365/237 = 1,6
Кесте 5.1.7. Жұмысшылардың санын есептеу.
№ Аталуы Разряд Ауысымдағы саны Ауысым
саны
1
2
3
4 Операторлар
Операторлар
Операторлар
Машинист 6р


6р 1
3
1
1 3
3
3
3 3
9
3
3 1,6
1,6
1,6
1,6 6,0
15,0
5,0
5,0
Барлығы
31
Кесте 5.1.8. Жұмысшылардың жалақысын есептеу.
№ Мамандығының аталуы Тізімдік саны 1
1 2 3 4 5 6
1
2
3
4 Оператор 6р
Оператор 5р
Оператор 4р
Машинист 5р 6
15
5
5 42542
45504
48359
45200 612604,8
1638144
580308
542400 3675628,8
9828864
3481848
3254400
Барлығы 31
20240740,8
Кесте 5.1.9. Цех персоналдарының жалақысын

Категориясының аталуы Адам
саны Бір айлық жалақысы, тенге
Сомма
%
1
2 Бастық
Бас механик 1
1 58000
55700 696000
668400 278400
267360 40
40 974400
935760
Барлығы 2
1910160
Кесте 5.1.10. Жалпы жалақы бойынша

Көрсеткіштердің аталуы Барлығы Соның ішінде
Жұмысшылар Басшылар Мамандар
1
2
3
4
5 Адамдар саны
Жалпы құнға процентпен алғанда
Жалақының жалпы қоры, тенге
Жылдық орташа жалақы, тенге
Айлық орташа жалақы, тенге 33
100
22150900,8
671239,4
55936,6
31
94
20240740,8
652927,12
54410,59 1
3
974400
974400
81200 1
3
935760
935760
77980
Өнімнің өзіндік құнының есебі.
Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау өндірістік процеске кеткен барлық
Кесте 5.1.11. Шикізат, материал, отын, энергияның жылдық
№ Шығын сатылары Өлш. бірлігі 1т шикі-затқа кеткен
Жылдық шығын Бірлік баға-сы Шығын бағасы, теңге
1
2
Шикізат және негізгі материалдар:
а)Тұзсыздандырылған және сусыздандырылған мұнай
Қайтарылмайтын шығындар мен қалдықтар алынады
Шикізатқа кеткен шығын
Қосымша метериалдар:
а) күйдіргіш натр
ә) аммиак
б) Деэмульгатор
т
т
т
т
т
т
-
-
-
0,03
4,52
121,79
5800000
57425
207000
140969
840351
24270
24270
1534,4
2655,5
3525
140766000
1393704,7
317620,8
37434,3
3004254,8
Барлығы т
295050200
3 Отын мен энергия:
А) электр энергиясы
Б) бу
В) таза су
Г) айналымдағы су
Д) сығылған ауа
КВт/сағ
Гкал
М3/т
М3/т
М3/т
2,05
0,33
5,60
3,85
156,25
20355000
2277000
38640000
26565000
1078125000
13
1800
40
24,30
0,55
264615
4098600
1545600
645529,5
592968,7
Барлығы
7147313
Барлық шығын
302197513
Кесте 5.1.12. Калькуляция баптары бойынша өндірістік шығындар.
№ Шығындар баптары Бағасы, мың теңге
1 Шикізат, қалдық пен шығындарды алып тастағаннан кейінгі
2 Қосымша материалдар:
а) күйдіргіш натр
ә) аммиак
б) деэмульгатор
барлығы
317620,8
374343,3
3004254,8
3696218,6
3 Технологиялық отын
а) отындық мазут
б) көмірсутекті газ
барлығы
530923,95
1267323
1798246,9
4 Энергетикалық шығындар:
а) электр энергиясы
ә) бу
б) таза су
в) айналымдағы су
г) сығылған ауа
барлығы
264615
4098600
1545600
645529,5
592968,7
7147313
5 Өндірістік жұмысшылардың еңбек ақылары 22150900,8
6 Әлеуметтік шығындар 3166587,6
7 Тұрмыстық шығындар 36087,0
8 Жүктердің зауыт ішіндегі орын ауыстыруына 417988,96
9 Өндірістк емес шығындар (20() 835977,92
Өндірілген өнімнің өндірістік өзіндік құны 39249320,78
Кесте 5.1.13. Өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы.
Сатылардың атауы Мөлшері, мың тонна Данасының бағасы Бағасы,
Дана, теңге Барлық, мың теңге
Шикізат және негізгі материалдар:
Шығынды және қалдықтарды алып тастағанда
Өңдеуге кеткен шығындар
6890,4
24270
167230
32698371,5
Негізгі өнім:
62-180(С фр.
180-240(С фр.
240-350(С фр.
жиынтығы:
қосымша өнім:
1.көмірсутекті газ
2. Тұрақсыздан-дыру басы
3. мазут
жиынтығы:
1872,24
389,7
1809,6
4071,54
139,2
139,2
2436
2714,4
35295
20713,0
143705004
56223367,2
Барлығы 6890,4
199928371,5 барлығы:
199928371,5
Бірлік өнімнің құны
С=105644378,7/3294,9=32063
Жобаланушы цехтың негізгі техника –
Диплом алды іс тәжірибе бойынша есебімді қорытындылағанда
1. Өндіріс орнында өндірілетін өнімнің
П = (Ц дог – Спр) * Vпрод;
Мұндағы: Цдог - өнімнің келісім
Спр - өнімнің өзіндік құны;
Vпрод - өнімнің жылдық шығару
Сонымен:
П = (30070,78 – 30039,87) * 1004850 =
2. Рентабельділік дәрежесі келесі
%
Мұндағы: П – пайда, тенге;
Фосн – цехтың негізгі жобаланған
Он – айналым нормасы, тенге;
Кк – жалпы зауыттық негізгі
минималды коэффициенті.
% = 45%
3. Өзін - өзі өтеу
Токуп = К / П: жыл
Мұндағы: К- жалпы құрылыс
П- жылдық пайданың сомасы; теңге
К = 71450113,08 / 31059913,5 = 2,3 жыл
4. Құйылған капиталдың тиімділік
Е = П / К = 1 /
5. Тауардың өзіндік құнының
теңге/т
6. Салыстырмалы күрделі шығындар,
теңге/тн;
Кесте 5.1.14. Жобаланушы цехтың негізгі

Көрсеткіштердің аталуы Өлшем бірліктері Көрсеткіштер
Жобаланушы цех
1 Қондырғының жылдық қуаты мың. тонна
2 Негізгі жылдық өнімді өндіру
1004850
3 Қызметкерлердің саны адам 33
4 Еңбек өнімділігі т/адам 35000
5 Күрделі шығындар теңге 71450113,08
6 Қор қайтарымы
55,9
7 Пайда мың. теңге 31059913,5
8 Рентабельділік % 45
9 Шығындардың өтелу мерзімі жыл 2,3
10 Тиімділік коэффициенті
0,5
5.2. Бизнес жоспар
Аннотация
Тақырыбы: С–100 секциясының ректификациялау блогындағы 230-300оС фракциясының суыту
Фирма аты: «ПКОК»ЖШС, Шымкент қаласы.
Мекен жайы: ОҚО, Шымкент қаласы ,Ленгір тас-жолы н/с.
Бизнес сферасы: Мұнай-газ және химия өндірісі
Қызметтің негізгі түрлері: Жылуалмастырғыш конструкциясын жетілдіру және
Бизнес жоспар екі жыл мерзімге есептеліп жасалған
Орындаушы: Жумадуллаев Даулет Кошкарович.СМ-07-10к1 тобы.
Ғылыми жетекші Сейтханов Н.Т.
Резюме
Еліміздің даму және мұнай газ қорының даму стратегиялары
Жобада ұсынылып отырған негізгі қызмет - мұнайдың құрамындағы
Кәсіпорынның сипаттамасы
1985 жылы тұрғызылған Шымкент мұнай өңдеу зауыты республикадағы
Өнімнің сипаттамасы
Жылуалмастырғыш конструкциясын әдеби патенттік шолу негізінде берілген
Қаптама құбырлы жылуалмастырғыштың тегіс құбырда жылуалмасу процесі ламинарлы
Кесте - 5.2.1
Материалдардың, шикізаттың, реа-генттердің, катали-заторлардың, жартылай фабри-каттардың, дайын-далатын өнімнің
1 2 3 4 5
1 Шикізат-
Мұнай шикізаты А7260-1-101/000-ТП.ПЗ 1Судың мөлшері, масс, %
2 Хлорлы тұздар мөлшері, мг/л 1,0 жоғары емес
1800 көп емес
С-100 фракция-сын алу үшін шикізат
2 Бензин қалдық -//- 1 Фракциялық құрамы
соңғы қайнау Т, 0С Регла-менттелмейді С-300-2 секциясы-нан
С-300-1 секциясы-на
3 Ауланып алынған мұнай өнімі -//- 1 Механи-калық
2 Су мөлшері, % 0,07 көп емес
1,0 көп емес өндірістен басқа жер-лерде отын ретінде
4 Газды конденсат -//- 1 Хлорлы тұздар мөл-шері,
2 Су мөлшері, % 10 көп емес
0,1 көп емес Тікелей айдалатын С-100 фр. алу
5 Тұзсыздандырыл-ған мұнай -//- 1. Хлорлы тұздар мөлшері,
2.Су мөлшері, % 5-тен көп емес
0,2 кем емес -//-
Маркетинг жоспары
«ШМӨЗ»-дың өндіріс қуаты Шымкентте орналасқан. Компанияның 2 филиалы
Негізгі ірі бәсекелестер болып «Павлодар мұнай өңдеу зауыты»,
Тұтынушылар болып еліміздегі барлық жанармай бекеттері, зауыттар,фабрикалар болып
Жылуалмастырғышты өндірістің барлық салаларында пайдаланады. Атап айтқанда мұнай,
Әкімшілік персоналының негізгі бөлігі қазіргі таңда Шымкент қаласында,
«ШМӨЗ» ЖШС-не негізгі мұнай қорын тасмалдаушы «ҚазМұнайОйл»
SWOT-талдау
КҮШТІ ЖАҚТАР
Жылуалмасу процессінің
қарқынды жүруі
ӘЛСІЗ ЖАҚТАР
Аппараттың тозуы
МҮМКІНДІКТЕР
Процесті жылдамдату ҚАУІП-ҚАТЕРЛАР
Өрт және жарылу қауіпі
6 Өндірістік жоспар
Жоба жылуалмастырғыштың конструкциясын жетілдіруге қажетті барлық талаптар мен
ЭЛОУ-АТ қондырғысындағы процестер келесідей сипатталады:
қондырғыға шикізат қабылдау жұмыстары;
монтаждау-құрылыс, жөндеу жұмыстары;
көмірсутектен қалыпты газдарды бөлу;
жылуалмастырғышты өнімділікке сынау;
демонтаждау жұмыстары.
Технологиялық цех «ШМӨЗ» орналасқан ғимараттар мен нысандар зауыт
Жылуалмастырғышқа қажетті негізгі техникалық құрал-жабдықтар: ауамен суыту тоңазытқыштары,
Өнімді өндіруде өндірістік артықшылықтары олар мұнай өнімдерін түрлі
Цехтағы өндірістік қуат – 5800000 т/жыл
Жобаның негізгі бөлімшелерінің тізімі өндірістің технологиялық сызбасына сәйкес
Ұйымдастырушылық және басқару жоспары
«ШМӨЗ» ЖШС ұйымдастырушылық жоспары қызметкерлердің құрамы мен
ЭЛОУ-АТ қондырғысы мен ондағы барлық жағдайлар үшін бас
Өнімді сатудың ұйымдастырушылық жоспары
Қаржылық жоспар
Бұл қаржылық жоспарда жобаны жүзеге асыру үшін қажетті
Жобаны өңдеуге және енгізуге кететін шығындарды есептеу үшін
Кесте - 5.2.2
2012 2013
негізгі және қосымша материалдарға, энергетикалық шығындарға, жұмысшы жалақыларына
ғимараттар мен жабдықтардың құрылысын салуға және қондырғыларды
PR (жарнамаларға кететін шығындар) 1100000 1188000
Жиынтығы 377991168,362 407230461,824
Бұл жобаны жүзеге асыру үшін 2012 жылы банктан
Кесте - 5.2.3 Несиені өтеу графигі: 12 айға,
№ Негізгі қарыздың қалдығы Пайыз
Негізгі қарызды өтеу Ай сайынғы төлемдер
1 390000000 5850000 29905197.23 35755197.23
2 360094802.77 5401422.04 30353775.19 35755197.23
3 329741027.57 4946115.41 30809081.82 35755197.23
4 298931945.75 4483979.19 31271218.05 35755197.23
5 267660727.71 4014910.92 31740286.32 35755197.23
6 235920441.39 3538806.62 32216390.61 35755197.23
7 203704050.78 3055560.76 32699636.47 35755197.23
8 171004414.31 2565066.21 33190131.02 35755197.23
9 137814283.29 2067214.25 33687982.98 35755197.23
10 104126300.3 1561894.5 34193302.73 35755197.23
11 69932997.57 1048994.96 34706202.27 35755197.23
12 35226795.3 528401.93 35226795.3 35755197.23
39062366.8 390000000 429062366.8
Кесте - 5.2.4 Несиені өтеу графигі: 12 айға,2013
№ Негізгі қарыздың қалдығы Пайыз
Негізгі қарызды өтеу Ай сайынғы төлемдер
1 410000000 6150000 31438797.09 37588797.09
2 378561202.91 5678418.04 31910379.05 37588797.09
3 346650823.86 5199762.36 32389034.73 37588797.09
4 314261789.13 4713926.84 32874870.25 37588797.09
5 281386918.87 4220803.78 33367993.31 37588797.09
6 248018925.56 3720283.88 33868513.21 37588797.09
7 214150412.36 3212256.19 34376540.91 37588797.09
8 179773871.45 2696608.07 34892189.02 37588797.09
9 144881682.43 2173225.24 35415571.86 37588797.09
10 109466110.57 1641991.66 35946805.43 37588797.09
11 73519305.14 1102789.58 36486007.51 37588797.09
12 37033297.63 555499.46 37033297.63 37588797.09
41065565.1 410000000 451065565.1
Жұмыстың орындалу тізбесі
Жобаның жоспарлануын толық қарастыру және аяқтау келесі мерзімде
жобаның жүйесін жабдықтау: 01.01.2012ж – 01.03.2012ж.
керекті құрал-жабдықтарды сатып алу немесе жөндеу жұмыстары: 01.03.2012ж
қондырғыларды орнату мен құрастыру жұмыстары: 01.07.2012ж – 01.11.2012ж.
Өндірісті алғашқы іске үшін жүргізілетін іс-шаралар: 01.11.2012ж –
Шығарылатын өнімнің тауарлық күйін толық қамтамасыз ету технологиялық
Жобаның тәуекелділігі.
Өндіріс тәуекелдігі өндіріс процесінде орындалатын ақаулардан немесе дайын
Құрал-жабдықтардың бірі бұзылған жағдайда шығарылатын өнім тоқтап
Егер мемлекеттік қаржылық нарығында өзгерістер болса және инфяция
Қаржы тәуекелі ақшаның құнсыздауынан, яғни инфляциядан, ақша курстарының
Форс мажорлы жағдайлармен байланысты тәуекел, кенеттен ойламаған жағдайлардан
Жоба барысында келесідей технологиялық тәуекелдер болуы мүмкін:
-технологиялық құрал-жабдықтардың тозуы;
- өндірістегі апатты жағдай;
-технологиялық процеске әсер ететін түрлі факторлар.
Жобаланып отырған қондырғымызды іске қосу және жұмыс істеу
Жалпы осы айтылған тәуекелден сақтанудың жолы – ол
Қортынды
«С–100 секциясының ректификациялау блогындағы 230-300оС фракциясының суыту жылуалмастырғышындағы
Дипломдық жұмыста кафедра тапсырмасына сай келесі мәселелер
- кіріспе бөлімінде жалпы мұнай өндірісінің даму
- ғылыми-зерттеу бөлімінде негізгі объектіні қабылдау тұжырымдалып, конструкциясы
- технологиялық бөлімде технологиялық схема мен процес
- тіршілік қауіпсіздігін қорғау бөлімінде қондырғымен жұмыс істейтін
- қоршаған ортаны қорғау бөлімінде атмосфераға шығарылатын зиянды
- экономикалық бөлімінде өнімнің өзіндік құны, калькуляция,
Жұмыстың графикалық бөлімінде келесі сызбалар берілген:
Өндірістің технологиялық схемасы көрсетілген технологиялық сұлба, Жылуалмастырғыштың жалпы
Жобаның есептеу түсіндірме жазба бөлімі мен графикалық бөлімдері
Әдебиеттер тізімі
Чернобыльский И.И. «Машины и аппараты химических производств». М.
Шаповалов Ю.Н., Шеин В.С. «Машины и аппараты». Общехимического
Скобло А.И., Трегубова И.А., Молоканов Ю.К. «Процессы и
Ә.Ахбердиев. Ш.Молдабеков. «Химиялық технологияның негізгі процестері және аппараттары».
Ә.Ахбердиев. «Химиялық технологияның негізгі процестері және аппараттары». 1-бөлім.
Молоканов Ю.К. «Процессы и аппараты нефтегазопереработки». М.,Химия, 1980
Павлов К.Ф., Романков П.Г., Носков А.А. «Примеры и
Саколов В.Н. «Машины и аппараты химических производств». Примеры
Александров И.А. «Ректификационные и абсорбционные аппараты». Методы расчета
Маньковский О.Н., Тогильский А.Р., Александров М.В., «Теплообменная аппаратура
Дытнерский Ю.Н. «Основные процессы и аппараты химической технологии».
Михалев М.Ф. «Расчет и конструктирование машин и аппаратов
Омаралиев Т.О. «Мұнай мен газ өңдеу химиясы және
Кузнецов А.А., Кагерманов С.М. «Расчеты процессов и аппаратов
Танатаров М.А., Ахметшина М.И. «Технологические расчеты установок переработки
Сарданашвили А.Г., Львова А.И. «Примеры и задачи по
Лащинский А.А., Толчинский А.Р. «Основы конструирования и расчета
Передельский Л.В. Коробкин В.И., Приходченко О. «Экология» Учебник
Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар
ҚР СТ/088-2003 «Өрт қауіпсіздігі. Терминдер мен анықтамалар»
ҚР СТ1174-2003. «Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі
Охрана труда в химической промышленности. Учебник для вузов.
Уркумбаев М.Ф., Трещенко С.А. Уркумбаева Т.Н. «Антология бизнеса.
Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңы Астана 2004-97бет
Қазақстан республикасының «Техникалық реттеу туралы заңы», Астана, 2004.-97
Комментарии к Закону Республики казахстан «О техническом регулировании»,
Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі. Алматы, 2007. -172
Акбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. Экология. Оқу құралы, Алматы,
Передельский Л.В., Коробкин В.И., Приходченко О.Е. Экология. Учебник.
Бродский А.К. Общая экология. Учебник. М., 2008.-256 с
ҚР СТ 1088-2003. «Өрт қауіпсіздігі. Терминдер мен анықтамалар».
ҚР СТ 1174-2003 «Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы.
1
39
1
«ШМӨЗ» ЖШС
Өткізу бөлімі
Сауда үйі
Департамент по производству продукции
Финансовый и экономический департамент
Сауда үйінің филиалдары
Өнімді өндіруші бойынша департамент
Қаржылық және экономикалық департамент
Маркетинг
департаменті






Ұқсас жұмыстар

Жылуалмастырғыштан шығардағы мұнайдың температурасы
Жаңажол мұнай газ кешенінің секциясындағы мұнайды термохимиялық сусыздандыру процесінің автоматтандырылуын жобалау
«Жылдық өнімділігі 6300000 тонна ЭЛТС-АҚ қондырғысын жобалау»
Мұнайды қолдану тиімділігін арттыру, және оны ары қарай терең өңдеуді қамтамасыз ету
Мұнай-химия саласы
Күкірт қышқылын өндірудің технологиясына ТПБАЖ енгізу
Жылудың аралық кетуі бар адсорбер жобасы
Мұнай-газ саласы бойынша
Мұнайдың индексациясы және оның қайта өңдеу технологиясымен байланысы
Бақылау - өлшеу құрал және автоматтандыру процессі