Капиталдың проценттік салымы
Тақырыбы: Капитал және пайда
Мазмұны
Кіріспе..................................................................................................................3
І бөлім. Экономика және оның құрылымы.
1.1 Экономикалық теорияның қалыптасуы және дамуы......................5
1.2 Экономикалық теорияны зерттеу әдістері.......................................8
ІІ бөлім. Пайдалылық және оның мәні.
2.1. Пайда және оны белгілейтін факторлар. .......................................12
2.2. Пайдалылық және оның түрлері.....................................................19
Ауытқымалы талғаусыздық және бюджет қисығы........................21
ІІІ. Капитал мен қосымша құн теориясы
3.1 Марксизмнің пайда болу тарихи жағдайлары................................24
3.2 Капиталдың құрылымы мен негізгі мәселелері.............................24
3.3 Капитал. Капиталдың қорлануы мен ұдайы өндірілуі..................29
3.4 Маркстың пайда және табыс ілімдері туралы көзқарастары........35
ІV. ҚР-да пайдалылық пен экономиканың байланысы......................41
Қорытынды. ....................................................................................................44
Қолданылған әдебиеттер................................................................................46
Кіріспе
Экономикалық теорияның құрылымында бұл тақырыптың алатын орны ерекше.
Бүгінгі адам, егер ол қоғамдық дамудың заңдарын зерттеп
Қандай ғылым болмасын, ол адамдардың табиғатпен, қоғаммен, бұлардың
Адамдар өмірі құбылмалы, күрделі және қайшылығы мол өмір.
Тұңғыш экономикалық ой – пікірлер көне заманда пайда
Ксеснофонт (б.д.д 430 – 354 ж.ж.), Платон (б.д.д
Бұл жерде жалпы капитал ұғымы мен түсінігі қарастырылады
Капиталдың кәсіпкерлік практикасындағы экономикалық теориясының түсінігі мысалыға: капитал
Капиталдың қазіргі заманға қатысты ерекшеліктері мен өзгешеліктері: капиталдың
Кәсіпорынның өзіндік ағымдарына: негізгі қызметтен пайдасы, қаржылық операциялардан
І. Экономика және оның құрылымы.
Экономикалық теорияның қалыптасуы және дамуы.
Экономикалық теория ғылым болып тек ХVІ – ХVІІ
Экономикалық ой – пікірлердің ғылыми тұрғыда тұжырымдалып, қалыптасуы
Алғаш рет өз алдында қалыптасқан экономикалық ой-пікірдің белгілі
Экономикалық ғылымның дамуындағы келесі кезең физиократтар (физио –
Өндірісті зерттеуге бет бұру ғылыми саяси экономикалының жарыққа
Байлық өсу үшін алғашқы жұмсалған қаражат қосымша шамаға,
Классикалық саяси экологиямен утопиялық социализмнің негізінде маркистік бағыт
Біздің елдің экономикалық ғылымы осы күнге дейін маркистік
Қазіргі замандағы экономикалық ой-пікірдің маңызды бағытына неоклассикалық ілім
Экономикалық ой-пікірлер қатарында марксистік бағыттың орны ерекше деуге
Қазақстан экономикасын қайта құрудың, демократияның, жариялылықтың бүгінгі кезеңінде
Экономикалық теорияны зерттеу әдістері.
Экономикалық динамиканы және статиканы зерттеу мен талдаудың екі
Бірақ бұлардың айырмашылықтары да бар. Біріншіден, ұдайы өндіріс
Экономикалық өсу темптері бастапқы деп және пропорционалды белгілейді
Екіншіден, болжамдайтын деңгей үшін ұдайы өндірістік негізі деп
Экономикалық өсуді есептеудің негізін «үзын толқындар» құрайды және
Үшінші айырмашылық – экономикалық өсу жүйесінде бос уақыт
Ұдайы өндірісті талдауды бос уақытты еленбейді, бос уақыт
Өмір үшін қоғамсыз дамуына қажет ресурстардың шектелген жағдайында
Методология дегеніміз экономикалық жағдайларды зерттеуде қолданылатын жалпылама
Рационалистік әдіс объективтік шыңдықты талдаудың тұрақты динамикада жүргізілуін
Методология методтарға негізделеді. Мақсаттарға жету жолдарын тауып, оларды
Экономикалық теория танып білудің әр түрлі әдістерін қолданады:
Позитивтік әдіс экономика ғылымының белгілі бір философиясын құруды,
Танып білудің нормативтік әдісі адамдардың барынша жоғары үнемділік
Қазіргі заманда экономика ғылымының дамуы информация жинауды, оны
Абстракция әдісі зерттеу пәнін жеке, кездейсоқ, қысқа мерзімді,
Экономикалық теорияда қолданылатын әдістердің ішінде эксперимент пен экономикалық
Міне, ғылыми талдауды және экономикалық мәселелердің оптималдық шешімдерін
ІІ. Пайдалылық және оның мәні
Пайда және оны белгілейтін факторлар
Нарық экономикасының құндық инструменттерінің жалпы жүйесінде пайда маңызды
Нарық жағдайында пайда нені, қалай және қандай көлемде
Пайданың алғашқы зерттеушісі меркантилистер болған. Олардың айтуы бойынша,
Физиократтардың айтуы бойынша, пайда тек ауыл шаруашылығында жасалады.
Смит пайданы жұмысшы еңбегінің өнімінен капиталист үшін алыным
К. Маркс пайданы барлық авансталған капитал тудырған қосымша
ХХ ғ. Экономикалық ғылымдағы пайда жөнінде мынадай негізгі
өндіргіш капитал теориясы пайданы өндірістің қандайы болмасын, соның
нәтижесі дейді;
ұстамдылық теориясы. Бұл теория пайда қалдырғны үшін, өндіріске
пайда кәсіпкерлік іс-әрекеттердің барлық түрлерінен түсетін еңбекке сәйкес
пайда монополияның болуының нәтижесі?
Осы аталған теориялардыңортақ көрсеткіші – ол пайданың көзін
кәсіпкердің іс-әрекетінің нәтижесі деп тану.
Фирманың пайдасы белгілі қызметтер атқарады. Олардың негізгілері:
бөліп тарату – орындауға арналған бағдарлама мен стратегияларды
ынталандыру - өндіріс шығындарын төмендету, инновация мен техникалық
Пайданы алдымен тауардың нырықтың сату бағасы мен оны
жұмсалған шығындардың айырмасы деп қарауға болады. Пайданың құрылу,
бухгалтерлік пайда – сытқы шығындарды өтеген соң, яғни
экономикалық пайда – фирманың жалпы табысынан барлық шығындарды
баланстық пайда - өнімді өткізуден түскен түсім мен
Осымен қатар, экономикалық әдебиетте жалпы, әдеттегі, шекті, барынша
Пайданың әр алуан түрін талдай отырып, кәсіпорынның пайдасын
Акционерлік қоғамның іс-әрекетінде мына көрсеткіштер маңызды рөл атқарады:
бір акцияға келетін пайда. Бұл көрсеткіш фирманың акциясының
акционердің фирманың таза пайдасының бірлігіне қанша ақша бірлігін
төленіп отырған дивиденттердің үлесі (бір акцияға келетін дивиденд
Экономикалық бағытта сатудан түскен ақша түсімі мен жіберіп
Егер фирма өндіріс көлемін өсірсе жалпы пайда өседі,
Сондықтан пайданың бірінші шарты: шекті ақшалай түсім шекті
МС = МR
Жетілген бәсеке және таза монополия жағдайында пайданы барынша
Жетілген бәсеке жағдайында фирма үшін сұраныс бағасы берілген
Тауардың қаншасы болмасын сол бір бағамен сатыла алады.
Ақшалай түсім мен шығындар қисықтарын бір графикте бір-бірімен
Шекті түсім MR қисығымен шекті MC
MR қисық сызығының МС қисық сызығын К және
К нүктесінде шекті шығындар төмендейді, демек, пайда өсе
Дегенмен, егер баға орта өзгермелі шығындардан AVC жоғары
Бұған дәлел: егер ақшалай түсім өзгермелі шығындарды ғана
Ұзақ мерзімде мұндай жағдай мүмкін емес: кейбір фирмалар
P = MR = MC = AC
Таза монополия жағдайында баға белгіленген, берілген шама болып
Осы қаралған жағдайда, шекті ақшалай түсім қашан болсын
Монополист – фирмаға өндірістің қандай көлемі барынша жоғары
MR мен MC қисық сызықтары E нүктесінде қиылысады,
Бірақ жоғарыда қаралған жетілген бәсеке саласы үшін нөлдік
Келтірілген графиктерді талдау мынаны көрсетеді: біріншіден, пайдасын барынша
Монополист – фирма өнімді аз өндіріп, оны жоғары
Пайдалылық және оның түрлері.
Пайдалылық дегеніміз- адамның қандай болмасын қажеттілігін қанағаттандыратын
Пайдалылық - бұл субъективті қанағаттану немесе тауарларды
Шекті пайдалылық – бұл тұтыну кезінде өр қосылған
Шекті пайдалылықтың жиынтығы жалпы пайдалылық деп аталады.
Жалпы пайдалылық – бұл барлық игіліктер тұтыну кезіндегі
TUn = MU4 + MU2 + MU3 +
TUn – жалпы пайдалылық
MUn – шекті пайдалылық
MUn = TUn - ТUn-1
Тұтыну процессінде игіліктер саны орына, онда шекті пайдалылық
1 мысал:
Тауар саны, кг Баға
1
2
3
4
5 120
100
90
80
70
Осы қисық бойында тұтынушының сұранымы бейнеленеді, егер
Тұтынушы пайдасы пайдалылықпен төленген тауарлардың айырмасы (31
Егер тауарладың 4 кг сатып алынатын болса, онда
2 мысал:
Тауар саны, дана МИ, тг
1
2
3
4 60
40
30
20
MU қисығының бойында жалпы пайдалылық мөлшері бейнеленген. MU
TUn = MU1 + MU2 + MU3 +
TUn = 60 + 40 + 30 +
Шығ.: 3 х 30 = 90
Пайда: 130 – 90 = 40
Шығ.: 4 х 20 = 80
Пайда: 150 – 80 = 70
70 теңге тұтынушының қосымша тиімділішгінің пайдалығы.
2.3. Ауытқымалы талғаусыздық және бюджет қисығы.
3 мысал: Егер бірнеше аптада сатып алынған тауарлар
Апталар Пирожки, дана Сок /ст/
І
ІІ
ІІІ
ІV 8
5
4
3 3
4
5
7
Осы сатып алу процестер тұтынушының қалауын көрсетеді. Кейбір
MU қисығының әр нүктесінде екі тауар бойынша бір
Егер бірнеше ауытқымалы талғаусыздықтар болса, онда олар пайдалық
Осы қисықты сызу үшін бюджет мөлшерін білу қажет.
4 мысал:
Пирожки = 10 теңге
Сок = 20 теңге
Бюджет = 100 теңге
Осы қисық бойында тұтыну мүмкіншілік нмесе оны бюджет
Апталар Пирожки Сок
І
ІІ
ІІІ
IV
V 4
6
8
2
10 3
2
1
4
-
ІІІ. Капитал және қосымша құн теориясы
3.1. Марксизмнің пайда болу тарихи жағдайлары
Марксизм ХІХ ғасырдың 40 жылдары пайда болған, ол
Маркстың «Немецкая идеология» (1845-1846) деген еңбегінде революциялық жолындағы
3.2 Капиталдың құрылымы мен негізгі мәселелері.
Маркстың «Нищета философии» деген жұмысы экономикалық категорияларына арналған.
Осы жұмысында Маркс жұмысшылардың еңбектік нәтижесі сияқты құнды
Толығымен Маркстың құн туралы ілімі «Наемном труде и
Пайданың, капиталдың, ақшалардың, тауардың, құнның, капиталистік және тауарлық
Маркстың басты еңбегі «Капитал» төрт томнан тұрады. Бірінші
Д – Т - ... П ... –
«Капиталдың» бірінші томы орталықтанған мәселесі капитал кезіндегі (еңбке
Маркс қатысты қосымша құн өндірісімен байланысты, еңбек өнімділігінің
Маркстың айтуы бойынша, жалақы төлемі – бұл еңбек
Маркс капиталдың жинақталуын, қайта өндірілуін, қосымша құнның капиталға
«Капиталдың» екінші томы 1885 жылы құрылған болатын, онда
«Капиталдың» үшінші томы, 1894 жылы шығарылған. Онда Маркс
W = C + V + M =
Мұндағы: C – тұрақты капитал; V – айнымалы
Маркс қосымша құнның реттелуін, ссудалық процентін, ссудалық капиталын,
Жер рентасын талдай отыра, Маркс, оның І-ші және
«Капиталдың» төртінші томы «Капиталға» қарама-қарсы жұмысын қарастырған, К.
Тауардың екі қасиеті бар: 1) тұтыну құны;
2) айырбас құны.
Адамныың еңбегі бар: 1) нақты еңбек (мамандық);
2) күш жігер, сағат арқылы көрінісі
(абстрактілік еңбек).
Құн және ақша теориясы: құн – қоғамның қажеттілік
Капитал және қосымша құн:
Ұдайы өндіріс - өндірістің қайталанып отруы, ол егер
Ұдайы өндіріс
Жеке меншікті жойып, қоғамдық меншікті орнату; еркін бәсекені
Тұтынушылардың талабы ақшаны қажетті тауарларға жұмсау. Сондықтан бұл
Ақшаның ең бір маңызды функциясы нарықтық қатынасушыларына мынандай
ресурстар туралы мәліметтер;
өндірістік мүмкіншіліктері туралы мәнісі бар;
тұтынушылардың мұқтаждығы туралы мәлімет беру.
Ақшаның екінші функциясы: өндірістің бар ресурстарын, тиімді әдістерін
Ақшаның үшінші функциясы: табысты бөлуде тауарға жұмсалған еңбектің
Бұл функциялар бір-бірімен өте тығыз нарықтық экономикалық байланысқан
Бірақ мынандай пікір бар: табысты нарықтық үлестіру принципінің
3.3 Капитал. Капиталдың қорлануы мен ұдайы өндірілуі.
Капитал ұзақ мерзімді пайдаланылатын заттық байлық, бірақ оның
Капитал – бұл елдің ең маңызды байлығы, ол
Физикалық капитал - өндірістік өнімді өндіруге арналған негізгі
Инвестициялар, инвестицияға арналған күрделі қаржылар, инвестицияның мақсаты.
Инвестицияның мақсаты физикалық капиталды жаңарту, өсіру, модернизациялау.
Инвестицияның негізгі нысандары:
1) Ірі банкілердің қаржы ресурстары;
2) Кәсіпорынның миллиондаған пайдалары;
3) Жеке адамның шағын сақтық ақшалары.
Капитал – бұл қосымша құнын әкелетін, құнын айтады.
Капитал анықталынған қатынастарын өрнектейді. Бұл қатынастары материалдық игіліктері
Маркс бойынша, капитал, бұл қосымша құнын әкелетін құны
Ресурстардың ағымды құндылықтарының анықталуы – дисконттау
Дисконтталу түсінігі, проценттің нарықтық салымы ретінде қарастырылады.
Жаңа зауыт салу туралы жоба жасалған соны инвестициялау
Түрлі уақыттағы шығындар мен табыстардың ара қатынастарын белгілеу
Кесте 1
Жылдар
0 1 2 3 21
4 теңге 5% салымы
1 1,05 1,10 1,16 2,65
10% салымы
1 теңге 1 1,10 1,21 1,33 6,73
Капиталдың күнделікті құны
Капиталдың нарықтағы бағасын анықтау үшін мынандай мәліметтер қажет:
Капиталға жыл сайын төленетін табыс;
Капиталдың проценттік салымы.
Проценттік салым, бұл инвестицияға табыстың нормасы, бұл жыл
Сонда капиталдың күнделікті құнының формуласы:
мұндағы, жыл сайынғы табыс;
проценттік ставка;
капиталдың күнделікті құны.
Активтік табысы және проценттік бағасы, активтік салымы
Физикалық капиталды активтікке шығарады Капиталдық қызметтің құны, бұл
Капиталдық қызметінің бағасымен қатар капиталдың активті бағасы деген
Активтік баға – бұл машинаның, жалға берудің және
Активтің иесінің құқығы бар қазіргі және болашақта осы
Ал активтің бағасында болашақ табыстардың құнын анықтау үшін
Процент және қазіргі уақыттағы құн
Бүгінгі күнгі 1 теңгесі, бір жыл өткендегі 1
95,2+4,8=1теңге
Кесте 2
1 теңгенің дисконтталған құны (бүгінгі күндегі құны)
Проценттік салымы Жылдар
1 2 5 10 20 30
1 0.990 0.980 0.951 0.905 0.820 0.742
2 0.980 0.961 0.906 0.820 0.673 0.562
3 0.971 0.943 0.863 0.744 0.554 0.412
4 0.962 0.925 0.822 0.676 0.456 0.308
5 0.952 0.907 0.784 0.614 0.377 0.231
6 0.943 0.890 0.747 0.558 0.312 0.174
7 0.935 0.873 0.713 0.508 0.258 0.131
8 0.926 0.857 0.681 0.463 0.215 0.099
9 0.917 0.842 0.650 0.422 0.178 0.075
10 0.909 0.826 0.621 0.386 0.149 0.057
15 0.870 0.756 0.497 0.247 0.061 0.015
20 0.833 0.694 0.402 0.162 0.026 0.004
Кестеде процентінің түрлі салымдарымен кейін төленетін 1 теңгенің
Сонымен болашақта бір белгіленген уақытта жасалынатын қазіргі уақыттағы
Реалдық және номиналдық проценттік салымы
Проценттік салымы – номиналдық проценттік салымы.
Реалдық проценттік салымы=Номиналдық проценттік салымы – Инфляциялық темпісі;
Жер рентасы және баға
Жер, бұл да өндірістік фактор, физикалық капиталдан жердің
Практикада кей уақытта жер мен капиталды айыруға қиын.
Олар ұзақ мерзім пайдалынылатын реалдық активі құнды бағалы
Жердің де ренттік бағаның арендалық төлемінің салымы және
Егерде ауылшаруашылығының өніміне сұранысы өссе, онда жерге де
Жердің бағасының өсуі жылдық аренданың өсуіне тең болады.
Негізгі және айналым капиталы
Капитал және басқа да өндірістік факторлар қалай өлшенеді,
Мысалы, фирманың қозғалыстық зауытының құны – 60 млн.
3.4 Маркстың пайда және табыс ілімдері туралы көзқарастары
Нарықтық экономиканың маңызды категориясы ретінде пайда болып саналады.
Маркстың айтуынша, біріншіден пайданың қызметтелу шартының сипаты басқарудың
Екіншіден, капитализмнің атрибуты мен төленбеген еңбектің өнімін алу,
Үшіншіден, Тұрғындардың өмірлік деңгейінің және олардың өсіп өнуіне
Төртіншіден, Маркстың – құнның еңбектік теориясы. Экономикалық теорияның
Табыстар түсінігі, жеке тұтыным үшін қызметтер мен игіліктерді
Ақшалай табыстардың үш негізгі ағымдарын бөлуге болады: жалақы
Реалдық табыстардың бағалық деңгейге де қатысы бар. Осылайша,
Табыстар саясатының мақсатына әртүрлі ағымдары бар. Оның біреуісі
Басқа ағымы нарықтық. Бұл қандай да бір табыстар
Егерде бірінші ағымы әлеуметтік шындық принципіне сүйенсе, ал
Экономикалық агенттер – бұл өндірушілер (кәсіпорындар) және тұтынушылар
Біздің мақсатымыз – одардың өзара байланыстылығын көрсету. Нарықтық
Нарықтық экономиканы дамытудың қатынастары қоғамға керектi еңбек шығындар
Нарықтық экономикалық қатынастары адамдар арасындағы қоғамдық байланыс кезiнде
Нарықтық экономикалық қатынастарындағы тауарларды жасаудың, тұтынудың, реттеудiң, айырбастаудың,
Өндiрiстiк және тұтынушылық күштер мазмұнындағы құрамдас жақтарын активке
Нарықтық экономикадағы маңызды шешiмi болып, тауарларды жүзеге асыруы
Нарықтық экономика шартындағы қызметпен айырбасы тауарлық қолданымында, тауарлық
Тауарлар өндiрiсi еңбектiң тiрi және заттың шығындар негiзiнде
Нарықтық экономика жеке меншiктiң даму деңгейiмен анықталып шартталған,
Мәндiлiк қатарының категориялары сияқты жоспарлықтың, бәсекелестiктiң, меншiктiлiктiң қатынастары
Еңбектiң қоғамға керектi шығындар негiзiнде пайда болған, экономикалық
Нарықтық, қаржылы-несиелiк, тауарлы-ақшалай қатынастары жоспарлықты жеткiзу формасы ретiндегi
Біріншіден, азаматтар үшін қалыпты әлеуметтік шарттарын құруға ұлттық
Екіншіден, әлеуметтік саясат экономикалық өсімнің факторы болып табылады.
ІV. ҚР-да пайдалылық пен экономиканың байланысы.
Экономикалық теория әрқашан экономикалық пайдалылықты қалыптастыру үшін пайдаланылады.
Ең бастысы, шаруаларымыздың материалдық, пайдалылық жағдайы едәуір жақсарды,
Соңғы жылдары Қазақстанның барша халқының тұрмыс деңгейі, пайдалылығы
ең төменгі зейнетақы мөлшерін – екі есе дерлік
ең төменгі жалақысы – екі жарым есе (2,6
мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар - 45 % өсіруге мүмкіндік
Әлеуметтік-экономикалық дамудағы табыстарымыз негізгі
өлшемдер бойынша біздің Орталық Европаның бір қатар елдеріне
Бүкіл дүниежүзілік Банктін сыныптамасы бойынша біздің мемлекет ендігі
Біздің елімізде Еуразия аймағы мемлекеттерінің әлемге танымал беделді
Қазақстан өзінің нысаналы дамуын «Қазақстан 2030» ұзақ мерзімдік
Бұл міндетті шешу үшін біздің эккономикалық сондай ақ
Пайдаланудың жоғарғы қарқынымен бәсекеге қабілеттілік көбінесе экономиканы бюрократиясыздандыруға
Экономикалық пайданың реформалануы мен қалыптасу мәселелерін шешпи тұрып,
Экономикалық пайдалылық – бұл ұлттың өнімінің сандық көбеюі
Экономика пайдалылықты өндіру үшін ресурстар, яғни қоғамның әлеуметтік
Қазақстан Республикасының экономикасы дамып пайдалылық өсіп келеді. Сондықтан
Қорытынды
Экономика біздің дамуымыздың басты басымдығы, ал экономикалық
Біз бұған өз экономикамыздың бәсекелестік қабілетін арттыру арқылы
Бәсекеге қабілеттілік мемлекеттік қолдаудың қолайлы жағдайда емес бәсекелестермен
Бұл ретте мемелекеттік қолдаудың оңтайлы рөлі бір жағынан,
Сондықтан, 2005 жылы экономикалық пайдалылықты дамытудың негізгі бағыттары
экономиканы одан әрі ырықтандыру және жүелі реформаларды жалғастыру
Қазақстан экономикасының ашықтығын күшейту;
Индустриялдық – инновациялық даму стратегисын жүзеге асыру;
Ауылды дамыту бағдарламасын жүзеге асыру;
Инфоқұрылымдарды дамыту.
Жалпы келгенде, экономика дегеніміз – адамның шектеусіз
қажеттіліктерін қанағатандырудағы қоғам өндірісінің серек, шектелген рессурстарын бөлу,
Ал, пайдалылық дегеніміз – адамның қандай болмасын қажеттілігін
Капиталдың даму диалектикасының мазмұнын ашуымен байланысқан, экономиканың пайда
Экономикалық қатынастар құрылымындағы К. Маркстың капиталдық көзқарастары, экономиканың
Экономиканың прогрессивтi дамуы мемлекеттiк басқарылудың демократизациясын және оның
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Әубәкіров Я. Экономикалық теория
Әубәкіров Я., Байжұмаев Б.Б., Жақыпов Ф.Н.,
Мәуленов С.С., Бекмолдин С.Қ., Құдайбергенов Е.Қ.
Шеденов Ө.Қ., Жүнісов Б.А., Байжомартов Ү.С., Комягин Б.И.,
Экономическая теория . /Под редакции Н.И.
Жүнісов Б.А., Мәмбетов Ұ.Е., Байжомартов Ү.С.
Н.А. Назарбаев «Қазақстан - 2030» А:1997
А.С. Баймұхаметова «Экономикалық теория» А:2000
Г.М. Осипова «Экономикалық теория негіздері» А:1998
В.И. Ведяпина «Эконоамическая теория» ИНФРА – М: 1999
Г.И. Рузавин «Курс рыночной экономики» М:1994-319 ст
Долан Э., Мендсей Д. «Рынок: микроэкономическая модель» М:1992
К.Р. Макконелл, Е.Л. Брю «Экономика принципы, проблемы, политика»
В.Д. Камаев «Экономическая теория» М: 1996-621 ст
В.А. Крымова «Экономикалық теория» А:2003 – 13 б
С.Е Тәжбағанбетов «Экономикалық теория» А:2003
В.В. Параманов «Экономика Казахстана» А:2000
Е.Ф. Борисов «Эономическа теория» М:1995
Орталық Қазақстан газеті №24-2004 «Бәсекеге қабілетті экономика үшін»
Р. Дорнбуш, Р. Шмолензи «Экономика» М:1993
А. Әубәкіров «Экономикалық теорияның негіздері» А:1997
А. Шеденов «Жалпы экономикалық теория» А:1998
47
Кәсіпорынның миллиондаған пайдалары
Капитал және пайда
Қаржы тәуекелі және оны басқару
Қаржылық тәуекел
Азия – Тынық мұхиты аймағының мінездемесі
ТЕМІРБАНК АҚ ДЕПОЗИТТІК ОПЕРАЦИЯЛАРЫН ТАЛДАУ
Кәсіпорынның инвестициялық және инновациялық жағымдарының бағалануы
Компанияның қаржылық активтер портфелін басқару
Қазақстаннның банк жйесінің дамуына және ондағы мәселелер мен оларды шешу жолдары
Инвестиция туралы