Тінту жүргізілетін объектілеріне қарай
І.Кіріспе..........................................................................................................3
ІІ.Негізгі бөлім:
Тергеушінің жедел-іздестіру органының қызметін пайдалануы..............5
Криминалистикалық болжамдар және тергеуді жоспары........................11
Тергеулік қарау және куәландыру тактикасы..........................................17
Тергеу әрекетін жүргізуде бейне
Жедел-іздестіру органдарының ұстау тактикасын қолдануы...................24
ІІІ.Қорытынды..............................................................................................29
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі.Қылмыстылықпен күрестің нәтижесі,шын мәнінде,әрбір қылмыстың тез және
Қылмысты ашу және тергеу, кінәлілерді табу, адамның адамшылық келбетін
Қылмыстарды ашу ісі – шығармашылық күрделі іс. Ол ғылыми
Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 8-бабында белгіленгендей, қылмыстық
Тағы бір атап өтетін бір жайт ол – тергеушінің,анықтаушының
Жұмыстың мақсаты тергеу, жедел-іздестіру және басқа да органдардың өзара
Жұмыстың объектісі болып қазақстандық-процессуалдық заңнамадағы тергеушінің, жедел-іздестіру қызметкері және
Жұмыстың пәні – тергеу,жедел-іздестіру органдарының функцияларын айқындайтын құқықтық қатынастыр
Жұмыстың тәжірбиелік маңызы.Зерттеу барысында қалыптасқан ғылыми қорытындылар, авторлық идеялар
Тақырыптың зерттелу деңгейі.Аталған тақырыптың жекелеген мәселелері туралы отандық авторлардың
Жұмыстың әдістемелік негізін курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттеріне сәйкес
Жұмыстың құрылымы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды және пайдаланған әдебиеттер
1.Тергеушінің жедел-іздестіру органының қызметін пайдалануы.
Тергеушінің процессуалдық функциялары бір-бірімен өзара байланысты. Бұл байланыс, біріншіден,
Қорғау функциясы туралы да осыны айтуға болады. Айыпталушыны іздестіру
Ақталмайтын негіз бойынша іс тоқтатылған кезде қылмыс жасаған тұлғаның
Қылмыстық іс бойынша іс қозғалған кезде мүлікті тәркілеу түріндегі
Куә мен жәбірленушіге айғақ беруден бас тартқаны немесе жалтарғаны
Беттестіру үстінде жауап алынатын адамдардың өзара қарым- қатынасын анықтағаннан
Тергеуші беттестіру барысында жауап алынатын адамдардың бірін-бірі берген айғақтарын
Тергеушінің қалауы бойынша немесе жауап алынатын адамдардың өтінішімен беттестіру
Қарап тексерудің барлық түрлері кезек күттірмейтін тергеу іс әрекеттеріне
Қарап тексеруді анықтау органы, тергеуші және прокурор жүргізуге құқылы.
Қарап тексеру кезінде анықтау органдарының қызметкерлері тергеушіге оның тапсырмасы
Танушы адамды тану үшін бұрын тергеуші танылатын адамға статистердің
Танушы адамды кабинетке телефон арқылы шақырған жөн. Тергеуші осыдан
Заттарды тану үшін көрсету. Заттарды тану үшін көрсету алдында
Тергеуші тану үшін іріктелген заттарды айғақ адамдардың қатысуымен жарық,
Мәйітті тану үшін көрсету қайтыс болған адамның жеке басын
Көптеп қаза тапқандардың ішінен адамдардың мәйітін тану қажет болатын
Тінту және алу
Тінту - бұл іс үшін маңызы бар заттарды немесе
Жоғарыда баяндалған анықтамадан заңды тінтудің мынадай түрлері көзделгенін білеміз.
1.Тінту жүргізілетін объектілеріне қарай:
а) үй-жайларда;
ә) дипломатиялық өкілдіктер орналасқан үй-жайларда;
б) жергілікті жерде;
в) жеке адамды тінту болып бөлінеді.
2.Мақсаттарына қарай тінту:
а) іздестіріліп жатқан адамды;
ә) мәйіттерді;
б) заттар мен құжаттарды;
в) азаматтық талапты немесе тәркілеуді қамтамасыз ету мақсатында мүлікті
3.Үйымдастырылу әдісіне қарай:
а) бірең-сараң;
ә) топтық;
4.Қайталану принципіне қарай:
а)бастапқы,
ә) қайталама тінтуге бөлінеді.
«Тінту» деген терминнің өзі белсеңді әрекетті - нақты қылмыспен
Тінту жүргізудің заңды негіздеріне мыналар жатады:
- қозғалған қылмысты істің болуы;
- тергеушінің, прокурордың дәлелді қаулысы немесе сот шешімі;
Сонымен қатар, «Жедел іздестіру қызметі туралы» Заңның 14-бабының 1-бөлігіне
Кейінге қалдыруға болмайтын жағдайларда тінтуді тергеушінің қаулысы бойынша, прокурордың
Мемлекеттік, әскери, нотариаттық, редакциялық, қызметтік, коммерциялық, банктік немесе дәрігерлік
Үй-жайларда және жергілікті жерде тінту жүргізу үшін маңызы бар
Баспаналарды тінтуде ҚІЖК-нің «баспана» ұғымын түсіндіретін 7- бабының 42-бөлігін
Адамның денесін, оның киімдерін және т.с.с. тінтуді жеке адамды
Іздестірілетін адамды табу үшін тінту жасырынып жүрген қылмыскерді табу
Алу - азаматтардың, мекемелерден, ұйымдардан, кәсіпорындардан іс үшін маңызы
Тінту мен алудың арақатынасы мынадай: оң нәтижеге жеткен тінту
Қозғалған қылмыстық іс, осы тергеу іс әрекетін жүргізу туралы
Тінту секілді, алуды да тек тергеуші, анықтаушы немесе прокурор
Алу тергеушінің дәлелді қаулысы бойынша, прокурордың рұқсатынсыз, айғақ адамдардың
Тінту немесе алу тергеушінің дәлелді қаулысы негізінде жүзеге асырылады.
Тергеуші тінтуге немесе алуға қатысатын айғақ адамдар мен мамандарға
Тінту немесе алу кезінде табылған объектілердің барлығы куәгерлерге және
2.Криминалистикалық болжамдар және тергеуді жоспары.
Жоспарланған жұмыстарды кім және қай мерзімде өткізу керек екендігі
Енді тергеу жоспарын кесте түрінде көрсетсек, ол төрт кейде
Тергеу жоспары ойша және жазбаша түрде жасалады. Тергеудің бастапқы
Тергеу тәжірибесінде тергеу жоспарының бірнеше түрі бар. Жұмыстың дұрыс
Жалпы тергеу жоспарына қосымша, оны толықтыруға бағытталған, жиналған айғақ
Мұндай жағдайда бірінші бағанға әр іс бойынша жауапқа тартылған
Кейбір өте үлкен тергеу бойынша күрделі, бірнеше торлы басқару
Тергеудің әр кезеңінде істелетін жұмыстарды жоспарлаудың өзіндік ерекшеліктері бар.
Жалпы қылмыстық іс бойынша жасалатын тергеу жоспарымен қатар кейбір
Қылмыстық іс жүргізу кодексінің талабы бойынша тергеуші заңда көрсетілген
Сонымен тергеу және анықтама жүргізуші оргаңдардың тергеу үстінде қалыптасатын
Тергеуші мен анықтама жүргізуші органдардың арасында екі түрлі қарым-қатынас
Тергеу барысында осындай тұрақты қатынаспен бірге, көбінесе жеңіл қылмыстарды
Қылмыс іздерін жасыру бойынша жүргізілетін әрекеттер тергеуге кедергі жасауға
Жасыру кезінде қылмысты тергеу үшін маңызды ақпарат тергеушіге беймәлім
Инсценировка — қылмыскер, қылмыс құралы және қылмыс жасаудың мән-жайлары
Іздер мен өзге де дәлелдемелік ақпараттың жалғандығы - олар
Тергеушінің, қылмысты жасыру тәсілін білуі қылмыскердін айла-тәсілдерін уақытылы анықтауға,
Жоқ, қылмыс оқиғасы болмағандықтан тоқтатылғанда, көптеген басқа функциялар сияқты,
Олар тікелей дәлелдемелерді көрсетуге, сондай-ақ куәлардан жауап алу жөнінде
Тінту мен алу кезінде аталған тұлғаларды қатыстыру мүмкіндігі туралы
Қылмыстың тез арада ашылуы, тергеудің сапасы, тергеушінің істі тергеуге
3.Тергеулік қарау және куәландыру тактикасы.
Тергеу қарауы — қылмысты тергеуге және ашуға маңызы бар
Қылмыстық іс жүргізу заңы бойынша қарау — қылмыс ізін,
Криминалистикалық оқулықта тергеу қарауының келесідей мақсаттары көрсетілген:
• тергеушінің жеке объектіні, объектілердің жиынтығы немесе кешенін
• окиғаның, қылмыстың механизмі, жері орны, қылмыскердің және жәбірленушінің
• қылмыстың суымаған ізі бойынша қылмыскерді іздестіруді және қажетті
• тергеу барысында кейінгі әрекеттерді (кезектегі шараларды) жоспарлау үшін
• тергелетін қылмыстың жасалуына себеп болған жағдайларды анықтау.
Тергеу қарауының түрлерін әр түрлі негізер бойынша жіктеуге болады:
Қылмыстык іс жүргізу заңы бойынша тергеу қарауының келесі түрлері
• оқиға болған жерді;
• заттай дәлелдемелер;
• мәйіт;
• сезіктінің, айыпталушының, жәбірленушінің, куәгердің денесін карау.
Криминалистикада тактикалық мағынасы жағынан қарау объектілеріне:
• үй-жайдағы оқиға болған жер;
• ашық жердегі оқиға болған жер;
• мәйіт;
• қылмыстың қаруы және құралы;
• құжаттар, фото, бейне-жазбалар, киноқұжаттар сонымен қатар, пошта-телеграфты хат-хабар;
• жануарлар;
• көлік кұралдары;
• компьютерлер;
• сезіктінің, айыпталушының, жәбірленушінің, куәгердің денесі.
Кезектілігі бойынша тергеу қарауының екі түрін ажыратамыз:
• алғашқы;
• қайталама.
Қайталама қарауды жүргізу жағдайлары әр түрлі болуы мүмкін: алғашқы
Көлемі бойынша тергеу қарауы негізгі және қосымша деп бөлінеді.
Барлық объектілерге қарау жүргізуде жалпы процессуальдық және тактикалық талаптар
Тергеу қарауы екі куәгердің міндетті қатысуымен жүргізіледі, ал оқиға
Куәгер болып әрекет қабілеттілігі бар, іске мүдделі емес, заң
Тергеуші қарау әрекетіне жәбірленушіні, сезіктіні, куәні, айыпталушыны олардың келісімімен
Қарауға сонымен қатар, тергеуші мамандарды шақыра алады. Қаралатын объектінің
Тергеу ситуациясына, қаралатын объектіге байланысты участкелік, патруль, жол полиция
Тергеу тәжірибесі қарауының бірнеше тактикалық нұсқауларын ұсынады:
1.қараудың кейінге қалдырылмай, дер кезінде жүргізілуі;
2.мақсатты түрде жүргізілуі, қараудың барысы мен нәтижесіне талдау
3.криминалистикалық техника талаптары мен ережелерінің сақталуы;
4.қараудың бір бастамамен жүргізілуі;
5.тергеу қарауының барлық нәтижелерін толық және объективті бекіту.
Қылмыстық істерді тергегенде әр түрлі объектілерді қарауға тура келеді.
Оқиға болған жерді қараудын тергеу әрекеті есебіндегі маңызын дұрыс
4.Тергеу әрекетін жүргізуде бейне
Тергеу және жедел-іздестіру органдары бірлесе жұмыс істегенде фото,кино-бейне құжаттарды
Бейнежазу криминалистикада қылмысты ашу
Бейнежазу тергелуші әрекеттің процесі мен
Бейнежазудың басында тергеуші өзін таныстырып
Мына істерді жүргізгенде бейнежазуды
а) өрт, көліктік апаттар болған
ә) бағалы заттар мен құрылыс
б) тергеуші тәжірибе-сапалы әрекеттер мен
в) сұрақ-жауап алу, аудармашылардың қатысуымен
Фото-кино-бейнетехника, дыбыс жазу аппаратураларының кең
Фотосуреттер, бейнеленталар және бейнепленкалар: әр
Фотомонтаж белгілеріне бейненің жеке бөліктерінің-бас
Жалған бейнепленкалар мен киноленталарды
Аталған жағдайларда зерттеу объектілері ретінде
Лентаның магниттік қабаты мен
Фото-кино-бейне құжаттарды криминалистік зерттеу
Ішкі істер органдарында қылмысты тергеу
Тергеу әрекетін жүргізу барысында фототүсірілімдер өте жиі қолданылады. Фототүсірілім
Тергеу қарауын жүргізген кезде оқиға болған жерді суретке түсіру.Оқиға
Оқиға болған жерді суретке түсіру келесідей тәртіппен орындалуға тиіс:
А) оқиға болған жер және оның жекелеген бөлігінің
Ә) оқиға жағдайы барынша толық,әрі
Б) қажет болған жағдайда
Тағы бір тергеу әрекеті бұл-дыбыс жазбаны қолдану.Тергеу барысындадыбысжазбаны қолданудың
5.Жедел-іздестіру органдарының ұстау тактикасын қолдануы.
Егер тергеушінің айыптау функциясын атқарытыны туралы пікірді іс жүргізушілердің
Кейбір авторлардың пікірінше, қылмыс жасады деп айыптау мыналарды қамтиды:
а) айыпталушыны әшкерелейтін және оның кінәсін айқындайтын жағдайларды көрсететін
б) айыпталушыға әртүрлі мәжбүрлеу шараларын қолдану: алдын алу шаралары,
в) сот алдында айыптауды негіздеу, айыпталушының кінәлігін сот алдында
Айыптау құрамына қылмыстық істі қозғауды айыптаудың бастапқы кезеңі ретінде
Қылмыстық процесте үш функция бар: айыптау, қорғау, істі шешу.
Қылымстық қудалаудың құрылымы туралы мәселе басқа да шешімге жол
Тінтудің, куәландырудың нәтижелері айыпталушыны айыптап қана қоймай, оны ақтауы
Алдын алу шараларын қылмыстық қудалауға жатқызу даулы болып табылады.
Тергеушінің айыптау функциясын жүзеге асыруының бір нысаны болып белгілі
Қазақстан Республикасы Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 68-бабына сәйкес, тергеуші,
Кейбір ғалымдардың пікірінше, сезікті қылмыс жасады деп күдіктену бойынша
Тәжірибе жүзінде бұл мәселе басқадай шешіледі: тергеуші қаулы шығармайды,
Қылмыс жасады деп күдіктеліп кез келген ұсталған тұлғаға қатысты
Айып тағылғанға дейін тергеуші бұлтартпау шарасын қолдану туралы негізделген
Сезікті нысанында айыптау функңиясын жүзеге асыру қылмыстық іс бойынша
Сонымен, процессуалдық сезіктенудің негізінде тұлғаны қылмыс жасады деп фактілі
Фактілік және заңдық күдіктену арасындағы мұндай ара қатынас бірқатар
Тергеушінің айыптау функциясын жүзеге асыруының екінші және барынша тән
1) айыпталушының келуін қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау;
2) айыпталушы ретінде тарту туралы қаулы шығару;
3) айыпталушының құқықтары мен міндеттерін түсіндіру;
4) айып тағу;
5) айыпталушыдан жауап алу;
6) айыпты өзгеру және толықтыру.
Айып тағуға негіз беретін жеткілікті дәлелдемелер болған жағдайда тергеуші
Заң әдебиеттерінде процессуалдық шешім қабылдауға шешімнің қажеттілігін растайтын жеткілікті
Тұлғаны айыпталушы ретінде тартудың негізін осылайша түсінуді нақты деп
Қылмыстық процесуалдық заң дәлелдемелерді жинауға, тексеруге және бағалауға қатысты
Айыпталушы ретінде тарту дәлелдемелердің жай ғана жиынтығына емес, олардың
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту үшін дәлелдемелердің жеткіліктілігі туралы
Адамды айыпталушы ретінде жауапқа тарту кезіндегі тергеушінің ішкі сенімі
Әдебиеттерде құқықтық сана-сезім заңды қолдануды алмастыруы немесе түзетуі мүмкін
Тергеуші жүзеге асыратын қарастырылып отырған функцияның сипатты және айқын
Ұстау дегеніміз - қылмысты жасауы мүмкін деген сезікті
Бір топ қылмыстыны ашық жерде ұстау үшін де
Қылмыскер көп жағдайда қылмыс жасауға бара жатқан жерінде ұсталады.Мұндайда
Қорытынды
Жұмыстың объектісі мен пәнін зерттеу барысында тергеу мен жедел-іздестіру
Біріншіден, криминалистика пәнінің негізін құрайтын
Екіншіден, алдын ала және соттық
Үшіншіден, криминалистиканың жалпы немесе басты
Төртіншіден, криминалистика пәнінің негізін құрайтын
Бесіншіден, қылмысты азайту үшін криминалистік
Алтыншыдан, криминалистік зерттеу қорытындыларын практикаға
Жетіншіден, құқық бұзушылықпен күресті
Сегізіншіден, заңды және заңды емес
Тоғызыншыдан, құқыққа қарсы, қоғамға қауіпті
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Әділ сот /Алдын ала тергеу барысындағы тергеушінің жауап
2. Ағыбаев А.Н Қылмыстық құқық: Жалпы бөлім. -
3.У. Патсаев Предварительное следствие в Республике Казахстан: проблемы
4. Жәкішев Е. Криминалистік тактика. −
5. Мәжитов.Ш., Мұқашев.Б. Криминалистикалық техника. − Алматы, 1959.
6. Жәкішев.Е. Криминалистиканың пәндік сипаттамасы
методологиялық негізі. Алматы, Қазақ университеті, 1991. −
7. Порубов.Н.И. Курс криминалистики. − Минск: Выш.шк.,2000. −
8. Энциклопедия судебной экспертизы / под. ред. Аверьяновой.
9. Крылов И.Ф. Криминалистика. − Ленинград, 1976. −
10. Исаев А.А. Теоретические и правовые
11.Криминалистика / под ред. д-ра юрид. наук,
12.Возгрин И.А. О структуре методик
13.Колесниченко А.Н. Общие положения методики расследования отдельных
14 .Тілеубергенов. Е. Криминалистика. − Алматы: «Дәнекер», 2002. −
15. Абуов А.Ғ. Криминалистика негіздері. – Алматы:
16. Яблоков Н.П. Криминалистика: учебник. − М. :
8
2
Тергеушінің жедел - іздестіру органының қызметін пайдалануы
Хат-хабарға тыйым салу, хабарламаларды жол-жөнекей ұстау, сөйлескен сөздерді тыңдау және жазу
Қорқытып алу қылмыстарын тергеу
Тінту тергеу әрекетінің жалпы сипаттамасы
Экономикалық қылмыстар және заңсыз банктік қызмет қылмысының жалпы түсінігі мен сипаттамасы
Тінтудің түсінігі және оны жүргізудің процессуалдық мәселелері
Тергеу әрекетін жүргізу кезіндегі материалдарды табу
Айғақтарды оқиға болған жерде тексеру мен нақтылау барысында шешілетін міндеттер
Криминалистика пәнінен лекция тезистері
Құжаттар криминалистикалық зерттеудің объектісі ретінде