Индуктивті байланысқан катушкалардың қысқыштарын белгілеу

Мазмұны
Кіріспе
Негізгі бөлім
Өзара индуктивті тізбектер
Өзара индуктивтік құбылысы
Индуктивті байланысты бөлшектерді тізбектей қосу
Индуктивті байланысқан элементтерді параллель қосу
Индуктивті байланысқан катушкалардың қысқыштарын белгілеу
Өзара индуктивті күрделі тізбектер
1.6. Индуктивті байланыстарды балама айырбастау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Өзара индукция құбылысы деп, өткішгіште немесе катушкада, басқа
Егер екі контур немесе 1- және2- катушкалары жалпы
Жалпы курстық жұмыста жоғарыда аталып отырыған өзара индуктивтік
Курстық жұмыстың мақсаты: Өзара индуктивтілігі бар тізбектерді қарастыру.
Курстық жұмыстың міндеттері:
өзара индуктивтік құбылысының мәнін түсіндіру;
индуктивті байланысты бөлшектерді тізбектей қосуды анықтау;
индуктивті байланысқан элементтерді параллель қосуды анықтау;
индуктивті байланысқан катушкалардың қысқыштарын белгілеуің мәнін ашу;
- өзара индуктивті күрделі тізбектерді қарастыру:
- индуктивті байланыстарды балама айырбастауды түсіндіру.
Курстық жұмыстың әдістері. Ғылыми салыстырмалы зерттеу,
Өзара индуктивті тізбектер
Өзара индуктивтік құбылысы
1.1. сурет. Индуктивті байланысты элементтер
Жіңішке сақина түрінде оралған екі катушка бар делік.
Алынған катушка формасына сәйкес оның барлық орамдары бір
мұндағы – бірінші катушканың жеке өрістердің
Әрбір бұл өріс тұтасуы оны қалыптастыратын токқа тура
немесе символикалық түрде
.
Ұқсас теңдеуді екінші катушка үшін де жазуға болады.
Катушкалардың қосылу сипаты мен олардың магнит өрісінің бағыттары
Екі катушканың аттас қысқыштары деп сол қысқыштарға қарағанда
Басқаша айтқанда, егер екі катшуканың орамның басы мен
Катушкалар арасында магниттік байланыстың болуын схемада доға секілді
Мысал 1.1. 1.2. суретте көрсетілген элементтердің қысқыштарындағы кернеуді
1.2-сурет. Индуктивті байланысты элементтер
Шешуі. а схемасы. Катушкалар қосылуы сәйкес, себебі ондағы
и .
Өздік индукция кернеуі алдындағы таңба (бірінші қосылғыш алдындағы)
Б схемасында катушкалар бір-біріне қарай бағытталып қосылған –
и .
Екі элементтің индуктивті байланысының дәрежесін әр катушканың өзара
Немесе алымы мен бөлгішін -қа көбейткеннен кейін
мұндағы – өзара индуктивтілігінің кедергісі.
-дің , ал -нің бөлшегі
1.2. Индуктивті байланысты бөлшектерді тізбектей қосу
Кедергілері және , индуктивтіліктері
1.3 сурет. Индуктивті байланысты бөлшектерді тізбектей қосу
Олардың қосылуының екі түрі болуы мүмкін – бір
Әр катушканың кернеуі үш құрамдас бөліктен тұрады: белсенді
(1.1)
Соңғылары бағыттас қосылу кезінде бірдей таңбаға, ал бір-біріне
.
Тізбектің кешенді кірер кедергісін соңғы үш теңдеуді қоса
,
мұндағы және – катушкалардың кешенді кедергісі,
, ,
3.3-тен тізбектің жалпы индуктивтілігін және жиынтық индуктивті кедергіні
,
Мұндағы ,
ол дегеніміз .
Әр катушканың қорытынды индуктивті кедергісін аңықтауға болады. Біріншісінде
, ал . Соның
1.4 суретте (1.1) және (1.2) теңдеулері арқылы құрылған
1.4 сурет. Тізбектей қосылған тізбектің бір бағытта (а)
Бір-біріне бағытталып қосылған кезде «кеңдік» әсер болуы мүмкін,
1.3. Индуктивті байланысқан элементтерді параллель қосу
және M параметрлерге ие индуктивті байланысақан екі
1.5-сурет. Индуктивті байланысқан элементтерді параллель қосу
Схемада бірінші жағдай жұлдызшамен, екінші жағдай нүктелермен белгіленген.
.
Бұл теңдеулерде , ,
Тізбектің кірер кешенді кедергісі кернеудің оның қысқыштарындағы токқа
.
Катушкалар арасында магнитті байланыс болмағанда, деп
3.6 суретте қарастырылып отырған тізбектің катушкалары бір бағытта
а)
1.6-сурет. Индуктивті байланысқан элементтерді параллель қосу үшін векторлық
1.4. Индуктивті байланысқан катушкалардың қысқыштарын белгілеу
Егер белгілеу катушкаларды жасап шығару кезінде жүзеге асырылса
а)
б)
1.7 сурет. Катушкалардың оралу сипаты бойынша аттас қысқыштарды
Төмендегідей әрекет етеміз. Бірінші катушканың қысқыштарының бірін белгімен
Катушканы төрт саусағымыз катушка орамдарындағы ток бағытын көрсетіп
1.7, б суретінде күрделі жағдай көрсетілген. Мұнда барлық
Катушкалардың орам бағыты белгісіз болып, катушканы қиратусыз аңықтау
Мүмкін тәсілдердің бірі. Екі катушканы кезектеп 3.8 суретте
а)
б)
1.8 сурет. Синусоидты кернеу көзіне қосылған қысқыштарды белгілеу
Бір жағдайда бір бағытта, ал екінші жағдайда бір-біріне
Белгілеудің тағы бір тәсілін көрсетейік. Бірінші катушканы кілт
а)
1.9-сурет. Тұрақты кернеу көзі арқылы қысқыштарды белгілеу
Кернеу көзінің оң полюсіне қосылатын бірінші катішканың қысқышын
Тәсілді теориялық тұрғыдан негіздеу үшін орам бағыттары мен
Кілтті қосқан кезде бірінші катушкада шамасы үдеуші
Ал мұндай бағыттағы магнит ағыны схемада бағыты көрсетілген
Жүзеге асырылған пайымдаулардың нәтижесі болып келесі пратикалық ереже
1.5. Өзара индуктивті күрделі тізбектер
Индуктивті байланысқан элементтері бар екіконтурлы тізбек берілсін (1.10
Тағы екі теңдеуді оларды жазған кезде контурды айналып
Бірінші контур үшін теңдеуді жазамыз:
(1.4)
Кейбір түсініктемелер береміз. Басқа катушкамен индуктивті байланысқан катушканың
Екінші контір үшін жазылған теңдеуді келтіреміз:
–
(1.4)
1.6. Индуктивті байланыстарды балама айырбастау
Алдындағы бөлімдегідей күрделі теңдеулерді құрудан құтылуға болады. Ол
Келтірілген пікірлерді дәлелдеу үшін әр схема жұбында еркінше
а)
б)
1.11-сурет. Индуктивті байланыстарды балама айырбастау
Қорытынды
Жоғарыда сөз етіліп отырған өзара индукция құбылысы өткішгіште
Пайдаланылған әдебиеттер
Матющенко В.С. Теоретические основы электротехники. Линейные электрические цепи
Зевеке Г.В., Ионкин П.А., Нетушил А.В., Страхов С.В.
Ахметов А.Қ, Ахметова Ә.А, Қабақова Т.А. Электротехника. Астана,
Евдокимов Ф. Е. «Теоретические основы электротехники», «Высшая школа»
Калантаров П. Л., Цейтлин Л. А. Расчет индуктивностей:

Ұқсас жұмыстар

Трансформаторлар электр энергиясын өндіру

Ассинхронды двигательдер

Асинхронды қозғалтқыш қысқа тұйықталған ротор құры

Параллельді байланысқан тізбектердің индуктивтілігі

Жүктемесіз трансформатор

АНЕМОМЕТР КӨМЕГІМЕН ЖЕЛДЕТКІШТІҢ ӨНІМДІЛІГІН АНЫҚТАУ

Үшфазалы кернеу трансформаторы орамасының ұштарын белгілеу

Электромагнитті өлшеу құралдары

Трансформаторлар түрлері