Халықаралық валюталық
ЖОСПАР
Кіріспе
1 ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕ ЖӘНЕ ОНЫҢ НЕГІЗГІ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ
1.1 Валюта жүйе және оның негізгі элементтері
1.2 Валюталық бағам және төлем балансы
2 ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМНЫҢ ЭКОНОМИКАДАҒЫ ОРНЫ ЖӘНЕ ОНЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
2.1 Экономикадағы валюталық бағамның орны және бағам өзгерісіне
2.2 Ұлттық валюталық жүйе және валюталық бағамды реттеп
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Жалы экономиканың қызмет етуі бұл елдер арасындағы экономикалық
Бүгiнгi әлемде экономикалық және шаруашылық қатынастар күннен-күнге даму
Курстық жұмыстың өзектiлiгi Қазақстан Рсепубликасының әлемдiк экономикалық
Осыған орай курстық жұмыс тақырыбын “Валюталық бағам
- Валюталық жүйенiң түсiнiгiн анықтап, оның
- Валюталық жүйенің маңызды элементі ретінде валюталық
- Валюталық бағамға әсер етуші факторларды талдау және
- Валюталық бағамды реттеуге байланысты операцияларды талдау
1 ВАЛЮТАЛЫҚ ЖҮЙЕ ЖӘНЕ ОНЫҢ НЕГІЗГІ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ
1.1 Валюта жүйе және оның негізгі элементтері
Валюта ( италиян сөзi , сөзбе -
Шаруашылық жағдайларын интернационалдыру және
Әлемдiк шаруашылық байланысы өнеркәсiбi
Елдердiң әлемдiк шаруашылыққа интеграциялауына ақша
Халықаралық валюталар қатынастар – ұлттық шаруашылықтарының
Валюталық қатынастардың жекеленген елементтерi
Халықаралық валюталық қатынастар халықаралық
Капиталдың шеңбер айналысы процесiнде
Шаруашылықтың интернационализациялануы жағдайында ұдайы
Ваюталық жүйе ұлттық заңдылықтарымен
Валюталық жүйелер 3 түрге бөлiнедi:
ұлттық валюталық жүйе;
дүниежүзлiк валюталық жүйе;
аймақтық немесе мемлекет аралық
Ұлттық валюталық жүйе – халықаралық төлем айналымын
Ұлттық валюта дүниежүзлiк валюталық
Дүниежүзлк валюталық жүйе – бұл
Аймақтық валюталық жүйе өнеркәсiбi
Ұлттық және дүниежүзлiк валюталық
Ұлттық және дүниежүзілiк валюталық жүйенiң негiзгi элементтерi
Ұлттық валюталық жүйе
Дүниежүзлiк валюталық жүйе
1.Ұлттық валюта.
Резервтк валютлар, халықаралық есептесу, валюталық
2.Ұлттық валютаның алмастырылу шарты .
Валюталрдың өзара алмастырылуы
3. Ұлттық валюта паритетi.
Валюталық паритеттiң ортақ режимi
4. Ұлттық валюта бағамының режимi Валюталық
5. Валюталық шектеудiң, валюталық бақылаудың болуы немесе
6. Елдiң халықаралық валюталық өтiмдiлiгiн реттеу. Халықаралық валюталық
7. Халықаралық несиелiк айналыс құралдарын пайдалануды
8. Елдiң халықаралық есеп айырысуларын регламенттеу. Халықаралық
9. Ұлттық валюталық рынок пен
10. Елдiң валюталық қатынастарын басқаратын
Экономикалықадағы төлем балансында көрiнетiн өзгерiстер түбiнде келiп валюта
Валюталық жүйелердiң даму заңдылықтары
Дүниежүзлiк валюталық жүйелердiң арсындағы
Жаңа дүниежүзлiк валюталық жүйенi
1-шi кезең, жаңа жүйенiң қағидаларының
2-шi кезең, жаңа жүйенiң қағидаларының
3-шi кезең, толық қызмет ететiн
Дүниежүзлiк ваюталардың жүйенiң мынандай
Жаңа валюталық жүйенiң құрылуының алғы
Париждiң валюталық жүйесi.
Генуэз валюталық жүйесi.
Бреттон – Вудс валюталық жүйесi.
Ямайка валюталық жүйесi.
Еуропалық валюталық жүйесi.
1929-1936 жылдарда дүниежүзлiк валюталық
циклдiк сипат: валюталық дағдарыс дүние
құрылымдық сипат: дүниежүзлiк валюталық жүйенiң
ұзаққа созылуы: 1929 жылдан 1936 жылдың
БҰҰ–ның Бреттон–Вудстағы 1944 жылы болған
60 жылдардың аяғынан бастап, Бреттон
Алтын – девиз стандартты орнына
Елдерге кез-келген валюталық бағам
СДР-дiң қызмет етуiнiң мынандай
эмиссиялау және басу;
қамтамасыз ету;
бағамды анықтау әдiсi;
СДР-дiң пайдалану ауқымы;
Еуропалық валюталық жүйе, экономикалық интеграциялану
Батыс еуропалық интеграция өзiнiң
Бiрiншiден, ЕҚ құрылуы көмiрдiң ортақ
Екiншiден, ЕҚ – ның институционалдық құрылымы мемлекеттiң
Еувропалық кеңес;
Министiрлер кеңесi – заң шығарушы орган;
ЕҚ комисиясы – атқарушы орган
Еуропалық парламент – кеңес берушi орган. Бұл орган
ЕҚ соты – құқықтық нормаларын
Үшiншiден, интеграцйиялық процестiң материялдық негiзi
1999 жылдың 1 қаңтарынан бастап,
Бiрiншiден, Еуро – алтынмен жартылай
Валюталық бағам және төлем балансы
Жоғарыда айтқанымыздай валюта жүйесiнiң маңызды элементiнiң бiрi валюта
Валюта бағамының өлшемi төмендегi жағдайлар үшiн қажет:
Тауарлар мен көрсетiлген қызметтердiң халықаралық сауда
Дүниежүзлiк және ұлттық нарықтағы бағаларды, сондай-ақ
Банктер мен фирмалардың шетел
Валюталық бағам дегенiмiз – бұл
Тауарлармен, қызметтермен саудаласқанда, капиталдар мен несиелердiң қозғалысы кезiнде,
Валюталық бағам мынадай факторлардың ықпалымен қалыптасады:
Құнсыздану қарқыны. Сатып алу қабiлетiне қарай құндылық заңының
Ақшаның құнсыздануы елде сатып алу қабiлетiнiң және валюта
Төлем базасының жай күйi. Активтi төлем балансы ұлттық
Әралуан елдердiң процент мөлшерлемесiнiң айырмашылығы. Пайыз мөлшерлемесiнiң елдегi
Валюталық рыноктағы және алып сатарлық валюта операцияларының қызметi.
Белгiлi бiр валютаның еуронарықта және халықаралық есеп айырысуда
Валютаның бағамдық арақатынасына төлемдердi жеделдету немесе кiдiрiс те
Ұлттық және дүниежүзiлiк нарықтарда сенiм дәрежесi. Ол елдегi
Бағамның қалыптасуына ықпал ететiн
Саяси тұрақтылық валюталық заңдылықтардың
Экономикалық, халықаралық тәжиiрбиеде анықталатын экономикалық тiк
Психологиялық: жаппай сұраныс, негiзгi капиталды
Валюталық бағамның дамуы жай
Монометализм тұсында – алтын
Валюталық бағам валюталық паритет
Жалпы алғанда валюталық бағамның
Валюталық нарыққа қатысушылардың арасындағы
Валюталық мәмiлелердiң түрлерiне байланысты
Кейбiр мемлекеттерде операцияның әр
Айырбас валюталық бағамдардан басқа
Батыста көптеген валюталық бағымдардың
Көбiнесе валюталық бағымдардың индекстерi туарлардың
Валюта бағымдарының ағымын талдау
Нақты тиiмдi валюта бағымның индексi
Қазiргi кезде АҚШ долларының
Ұлттық валютаның ауыстырымдылық тәртiптемесiн валюталық бағамды реттеудiң маңызды
Халықаралық есеп айырысу баланстары агрегаттық
Халықаралық есеп айырысу баланстары –
Халықаралық есеп айырысу баланстарының
төлем балансы;
есеп айырысу балансы;
халықаралық қарыз баланысы;
Төлем балансы дегеніміз - белгiлi
Бiр күндiк төлем балансы статистикалық көрсеткiш ретiнде
Егер валюталық түсiм төлемнен
Төлем балансымен есеп айырысу баланстарының
төлем балансына тек iс
есеп аыйрысу бағасына елдiң шетелге
есеп айырысу балансында барлық алынған
төлем және есеп айырысу баланстарының
төлем балансына тек төленген экспорт
Сөйтiп, төлем және есеп айырысу
Төлем балансының құрылымы
1) “Ағымдағы операциялар балансы”
1. сауда балансы ( сыртқы сауда
а) экспорт
б) импорт
2. Қызметтер балансы және комерциялық
2) “Капитал және несие қозғалысының
Сауда балансы – экспорты бойынша
Көрсетiлген қызметтер балансы – ол
Халықаралық қарыз балансы - өркендеген
Төлем балансының сальдосын анықтағанда оның
2 ВАЛЮТАЛЫҚ БАҒАМНЫҢ ЭКОНОМИКАДАҒЫ ОРНЫ ЖӘНЕ ОНЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ
2.1 Экономикадағы валюталық бағамның орны және бағам өзгерісіне
Валюталық бағам – шетелдің ақша бірлігіне шаққандағы бір
Валюталық жүйенің негізгі элементтерін қарастыру үшін оларды ұлттық
Валюталық жүйенiң маңызды элементтерi –
Валюталық бағам – бұл
Бағамның қалыптасуына ықпал ететiн
Саяси тұрақтылық валюталық заңдылықтардың
Экономикалық, халықаралық тәжиiрбиеде анықталатын экономикалық тiк
Психологиялық: жаппай сұраныс, негiзгi капиталды
Валюталық бағамның дамуы жай
Монометализм тұсында – алтын
Валюталық бағам валюталық паритет
Жалпы алғанда валюталық бағамның
Валюталық нарыққа қатысушылардың арасындағы
Валюталық мәмiлелердiң түрлерiне байланысты
Кейбiр мемлекеттерде операцияның әр
Айырбас валюталық бағамдардан басқа
Батыста көптеген валюталық бағымдардың
Көбiнесе валюталық бағымдардың индекстерi туарлардың
Валюта бағымдарының ағымын талдау
Нақты тиiмдi валюта бағымның индексi
Қазiргi кезде АҚШ долларының
Ұлттық валюталық жүйенің негізгі элементтері:
1) Ұлттық валюта. 1993 жылы 12 қарашада
2) Ұлттық валютаның шетел валютасына айырбасталу жағдайлары, яғни:
3) Валюталық паритеттің бірдейлік ережесі – валюталардың
Сонымен валюталық паритет дегеніміз – валюталық бағамның негізі
Резервтік валюта – бұл басқа елдер үшін валюталық
70 жылдардан бастап паритеттер валюта қоржыны негізінде анықталуға
2.2 Ұлттық валюталық жүйе және валюталық бағамды реттеп
Валюталық жүйенiң маңызды элементтерi –
Валюталық бағам валюталарға сұраныс
Тауар және қызметтермен сауда-саттықта, капиталдар мен несиелер қозғалысы
Дүниежүзілік және ұлттық нарықтағы бағаларды және құндық көрсеткіштерді
Фирмалардың және банктердің шетел валютасындағы счеттарын үздіксіз қайта
Валюталық шектеудің болуы немесе болмауы элементі. Валюталық
Валюталық шектеудiң мақсаттары келесiдей :
төлем балансын теңестiру;
валюталық бағамды қолдау;
ағымдағы және стратегиялық мiндеттердi
Валюталық шектеу келесiдей қағидаларға
валюталық операцияларды Орталық және
валюталық операциялар жасау үшiн
валюталық шоттарды жартылай немесе
валюталардың қайтарымдығын шектеу.
Ұзақ тарихи даму нәтижесінде дүниежүзілік валюта жүйесінің негізгі
Әлемдік ақшаның міндетті формасы (алтын, резервтік валюта, халықаралық
Валюталардың айырбасталу шарттарын белгілеу;
Валюталық паритет пен валюталық бағам тәртібін үйлестіру;
Валюталық шектеу көлемін тәртіптеу;
Халықаралық валюталардың өтімділігінің құрамдас бөліктерін белгілеу (СДР-ді, еуроны);
Несиелік айналым қорларының халықаралық айналымын үйлестіру;
Әлемдік валюта нарығы мен алтын нарығының ережесі;
Өз кезегінде валюталық бағам айырбасқа қатысушылар үшін валюта
Валюталық бағам мынадай факторлардың әсерінен қалыптасады:
Құнсыздану (инфляция) қарқыны. Валюталық бағамға құнсыздану қарқыны әсер
Төлем базасының жағдайы. Экспорттың импорттан асып кету, яғни
Әр түрлі елдердегі пайыз мөлшерлемесінің айырмашылығы. Пайыз мөлшерлемесінің
Алып-сатарлық валюта операцияларының қызметі. Валюта бағамының төмендеу беталысы
Белгілі бір валютаның еуронарықта және халықаралық есеп айырысуда
Ұлттық және дүниежүзілік нарықтарда сенімділік дәрежесі. Елдегі экономиканың
Кез келген елдің валюта бағамы белгілі тәртіптеме
Валютаға сұраныс пен ұсыныстың ықпал етуімен еркін өзгеретін
Орталық банктердің басшылық шектері арқылы бағамдардың ауытқуына шек
Алдын-ала белгіленген шамада бір бағытта тұрақты өзгеріп отыратын
Күні бұрын белгіленген деңгейде валюталық бағамды орталық банк
Таңдап алынған шетел валютасына ұлттық ақшаның тіркелген бағамын
Бір топ ел бірыңғай валюта енгізетін валюталық одақ;
Елде өзге мемлекеттің ұлттық валютасы қолданылатын долларландыру саясаты;
«Қазақстан Республикасының валюталық реттеу туралы» Заңына сәйкес
1) меншiк құқығының және өзге де құқықтардың валюталық
2) валюталық құндылықтарды кезкелген тәсiлмен Қазақстан Республикасына
3) ұлттық валютаға, сондай-ақ номиналы мен құны ұлттық
Мұндағы валюталық құндылықтарға мыналар жатады:
Шетел валютасы;
Номиналы шетел валютасында көрсетiлген бағалы қағаздар мен төлем
Тазартылған құйма алтын;
Ұлттық валюта, резиденттер мен бейрезидентттер арасында олармен операциялар
Кейбiр экономикалық әдебиеттерде валюталық құндылықтар қатарына бағалы
Бүгінгі таңда Қазақстанның алдында шетелдермен
Қазақстан 1992 жылдың шiлдесiнде
Ұлттық валюта жүйесiнiң негiзiн осы мемлекеттiң заңымен бекiтiлген
Қабылданған заң бойынша ырқына жiберу
Нарыққа өту кезеңiнде Қазақстан егемендi
Қазақстан валюталық бақылауды валюталық
Валюталық реттеу және валюталық бақылауда Қазақстан Ұлттық Банкi
Қазақстан Республикасында шет ел валютасының және шет ел
Резиденттердiң және резидент еместердiң Қазақстан Республикасында валюталық құндылықтармен
Қазақстан Республикасының валюталық заңдарына сәйкес валюталық операцияларды, валюталық
Қазақстан Ұлттық Банкiнiң басқармасы айқындайтын тiзбеге сәйкес Қазақстан
Алтын-валюта активтерiн құрайды және солармен операциялар жасайды;
Мемлекеттiк органдармен келiсiм бойынша олардың құзыретiне сәйкес Қазақстан
Банктер мен өзге тұлғалардың Қазақстан Республикасының банктiк және
Халықаралық есеп айырысуды ұйымдастырады, шет елдермен қаржы -
Жасасылған мемлекеттiк шарттарға сәйкес шетелдiк және халықаралық ұйымдармен
Қазақстан Ұлттық Банкi валюталық реттеу және валюталық бақылау
Бәрімізге белгілі 1999 жылы еркін құбылатын айырбас бағамының
Осылайша, экономиканың тиімді әрі тұрақты дамуының негізгі элементінің
Қорытынды
Қорыта келгенде, валюталық бағам дегенiмiз –
Өз кезегінде валюталық бағам валюталық жүйенің маңызды элементі
Тауарлармен, қызметтермен саудаласқанда, капиталдар мен несиелердiң қозғалысы кезiнде,
Валюталық бағамның қалыптасуы және оның ылғи да өзгерісіне
Құнсыздану (инфляция) қарқыны. Валюталық бағамға құнсыздану қарқыны әсер
Төлем базасының жағдайы. Экспорттың импорттан асып кету, яғни
Әр түрлі елдердегі пайыз мөлшерлемесінің айырмашылығы.
Алып-сатарлық валюта операцияларының қызметі.
Белгілі бір валютаның еуронарықта және халықаралық есеп айырысуда
Ұлттық және дүниежүзілік нарықтарда сенімділік дәрежесі.
Қазақстан Республикасының ұлттық валюта жүйесi дүниежүзiлiк валюта жүйесiнiң
Қазақстан Республикасында 1999 жылы еркін құбылатын айырбас бағамының
Қазақстан Республикасында қазiрдiң өзiнде теңгенiң ел iшiнде еркiн
Сонымен қатар кешегі 2006 жылдың 15 қараша жұлдызында
Қазақстанның дүниежзiлiк шаруашылыққа интеграциялануға ұмтылысы оның халықаралық валюта-қаржы
Қолданылған әдебиеттер
“Валюталық реттеу туралы” Қ.Р –ның заңы
“Қ.Р-да ұлттық валютаны енгiзу туралы” Қ.Р. Президентiнiң
“Қ.Р-ның ақша жүйесi туралы” Қ.Р-ның Заңы //
Ақша, несие, банктер: Оқулық /
Деньги, кредит, банки: Учебник
С.Б. Мақыш , Оқу құралы / “Ақша
Баян Көшенова, Оқу құралы / Ақша,
Байгiсиев Майдан-Әлі / Халықаралық валюта қатынастары және
Бұхарбаев Ш.М. “Валюталық бағамның және оның атқарылуы тәртiптерiнiң
С.Б.Мақыш “Валюталық операциялар және валюталық мәмiлелер” // ҚазҰУ
Вестник Национального банка РК , 2006 ж.
5
Дүниежүзілік валюталық жүйе элементтері
Халықаралық валюталық қатынастар
Валюта жүйе: мәні мен түрлері және негізгі элементтері
Халықаралық валюталық қатынастар, валюталық жүйе
Валюталық нарықты валюталық қатынастар мен валюталық операциялар
Валюталық жүйелер
Халықаралық валюталық жүйе және валюталық рыноктар
Үшінші дүниежүзілік валюта жүйесі
Валюталық нарықтар
Дүниежүзілік валюта айналымы