Көне грек философиясы
ЖОСПАР
Кіріспе 2
Көне грек философиясы 3
Классикалық кезең (Б.з.д. Vғ.) 6
Эллинизм дәуiрiнде философиялық ойлар 10
Қорытынды 15
Қолданылған әдебиеттер 16
Кіріспе
Antiquus деген латин сөзi “ежелгi” деген
Ежелгi гректер философияны данышпандық ойлармен байланыстырды.
Антикалық философия төмендегi кезеңдерге бөлiнедi:
Көне грек философиясы, немесе архаизм (көне,
Классика осы кезеңнiң негiзгi мектебi софистер
Эллиндiк кез (б.з.д. IV – б.з.
Антикалық философияның (даму кезеңiне тәуелсiз) негiзгi
Көне грек философиясы
Көне грек философиясының негiзгi тақырыбы
Көне грекияның атақты философы – Фалес.
Фалес құдайды жоққа шығарады, бiрақ әлемдi
Анаксимандр алуан түрлi табиғаттың негiзiнде әлде
Ертедегi грек материалистерiнiң өзiне тән өзгешiлiгi
Пифагор (б.з.д.584-500 ж) ежелгi грек философы
Элеаттар – Элей философия мектебi б.з.д.
Парменид – бiрiншi болып «болмыс» түсiнiгiн
Элейден шыққан ойшылардың жаңалығы мынада: космологияны
Зенонның “Ахилл және Тасбақа” апориясы (апория
Алғашқы шарт. Ахилл мен Тасбақа бiр-бiрiнен
Тезис: Ахилл ешқашанда Тасбақаны қуып жете
Дәлелдеу: Тасбақаны қуып жету үшiн Ахилл
Қорытынды: Ахилл ешқашан да Тасбақаны қуып
Зенон бойынша кеңiстiк өзiнiң құрлымы бойынша
Ұшып бара жатқан жебе t уақыт
Қорытынды: Ешқандай қозғалыс жоқ, тек кеңiстiктiң
Ежелгi Грециядағы материалистiк бағыт кейiнгi кезеңде
Бәрi де үнемi өзгеру үстiнде болады,
Классикалық кезең (Б.з.д. Vғ.)
Классикалық кезең тақырыбы – адам мәнi,
Сократ (б.з.д. 469-339 жж) туралы Аристотель
Сократтың басты мақсаты – жастарды өз
Платон (б.з.д. 428-347 жж). Объективтiк идеализмнiң
Платон өзiнiң көптеген iзбасарлары секiлдi болмыс
Платон диалектик ретiнде ешқандай абсолют, қарама-қарсылықсыз
Платонның ойынша нағыз шын бiлiм сезiмнен
Негiзгi еңбектерi: “Мемлекет”, “Теэтет”, “Федон”, «Протогор»,
Аристотель (б.з.д. 384 –322 жж) Стагирда
Аристотель өткен философия тарихының дамуын жинақтап,
Дұрыс ойлаудың заңдары мен түрлерi туралы
Аристотель антикалық философ-ойшылдарының iшiнде алғашқы болып
Болмыс мәселесiн шешуде Аристотель төрт бастамалық
а) форма - заттың мәнi, оның
ә) материя. Барлық заттарды құрайтын форма
б) бастапқы қозғаушы күш – форманың
в) мақсаттылық – бұл форманың
Аристотель өзiнiң төрт алғашқы себеп
Аристотель бойынша қозғалыстың әртүрлi сапалық сипаты
Негiзгi еңбектерi: «Жан туралы», «Физика», «Категориялар»,
Эллинизм дәуiрiнде философиялық ойлар
Эллиндiк дәуiр (б.з.д. IV ғ аяғы
Бұл кезеңнiң негiзгi тақырыбы - ырық,
Эллинизм дәуiрiнде философиялық ойлар негiзiнде көп
Эпикуризм (Эпикур, Лукреций Кар)
Стоицизм (Зенон Стоик, Сенека, Марк Аврелий)
Скептицизм (Пиррон, Секст Эмпирик)
Кинизм (Диоген Синопский, Антисфен, Кратет)
Неоплатонизм (Плотин, Профирий, Ямвлик, Прокл)
Эпикуреизмнiң негiзiн салушы Эпикур (б.з.д 341-270
Эпикур б.з.д. 306 ж. Афинде “Эпикур
Таным туралы iлiмiнде Эпикур сенсуалистiк көзқараста
Стоицизм - өте ұзақ тарихы бар
Сенека император Неронның тәрбиешiсi. Ол адамгершiлiктi
Стоиктер танымның көзi түйсiк дейдi. Олар
Скептицизм Эллинизмдегi тағы бiр философиялық бағыт:
Пиррон өзiнен бұрынғы данышпандардың көзқарастарын талдай
Скептицизм ортағасырлық кезде ұмытылып, тек
Кинизм философиясы атауын Афин төбешегiнде орналасқан
Ең әйгiлi өкiлi Синоптан шыққан Диоген:
Кинизмнiң басты мәселесi – философиялық терең
Неоплатонизм – Платон идеяларының негiзiнде дүниеге
Ақыл уақыттан тыс өмiр сүредi.
Плотин философиясында болмыс құрылымы емес, әдiстемелiк
Қорытынды
Кейбiр мектептердiң өмiрлiк потенциалының түгесiлуi, олардың
Ерте дүние дәуірінде қалыптасқан философиялық, саяси-әлеуметтік
Қорыта айтқанда антика философиясынан кейінгі ғасырларда
Қолданылған әдебиеттер
Авторы, Ә.Нысанбаев, Т.Әбжанов, «Қысқаша философия тарихы».
Қазақ энциклопедиясы Алматы, 1999 ж.
Богомолов А.С. Античная философия. М.: Издательство
БСЭ. М.: Издательство "Советская энциклопедия", 1976.
Т.Ғабитов «Философия» Алматы, «Раритет», 2004ж.
Ж.Алтай, Ә.Қасабек, Қ.Мұхамбетәли «Философия тарихы» Алматы,
«Философиялық сөздік», Алматы, «Қазақ энциклопедиясы», 1996ж.
Д.Кішібеков, Ұ.Сыдықов «Философия», Алматы, «Эверо», 2004ж.
Ә.Тұрғынбаев «Философия», Алматы, «Білім», 2004ж.
Ғ.Ақмамбетов, Т.Ғабитов, А.Қасабеков, «Философия және мәдениеттану»,
1
Көне грек философиясы
Антикалық философияның элиндік-римдік дәуірі
Антикалық философияның қалыптасуы мен өзіндік сипаты
Көне Грек философиясының ерекшеліктері
Көне Греция философиясы
Көне Греция философиясы жайлы
Платон философиясы туралы
Мәдениеттану. Ежелгі грекия мәдениеті
Дүниеге қөзқарас және онын типтері. Ежелгі Қытай философиясы.Философиядағы адам мәселесі.Гносеология және эпистемология. Диалектика және онын әдістері жайлы мәлімет
Философия пәні бойынша оқу әдістемелік кешені