Кәсіпорынның инновациялық қызметі
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1.ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ НАРЫҚ ЭКОНОМИКАСЫНДАҒЫ ОРНЫ.
1.1 Кәсіпорындағы иннновациялық қызмет, оның мәні, маңызы және жіктелуі.
1.2 Ғылыми – техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі.
2.ҒЫЛЫМИ – ТЕХНИКАЛЫҚ ПРОГРЕСС ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ.
2.1 Ғылыми – техникалық прогресс (ҒТП): эволюциялық және революциялық
ҒТП мәні, даму бағыттары.
ҒТП экономикалық өсудің факторы.
3.ҒТП ЖҮЙЕСІНІҢ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІ.
Халықаралық ғылыми – техникалық байланыстар.
Кәсіпорынның инновациялық қызметін дамытудағы шетелдік озық тәжірибелерді қолдану.
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Біздің еліміздің болашағы - оның интеллектуалды қоры, ғылымы
2003 жыл индустиялық – инновациялық стратегиямызды іске асырудың
Жазылып отырған курстық жұмыстың басты мақсаты инновацияларды және инновациялық
«Қазақстан - 2030» стратегиясының ең тұтқалы басымдылықтарының
Қазақстанда бұл үшін барлық алғы шарттар бар. Бұл –
Сонымен бірге, бірқатар бөгеуші факторлар да бар. Атап айтқанда,
Экономикалық қарым – қатынастардың жалпы жүйесінде инновациялық қызметке негізгі
1. ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІҢ НАРЫҚ ЭКОНОМИКАСЫНДАҒЫ ОРНЫ.
1.1. Кәсіпорындағы инновациялық қызмет, оның мәні, маңызы және жіктелуі.
Кәсіпорынның инновациялық қызметі - бұл жаңа немесе
Инновацияның екі тұрпаты ажыратылады:
өнімділік;
үдерістік;
Жаңа өнімді өндіріске енгізу инновацияның түбегейлі өнімділігі ретінде анықталады.
Процестік инновация - бұл жаңалықты енгізу немесе өндіріс
Жаңалық дәрежедегі инновация негізінде жаңа, яғни өткен, отандық және
Инновацияның өмірлік кезеңі өзара байланысты процестердің және жаңалықтарды енгізу
Кәсіпорынның инновациялық қызметін әзірлеуде, енгізуде, жаңалықтарды пайдалануда қосылатындары:
жаңалық идеяны әзірлеу, зертханалық ғылыми жұмыстар, өнімнің жаңа зертханалық
өнімнің жаңа түрлерін дайындау үшін шикізаттар мен материалдың қажетті
жаңа өнімді дайындауда технологиялық процесті әзірлеу;
қажетті өнімдерді дайындау үшін жобалау, жасау, сынақтан өткізу және
жаңалықтарды іс жүзіне асыруға бағытталған ұйымдастырушылық - басқарушылық
қажетті ақпараттық ресустарды және инновацияны ақпаратпен қамтамасыз етуді зерттеу
қажетті ғылыми – зерттеу және конструкторлық жұмыстарды жүргізу үшін
инновацияны жетілдіруді ұйымдастыру және маркетингтік зерттеулерді жүргізу.
Жаңалықтардың енуін, талдануын, құрылуын қамтамасыз ететін басқарушылық, технологиялық және
Кәсіпорын инновациялық қызметте үлкен нәтижелілікке жету үшін белгілі бір
Инновациялық қызметтің мотивтері болып сыртқы және ішкі факторлар саналады.
шаруашылықтың жаңа талаптарына кәсіпорынның бейімделуі;
салық, несие – ақша және қаржы саясатындағы өзгерістер;
сату нарығын жетілдіру мен динамикалау;
бәсекелестерді активизациялау;
конъютуралық тербелістер;
құрылымдық салалық өзгерістер;
жаңа арзан ресурстардың пайда болуы, өндіріс факторлар нарығының кеңеюі
Инновациялық қызметтің ішкі мотифтеріне келесілер жатады:
сатудың көлемін ұлғайтуға ұмтылу;
нарық бөлігінің кеңеюі, жаңа нарықтарға көшу;
фирма бәсекелестігін жақсарту;
кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздігі және қаржылық тұрақтылығы;
ұзақ уақыт кезеңінде пайданы өсіру.
Мазмұны бойынша
Тауарлар
Қызметтер
Техникалық
Ұйымдастырушылық
Экономикалық
Экологиялық
Ақпараттық
Өңдеу мен тарату деңгейі бойынша
Мемлекеттік
Республикалық
Регионалды
Салалық
Корпоративтік
Фирмалық
Жаңалық дәрежесі бойынша
Абсолютті
Салыстырмалы
Шартты
Жеке Өңдеу мен тарату сфераларына байланысты
Өндірістік
Қаржылық
Қызмет көрсету
Сату делдалдық
Білімдік – педогогикалық
Құқықтық
Инновациялық потенциалы бойынша
Радикалды
Шоғырланған
Модивикациялық
Қаражаттандыру көздеріне байланысты
Өз қаржылары
Тікелей бюджеттік
Қаржыландыру
Тартылған қаражат
Заемдық қаражаттар
Инновациялық потенциалы ерекшеліктеріне байланысты
Ұйым ішіндегі
Ұйым аралық
Инновациялық процестің этаптарының ұзақтылығына байланысты
1 – кесте. Инновациялар мен инновациялық процестердің классификациялық белгілері.
1.2 Ғылыми – техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі.
Нарықтық экономика жағдайында инновациялық қызметтің тиімділігін талдау қиындайды
Техникалық ұйымдастырушылық деңгейінің экономикалық тиімділігін арттыру көрсеткіштері және өз
Өндірістің технологиялық деңгейінің ең үлкен дәрежесі технологиялық әдістік заттарға
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру үшін
Екінші кезең – бұл қаржыландыру мүмкіншілік көздерін анықтау;
Үшінші кезең – Бұл жаңа техника мен технологияны өндіріске
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы салыстырмалы
Жалпы түрінде ғылыми – техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің бірнеше
Экономикалық нәтижелілік – бұл еңбек өнімділігінің артуы, еңбек және
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорында ресурстарды босатып алу: материалдық,
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен технологияны ашу,
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени –
Бұл нәтижелерге қол жеткізуге болады, егер де үкімет тарапынан
Қандай да кәсіпорын болмасын жаңа техника мен технология енгізгенде
Э =Р - З
Мұндағы, Э - айырысу кезеңіде жаңа техниканы
Р - айырысу кезеңіндегі жаңалықтардың құндық бағасының
З - айырысу кезеңінде жаңа техника мен
Жаңалықтарды енгізудегі бүкіл кезеңі бойынша әр уақытағы шығындарды келесідей
Р = Р a
Мұндағы, Р - t жылындағы құндық баға;
Келесі жылдардың шығындары мен капиталдық енгізілімдердің вариант бойынша уақыт
a =(1+Е)
Мұндағы, t – шығындар көрсетілімдердің коэффициенті; Е - әр
Сонымен, қорыта келе инновация :
Техникалар мен технологиялардың ауысымын қамтамасыз етуге байланысты экономикаға қаржы
Ғылыми – техникалық прогрестің жетістігі нәтижесіндегі жаңа техника және
Инновациялар ғылымды қажет ететін технология негізінде инвестиция арқылы жаңа
Инновацияны қаржылық базасы кәсіпкердің жеке меншігіндегі қаржысынан және қарыз
Инновацияға қатысушылардың арасындағы қатыныстардың тиімділігін белгілеу: өндірістік субъектісімен, инвесторлармен
Инновациялардың өмірлік циклі дегеніміз жаңалықтарды құрудың стадиялары мен процестері.
2. ҒЫЛЫМИ – ТЕХНИКАЛЫҚ ПРОГРЕСС ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗІРГІ КЕЗДЕГІ
2.1 Ғылыми-техникалық прогресс (ҒТП): эволюциялық және революциялық нысандары. Технологиялық
Адамзат баласы өз басынан әр түрлі қоғамдық өндіріс әдістерін
Бір кезде ең қарапайым еңбек құралдарына негізделген қоғамдық құрылыс
Алғашқы қауым тұсында адамдар ең қарапайым еңбек құралдарын пайдаланды.
Құл иеленуші, әсіресе феодалдық қоғамда технологиялық өндіріс әдістері елеулі
Жай кооперация дегеніміз белгілі бір өндіріс процесінде немесе түрліше,
Екінші кезең – мануфактура (XVI ғасырдың орта шенінен XVII
ҒТП мәні, даму бағыттары.
Өндіргіш күштердің тарихи өркендеуінің нәтижесі қазіргі ғылыми техникалық прогресс
XX ғасырдың елуінші жылдарынан басталған ғылыми – техникалық революцияның
- ғылыми – техникалық прогресс кең ауқымды, әмбебап сипатқа
- ғылым мен өндірістің интеграциялық қатынасы жоғары дәрежеге жетті.
- жаңа принципті техника мен технология жасалынып өндіріске енгізілуде.
- қазіргі ғылыми – техникалық прогрестің ерекшеліктерінің бірі –
- ғылыми – техникалық прогрестің қарқынды дамуы қоғамдық өндірісті
- қалдықты аз қалдыратын немесе тіпті қалдықсыз технология өмірге
Қазіргі ғылыми – техникалық прогресс өте тапшы шикізаттарды жасанды
Ғылыми – техникалық революция жұмыс күшінің сапасын жақсартуға жол
Тәуелсіздікке қолы жеткен жас мемлекет Қазақстан үшін мұның маңызы
Ғылыми – техникалық революцияның дүниежүзілік шаруашылық жүйесіне тән ортақ
Ғылыми – техникалық прогрестің екі нысаны бар. Ол эволюциялық
Қазіргі ғылым мен техниканы адамдардың игілігіне қызмет еткізу үшін
Ғылыми – техникалық революцияның ықпалымен рыноктық қатынасқа байланысты еңбекшілердің
Қазіргі технологияның дамуы өндірістің табиғи факторлардан тәуелсіздігін бәсеңдетсе,
Ғылым мен практикада дәлелдегендегеніндей, интенсивтендіру қоршаған ортаны, табиғатты әлсіретпейді,
Қорыта айтқанда, ғылыми – техникалық прогресс қоғамдық дамудың, оның
2.3 ҒТП экономикалық өсудің факторы.
Жобалауда, әзірлеуде және жаңа техника мен технологияны өндіріске енгізуде
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру үшін
Екінші кезең – бұл қаржыландырудың мүмкіншілік кездерін анықтау;
Үшінші кезең – бұл жаңа техника мен технологияны өндіріске
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы салыстырмалы
Өндіріс жағдайында экономикалық тиімділікті анықтау кезінде мыналар пайдаланылады:
өнімде және қызмет көрсетуде қолданыстағы көтерме сауда, бөлшек сауда
қолданыста заңды түрде белгіленген өндірістік ресурстар (өндірістік қорлар, еңбек
қолданыстағы кәсіпорынның пайдадан нормативтік аударымы және орталықтандырылған салалық қорлар
банкілердің несие берудегі немесе жеке қаржыларын сақтау жөніндегі кәсіпорынның
валюталық түүсімдерді қайта есептеу нормативтері, т.б.
Жалпы түрінде ғылыми – техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің бірнеше
Экономикалық нәтижелілік – бұл еңбек өнімділігінің артуы, еңбек және
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорындарда ресурстарды босатып алу: материалдық,
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен технологияның, ашу,
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени –
Бұл нәтижелерге қол жеткізуге болады, егер де үкімет тарапынан
3. ҒТП ЖҮЙЕСІНІҢ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІ.
3.1. Халықаралық ғылыми – техникалық байланыстар.
Қазіргі кезде шиеленіскен бәсекелік күрес негізінде халықаралық ғылыми –
3.2 Кәсіпорынның инновациялық қызметін дамытудағы шетелдік озық тәжірибелерді қолдану.
Дамыған елдер тәжірибесі көрсетуінше, экономикалық дамудың негізгі гаранты
Қазіргі күнде барлық елдерде ірі көлемді ғылыми–техникалық
Өткен ғасырдың соңғы он жылдығында Қазақстанның ғылыми – техникалық
Шағын кәсіпкерлік кез – келген мемлекет экономикасының негізгі саласының
Бұл кәсіпкерлік сферасында шағын инновациялық бизнес ерекше орын алып,
шағын инновациялық кәсіпкерлік бір салада тоқтап қалмай экономиканың барлық
ірі фирмалар ғылыми зерттеулер мен тәжірибелерді жүргізуге мүмкіншілігі әлде
шағын фирмалар ірі компанияларға қарағанда ғылыми–техникалық зерттеу нәтижелерін, инновацияларды
АҚШ ұлттық қорының зерттеулері бойынша ірі компанияларға қарағанда шағын
Дүниежүзілік тәжірибеге қарайтын болсақ, шағын инновациялық кәсіпкерлік қызметіне және
Қазір дүниежүзінде 400-ге жуық технопарктер бар, олардың жартысы АҚШ
Еуропа континентінде технопаркті құрылымдар 70 жылдардың басынан дами бастады.
Жапонияда мемлекеттік программалар негізінде 20-ға жуық технополистер қалыптасқан, олардың
80 жылдардан бастап дамушы елдерде Бразилия, Индия, Қытай мемлекеттерінде
Ғылыми – технологиялық орталықтардың қызмет көрсету деңгейінің кеңеюі, өспелілігіне
Инкубаторлар – инновациялық қызметтің көптеген түрлерін ұсынушы комплекс. Инкубаторларда
Технопарк – ғылыми – техникалық, территорлиалды комплекс, негізгі мақсаты
Технополис – жеке қала негізінде құрылған ғылыми - өндірістік
Ғылым мен технология аймақтары – ірі оқу орындары, ірі
ҚОРЫТЫНДЫ
Сонымен, бұл курстық жұмыста көптеген мәселелер қарастырылды.
Ғылыми – техникалық потенциал кез келген мемлекеттің ұлттық байлығының
Республикада қолайлы инновациялық ахуал жасау. Қазақстанның әлеуметтік бағдарланған және
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Н. Назарбаев «Қазақстан -2030» Ел Президентінің Қазақстан халқына жолдауы.
Мейірбеков «Кәсіпкерлік экономикасы» 151-157 бет. Кәсіпорынның инновациялық қызметі.
Волков С.И «Экономика предпиятия» М: Инфра-М,1997 г.
Горфинкель В.Я «Экономика предпиятия» М: Инфра-М,1997 г.
Иванов И.В «Высокотехнологичные предприятия в эпоху глобализации» Поблишер,2003 г.
«Прикладная экономика» - М: Прин-ди,1993 г.
«Саясат журналы» 2004 жыл №2, 57-60 бет.Бороли Қ. Инновацияның
«Қаржы – қаражат»журналы 2004 жыл, №2 92-96 бет.Сапарбаева. Отандық
ҚР Президенті мен ҚР Үкімітінің Актіле жинағы 2001 жыл
«Бухгалтер бюллетені» 1998 жыл,№46 3-5 бет.
«Жетісу» газет3 2004 жыл, №34 2-3,6 бет. Ел басының
Совицкая «Анализ хозяйственной деятельности предприятия» Минск, И.П. Экоперспектива 1999
«Инновационный менеджмент» под ред. Оголяева 2001 г7
Қазақша – орысша сөздік.
20
Кәсіпорынның инновациялық қызметі
Инновациялық басқару және кәсіпорынның инновациялық қызметі
Кәсіпорынның инвестициялық саясатын басқару әдістерін талдау әдістемесі
Кәсіпорынның инновациялық қызметіндегі контролллингтің маңызы
Инновациялық гранттардың қаражаттары
Кәсіпорында инновациялық қызметті дамыту жолдары
Уркер косметикс кәсіпорынының инновациялық қызметін талдау
Инновациялық кәсіпкерліктің мәні
«Уркер косметикс» пкф-ның инновациялық қызметін талдау
Теміржол көлігіндегі инновациялық қызметті талдау