Депозит бойынша пайыздық ставкалар
Мазмұны
Кіріспе 1
Банктердің депозиттік саясаты және оны құру
1.1 Банктердің депозиттік саясаты және оның
1.2 Депозиттік нарық түсінігі және
1.3 Жеке тұлғалардың депозиттерін сақтандыру
Бөлім Депозиттік саясаттың даму перспективалары мен
Қорытынды 15
Қолданылған әдебиеттер тізімі 17
Қосымша 18
Кіріспе
Қазақстан банктерінің депозиттік операциялары пассивтік операциялардың
Бнк жүйесінің капиталдануы дамып отырса да,
Осы тақырыптың ең бір өзекті проблемалы
Негізінен депозиттік саясаттың мақсаты - олардың
Коммерциялық банктердің негізгі қызметі – салымдарды
Егер банк жүйесінде салым ретінде салынған
Қалай болған жағдайда банк жүйесіне деген
1 Банктердің депозиттік саясаты және оны
1.1 Банктердің депозиттік саясаты және оның
Депозиттік саясат зерттеу жұмысында салымшылар мен
Банктердің депозиттік саясатының мақсаты - олардың
Банктің депозиттік саясатының негізгі міндеттері:
- халықтың қысқа мерзімді депозиттеріне қарағанда
- талап еткенге дейінгі депозиттердің баламасы
- клиенттерге көрсетілетін депозиттік және онымен
- қаржылық және қаржылық емес салалардың
Банктердің депозиттік саясаты олардың тарифтік, мүдделік
барынша аз қаржылық шығындарды жұмсап, жеке
ақшалай қаражаттарды шоғырландыру үшін депозиттердің жаңа
инвестицияны қаржыландыру мен несиелеу үшін депозиттердің
депозиттерге қызмет көрсету бойынша банктің шығындарын
Депозиттік саясаттың қағидалары:
- ақшалай қаражаттарды депозиттерге орналастырудың еріктілігі
- нарықтьқ конъюктура тұрғысына қарағанда депозиттік
- жинақтарды жинақтау үшін депозиттердің шартының
Депозитік саясат депозиттер бойынша сый-ақы ставкаларын,
Банктің депозиттік портфелінің оңтайлылығы және диверсификациясы
бұдан басқа eшбip табыстылық пен тәуекелдің
табыстылық пен тәуекелдің бұдан басқа eшбіp
Мұндай комбинация тәуекелдің бip түрі ғана
Дегенмен, саналы тәуекелді қабылдаудан басқа, оны
Болашақтағы сұраныстың анықталмаған жағдайында өтімділіктің қалыпты
Несиелік саясатты әзірлеу кезінде:
1.базистік кезең деңгейімен салыстырғанда салымдар мен
2. банктің өтімділік ресурстарының қажеттілігін есептегенде.
Коммерциялық банктердің несиелік саясатын анықтайтын өтімділік
А) салым сомасының азаюына немесе көбеюіне
Ә) инвестиция және ссуда сомаларының қысқаруы
Б) салым сомасының қысқаруынан немесе өсуінен
Коммерциялық банктердің депозиттік саясатын анықтауда нарықтық
Қазақстан банктерінің депозиттік саясатының жалпы оңтайлы
- банктің қаржылық тұрақтылығы, оның сенімділі,
- банк ресурсының тәуекелдігін минимизациялау мақсатында
- депозиттік портфельді
- әр түрлі клиенттер тобына саралау
депозитіндегілер, байлар, кедейлер үшін әр
- банктің өнімі және
- жоғары тәуекел жағдайында банктің депозиттік
- депозиттік портфель мен
қалыптастыру процесінде өміршендік кезеңде есепке алу
Депозиттік саясаттың оңтайлы критерийлерін ерекшелігі әр
Халыққа банктік қызмет көрсету нарығын маркетингтік
Халықтың ақшалай жинақтарын талдау қазipгi кездегі
Салымдар бойынша операциялар несиелік айналымның және
Осы зерттеу жұмысында депозиттер - банк
Депозиттік операцияларды жүргізген кезде, әр банк
1) депозиттік операциялар банктік пайданы алуға
алу үшін жағдай жасауға әсер етуге
ұйымдастыру процесінде депозиттік операциялар субъектілерінің әр
түрлілігін және әр формадағы депозиттердің сәйкестігіне
банктік операцияларды жүзеге асырған кезде депозиттік
мен депозиттер және несие салымдарының сомалары
карыздарды беру операциялары және депозиттік операциялар
байланыстылығы мен өзара келіспеушіліктер қамтамасыз ету
депозиттік операцияларды ұйымдастыру процесінде банк балансының
5) депозиттік операцияларды
шоттардағы бес
резервтері минималды болдыруына тырысу керек.
6) банктің қызметтерін дамытуы және клиенттерге
мен сапасын арттыруы шараларын қолдану керек.
әсер етеді
Депозиттік саясаттың маңызды тeтiгi - банктің
Сыртқыларға:
- елдің орталық банк анықтайтын пайыздық
- қорлану нормасы;
- ақпараттың деңгейі;
- банктік қызмет нарығындағы сұраныс пен
- әлемдік қаржы нарығындағы пайыздық ставкалардың
- операцияның мазмұны, яғни депозиттің түpi,
- клиенттің сипаттамасы;
- берілген банкте қолданылатын баға белгілеудің
Ең арзан депозиттер - бұл чектік
Коммерциялық фирмалар үшін ашылатын чектік шоттар
Мерзімді депозиттер (әсіресе ақшалай нарықтық шоттар)
Жалпы, мерзімді депозиттер, депозиттік сертификаттар және
жинақ шоттарына қарағанда қозғалмалылығы аздау. Мерзімді
Депозиттерді ұстау бойынша қызметтердің бағаларына катысты
Қазақстан Республикасының коммерциялық банктері қызметті тәжірибесінде
Клиенттердің депозиттері бойынша сый-ақы пайыздық ставкасының
- қаржы нарығының конъюктурасын;
- депозиттер нарығындағы пайыздық ставкалар деңгейін;
- банкаралық ресурстардың құнын;
- мемлекеттік бағалы қағаздардың табыстылық деңгейін;
- инфляция деңгейін;
- қайта қаржыландыру ставкасы мөлшерін;
- депозиттердің құрылымын;
- халықтың табысының өсу қарқынын.
Сонымен, банк басқармасының алдында депозит бойынша
1. "Шығындар+пайда" әдісі. "Ш+п" әдісі бойынша
а) банктің қаражаттарының әр қайнар көзі
ә) үстеме шығындардың әр ставкасын әр
б) банктің қаражаттардың орташа салмақтығын құнын
2. Депозиттерге пайыздық ставкаларды шекті шығындар
Көптеген каржы сарапшылары пайыздың ставкаларды белгілеу
Орташа шығындармен салыстырғанда пайдасыз болып көрінетін
Шекті шығындар әдici бойынша баға белгілеуді
Нарыққа өтудің қамтамасыз ету үшін депозиттер
1.2 Депозиттік нарық түсінігі және
Банктің жалпы депозиттерінің белгілі бір тұрақты
Депозиттік портфельдің экономикалық мағынасы құрамымен құрылымын
Банктің көтерме сауда нарығындағы репутациясы;
Банктің бөлшек сауда нарығындағы репутациясы;
Банктің басқа банктермен корреспонденттік қатынастардың дамуы;
Банктің клиентуралық нарығындағы стратегиясы мен тактикасы;
Географиялық немесе аймақтық орналасуы;
Жұмыспен қамтамасыз ету деңгейі және азаматтардың
Депозиттік портфельді басқарудағы депозиттік портфельдің диверсификациясы.
Депозиттік нарық дегеніміз – заңды және
Сауда-саттық контрагенттік, яғни ақшаға деген
Сауда-саттық объектілері яғни заңды немесе жеке
Сауда-саттық инструменттері яғни тауарға баға белгілеу,
Нарықтық құрылым;
Бәсекелестік.
Депозит бойынша пайыздық ставкалар.
Депозиттік пайыздық ставкалар сый-ақы ставкалар нарықтық
нақты депозиттік пайыздық ставка;
тұрақты депозиттік пайыздық ставка;
номиналды депозиттік пайыздық ставка;
өзгермелі депозиттік пайыздық ставка;
аралас депозиттік пайыздық ставка;
базалық депозиттік пайыздық ставка.
Банктік тәжірибеде депозиттік пайыздық ставканы есептеудің
1.3 Жеке тұлғалардың депозиттерін сақтандыру
Қазақстан Республикасы банк жүйесінің кінші деңгейлі
Екінші деңгейлі банктердегі тұрғындардың және ұйымдардың
Қазақстанның салымдарды сақтандыру қорының қарамағында әр
Салымдарды өтеу, қордың қатысушы банктер арасынан
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің Басқармасының бекіткен
Осылайша, салымдарға сақтандыру жүйесі банктің қызметін
Қорытындылай келгенде, салымдарға сақтандыру жүйесінің тұрақты
2 Бөлім Депозиттік саясаттың даму перспективалары
Екінші деңгейлі банктердің депозит нарығын талдамас
Банк жүйесіндегі салымдардың құрылымы
Барлығы Ұлттық валютада Шетел валютасында
Қаңтар 1998 73514 54226 19288
Қаңтар 1999 73464 44497 28967
Қаңтар 2000 168156 83764 84392
Қаңтар 2001 284533 134744 149788
Қаңтар2002 420725 150284 270440
Қаңтар2003 581933 235466 346467
Қаңтар2004 753440 383994 359021
1999 жылдың қаңтар айында барлық салымдар
2001 жылдың қаңтарында 284533 мың теңге
Жалпы халықтың көзқарасы бойынша банк жүйесіне
Қазақстан Республикасының екінші деңгейлі банктері жеке
Қорытынды
Коммерциялық банктер жинақ ақшаны кейіннен түрлі
Инфляция қарқынының баяулауы және банктердің салымдар
Қазақстанның жеке тұлғалардың салымдарына кепілдік беру
Резиденттердің қаралып отырған кезеңдегі салымдары 3,2
Екінші деңгейлі банктердің салымдар бойынша сый-ақы
Шетел валютасымен сый-ақының %-қ ставкасының төмендеуі
2004 жылғы 1-қазандағы жағдай бойынша Павлодар
Мәселен, Ұлттық Банк басқармасының 08.12.2001
Маңызды міндеті банктің депозиттік базасын
Депозиттік саясатты ұйымдастыру тиімді депозитттік портфелді
Қазіргі уақытта банктер салымшыларды тарту бойынша
Депозиттік сертификаттардың алуан түрін жетілдіру, атап
Белгілі бір соманы апта айын банкке
Салымдардың өсуі олардың нарықтық қатынастағы ең
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Құқықтық нормативтік актілер
1) «Ұлттық Банктің Басқармасының 04.07.2003 жылғы
2) «Ұлттық Банк басқармасының 08.12.2001
3) «Қазақстан Республикасының банктер және банк
4) «Қазақстан Республикасы екінші деңгейлі
«Екінші деңгейлі банктеріедегі бухгалтерлік есеп» Оқу
«Коммерциялық банктер операциялары» Оқу құралы /
«Банковский учет в Республике Казахстан» Учебное
«Бухгалтерлік учет и отчетность в банках»
«Банковское дело» Учебное пособие / Лаврушин
Жамаубаева Е.К. «Где выгодно хранить деньги
Жамаубаева Е.К. «Елдің депозит нарығының ахуалы
Маженова Б.М. «Банк секторының тұрақтылық факторы
Рысбек А.Д. «Построение прогнозныз оценок депозитов
Нукина Г.К. «Аймақтық депозиттік нарықты дамытудың
«Қазақстан жеке тұлғалардың салымдарына кепілдік беру
«Депозиты как показатель доверия банковской системы»
«Фонд гарантирует надежность вкладов» // Банки
«Мировой опыт системы гарантирования банковских вкладов»
«Экономическая сущность системы гарантирования банковских вкладов»
Қосымша
Атауы 01.01.00ж. 01.01.01ж. 01.01.02ж 01.01.03ж 01.01.04ж
Депозиттік салымдардың қалдықтары
4630,8
5331,8
6163,9
8880,1
11737,9
14857,3
Жеке тұлғалардың салымдары
3519,4
2783,2
5689,3
8414,3
11159,7
13317,7
Заңды тұлғалардың салымдары
1111,4
2548,6
474,6
465,8
578,2
1539,6
Теңгедегі салымдар
3183,4
3566,9
2384,6
3138,5
5613,6
8365,7
Шетел валютасындағы салымдар
1477,4
1764,9
3779,3
5741,6
6124,3
6491,6
млн.теңге
2
Банктердің депозиттік саясаты
Коммерциялық банктердің депозиттік саясаты жайлы
Еліміздің банктерімен тартырлған қаржы ресурстарын талдау
Қазақстан Халық Банкінің экономикалық мазмұны
Коммерциялық банктердің депозиттік саясаты
Депозиттің теориялық негізі
Банктердің депозиттік емес тартылған қаражаттары
Коммерциялық банктердегі депозиттік операциялар
Коммерциялық банктің негізгі операциялары
Қазақстан Республикасының Коммерциялық банктерінің несиелік ресурстарын қалыптастырудағы депозиттер