Кәсіпкерлікті қолдау
Мазмұны
Кіріспе…………………………………………………………………4
Кәсіпкерлік қызмет……………………………………………..6
Кәсіпкерге сиппаттама…………………………………………8
Қазақстандағы кәсіпкерлікті дамыту…………………………10
Кәсіпкерлік қызмет салаларының жіктелуі…………………..11
Кәсіпкерліктің экономикалық мәні……………………………………..12
Кәсіпкерлікті қолдау……………………………………………17
3. Шағын
Макродеңгейдегі кәсіпкерлік………………………………………...20
Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлікті
басқарудың көп деңгейлі жүйесі………………………………...…..22
Қорытынды………………………………………………………………………25
Пайдаланылған әдебиеттер…………………………………………..26
Кіріспе
Кәсіпкерлік туралы теориялық концепция алғашқы рет 1725-1730 жылдары
Алғашқыда “кәсіпкерлік” термині тәуекел сөзімен, ал кәсіпкердің өзі
Кейінірек XVIII-ғасырдың екінші жартысында Квисней сияқты физиократтар кәсіпкерлік
Басқа физиократ, дін қызметшісі Николас Бауде өндірушілер мен
1776 жылы Адам Смит өзінің “Халық байлығының
Төлем қабілетті, тәртіпті, сақ, адал және тұрақты болуы;
Қарыз түрінде капитал тарта білу және несиені уақытында
Өз бойына әдеттілік, бизнесті жете білушілік пен табандылық
Сол немесе басқа тауардың ерекшелігі мен маңыздылығын, оны
1. Кәсіпкерлік қызмет
Кәсіпкерлер әрдайым алдына қойылған мақсаттарды және экономикалық көрсеткіштерді
Субъективті австралиялық экономикалық мектептің негізін қалаушы Карл
Экономикалық жағдай туралы мәліметтер жинау;
Экономикалық есеп(әртүрлі өндіріс әдістерінің ішінен анағұрлым тиімдісін таңдау);
Кәсіпорынның мақсаттарына ең көп сай келетін өнімді таңдау;
Негізгі экономикалық нәтижелерге жету мақсатында өндіріс жоспарының орындалуын
1890 жылы кәсіби менеджмент салыстырмалы түрде жаңа құбылыс
Ортағасырлық менеджмент тарихын зерттеуші Джозеф шумпетер қазіргі заман
1.1. Кәсіпкерге сиппаттама
Кәсіпкердің мәні, бұл оның өндіріс күштерін жаңадан ұйымдастыруы,
Жаңа өнімдер немесе қызмет көрсетулер;
Жаңа өндіріс әдістері;
Жаңа өткізу нарықтары;
Жаңа жабдықтау көздері;
Жаңа ұйымдастыру түрі.
Джозеф шумпетер кәсіпкерлерді жәй алыпсатарлар мен инвесторларға қарағанда,
Франк Найт кәсіпкерлік қызметінің өте маңызды белгісі-тұрлаусыздық жағдайында
Қазіргі заманғы авторлардың ұстанымдарын қарастырайық. Давид Минкеланд кәсіпкерге
Дәлелденген тәуекелге бара білу
Жігерлік және іскерлік белсенділік
Жеке, дербес жауапкершілік
Қабылданған шешімдердің салдарын білу
Қабылданған шешімдер нәтижесінің белгісі ретіндегі пайда
Болашақта қоршаған ортада болатын өзгерістерді болжайбілу
Ұйымдастыру шеберлігі.
Питер Друкер алғашқылардың бірі болып, кәсіпорынды ұйымдастыруғаарналған мүмкіндік
Харви Либенстейн кәсіпкерлік белсенділіктің 2 түрін атайды: қызметтің
Шет елдік теорияда және практикада кәсіпкерлік қолда бар
Кәсіпкерлік феномені жер, еңбек және капитал сияқты өндіріс
Қазақстандағы кәсіпкерлікті дамыту
Кәсіпкерлікті тек жаңа бизнестің басталуымен жиі байланыстырылады. Шындығында,
Қазақстанда кәсіпкерлік жөнінде 90-жылдардың басында, қайта құрудың басталуымен
Кәсіпкерлік қызметін бұрынғы Кеңес Одағы кезінде 1987 жылы
Қазақстан Республикасы 1991 жылы тәуелсіздік алғаннан кейін кәсіпкерлік
2. Кәсіпкерлік қызмет салаларының жіктелуі
Кәсіпкерлік
– сурет
Соңғы жылдары Қазақстан Республикасы Президентінің 1997 жылғы 6-наурыздағы
2.1. Кәсіпкерліктің экономикалық мәні
Кәсіпкерлік процесін қозғалысқа келтіретін іргелі күштерге бірінші кезекте,
Кәсіпкерлік процесінің қозғаушы күштері
Кәсіпкерлік процесінің қозғаушы күштері
Кәсіпкер және оның менеджерлер командасы
Бизнесті жүзеге асыру үшін қолайлы
Қажетті қорлардың болуы
1.2.-сурет
Тағы да ескеретін маңызды фактор, ол – кәсіпорынның
Жоғарыда кестеленіп көрсетілген кәсіпкерлік процесінің негізгі қозғаушы күштерінің
Қазіргі нарықтың қиын жағдайында, жақсы жинақталған жоғары білікті
Команда негізді және жетілген саласына сәйкес еңбек тәжірибесіне
Кәсіпкерлік процесінің екінші қозғаушы күші – бизнесті іске
Ұзақ уақыт аралығы бойында пайда және табыспен қамтамасыз
Кәсіпкерлік шеберлік дегеніміз – бұл басқаларға әлі көріне
Кәсіпкерлік процесінің үшінші қозғаушы күші – бұл қажетті
Осындай көзқарастың арқасында қаржылық қорлардың қажеттілігін қысқартып, тәуекелді
Шындығына келгенде, табыс кәсіпкерлердің кәсіпкерлік процестің барлық қалған
Қазіргі заманғы теорияларда кәсіпкерліктің 7 концепциясы бөліп көрсетіледі,
Кәсіпкерліктің жеке тұлғалық қасиеттерді бағалау ұстанымындағы мектебі.
Кәсіпкерліктің психологиялық мектебі.
Кәсіпкерліктің классикалық мектебі.
Кәсіпкерліктің жетекші ұстанымындағы мектебі.
Кәсіпкерліктің ішкі мектебі.
Кәсіпкерліктің маркетингтік ұстанымындағы мектебі.
Кәсіпкерліктің менеджменттік ұстанымындағы мектебі.
Кәсіпорынның дамуының әр түрлі сатылары: бастама ,
– кестеде әр түрлі мекетептерге сәйкес кәсіпорынның әрбір
1.2.– кесте
Кәсіпкерліктің қазіргі заманғы концепциялары
№ Мектептің атауы Негізгі
концепция Мінез-құлық және қабілет Кәсіпорын сатысы
1 2 3 4 5
1 Жеке тұлғалық қасиеттерді бағалау ұстанымындағы Кәсіпкер табиғат
2 Психологиялық мектеп Кәсіпкерлер қызметін ынталандыратын ерекше қажеттіліктерге,
3 Классикалық мектеп Кәсіпкерлік процесстің негізгі процесстің негізгі
4 Жетекшілік ұстанымындағы мектеп Кәсіпкер– басқалардың қызметін басқаратын
басқарушылық
және жетекшілік өсу және жетілу сатысы
5 Кәсіпкерліктің ішкі мектебі Кәсіпкерлік шеберлік ірі ұйымдарда
6 Маркетингтік ұстанымдағы мектеп Кәсіпкерлік, өнімді бөлу және
7 Менеджменттік ұстанымдағы мектеп Кәсіпкер-кәсіпорынды құрайтын, кәсіпорынды кәсіпті
2. 2. Кәсіпкерлікті қолдау
Астана қаласы кәсіпкерлерінің форумы
Ғасырлар тоғысында тәуелсіздігінің көк байрағын асқақтата желбіретіп, алдына
Шағын бизнестің қала экономикасын реформалаудағы ролі үлкен. Қазір
Қала кәсіпкерлерінің іскерлік белсенділігінің артып отырғандығы қуантады.
Кәсіпкерлер халықтың тұрмысы төмен топтарына қайырымдылық көмектер ұйымдастыруға
Шағын кәсіпкерліктің елорданың әлеуметтік – экономикалық дамуындағы маңызы
Соңғы екі жыл ішінде бұл сала бойынша Қазақстан
Жылдың шілде – тамыз айларында кәсіпкерлер арасында жүргізілген
Алайда, олар ең басты проблема ретінде сол бұрынғыша
Нақты жағдайды талдау көрсеткіштері қаладағы мемлекеттік органдардың өрескел
Мемлекеттік және коммуналдық кәсіпорындардың бірқатары бақылау – қадағалау
Бұл жағдайды түзету үшін монополияға қарсы комитет пен
Тұтынушылар құқығын қорғау жөніндегі қоғамдық бірлестіктердің өкілдері де
Шағын кәсіпкерлікті дамыту бағытындағы мемлекет саясатын жүзеге асыруда
Осы орайда бұқаралық ақпарат құралдарының ролі айрықша. Кәсіпкерлік
3. Шағын бизнесті басқарудың көп деңгейлі тәсілі
Макродеңгейдегі кәсіпкерлік
Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау прблемасына арналған шетелдік зерттеулер
Шағын кәсіпкерлікті қолдаудың бірінші принципі – протекционизм –
Дифференциялану принципі барлық бизнесті емес, тек халық
Динамикалық пен қайшылықты есепке алу пинципі өз негізінде
Шағын кәсіпкерлікті қолдау принциптерін дамыту мақсатында бұл тізімді
Шағын бизнесті қолдау мақсаттары басқарудың әр түрлі деңгейінде
Кәсіпкерлікке қолдау көрсетуді басқару жүйесінің
Мақсаттарын жіктеу
Мазмұны бойынша
Басқару деңгейі бойынша
Мерзім бойынша
3.1 – сурет
3.1. Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлікті басқарудың көп деңгейлі жүйесі
Шағын кәсіпкерлікті қолдау және табиғи монографияларды реттеу агенттігі
кәсіпкерлікті қаржылық қолдау
кәсіпорынды басқарудың тиімді жүйесін жасауда көмек көрсету
бизнесті ақпараттық қолдау
кәсіпкерлік белсенділікті салық жүйесі және басқа да соған
қоғамда кәсіпкерлік климат жасау
Шағын бизнесті дамытудың аймақтық орталықтары ( аймақтық деңгей)
ШБ дамыту базасында жаңа жұмыс орындарын құру және
Шағын бизнеске технологиялық көмек жасау
Жүріп тұрған бизнесті кеңейту, оны әрі қарай өсіру
Шағын бизнестің қажеттіліктерін және мұқтаждықтарын қанағаттандыру мақсатында мемлекеттік,
ШБ кәсіпорнының сыртқы экономикалық қызметіне көмек көрсету
ШБ бағдарларымен қаржыландырудың мемлекеттік емес көздерін тарту
Шағын бизнесті дамытудың (қалалық) аудандық орталықтары (жергілікті деңгей)
консалтингтік орталықтар
кәсіпкерлерді оқыту бағдарламалары
шағын кәсіпорындардың
микроқарызбен қамтамасыз ету бойынша бағдарламалар
бизнесті ақпараттық қолдау
бизнес – инкубаторларын құру
шағын және орта бизнес проблемаларына арналған конференциялар өткізу
Кәсіпкер және оның командасы ( кәсіпорынды басқару деңгейі)
Шағын фирманы құруды басқару
фирманың жұмыс істеуін басқару
құрылу және қалыптасу сатысы
жобаланған көрсеткіштерге жету сатысы
әрі қарау өсу сатысы
жетілу сатысы
кәсіпорынның тиімді
критерийіне
сәйкес бизнес идеяны бағалау
ұйымдастыру түрін таңдау
бизнес-жоспарды дайындау
Шағын кәсіпкерлікті қолдайтын мақсаттық – кешенді бадарламаны дайындаудан
Бірінші критерий – бұл көп аспектілік. Шағын кәсіпкерліктің
Шағын кәсіпкерліктің дамуын басқару проблемасы жаңалылық критерийіне
Шағын кәсіпкерліктің дамуы бір қатар әлеуметтік проблемаларды шешуге
Соңында, шағын кәсіпкерлікті басқару проблемасы өзектілік (өткірлілік) проблемасына
Осы талдауды жалпылай келе, шағын кәсіпкерліктің даму проблемасы
Қорытынды
Кәсіпкерліктің жеке тұлғалық қасиеттерін бағалау ұстанымындағы мектебі.
Кәсіпкерліктің осы мектебіне сәйкес кәсіпкерлер тиісті шешім қабылдауда
Бұл мектепке сәйкес табысты кәсіпкер тәуелсіздік пен жетістікке
Пайдаланылған әдебиеттер
Әліпбай С. Тек қана бірге, тек қана алға!
Қасен Т. Кең тынысты кәсіпкер // Егемен Қазақстан
Кәсіпкерлік – кемел келешек кепілдігі // Егемен Қазақстан
Ашанұлы Қ. Орташа тап – мемлекеттің тірегі
Әсембекұлы Е. Рамазанов Т. Кәсіпкерлікті қолдау реформаларды
Абдуллаұлы М. Бизнесмен болғыңыз келсе. Тиімділік туралы //
Жеке кәсіпкерлік – табыс көзі // Заң 1997
Сәбден Қ. Кәсіпкерлікті басқару // Алматы білім 2002
Хокин Н. Кәсіпкер болу оңай ма? 1994
Баймолдақызы С. шағын кәсіпкерлік және оны мемлекеттік қолдау
Кедеңе жарат, кәсіпкері .Кәсіпкерлікке тиімді тәсілдер қажеті
22
24
Пайда келмейтін ұйымдар
өмір сүру мерзімі бойынша
Жаңа фирмалар
Нақты бар фирмалар
Көлемі бойынша
өсу қарқыны бойынша
Қызмет бейімі бойынша
Үлкен корпорациялар
Шағын және орта фирмалар
Баяу өспелі фирмалар
Қарқынды өспелі фирмалар
Пайда әкелетін
Қолайлы сыртқы ортамен қамтамасыз ету
Қысқа мерзімді
оооо
Орта мерзімді
Ұзақ мерзімді
Локальді (жергілікті)
Аймақтық
Мемлекеттік
Бизнес инфроқұрылымын құру
Шағын бизнеске тікелей қолдау көрсету
Шағын кәсiпкерлiктi қолдау мен дамыту
Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау мен дамыту.Жеке кәсіпкерлік туралы заңдар
Кәсіпкерлікті қолдау бойынша кәсіпкерлердің ұлттық палатасымен және басқа да ұйымдармен ынтымақтастықты күшейту бойынша ұсыныстар дайындау
Шағын кәсіпкерлік
НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКАДАҒЫ ШАҒЫН БИЗНЕСТІҢ МАҢЫЗЫ МЕН ҚЫЗМЕТТЕРІ
Кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау мен қорғау
Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау. Жеке кәсіпкерлік туралы заң
Шағын кәсiпкерлiктi мемлекеттiк қолдау мен дамыту.Жеке кәсіпкерлік заңы туралы
Шағын кәсіпкерлікті дамыту мен қолдаудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы
Экономикадағы кәсіпкерліктің рөлі мен теориялық негіздері