Мұнаймен ластанудың топырақ микрофлорасына әсері
Мазмұны
КІРІСПЕ..................................................................................................................4
ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ.................................................................................6
1.1. Мұнай тотықтырушы микроорганизмдер және оларды
топырақты тазалауда қолдану ...................................................................6
1.2. Мұнаймен ластанудың топырақ микрофлорасына әсері.......................11
1.3. Мұнаймен ластанған топырақты рекультивациялау.............................16
1.4. Мұнаймен ластанған топырақты биопрепараттар
арқылы тазалау..........................................................................................24
ҚОРЫТЫНДЫ....................................................................................................51
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ......................................................52
КІРІСПЕ
Соңғы жылдары экологиялық жағдайдың төмендеуі байланысты қоршаған ортаны
Мұнайдың көмірсутектерінің микроорганизмдермен биодеградациясы қоршаған ортадан мұнай көмірсутектерін
Сонымен дүниежүзілік экологиялық проблемаларының бірі, мұнай өнімдерімен ластанған
Жұмыстың мақсаты көмірсутегін тотықтырушы бактериялардың ұзақ уақыт сақтаудан
Әдебиетке шолу
1.1 Мұнай тотықтырушы микроорганизмдер және оларды топырақты тазартуда
Мұнай және мұнай өнімдері экожүйедегі ең кең тараған
Мұнай және мұнай өнімдерімен ластану топырақ биоценозының өзгеруіне
Мұнай-көмірсутектердің табиғи қосындыларының бірі. Мұнай құрамына күкірт, азот
Қазіргі кезде зерттеулерге сүйенсек, көмірсутекті тотықтырушы микроорганизмдер табиғатта
Жалпы дүниежүзінде мұнай және мұнай өнімдерін шығарушы өнеркәсіптерге
Көміртегін тотықтырушы микроорганизмдер табиғатта кең тараған. Қоршаған ортада
Ең алғаш 1905 жылы Майелемнің басқаруымен мұнайды тотықтыратын
Топыраққа микроорганизмдерді жеке және оларды азотты, фосфорлы қоректік
Көмірсутек тасмалдаушы микроорганизмдер мұнайдың органикалық қосылыстарын өсуі мен
Микроорганизмдердің көмірсутек тотықтыру қабілетінің негізінде мұнай және оның
Көмірсутек ыдыратушы микроорганизмдер топырақтағы, судағы заттармен тіршілік етеді.
Мұнай тотықтырушы микроорганизмдердің саны мен түрінің әртүрлілігі және
Топырақтағы мұнай және мұнай өнімдерінің құрамы мен концентарциясы
органикалық (корбанатсыз) көмірсуды құрғақ әдісімен анықтау;
спектр ауданындағы спектрофотометрияның инфроқызылмен анықтау;
спектр ауданындағы люминецентті – битуминологиялық анализ;
спекр ауданындағы люминецентті анализді ультракүлгін және қысқа көлемде
газ сұйықтық хоромотография және хромота масспектрометрия, сонымен қатар
Мұнайдың қатысы бар процестердің барлығы маңызды экологиялық қауіп
Шикі мұнай табылған жерде және оны тасмалдау жолында
Мұнай және оның өңделген өнімдерімен ластанған топырақтың табиғи
Бұрын табиғат адамдарға қауіп төндірсе, ал қазіргі таңда
Мұнайды қазып алу, тасымалдау және сақтау технологияларын дұрыс
Көмірсутегін пайдаланушы микроорганизмдер табиғатта өте кең тараған. Ортада
Көмірсутегін тотықтырушы микроорганизмдер микроценоздың қарапайым мүшесі болғандықтан, әртүрлі
Қазақстанда мұнай өңдеу және тасмалдау өнеркәсіптерінің қарқынды жұмыс
Соңғы жылдары топырақтың табиғи микрофлорасының белсенділігін арттыруға, соның
Мұнаймен ластанған топырақты қопсыту, жырту, айдау сияқты агротехникалық
Мұнаймен ластанған топырақты қалпына келтірудегі агротехникалық әдістердің бірі,
Мұнаймен ластанған топыраққа азотты қорек көзі және қопсытқыш
Топырақтың мұнаймен ластаудан кейінгі бұзылғын биологиялық белсенділігін қалпына
Топырақты мұнай өнімдерінен тазалау мақсатында ластанған аймақты қопсытумен
Мұнай тотықтырушы микроорганизмдердің негізінде топырақты мұнайдан тазарту үшін
Топырақты мұнай және оның өнімдерінен тазарту үшін адамдар
Шикі мұнаймен ластанған топырақты тазалау үшін құрамында арнайы
Мұнаймен ластанған топырақты тазалау үшін «Лестан» биопрепараттарын лабораториялық
Л.В. Понамарев зерттеулерінде мұнаймен ластанған топырақты тазалауға арналған
Топырақты мұнай және мұнай өнімдерінен тазарту үшін «Родобел-Т»
1.2 Мұнаймен ластанудың топырақ микрофлорасына әсері
Мұнай және мұнай өнімдері – сұйық ластаушылар болып
Ластану процесінде мұнайдың басым бөлігі топырақтың ең беткі
Топырақтың бетіне түскен мұнай гидростатикалық, капиллярлы және гравитациялық
Төменгі жұтылу қабілеттілігі мен жоғарғы су өткізгіштігі бар
Мұнаймен топырақтың ластануы оның химиялық құрамының елеулі түрде
Микроорганизм клеткаларына мұнай көмірсутектерінің әсері көмірсутек молекулаларынң клетка
Топырақ микроорганизмдері кешендегі түрлер қатынасының өзгеруі мұнаймен топырақтың
Мұнайдың топырақтағы әсерін доза-эффект
Гомеостаз аймағына сәйкес мұнай
Мұнаймен ластану топырақтың демалуының интенсивтілігінің өзгеруіне әкеледі.
Тыныс алу - топырақтағы биологиялық активтілігінде көп қолданылатын
Төменгі концентарцияда топырақ микроорганизмдердің тыныс алунына әсер етпейді,
Мұнаймен ластанған топырақтың тыныс алу интенсивтілігінің жоғарлауы микроорганизмдердің
Осы негізбен мұнайды ластаушы әсерден маңызды екі аспектісін
Көмірсутегін тотықтырушы микроорганизмдерді сақтау әдістері және олардың мұнай
Микроорганизмдермен жұмыс жасау кезінде ең маңыздысы ол тек
Қоректік ортаға периодты дақылдау. бұл әдіс микроорганизмдерді лабораториялық
Әртүрлі микроорганизмдердің жаңа қоректік ортаға дақылдандыру жиілігі әртүрлі
Микроорганизм дақылдарын жиі дақылдандырып тұрудың да кемшіліктері
Минералды майда сақтау.
Минералды май ішінде сақтау бактериялармен микроскопиялық саңырауқұлақтар үшін
Микроорганизмдерді қолайлы агарлы қоректік ортада өсіреді, анаэробты микроорганизмдерді
Леофильді жағдайда сақтау.
Леофильді кептірілген клеткаларды сақтау – микроорганизмдерді ұзақ сақтаудың
Микроорганизмдерді леофильизациялайтын, стационарлы фаза басталғанша оптимальді жағдайда өсіреді
Төменде әртүрлі микроорганизм клекаларын леофилизациялауда қолданылатын кейбір қорғаныш
·желатин – 1г ,сахороза -1 0г, дистрленген
·майсыздандандырылған сүт -100мл,
Глюкоза - 7г.
Майсызданған сүт – 100мл, NH4CI- 0,5г,
аскарбин қышқылы -0,5.
·бие сарсуы – 75мл, ет сорпасы -25мл,
Табысты лиофилизация жүру үшін қорғаныш ортадағы микроорганизмдердің тығыздығы
Реактивация үшін лиофилденген клеткаларға тамшылай стерильді дестирленген су
Әртүрлі микроорганизмдерді ұзақ уақыт сақтау үшін лиофилизация кеңінен
Төмен және аса төмен температурада сақтау.
Басқа әдістермен салыстырғанда төмен және аса төмен температурада
20- 400C дейінгі температурада сақтау кезінде біраз микроорганизмдер
Глицеролда сақтау.
Микроорганизмдерді сақтаудың ең ыңғайлы әдістерінің бірі оларды
Сақтау бойынша эксперимент жүргізу үшін глицеролдың дистилденген судағы
Тығыз қоректік ортадан алынған микроорганизм дақылдары үшін, глицеролмен
Дистилденген суда немесе натрий хлоридінің 1%-қ ертіндісінде сақтау.
Бұл әдіс арнайы жабдықтарды талап етпейді және кез
Микроорганизмдерді алдын-ала оптималды жағдайда өсіреді, керек болса центрифугалайды,
Суспензияны стерильді пробиркаларға немесе флакондарға құяды, және тоңазытқышта
Кейбір микроорганизмдердің бұл әдіспен 4-60C – та тоңазытқышта
Дистилденген суда немесе 1%- қ NaCI ертіндісіндегі
Адсорбенттерде құрғатылған жағдайда сақтау.
Бұл әдіс ең бастысы актиномицеттерге , микроскоптық саңырауқұлақтарға
Ұзақ сақтаудан кейін микроорганизмдердің
Әртүрлі сақтау мерізімнен кейінгі микроорганизмдердің өміршеңдігі олардың
Мұнай және мұнай өнімдерінің деструктор- микроорганизмдерді мұнай көмірсутектерінің
Micrococcus,Brevibacterium,Rhodococcus,Acinetobacter,Pseudomonas,Bacillus,Nocordia,Coryebacterium бактериялары；
Actinomucor,Aspergillus,Penicillum,Sterptomyces Саңырауқұлақтары；Candida, Torulopsis,Rhodotorula,Cryptococcus,Trichosporon, ашытқылыары және т.б.
Мұнайлы орндардың су қабаттарынан бөлініп алынған микроорганизмдер негізінен
Микроорганизмдердің көмірсутектерді ассимиляциялау қаблетінің ашылғанныа да жарты ғасырдан
Ал, ілгеріректе биологтар бұл процестерді микробиологиялық ‘экзотика деп
Микроорганизмдердің дақылдық .орталарында көмірсутек субыстраттарының ескбінен жиі
Мұнай көмірсутектерін игеру қаблеті әртүрлі жұйелік топтарға жататын
Барлық белгілі деструктор – бактериялар аэробты, факультативті –аэробты
Мұнай көмірсутектерін игеруге қаблетті микроорганизмдер экологиялық мәселелеріді шешу
Микроорганизмдерге қойылатын тағы бір маңызды талап – олардың
PAH микрооранизмдердің биохимиясы және физиологиясы институтында мұнай
Барлық зерттелген топырақтардаинтродуценттердің аборигенді микроорганизмдерге әсері топырақтың
Микроорганизмдердің әсер етуінен көмірсутектерден түзілген метабалиттер бастапқы қосылстармен
Химиялық заводтың ластанған топырағынан бактериялардың жиынтық препаратын құру
Нигерияа мұнайды ыдырататын Micrococcus, Pseudomonas, Aeromonas,
Мұнай деградациялаушы микроорганизмдер топырақ биоценозының қарапайым өкілдері болып
Барлық топырақта сұйық парапин мен ұшқыш көмірсутектерді
Мұнаймен ластанған топырақтарда Н-алкандар мен аромотты көмірсутектерді пайдаланатын
Мұнаймен ластанған топырақтар үшін газ тәрізді көмірсутектерді тотықтыратын
Көмірсутек ыдыратушы микроорганизмдер су айдыннда кеңінен таралған.
Көмірсутек тотықтырушы микроорганизмдердің судағы мөлшері май пленкасының қалығдығы
Су түбіндегі қалдықтарды мұнай қалдықтарда мұнай
тотықтырушы микроорганизмдер әрқалай таралған.
Бұл микроорганизмдердің ең көп мөлшері (1г тұнбада
Өндірістік қалаларда мұнай тотқтырушы микроорганизмдердің саны 1
Жұтылудың мұндай механизмі бұл микроорганизмдерде құрамында микол қышқылы
Топырақ және судағы мұнаймен ластануды жою үшін Pseudomonas,Flavobacterium,Rhodotorula
Топырақ пен суды мұнай және мұнай өнімдерінен тазалау
Н-парафиндердің гидрофобты мен молекулада оттегінің болмауы микроорганизмдерді адаптацияға
Микроорганизмдер қаныққн және анықпаған көмірсутектерде де өсуі мүмкін.
Микроорганизмдер газ тәрізді алкандарды, сондай – ақ C9-CI6
Кейбір микроорганизмдерде екіншілік спирттер мен клеткалардың түзілуіне алып
Кейбір микроорганизмдер ұзын тізбекті Н- алкандарды жартылай тотыққан
Глюкозо мен ашытқы экстрактісінің есебінен өсетін, парафиндерді тотықтыратын
Соңғы ғасырдан бері аромотты заттардың микроорганизмдермен ыдырауы
Полициклді аромотты көмірсутектер азырақ улы және микроорганизмдердің
Нафталинді көміртегі көзі ретінде қолдана отырып , кейбір
Глициклді аромотты қосылыстар – антрацен мен фенонтрен нафталиннің
Ұзын алифатты тізбегі бар аромотты көмірсутектерге микробтық
Бензол туындыларының көп мөлшерде алкил орын басқыштармен микроорганизмдер
Микроорганизмдердің әсер етумен көмірсутектерден түзілген метабалиттердің бастапқы қосылыстармен
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Чигаркин О.А. Добыча нефти и экологические проблемы Прикаспия
Пиковский Ю.А. и соавт. Проблема диагностики и нормирования
Практикум по микробиологии. Под. Ред. А.Н. Нетрусова. –М.:
Шығаева М.Х., Мұқашева Т.Д., Сыдықбекова Р.Қ. Көмірсутегін тотықтырушы
Биккинина А.Г., Логинов О.Н., Силищев Н.Н., Бакаева М.Д.,
Иванова Е.С., Есикова Т.З., Гафаров А.Б., Шкидченко А.Н.
Ковриго В.П., Кауричев И.С., Бурлакова Л.М. Почвоведение с
Шигаева М.Х., Мукашева Т.Д. Современные технологии биоремидиации почв,
Звягинцев Д.Г. Почва и микроорганизмы. – М.: МГУ.
Звягинцев Д.Г. Методы почвенной микробиологии и биохимии. Изд-во
Файзуллина Э.Р., Алиева Р.М. Биоремедиация загрязненных нефтью и
Кобзаев Е.Н., Пеприкевич С.Б., Шкидченко А.Н. исследование устойчивости
Гузев В.С., Левин С.А., Селецкий Г.И., Бабьева Е.Н.,
Фаизов К.Ш. Почвы Казахстана ССР // вып. 13
Дермичева С.Г., Шигаева М.Х. Углеводородокисляющие микроорганизмы. Алматы. 1994.
Звягинцев Д.Г., Гузев В.С., Левин С.В., Селецкий Г.И.,
Солнцева Н.П. Влияние техногенных потоков на морфологию почв
Солнцева Н.П. Изменеие морфологии дерново-подзолистых почв в районах
Васильев Г.К., Суравцева Э.Г., Белоусов В.В. Микробиология. 1993.
Назина Т.Н. Закономерности распространения микрофлоры в нефтяных пластах.
Бирштехер Э. Нефтянная микробиология. 1957. С. 487.
Розанов Е.П., Кузнецов С.И. Микрофлора нефтянных месторождений. М.:
Чугунов В.А., Ермеленко З.М. Жиглецова С.К., Мартовецкая И.И.,
Почвенная микробиология. Перевод с англ. Ковикова В.В. Под
Мамилов А.Ш., Мамилов Ш.З., Звягинцев Д.Г. Влияние трудногидролизуемых
Куличевская И.С., Гузев В.С., паников Н.С. Популяционная динамика
Фаизов К.Ш., Асанбаев И.К., Файзуллина Л.Х., Бекболатов С.Ж.
Роде А.А., Смирнов В.Н. Почвоведение. Москва.: 1972. С.
Ковриго В.П., Каручева И.С., Бурлакова Л.М. Почвоведение с
Егоров Н.С. Практикум по микробиологии. Изд-во МГУ. 1976.
Герхардт Ф. Методы общей бактериологии. М.: Изд-во Мир.
Никитин Д.И., Никитина Э.С. Процессы самоочищения окружающей среды
Стефурак В.П., Усатая А.С., Фрунзе Н.И.. Катрук Э.А.
Jorgepsen Niels O. G.,
Kroer Niels, Jorgensen Niels
Колесников И. М,. Базенкова
Щербаков А. П,.
Абзалон Р. З,.
Киреева Н. А.
24
Атырау облысы топырағынан бөлініп алынған көмірсутегін тотықтырушы микроорганизмдерді зерттеу
Құмкөл мұнайын ыдырататын микроорганизмдердің табиғи ассоциациясын жасау
Атырау облысының мұнаймен ластанған топырақтарын мұнай тотықтырушы микроорганизмдер көмегімен тазалау
Мұнай және мұнай өнімдерімен ластанған экожүйелер биоремедиациясындағы көмірсутектотықтырушы микроорганизмдердің рөлі
Мұнай өндіретін және мұнай өңдейтін өндіріс орындары-техногенді экожүйелер
Мұнаймен ластанған топырақтың биоремедиациясы
Мұнаймен ластанған топырақты тазалауға қолданылатын көмірсутек тотықтырушы бактериялардың негізгі қасиеттерін бағалау
Мұнаймен ластанған топырақтан
Көмірсутек тотықтыратын микроорганиздер
Ұзақ уақыт сақталған коллекциялық штамдардың деструктивті белсенділігін анықтау