Экономикалық ықпалдар
Жоспар.
I. Кіріспе.........................................................................................................3
І. Мемлекетті басқарудың мәні мен ерекшеліктері.
1.1.Мемлекеттік басқару ұғымы, қоғамдың жүйедегі басқару салалары
1.2. Мемлекетті басқарудың тәсілдері..............................................10
1.3 Басқарудағы шешімдердің маңызы және олардың мәні...........14
1.4 Кәсіпорындардағы басшылық.....................................................16
ІІ. Мемлекеттік басқару жүйесіндегі шешімдердің маңыздылығы.
2.1 Басқарудағы шешімдердің маңызы және олардың мәні.........19
2.2 Мемлекеттік шешімнің түрлері мен нысандары......................21
2.3. Мемлекеттік басқарушылық шешімдерді қабылдаумен жүзеге асыру технологиясы......................................................................................25
ІІІ. Басқаруда қолданылатын негізгі әдістер,
3.1басқарудағы экономикалық әдістер................................................29
III. Қорытынды...........................................................................................39
IV. Пайдаланған әдебиеттер.....................................................................41
Кіріспе
Басқару жүйесінде істейтін және белгілі бір басқару қызметін
Басқару алуан түрлі белгілері бойынша бағалауға болады: басқару
Басшыларды қызметтегі ролі бойынша мамандар және қосалқы қызметшілер
Басшылар — бұлар тиісті ұжымға басшылық етушілер, басқару
Шаруашылық жүйесінің басшыларына алуан түрлі, бірін бірі толықтыратын
Басшы әкімшілік рөлінде өз билігін пайдалана отырып, қолданылып
Басшы ұйымдастырушылық қызметті орындай отырып, бірлесе жемісті еңбек
Басшы кәсібі даярлықтан ойдағыдай өткен, өзі істейтін сала
Басшы өзінің тікелей міндетімен қоса, алуан түрлі өндірістік
Басшының тәрбиешілік қызметінің де зор мәні бар. Жақсы
Ұжымға жетекшілік ету сипатына қарай басшыларды сызықтық және
І. Мемлекетті басқарудың мәні мен ерекшеліктері.
1.1. Мемлекеттік басқару ұғымы, қоғамдың жүйедегі басқару
Кең мағынада алғанда, баcқару дегенміз — қоғамдың ұдайы
— тірі организмдердегі (биологаллық жүйелердегі) басқару процеетері;
— қоғамдағы (әлеуметтік жүйедегі) басқару процестері "Техпикалық жүйелерді
"Биологиялық жүйелерді басқару" - тірі табиғаттағы, биологаялық дүниедегі
«Әлеуметтік қоғамдың жүйелерді басқару» дегеніміз — шын мәніеде
Бұл жүйе; саяси, экономикалық, рухани, әлеуметтік (әлеуметтік қатынастар)
Қоғам өмірінің осы салаларын негізге алғанда, әлеуметтік
Әлеуметтік-экономикалық процестердіқ өздері тұрақты және үздіксіз болғандыңтан экономиканы
Басқару ол біздің айналамыздағы дүние элементтерінің бірі болып
- Басқарудың анықтамалары көп. Олардың кейбіреулері мына-
дай:
— Басқару дегеніміз — жүйенің жаңа, сол жүйеге
— Басқару — не істеуте тура келетінін және
Басқа да бірқатар анықтамалар бар.
Жалпы қорытынды мынандай; басқарудың нақты тарижи және саяси
Басқарудың екі жағы бар. Бірінші жағы, еқбек бөлісінің
Барлық қоғамдың жүйелер ішінен зерттеу үшін басқару ғылымы
Бұл арада олардың арасында көлбеу байланыстар бар екені
Өндірісті басқарудың мәні мыналардан көрінеді:
— өндіріеті басқару — объективті экономмкалық заңдарының бүкіл
— өндірісті басқару — қоғамдың коллективтік және
Басқарудың бастапқы негізі басқарудың қалыптастырылуы мен мақсатын таңдап
Әлеуметтік басқарудың айырмашылығы мынада: басқару субъектісі басқару объектісіне
Өтпелі кезең жағдайында экономиканы басқарудың орасан зор мақсаты
Сонымен қатар, басқарудың дерспективалы мақсаттарының бірі оны кәсіпорындар
Өндірісті басқару ғылымының мәні.
Ғылым дегеніміз — дамып келе жатқан жүйені білім
Ғылым — білім мен қызметтік бірлігі.
Өңдірісті басқырудың ғылыми негіздері дербес ғылым болып табылады.
Өндірісті басқарудық ғылыми негіздері үш бөліктен тұрады.
"Басқарудық ғылыми негіздері" және "басқару теорияеы" деген ұғымдардық
Басқарудың ғылыми негіздері қоғамдық өндірісті басқару туралы білімінің
а) өндірісті басқару проблемаларын зерттеуді қамтитын іргелі қоғамдық
ә) басқарудың жекеленген жақтары мен функциялары туралы нақты
б) өндірістік басқару зандылықтарының өзін зерттейтін басқару
Басқару теориясы басқару практикасында объективті зандарды саналы пайдаланудың
Басқару теориясы екі бөліктен тұрса да ғылым ретінде
Басқару ғылыми пәні экономиканы басқару процесінде пайда болатын
Басқару қатынастары аса мақызды әлеуметтік-экономикалық категория болып табылады.
Басқару қатынастары мынадай ұйымдастырушылық түрлерге бөлінеді: біріншіден, басқарушы
1.2. Мемлекетті басқарудың тәсілдері.
Басқару үшін ықпал ету қажет, ал ықпал ету
Ықпал етудің барлық нышандары басқа адамның тілегін орындауға
Гренг пен Рейвеннің жіктеуі бойынша биліктің негізгі бес
1. Мәжбүр етуге негізделген билік. Қорқыту арқылы ыкпал
2. Көтермелеуге негізделген билік — қорқытып билік іс
3. Эксперттік билік. Ықпал етушінің арнайы білімі барына,
4. Эталондың билік (улгі билігі). Ықпал етудің мінез-құлқы
қасиеті тартымды болатындығы соншалық, орындаушылар соған еліктеуге, сондай
5. Занды билік. Ықпал етушінің бұйрық беруге хақысы
Биліктің осы негіздері басшының негізгі құрлысы болып
Әлеуметтік құндылықтың өзгеруіне байланысты ұйым басшыларының пікірінше, басшылық
Басқару қызметі — бұл басқару қызметінің белгілі бір
Кәсіпорын басшысы мен оның құрылымдық бөлімшелері әкімшілік еңбекті
Басшы өзіне негізгі екі міндеттің - жүктелетіндігін білуі
Басшы өз жұмысында ғылым мен техника жетістіктерін жаппай
Басшы еңбегін тыңдауға түрткі болатын ықпалдар төмендегі кестеде
Басшының мақсаты басқалардың өзіне бекітілген жұмысты орындауына ықпал
Билік — бұл басқалардың жүріс тұрысына ықпал ету
Басшы еңбегін таңдауға түрткі болатын ықпалдар (А.Эрлих бойынша)
Экономикалық ықпалдар
Беделдің формальды атрибуттарына ие болуға тырысатын ықпалдар (жеке
Қоғамдық ықпалдар, мұның мәнісі, оның формальды атрибуттарына ғана
Творчестволық ықпал және ой-өрісін дамытуға тырысу – бұл
Теріс ықпалдар – жазалаудан, талқылаудан, сөгістен қауіптену.
Ұйымның әр түрлі бөлімшелеріндегі басшы өзінің тікелей бастығына,
Тіпті басшының айқын белгіленген билігі бола тұрса да,
Ықпал ету мен билік жүргізу ықпал ететін жеке
Басшының қол астындағылар жалақыны көтеру, жұмыс тапсырмасын алу,
1.3 Басқарудағы шешімдердің маңызы және олардың мәні.
Шешім қабылдау ақпарат алмасу сияқты кез келген басқару
Жоспарлау жүйеге адал ететін белсенді басқару процесі болып
— ұйымнық болашақташ дамуын анықтайды;
— алға қойылған мақсатқа жетудің жолдарн мен
— міндетті орындауда болуы ықтимал зардантарды көре
Жоспарлаудың маңызы болып қоршаған сырткң орта факторларының әсері
Біздіқ қазіргі, бүгінгі күнгі жағдайммыз қандай?
Болашақта біз қандай болуым қажет?
Осы жолда нендей кедергілер орын алған?
Мақсатқа жетуге қандай әрекеттер жасағанымыз орынды?
Осыдан барып жоспарлау барысында ұйым деңгейінде жүзеге асырылатын
Қажет етілетін адамдық, материалдың; ақпараттық басқа да рееурстары
3. басқару жүйесі мен ұйммдмқ құрылммды кдлнптастнру
4 еңбек өнімділігі мен пайда деңгейін арттыру, өндіріс
5. сенімді бақмлау жүйесін қамтамасыз ету арқылы міндеттерді
Басшылықшқ алдьшда тарған проблемалар мен міндеттер әрдайым өзара
Алғашқы кезеқде ұйымның нақтылы жағдайы мен мумкіндіктерін, нарықтағы
Екінші кезевде бастапкд макраттар шеқберінде жалпн үйьш-нын, және
Үшінші кезеңде"анықталған міндеттёрді орындауға кджетті іс-арекеттер жиынтығын ұйымнмң
1.4 Кәсіпорындардағы басшылық
Басшылық пен көшбасшы (лидерлік) жеке адамдар арасындағы басқару
Басқару қызметі - бұл басқару қызметінің белгілі бір
Кәсіпорын басшысы мен оның құрылымдық бөлімшелері әкімшілік еңбекті
Басшы өзіне негізгі екі міндеттің жүктелетіндігін білуі тиіс:
Басшы өз жұмысында ғылым мен техника жетістіктерін жаппай
Басшы еңбегін тыңдауға түрткі болатын ықпалдар 1-кестеде келтірілген.
Басшының мақсаты басқалардың өзіне бекітілген жұмысты орындауына ықпал
Билік - бұл басқалардың жүріс тұрысына ыкпал ету
1-кесте
Басшы енбегін тандауға түрткі болатын ықпалдар
(А.Эрлих бойынша) ( 18).
Экономикалық ықпалдар
Ұйымның әр түрлі бөлімшелеріндегі басшы өзінің тікелей бастығына,
Тіпті басшының айқын белгіленген билігі бола тұрса да,
ЬІқпал ету мен билік жүргізу ықпал ететін жеке
Басшының қол астындағылар жалақыны көтеру, жұмыс тапсырмасын алу,
ІІ. Мемлекеттік басқару жүйесіндегі шешімдердің маңыздылығы.
2.1 Басқарудағы шешімдердің маңызы және олардың мәні.
Шешім қабылдау ақпарат алмасу сияқты кез келген басқару
Жоспарлау жүйеге адал ететін белсенді басқару процесі болып
— ұйымнық болашақташ дамуын анықтайды;
— алға қойылған мақсатқа жетудің жолдарн мен
— міндетті орындауда болуы ықтимал зардантарды көре
Жоспарлаудың маңызы болып қоршаған сырткң орта факторларының әсері
Біздіқ қазіргі, бүгінгі күнгі жағдайммыз қандай?
Болашақта біз қандай болуым қажет?
Осы жолда нендей кедергілер орын алған?
Мақсатқа жетуге қандай әрекеттер жасағанымыз орынды?
Осыдан барып жоспарлау барысында ұйым деңгейінде жүзеге асырылатын
Қажет етілетін адамдық, материалдың; ақпараттық басқа да рееурстары
3. басқару жүйесі мен ұйммдмқ құрылммды кдлнптастнру
4 еңбек өнімділігі мен пайда деңгейін арттыру, өндіріс
5. сенімді бақмлау жүйесін қамтамасыз ету арқылы міндеттерді
Басшылықшқ алдьшда тарған проблемалар мен міндеттер әрдайым өзара
Алғашқы кезеқде ұйымның нақтылы жағдайы мен мумкіндіктерін, нарықтағы
Екінші кезевде бастапкд макраттар шеқберінде жалпн үйьш-нын, және
Үшінші кезеңде"анықталған міндеттёрді орындауға кджетті іс-арекеттер жиынтығын ұйымнмң
Төртінші кезеқде өткізіл^еи зерттеулер мен болжамдар негізінде кджетті
Мемлекеттік шешімнің түрлері мен нысандары.
Басқарушылық шешім дегеніміз- лауазымды адамдардын өздеріне берілген
Бағдарланған шешім.
Бағдарланбаған шешім.
Бағдарланған шешім — математиқалық теңдеулерде –қолдынылатн Бар бір
Мұнда альтернативанық мүмкіндік саны шектеулі және таңдаулар ұйымдар
Мысалы, аурухана инспекторы, мейірбикелер мен санмтарлар жұмысының графигін
Бағдарлау — тиімді ұйммдың шешшдер қабмлдаудың көмекші құралы,
Мұндай шещімдер белгісіз фактормен ілесе жүретін анықталған өлшемде,
Бағдарланбағандар шешімдер қатарына мына типтегі шешімдер жатады: ұйым
Келісімдер..
Басқару проблемаларын зерттеу жөнінде маман ретінде Роберт Кац
"Әрбір шешім аса қайшылықтарды, мақсаттарды және белгілерді тексеруі
Шешімдерді қабылдау процесін қарастыра отырып, ондағы екі мәселені
Оның біріншісі, шешім қабылдау қиын емес, бұл кезекте
Ал, екіншісі, шешім қабылдау — психологаялық процесе, Адамның
Статистика мына анықталған қисынсыз (логика) қабылданған ұйғарымнан шығатын
пікірлерге негізделген шешімдер. Мұндай шешімдер кейде ситуициялық болады,
Нарықты экономикаға өту кезеңінде кәсіпорындардағы өңдірістік процестер мен
1)шешілетін мәселелерді дамыту дәрежесі
2) қабылданған шешімдердің жүзеге асырылуының ұзақтығы.
3) Қабылданған шешімдердің ықпал ететін объектісі:
4) Шешімдердің функциялық сипаты.
Шешілетін мәселелердіқ ауқымдылығын жағынан басқарушылық шешімдердің жалпы және
Жалпы және жеке басқарушылқтың шешімдердің арасында тығыз байланыс
Шешімнің жүзеге асыруын нақты жөнінен шешімдердің мынандай негізгі
Ұзақ мерзшді шешімдерге жүзеге асырылытын бірнеше жиындарды керек
Орташа мерзімді шешімдер бір жыл ішінде жүзеге асырылады
Қысқа мерзімді шешімдер мәселелердің құрлым шағын тобын қамтиды
Ықпал ету объектілері жөнінен сыртіды және ішкі шешімдер
Сыртқы шешімдер белгілі бір шаруашылықтық жоғарғы ұйымдармен, басқа
Сыртқы шешімдердің белгілі-бір тобын орындамайтын шешімдер көп
Функциялық сипаты жөнінен экономикалық технологаллық, қаржылық әкімшілік
Экономикалық шешімдер жоспарлардыа, нормалар мен нормативтердіқ, еқбекке ақы
Қаржылық шешімдер жоспарлық және есеп беру кдржы баланстарын
Әкімшілік шешімдер әдетте басқару ортаның өз жұмына қатысты
Баеқару саласындағы. шешімдердің сапасына қойылатын негізгі талаптар:
Ғылыми жағынан негізделуі: Шешім экономикалық және басқа әлеуметтік
Бірлік. Белгілі бір міндетті шешер кезде әдетте басты
2.3. Мемлекеттік басқарушылық шешімдерді қабылдаумен жүзеге асыру технологиясы.
Шешімді жасу процесі үш негізгі кезеңнен тұрады:
Шешімлі жасаудың және қабылдаудың принципі осы схемасы, шешімді
Келтірілген кезеңдердің көрсеткеніндей, басқару шешімін қабылданатын және қыллаудың
Шешімді қабылдаудың әзірлік кезеңінде кез келген деңгейдсгі басшы
Жағдайдың өзі түтастай ауыл шаруашылығы кәсіпорындарын немесе оның
Басшы қалыптасқан жағдайды жете ұға білуі тиіс. Жағдайды
Проблема мен мақсат дұрыс түжырымдалған жағдайда мііщеттің шешілуі
Басшы кез келген проблеманы ең алдымен ұйымдың басшылық
Нақты мәселені, міндеттің не себепті қойылғандығыл қарастырған кезде
Шешімді ойдағыдай орындау үшін мақсаттын дәл, әрі айкын
Күрделі мәселелерді шешкенде көптеген факторлар болғанда ал шешімнің
Осыдан кейін маркетиндік синтез жүргізіледі. Мұның мәні істі
Шешімнің қолайлы вариантын (баламасын) таңдау. Шешім варианттарының
Өндірісті басқарудың мәні мыналардан көрінеді:
— өндірісті басқару — объективті экономикалық зандардың бүкіл
— өндірісті басқару - қоғамдық, коллективтік
Басқарудың бастапқы негізі басқарудың қалыптастырылуы мен мақсатын таңдап
Әлеуметтік басқарудық айырмашылығы мынада: басқару субъектісі басқару объектісіне
Өтпелі кезең жағдайында экономиканы басқарудың орасан зор мақсаты
Сонымен қатар, басқарудың рерспективалы мақсаттарының бірі оны кәсіпорындар
Шешім варианттарьш ойластыру дегеніміз не?
Біріншіден, бұл шешімнің барлық құрамдас бөлігін, әсіресе, мақсаты
Екіншіден, қойылған мақсатқа жетудің негізгі бағыты, жолы мен
Үшіншіден, басқарушы және басқарлатын жүйелердің, әсіресе осы шешімді
Артықшылығы: эксперттер қолайлы жағдайды міндетгі шешумен шұғылдана алады.
Кемшілігі: ұсыныс, проблеманы шешу көзқарасы субъективті.
«Дельфа» тәсілі» (көне Греция мифологиясы бойынша кеңес алу
ІІІ. Басқаруда қолданылатын негізгі әдістер,
3.1 басқарудағы экономикалық әдістер
Сонымен, әдістер - басқару қызметінің мәні және негізгі
Жалпы түрде алғанда, басқару әдістерін мынадай екі үлкен
а) бүкіл басқару жүйесіне жататындар (жалпы әдістер);
ә) басқару жүйесінің жекеленген бөліктеріне жататындар (шағын ауқымдағы
Басқарудың жалпы әдістері:
— кәсіпорын, бірлестік, экономикалық аймақ
—министрліктердің, мемлекеттік комитеттердің қызмет
-түрлі деңгейдегі басшылардың өз қызметінде
-белгілі бір басқару функцияларын
Нақты әдістер немесе жұмыс стилі
Басқару теориясы мен өндірісті
Іс жүзіне басқару әдістерінің;
-өзінің мазмұны мен (олар
- мақсатымен (қандай обьективті заңдарын еіке
- қызмет мотивтерімен байланысымен
- қолдану фрмаларымен (дара, коллегиялық, ұжымдық) ерекшеліктеріне
Осы жүйеде ұжымдарға жекелеген
-экономикалық
-ұйымдық-әкімшілдік
-әлеуметтік психологиялық міндеттерді жүзеге асыру
Басқару әдістері оқшау емес,
Басқару әдістеріне талдау жасау кешенді
Басқару әдістері өндіріске тән
Сонымен бір мақсатқа жету
Басқару әдістері өндіріс пен қызметтерге
-материалдық себеп әдістеріне
- әлеуметтік себеп әдістеріне
- билік ету себептері әдістеріне
Осы топтардың әрқайсысы:
оңды себепті (ынталандыру)
теріс себепті (жазалау, мәжбүр ету) қамтиды.
Бұл әдістер жекелеген қызметкерлерге де
Материалдық себептер мынандай үш
қоғамдық
ұжымдық
жеке түрде көрінеді
Материалдық себептерге:
-материалдық жағынан ынталандыру
- күштеу шаралары: айып салу, өсім
Билік ету себебі қызметкерді кез-келген жағдайда қимыл жасауға
Ықпал ету үлгісі бойынша басқару әдістері мыналарға:
а) тура немесе тікелей ықпал етуге;
ә) міндеттер қоюға;
б) ынталандыратын жағдай жасауға бөлінеді.
Тура ықпал етуге басшының ешқандай түсініктеме бермей, егжей-тегжей
Міндет қою - сан қырлы әдіс, өйткені міндеттердің
Ынталандыратын жағдай жасау басшылықтың мақсаттарына сай келетін
Халық шаруашылығы дамуының қазіргі кезеңінде басқарудың экономикалық
Басқарудың экономикалық әдістерінің, мазмұны еңбек және материал шығындарын
Өндірістік ұжымдар мен жекелеген қызметкерлерге белгілі бір экономикалық
Экономикалық әдістер орындаушыларға олардың экономикалық мүдделері арқылы жанама
Баскарудың экономикалық әдістерінің негізгі мақсаты — кәсіпорынның коллективтті
Экономиканы басқаруды түбірінен қайта құруды жүзеге асыру жағдайында
- шаруашылық механизмі және онық құрылымы;
- әлеуметтік-экономикалық дамуды аймақтық басқару;
- экономиканы дамытудағы индикативтік жоспарлауды пайдалану;
- мемлекеттік реттеудің әдістері.
Осы көрсетілген әдістер тобына қысқаша сипаттама беру қажет.
Шаруашылық механизмі — шаруашылықты жүргізудің қағидаларына негізделген әдісі.
Шаруашылық мехаыизмі, басқаша айтқанда, өндірістік қатынастар жүйесі, өндіргіш
Сондықтан экономикамыздың нарықтық қатынастарга бет алуы іс жүзінде
- кәсіпорындардың залалсыз жұмыс істеуіне;
- пайдасы жоқ дотациялардың тоқтатылуына;
- басқалармен салыстырғанда, ғылыми-техникалық прогресс
нәтижелерін енгізетін кәсіпорындардық экономикалық айқындамаларын күшейтуге, яғни ғылыми-техникалық
- өндіруші жөнінде де, тұтынушы жөнінде де экономикалық
мүдде категорияларының пайдаланылуына;
- мемлекет арқылы қоғамның экономикалық айқындамаларын күшейтуге;
- кәсіпорындардың шын мәнінде нәтижелі жұмыс істейтін
ұжымдарының тұрмыс деңгейін күрт көтеруіне және т. б.
Сонымен қалыпты өндіріс пен тұтынуды қамтамасыз етуге бағытталған
Шаруашылық механизмі нарықтық механизмге көшетін нарық жағдайында экономиканы
Элементтерге:
- басқару қызметкерлері;
- басқару техникасы;
- басқару органдары жатады,
Басқару қызметкерлеріне басқару функциясының белгілі бір бөлігін орындайтын
Басқару техникасына жататындар — басқару процесі үшін қажетті
Басқару органдарына басқару еңбегінің бөлінісі қатынастарымен байланысты қызметкерлер
Мұндай басқару органдары жоғары және төмен тұрған, тең
Барлық нарықтық құрылымдар кез келген жағдайда белгілі бір
Қаралып отырған мәселеге байланысты еске ала кететін бір
- біздің санамыздан тыс әрекет ететін экоиомикалық
заңдардың қолданылу шеңберінде оның толық сәйкес келуі;
- шаруашылық механизмініқ ғылыми негізділіп;
- механизмнің іске асырылуы экономикалық мүдделер негізінде жүргізілуі
- қоғамда әлеуметтік-экономикалық кепілділіктер механизмін жасау;
- барлық деңгейдегі басқару объектілерінің мүдделерін біріктіру мен
- шаруашылық механизмін түбірінен өзгертпей-ақ одан әрі
Жалпы алғанда, ұғым ретінде шаруашылық механизмі нарықтық механизмге
Әкокомиканы дамытудағы икдикативтік жоспарлауды пайдалану басқарудың негізгі фуикцияларын
Алайда дүние жүзілік тәжірибеде қазіргі кезеңде нарықтық экономикасы
Жоспарлау — басқаруды объектісі мен субъектісінің де қоса
Жоспарлау — жүйеге ықпал ететін белсенді басқару процесі
Өндірісті жоспарлау механизмінің ерекшелігі мынада: мұнда жоспарлы жұмыстың
Жоспар—шешімді әзірлеу, негіздеу және қабылдау процесінен тұрады, ол
Жоспар — сайып келгенде неге қол жеткізу екенін
Басқарудың негізгі функциясы ретінде жоспарлау өндірістің болашақтағы дамуын
Президент Назарбаев Н. Ә. жоспарлауды басқаруда молынан пайдалануды
Әлеуметтік-экономикалық дамуды аймақтық басқару біздің республикамызда жаңадан дамып
Бұл кеңесте Приезидент Назарбаев Н. Ә. реформалардың табысты
Басқару теориясы бойынша, басқарушы органдардың құрылымы атқаратын функцияларына
Мемлекеттік реттеу—басқарудың экономикалық әдістеріне жатады. Нарықты қатынастарды қалыптастырудың
Өкімдік ықпал жасау ең
Бүкіл ұйымдастырушылық-өкімдік қызмет
Қорытынды
Басқару дегеніміз — алға қойылған мақсаттарға жету үшін
Өндірісті басқаруды жузеге асыру ісінде басқару әдістері жүйесінің
Басқару субъектісінің басқарылатын объектіге ықпал жасау әдістері басқару
Басқару әдістері дегеніміз — басқару процесінің маңызды элементі.
Басқару әдістері ұжымдар қызметінің жоғары тиімділігін, олардың ынтымақты
Басқару әдістері басқару процесін мүлтіксіз ұйымдастыру, осы заманға
Басқару кәсіпорнының басымдылығы, атақ, абыройы үшін аянбай күресуіне,
Бүгінгі АҚШ — әлемдегі басқару инфрақұрылымы барынша дамыған
Елде 10 мыңнан астам консультациялық фирмалар, мұның сыртында
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Г.Ө.Жолдасбаева. Кәсіпорын экономикасы. Алматы Экономика 2002.
2. А.Қ.Мейірбеков, Қ.Ә.Әлімбетов Кәсіпорын экономикасы Алматы
Экономика 2003.
3. Г.М.Осипова.Экономикалық теория негіздері. Алматы 2002.
4. Ө.Қ. Шеденов, Б.А. Жүнісов «Жалпы экономикалық
Ақтөбе, «А – Полиграфия», 2004 ж.
5. Я.Ә. Әубәкіров, Б.Б.Байжұманов Экономикалық теория: Оқу
Алматы: Қазақ университеті, 1999 ж.
6. Омирбаев С.М. Финансы: Учебное пособие для
7. Шуляк П.Н., Белотелова Н.П. Финансы: Учебное пособие.
Издательский Дом «Дашков и К», 2000г.
8. Сисенғазиев. М. Б., Хамитов. А. Ш.
Орал, 2001.
9. Мәуленова С.С. , БекмолдинС.Қ., Құдайбергенов Е.Қ.
теория Алматы-2003.
3
Теріс ықпалдар - жазалаудан, талқылаудан, сөгістен қауіптену
Творчестволық ықпал және ой-өрісін дамытуға тырысу - бұл
Қоғамдық ықпалдар, мұның мәнісі, оның формальды атрибуттарына ғана
Беделдін формальды атрибуттарына ие болуға тырысатын ықпалдар (жеке
Пробле-малар мәселе-сін қою
Жинақ-талған мәлімет-терді талдау
Мәселе бойын-ша шешім-ді таң-дау және қабыл-дау
Шешім мәселе-лерінің негіз-делуін бағалау
Шешім-нің орын-далуын ұйымдас-тыру
Орын-далуы барысын бақылау және нәтиже-ні бағалау
Шешім қабыл-даудың
Қажет-тілігің
анықтау
анықтау.
Педагогикалық менеджменттің әдістемесі. Педагогикалық менеджменттің тиімділігін анықтайтын факторлар
Корреляциялық байланыс
Мемлекетті басқарудың мәні мен ерекшеліктері
Тəрбиенің жалпы заңдылықтары мен принциптері жайлы
Тəрбиенің жалпы заңдылықтары мен принциптері туралы түсінік
Тəрбиенің жалпы заңдылықтары мен принциптері
Экономика-статистикалық құбылыстардың өзара байланысы
Мектеп оқушыларына тәрбие берудің жалпы сипаты мен ерекшеліктері
Басшылық
Мектептегі тәрбие жұмысы