Мұнай құбыры

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 8
1 Геологиялық бөлім 9
1.1 Кен орнының геологиялық құрылымы 9
1.2 Кен орын туралы жалпы мағлұматтар 11
1.3 Тектоника 17
1.4 Мұнайгаздылығы 19
1.5 Мұнай, газ, конденсат және судың қасиеттері мен құрамы
1.6 Мұнай және газ қорлары 25
2 Технологиялық бөлім 26
2.1 Кен орынды игеру жүйесі 26
2.2 Мұнай және газ өндіру техникасы мен технологиясы 37
2.3 Арнайы бөлім 46
3 Экономикалық бөлім 50
3.1 Кен орнын игерудің техника-экономикалық көрсеткіштері 50
3.2 Экономикалық тиімділіктің есебі 53
4 Еңбекті қорғау бөлімі 59
4.1 Кәсіпорындағы қауіпті және зиянды факторлар 59
5 Қоршаған ортаны қорғау 71
ҚОРЫТЫНДЫ 87
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 88
КІРІСПЕ
Әлібекмола кен орнын игеру 1998 жылдың 19 қазанында берілген
Кен орын 1987 жылы ашылып, 1994 жылы мұнай,
Мұнай-газды өңдіру еліміздің экономикасында басты мәселелерінің бірі болып табылады,
Қазақстан Республикасының алдына қойған мақсаттарының бірі- қарқындылығы жоғары кен
Қазақстан мұнайы: жеңіл өнеркәсібінде, жоғарғы технологиялар және шикі затты
Осы дипломдық жобада Әлібекмола кен орнының геологиялық зерттелгенi, мұнайгаздылығы,
1 Геологиялық бөлім
1.1 Кен орнының геологиялық құрылымы
Әлібекмола кен орны регионалды тектоникалық сызбада Каспий ойпатының шығыс
Әлібекмола кен орнында тасөмір жүйесі барлық бөлімдермен көрсетілген: төменгі
Әлібекмола кен орындағы жүргізілген геофизикалық зерттеулер және кен алу
КҚ-I қатқабаты 2 объектіге бөлінген: ГМШ және СМШ бір
Әлібекмола кен орнында карбонатты массивтегі гжельско-подольский ( КҚ -I)
КҚ-I жамылғысының қалыңдығы, КҚ-II жамылғысымен салыстырғанда, мұнайғақанығу қалыңдығы
КҚ-II-2 нысаны 2 мұнай кеніші бар, солтүстік және
1.2 Кен орын туралы жалпы мағлұматтар
Әлібекмола мұнай-газ кенорны әкімшілік қатынаста халықаралық разграфканың М-40-ХХХІV бетінің
Сурет 1.2.1. Әлібекмола кен орнына жалпы шолу картасы
Гидрографиялық жүйе ауданның солтүстік бөлігін ендік бағытта қиып өтетін
Топырақтың қату тереңдігі 1,6-1,8 м-ге жетеді. Шығыс және солтүстік-шығыс
Ең жақын елді мекендер кенорнынан батысқа қарай 5 км
Бұл кенорындарының мұнайлары мұнай құбырлары бойынша Орск қаласына (Ресей
Әлібекмола кен орнының өнеркәсіптік мұнай-газдылығы қиманың тұзасты бөлігімен байланысты.
Кенорнының геологиялық қорының 93.8%-ы мұнай шоғырының КҚ-ІІ карбонатты қалыңдығында
Әлібекмола кенорны 152990,6мың тонна құрайтын айтарлықтай мұнай қорымен сипатталады,
«Әлібекмола» кен орнында қабатқа айдалатын агент ретінде өндірілетін табиғи
1.1.2 Стратиграфия
КҚ- II-1 объектісі.
Қазіргі уақытта объект 23 ұңғымамен өндіріледі. Жалпы орташа қалыңдығы
Сурет . КҚ-II өткізгіштік бөлігінің жамылтқысы бойынша құрылымдық карта
үлкен мәнге ие: 20,2м-ден 68 м-ге дейін, ал солтүстік
КҚ-II-2 объектісі.
Жалпы орташа қалыңдығы 156м құрайды. 32 ұңғымада қабат коллекторы
КҚ-I объектісі.
Жалпы орташа қалыңдығы 599м.құрайды. Объектінің өнімді қабаттарының саны 7-ден
Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде өнімді қабаттардың литологопетрографиялық сипаттамасы, олардың орташа
КҚ-II-1 объектісі
Шоғырдың оңтүстік бөлігінің ұңғымалары ең жоғары бөліну коэффициентіне ие.
КҚ-II-2 объектісі.
Жиі кездесетін өнімді қабаттардың қалыңдығы 0,2м, 2-4 литр,
1.3 Тектоника
Осы жұмыс өнімді қабаттың жыныс-коллекторларының параметрлерінің орташа шамалары біріншіден,
Жоғарыда аталған мұнай мен газдың қорларының және басқа компоненттердің
№51, 52 ұңғылар бойынша мол керннің талдану нәтижелері өнімді
КҚ-ІІ-1 және КҚ-ІІ-2 өнімді қалыңдықтары № 51,52 ұңғылардағы кернді
Әк тастар сұр түсті, мұнайға қаныққандықтан сарғыш түсті, жеңіл
Түйісу, кеуекті, крустификациялы, регенерациялы типті цементтер жіңішке және ұсақкристалды
Жарықшақтық жыныстардың тығыз қабаттарына ұштастырылған. Ашық жарықшақтар тегіс емес,
Стилолиттік тігістер жыныстардың қатпарлануына параллель, кейде 30 және 90градус
Доломиттер ұсақ кристалды, туынды, пелиттік материалмен лайланған ромбоэдрикалық және
Объект бойынша шлифтердің саны 15-тен кем болмауы керек, орташа
Жоғарыда айтылғандай, жарықшақтық жыныстардың қатты қабаттарына ұштастырылған. Мұндай жыныстарға
Барлық өнімді қабаттар бойынша кеуектіліктің 1327, өткізгіштіктің 1053 анықтамалары
Керннің кондициялық зерттеулерінің деректері бойынша кеуектілік пен өткізгіштіктің орташа
Нәтижесінде КҚ-І қабаты бойынша сыйымдылық сипатының орташа шамасы 0,122-ге
Кеуектіліктің төменгі шегі ретінде КҚ-І-1, КҚ-ІІ-1 және КҚ-ІІ-2 қабаттарының
КТ-ІІ-1 кешені
Кеніштің оңтүстік жағында орналасқан ұңғылар тарамдаудың (31-ге дейін) үлкен
0,39-0,59 шамасындағы құмдық коэффициент тарамдаудың ең жоғарғы коэффициенті бар
Кеніштің солтүстік бөлігіндегі бір ұңғыда құмдық коэффициент 1-ге тең,
КҚ-ІІ-2 кешені
Кешен кеніштің оңтүстік ұңғылар (3 ұңғы) бойынша тарамдаудың үлкен
1.4 Мұнайгаздылығы
КҚ-I обьектісі
Әлібекмола кен орнының мұнай мен газдың физика-химиялық қасиеттері «Гиповостокнефть»
Газсыздандырғаннан кейін жұмыс жағдайындағы мұнай тығыздығы 865,9 кг/м3, газдың
Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай жоғары күкіртті ( күкірт мөлшері
Жұмыс жағдайында дифференциалды газсыздандыру кезінде мұнайдан бөлінген газ қоспасы
Кесте 1.4.1
КТ-I нысанының сипаттамасы
Қалыңдығы Аталуы КТ-I-1 КТ-I-2
Жалпы Орташа,м 57,8 244,6
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 33,4-92 74,9-412,6
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 40,6 25,5
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 17,4-57,4 9,4-44
Суғақанығуы Орташа,м 29,2 276,3
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 29,2 203,2-368,6
Газғақанығуы Орташа,м - -
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м - -
Тиімділігі Орташа,м 53,9 74,9
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 28-79,8 74,9
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 17,9 62,4
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 2,8-34,4 36,4-104,8
Суғақанығуы Орташа,м 6,4 52,6
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 6,4 52,6
Газғақанығуы Орташа,м 17,6 36.4
Вариация коэф., бірл.өлш. - -
Өзгеру интервалы, м 17,6 36,4
КҚ-II-1 нысаны
2002 жылы 26, 28, 51 және 52 ұңғымаларынан сынама
Газсыздандырғаннан кейін жұмыс жағдайындағы мұнай тығыздығы 827,2кг/м3, газдың мұнайдағы
Тауарлы сипаттамасына қарай мұнай күкіртті (массалық күкірт құрамы 0,81%),
КТ-II-1 нысанының сипаттамасы
Қалыңдығы Аталуы №6ұңғ.аумағының қабат зонасы Тұтас қабат бойынша
Жалпы Орташа,м 55,8 146,8
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м 55,5-56,2 72,4-355,2
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 55,8 130,2
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м 55,5-56,2 2,2-263,0
Суғақанығуы Орташа,м
43,4
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м
5-116,4
Газғақанығуы Орташа,м
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м
Тиімділігі Орташа,м 7,0 27,4
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м 2,4-11,6 2,2-68
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 7,0 29,7
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м 2,4-11,6 2,2-68
Суғақанығуы Орташа,м
14,1
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м
3,4-33
Газғақанығуы Орташа,м
Вариация коэф., бірл.өлш.
Өзгеру интервалы, м
КТ-II-2 нысаны
№4,5,9,10, 26 ұңғымаларынан сынама алынды. Зерттеулер мен есептеулер нәтижесінде
Газсыздандырғаннан кейін жұмыс жағдайындағы мұнай тығыздығы 826,9кг/м3, газдың мұнайдағы
Жұмыс жағдайында диффракциялық газсыздану кезінде мұнайдан бөлінген газ қоспасының
Кесте 1.4.3
КТ-II-2 нысанының сипаттамасы
Қалыңдығы Аталуы Қабат зонасы Тұтас қабат бойынша
№6
ұңғыма оңтүстіккүмбез солтүст.
Күмбез
Жалпы Орташа,м 3,8 185,2 117,5 156,3
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м 3,8 95,5-236,8 44,2-167,9 3,8-236,8
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 3,8 172,7 81,2 138,6
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м 3,8 117,9-224,8 2,6-155 2,6-224,8
Суғақанығуы Орташа,м - 100,7 68,8 86,6
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м - 46,8-139,5 12,2-113,7 12,2-139,5
Газғақанығуы Орташа,м - - - -
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м - - - -
Тиімділігі Орташа,м 3,8 65,4 21,3 49,7
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м 3,8 0-88 8,8-52,8 3,8-88
Мұнайға
-қанығуы Орташа,м 3,8 61,6 20,8 44,3
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м 3,8 0-88 2,6-45,6 2,6-88
Суғақанығуы Орташа,м - 38,8 8,8 25,2
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м - 0-83 7,0-10,8 4,8-83
Газғақанығуы Орташа,м - - -
-
Вариация коэф., бірл.өлш. - - - -
Өзгеру интервалы, м - - - -
Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде КТ-I объектісінің судың минерализациясы 111,6 –
Қабат жағдайында (40%) тұтқырлық 0,9 мПа* с , көлемдік
1.5 Мұнай, газ, конденсат және судың қасиеттері мен құрамы
Әлібекмола кен орнының мұнайы мен газының физикалық-химиялық қасиеттері “Гипрошығысмұнай”
Зерттеулер мен есептеулер нәтижелері 2.3.1.-2.3.12. кестелерінде және 2.1.-2.12. суреттерінде
Жұмыс жағдайында дифференциалды газсыздандырудан соң мұнайдың тығыздығы 865,9кг/м3, газдық
Тауарлық сипаттама бойынша мұнай жоғарғы күкіртті (күкірттің массалық құрамы
Ауа бойынша газдың салыстырмалы тығыздығы 0,724.
Мұнай мен газдың физикалық-химиялық қасиеттері №28, 51, 52 ұңғылардан
Зерттеулер мен есептеулер нәтижелері бойынша қабатты мұнайдың тығыздығы 667,0кг/м3,
Жұмыс жағдайында дифференциалды газсыздандыру кезінде мұнайдан бөлінген газдың қоспасындағы
Зерттеулер мен есептеулер нәтижелері бойынша қабатты мұнайдың тығыздығы 679,0кг/м3,
1.6 Мұнай және газ қорлары
01.01.05 ж Әлібекмола кен орны 29 ұңғыма бұрғыланған. 1994
Мұнайдың баланстық қоры – 127427,6 мың.т;
Мұнайдың алынатын қоры – 54119,2 мың.т;
С2 категория бойынша:
Баланстық -2054,3 мың.т;
Алынатын-930,3 мың.т;
Еркін газдың алынатын қоры- 655 млн.м3;
Газокондансаттың баланстық қоры- 22 мың.т;
Алынатын қоры- 13 мың.т.
2 Технологиялық бөлім
2.1 Кен орынды игеру жүйесі
Барлау ұңғымаларын ашу мен қысқа уақытта пайдалану кезінде үлкен
Қабат қысымының бастапқы орташа қысымы КҚ-I-19,9МПа, КҚ-II-1-33,5 МПа және
Өндіру горизонттарын ашу 1метрге (жіберу метрі) 12-15 тесік жасау
Жалпы бұл жұмыстар тиімді болып, ал бөлек жағдайларда өңдеуден
Кен орынның солтүстік бөлігі аз дебитті ұңғымалармен депрессиясы 10МПа
Суды айдау 2004 жылдан басталуы тиіс. Барлық айдау ұңғылары
Техникалық есепке сай КҚ-II мұнай шоғыры үшін қабат қысымын
Сол себептен ілеспе газды қайтару варианттары тек қана КҚ-1
2.2.1 Ағымдағы игеру жағдайын талдау
KҚ-II шоғырын пайдалану 26 және 28 ұңғымаларды пайдалануға қосқанда,
01.09.2004 мерзіміне дейін кен орнында 48 ұңғы бұрғыланған. Пайдалану,
2001 ж. пайдалануға 2 ұңғы: №26, 28 енгізілді, жылдық
Әлібекмола құрылымының солтүстік күмбезінің мұнайлығын одан әрі барлау үшін
2003 ж. Granherne және CBS мамандарымен жүргізілген сейсмобарлау зерттеулерін
Оңтүстік күмбезде жаңа ұңғылардың орналасу жері түзетілген жоқ және
2004 жылдың сегіз айында пайдалануға қосымша 14 ұңғы енгізілді
01.09.2004 ж. күні кен орын бойынша мұнайдың қалдық оры
Жаңа ұңғылар бойынша орта тәуліктік шығым 17,6т/тәуліктен (№62 ұңғы)
Сонымен қатар, №26, 28, 53, 56, 204 ауыспалы ұңғылар
Шығым өлшеу зерттеулерінің талдауы бойынша №51 ұңғыда 19мм штуцерде
№56 ұңғыда 13мм штуцерде дренаждаумен қамтылу және шығым 3,
11 өнімді қабатты дренаждаумен қамтылу тұрғысынан қарасақ, 8 және
Ұңғыларды мұнай шығымдары бойынша жіктесек, ұңғылардың өндіру фондының 40%-і
Өндіруші фондтың 32%-і 101-ден 150т/тәулііке дейін шығыммен жұмыс істейді
Ең жоғары жиынтық мұнай алу №51 ұңғыда 186,992 мың
2.1.2 Ұңғымалар қорының және олардың ағымдағы дебиттерінің, игеру технологиялық
Әлібекмола кен орнын игеру жобасын жасаудың негізгі кезеңі болып
фильтрацияның үшөлшемді үшфазалы модельдеуді қолдануымен комьютерлік модельдеумен анықталған шығару
игеру сипаттамасын бағалаудың жаңа экономикалық сипаттамасын қолдану;
игеру жүйесіне сай ұңғымаларды орналастыру торына тәуелділігін мұнайды алу
Кесте 2.1.1
2007-2009жылдарға арналған «Казахойл Актобе» өндірістік көрсеткіштері
№ көрсеткіштер 2007 жыл 2008 жыл 2009 жыл
Әлібекмола Әлібекмола Әлібекмола
1 Мұнай өндіру, мың. тонн 1374 1450,1 1407
2 Газ өндіру, млн.м3 618,3 652,5 562,8
3 Орташа газды фактор, м3/тонну 450 450 400
4 Бұрғыланған ұңғыма, саны 11 5 4
5 Бұрғылау ұзақтығы,күн 85 85-95 85
6 Ұңғыманы меңгеру, саны 12 5 4
7 Горизонталды факелде газды жаға отырып меңгеру ұзақтығы,
8 Ұңғыманы капиталды жөндеу жұмыстары, саны 68 40
9 Горизонталды факелде газды жаға отырып, капиталды жөндеу жұмыстарынан
10 Жыл соңындағы мұнайөндіруші ұңғымалар саны 57
11 Жыл соңындағы су айдауға арналған ұңғыма саны 16
Есептеулер компьютерлік модельдеу арқылы автоматикалық режимде жүргізіледі. Игерудің технологиялық
Ал ұңғымалардың одан да тығыз орналасуы технологиялық көрсеткіштердің жоғарылауына
2.1.3 Мұнай және газ қорларының өндіруін талдау
Мұнайбергіштікті және ұңғымалардың өнімділігін арттыру мақсатында көлденең ұңғымаларды
Сонымен, КҚ-II-1 объектісі бойынша тек қана көлденең учаскенің 76%
Кесте 2.1.3.1
Әлібекмола кенорнын тексермелі пайдалану кезеңінде мұнай өндіру
Көрсеткіштер Өлшем бірлігі Жылдар бойынша көлемі
2001 ж 2002 ж 2003 ж
Мұнай өндіру мың тонна 38,1 156,2 222,9
Газ өндіру мың м³ 10051,1 41225,8 57220,8
Ұңғымалардың жұмыс уақыты тәулік 781 1474 2342
Ұңғымалар қоры ұңғыма 3 5 8
Демек, Әлібекмола кен орны бойынша көлденең учаскілердің көбісі аз
Кесте 2.1.3.2
Мұнай өндірудің технологиялық параметрлері
Параметрлер атаулары Өлшем бірлігі Көрсеткіштер
Ұңғымалардың орташа дебиті тонна/тәул. 68,6 – 110,1
Қойнауқат қысымы МПа 17,7 – 34,0
Штуцерге дейін сағадағы қысым (max) МПа 6,0 – 7,0
Штуцерден кейінгі сағадағы қысым(max) МПа 4,0
Газбен қанығу қысымы МПа 24,8
Газ факторы м³/тн 264,0
Сағадағы температура (max) °С 23,0
«МДБ – коллектор Кеңқияқ» мұнай коллекторлық жобалық өнімділігі м³/
Мұнай коллекторындағы жұмыстық қысым МПа 1,95 – 2,4
Мұнай коллекторындағы температура °С 25,0
Сонымен қатар, көлденең ұңғымалардың тиімді тау жыныстар мен коллекторлардың
Әлібекмола кен орнының коллекторлары әктас, доломитті болып келеді де,
Кесте 2.1.3.3
Шикі мұнайдың физико-химиялық қасиеттері
Параметрлер атауы Өлш. бірлігі Көрсеткіштер
20°С кезінде мұнай тығыздығы кг/ м³ 858
Мұнайдың динамикалық тұтқырлығы:
20°С кезінде
50°С кезінде
мПа×сек
мПа×сек
8,73
4,63
Қату температурасы °С - 19,4
Парафин мөлшері % 2,41
Күкірт мөлшері % 1,024
Селикагель+асфальтен смолаларының мөлшері % 5,4
Сонымен, Әлібекмола кен орнының пайдалану объектілерінің геолого-литологиялық құрылымын есепке
Кесте 2.1.3.4
Қойнауқат мұнайының компонентті құрамы
Параметрлер атаулары Өлш. бірлігі Көрсеткіштер
Құрамы (молярлық):азот + сирек газдар % 0,82
гелий % 0,0206
көмірқышқыл газы % 0,85
күкіртсутек % 2,37
метан % 42,61
этан % 8,63
пропан % 6,78
і-бутан % 1,41
n-бутан % 2,86
і –пентан % 1,96
n- пентан % 1,54
Әлібекмола кен орнының коллекторының аз өтімділігі жағдайында көлденең
Бірақ толқын тәрізді көлденең ұңғымаларды қолданудың тағы бір кемшілігі-
Кесте 2.1.3.5
Мұнайлы газдың компонентті құрамы
Параметрлер атаулары Өлш. бірлігі Көрсеткіштер
Стандартты жағдайлардағы тығыздық кг/ м³ 1,043
Құрамы(молярлық):
% 1,18
% 2,07
% 71,71
% 10,38
% 6,94
% 1,41
% 2,40
% 1,21
% 0,81
% 0,67
Кесте 2.1.3.6
Газды өндіру және тұтыну балансы
Аталуы Өлш. бірлігі Жылдар бойынша мөлшері
2004 ж 2005 ж 2006 ж
Газ өндіру т. м³ 10051,1 41225,8 57220,8
Факелда жағу т. м³ 10051,1 41225,8 57220,8
2.1.4 Кеніштің энергетикалық жағдайының сипатттамасы, игеру режимдері
Әлібекмола кен орынындағы кеніштер серпімдісуарынды игеру режимінде жұмыс жасайды.
бу кеңістінде ерімейтін тұздардың тұнуы.
сазды бөлшектердің ісінуі.
Суөтімділік коэффициенті Дарси формуласы бойынша анықталады
Кпр.=QµL/ tF*∆P
Q- су көлемі, см3
t- су фильтрациясының уақыты, сек.
µ-су тұтқырлығы, МПа*с;
L-қабат элементінің модель ұзындығы, см;
F- қабат элементінің модель қимасының ауданы, см;
∆Pө орташа қысым, МПа
Сонымен қатар, Дарси формуласы бойынша айдалатын су мен қабат
Бірақ қазіргі кезде Қазақстан, сонымен қатар Ресейде өтпелі кезеңнің
Жалпы мұнайды алу коэффициентіне бірнеше онжылдықтан кейін өндірілетін өнімнің
Екінші жағынан суланудың 94-98% кезіндегі технологиялық мұнайбергіштік 80 жылдан
Халықаралық нарықта бағаның тиімді шарттарында Әлібекмола кен орнының KҚ-II
2.1.5 Қабат қысымының жүйесі және қабаттардың қолданыстағы мұнай бергіштігін
Жалпы Әлібекмола кен орнының КҚ-II горизонтында 2 жұмыс агенті
Жалпы мұнайбергіштікті арттыру үшін газды әдістерді қолдану 1980 жылдан
Негізінен Әлібекмола кен орнында газды айдау әдісі ілеспе газды
Газды ығыстырушы агент ретінде қалыпты жағдайда судан әлдеқайда әлсіз
А) көлденең ығыстыру
Б) тік ығыстыру
Сонымен қатар қабаттардың жарықшақтығы үлкен әсер тигізеді. Жалпы жалпы
Соның ішінде КҚ-II объектісі сияқты біртекті емес қабаттар үшін.
Әлібекмола кен орны үшін коллекторлардың төменгі өтімділігі жағдайында бұл
Әлібекмола кен орнын игеру кезіндегі өнімді қабаттарға су айдау
альбсеноман комплексінің артизанды суы
ақаба қабат суы
Су айдау үшін жұмыс агентіне қойылатын негізгі техникалық
айдау ұңғымаларының тұрақты қабылдауын сақтау;
айдау ұңғымаларын пайдалану кезінде жерасты жабдықтарын органикалық емес тұздардың
айдау ұңғымаларының түп аймағында сульфатты қалпына келтіру бактериялардың пайда
Айдалатын суға қойылатын талаптар кең спектрлі көрсеткіштер арқылы анықталады,
Мұнайдың коллекторлары ретінде әктас пен доломиттер болады. Әктастар кеуекті,
КҚ-II-1 қабаты бойынша жарықшақтар ашылуы 15-20мкм, КҚ-ІІ-2 қабаты бойынша
Бұл коллекторлардың түрі үшін РДС-39-01-041-81 cай құрамы бойынша келесі
15 мг/л дейін мұнай;
15 мг/л дейін механикалық қоспалар.
Айдалатын судағы бөлшектердің дисперстігі 10 мкм-ден аспауы тиіс.
ҚҚҚ жүйесіне келетін қабатты ақаба суының құрамында бос күкіртсутегі
2.2 Мұнай және газ өндіру техникасы мен технологиясы
Қабаттың мұнайбергіштігін арттыру мақсатында жүргізілетін қабатқа әсер етудің кез-
Айдау үшін жұмыс агентінің технологиясы мен қолданылатын жабдықтарға қойылатын
Сонымен қатар, Әлібекмола кен орны үшін арнайы технология мен
Экспортты мұнай құбырының технологиялық сызбасы тауарлы мұнайды мұнай пунктінен
Сақтандыру клапынынан , қырғышты қабылдау камерасынан мұнайдың мөлшерін және
Мұнайды тұзсыздандыру қондырғылары
Кейбір мұнайлар терең сусызданған кезде, қабат суындағы аз тұздар
Мұнайды электротұзсыздандыру қондырғысының технологиялық сызбасы 2.2.1-суретте келтірілген. Мұнайға енгізілген
Э-2 шыққан тұзсызданған мұнай Т-1 жылуалмастырғыш, мұздатқыш арқылы өтеді
Сурет 2.2.1 Мұнайды электротұзсыздандыру қондырғыларының схемасы
I –шикі мұнай, II-деэмульгатор, III – cілті, IV
Мұнайды қыздыру пештері
Мұнайды қыздыру пештерінің алаңы Жаңажол-Кеңқияқ магистралды мұнай құбырына берер
Мұнай экспортты сораптардан диаметрі 150мм қысымы 6,3МПа құбырөткізгіш бойымен
Газ сепараторларының алаңы
V-201, V-202, V-203 газ сепараторларының дренажы және конденсаты диаметрі
Сепараторлар, жерүсті конденсат, дренаж және факелға газ құбырөткізгіштері қалыңдығы
Кесте 2.2.1
Жабдықтың сипаттамасы
Жоғарғы қысымды газ сепараторы
Жабдық нөмірі
V-201
Аппарат атауы
ГС1-4,0-600-1-И
Өлшемдері(биіктігі, диаметрі) мм 3415×600
Аппарат көлемі м³ 0,8
Жұмыстық қысым МПа 1,8
Есептік қысым МПа 4,0
Жұмыстық температура °С 30
Есептік температура °С 60
Газ бойынша өнімділік млн.нм³/тәул. 0,39
Аппарат массасы кг 1150
Саны дана 1
Мұнай құбыры
Мұнай құбыры тауарлы мұнайды дайындау бөлігінен «КазТрансОйл» ЖАҚ-ның диаметрі
Мұнай құбыры МЕСТ 8732-78 бойынша сыртқы диаметрі 159мм болат
Мұнай құбыры жерасты орындауынды жасалған.Төсеу тереңдігі - құбыр жоғарысына
Мұнай құбыры МДБ-нен қайту, ажыратылатын ілмекті арматура қондырғысы, автомобиль
СНиП III-42-80-ге сәйкес болат құбырөткізгіштерінің пісіру жапсаларының саны
Дренажды сыйымдылықтар алаңы
Дренажды сыйымдылықтар алаңы мұнайды дайындау бөлігінің технологиялық жабдығынан дренажды
V-401 дренажды сыйымдылығына диаметрі 200мм құбырөткізгіш бойымен. V-101/102/103 мұнайгаз
Дренажды сыйымдылықтан мұнайды айдап шығару Р-401 батырылатын сораппен диаметрі
Қырғышты жіберу камерасының алаңы
Қырғышты жіберу камерасының алаңы экспортты мұнай құбырын парафин және
Қырғышты жіберу камерасынан дренаж инвентарь сыйымдылығына жүргізіледі.
Құбырөткізгіштердің және қырғышты жіберу камерасының жылулық изоляциясы – қалыңдығы
Кесте 2.2.3
Жабдық сипаттамасы
Қырғышты жіберу камерасы
Жабдық нөмірі
Х-101
Диаметр мм 150
Жұмыстық қысым МПа 6,3
Есептік қысым МПа 9,45
Жұмыстық температура °С 50
Есептік температура °С 100
Саны дана 1
Мұнайды сақтау резервуарлық паркі
Резервуарлық парк дайындалған мұнайды қабылдау, сақтау және айдап жіберу
Кесте 2.2.2
Жабдықтың сипаттамасы
Мұнайды сақтау резервуарлары
Жабдық нөмірі
Т-101, Т-102, Т-103
Көлем м³ 1000
Диаметр Мм 10430
Биіктік Мм 11920
Жұмыстық қысым МПа 0,005
Есептік қысым МПа 0,05
Жұмыстық температура °С 50
Есептік температура °С 100
Масса кг 23960
Саны дана 3
Мұнайды құю тұрғысының алаңы
Мұнай құю тұрғысының алаңы мұнайды автоцистернаға құю үшін арналған.
Жерүсті құбырөткізгіштерінің жылулық изоляциясы - қалыңдығы 60мм минералды талшығынан
Жылуалмастырғыштар
Мұнайды дайындау қондырғыларында – термохимиялық қондырғыларда мұнайды сусыздандыру мен
Бұларда ыстық жылу тасығыштан суығына қарай жылу беру процесі
Конденсатты жинау алаңы
Конденсатты жинау алаңы F-101, F-102 факелдарының алдында ылғалды және
Газ V-101/102 бірінші және екінші сатылы айыру мұнайгаз сепaраторларының,
Кесте 2.2.4
Жабдық сипаттамасы
Жоғарғы қысымды газ кеңейткіші
Жабдық нөмірі Өлшем бірліктер ГР-301
Өлшемдері(диаметрі×ұзындығы) мм 530×6400
Жұмыстық қысым МПа 1,8
Жұмыстық температура °С 30
Саны дана 1
Жоғарғы қысымды конденсатты жинау сыйымдылығы
Жабдық нөмірі
V-301
Көлем м³ 8
Өлшемдері(диаметрі×ұзындығы) мм 2016×2880
Жұмыстық қысым МПа 0,5
Жұмыстық температура °С 30
Саны дана 1
Қырғышты қабылдау камерасының алаңы
Қырғышты қабылдау камерасының алаңы мұнай құбырын парафин және тұз
Қырғышты қабылдау камерасы қысым және тазарту құрылғысының өтуі бойынша
Қырғыштың өтуін бақылау үшін механикалық жолаушалы сигнализатор қондырғысы қарсатырылады.
Кесте 2.2.5
Жабдық сипаттамасы
Қырғышты қабылдау камерасы
Жабдық нөмірі
Х-201
Диаметр мм 150
Жұмыстық қысым МПа 5
Есептік қысым МПа 9,45
Жұмыстық температура °С 50
Есептік температура °С 100
Саны дана 1
Блокты көлденең деэмульсаторлар
Блокты көлденең деэмульсаторларда сумұнайлы эмульсияның қыздырылуы және оның тұну
Кесте 2.2.6
Деэмульсаторлардың техникалық сипаттамасы
Көрсеткіштер Деэмульсатор
УДО-2М УДО-3 УД-1500/6
Сұйықтық бойынша өткізу қабілеті, м3/тәу 1600 3000 1500
Мұнай эмульсиясының сусыздануы, % 30 30 30
Жұмыс қысымы, МПа 0,6 0,6 0,6
Қызу температурасы, 0С 60 дейін 60 дейін 60 дейін
Мұнайдың қалдық сусыздануы, % 1,0 1,0 0,5
Отын газының шығыны , м3/сағ 456 456 400
Сыйымдылығы, м3 100 200 160
Массасы, т 42,5 56,5 50,6
2.2.3 Ұңғы өнімдерін кәсіптік жинау және дайындау жүйесінің талаптары
Кен орнында мұнайды жинау және тасымалдау жүйелері бірқұбырлы герметизациялаған
Кен орнының 3 топтық жинағыштарда автоматты кезектік (ұңғылық) сұйықтық
Топтық қондырғыларда газсұйық қоспасы жылуайырбастау қондырғысы арқылы температура 30°С
Кесте 2.2.3.1
Мұнайөңдеуші зауыттардағы мұнайға қойылатын талаптар немесе топ бойынша мұнай
Көрсеткіш атауы Норма для группы Метод испытания
IАI I II III
Хлорлы тұздардың концентрациясы, мг/л, аспауы қажет
40
100
300
400 ГОСТ 2477-65
Судың массалық үлесі, %
0,50
0,50
1,00
1,00 ГОСТ 21534-76
Механикалық қоспалардың массалық үлесі, %
0,05
0,05
0,05
0,05 ГОСТ 21534-76
Жіберу пунктінің температурасындағы мұнайдың қаныққан буларының қысымы, кПа
66,7 ГОСТ 1756-52
Топтық қондырғылардан газсұйық қоспасы кен орынның мұнай дайындау қондырғысының
Мұнай дайындалғаннан кейін саңылаусыздалған алдын-ала сақтауыш резервуарда сақталады. Онда
2.3 Арнайы бөлім
2.3.1 Диплом жобасының тақырыбы бойынша қысқаша шолу
Ұңғы өнімдерін жинау, дайындау және тасымалдау кезінде қолданылатын жабдықтар
1 – гидроциклонды айырғыштың басы; 2 – айырғыш тұрқы
2.3.1 сурет – Сығымды сорапты станцияның негізгі сұлбасы.
Сығымды сорапты станцияларынның алаңында қатты рамаға бекітілген, зауытта жасалып,
Сығымды сорапты станциялар келесі түрде жұмыс істейді: мұнай-газ ағыны
Сораптар үздіксіз жұмыс істейді, ал оларды реттеп айыру қондырғысының
1 – мұнай-газ-су қоспасын енгізуге арналған құбыр; 2 –
2.3.2 сурет – Автоматтандырылған блокты сығымды сорапты станция.
Кейбір жағдайларда (ұңғы өнімінің сулануы өскен кезде) сығымды сорапты
Сорапты агрегаттардың кезекпен жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін автоматтандырылған
Мұнай-газ қоспасы жинау коллекторынан құбырша (1) арқылы үш
Автоматика жүйесінде сорапты агрегаттардың кезекпен жұмыс істеуін, жұмысшы агрегат
2.3.2 Дипломдық жобаның тақырыбы бойынша технологиялық есеп
Мұнай кенішіне аймақтық су айдау тоғыз нүктелік жүйе бойынша
Табу керек: Жақын мәнде суланудың ұзақтығын және ауданның әрбір
Есептің шешімі:
Тоғыз нүктелік жүйе кезінде айдау ұңғылары арасындағы арақашықтық а
,
М коэффициентін анықтайық:
(2.3.2)
Ал,
(2.3.3)
Айдау ұңғыларынан су конустарына дейінгі арақашықтық:
(2.3.4)
Бұл шарттарға судың пайдалану ұңғыларына қарай атылу кезіндегі мұнайбергіштік
Мына формула бойынша сусыз мұнай алудың бірінші периодының ұзақтығын
, (2.3.5)
Судың біртекті өзгерісі кезіндегі суланудың екінші периоды ішіндегі судың
м3/ м3
С=97% және М=1/12,3 болғандағы қорытыныды мұнайбергіштік 61%-ға тең болады.
Суланудың 2-периодының уақытын мына формула бойынша анықтаймыз.
, (2.3.7)
Сулану үрдісінің жалпы мерзімі 786+3385=4171 күн немесе 11,4
Сулану кезінде F=4 га ауданының әрбір элементінен мұнайдың мына
м3,
3 Экономикалық бөлім
3.1 Кен орнын игерудің техника-экономикалық көрсеткіштері
Игеру жобасының берілген игеру кезеңінде капиталды шығындардың жоба қаржысы
Жобақаржының құрылымы:
Тура шығындар:
-негізгі жабдықтар;
-құрылыс-монтаждау жұмстарына арналған материладар мен конструкциялар;
-құрылыс-монтаждау жұмыстары;
-еңбек шығындары;
Жанама шығындар:
-уақытша ғимараттар мен құрылыстарды ұстауға арналған шығындар;
-қыс мезгілінде жұмыстарды жасауға арналған шығындар;
-әкелінді материалдардың тасымалдануы;
-вахталы әдіспен жұмыстарды жүргізу;
-салықтар, жинақтар, міндетті төлемдер.
Басқа шығындар
-жобаны басқаратын топқа шығындар/аудандағы жұмыс барысының өтуін қадағалау;
-жобалық жұмыстар;
-күтпеген шығындар.
Тура шығынадар
Негізгі жабдықтар-негізгі жабдықтардың бағасы жаңа информацияның негізінде, Әлібекмола кен
Керек жағдайларда нақты оқиғаларға сәйкес коэффициенттер түзетілді. Мысалы, бағасы
Жанама шығындар – «ҚР-да құрылыстың сметалық бағасын анықтау тәртібіне
Уақытша ғимараттар мен құрылыстарды ұстауға арналған шығындар – құрылыс-монтаж
Әкелінді материалдардың тасымалдау шығындары - құрылыс-монтаж жұмыстарынан 3,05 %
Жұмыстарды вахталық тәсілмен орындауға арналған шығындар - құрылыс-монтаж жұмыстарынан
Салықтар, жинақтар, міндетті төлемдер – құрылыстың жалпы сметалық құнынан
Жобаны басқаратын топқа шығындар/аудандағы жұмыс барысының өтуін қадағалау-ауданшадағы жұмыс
Жоба жұмыстары – жоба жұмыстарына кететін шығындарды ескеретін коэффициентті
Күтпеген жұмыстар мен шығындарға қаражат қоры тура және жанама
Пайдалану шығындарын есептеген кезде нормативтердің 2 тобы бөлініп шығарылды:
- өңдіріске кететін шығындарды есептеу нормативтері;
- бюджетке кететін төлемдерді есептеу нормативтері.
Өңдіріс шығындарымен кезең шығындарының кормативтерін есептеу үшін 2003-2004 жылдарының
Есептер ыңғайлы және көрнекілі болу үшін шығындар өздерінің құрылымы
Есептерде нормативтердің түр-түрі бар. Бұл шығындардың түріне қарай.
Шартты-тұрақты келетіндер:
- орташа жылдық жұмыс істейтін қордың 1 ұңғысына;
- ӨӨП-ның 1 жұмысшысына;
- ӘБП-ның 1 жұмсшысына;
- Бүтіндей кәсіпорын бойынша бір жұмысшыға (ӨӨП + ӘБП).
Шартты-айнымалы келетіндер:
- өңдірілетін көмірсутегілердің 1 тоннасына;
- айдалатын газдың 1 мың м3-на;
- өңдірілетін шикі газдың және т.б. 1 тоннасына.
Тұрақты шығындар. Жылына 1000 доллар.
Кәсіпшілікте қолданылатын қосалқы материалдардың ішінде мыналарға шығындар ескерілген:
- Құбырлар;
- Ысырмалар;
- қосалқы бөлшектер.
су (ішілетін, тұрмыстық-шаруашылық қажеттілігінің, технологиялық үрдістер мен техникалық қажеттілігінің,
Жанар-жағар май материалдары мен басқа материалдар
Химреагенттердің меншікті шығыны қазіргі технологиялық үрдістің шығымына қарап анықталған.
Мұнай мен газды дайындаған кезде;
Көмірсутектерді кәсіпшілік ішінде жинау және дайындау;
Су алатын ұңғылардан келген суды дайындағанда.
Химреагенттер шығындарының нормативтері (коррозия ингибиторлары, гидратпайда болу ингибиторлары, бактеридцидтер
Өз қажеттіліктеріне арналған электрэнергиясына кететін шығындардың нормативтерін анықтау үшін
Қабат қысымын ұстау жүйесінде меншікті шығындар мыналарға жатады: айдалатын
Басқа да қажеттіліктерге электрэнергиясының тұтынылуы ескерілген. Ол қажеттіліктер: офистегі,
Көмірсутектердің өз қажеттіліктер мен өңдірістегі әртүрлі кезеңдерде жоғалу шығындарының
Кәсіпорынның жауапкершілігі бар салықтық міндеттердің жобалануы нормативтер ретінде қабылданған
Барлық кезең бойынша технологиялық нормативтер өзгеріссіз қалды. Себебі жобалау
Сондықтан тұтынылатын энерготасығыштардың, мысалы электрэнергиясының, судың, жылудың, газдың және
Капиталды салымдар, пайдалану шығындары, мұнай бағасы, мұнайды тасымалдау шығындары
3.2 Экономикалық тиімділіктің есебі
Әлібекмола кен орнында ұңғы өнімділігін жинау, тасымалдау және
Мақсат: ұңғы түбін өңдеу кезіндегі, барлық шығын түрлері бойынша
Есептеуге қажетті алғашқы берілгендер төмендегі кестеде берілген.
Кесте 3.2.1
Ұңғы қоры, Nұңғ дана. 10
Ұңғы шығымының өсуі п, % 37
Орта тәуліктік шығым, т/тәу. 12
Жөндеу жүргізу уақытының қысқаруы (Тж , сағ. 365
Айдалатын су көлемі Qсу, т 2300
Материалдардың құны Цм, тг/т 1000000
Мұнайдың меншікті өзіндік құны С1, тг/т 13000
ӨӨП саны, адам 30
Мұнайды дайындауға және тасымалдауға кететін
шығындар Цт с, тг/т 1200
Іс-шараны енгізгеннен кейінгі өнім өндіру көлемін есептеу әдісі
Іс-шараны енгізуге дейінгі мұнай өндіру көлемі:
Q1 = q1 · Nұңғ · Тж · Кп,
мұндағы q1 – шараны енгізгенге дейінгі ұңғы шығымы, т/тәу;
Nұңғ – жұмыс істеп тұрған ұңғылар саны, дана;
Тж – жұмыс істеп тұрған ұңғылардың жұмыс істеу мерзімі,
Кп – ұңғыны пайдалану коэффициенті;
Тж =365 тәулік.
Q1 = 12 · 10 · 365 · 0,89
Ұңғы шығымының өзгеруі әсерінен мұнай өндіру көлемінің өзгер
(Qд = Тж · Кп · Nұңғ ·
мұндағы q1, q2 – шараны енгізгенге дейінгі және кейінгі
q2 = 10 тн.
(Qд = 365 · 0,89·10·(16,44 – 12) = 14423
Ұңғылар қорының жұмыс ұзақтылығының өзгеруі әсерінен кейінгі мұнай өндіру
(Qв = q2 · (Тж/24,
мұндағы q2 – жаңа техниканы енгізгеннен кейінгі бір ұңғының
(Тж – жөндеу жүргізу уақытының қысқаруы, сағат.
(Qв = 16,44·365/24 = 250 т/тәу.
Пайдалану коэффициентінің өзгеруі салдарынан болатын мұнай көлемінің өсуі:
(Qк = q1 · Тж · (Кп1 – Кп2),
(Qк = 5 · 365 · (0,93 – 0,89)
Әртүрлі факторлар әсерінен мұнай өндіру көлемінің жалпы өзгерісі:
(Q = (Qк + (Qв + (Qд ,
(Q = 73 + 250 + 14423 = 14746
Жаңа техниканы енгізгеннен кейінгі мұнай өндіру көлемі:
Q2 = (Q + Q1,
Еңбек ақы қорының есебі
Негізгі еңбек ақы бойынша шығындардың өзгерісі есептеледі, егер де
ЕАҚ = Минимальді еңбек ақы · Тарифтік коэффициент ·
Бұл коэффициенттер төмендегі кестеде көрсетілген.
Кесте 3.2.2
Коэффициенттер
ҚР минимальді еңбек ақы, тг 14952
Тарифтік коэффициент ИТЖ 7,39
ӨӨП 5,95
Айлар саны 12
Аудандық коэффициент 1,1
Территориалық коэффициент 1,14
Қосымша еңбек ақы коэффициенті 1,25
ӨӨП саны, адам 30
ЕАҚ1 = 14952 · 7,39 · 12 · 1,1
Әр ИТЖ-ға келетін еңбек ақы – 112965 теңге.
ЕАҚ2 = 14952 · 5,95 · 12 · 1,1
Әр ӨӨП-ға келетін еңбек ақы – 90495 теңге.
ЕАҚ = ЕАҚ1 + ЕАҚ2 = 10392082+ 41835510= 52227592
Қабатқа жасанды әсер ету бойынша шығындарды анықтау
Қосымша су айдау ҚҚҰ цехының қуатын арттыруды талап етеді,
ШэҚҚҰ = Qсу · Энв · Бэ,
мұндағы Qсу – айдалатын су көлемі, м³;
Энв – 1 мЗ суды айдауға кететін электр
Бэ – 1 кВт · сағ. электр энергиясының бағасы
ШэҚҚҰ = 2300 · 23 · 8,02 = 424258
Қосымша материалдарға кететін шығындар
Мұнай өндірудің анағұрлым жетілдірілген механикалық әдісі үшін жаңа жабдықты
Шэм = Рм · Бэ,
Рм – ОТЭС-қа кететін материалдар шығыны;
Бм – материалдың бағасы, тг.
Суды технологиялық дайындауға жұмсалатын шығындар
Мұнайды жинау, тасымалдау және дайындаудың көлемін жұмысшылардың саны мен
Шсу = Qсу · Бсу,
мұндағы Qсу – айдалатын судың көлемі, мЗ;
Бсу – судың (ағын) бағасы – 20 тг/мЗ.
Шсу = 2300 · 20 = 46000 тг.
Энергетикалық шығындарды есептеу
Мұнайды өндіруге кететін энергетикалық шығындардың өзгеруі шараларды енгізу нәтижесінде,
ШЭ = (Q · Э · Б,
Шэ = 14746 · 7,79 · 8,02 = 921268
Кесте 3.2.3
Электр энергиясын есептеуге қажетті көрсеткіштер
Жоспарланған мұнай өндірудің өзгерісі (Q, т. 14746
1 т. мұнайды көтеруге кеткен электр энергиясының меншікті шығыны
1 кВт(сағ. электр энергиясының Ц, тг. 8,02
Мұнайды технологиялық дайындау мен тасымалдауға кететін шығындар
Бұл шығындар мұнай өндіру көлеміне (шараны енгізгеннен кейінгі) пропорционалды
Шэтас = (Q · Сментас,
мұндағы (Q – шараны енгізуден кейінгі мұнай көлемі, т;
Сментас – 1 тонна мұнайды тасымалдауға және қамтамасыз етуге
Шэтас = 14746·780 = 11501880 тг
Ағымдағы жөндеуге кететін шығындар
Жер асты және жер үсті жабдығын ағымдағы жөндеу көптеген
Шжөн =(Тж · S,
Шжөн = 500 · 1800 = 900 000 тг.
Еңбек ақы қорынан төленетін төлемдер
ЕАҚ-нан мемлекеттік бюджетке – 10 %, ал жинақтаушы зейнетақы
Т төлем = ЕАҚ · 0,20,
мұндағы Т төлем – ЕАҚ-нан төленетін төлемдер.
Т төлем = 52227592· 0,20 = 10445518 тг.
Басқа да ақшалай шығындар
Басқа да ақшалай шығындар ЕАҚ-ның 25 %-ын құрайды:
Шбасқ= ЕАҚ· 25 / 100
Шбасқ = 52227592 · 25 / 100 =
Мұнай өндірудегі жаңа техниканы енгізудің жылдық экономикалық тиімділігін есептеу
Әлібекмола кен орнындағы мұнайды алудың түпкі коэффициентін жоғарлататын және
,
мұндағы С2 – жаңа техниканы енгізу нәтижесіндегі пайдалану шығындарының
Δ С = ШэҚҚҰ + Шэм + Шсу
Содан соң:
тг.
Э = (С1 – С2) · Q2 ,
Э = (13000 – 9707) · 53728 = 176926304
Жобаның экономикалық бөлімінде мұнай өндіруді жоғарлату үшін, жаңа техника
Есептеу барысында, жаңа техниканы енгізудегі барлық шығын түрлері бойынша
Кесте 3.2.4
Әлібекмола кен орынының техника-экономикалық көрсеткіштері
№ Р/Н Көрсеткіштер Енгізгенге дейінгі Енгізуден кейінгі
1. Жылдық мұнай өндіру, мың т 38,982 53,728
2. Әлеуметтік шығын
3. Баскада акшалай шыгындар
4. Энергетикалық шығын 2435432 3356699
5. Орта тәуліктік шығым, т/тәу 12 16,44
Ағымдағы пайдалану шығындары, тг.
Соның ішінде: су айдауға
көмекші материалдарға
46000
46000
3000000 46000
46000
3000000
Мұнайдың меншікті өзіндік құны, тг/т 13000 9707
Экономикалық тиімділік, тг
Кестедегі нәтижелерден көріп отырғанымыздай, жылдық мұнай өндіру дейін 38982
Қорытындылай келе, қарастырылып отырған жобадағы, яғни жаңа техника мен
4 Еңбекті қорғау бөлімі
4.1 Кәсіпорындағы қауіпті және зиянды факторлар
Жобамен мұнайды жинау, тасымалау және дайындау сұлбасының дұрыс жұмыс
Жарылу қаупі бар және зиянды болып келетін заттар мен
Технологиялық жабдықтар берілген мұнай мен газдың өңдірілу көлеміне сәйкес
Көлемді жабдықтарға қауіпсіз және ыңғайлы қызмет көрсету үшін қызмет
Адам өміріне қауіп төңдіретін, жарылуы немесе өртенуі мүмкін технологиялық
Қызмет персоналының электр тогының зақымдануынан негізгі қорғау құралына қорғау
Барлық технологиялық және қосымша құрылғыларды жарылу және өрт қаупі
Газды желілер өтетін барлық блоктар мен ғимараттар жарылуға қауіпті
Зиян, жарылу және өрт қаупі бар заттар үй жайлардан
Вентиляциялық жабдықтар газ ағып кетулері келтірілмеген және жүйенің қолмен
Бұдан басқа газды контроллердың көрсеткіштері бойынша қызмет персоналы белгілі
Газдың қауіпті концентрациясының дыбыс дабылы мұнайды дайындаудың орталық торабы
Қызмет персоналын арнайы киіммен, аяқкиіммен және қорғаныс құралдарымен қамтамасыз
Жобамен мұнайды жинау, тасымалдау және дайындау, сонымен қатар
Адам өмірі үшін және өрт жарылыс қаупі бар технологиялық
Сонымен қатар, өртті және жарылысты аймақтары бар барлық технологиялық
Қолданылатын жабдықтар армаутралар және құбырлар техникалық сипаттамалары бойынша технологиялық
Сыртқы жабдықтармен қондырғылардың технологиялық аппараттары өрт қауіпсіздігі,ыңғайлы және қауіпсіз
Жоғары қысыммен жұмыс жасайтын аппараттармен жабдықтарды қорғау сақтандырғыш клапындар,ілмек
Жөндеу кезінде және апаттық жағдйларда сораптардан,компрессорлардан және аппараттардан жанғыш
Коррозия және парафин шөгінділері ингибиторларын,мнтанол ертінділерін дайындау жұмысшының жанасыуынсыз
Жоғарғы манифолъд алаңына ұңғыма құбырларын үрлеуге арналған үрлеу манифолъдікіреді.Газ
Сақтауға арналған резервуарлармен сыймыдылықтар зиянды заттардың төгілуін болдырмау үшін
Электрлік бөлікті жобалау келесілерді қамтамассыз етеді:
жұмысшылармен жабдықтардың қауіпсіздігін;
қызметтің сенімділігін;
жарылу және өртену қауіпсіздігін;
Электрлік жабдықтар бекітілген нормалардың халықаралық стандарттарға сәйкес жасалған. Жарылу
Еңбек қауіпсіздігін қорғауды қамтамассыз ету шаралары
Апаттық электр тогымен қамтамассыз ету жүйесі келесі апаттық жүктемелер
апаттық тоқтату кезінде адамдардың болуы қажет барлық құтқару жолдарын,
тік ұшақ алаңы және жарықпен дабыл беретін оттар;
байланыс аспаптары жүйелері ЖК (жаппай хабарландыру), (жалпы апаттық );
өрттік сораптар және өрт сөндіру жүйелері;
навигациялық құралдар және белгі беру оттары;
орталық аппарат және басқару жүйелері;
Платформаның жарықтандыру аспаптарының 33%-і «апаттық жарықтандыру» мағынасын береді, басты
Бөлшектерді жуу үшін жанбайтын эмульсиялар және ерітінділер қолданылады.Апат нәтижесінде
Жұмысшыларда қорғауды қамтамасыз ету үшін құрылыс орындарындағы қондырғылар территориясында
-техника қауіпсіздігі қоймаларында-қорғау бас киімдері;
-техника қауіпсіздігі қоймаларында-қорғау аяқ киімдері;
-техника қауіпсіздігі қоймасында-қорғау киімдері \ қолқаптары;
-техника қауіпсіздігі қоймасындағы – қорғау көзәйнектері;
-барлық қажет жерлерде – көз жууға арнаалған душтар ,
- батареялық бөлмелерде- көз жуу құрылғылары;
- арнайы орындарда, техника қауіпсіздігі қоймаларда-газға қарсы киетін құралдар;
- барлық жұмысшыларда – жеке дем алу аппараттары;
- барлық жұмысшыларда – жеке Н2S газ анықтағышы;
- барлық ғимараттарда- алғашқы дәрігерлік көмек көрсету жинағы;
- техника қауіпсіздігі қоймаларында – жыжымалы газ детекторлары;
Апаттық тоқтату жүйесі технологиялық бақылау жүйесінен тәуелсіз, бірақ олардан,
Тоқтатудың келесі төрт деңгейі қарастырылады:
деңгей, жабдықтарды орны бойынша тоқтату;
деңгей, негізгі шығару желісі шеңберінде қондырғыларды ажырату;
деңгей, технологиялық ақаулар болғанда барлық қондырғылармен жүйелерді ажырату және
деңгей, кешенді толық тоқтату және қысымды төмендету;
Талап етілетін өрттен қорғау деңгейі тәуекелді мұқият қарастырумен, өндіріс
Технологиялық жабдықтар мен алаңдар өрттен қорғау және өртті сөндіру
Жұмысшыларды, қоршаған ортаны және жабдықтарды қорғау, үрдісті үздіксіз жүргізу
Жағалаудағы және теңіздегі компрессорлар тұрақты өрт сөндіру жүйелерімен жабдықтап
өрттік су қоры сыйымдылықтары;
өрттік су сораптары және сақиналы құбырлар;
технологиялық қондырғыларға су тарату жүйелері;
технологиялық сораптардың автоматты көбікпен өрт сөндіруі;
өрттік байланыстырғыштар және жылжымалы өрт сөндәру құралдары;
құрғақ ұнтақпен жұмыс істейтін АВС портотипті өрт сөндіргіштері;
құрғақ ұнтақпен жұмыс жасайтын АВС жылжымалы өрт сөндіргіштері;
көмірқышқыл газы портотипті өрт сөндіргіштері;
көмірқышқыл газы жылжымалы өрт сөндіргіштері;
Өртке қарсы сумен қамтамассыз етудің тарату жүйесі барлық сумен/
Сораптардың әрбірі тәуліктік резервуары отынмен толық толтырылған жеке автономды
Құтқару жолының жақын бағытын және шығуды көрсететін ескертпе жазулар
Өндірістік зиянды және қауіпті факторларды талдау
Барлық жағдайда еңбек қорғауға қатысты санитарлы классификациялармен келісімі резервуарлық
Массивтер шектерінің ара қашықтығы 100м –ден кем болмауы керек.
Мұнайды қайтару және цехті дайындау кешені өрт жарылыс қауіпсіздігі
Айырғыштың қызмет етуі кезінде келесі қауіпті жағдайлар тууы мүмкін:
- сақтандырғыш клапанның дұрыс сәйкес болмауынан, шектен тыс қысымның
- айырғыш жанынан жарылыс болуы ;
- арнайы қауіпсіз қондырғылардың болмауынан жұмысшылардың жоғарыдан құлауы ;
- айырғыштың айналасының мұнаймен ластануы соның әсерінен жарылыс қауіпінің
Мұнайды жинау және сақтау үшін тік болат резервуар кеңінен
Қорғаныс шаралары
Өндірістік санитария
Санитарлық сипаттама әрекеті СНиП 2.09.04.87 сәйкесінше екінші категорияға жатады.
Өндірістік ғимарат орталық жылытумен қамтамасызданады, үнемі таза ауа желдеткіші
Жұмысшылар тобы үшін, ашық жерлерде жұмыс істеп жатқан, санитарлы-тұрмыстық
Кен орнының жұмысы кезінде жұмысшылар құлауынан, қондырғылар қирауынан және
Ұңғының игеріп жатқан операторлардың жұмысы, мұнай, мұнай газы және
Техника қауіпсіздігі
Эксплуатациялық құрылыс кезінде жұмысшыларға арналған жататын орын жоспарлану керек.
Айырғыш
Айырғыштың қауіпсіз жұмыс жасауы үшін келесі ережелерді сақтау керек:
Электродегидратор
Электродегидратор изоляторының бұзылмауы үшін сонда құйылып жатқан мұнайдың температурасын
Резервуарлар, сораптар, мұнай және газ жинаушы желілер
Мұнай құбырынан өзінен - өзі резервуарға құйылатын кезде 100м-ден
Ауа жібергіш және гидравликалық клапаның т.б. арматурамен жақсы жұмыс
Жарықты өлшегіш люгі және люг өтетін тесік құрылымды болады.
Жерге қосу қондырғысының есебі
Берілген есепте жерге қосу қондырғысы ретінде топтық жерге қосу
Жерге жіберу кедергісі R= 4 Ом. Тік электродтың
10% ылғалдылықтағы грунттың салыстырмалы кедергісі
Ргр = 100 Ом –м;
Грунт кедергісінде Р= Pөлш * Кс *Кз пайдаланамыз.
Мұндағы : Кс = 1,1 – төртінші климаттық зонадағы
Кз = 1 – орташа дымқыл кезіндегі жер қалпінің
Ргр = 100 *1,1 * 1 =110 Ом-м .
Тік стержннің грунтқа ену кезіндегі грунтының есептеу кедергісі .
Ргр = Рөлш * Кс *Кз
Мұндағы: Кс – тік электод үшін мезгіл коэффициенті.
Кз = 1- жердің жақсы ылғалдылығын ескере отырып, есептеу
Рг = 100 * 1,5 * 1 =150 Ом-м;
Жеке жерге қосушының кедергісін анықтаймыз.
А) грунтқа стержендік көлденең терең енуі.
Rв = Ргр / 2 π * L (
Мұндағы р=110 - грунт кедергісінің есептелуі
L = 2,5м-электрод ұзындығы
D = 0.001м- электрод диаметрі
t-түсіру тереңдігі
Rв = 110/2*3.14*2.5 (ln2*2.5/0.001+1/2ln*4*75+2.5/4*1.75-2.5 ) =4.61Ом*м
Б) грунтқа стержннің горизонталды тік енуі.
Rг = Рг/2*π*L*ln*L2/D*t2
Rг=150/2*3.4*2.5*ln2.5/0.001*1.75=5.61Ом
Грунты жерге қосушының кедергісін анықтаймыз.
Rгр=Rв*Rг/Rв*ή+Rг*N+ήв
Мұндағы:
ήг және ήв=1-көлденең және тік жерге қосушының коэффициенті
N-тік электродтар саны
Rгр=4,61*5,61/4,61+5,61*1 =2,98 Ом
Есептеу кедергісі Rгр=2.98 Ом.ол қабылданған R=4 Ом қанағаттандырады.
Rгр≤R
Өрт жарылыс қауіпсіздігі
Әлібекмола кен орындағы мұнай газ кен орнының
Өрт қауіпсіздік сұйығының деңгейі өрт қатынасында қатерсіз орын алады.
Газды жағу үшін факел құбырының барлық категориялы өндіріс ғимаратының
Өртсақтандыру мақсатыбөлек аймақта қарастырылған.Мысалы,сорапты станция аралығы 40 м компрессорға
Күюден жою барлық объектісіндегі есептеу инвентары 1инвентар 50м2 аумағы
Қызмет ету цехінің өрт сөндіруші тобында келесі өрт сөндіру
Өрт сөндірудің автоматты жүйесі
Өрттен қорғану объекттісінде электрлік өрт сигнализациясы қондырылған.Ол автоматты өрт
Сорапты өрт сорабы Н-1 және Н-2;
Лақтыру сорабындағы электро бұрағыш Н-1 және Н-2;
Бастапқы ғимараттағы мұнай және сорап электро бұрандамасы № 4,5,6,7;
Өрт сорабындағы ауа багі;
Автоматты түрде келесі бақылау көлемі қарастырылады;
ПТБ-10 пешіндегі көбік құбырының бұрандамасын ашу;
Резервуар жүйесіндегі өрт сөндіру дабылын қосу;
Көбік құбырындағы қысымның түсуі кезінде өрт сорабы автоматты түрде
5 Қоршаған ортаны қорғау
Әлібекмола кен орнының аймағының қоршаған ортасын қорғау «Әлібекмола кен
Жануарлар мен өсімдік әлемі мен топырақ жағдайның қазіргі күйі;
Ауаның қазіргі күйі
Берілген геологиялық ортасында ақаба суы мен өзен, көлдердің қазіргі
Мұнайгаз кен орындарын игеру гидросфера, атмосфера және литосфераның айтарлықтай
Жаңажол кен орнын игеру тәжірибесі көрсеткендей, ең тиімді және
Әлібекмола кен орнының ілеспе газын Жаңажол ГӨЗ-ын кеңейтіп, өңдеу
Сонымен қатар газды КТ-II – нің газды телпегіне айдау
Құрамында 1,9% күкіртсутегісі бар ілеспе газды Әлібекмола кен
Мұндай газдысақтандырғышты жасау үшін арнайы ұйым барлық норма мен
Қоршаған ортаны қорғаудағы анықтайтын негізгі нормативтік және құқықтық құжаттар
Қоршаған ортаны және жер қойнауыш қорғау бойынша шаралар
Бұрғылау және кен орнын пайдалану процесінде қоршаған ортаны және
Жобалау, бұрғылау, жабдықтау және пайдалану сатысында барлық кәсіпорындар қызметтері
Мұнай саласында қоршаған ортаны қорғау « ҚР-ның Экологиялық кодексі»
Атмосфераны қорғау
Әлібекмола кен орнында қолданылатын технологиялық құрал жабдықтар: ысыту пештері,
пештердің, жылу жүйелерінің, газотурбиналық двигатель жұмыстарының оптималды жинау режимін
магистральды құбыр өткізгіштерде конденсат жинағыш орнату және атмосфераны газ,
істен шыққан мұнай құбырларын, желілерді, коллекторларды дер кезінде жөндеуден
факельдардан бөлінетін зиянды заттарды 15%-ке дейін азайтатын арнайы қондырғыларды
өндіру, дайындау, тасымалдау техникаларын қоршаған ортаны қорғау шарттарына сәйкес
«Gidromet LTD» зерттеу өндiрiстiк орталығы далалық жұмыстардың су, топырақ
Атмосфералық ауаның мониторингiсi
Жұмыс түрi мен көлемi
Тұрғын үй секторындағы ластайтын заттардың концентрациясын күнделiктi аспаптармен өлшеу.
ССЗ шекарасындағы 7 қоспа бойынша атмосфераның жергiлiкiт қабатының
Шектi көмiрсутектер (С1 - С10).
Көмiртегi қышқылы.
Азот диоксидi.
Күкiрт диоксидi.
Күкiртсутегi.
Меркаптандар.
Күйелер.
Біруақытта ауаға сынама жүргізуде келесідей метеорологиялық өлшемдер анықталады: жел
Әлибекмола кен орнының атмосфералық ауаның өндірістік мониторингісінің бағдарламасында №
Кесте 5.1
«Казахойл-Актобе» ЖШС нысанындағы атмосфералық ауаның мониторингісінің нәтижесі
№51 ұңғыма
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,019-0,025 0,063-0,071 2,2-2,4 2,35-2,88
II 0,002-0,003 0,041-0,036 0,073-0,062 1,8-1,7 2,56-2,12
III 0-0,001 0,038-0,040 0,033-0,049 1,4-1,8 2,35-2,88
IV 0,002-0,003 0,025-0,033 0,044-0,051 1,5-1,6 2,27-3,12
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№28 ұңғыма
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,025-0,031 0,015-0,021 1,4-1,6 2,88-3,01
II 0,001 0,019-0,026 0,022-0,030 1,1-1,4 2,11-2,21
III 0,002-0,004 0,046-0,047 0,038-0,069 1,4-1,9 2,23-2,35
IV 0,001-0,002 0,033-0,037 0,044-0,053 1,5-1,7 2,39-2,46
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№53 ұңғыма
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I - 0,098-0,143 0,028-0,035 1,3-1,7 2,52-3,00
II 0,002-0,003 0,078-0,056 0,055-0,088 1,8-1,9 2,34-2,61
III 0,001-0,003 0,026-0,039 0,056-0,066 1,6-1,7 2,58-2,77
IV 0,003-0,004 0,038-0,039 0,048-0,069 1,5-1,8 3,10-3,17
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ПДК 0,008 0,05 0,085 5 -
№55 ұңғыма – 0 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,028-0,033 0,056-0,066 1,5-1,7 3,03-3,12
II 0,001 0,025-0,028 0,056-0,057 1,8-1,7 2,98-3,12
III 0,001-0,003 0,038-0,043 0,061-0,069 1,9-2,0 3,05-3,25
IV 0,003-0,004 0,029-0,036 0,055-0,074 1,6-2,2 2,99-3,06
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
5.1-кестенің жалғасы
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№55 ұңғыма-1 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,023-0,030 0,029-0,047 1,0-1,4 3,00-3,44
II 0,001 0,024-0,031 0,062-0,031 1,4-1,6 2,99-3,12
III 0,001-0,002 0,043-0,046 0,055-0,061 1,5-1,7 3,09-3,19
IV 0-0,002 0,031-0,046 0,055-0,065 1,5-1,7 2,99-3,12
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№55 ұңғыма – 5 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,005-0,021 0,026-0,027 0,7-1,7 2,88-3,02
II 0,001 0,027-0,036 0,034-0,042 1,6-1,8 2,44-2,91
III 0,001 0,038-0,043 0,052-0,069 1,8-2,0 2,52-2,83
IV 0,001-0,002 0,038-0,041 0,052-0,062 1,7-1,8 2,09-3,02
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№55 ұңғыма – 10 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,016-0,017 0,015-0,021 0,8-0,9 2,98-3,25
II 0 0,029-0,032 0,031-0,037 1,4-1,6 2,09-2,62
III 0,001 0,034-0,046 0,028-0,047 1,5-1,5 2,33-2,77
IV 0,002 0,031-0,033 0,049-0,055 1,5-1,6 3,15-3,32
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№56 ұңғыма – 0 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,19-0,023 0,043-0,056 1,4-1,6 3,21-3,65
II 0,002 0,037-0,043 0,062-0,081 1,7-2,0 2,62-3,0
III 0,001-0,003 0,038-0,044 0,041-0,07 1,5-2,2 3,05-3,16
IV 0,002-0,003 0,031-0,033 0,059-0,066 1,6-1,9 3,2-3,32
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№56 ұңғыма – 5 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,016-0,020 0,032-0,049 1,4-1,5 3,19-3,25
5.1-кестенің жалғасы
II 0,001 0,027-0,030 0,043-0,051 1,4-1,5 2,81-3,19
III 0,001 0,030-0,039 0,034-0,063 1,4-1,7 2,99-3,44
IV 0,002 0,037-0,044 0,057-0,071 1,6-1,7 2,82-3,51
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
№56 ұңғыма – 10 км
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,019-0,021 0,019-0,023 1,1-1,2 3,02-3,25
II 0,001 0,018-0,022 0,027-0,036 1,1-1,3 2,85-3,19
III 0,001 0,030-0,034 0,028-0,063 1,4-1,7 2,72-3,52
IV 0,002 0,035-0,048 0,037-0,044 1,5 3,18-3,32
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
Сан Дриллинг вахталық селосы
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0,001 0,041-0,048 0,045-0,060 1,4-2,0 2,89-3,0
II 0,001 0,016-0,023 0,043-0,051 1,6-1,7 2,73-2,91
III 0,001-0,003 0,030-0,048 0,050-0,073 1,6-1,8 3,24-3,31
IV 0,002-0,003 0,025-0,033 0,044-0,051 1,5-1,6 2,27-3,12
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
АГЗУ
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0,003 0,064-0,078 0,032-0,041 1,7-2,0 3,56-2,63
II 0,003 0,049-0,062 0,073-0,091 1,8-2,2 3,12-3,62
III 0,001-0,002 0,045-0,048 0,043-0,083 1,0-2,5 3,46-3,96
IV 0,003 0,039-0,042 0,061-0,092 1,6-2,2 1,13-2,58
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 1 км Батыс
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0,002-0,003 0,057-0,061 0,055-0,068 1,6-1,8 2,3-2,33
II 0,002-0,003 0,049-0,057 0,064-0,075 1,7-1,9 2,89-2,56
III 0,002-0,003 0,029-0,036 0,048-0,063 1,6-1,8 3,04-3,25
IV 0,002-0,004 0,030-0,037 0,059-0,066 1,6-1,7 3,00-3,08
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
5.1-кестенің жалғасы
ППН – 5 км Батыс
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0,001 0,036-0,043 0,014-0,044 1,2-1,4 2,21-2,53
II 0,002 0,031-0,041 0,043-0,059 1,2-1,5 2,19-2,35
III 0,002 0,033-0,042 0,048-0,066 1,6-1,9 3,12-3,56
IV 0,002 0,035-0,042 0,055-0,066 1,5-1,6 2,54-3,01
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 10 км Батыс
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,004-0,022 0,020-0,034 0,8-1,4 2,11-2,66
II 0,001 0,023-0,027 0,030-0,035 1,1-1,3 2,16-2,31
III 0,002 0,035-0,039 0,058-0,064 1,7-1,8 3,08-3,18
IV 0,001-0,002 0,031-0,037 0,043-0,046 1,3-1,4 2,09-2,25
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 1 км Оңтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,051-0,053 0,033-0,068 1,1-1,5 2,58-3,32
II 0 0,051-0,064 0,066-0,071 1,6-2,0 2,18-3,54
III 0,002 0,031-0,042 0,049-0,055 1,6-2,0 3,41-3,58
IV 0,001 0,033-0,044 0,062-0,071 1,6-1,9 2,31-3,21
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 5 км Оңтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,023-0,031 0,029-0,033 1,1-1,4 2,08-2,14
II 0 0,035-0,042 0,041-0,061 1,1-1,6 2,23-2,48
III 0,002 0,029-0,044 0,052-0,066 1,6 3,52-3,72
IV 0,001 0,033-0,039 0,047-0,064 1,5-1,7 2,38-2,88
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 10 км Оңтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,010-0,019 0,021-0,025 0,8-0,9 2,08-2,45
II 0 0,018-0,023 0,026-0,037 0,9-1,5 2,21-2,60
5.1-кестенің жалғасы
III 0,001 0,029-0,031 0,038-0,049 1,1-1,5 2,99-3,04
IV 0,001 0,023-0,029 0,032-0,041 0,9-1,5 3,07-3,34
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 1 км Солтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0,001 0,085-0,093 0,070-0,082 1,5-1,8 2,61-2,88
II 0,002 0,038-0,042 0,058-0,064 1,7-1,8 2,83-2,94
III 0,001-0,002 0,025-0,029 0,046-0,058 1,7-1,8 3,09-3,15
IV 0,002 0,033-0,041 0,049-0,063 1,6-1,7 2,38-2,88
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 5 км Солтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0-0,001 0,030-0,047 0,049-0,066 1,0-1,2 2,12-2,32
II 0-0,001 0,029-0,033 0,046-0,050 1,0-1,3 2,32-2,49
III 0,001-0,002 0,029-0,033 0,046-0,050 1,3-1,6 3,19-3,46
IV 0,001 0,025-0,034 0,044-0,055 1,5-1,6 2,38-3,17
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
ППН – 10 км Солтүстік
Жобаланған көрсеткіш H2S SO2 NO2 СО қосым. көмірсутек.
I 0 0,018-0,021 0,026-0,028 0,8-0,9 2,00-2,08
II 0 0,026-0,029 0,027-0,033 1,0-1,4 2,32-2,34
III 0,001 0,026-0,032 0,033-0,082 1,4-2,2 3,18-3,29
IV 0,001 0,025-0,031 0,031-0,044 1,3-1,4 2,21-2,88
Ps. Меркаптандар мен күйе анықталмады
ШРК 0,008 0,05 0,085 5 -
«Казахойл - Ақтөбе» ЖШС нысанында атмосфералық ауаға сынама жүргізу
Су ресурстарын қорғау
Жер беті және жер асты суларын ластанудан
Әлібекмола кен орнындағы жерасты суларының мониторингі
Ақпаратты алудағы мақсат- жерүсті суларына ұңғыманы капиталды жөндеу мен
Кесте 5.2
Ембі өзеніне жасалған химиялық сынаманың нәтижесі
№ Көрсеткіштің аталуы,
мг/дм3 Ластаушы заттардың концентрациясы, мг/дм3 ШРК, мг/дм3 СанПин №
Кен орнынан жоғарыда Кен орнынан төменде
1 рН 6.7 6.9 6,5-8,5
2 Хлоридтер, Cl- 337 337 350
3 Сульфаттар, SO42- 380 372 500
4 Азот аммонийы, NH4+ 0,1 0,1 2
5 Нитраттар, NO3- 0,5 0,3 45
6 Нитриттер, NO2- 0,330 0,262 3,3
7 Мұнайөнімдері 0,032 0,029 0,3
8 Фенол, C6H5OH Төменгі шектер анықталған Төменгі
Кесте 5.3
Әлібекмола кен орнындағы 53,56 ұңғыларынан жер асты суларынан алынған
№ Көрсеткіштер аталуы №53 ұңғыма №56
ұңғыма ШРК, мг/дм3
СанПин
№4630-88
№3.01.070.98 РК ШРК-ның неше есеге өсуі
1 рН 6.4 6.2 6,5-8,5
2 Жалпы қаттылық мг-экв/дм3 27.1 23.6
3 Кальций, Ca2+ 313 263
4 Магний, Mg2+ 140 128
5 Сульфаттар, SO42- 882 635 500 №53 Ұңғы
№ 56 Ұңғы 1,3 есе
6 Свинец, Pb2+ Табу шегінен төмен Табу шегінен төмен
7 Мыс, Cu 2+ 0,1 0,1
8 Азот аммониі, NH4+ 0,3 0,4 2,0
9 Нитраттар / NO3- 0,1 0,1 45
10 Нитриттер / NO2- 0,337 0,321 3,3
11 Мұнай өнімділік 0,062 0,084 0,3
12 Фенол Табу шегінен төмен Табу шегінен төмен
13 Құрғақ қалдық 2682 2160 1000 №53 Ұңғы 2,7
№ 56 Ұңғы
Әлібекмола кен орындағы жерасты суларының мониторингі- ұңғыманы
Жер қойнауын қорғау
Әлібекмола мұнай кен орнының жобасы кен орынды өндірістік игеру
Негізгі шарттар :Уақыттан бұрын сулануға, қабаттың дегазациясына, өнімді
ҚР ның табиғатты қорғау заңдарына сәйкес су мен
Жайғастыру объектілерінде жобалау кезінде технологиялық жобада қарастырылуы тиіс.
Лақтыру желілерінде атқылау болған кезде ұңғымаларды автоматикалық өшірілуі.
Мұнайгазды жинау желісінде болат гидрофициленген ысырмаларды орналастыру
Санитарлы- қорғау аймақтарын құру және мұнай апаты кезінде пунктерді
Топырақ сынамасының химиялық анализiнiң қортындылары көрсеткендей анықталған компоненттердiң құрамы:
Топырақтың жоғарғы горизонттарынан төменге дейiн бастауыш заттардың құрамының төмендеу
Радиациялық қауiпсiздiк мониторингiсi
Барлық табиғи органикалық қосылыстар, оның iшiнде конденсат және газ,
Осы қосылыста конденсат және уақыт өтiсiмен пайда болатын түпкi
Кесте 5.4
Әлібекмола кен орнындағы нысандардың радиоактивтілігінің өлшеуінің қортындысы
Өлшеу нүктесі γ-сәулелену шамасы, мР/ч.
1. №28 Ұңғы 12
2. № 55 Ұңғы 10
3. № 51 Ұңғы 10
4. ППН 11
5. АГЗУ 10
6. Өндірістің қатты қалдықтарының полигоны 12
7. №22 Ұңғы 11
Кесте 5.5
« Казахойл Актобе » ЖШС нысанына 2007 жыл
Қалдықтардың аталуы Түзілуі, т Қолданылуы, жою, т Орналасуы, т
Маман-дандырылған кәсіпорындарда,т Жекекменшік кәсіпорындарда,т Көму,т өндірістік аудан
Барлық қалдықтар: 79545,547 35016,625 - 44528,922 -
Өндірістік қалдықтар
35016,625 - 44354,922 -
Қолданыстағы қалдықтар
- - 174,000 -
Қауіптіліктің 1 тобы 0,618 0,618 - - -
1.Сынап құрайтын лампалар мен өңделген сынаптар 0,618 0,618
Қауіптіліктің 2 тобы 1,900 1,900 - - -
1. Қышқылдық электролитпен өңделген аккумуляторлар 1,400 1,400 0,000 0,000
2. Газды кондансат 0,500 0,500 0,000 0,000 0,000
Қауіптіліктің 3 тобы 79071,937 34900,122 - 44171,815 -
1. Өңделген индустриалды май 8,000 8,000 0,000 0,000 0,000
2. Өңделген қоймалжың май 36,500 36,500 0,000 0,000
3. Өңделген компрессорлы май 22,000 22,000 0,000 0,000 0,000
4. Өңделген трансформаторлық май 7,000 7,000 0,000 0,000 0,000
5. Мұнайөнімдері(өңделген пластикалық мұнайөнімдері) 0,072 0,072 0,000 0,000 0,000
6. Мұнайшламдары 4,950 4,950 0,000 0,000 0,000
7. Майлы ветошь 2,095 0,000 0,000 2,095 0,000
8. Өңделген мұнай сүзгілері 0,300 0,300 0,000 0,000 0,000
9. Қатты химикаттардың қалдықтары 1,000 0,000 0,000 1,000
10.Бұрғылау ағызынды сулары 34185,50 34185,50 0,000 0,000 0,000
11. Бұрғылау шламдары 12398,76 0,000 0,000 12398,76 0,000
12. Өңделген бұрғылау ерітінділері 31769,96 0,000 0,000 31769,96 0,000
5.5-кестенің жалғасы
13. Мұнайөнімдерімен ластанған топырақ 635,800 635,800 0,000 0,000 0,000
Қауіптіліктің 4 тобы 297,092 113,84 - 183,252 -
1. Металсынықтары (қара металл сынықтары) 100,000 100,000 0,000 0,000
2. Пісіру шлактары, электродтардың күйіктері 0,215 0,215 0,000 0,000
3. Химреагенттердің ыдысы 5,375 5,375 0,000 0,000 0,000
4.Майлардың ыдысы (металлдық бөшкелер, көлемі 200 л). 8,250 8,250
5. Өңделген ауалық сүзгілер 3,500 0,000 0,000 3,500 0,000
6. Жылуизоляцияның қалдықтары 7,000 0,000 0,000 7,000 0,000
7. Аминдік шлам 2,000 0,000 0,000 2,000
8. Өңделген газдық пен силикатгельды сүзгілер (абсорбентті газдар) 4,000
9. Резина калдықтары 1,250 0,000 0,000 1,250 0,000
10. Шаруашылық тұрмыстық ағызынды мулардың қалдықтары 31,245 0,000 0,000
11. Сыйымдылықты қондырғылардың тазартудағы шламдар (сілтітүзуші шлам) 0,100 0,000
12. Офистік техникалардың қалдықтары 0,153 0,000 0,000 0,153 0,000
13. Құрылыстық қалдықтар 120,000 0,000 0,000 120,000 0,000
13.Ағаш қалдықтар 14,004 0,000 0,000 14,004 0,000
Қауіптіліктің 5 тобы 174,000 - - 174,000 -
1.Қатты тұрмыстық қалдықтар,соның ішінде тамақ.Пластикалық және қағаз қалдықтары. 174,000
Кесте 5.6
Әлібекмола кен орнының мұнай ағынының құрамы
Қоспа ШРК Массалық концентрациясы,% Сn
Көмірсутектер, С1-С5 0,05 0,8877
Күкірт диоксиді SO2 0,05 0,0029
Азот оксиді NO2 0,085 0,0019
Мұнайгазсепаратор
Технологиялық қондырғы маркасы: «V-103»
Кесте 5.7
Жабдықтың сипаттамасы
Мұнайгаз сепараторы
Аппарат атауы
МГС6-1400,
Өлшемдері(биіктігі, диаметрі) мм 650×1400
Аппарат көлемі м³ 150
Жұмыстық қысым МПа 6
Есептік қысым МПа 8,0
Жұмыстық температура °С 30
Есептік температура °С 60
Газ бойынша өнімділік мың.м³/тәул. 150
Мұнай бойынша өнімділік т/тәул. 2000
Аппарат массасы кг 1150
Саны дана 1
Қозғалмайтын аппарат арқылы мұнайдың ағындысын анықтаймыз. Ол фланец, люк
l
Yну = ( Yнуj = ( ( gнуj* nj
J=1
Yнуj – қондырғы бойынша қозғалмайтын қосылыстар арқылы j-к
I – қондырғы бойынша бейорганикалық тастандылардағы зиянды компоненттердің жалпы
m – қондырғы бойынша бейорганикалық тастандыларды құрайтын ағын түрінің
gнуj – бір фланецті тығындаушы арқылы і-түріндегі ағын шығымының
nj – i – түріндегі ағындағы қозғалмайтын
xнуj– саңылаусыздыққа тексерілген і-түріндегі ағындағы тығындаушы үлесі;
cji – бірлік үлестегі і- типті ағындағы j-типті зиянды
Тығынды – реттеуші арматурадағы (барлық тығынды- реттеуші арматура құбырға
Yну с1-с5 = 0,08*36*0,020*0,8877 = 0,0511 мг/с
Yну so2 = 0,08*36*0,020*0,0029 = 0,00016 мг/с
Фланецті тығындаушы қосылыстағы тастандылар есебі:
Yну с1-с5 = 1,83*72*0,070*0,8877 = 8,187 мг/с
Yну so2 = 1,83*72*0,070*0,0029 = 0,0267мг/с
Пайдаланушы ұңғымадағы зиянды заттардың жалпы тастандысы құрайды:
Yну с1-с5 = 0,0511 мг/с + 8,187 мг/с =
Yну so2= 0,00016 мг/с + 0,0267 мг/с = 0,02686
Кесте 5.8
2007 жылғы Әлібекмола кен орнындағы пайдалану ұңғымасындағы қозғалмайтын бөлшектерінің
Аталуы
β, (gнуj) n, (nj) η,( xнуj)
Тығынды-реттеуші арматура 0,08
36 0,020
Фланцті тығындаушы 1,83 72 0,070
Пайдалану ұңғыма
8
ҚОРЫТЫНДЫ
Елімізде болашағы көп, карқынды дамып келе жатқан жетекші өндіріс
Кен орнында ұңғы өнімдерін жинау және дайындау кезінде тауарлы
Осы кен орында қолданып жүрген 3-фазалық сепаратормен қатар мұнай-газ
Экономикалық көрсеткіштерді талдай отырып, мынандай қорытындыға келуге болады: мұнай,
Әлібекмола кен орында мұнайды өндіру, жинау, дайындау кезінде біртұтас
Тақырыпты қорытындылай келе, қазіргі уақытта мұнай және газды өндіру
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Джиембаева К. И, Насибуллин Б.М. Кен орындарда ұңғы
2. Щуров В. И. Технология и техника добычи нефти.
3. Әлібекмола газоконденсатты кен орнын игерудің технологиялық сұлбасы. ОАО
4. Қ.Р. Ақтөбе облысындағы Әлібекмола кен орны
5. ТОО «Казахойл Актөбе » үшін №55/01-863 контрактісі бойынша
6. ОСТ 39-195-86 мұнай. Мұнайды сумен ығыстыру коэффициентін анықтау
7. Әлібекмола кен орындағы ұңғымаларды механикалық әдіспен қанатты жұмыстары
8. Ұңғымаларды игеру жайындағы технологиялық регламент.
9. Проект нормативов обращения с отходами (ПНОО) для объектов
10. Паспорт отхода на «Буровой шлам», ПТ
11. Энциклопедия «Актобе», под редакцией М.К. Тажибаева, Типография ТОО
12. РНД. Методические указания по определению уровня загрязнения компонентов
13. Правила хранения, обезвреживания и утилизации техногенных отходов нефтедобывающей
14. Проект по совершенствованию управления природными ресурсами в Центральной
15. РНД 03.1.0.3.01-96, Порядок нормирования объемов образования и размещения
16. Г.Е. Панов, Охрана ОС на предприятиях нефтяной и
17. Кесельман Г.С., Махмутбеков Э.А. Защита окружающей среды при
18. Оценка воздействия на окружающую среду (ОВОС) при комплексном
19. Суляева Н.Г., Попова Т.М. Экологическая оценка природоохранной деятельности.
20. РД 0147098-005-88. Правила охраны окружающей среды при
21. Булатов А.И., Макаренко П.П., Шеметов Ю.В. Охрана
22. Экологический кодекс РК, утвержденный приказом президента РК
8





Ұқсас жұмыстар

---

МҰНАЙ ҚҰБЫРЫ

---

«Маңғыстаумұнайгаз» АҚ

---

Мұнай тасымалы

---

Мұнай мен газ Қазақстанның басты шикізат байлығы

---

Магистральді мұнай құбырының желілік бөлігі

---

Қазақстан мұнайын тасымалдау келешегі

---

Мұнай өткізгіш құбырлар

---

ҚАЗТРАНСОЙЛ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ БАСҚАРУ

---

Магистралды мұнай құбырының гидравликалық есебі

---

Мұнай өңдейтін кәсіпорындар дамуының ерекшеліктері

---