Жергілікті бюджет
Тақырыбы: Маңғыстау облысының мысалында салық салудың және оның бөлу
Мазмұны
Кіріспе ………………………………………………………………..........................5
I Бөлім. ҚР Салық салу
1.1. Салықтың экономикалық маңызы мен қызметі……………............................9
1.2. Салық түрлері және олардың жіктелу формасы …………...........................14
1.3. Қазақстан Республикасының салық салу жүйесінің қалыптасуы және дамуы..........................................................................................................................21
II Бөлім. Салық салудың және оның бөлу жүйесін талдау
(«Маңғыстау облысы» мысалында)
2.1 Маңғыстау облысының салық жүйесінің жағдайы және облыстың
2.2. Маңғыстау облысының салықтық төлемдер құрлымын талдау және
2.3 Маңғыстау облысының салық қызметі және оның даму
2.4 Маңғыстау облысының салық қызметінің даму
III Бөлім. Салықтық төлемдердің төлену жүйесін жетілдіру жолдары
3.1. ҚР салық салу жүйесін жетілдіру жағдайлары …….......................................63
3.2 Жергілікті бюджет тапшылығын жою (Маңғыстау облысы).........................65
Қорытынды...............................................................................................................74
Пайдаланған әдебиеттер...........................................................................................77
Қосымшалар
Кіріспе
Әлеуметтік-экономикалық дамудың басым міндеттерін шешу мақсатында салық-бюджет саясатының тетіктерін
1. Салық-бюджет жүйесінің орнықтылығын қамтамасыз ету, фискалдық тәртіпті арттыру,
2. Экономикаға салық жүктемесін оңтайландыруға, салықтық рәсімдерді оңайлатуға және
3. Бюджет қаражатының мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық саясаттың негізгі міндеттерін шешуге
Фискалды саясатты шешу жолдары:
- Салық-бюджет жүйесінің макроэкономикалық тұрақтылығын және орнықтылығын қолдау үшін
- орта мерзімді кезеңде экономика өсімінің номиналды қарқынынан аспайтын
- бюджеттің мұнайға қатысты емес тапшылығын бірте-бірте төмендету;
- Ұлттық қордың активтерін басқарудың тиімділігін арттыруға бағытталған қаражатын
- мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыз бен борышты,
Жергілікті бюджеттер жергілікті қаржының құрылымдық
Өзінің құрылымы бойынша жергілікті қаржылар жергілікті басқару органдарының билігінде
Жергілікті қаржы жағдайы әртүрлі факторларға байланысты. Оларға келесілер
елдің жалпы экономикалық жағдайы;
сәйкес территорияның экономикалық потенциалы;
жергілікті басқару және үкімет органдарының міндеттері мен құқықтарын реттейтін
жергілікті басқару және үкімет органдарының өздеріне берілген биліктерін жүзеге
Қазіргі уақытта үкіметтің жергілікті органдары жоғарғы деңгейде
аймақтардың кешенді дамуын, ведомоствадан тыс территориялардағы өндірістік және
етуге бағытталған. Аймақтың экономикалық және әлеуметтік дамуындағы олардың координациялық
Салық салудың қолданыстағы жүйесін талдау мен бағалау және әлемдік
- орта мерзімді кезеңде салық ауыртпалығын заңды тұлғалардың кірістерінен
- кедендік және салық әкімшілігін жүргізу;
- салық және кедендік рәсімдерді одан әрі оңайлату және
- 2008 жылдан бастап экономиканың шикізаттық емес секторында шағын
Мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық саясаттың негізгі бағыттарын тиімді шешуге арналған бюджет
- стратегиялық, орта мерзімді және бюджеттік жоспарлаудың мақсаттары мен
- бюджетті жоспарлау және атқару процесін бюджеттік шығыстардың тиімділігі
- бюджетті қалыптастыру мен атқару процесінің ашықтығын қамтамасыз ету;
- бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне бюджеттік тәртіпті сақтау бойынша қойылатын
- бюджет ақшасын (қолма-қол ақшаны) басқарудың сапасын арттыру.
Салық-бюджет саясаты тетіктерінің, бюджет шығыстарының тиімділігін арттыру, мемлекеттің қаржылық
Бюджет - қандай құрылымның да іргетасы, әрі халық дәулетінің
Мемлекеттік бюджет түсімдерінің ең басты көзі - салықтыр болып
Егеменді еліміздегі салық саясаты жөнінде әртұрлі пікірлер бар. Бұл
Қазақстан экономикасына нарықтық қатынастарды енгізу нарықта туындап жатқан меншіктің
Мемлекет салық саясатын - салықтар саласындағы іс-шаралар жүйесін әзірленген
Кез келген қоғамдық-экономикалық формациядағы қоғамның дамуы қоғамдық мүдделерді қамтамасыз
- тұрғындарды әлеуметтік қамсыздандыру;
- елдің қорганыс қабілеттілігін қамтамасыз ету;
- ірі масштабтағы ғылыми зерттеулерді жүргізу;
- мемлекеттік резервтерді құру;
- 2030 стратегиясында қаланған
қамтамасыз ету. Нарық қатынастары түзілуі жағдайындағы салық саясатының негізгі
Қазақстанның салық жүйесі кәсіпкерліктің дамуына айтарлықтай оң өсер беретіндей
Салық жүйесі тұрақты болуы қажет. Салық заңдылықтарына әрдайым енгізілетін
Дипломдық жұмыстың мақсаты – Маңғыстау облысында салықтық реттеудің
I Бөлім. ҚР Салық салық
1.1. Салықтың экономикалық маңызы мен қызметі
Салықтар дегеніміз жергілікті облыстық бюджетке заңды және жеке тұлғалардан
Салықтар - шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тулғалардың мемлекетпен екі
Салықтардың экономикалық мәні мынада:
- біріншіден, салықтар шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табыс-ының
- екіншіден, шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халық табысының белгілі
Салықтар маңғыстау облысының құрылуымен бірге пайда болады және маңғыстау
Салықтар - мемлекет қаржысының тұрақты қайнар көзі.
Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік
Осы салық салуға байланысты әр дәуірлерде мемлекет қайраткерлері, экономистер,философтар,ойшылдар
«Салық» ұғымы әр түрлі экономикалық әдебиеттерде әр түрлі қарастырыла-ды.
Салықтардың мәнін толық түсіну үшін олардың экономикалық маңызын түсіну
Салықтардың мынадай негізгі қызметтері (функциялары бар):
-фискалдық;
- реттеушілік;
-бақылыушылық,
Салықтардың бірінші қызметі – фискалдық немесе бюджеттік қызмет.
Бұл қызмет арқылы жергілікті бюджеттің кіріс бөлімі құрылып,салықтар-
Қазіргі кезде еліміздің бюджетінің кіріс көзінің 90 пайызы
Салықтардың екінші маңызды қызметі ол, реттеушілік қызметі.
Реттеушілік қызметі салық механизмі арқылы іске асырылады. Оның ішіндегі
Салық мөлшерін көбейту мақсатында салық ставкаларын шектен тыс жоғары
Салық механизмін, оның ішінде салық ставкасының деңгейін зерттеген ғалымдардың
егер төленетін салық мөлшері салық төлеуші табысының 50 %
егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 45-50 пайызы аралығында
егер салық мөлшері, салық төлеуші табысының 35-40 пайыз мөлшері
Шаруашылық субъектілер мен халықтар табысының бір бөлігін маңғыстау облысының
Бұл қызметтің іс- әрекетінің көлемін жалпы ішкі өнімдегі салықтардың
Кесте 1.1
Қазақстан Республикасы Жергілікті бюджетіндегі салықтардың жалпы ішкі өнімдегі
Атауы 2005ж 2006ж 2006ж 2008ж. 2008ж
Барлық түсімдер 17,1 16,7 17,5 19,5 22,6
Оның ішінде, салықтық түсімдер 12,6
12,2
12,4
16,4 20,2
Нарықтық экономиканың қалыптасу кезінде салық салу саясатының негізгі бағыты-
Облыстық бюджетке салықтық түсімдердің төлену жағдайы соңғы үш
Кесте 1.2
Салықтық міндеттемелердің орындалу есебін талдау жағдайы
(Маңғыстау облысы)
№ Салықтың
түрлері 2006 2008 Өсу еңгейі (+,-) 2008 Өсу деңгейі
1 Корпоратік табыс салығы
150000,00
270000.0
+1.8
-
-
2 Жеке табыс
салығы
360000,00
5228582.3
+1.5
7831.0
+1.5
3 Әлеуметтік салық 320000.00 7398782.3 +2.3 9504.8 +1.3
4 Қосылған құн салығы 265000.00 8179087.0 +3.1 15573.3 +1.9
5
Мүлік салығы
15000.00
1974587.0
+1.3
211.2
+1.1
6 Жер салығы 25821.4 254121.4 - - -
7 Транспорт салығы 458350.0 8947211.1 -0.6 69.7 -0.3
8 Жер учаскелерін қолдану төлемі
889568.5
2365868.5
-
868.5
-
Барлығы
+2.1 34058.5 +1.4
Салықтардың келесі негізгі қызметі ол бақылаушылық қызметі, яғни салықтық
Салықтардың бақылаушылық қызметі арқылы салық механизмінің қызмет етуінің тиімділігі
Салық салудың әдістері мен жолдары, салық салудың негізгі қағидалары,
Қандай да бір механизмінің құрамында бірнеше тетіктер мен элементтер
Салық салу элементтері мыналар:
субъект;
объект;
салық көзі;
салық ставкасы;
салық өлшем бірлігі;
салық оклады;
салық жеңілдіктері;
салық төлеу мерзімі мен тәртібі;
салық төлеушірің және салық қызметі органдарының құқықтары мен міндеттері;
салық төлеуін бақылау;
салықтық жазалау шаралары;
Осы элементтерге жеке жеке тоқталатын болсақ:
Салық төлеуші (субъект)-салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті
Сызба 1.1. Заңды тұлғаларды салық төлеуші ретінде жіктеу
Қазақстанда салық төлеушілер:
резидент және резидент емес заңды тұлғалар:
Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтары және азамттығы жоқ адамдар
Салық объектісі -заң жүзінде негізделген салық салуға негіз
Салық көзі - салық салынатын табыс.Салық салынатын табыс жылдық
Салық ставкасы- бір өлшем бірлігінен алынатын салық мөлшері. Ставкалар
Пайыздық салық ставкасы прогрессивтік,регриссивтік және пропорционалдық (тұрақты) болып бөлінеді.
Прогрессивтік ставкалар салық салынатын табыстың өсуіне сәйкес өсіп отырады.
Пропорционалды ставкалар керісінше,салық салынатын табыстың мөлшеріне байланыссыз тұрақты пайызбен
Регриссивті салық ставкасы-салық салынатын табыс мөлшерінің өсуіне қарай салық
Тұрақты салық ставкасы салық объектісінің көлемінен тәуелсіз біріңғай сома
Салық өлшем бірлігі - есептеу үшін берілген
Салық оклады - салық төлеушінің белгілі бір объектісінен
Салық жеңілдіктері – заңға сәйкес салық төлеушіні біртіндеп немесе
Салық төлеуші шегерімдерді жылдық жиынтық табыс алумен байланысты шығыстарды
Салықты төлеу мерзімі – салықтар мен басқа да
Салық төлеу тәртібі белгіленген мерзімде салықты төлеген кезде
Салық төлеушілердің құқығы:
- қолданылып журген салық және бюджетке төленетін басқа да
салық қатынастары мәселелері бойынша өз мүдделерін қорғау және оны
салық бақылау нәтижелерін алу;
салық бақылау нәтижелері бойынша салық және бюджетке төленетін басқа
жеке шотынан салық міндеттемелерінің орындалуы бойынша бюджетпен есеп айырысудың
Салық Кодексінде және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерінде
салық құпияасының сақталуын талап ету;
салық салуға қатысы жоқ ақпарат пен құжаттарды табыс етпеу;
Салық төлеушінің міндеттері:
салық міндеттемелерін дер кезінде және толық көлемде орындау;
салық қызметі органдарының анықталған салық заңдарын бұзушылықтарды жою туралы
нұсқама негізінде салық қызметі органдары лауазымды адамдарының салық салу
салық есептілігі мен құжаттарды заңға сәйкес тәртіппен табыс ету;
сауда операцияларын жасаған немесе қызметтер көрсеткен кезде тұтынушылармен ақшалай
Салықты төлеуді бақылау – салық заңдарының орындалуын, мемлекетке түсетін
1.2. Салық түрлері және олардың жіктелу формасы
Салық жүйесін мемлекет пен заңды және жеке тұлғалар арасындағы
Салық жүйесі мемлекет қаржы көздерін жасаудың ең негізгі құралы
1 кезең (1992-1995 жж.) – жаңа салық жүйесі базасының,
2 кезең (1996-1998 жж.) – нарықтық экономика талаптарына сай
3 кезең (1998-2000 жж.) – барлық қағидалардың ескерілуі
4 кезең (2001-2002 жж.) – Жаңа Салық Кодексі
Қазақстан Республикасының 1991 жылдың 25 желтоқсанында қабылданған Қазақстан Республикасындағы
Осы заң бойынша алғаш рет Қазақстан Республикасында 42 салық
Сызба 1.2 Салықтардың жалпы жіктелуі
Бұл салықтардың негізін табыс салығы, пайдаға салынатын салық, қосылған
Алғашқы салық жүйесінің көптеген кемшіліктері де болды.Атап айтқан
Аталмыш концепцияны іске асырудағы негізгі кезең болып Қазақстан Республикасы
1999 жылы салық жүйесі 5 рет күрделі өзгерістерге ұшырады.
4 – ші кезеңде, яғни 2001 жылдың 12 маусымында
Сызба 1.3 Салықтардың жіктелу түрлері
Салық Кодексі 2002 жылдың 1-ші қаңтарында Қазақстан Республикасында мынадай
корпарациялық табыс салығы;
жеке табыс салығы;
акциздер;
жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен арнайы төлемдері;
әлеуметтік салық;
жер салығы;
көлік құралдары салығы;
мүлік салығы;
Алымдар:
заңды тұлғалрды Мемлекеттік тіркегені үшін алым;
жеке кәсіпкерлерді Мемлекеттік тіркегені үшін алым;
жылжымайтын мүлікке құқықтарды және олармен жасалған мәмілелерді Мемлекеттік тіркегені
радиоэлектрондық құралдары және жиілігі жоғары құрылғыларды Мемлекеттік тіркегені үшін
механикалық көлік құралдары мен тіркемелерді Мемлекеттік тіркегені үшін
теңіз, өзен кемелері мен шағын көлемді кемелерді Мемлекеттік тіркегені
азаматтық әуе кемелерін Мемлекеттік тіркегені үшін алым;
дәрі-дәрмек құралдарын Мемлекеттік тіркегені үшін алым;
автокөлік құралдарының Қазақстан Республикасының аумағы арқылы жүру алымы;
аукциондардан алынатын алым;
елтаңбалық алым; ластағаны үшін төлемақы;
жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшін төлемақы;
орманды пайдаланғаны үшін төлемақы;
ерекше қорғалатын табиғи аймақтарды пайдаланғаны үшін төлемақы;
радиожілік спектрін пайдаланғаны үшін төлемақы,
кеме жүретін су жолдарын пайдаланғаны үшін төлемақы;
сыртқы (көрнекті) жарнаманы орналастырғаны үшін төлемақы;
Мемлекеттік баж
Мемлекеттік баж
Кеден төлемдері:
кеден бажы;
кеден алымдары;
төлемақы;
алымдар.
Қазақстан Республикасы салық жүйесін басқару Қазақстан Республикасы Конституциясы бойынша
Салық қызметі органы Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Салық комитетінен
Қаржы Министрлігінің салық комитеті салықтар мен бюджетке төленетін басқа
Салық органдарының бірінші басшыларын қызметке уәкілетті Мемлекеттік органның бірінші
Салық қызметі органдарының мынадай құқықтары бар:
салық Кодексіне сәйкес кесімдік-құқықтық актілерді жасау және бекіту;
өз өкілеттігі ауқымында салық міндеттемелерінің туындауы, атқарылуы және тоқтатылуына
салықтық бақылауды жүргізу;
Қазақстан Республикасы заңнамасында бекітілген талаптарды сабақтай отырып салық төлеушінің
салық төлеушіден есептелген және төленен салық және бюджетке төленетін
салықты тексеру барысында салық заңдылықтарын бұзушыларды растайтын құжаттарды тәркілеу;
Қазақстан Республикасы Үкіметі бекіткен тізбе бойынша салық төлеушіден электрондық
банктерден және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардан
Салық қызметі органдарының міндеттері:
салық төлеушінің құқықтарын сақтау;
мемлекет мүддесін қорғау;
салық төлеушілердің салық міндеттемелерін дұрыс орындауын және жинақтаушы зейнетақы
салық төлеушілердің, салық салу объектілерінің және төленетін басқа да
салық тексерулерін нұсқама бойынша жүргізу;
салық құпиясын сақтау;
салық заңнамасын бұзған салық төлеушілерге әкімшілік шараларын қолдану;
мемлекет меншігіне айналған мүліктерді есепке алу, сақтау, бағалау,өткізу және
Салық салу ісін ұйымдастыруда және іске асрыуда негізгі жұмысты
Аудан бойынша салық комитеті мынадай бөлімдерден құралған:
салық төлеушілермен жұмыс істеу бөлімі;
салық аудиті бөлімі;
еріксіз өндіру бөлімі;
құқықтық қамтамасыз ету бөлімі;
ұйымдастыру-бақылау бөлімі;
ақпаратпен қамтамасыз ету және есеп бөлімі .
Енді әрбір бөлімнің негізгі қызметтерін қысқаша көрсетсек, ол төмендегідей:
Салық төлеушілермен жұмыс істеу бөлімінің негізгі қызметі:
Сызба 1.4. Салық төлеушілермен байланыстың жіктелуі
Салық аудит бөлімінің негізгі қызметі:
- құжаттық тексерулер жүргізу;
- кәсіпорындардың жабылуына байланысты тексеру жүргізу;
- салық комитетіне түскен арыздарды, өтініштерді тексеру;
- хронометраждық зерттеу жүргізу арқылы патент құнының дұрыстығын тексеру
Салықтарды еріксіз өндіру бөлімінің негізгі қызметі;
- Салық төлеушілердің бюджетке төленбеген қарыздарын анықтау, талдау;
- салық төлеушінің есеп шотынан салықты өніріп алу туралы
- салықтан қарызы бар салық төлеушілердің банктегі шоттарын тексеру;
- аукцион ұйымдастырып тәркіленген мүлікті сатып, бюджетке салықты түсіру;
- жекелеген салық төлеушілерде фискалдық жады бар бақылау-касса аппараттардың
Құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің негізгі қызметі:
салық комитетін Заңдармен, нұсқаулармен, өзге де заңнамалық кесімдермен қамтамасыз
соттарда құқық қорғауоргандарында салық комитетінің мүддесін қорғау, т.б.
Ұйымдастыру-бақылау қызметінің бөлімінің негізгі қызметі:
Салық комитетінің іс жолдарын жасау және оны іске асыру;
- 2-Н есебін жинақтап, жасау;
жоғарғы органдарға мәліметтер беру;
мәліметтер алмасу, т.б.
Ақпаратпен қамтамасыз ету және есеп бөлімінің негізгі қызметі:
бюджетке түскен салықтардың есебін жүргізу;
салық төлеушілердің жеке шотынын ашу және жүргізу;
- 1-Н есебін жинақтап жасау;
болжама мәліметтердің орындалу есебін тұрақты жүргізу, т.б.
Салық механизмінің қызметі белгілі қағидаларға сүйеніп іске асырылады. Қазақстан
міндеттілік қағидасы бойынша салық төлеуші салықтық міндетін толық және
нақтылық қағидасы бойынша Қазақстан Республикасындағы бюджетке төленетін төлемдер мен
әділеттілік қағидасы бойынша Қазақстан Республикасындасалық салу жалпыға бірдей және
біртұтастылық қағидасы бойырша Қазақстан Республикасы аумағында жалпыға бірдей салық
жариялылық қағидасы бойынша салықты реттеуші нормативтік құқықтық кесімдер ресми
1.3 Қазақстан Республикасының салық салу жүйесінің қалыптасуы және дамуы
Салық ісін тиімді ұйымдастыру мақсатында салықтарды белгілі топтарға бөліп
Салықтарды мынадай ерекшелік белгілері бойынша жіктейміз:
Сызба 1.5. Салықтардың белгілері бойынша сыныптамасы.
Тікелей салықтар тікелей табысқа немесе мүлікке салынады.
Тікелей салықтарға Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай мынадай
Корпарациялық табыс салығы;
Жеке табыс салығы;
Жер салығы;
Көлік құралдарына салынатын салық және т.б.
Жанама салықтарды тұтынушы төлейді. Тауар немесе қызмет бағасына алдын
қосылған құнға салынатын салық;
акциздер;
Бюджетке түскен соң қолданылатын белгісіне қарай салықтар жалпы және
Жалпы салықтар бюджетке түскен соң, жалпы мақсатта жұмсалады.Оған корарациялық
Арнайы салықтар бюджетке түскен соң, алдын ала белгіленген нақты
Салық салу органына байланысты салықтар жалпы Мемлекеттік және жергілікті
Сонымен қатар салықтық аударымдар мемлекет бюджетін толықтырушы
Сызба 1.6 Республикалық бюджетке төленетін салықтар
Сызба 1.7 Жергілікті бюджетке төленетін салықтар
Табысқа салынатын салықтар салық төлеушінің кез келген салық салынатын
Олардың санатына мына салықтар кіреді: табыс салығы, пайдаға салынатын
Нақтылы салықтар салық төлеушінің салық салынатын объектісінің сыртқы белгісіне
Дербес салықтар салық төлеушінің салық салынатын объектісінен алатын табыс
Салық субъектісі болып Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен Мемлекеттік
Салық салу объектісі ретінде мыналар қарастырылады:
салық салынатын табыс;
төлем көзінен салық салынатын табыс;
Қазақстан Республикасында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын резидет
Салық салынатын табыс дегеніміз жылдық жиынтық табыс пен заңға
Жылдық жиынтық табыс дегеніміз салық жылы ішіндегі салық субъектісінің
Жылық жиынтық табыс пен шегерімдер арасындағы айырма ретінде есептелген
Салық төлеуші салық кезеңінің қортындысы бойынша корпорациялық табыс салығы
Салық төлеушінің салық салынатын табысы 30пайыздық ставка бойынша салық
Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы қызметін жүзеге асыратын резидент
Корпорациялық табыс салығын төлеушілер корпорациялық табыс салығы бойынша декларацияны
Жеке табыс салығы маңғыстау облысының бюджеттің кірістерінің басты көздерінің
Осы табыс салығын төлеуші болып салық жылы ішінде салық
төлем көзінен салық салынатын табыстар;
төлем көзінен салық салынбайтын табыстар;
Қызметкерлердің табысы бойынша жеке табыс салығының сомасы оның салық
а) Қазақстан Республикасының заң актісінде табысты есептеудің тиісті айға
ә) қызметкерлердің асырауындағы отбасының әрбір мүшесіне бір айлық есептік
Бұл жерде отбасы деп бірге тұратын және ортақ шаркашылық
Асырауындағы адам деп салық төлешінің табысы есебінен өмір сүретін
б)жинақтаушы зейнетақы қорына Қазақстан Республикасы заңнамаларында белгіленген мөлшерде төленетін
Жеке табыс салығын есептеу және ұстап қалу уәкілетті Мемлекеттік
Жеке табыс салығы бойынша декларация есепке тіркелген орны бойынша
Салық төлеуші жыл енгізілген аванстық төлемдерді есептей отырып, салық
Әлеуметтік салық еліміздің салық жүйесіне 1999 жылдан бастап енгізілген
Қазақстан Республикасының резиденттері, сондай-ақ тұрақты мекеме арқылы Қазақстанда қызмет
Резидент және тұрақты мекеме арқылы жұмыс жасайтын резидент емес
Қазақстан Республикасының резидентті және тұрақты мекеме арқылы жұмыс жасайтын
а) салық кезеңіндегі жалпы еңбек ақы қорының 51 пайызы
ә) салық жылындағы жұмыскерлердің 51 пайызы мүгедектерден құралса.
Арнаулы салық режимін қолданылатындарды қоспағандажеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар мен
Әлеуметтік салық ай сайын есептеледі және есепті айдан кейінгі
Жер қойнауын пайдаланушы деп Қазақастан Республикасы аумағындағы геологиялық зерттеуді,
Жер қойнауын пайдаланушы үшін белгіленген салық режимі тек қана
Келісім шарттың негізгі түрлеріне қарай жер қойнауын пайдаланушыларға салық
бірінші үлгі бойынша жер қойнауын пайдаланушы салық заңында көзделген
екінші үлгі бойынша жер қойнауын пайдаланушы өнімді бөлу шартына
Екінші үлгімен салық төлейтін төлеші мынадай төлемдерден босатылады:
шикі мұнай мен басқа да пайдалы қазбаларға салынатын акциз;
үстем пайдаға салынатын салық;
жер салығы;
мүлік салығы;
Жер қойнауын пайдаланушыладың арнаулы төлемдері мен салығына мыналар жатады:
бонустар
роялти
үстем пайда салығы
Бонустар жер қойнауын пайдаланушының тіркелген төлемдері болып табылады және
қол қойылатын;
коммерциялық табу бонусы.
Қол қойылатын бонус жер қойнауын пайдаланушының келісім шарт жасалатын
Коммерциялық табу бонусы келісім-шарт аумағы шегінде ашылған, өндіру
- кен орнынан алатын пайдалы қазбалар қорының уәкілетті Мемлекеттік
- алынатын пайдалы қазбалар қорының бекітілген көлемінің құны төлемді
- коммерциялық табу бонусының ставкасы тиісті коммерциялық табу бойынша
Роялти
Жер қойнауын пайдаланушы роялтиді Қазақстан Республикасының аумағында өнірілетін пайдалы
Роялти салынатын объект – пайдалы қазбалардың көлемі немесе нақты
Роялти ставкасы жоба экономикасы негізге алына отырып, келісім-шартта кең
Көмірсутектер бойынша роялти ставкалары өнірілген көлеміне қарай белгіленген пайыз
- келісім-шартта көзделген бүкіл қызмет кезеңінде өндірілген көмірсутегінің жинақталған
- келісім-шарт бойынша қызметтің әрбір жекелеген жылы ішінде жинақталған
Алтынды, күмісті, платинаны, басқа да бағалы металдар мен асыл
Үстеме пайдаға салынатын салық салық кезеңінің аяғында қол жеткен
Жерді иелену және пайдалану үшін төленетін ақы жер салығы
Жер салығын төлеушілер – меншігінде немесе тұрақты пайдалануында жер
Жер салығының мөлшері жер учаскесінің саласына, құнарлығына, орналасу аймағына
Жер салығының салық салу объектісі – жерге иелік ететін
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтағы жерлеріне, орман қоры жерлеріне, су
Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге салынатын жер салығының
Азаматтарға жеке қосалқы шаруашылық жүргізу, бақша өсіру және саяжай
- 0,50 гектарға дейінгі жер алаңы – 0,01 гектар
- 0,50 гектардан жоғары жер алаңы – 0,01 гектар
Мүлікке салынатын салық - бұл салық -
Мүлік салығын төлеушілер болып табылатын тұлғаларға мыналар жатады:
- Қазақстан Республикасының аумағында меншік шаруашылық жүргізу немесе оралымды
- Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығында салық салу объектісі
- меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар.
Меншік иесі салық салу объектілерін сенімгерлік басқаруға немесе жалға
Салық салу объектісі.
Жеке тұлғалар үшін салық салу объектісі – Қазақстан Республиксының
Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшін салық салу объектісі
Мүлік салығының ставкалары:
а) заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшін салық салу
б) төменде көрсетілген заңды тұлғалар үшін салық ставкасы салық
Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер салық кезеңі ішінде мүлік
Көлік құралдарына салынатын тікелей салық және мемлекетпен көлік құралдарының
Көлік құралдарына салынатын салық салу объектісіне қарай тікелей салықтарға
Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай көлік құралдарына салынатын
Бұл салықты төлеушілер болып меншік құқығында салық салу объектілері
Салық салу объектілеріне уәкілетті органда Мемлекеттік тіркелген және есепте
Жүк көтергіш 40 тонна және одан асатын каръерлік
Салық төлеудің белгіленген мерзімі аяқталғанға дейін пайдалану мерзімі алты
Салық төлеушілер салық салу объектілерін, әрбір көлік құралы бойынша
Салық төлеуші заңды тұлғалар салық кезеңі ішінде көлік
Жанама салықтарға қосылған құнға салынатын салық және акциз жатады.
Жанама салықтар немесе тұтынуға салынатын салықтар өнімінің, қызметтің бағасына
Қосылған құнға салынатын салық біздің еліміздің салық жүйесіне 1992
Қосылған құн салығы тауарларды (жұмыстарды, қызмет көрсетулерді) өніру және
Салық төлеушілер Қазақстан Республикасында қосылған құн салығы бойынша
Тауарлар импорты кезінде қосылған құн салығын төлеушілер – Қазақстан
Қосылған құнға салынатын салық салу объектісі:
- салық салынатын айналым;
- салық салынатын импорт.
Қосылған құн салығын төлеушінің тауарларды (жұмыстарды, қызмет көрсетулерді) өткізу
Төленуге тиіс қосылған құн салығының сомасы көзделген ставканы салық
Сонымен қатар кейбір сыртқа шығатын тауарлар бойынша нөлдік пайыз
Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге тиіс қосылған құн
Жасалынған жұмыстар, қызмет көрсетулер үшін төленетін төлем шетел валютасымен
Бюджетке аударылатын қосылған құн салығын салық төлеуші мынадай екі
- бірінші әдіс, айырма әдісі. Бұл әдіс бойынша бюджетке
Мысалы: салық төлеуші тауар өндіру үшін 100 млн.теңгеге шикізат
- екінші әдіс қосылған құн әдісі.
Мысалы: жоғарыда келтірілген мысал бойынша қосылған құн мөлшері 500
Қосылған құнға салынатын салық 16 пайыз ставкамен 80млн.теңге (500млн.тгх16%)/100.
Есептелген қосылған құн салығының сомасы белгіленген қосылған құн салығы
Қосылған құн салығы бойынша салық кезеңі күнтізбелік ай болып
Қосылған құн салығын төлеуші әрбір салық кезеңі үшін қосылған
Жанама салықтардың негізгі түрлерінің бірі – акциздер. Акциздердің сомасы
Қазіргі кезде акциздер нарықтық экономикаға көшкен көптеген елдерде қолданылады.Акцизді
біріншіден, акциздер бюджет кірісін құрайтын көздердің бірі;
екіншіден, акцизделетін тауарлар мен қызметтерді тұтыну мен пайдалануды шектеу.
Акциз салығын төлеуші заңды тұлғалар:
Қазақстан Республикасының аумағында акцизделетін тауарларды өндіретін;
Қазақстан Республикасының кеден аумағына акцизделетін тауарларды импорттайтын;
Қазақстан Респубикасының аумағында авиабензиннен басқа бензин және дизель отындарының
Қазақстан Республикасының аумағында акцизделетін қызмет түрлерімен айналысатын.
Акцизделетін қызмет түрлері:
Ойын бизнесі;
Лотореяны ұйымдастыру мен өткізу.
Салық салу объектісі:
акциз төлеушінің өзі жасап шығарған және (немесе) өндірген
авиабензиннен басқа бензин мен дизель отынын көтерме саудада және
мемлекет меншігіне мұрагерлік жолмен өткен, иесіз қалған, тәркіленген акцизделетін
ойын бизнесі саласындағы қызметті жүзеге асыру;
лоторея ұйымдастыру және өткізу;
акцизделетін тауарлардың акциз алым маркасының бүлінуі, жоғалуы.
Акциз ставкаларын тауар құнына немесе заттай күйіндегі нақты
Нарықтық экономика, оны біртұтас жүйе ретінде алғанда, тұрақты да
Мысал ретінде XVIII ғ. соңы - XIX ғ. бас
Өндірістің техникалық дамып-өсуі - кездейсоқ болған уақиға емес. Оны
XVIII- XIX ғғ. Экономикалық өзгерістер көптеген басқа әлеуметтік-экономикалық процестердің
Осы айтылған экономикалық ақиқаттылықтардың өзара қабысу (нарық-өндірістік революция, нарық-мемлекет)
Өзгеріп кеткен жағдайда мемлекет инфрақұрылымдық сипатты шаралар жүйесін күрт
Сырттан реттеп-түзету шаралар жүйесіне үздіксіз дамшын нарықтық экономиканың жалпы
Экономикалық саясат элементтерінің алғашқы жасалған кезеңін XIX ғасырдың соңынан
Алғашқы экономикалық саясаттың ерекше сипаттық белгісі - оның жеке-жеке
Кең ауқымды да кешенді экономикалык саясат жасап, оны жүргізуге
Бірақ сонда да нарықтық экономиканың өзін-өзі рсттеу мүмкіншілігіне деген
Арнайы әдебиеттерде экономикалық саясаттың кептеген анықтамалары кездеседі. Солардың ішінде
Мемлекеттік реттеудің іс-шаралар жүйесінде сның ертүрлі, мысалы, практикалық және
Ғылыми-экономикалық сананы қалыптастыру – экономикалы саясат теориясының маңызы зор
Экономикалық саясатта жалпы-экономикалық процестерге ықпал жасаушы және нақты шаруашылық
Институтционалдық және салалық анықтау принциптеріке сай аграрлық, өндірістік, сыртқы
Экономикалық саясаттың қалыптасу жағдайын қарастырып болған соң, оны мынандай
Экономикалық саясат әрқашан да екі фактордың: шаруашылық жағдайының тоқтаусыз
Қоғамның дамуымен бірге экономикалық сана мен сенім де өзгереді,
Экономикалық саясат елдің саяси бағытын қайтадан нығайтатын маңызды құрал
Бұрынғы Кеңес әдебиеттерінде экономикалық сясаттың. субъектісі ретінде тек қана
Мемлекет экономикалық саясат субъекгтісі ретінде. Маңғыстау облысының билігі
Қызметтерді бөлісу принципі маңғыстау облысының ұйымдық-саяси типіне байланысты. Соңғысы
Батыстың құқықтық жүйесі жағдайында мемлекетке жақын тағы да бірталай
Осындай институционалдық ұйымдар мемлекет пен жеке сектор арасындағы аралық
Экономикалық саясатта кәсіпкерлер одақтарының ролі, өзінің маңыздылығы бойынша, Мемлекеттік
Мемлекет пен жеке экономикалық одақтардың мүдделеріні келістіру нұсқаларының бірі
Мемлекет жалпы қоғам мүдделерін іскерлік топтас мүдделерімен
Мысал ретіңде үш жақты тарифтік келісім-шарт жасау жүйесін алуға
Экономикалық саясатты жүргізу процесіне тікелей қатысатын Мемлекеттік институттар мен
Сонымен, "экономикалық саясат" ұғымы "Мемлекеттік реттеу" ұғымынан кеңдеу. Экономикалық
II Бөлім. Салық салудың және оның бөлу жүйесін талдау
(«Маңғыстау облысы» мысалында)
2.1 Маңғыстау облысының 2006-2008 жылдар аралығындағы бюджетінің
2006 жыл бойына Маңғыстау облысының барлық деңгейлі бюджетіне 60673,0
Кесте 2.1
2006-2008 жылдардағы Маңғыстау облысының бюджетінің
орындалуын талдау
№ Көрсеткіштер Жылдар Ауытқулар +/- 2008/2006, Бюджет құрылымы Ауытқулар
2006 2008
2006 2008
1 Түсімдер 20575 25134 4559 122,2 100 100
1.1 Табыстар 20526 24627 4101 120 99,8 98 -1,8
Салықтық түсімдер 20118 24271 4153 120,6 97,8 96,6 -1,2
Салықтық емес түсімдер 211 168 -43 79,6 1 0,7
Капиталмен операциядан табыс 196 187 -9 95,4 1 0,7
1.2 Алынған арнайы трансферттер
432 432 -
1,7 1,7
3 Несие қайтарымы 50 76 26 152 0,2 0,3
2 Шығыстар 21886 25134 3248 114,8 100 100
2.1 Шығындар 21801 25067 3266 115 99,6 99,7 0,1
Жалпы түрдегі Мемлекеттік қызметтер 505 587 82 116,2 2,3
Қорғаныс 212 199 -13 93,9 1 0,8 -0,2
Қоғамдық тәртіп пен дисциплина 641 711 70 110,9 2,9
Білім беру
Денсаулық сақтау 2786 2756 -30 98,9 12,7 11 -1,7
Әлеуметтік көмек пен қамсыздандыру 1223 1581 358 129,3 5,6
Кесте 2.1 жалғасы
Тұрғын-үй коммуналдың шаруашылығы 1085 926 -159 85,3 5 3,7
Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңістік 1024 1054 30
Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау
Өнеркәсіп және құрылыс 99 136 37 137,4 0,5 0,5
Транспорт пен байланыс 300 492 192 164 1,4 2
Тағы басқалар 1272 1475 203 116 5,8 5,9 0,1
Арнайы трансферттер 9000 10651 1651 118,3 41,1 42,4 1,3
2.2 Несиелер 85 67 -18 78,8 0,4 0,3 -0,1
3 Бюджет тапшылығы -1311
1311
Кестесінде ақшалай және қатысты түрдегі бюджет статьялары келтірілген. Кестеде
Бюджеттің шығын бөлігі де өскен, бірақ табыспен салыстырғанда -14,8
Алғашқы кезеңде 2006 жылы облыс бюджеті табыстар мен шығыстар
Облыстың жергілікті бюджетіне жоба кезінде 19438,4 млн.теңге түсті. Мұндағы
Төлем көздерінен алынатын табыстардан жеке табыс салығы секілді ірі
105,6%-ды құрайды.
1.01.06. ж. Салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша
Облыстың салық базасының сенімділігі көбіне-көп ірі мұнай-газ өндіретін кәсіпорындардың
Мұнай нарығында қалыптасқан жағымды әлемдік конъюктура мұнай көлемінің өсімін,
Табыс бойынша жоспарды артық орындау мен еркін қалдықтан түскен
Облыс бюджеті шығын бойынша 21886,5 млн.теңге сомасында толықтырылған, нақтыланған
Шығындар көлемінде ағымдық шығындардың орындалуы 9340,3 млн.теңгені құрайды, капиталдық
аяғындағы бюджет бірлігінің еркін қалдығы облыс бойынша барлығы 1360,3
Бұрынғыша бюджет бірліктерін шығындаудың приритетті бағыты болып әлеуметтік сфера
2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап 11.01.05 Қазақстан Республикасының үкіметінің
Облыс бойынша несиелік қарыз жоқ және оны болдырмау үшін
Облыс бюджетінен 98 жалпы білім беретін мектеп қаржыландырылады. Өткен
Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы» Заңының орындалуына сәйкес есептік
Облыс бойынша оқытушылардың тамақпен қамтамасыз етілуіне 58,9 млн. теңге
2006 жылы Қарақия ауданының Жетібай кентіндегі Мәдениет үйі, Маңғыстау
Өткен жылда облыста жұмыссыздық пен кедейлікпен күрес бағдарламасын жүзеге
«Қазақстан Республикасының ауылды дамыту, селолар мен агроөнеркәсіптік кешені туралы»
Жүйедегі заңдылықтарға сәйкес 20009 азаматқа 309,0 млн. теңге көлемінде
Шағын кәсіпкерлікке Мемлекеттік қолдау көрсету бойынша Қазақстан Республикасының Президентінің
Қазақстан Республикасының үкіметінің бағдарламасын орындау мақсатында ауыл шаруашылығына Мемлекеттік
Облыстық қаржы басқармасымен облыстың Мемлекеттік кәсіпорындары мен мекемелерін қамсыздандыру
Жүргізілген жұмыс бойынша нәтиже туралы соңғы ақпарат облыс әкімі
Облыстың жергілікті бюджетіне жоба кезінде 11299,1 млн.теңге түсті. Мұндағы
1.12.08 ж. салық және басқа да міндетті төлемдер бойынша
Облыс бюджеті бірінші жарты жылдықта табыстың 1615,9 млн.теңге, табыстың
Облыстың салық базасының сенімділігі көбіне-көп ірі мұнай-газ өндіретін кәсіорындардың
Табыс бойынша жоспарды артық орындау мен еркін қалдықтан түскен
Облыс бюджеті шығын бойынша 25133,8 млн. теңге сомасында толықтырылған,
Бұрынғыша бюджет бірліктерін шығындаудың приритетті бағыты болып әлеуметтік сфера
2008 жылдың 1 қыркүйегінен бастап 04.11.06. Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы» Заңына сәйкес «Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының «Білім беру туралы» Заңының орындалуына сәйкес есептік
Білім берудің сапасы мен дамытудағы маңызды рөлді жаңа ақпараттық
Өткен жылда облыста жұмыссыздық пен кедейлікпен күрес бағдарламасын жүзеге
2006-2008 жылдары ауыл шаруашылығына Мемлекеттік қолдау механизмін дамыту
Толықтай облыс бойынша қаралған бірліктердің дер кезінде орындалуы бойынша,
2006 жылы облыс бюджет дифицитін иемденді. Бұл кезде шығындар
Егер де бюджет құрылымын қарастыратын болсақ, онда ол толықтай
2.2 Маңғыстау облысының салықтық төлемдер құрлымын талдау және
Елдің мемлекеттік құрылымында территориялық бөлінулердің көп болуы (муниципалиттер, префектурлар,
елдің жалпы экономикалық жағдайы;
сәйкес территорияның экономикалық потенциалы;
жергілікті басқару және үкімет органдарының міндеттері мен
жергілікті басқару және үкімет орындарының өздеріне берілген биліктерін жүзеге
Жергілікті қаржының тұрақтылығының ең басты шарты болып жергілікті органдардың
Жергілікті қаржының негізгі звеносы болып жергілікті бюджет табылады.
Қазақстан Республикасыннда жергілікті бюджеттер (әкімшілік-территориялық бірлік бюджеті) облыстық бюджет,
Жергілікті бюджеттер Қазақстанда Мемлекеттік бюджет бірліктерінің жалпы көлеміндегі табыстың
Жергілікті бюджеттер дегеніміз әкімшілік-территориялық бірліктің ақшалай қоры, ол оларға
Жергілікті бюджеттің табыс бөлігі ҚР «Бюджет жүйесі туралы» Заңына
Жергілікті бюджет табысы келесілерден құралады:
бюджетке міндетті төлемдердің, жинақтардың, салықтардың түсуі;
салықтық емес түсімдер;
капиталмен операциялардан түсімдер;
алынған арнайы трансферттер;
бұрын берілген несиелерді өтеу бойынша түсімдер;
басқа да түсімдер.
Бюджетке міндетті төлемдердің, жинақтардың, салықтардың түсуі келесі түрлерден құралады
Астана қаласының территориясында салық төлеуші ретінде тіркелген тұлғаларға көрсетілген
Спирттің барлық түрлеріне, алкагольді өнімдерге, темекі бұйымдарына т.б. қоспағанда
Салықтың түрлері:
1. Жеке табыс салығы;
2.Әлеуметтік салық;
3.Заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салық;
4.Жер салығы;
5.Бірлік жер салығы;
6.Транспорт бірліктеріне салық;
7.Жеке кәсіпкерлерді тіркеу үшін Мемлекеттік жинақ;
8. Аукциондардан жинақтар;
9.Жергілікті деңгейдегі ақылы Мемлекеттік автомобиль жолдарын жолақы жинағы;
10.ресурстарын пайдалануға төлем;
11.Орманды пайдалануға төлем.
Жергілікті бюджеттің салықтан тыс түсімдерге келесілер жатады:
коммуналды Мемлекеттік кәсіпорындардың табыстары;
коммуналды меншік болып саналатын дивиденттердің акция Мемлекеттік лотореядан
жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын Мемлекеттік мекемелердің көрсететін қызметінен түсімдер;
коммуналды меншік мүлігін арендаға беруден түсімдер;
Мемлекеттік құрылтайшылармен ұйымдастырылатын Мемлекеттік сатып алудан түсетін түсімдер;
табиғатты пайдаланушылардан алынатын түсімдер;
қоршаған ортаны қорғау бойынша заңды бұзушылардан штрафтар;
заңсыз аң аулау мен балық аулаудан тәркіленген қару-жарақты өткізуден
жергілікті Мемлекеттік ұйымдар жинайтын әкімшілік штрафтар мен санкциялар.
Қозғалмайтын мүлікке құқықты Мемлекеттік тіркеуге жинақ;
Механикалық транспорт бірліктерін Мемлекеттік тіркеуге жинақ;
Жергілікті деңгейдегі ерекше қорғалатын табиғи территорияларды пайдалануға төлем;
Тұрғындар пункті мен жергілікті жалпыға ортақ қоғамдық пайдаланудағы автомобиль
Жер участогын пайдалануға төлем;
Қоршаған ортаны ластағаны үшін төлем.
Кесте 2.2
2005-2007 жылдар аралығындағы Қазақстан Республикасының жергілікті бюджетінің табысының
(нақты орындалу) (млн.теңге)
№ Көрсеткіштер Жылдар
2005 2006 2007 2008
1 2 3 4 5 6
1 Түсімдер-барлығы 151624 217575 314896 394099
2 Табыстар-барлығы 111153 185186 269290 340352
3 Салықтық түсімдер, оның ішінде 97569 173701 258312 322360
4 Корпоративті табыс салығы 20683 27380 81764 78366
5 Жеке табыс салығы 25260 34532 49818 68574
6 Әлеуметтік салық - 68038 78864 124284
7 Қосылған құнға салық 11449 8230 11802 9098
8 Акциздер 11840 3877 4099 4258
9 Салықтық емес түсімдер 13118 10749 9892 14234
10 Капиталмен операциядан табыс 465 736 1086 3758
11 Оның ішінде
12 Республикалық меншіктегі объектілерді жекешелендіруден табыс 368 702 992
13 Алынған арнайы трансферттер 40366 31987 43164 48126
14 Несиелерді қайтару 135 401 2441 5622
Жергілікті бюджеттік бағдарлама – сәйкес қаржылық жылға жергілікті
органдарын әлеуметтік қамсыздандыру.
Бюджетаралық қатынас – бұл сәйкес бюджеттерді құру мен орындау
Бюджетаралық қатынас мемлекеттің әкімшілік-территориялық бөлінісіне негізделген көп звенолы бюджеттік
Жоғарыда көрсетілгендей, Қазақстан басқарудың унитарлы формасын иемденетін мемлекеттер қатарына
бюджеттік жүйе звенолары арасындағы билік пен функцияларды шектеу;
Мемлекеттік және жергілікті қызметті, жергілікті бюджетке қаржылық көмекті есептеу
әр бюджеттің құрылуының дербестігі;
бюджеттік жүйенің звенолары арасындағы табыс көздерінің тұрақты негізін беіту;
бюджеттік жүйе деңгейі бойынша шығындарды бекіту және нақты түрде
Бюджеттік тәжірибеді осы позицияларды жүзеге асыру жергілікті басқару органдарын
Айтылып кеткендей, жергілікті органдардың қаржылық базасы болып жергілікті бюджет
Аймақтар дегеніміз белгілі-бір бағыныштылықта тұрған экономикалық кешеннің бір бөлігі.
Аймақтың экономикалық дербестігінің ең маңызды шарттарының бірі аймақтық ресурстарды
Бюджеттік жүйенің звенолары арасындағы табысты дәстүрлі қайта бөлу меншікті
Бюджеттің меншікті табысы – жүйедегі заңға сәйкес бюджеттерге толықтай
Бюджеттің меншікті табысына келесілер қатысты:
сәйкес бюджетке заңды түрде бекітілген салықтық табыстар;
территориялық және Мемлекеттік меншіктегі мүлікті пайдаланудан түскен табысты қоспағандағы
қайтарымсыз аударулар.
Бюджеттік реттеуші табысы – бюджеттік жүйенің әр түрлі деңгейінде
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының бюджет жүйесінің әртүрлі деңгейіндегі табыстар
Бюджеттік реттеу – бұл белгілі бір деңгейдегі бюджет біріліктерін
тәжірибесінде бір деңгейдегі бюджеттің бірліктерін екінші бюджетке бөлудің
Бюджеттік жүйе звеноларының табыс көздерін реттеу процесі белгілі бір
Бюджетаралық қатынастардың құралдарына қаржылық көмек көрсету, өзара есеп айыру,
Жоғарғы бюджеттен төменгі бюджетке берілетін қаржылық көмек дотация, субвенция,
Дотация – бұл ағымдық шығындарды жабу үшін қайтарымсыз негізде
Субвенция – бұл мақсаттық шығындарды жүзеге асыру үшін қайтарымсыз
Отандық бюджет тәжірибесінде субвенциялар бюджеттік жүйе деңгейлерінің қатынасында қолданылады,
Субсидия – бұл мақсаттық шығындарды жүзеге асыру үшін қайтарымсыз
Дотациялар, субвенциялар, субсидиялар жергілікті бюджеттің қаржылық ресурстарын бөлу әдісі
Дегенмен, оларды толықтай жергілікті бюджетті бөлу әдісі ретінде алып
Арнайы трансферттер – жоғары деңгейлі бюджеттен төменге деңгейлі бюджетке
Бюджеттік тәркілеулер – облыстық және Астана мен Алматы қалаларының
Шетелдік қаржылық тәжірибеде бюджеттік реттеудің бюджеттік ссуда, өзара есеп,
Бюджеттік ссуда - басқа бір бюджетке қайтарымды түрде
Өзара есеп айырысу – бюджетаралық қатынастардың күтілмегенмәселелері пайда болған
Бюджеттік компенсациялар – бір деңгейдегі бюджеттен екінші деңгейдегі бюджетке
және берілетін сома.
Бюджеттік несиелер – қайтарымды және ақылы негізде төменгі деңгейлі
Кесте 2.3
2005-2007 жылдар аралығындағы жергілікті бюджеттен бюджеттік тәркіленулер (есептік
№ Көрсеткіштер Жылдар
2005 2006 2007
1 2 3 4 5
Бюджеттік тәркіленулер – барлығы 37258 50251 84155
Оның ішінде облыстық бюджеттен:
Ақтөбе облысы 1646 1830 3626
Атырау облысы 6766 13227 28790
Шығыс-Қазақстан облысы - 1279 2460
Батыс-Қазақстан облысы - - 887
Қарағанды облысы 3939 5820 9856
Қостанай облысы 363 377 -
Маңғыстау облысы 4844 4262 10629
Павлодар облысы 3539 1590 2106
Алматы қаласының бюджетінен 16162 21867 25801
Отандық бюджет жүйесінде бюджетаралық қатынастар өзінің құрылуының бастапқы сатысында
Бюджетаралық трансферттердің тиімді жүйесін құру келесі мезеттерді есепке ала
Экономикалық көзқарас бойынша трансферттерді жалпы-мақсаттық және тар-мақсаттық бағытта (мысалы,
Донор көзқарасы бойынша да, алушы көзқарасы бойынша да ереже
Жалпы-мақсаттық гранттар шығындық қажеттіліктермен қатар фискальды мүмкіндіктерді де есепке
Жалпы-мақсаттық гранттар қалай пайдаланылатынына ешқандай шектеу қоймағаны дұрыс.
Тар-мақсатты трансферттер заңды ережеде келтірілген талаптарға сәйкес болуы керек.
Егер тар-мақсатты трансферттер инфрақұрылымды қаржыландыруға бағытталған болса, донордың берілген
Бюджетаралық трансферттердің тиімділігі мен олардың ақырғы нәтижесіне (жағымжы немесе
2.3 Жергілікті бюджетті реттеу мәселелерін талдау
Жергілікті қаржы рөлі, оның құрамы мен құрылымы толықтай түрде
Жергілікті қаржының тұрақтылығының ең басты шарты болып нақты қаржылық
Аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуын бюджеттік реттеудің екі бағытын ажыратуға болады:
территорияның дамуы үшін қаржылық ресурстарды бөлу;
әкімшілік-территориялық бірлік билігінде қалдырылатын қаржылық ресурстардың көлемін реттеу.
Бірінші бағыт реттеудің келесі әдістерін қамтиды: дотация, субвенция, субсидия,
Дотациялар қайтарымсыз негізде әр түрлі формада бөлінеді: бағадағы айырмашылықты
Субвенциялар ұсынылатын бірліктің нақты мақсатын жобалады, пайдаланушылардың шығындарымен салыстырады
Бюджеттік реттеудің екінші бағыты – аймақта қалдырылатын бірліктің көлемін
Жалпы Мемлекеттік салықтардың нақты түрі бойынша төменгі бюджеттерге пайыздық
Барлық бюджеттік көздер төменгі бюджеттерге бекітіледі, олардан жоғарғы бюджеттерге
Бюджеттік өзара қатынастың басқа барлық моделдері келтірілген моделдердің комбинациясы
Бюджеттер арасындағы салық табыстарын бөлу екі әдіс бойынша жүзеге
Салықтардың әр түрлі бюджеттік деңгейлер арасында бөлінеді;
Берілген салық белгілі бір пропорцияда бюджеттік деңгейлер арасында бөлістіріледі
Жалпы салықтарды қайта бөлу пропорциясы және жеке салықты бюджеттер
Шығын бойынша билік пен табыстың тұрақты бөлінуін иемденетін бюджеттік
Тіке (жоғарғы деңгейлі бюджеттен төменгіге)
Көлденең (бір деңгейлі бюджеттер арасында).
Тікелей бюджетаралық тарнсферттер өз кезегінде жалпы (тегістейтін) және мақсатты
құралы – бұл аймақ бойынша дифференсацияланған параметрлер (нормативтер,
Мұндай ынталандыруларды қолданудың мақсаты – ұлттық және сыртқы нарықта
Аймақтағы барынша толық және тиімді жұмыспен қамтуды жүзеге асыру
Капиталға әсер етуші негізгі микро құрал болып әр түрлі
Аймақтың қаржылық ресурстарын реттеудің құралдарын үш топқа топтастыру арқылы
Іскерлік белсенділікті дамыту үшін аймақта барынша жағымды жағдайларды құру;
Іскерлік белсенділікті реттеу;
Аймақ пен бизнестің әкімшілігін тікелей кооперациялау;
Іскерлік белсенділікті дамыту үшін аймақта барынша жағымды жағдайларды құруға
Аймақтардың қаржылық мүмкіндіктері олардың ресурстық потенциалының, табиғи шарттардың ерекшеліктеріне,
Өкінішке орай, Қазақстанда аймақтардың қаржылық ресурстарын реттеудің істе тұрған
2.4 Маңғыстау облысының салық қызметінің даму
Салық қызметінің стратегиялық дамуының миссиясы мен көрінісi
Миссиясы Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң
Көрінісі Салық комитеті – салықтардың барынша түсуін және оның
Нарықтық экономика, оны біртұтас жүйе ретінде алғанда, тұрақты да
Өзгеріп кеткен жағдайда мемлекет инфрақұрылымдық сипатты шаралар жүйесін күрт
Сырттан реттеп-түзету шаралар жүйесіне үздіксіз дамшын нарықтық экономиканың жалпы
Экономикалық саясат элементтерінің алғашқы жасалған кезеңін XIX ғасырдың соңынан
Алғашқы экономикалық саясаттың ерекше сипаттық белгісі - оның жеке-жеке
Кең ауқымды да кешенді экономикалык саясат жасап, оны жүргізуге
Бірақ сонда да нарықтық экономиканың өзін-өзі рсттеу мүмкіншілігіне деген
Арнайы әдебиеттерде экономикалық саясаттың кептеген анықтамалары кездеседі. Солардың ішінде
Мемлекеттік реттеудің іс-шаралар жүйесінде сның ертүрлі, мысалы, практикалық және
Ғылыми-экономикалық сананы қалыптастыру – экономикалы саясат теориясының маңызы зор
Экономикалық саясатта жалпы-экономикалық процестерге ықпал жасаушы және нақты шаруашылық
Институтционалдық және салалық анықтау принциптеріке сай аграрлық, өндірістік, сыртқы
Экономикалық саясаттың қалыптасу жағдайын қарастырып болған соң, оны мынандай
Экономикалық саясат әрқашан да екі фактордың: шаруашылық жағдайының тоқтаусыз
Қоғамның дамуымен бірге экономикалық сана мен сенім де өзгереді,
Экономикалық саясат елдің саяси бағытын қайтадан нығайтатын маңызды құрал
Бұрынғы Кеңес әдебиеттерінде экономикалық сясаттың. субъектісі ретінде тек қана
Мемлекет экономикалық саясат субъекгтісі ретінде. Мемлекеттің билігі
Қызметтерді бөлісу принципі мемлекеттің ұйымдық-саяси типіне байланысты. Соңғысы федерациялык
Батыстың құқықтық жүйесі жағдайында мемлекетке жақын тағы да бірталай
Осындай институционалдық ұйымдар мемлекет пен жеке сектор арасындағы аралық
Экономикалық саясатта кәсіпкерлер одақтарының ролі, өзінің маңыздылығы бойынша, Мемлекеттік
Мемлекет пен жеке экономикалық одақтардың мүдделеріні келістіру нұсқаларының бірі
Мемлекет жалпы қоғам мүдделерін іскерлік топтас мүдделерімен
Мысал ретіңде үш жақты тарифтік келісім-шарт жасау жүйесін алуға
Экономикалық саясатты жүргізу процесіне тікелей қатысатын Мемлекеттік институттар мен
Сонымен, "экономикалық саясат" ұғымы "Мемлекеттік реттеу" ұғымынан кеңдеу. Экономикалық
Мемлекеттік орган ретінде салық қызметінің миссиясы стратегиялық бағытымен салықтардың
Салықтардың толық түсуін қамтамасыз ету.
Салық қызметі органдарының қызметінің осы стратегиялық бағыты басым болып
салық мәдениетін көтеру: мемлекет алдында әлемнің 50 бәсекеге қабілетті
салық бақылауының тиімділігін арттыру: көлеңкелі экономика көлемін азайту және
салық заңнамасын оңайлату: салықтардың толық жиналуын қамтамасыз ету үшін
Салық қызметі органдарының қызметіне қоғамның қанағаттануын қамтамасыз ету.
1. Осы құжатта «Салықтар» түсінігімен барлық салықтар, бюджетке төленетiн
Қазір салықтық әкімшілендіру аясында салық төлеушілермен салықтық қызмет көрсету
Осыған байланысты, мынадай бағыттарда жұмыстарды күшейту қажеттігі туындайды:
қоғамның салық сұрақтарында ақпараттануын арттыру: қабылданатын шаралардан қажет нәтижелерге
көрсетілетін салық қызметінің сапасын арттыру: көрсетілетін салық қызметінің сапасы
Салық қызметінің стратегиялық мақсаттары.
Салық қызметінің стратегиялық дамуының миссиясы мен көрінісiнен жуық 5
Салықтардың толық түсуін қамтамасыз ету.
1-мақсат- Салық мәдениетін көтеру.
Осы мақсатқа жету мынадай міндеттерді шешу жолымен жүзеге асырылады.
Орта білім беру жүйесінде салық салу негіздерін оқытуды енгізу.
БАҚ-да маңғыстау облысының жүргізетін салық саясаты, оның маңызы мен
Қолданыстағы салық салу жүйесі туралы буклеттер, анықтама жүйелері және
2-мақсат- Салық бақылауының тиімділігін арттыру.
Осы мақсатқа жету үшін мынадай міндеттерді шешу қажет.
Салық бақылауы рәсімін жетілдіру және оңайлату.
Салық бақылауы рәсімін реттеу.
Мемлекеттік, өзге уәкілетті органдардың шет мемлекеттердің құзырлы салық органдарымен
Салық бақылауы рәсімін автоматтандыру.
Жүйелі түрде салық салудан жалтаруда қолданылатын жаңа тәсілдер мен
3-мақсат - Салық заңнамасын оңайлату.
Осы мақсатқа жету мынадай міндеттерді шешумен қамтамасыз етіледі.
Салықтарды есептеуді оңайлату.
Салық есептілігі нысандарын оңайлату.
Салық қызметі органдарының қызметіне қоғамның қанағаттануын қамтамасыз ету.
1-мақсат - қоғамның салық сұрақтарында ақпараттануын арттыру.
Ақпараттық-үгіттеу кеңістігін құру: пресс-конференциялар, брифингтер, кездесулер, теле-радиохабарлар, бейнероликтер; салық
Салық органының әкімшілік процесстерінің ашықтылығын қамтамасыз ету және салық
Арнай салықтық пресс-қызметтер құру.
Салық салу аясындағы нормативтік-құқықтық актілеріне толықтырулар мен өзгерістер енгізуді
2-мақсат- Көрсетілетін салық қызметінің сапасын арттыру.
Осы мақсат мынадай міндеттерді шешу арқылы жеткізіледі.
Мемлекеттік қызмет көрсету стандарттарын енгізу.
Электрондық салық қызметтері санын арттыру.
Қазіргі кезгі салық төлеушілерге қызмет көрсету бойынша Ақпаратты қабылдау
Тиімділігі жоғары салық қызметін құру.
Мақсаты - Салық қызметі органдарында басқару жүйесін жетілдіру.
Даму стратегиясын жүзеге асырудағы жетістік көп жағдайда басқару жүйесінің
Бизнесс-процесстерді реттеу, оңтайландыру және реинжинирингтеу.
Салық органдарында Теңгерілген көрсеткіштер жүйесін (ТКЖ) енгізу.
Тәуекелдерді басқару процесін енгізу.
Нәтижеге көзделген мақсаттарға жетуге бағытталған ынталандыру қағидаларын енгізу.
Кадрлық тағайындаулар және ауыстырулар, сонымен қатар салық органдарына жұмысқа
Жоспарлау нәтижелеріне негізделген икемді, мақсатты қаржы және материалды-техникалық
Қызметкерлердің кәсіби деңгейін көтеру, ТМД және алыс шет ел
Салық қызметі органдарының болашақ кадрларын дайындау бөлігінде ҚР
III Бөлім. ҚР салықтық төлемдердің төлену жүйесін жетілдіру жолдары.
3.1 ҚР салық салу жүйесін жетілдіру жағдайлары
Қазақстанда экономиканың нақты секторларын бекіту, шағын және орта бизнесті
Мамандардың айтуынша, мұнайгаз саласының қарқынды дамуына қарамастан, сәйкес жеке
Бұл, әрине, экономикалық әліппе,бірақ біздің елде әлі қолға алына
Экономистердің ойы бойынша, Қазақстандағы салықтар салық кодексін реформалағаннан соң
Қазақстан президенті парламентария алдындағы өз сөзінде пайда мен кіріске
Жоғарыдағыларды айта келе, орта және шағын бизнесті нығайтудағы президенттің
Әзірше парламент мәжілісі «19 июнь 1997 жылғы «шағын кәсіпкерлікті
Қазақстан Республикасының 2002 жылғы даму программасында «пайдалы өндірістің дамуына
Мұның айқын айғағы, мысалы, салық төлемеу мәселесі – ел
Көптеген аналитикада бұл жәйдің бірнеше себебін айтады, дегенмен
Қазақстан мен Батыс елдердің салық ауыртпалығы бірдей деп айтатын
Салық жҐйесiнiЎ басты проблемасы – бұл салық мөлшерінің проблемасы
Бірақ жаңа салық кодексін енгізгендегі негізгі мақсат –
«Базар» салығы деп аталатын тауарды базарға тарату құқығына жиналатын
Жаңадан пайда болған «салық аз болса – экономика жоғары»
Мемлеке салық көмегімен ранай іс сферасында қолайлы және бәсекеге
Бұл кезде басқа сфераларда салықтың басым болатынын ұмытпаған жөн.
Сондықтан кейбір өнірістерді бағаламау және асыра бағалауға болмайды,
3.2 Жергілікті бюджет тапшылығын жою (Маңғыстау облысы)
Қазақстан Республикасында республикалық және жергілікті бюджеттің орындалу жүйесін дамыту
Бұл жерде Қазақстанда тұрып қалған қаржылық және бюджеттік заңдылықтардың
Шетел тәжірибелері әртүрлі мемлекеттердегі қаржылық бақылау жүйелерін жан-жақты дамуын,
Көптеген елдер Мемлекеттік қаржылық бақылаудың тәуелсіз институтын иемденеді, кейбіреулері
Мемлекеттік қаржылық бақылауының орталықтандырылған моделі көп мағынаны береді. Мемлекеттік
«Қазақстан Республикасының Президенті туралы» Қазақстан Республикасының Конституциялық Заңымен, Конституциясына,
Қазақстан Республикасының заңдары мен республикалық бюджеттің құқықтық нормативтік актісінің
Республикалық бюджеттің орындалуымен байланысты Мемлекет басшысының берген тапсырмасын орындау;
Республикалық бюджетке келіп түсетін түсімдердің толықтығы мен олардың пайдаланылуының
Мемлекеттік бағдарламалардың, Үкімет бағдарламаларының орындалуына бөлінетін республикалық бюджет қаржыларын
Қазақстан Республикасының Парламентіне республикалық бюджеттің орындалуы мен жүргізілетін бақылау
Республикалық бюджеттің орындалуын бақылау бойынша Еспетік комитет алдына қойылған
Есептік комитеттің құқықтық жағдайын қамтамасыз ететін негізгі нормативтің құқықтық
Есептік комитеттің құрамының қалыптасуы принципі орындаушы үкіметтен толықтай мөлшерде
Есептік комитетпен бірге бақылау қызметін Қазақстан Республикасының Үкіметі тарапынан
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қаржылық бақылау жүйесінде Мемлекеттік қаржылық бақылаудың
Бюджеттік процестегі жоғары және төмен тұратын бюджеттер арасындағы бүктемелеуленген
Бюджетаралық қатынастар белгілі принциптерге негізделеді. Қазақстан Республикасының Бюджеттік кодексінде
төмен тұрған бюджеттердің жоғары тұрған бюджеттермен арақатынасындағы теңбе-теңдік;
түсімдердің келесі шектеу критерийлерін есепке ала отырып, оларды тиімді
а) төмен тұрған бюджеттер маңында тиянақты сипаттары бар, сыртқы
ә) Мемлекеттік мекемелер көрсеткен қызметтерге төленген төлемдер салықтық және
б) қайта бөліс сипатты және салықтық базасының жайғастыруы бір
в) салықтар және бюджеттің басқа міндетті түсімдері неғұрлым оларды
г) тиянақты аумақтық салықтық база бойынша жинайтын салықтар жергілікті
әкімшілік-аумақтық бірліктер бойынша бюджеттік деңгейлерді қамтамасыз етуді теңестіру;
жергілікті атқарушы органдардың мөлшерлес деңгейде Мемлекеттік қызмет көрсетуді қамтамасыз
Мемлекеттік қызметті максималды тиімді түрде және нәтижелі көрсету, яғни
Мемлекеттік қызмет көрсету деңгейді оларды алушыларға максималды жақындату, яғни
алынған ресми трансферттер мен несиелерді тиімді және бекіткен мақсатта
Тәжірибеде бюджетаралық қатынастарды реттеудің әр түрлі формалары бар. Олар
Республикалық және облыстық, республикалық маңызы бар қалалар мен астана
Жергілікті жерлерде Мемлекеттік басқарудың тиімділігі, ең алдымен, орталықтың, функциялар
Жергілікті билік заң жүзінде белгіленген салықтық-бюджеттік автоноимяға ие болмайынша,
Президенттің «Ішкі және сыртқы саясаттың 2005 жылға арналған негізгі
Бұдан басқа, Қазақстан Республикасын Президентінің «Қазақстанның 2030 жылға дейінгі
Осы бөлімде, шығыс және кіріс саласындағы Мемлекеттік басқарудың өкілеттігін
«Бюджет жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабында Қазақстан Республикасында
Әрі қарай облыстық, қалалық, аудандық бюджеттердің жиынтығы облыстық бюджет
Бюджетті төменнен қалыптастыру туралы әңгіме – бос сөз күйінде
Ұсынылып отырған тұжырымдамада селолық округтер, кенттер, аудандық маңызы бар
Тұжырымдамада Мемлекеттік басқарудың тап осы екі деңгейі бойынша кіріс
Орталық пен облыстардың арасында кіріс бөлігін бөлу, соңғы жылдарда
Соңғы бес жылда, тиісті жылға арналған бюджет туралы Заңды
Бюджеттік алып қою көрсеткіштерінің серпінін талдау 2003-2005 жылдар аралығындағы
Біздің ойымызша, бюджеттік ақша аймақтан орталыққа ағылғанда, олар «чиновниктік
Сонымен қатар Атырау және Маңғыстау облыстарынан бюджеттік алулар тиісінше
Аймақтардың шығыстарын жоспарлаған кезде дифференциация мақсатында –жан басына шаққандағы
Сонымен бірге, бұған қарамастан, соңғы жылдардағы жоғарыда аталған бюджеттік
Облыстық бюджеттердің жыл сайынғы түзетіліп отырылатын бюджеттік алулар мен
Біздің ойымызша, мұндай жағдайда салықтың белгілі бір түрін республикалық
Қосылған құн салығы мен шоғырландырылған табыс салығы сияқты бюджет
Біз жергілікті мүдделілік деген фактор туралы да ұмытпауымыз керек.
Ұсынылып отырған тұжырымдамада төрт нұсқаның әрқайсысының келіспеуге болмайтын өзінің
Енді біз «қатынастар» деген сөзге емес, «трансферт» деген сөзге
Мемлекеттік бюджеттерді қалыптастырудың екі нұсқасы ұсынылған. Мені басқасынан да
Бұл жерде донор облыстар қарсылық білдіруі немесе келіспеуі мүмкін
Жалпы алғанда, шикізат ресурстарынан түсетін уақытша, жеңіл кірістер ағымдағы
Облыс деңгейінде өзара қарым-қатынастарды орнықтыруға да осындай тұрғыдан келу
Аудан деңгейіндегі жергілікті Мемлекеттік басқару органдарын бекіте отырып, оның
Бұл үшін 2008 жылдың ішінде кіріс көздерін Мемлекеттік басқару
Мемлекеттік басқарудың әр деңгейіне барлық салықтық өкілеттіктер ресми түрде
Селолық округтер, поселкелер деңгейінде Мемлекеттік басқару жүйесін ұйымдастыру, оның
Қорытынды
Салықтардың экономикалық мәні салықтарды мемлекеттің өзінің функциялары мен міндеттерін
Белгілі философ Френсис Бэкон салықтарды төлеу – әрбір азаматтың
Аймақтар – бұл бірлік экономикалық кешеннің бір бөлігі болып
Мемлекетте алынатын салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті
Экономикалық жағынан салық жүйесі мемлекеттің, аймақтардың және муниципалды құрылымдардың
ҚР салық жүйесі өзінің дамуының 3 кезеңінен өтті.
Салық реформасының бірінші кезеңі (1992 жылдан 1995 маусымына дейін).
жалпымемлекеттік;
жалпыға міндетті жергілікті салықтар;
жергілікті салықтар.
Салық реформасының екінші кезеңі (1995 жылдың шілдесінен 1999 жылға
Салық реформасының үшінші кезеңі (2000 жылдан бастап бүгінге дейін).
Аймақтардың экономикалық дербестігінің маңызды шарттарының бірі болып олардағы табиғатты
Екінші бөлімде жүргізілген Маңғыстау облысының бюджетінің орындалуын таңдау нәтижесінде,
Республикалық және жергілікті бюджеттер арасындағы қатынастарды жетілдіру қажет. Қорытындылай
Аудан деңгейіндегі жергілікті мемлекеттік басқару органдарын бекіте отырып, оның
Бұл үшін 2008 жылдың ішінде кіріс көздерін мемлекеттік басқару
Мемлекеттік басқарудың әр деңгейіне барлық салықтық өкілеттіктер ресми түрде
Селолық округтер, поселкелер деңгейінде мемлекеттік басқару жүйесін ұйымдастыру, оның
Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясында болашақтағы мемлекетіміздің негізгі
Үкімет басшысының хабарлағанындай, 1999 жылдың қорытындысы бойынша, мұндайды экспорттау
Осындай көлеңкелі экономиканың келеңсіз әрекеттерінен еліміздегі күнделікті тұрмыстық қажеттіліктерге
Аталған кемшіліктерді жою үшін, ең алдымен салық заңына жаңадан
Тұрақсыз экономика жағдайында бұлай болу әрине мүмкін емес, әсіресе
Қорыта айтқанда, жоғарыда аталған ұсыныстарды жүзеге асыру қиынға соғады,
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Қазақстан Республикасының «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті
2. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
3. Қазақстан Республикасы «Бюджеттік жүйе» туралы Заңы 1997 жыл,
4. Кәкімжанов 3. Салық кодексіндегі соңғы өзгерістер // Егемен
5. Бабкина С. Новая налоговая политика // Финансы Казахстана,
6. Есенбаев М. Залог благополучия страны: (Налоги: теория и
7. Кадырбеков Б., Грисюк С. Учитывая особенности Республики: (Об
8. Каможнова Е. Налоговая система: какой же она должна
9. Карагусова Г. Налоги: сущность и практика использования. Алматы.:
10. К.Арыстанбеков, директор Костанайского центра экономического анализа: Налоги платят,
11. А.Д.Байдуйсенов, аспирант КазГУ им. Аль-Фараби: Налоговая система Казахстана
12. У.Байжанов, вице-министр государственных доходов Республики Казахстан: Новые акценты
13. А.Д.Байдуйсенов, Қазақстан салық жүйесіндегі кейбір мәселелер // Қаржы
14. М.Муханова, начальник управления Департамента международного налогообложения: Налоговые конвенции
стр 6.
15. П.Н.Маханов, директор Департамента анализа п прогнозирования: Исполнение доходной
16. Исполнение доходной части государственного бюджета за 1-ый квартал
17. В.Д. Мельников, К.К.Ілиясов: Қаржы, Алматы "ЭКОНОМИКА" 1994 ж.
18. Байдуйсенов. А.Д. Налоговая система Казахстана /Қаржы – Қаражат
19. Булгакбаев Б. Налоги, которые мы выбираем и от
20. Есенбаев М. Залог благополучия страны: Налоги: теория и
21. Есенбаев М. На пути к новой налоговой системе:
22. Кадырбеков Б, Гоисюк С. Основные принципы формирования налоговой
23. Каможнова Е. Налоговая система: какой же она должна
24. Мусинов С.М Налоги с населения Республики Казахстана Алматы:
25. Поздняков Б. Налоги в Казахстане. «Эко» 2002 №1,
26. Сабиров.И.У Налоговый Кодекс: не лучше ли его доработать?,
27. Шамилов.А От налога, как от судьбы, Ковчег 2003
28.Арыстанбеков.К.А. Стратегия и тактика экономических реформ/ Саясат- Алматы
29.Бабкина С. Новая налоговая политика. Финансы Казахстана-1999ж, № 6,
30.Байдуйсенов. А.Д. Налоговая система Казахстана /Ѕаржы – Ѕаражат –
31.Булгакбаев Б. Налоги, которые мы выбираем и от которых
32.Есенбаев М. Залог благополучия страны: Налоги: теория и практика-
33.Есенбаев М. На пути к новой налоговой системе: Казахстанская
34.Кадырбеков Б, Гоисюк С. Основные принципы формирования налоговой системы
35.Каможнова Е. Налоговая система: какой же она должна быть?
36.Карагусова.Г. Налоги: сущность и практика использования Алматы: «Экономика» 1997
37.Мусинов С.М Налоги с населения Республики Казахстана Алматы: «Экономика»
38.Поздняков.Б. Налоги в Казахстане. «Эко» 2002 №1, 179-186 беттер
39.Сабиров.И.У Налоговый Кодекс: не лучше ли его доработать?, Экспресс
40.Шамилов.А От налога, как от судьбы, Ковчег 2003 жыл,
5
Салықтар түрлерінің жалпы топтамасы
салықтар мен алымдар
жергілікті салықтар мен алымдар
жалпы Мемлекеттік салықтар
САЛЫҚТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ
Қосылған құн салығы
Акциздер
Табыс және мүлікке салық
Тауар және қызметтерге төлем
Корпоративтік табыс салығы
Жеке
тұлғалардың табыс салығы
Әлеуметтік салық
Жер салығы
Жер қойнауын пайдаланушыларға арнайы салық
Мүлік салығы
Транспорттық салық
салық төлеушілерге салық заңнамаларын түсіндіру
Есеп құжаттары, деклара цияларды қабылдау, дұрыс жасалғанын
Салық төлеушілермен
байланыс
салық төлеушілерге тіркеу нөмірін беру
Салық төлеушілермен жұмыс істеу
салық төлеушілердің есебін жүргізу
патент беру және т.б.
Салықтардың белгілері бойынша сыныптамасы
Салық салу органына байланысты
Қолдануына қарай
Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай
тікелей
жанама
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ БЮДЖЕТ
Акциз
Қосылған құн салығы
Әлеуметтік салық
Жеке табыс салығы
Мемлекеттік пошлина
Корпоративтік табыс салығы
Жергілікті бюджет
Мүлік салығы
Сыртқы ортаны ластағаны үшін төлем
Су ресурстарын қолданғаны үшін төлем
Лицензиялық алым
Сыртқы жарнаманы орнатқан үшін төлем
Транспорт салығы
Жер салығы
Биржадағы мәміле алымдары
Ойын бизнесін ашқаны үшін төлемдер
Салықтар түрлерінің жалпы топтамасы
ҚР акциз төленбеген тауарларды өткізушілер
ҚР
акцизелетін тауарларды әкелушілер
ҚР
акцизелетін тауарларды өндірушілер
Заңды тұлға
Жергілікті бюджет
Жергілікті бюджеттердің құрылымы
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік бюджет үдерісі
Экономиканың тұрақты дамуы жағдайындағы бюджет саясатының ахуалы
Жергілікті қаржының мәні мен маңызы
Бюджет жүйесі туралы ақпарат
ЖЕРГІЛІКТІ БЮДЖЕТТІ ҰЛҒАЙТУ ЖОЛДАРЫ
Бюджеттік көрсеткіштерді экономикалық талдау
Жергілікті бюджет және жергілікті салық салу жүйесінін құрылымы.
Жергілікті бюджеттің экономикалық мәні және мазмұны