Халықаралық жастар ынтымақтастығын дамыту
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 6
І ЖАСТАРМЕН ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫСТЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ-ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ 6
1.1. Жастар – әлеуметтік-демографиялық топ 6
ІІ ҚАЗАҚСТАН ЖАСТАРЫНЫҢ БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ 11
2.1. Қазақстандағы жастардың бүгінгі жай-күйі 11
2.2. Жастарды жұмыспен қамту проблемаларын шешу жолдары мен
ҚОРЫТЫНДЫ 26
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 28
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Бүгінгі күні Қазақстан Республикасының жеке ел
Дегенмен, ел дамуы тек оның экономикалық жетістіктерімен айқындалады
Осы орайда, тығырықтан шығынсыз шығудың көзін табуда болашақ
Тарихи тәжірибе көрсеткендей, шынайы патриотизм мемлекеттің әлеуметтік құрылымының
Соңғы кезде жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізуде мемлекет тарапынан
Олай дейтініміз, бүгінгі күні қоғамның, әсіресе жастармен әлеуметтік
Еліміздің болашағын ойлағанда ең алдымен есімізге жастар мәселесі,
Қазақстанда жастар үшін әлеуметтік қызмет 1980 жылдары құрыла
Дегенмен, ақпараттандыру және құжаттамалық орталықтар, бас бостандығынан айырылған
Бұл ретте жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізудің теориясы мен
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізу тақырыбы
Әлеуметтік жұмыс жүргізудің теориялық және методологиялық мәселелері Гуслякова
Тақырыптың мақсаты отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектеріндегі жетекші
– қойылған мақсатты барынша ашып көрсету, жұмыс тәжірибесін
– әлеуметтік жұмыс жүргізудің теориялық және методологиялық негіздеріне
– Қазақстан жастарының бүгіні мен болашағына ой жүгіртіп,
– жастардың еңбек нарығындағы жағдайына талдау жасап, оларды
– жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізудің технологияларын қарастыру.
Зерттеу жұмысының хронологиялық межесі. ХХ ғасырдың 90 жылдарынан
Курстық жұмыстың методологиялық және әдістемелік негізі. Зерттеу методологиясы
Нақты деректерді зерделеу ғылыми зерттеуде талдау және жинақтау,
Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
І ЖАСТАРМЕН ӘЛЕУМЕТТІК ЖҰМЫСТЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ-ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1.1. Жастар – әлеуметтік-демографиялық топ
Жастардың соцологиялық теориясында «ұрпақ», «жас ерекшелік табы», «жастық
Сөйтіп, зерттеуші И.Конн «ұрпақ» терминінің көпмағыналығына назар аударады
Демографияда жобамен бірдей уақытта туған адамдардың
жиынтығын ұрпақ деп санайды.
Антропологтар мен заңгерлер жалпы ата-бабадан шыққан сатылықты ұрпақ
Тарихшылар мен социологтар ұрпақты ата-анасы мен олардың балаларының
Ұрпақ ұғымы кіретін символдық мағына бар. Онда өмірлік
Социологиялық түсінікте жастық шақ қашан басталды? Әртүрлі авторлар,
13 пен 18 жыл аралығыңдағы жас «жасөспірім шақ»
18 және 24 жыл арасындағы жаста жастардың отбасылық,
Жастық шақта әлеуметтік рөлдерді белсенді игеру процесі болады.
Социолог В.Н. Боряз «толығу» шегі жастық шақ деп
Көптеген социологтар адам жасы тек «есептегіш», өмір сүрген
жылдың көрсеткіші ретінде ғана қаралуы мүмкін еместігі туралы
көзқарасты жақтайды. Оның жеке адамның даму процесінің
динамикасын зерттеуде елеулі мәні бар. Әлеуметтік құрам,
қажеттілік пен мүдде, мақсаттар мен өмір сүру жоспарлары,
әрекеттің нәтижелері мен перспективалар әрбір алдыңғы кезеңде
дайындалады. Сондықтан зерттеушілер жеке тұлғаны бүкіл өмір
бойындағы тұтастықта зерттеуді ұсынады.
Мәселе, әдетте, адам ең жоғарғы жетістіктерге ересек шағында
Адам жасының қоғамдық функциялармен байланыс идеясы ғылымда бірнеше
Аналогия үшін ІПопенгауэр мифологиядағы құдайлардың аттарына сүйенді. Алғашқы
Шопенгауэр өмірдің бірінші жартысының сипаты бақытқа ұмтылудың қанағаттаңдырылмауымен
Шопенгауэр аса маңызды кезең ретінде жастық шаққа ерекше
Қазіргі қоғам жүз, екі жүз жыл бұрынғыдай жастарға,
Жоғарыда айтып өткеніміздей, жастардың жартысынан азы ғана жұмыспен
Жастардың әлеуметтік және экономикалық жағдайының
нашарлауы олардың әлеуметтік өмірдегі қылмыстық ұяларға одан
әрі тартылуынъң басты себебі болуы мүмкін.
Проблеманы зерттеушілер 1990 жылдан бастап қылмысекрлер қатарьның жасарғанын
Жасөспірімдердің делинквенттік мінез-құлқы «ересек» қылмыстық мінез-құлықтың заңдылықтарына сәйкес
Өзінің мінез-құлқына осылайша қарау біршама дәрежеде заңдық практиканың
«Жастар таңдауы» ұйымының тең төрайымы А.Хаматдинованың айтуынша, қазіргі
«Жастар таңдауы» ұйымы жас отбасыларға жеңілдетілген несие беру
«Қазақстан ипотекалық компаниясы» ЖАҚ төрағасының орынбасары Нұрлан Тоқабаевтың
Бұл ретте жастардың әлеуметтік мәселелерін шешуде әртүрлі бағдарламалар
Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізу үшін жағдайлар жасау.
Жастардың экономикалық дамуы, еңбек және жұмыспен қамту саласында
Өңірлерде жастар саясатын іске асыру.
Білім және ғылым саласында жастардың құқықтары мен мүдделерін
Жастар мен жастар саясатын ақпараттық қамтамасыз ету.
Жас таланттарды дамыту мен қолдау.
Салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Жастар қоғамдық бірлестіктерінің қызметі үшін жағдайлар жасау.
Халықаралық жастар ынтымақтастығын дамыту.
Қазақстандық жастардың азаматтылығы мен патриотизмін дамыту.
Мемлекеттік жастар саясатының нормативтік-құқықтық базасын дамыту.
Бағдалама республика жастарында мемлекеттің қоғамдық-саяси, әлеуметтік және экономикалық
Бағдарламаның іске асыру тетігі Бағдарламаның іс-шаралар жоспарында көрсетілген
ІІ ҚАЗАҚСТАН ЖАСТАРЫНЫҢ БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ
2.1. Қазақстандағы жастардың бүгінгі жай-күйі
Тарихтың «тар жол, тайғақ кешу» жолдарында ұлттың өзін-өзі
Саяси тұрғыдан алғанда, Қазақстан жастарының бүгінгі демографиялық жағдайы
Жалпы, әлеуметтік-саяси ахуалды талдау көбінесе билік субъектілерінің бағалы
Мұндай жағдайда жастар мен билік арасындағы қарым-қатынастың дұрыс
Мәселен, зерттеулер көрсеткендей қазіргі кезде Қазақстан жастары үшін
Жастар мен билік арасындағы қарым-қатынас деңгейін анықтайтын факторлардың
Жастардың саяси мәртебесі олардың саяси күш ретінде қалыптасу,
Қазіргі еліміздегі тәжірибе көрсетіп отырғандай, бүгінгі таңда
Бұған қарамастан еліміздегі жастар демократиялық қоғам принциптерін қолдана
Айталық, 1999 жылы Қазақстан Республикасының Президентін сайлау кезіндегі
Алайда, осы 2004 жылғы күзде өткен парламенттік сайлауда
Өкілеттік билік органдарының сайлауына деген қызығушылықтың жоғалуы көбінесе
Оның үстіне депутаттықа үміткер кандидаттардың бағдарламалары да айтарлықтай
Жалпы, саяси жүйені трансформациялау, азаматтық, демократиялық қоғам белгілерінің
Осындай жағдайда жас ұрпақтың негізгі бөлігі еліміздегі саясатқа
Алайда, елімізде болып жатқан процестер мен оқиғаларға жастардың
Мысалы, социологиялық сауалнамалардың нәтижелері көрсеткендей, Қазақстандағы жас азаматтардың
Бұл қалыптасқан жағдайда жастардың басым бөлігі барынша ынтымақты
Жастардың жаппай саяси шеруге шығу акциясы экономикалық, еңбек
Сонымен, социологиялық зерттеулердің нәтижелері көрсеткендей, Қазақстан жастарының саяси
Сонымен жоғарыда келтірілген зерттеулерді қорытындылай келе, Қазақстан жастарының
Алайда, бұл мәселенің толық шешімі табылды деген сөз
Сонымен бірге, жастарымыздың құқықтық сана-сезімінің төмендігі өздерінің құқықтарын
Жастарды құқықтық тұрғыда қорғау мәселесі де бірқатар шешілген
2001 жылдың қыркүйек айында Ақтау қаласында Қазақстан жастарының
Осы бағытта Қазақстан Республикасының үкіметінің N155 жарлығымен 2003
Бүгінде қоғам әлеуметтік поляризацияны, саралау процесін басынан кешіруде.
Жастар әртүрлі қауымдастықтың әлеуметтік белгілеріне ие бола отырып,
Қоғамдағы бастапқы процестер жастар қозғалысы мен жастар ұйымының
Жастардың құқығының сақталуы мен әлеуметтік тұрғыдан қамтамасыз етуіне
Әрқилы тарихи кезеңдерде, кез келген мемлекетте қоғамды «нарықтық»
Еліміздегі жастар өз мәселелерін басқалардан көбірек білетіндіктен, оны
Сонымен қатар, жастардан «патриот бол», «өз еліңді сүй»
Соңғы соцологиялық зерттеулерге қарағанда қалалық жастардың саны біршама
Ауыл жастарының қалалық жерлерге қоныс аудару тенденциясы әлі
Бірақ, бұл еліміздің ішкі миграцияның біржола тұрақтануы деген
Қалай десек те, дәл қазір жастарды жұмыспен қамтудың
Халықты жұмыспен қамту бағытында жергілікті әкімшіліктің қасында жастарға
Нарықтық қатынастарға көшкен еліміздің экономикасында айтарлықтай болған өзгерістер
Дегенмен де демократиялық құндылықтарды алдыға қойып азаматтық қоғам
Жастар арасында көбінесе демократиялық бағдар бой көтерген. Жастардың
Мысалы, түрлі зертеулердің нәтижелеріне қарасақ, жастар еліміздегі реформаларды
Осындай жастар арасындағы жұмыссыздықты азайтуда, жаңа жұмыс орындарын
Қазақстан Республикасының өмір сүру деңгейі халықтың кірісімен, орташа
Тағы бір қуантарлық жай - жастарымыздың еліміздің басқару
Дегенмен, бүгінгі күнге дейін кейбір ауылдық жерлерде мәдени
Оның үстіне, кейінгі уақытта қазақи менталитетке сай емес,
Келесі мәселе – бүгінгі жастарымыздың рухани көңіл-күйіне тікелей
Әңгімені алыстан бастар болсақ, кейінгі уақытта жастар арасында
Қазіргі таңда қоғамымызға дендеп енген ғасыр дерті адамзаттың
Сонымен бірге, жастардың толыққанды дамуына әлі де салауатты
Естеріңізде болса, Қазақстанда есірткі заттарын пайдалану салдарынан СПИД-ті
Жалпы жастардың денсаулығының нашарлауына ең бірінші экологиялық жағдай,
Бүгінгі жастарымыздың денсаулығына кері әсерін тигізіп отырған ғаламдық
Жалпы бүгінгі таңда қоғамымызды алаңдатып отырған мәселелер жеткілікті,
Жалпы наркоманияның етек жаюы барша адамзатқа, оның денсаулығына,
Демек, мемлекетіміздің жас буын өкілдерінің физикалық және интеллектуалды
Еліміздің ірі қалаларында әртүрлі демалыс орындары, түнгі клубтар,
Мәселен, осындай проблемаларды шешу үшін заңдық нормалармен анықталған,
2.2. Жастарды жұмыспен қамту проблемаларын шешу жолдары мен
Әлеуметтік саланың салалық органдары жастардың қалыптасуы мен дамуына
Жастарды жұмыспен қамту мәселесін шешуде олардың біліктілігін арттыру,
Елімізде білімнің заңдылық және нормативтік құқықтық базасын жетілдіруде
2005-2010 жылдар аралығында Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың
2004 жылы 12 қазанда білім және ғылым қызметкерлерінің
Мемлекет Басшысының Қазақстан халқына 19 наурыздағы Жолдауында бала-бақшалар
Жалпы білім беру саласында білім беру қызметінің жалпы
Білімді дамытудың Мемлекеттік бағдарламасы бойынша жалпы орта білім
Тәжірибелі жұмыс кадрларының қажеттілігі кәсіптік мектеп бітірушілерінің қызметке
Білікті жұмысшы кадрларды дайындаудың жоғары деңгейін қамтамасыз етудегі
Кадрлармен қамтамасыз ету мақсатында 2003-2015 жылдарда Қазақстан дамуының
Жоғары білім беру саласында шектеулі бағыттағы мамандықтар дайындаудан
Жоғары білімді мамандар дайындауға мемлекеттік тапсырыс берудің жаңа
Президенттің тапсырмасына сәйкес, 2005 жылдан бастап, мемлекеттік білім
Білім беруді дамыту Мемлекеттік бағдарламасында әлем халықтарының дәстүрі
Биылдан (2005) бастап, 3000 қазақстандық азамат жыл сайын
Жоғары оқу орындарындағы жастар ісі жөніндегі комитеттерді белсендендіру
Ғылым саласында Министрлік ғылыммен әлеуметтік-экономикалық және индустриалды-инновациялық дамытуды
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігіне Білім беруді
Жастардың жағдайы мен дамуының тұрақтылығын арттырушы перспективті бағыттар
Жастарды жұмыспен қамту мынаны көздейді:
● жастар үшін жаңа жұмыс орындарын ашатын кәсіпорындар
● тұрақты жұмыс орындарын қалыптастыру;
● жасөспірімдер мен жастардың қайталама еңбек нарығын ұйымдастыру
● жастарды жұмыспен қамтуда (бірінші кезекте – жасөспірімдерді)
Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың ерекшелігін ескерсек, жасөспірімдерді жұмыспен қамтудың үш
Сонымен, жастар еңбек нарығындағы ең әлсіз топ. Жасөспірімдер
- жастар мен әйелдерді жұмыспен қамтуға болатын шағын
- жұмыс берушіні жұмысқа жастарды қабылдауын жүктейтін талаптары
- жасөспірімдердің уақытша жұмыспен қамтылуын ұйымдастырудың тиімді және
- жастар саясатын мен бағдарламасын жүзеге асыруға бөлінетін
ҚОРЫТЫНДЫ
Тоталитарлық жүйенің «қылышынан қан тамып» тұрған заманда жастармен
Сондықтан демократиялық ашық қоғам құруға бет алған бүгінгі
Өткен жылдары жиналған тәжірибе көрсеткендей, отансүйгіштік, ұлтжандылық феномені,
Әрине, қазіргі Қазақстан қоғамы көп ұлтты, көп дінді,
Жастармен әлеуметтік жұмыс жүргізуде отандық ерекшеліктерге бейімдей отырып
Алдағы уақытта жоғары оқу орындарындағы жастар ісі жөніндегі
Қазіргі таңда Қазақстан жастарының 15 проценті ғана тұрғын
"Жастар таңдауы" ұйымы жас отбасыларға жеңілдетілген несие беру
Жастарды жұмыспен қамту мәселесін шешуде олардың біліктілігін арттыру,
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Аитов Н.А. Основы социологии. Алматы, 1997.
Алещенков С.В., Луков В.А. Государственная молодежная политика: мировой
Баркер Р. Словарь социальной работы. М., 1994.
Бондарь Ш. Социальная работа и молодежные организации: Конспект
Горбачев А., Омаргазин Р. Евразийская культура — как
понимает молодежь. Мысль. 1997. № 12.
«Грядет ли светлое будущее?» /«Казахстанская правда», 1999, №
Гуслякова Л.Г. Введение в теорию социальной работы. Барнаул,
Гуслякова Л.Г., Холостова Е.И. Основы теории социальной работы:
Джаманбалаева Ш.Е. Особенности социализации подрастающего поколения//Казахстанское общество и
Ешпанова Д. Д., Нысанбаев А. Н. Социальный портрет
Западные молодежные субкультуры 80-х годов: Научно-аналитический обзор. –
Калибеков Д. Современные проблемы молодежи. /«Вопросы экономики», 2000,
Кебина Н.А. Молодое поколение Казахстана: сегодня и завтра.
28
Жастар құқығын қорғауға бағытталған жастар саясаты
Қазақстан Республикасындағы адам қоғамның қалыптасуы мен дамуы
Қазақстан мен Украина қазіргі таңдағы дипломатиялық қатынастары
Қазақстан Республикасының сыртқы саяси доктринасыныңкөпвекторлылығының тұжырымдамалық негізін айқындау
Азаматтық қоғамды дамыту тұжырымдамасы
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен дамуы
Жастар әлеуметтік жұмыстың объектісі ретінде
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам
Қазақстанның ТМД елдерімен арасындағы мәдени байланыстардың даму перспективалары
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы елдерінің саяси жүйесі