ФАРАБИДІҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 2
Әбу Насыр әл-Фараби (870—950) 3
ӘБУНАСЫР ФАРАБИ ЖӘНЕ ОНЫҢ 3
ҒЫЛЫМИ-ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ЕҢБЕКТЕРІ 3
ФАРАБИДІҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ 6
ФАРАБИ ФИЛОСОФИЯНЫ ҮЙРЕНУ ШАРТТАРЫ ТУРАЛЫ 9
ФАРАБИДІҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ТРАКТАТТАРЫ 13
ҚОРЫТЫНДЫ 15
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 16
КІРІСПЕ
Тарихты білмей тұрып қазіргінің қадіріне жету,
Осы кездегі өркені өскен сан салалы
Фараби және оның шәкірттерінің ғылым мен
Қазақстан ғалымдары да бұл салада біраз
Менің бұл жұмысты жазудағы көздеген
Әбу Насыр әл-Фараби (870—950)
Әбу Насыр әл-Фараби — Шығыстың ұлы
Тәрбие мен білім, педагогика мен психология,
Әл-Фараби психология жөніндегі көптеген еңбектердің («Ақыл-ой
ӘБУНАСЫР ФАРАБИ ЖӘНЕ ОНЫҢ
ҒЫЛЫМИ-ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ЕҢБЕКТЕРІ
Есімі дүние жүзіне мәлім болып, ғылыми
Фарабидің өмірі жөнінен бізге жеткен мағлұматтар
Әбунасыр оқуды өте ерте бастаған. Бастапқы
Фараби ғылымды көбінесе өз бетінше меңгеріп,
Міне осылай Фараби жұртқа мәлім оқымысты
Фараби өлерінің алдында Египетке барып қайтқан.
Фараби Аристотельдің, әл-Киндидің ізін қуып философия
Фарабидің Аристотель философиясына мұнша зейін қоюында
Фараби Аристотельдің мұраларын, пікірлерін ондай бықсықтан
Фараби Аристотельдің материалистік идеяларын дамыта отырып,
Фараби Аристотель еңбектерін барлық қырынан зерттей
Мен өз жұмысымда Фарабидің ғылыми жетістіктерін
ФАРАБИДІҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ
Фарабидің қоғамдық-философиялық, жаратылыстану туралы ғылыми көзқарастары
Фарабидің ғылыми-философиялық көзқарастары мен бағыт-бағдарлары өте
Араб философиясында Фарабиге дейін бірнеше ағымдар
Араб философиясындағы жетекші бағыт перипатетизм, яғни
Араб аристотелизмінің негізін салушылар қатарында әл-Кинди,
Фарабидің өз еңбектерінде құдай бар деп
Фараби ақиқат біреу-ақ, бірақ оған әр
Фарабидің философиялық және логика-методикалық көзқарастарын жақсы
Әл-Фарабидің философиясын зерттеушілер оның бұл саладағы
Ақыл туралы ілім Фарабидің философиядағы ірі
Фарабидің көзқарасы бойынша, жасампаз акыл немесе
Фарабидің философиялық жүйесінде материяға көп көңіл
Таным проблемасын қарастырғанда, зерттегенде Фараби өз
Фарабидің таным туралы ілімінің негізгі көздеген
Методологиялық дұрыс бағдарламаны басшылыққа алып, Фараби
Фарабидің ғылыми-философиялық шығармашылық қызметінде логика мәселелері
Фараби өзінің дүниеге көзқарасын социология, этика
Ізгі мемлекет (қала) туралы ілімін жасауда
ФАРАБИ ФИЛОСОФИЯНЫ ҮЙРЕНУ ШАРТТАРЫ ТУРАЛЫ
Фараби ғылым мен философияны оқып-үйрену мәселесіне
Бұл еңбекте Аристотельдің ғылымын, философияны меңгеру
Бірінші шарт — философиялық ағымдардың аты-жөнін
Философиялық ағымның шыққан жері бойынша аталатындарға
Бұл жерде Фараби ертеде Грециядағы негізгі
Екінші шарт — өткендегі ірі философтардың
Ал, енді табиғаттың арнаулы бір жүйесін
Философияда қолданылатын дәлелдер (бурһан) ғылымы жөніндегі
Ал, енді дәлелдер үйрету кітабы "Фи-әл-бурһан"
Дәлел ғылымын үйренгеннен кейін сол ғылымның
Өтірігі мен шындығы тең болған еңбектер
Бұл жерде Фараби ежелгі гректерден қалған
Үшінші шарт — философ болу үшін
Ал Феофраст (Алуфарстс) бағытындағы философтар мінез-құлықты
Осы айтылған пікірлердің қай-қайсысын болса да
Фараби бұл жерде философияны үйрену үшін
Төртінші шарт — философия ғылымын үйретудегі
Фараби бұл жерде "жаратқан бір Алла"
Бесінші шарт — философия ғылымына кірісудің
Фараби мұнда жаратылыстану ғылымдары туралы және
Алтыншы шарт — Аристотель енбектеріндегі қолданылған
Бұл жерде Фараби Аристотельдің ұғымдарды өрнектеу,
Жетінші шарт — Аристотель өзінің еңбектерін
Фараби мұнда Аристотельдің стиль, баяндау ерекшеліктеріне
Сегізінші шарт — философ адамның міндеті
Аристотельдің өлшеу (салыстыру) әдісі қияс (силлогизм)
Өмірін ұзарту әркімнің өз қолында екендігі
Тоғызыншы шарт — Аристотель ілімін үйрену
Логикалық салыстыру (өлшеу) екі нәрседен құралады
Өлшеудің теоремалары "Дәлел" кітабынан алынған. Осы
ФАРАБИДІҢ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ТРАКТАТТАРЫ
Философияны зерттегісі келетіндер әрекетке және мақсатқа
Ұстаздың мінез-құлық нормасы мынадай болуға тиіс:
Адам пайда болысымен оның бойына ең
Ойлаушы күшті алатын болсақ, басқа мүшелерде
Егер түйсінілетін затты интеллект күші арқылы
Ал егер түйсінілетін нәрсені түйсік арқылы
Ақырында, әлденендей бір затты түйсінгісі келген
Жаратылысында әрбір адамға өз тіршілігі үшін
ҚОРЫТЫНДЫ
Есімі дүние жүзіне мәлім болып, ғылыми
Фараби Аристотельдің, әл-Киндидің ізін қуып философия
Мен рефератымда Фарабидің ғылыми жетістіктерін баяндауда
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
А.Көбесов. Әл-Фараби, Алматы, 1971.
Әл-Фараби. Философиялық трактаттар, Алматы, 1973.
Әл-Фара6и. Әлеуметтік-этикалық трактаттар. Алматы, 1975.
Әл-Фараби. Трактаты о музыке и поэзии.
Аль-Фараби. Математические трактаты, А-Ата, 1972.
Aль-Фараби. Комментарии к "Алмагесту'" Птолемей. А-Ата,
Аль-Фараби. Логические трактаты. Алма-Ата, 1975.
Аль-Фараби. Историко-философские трактаты. Алма-Ата, 1985.
Аль-Фараби. Естественно-математические трактаты. Алма-Ата, 1987.
Аль-Фараби. Научное творчество. Сб. статей. М.,
А.Кубесов. Математическое наследие аль-Фараби. Алма-Ата, 1974
А.Кубесов. Астрономия в трудах аль-Фараби, Алма-Ата,
А.Кубесов. Педагогические наследие аль-Фараби. Алма-Ата, 1989
А.Кубесов. Педагогические наследие аль-Фараби. Педагогика ғылымы
А.Көбесов. Сөнбес жұлдыздар. Алматы, 1973.
Қазақ энциклопедиясы.Әл-Фараби. 2 том, 1971.
Әл Фараби. "Ізгілікті қала басшысының қасиеттері
Басшы - басқа ешкімге бағынбайтын, имам,
1. Дене мүшелері абсолютті жетілген, кез-келген
дауға бейімделген болу;
2. Өзіне айтылып отырған нәрсені өте
адам айтқан нәрсені іс жүзіндегі жағдаймен
З.Өзі түсініп, көріп, естіп және қабылдап
Өткір, көреген ақылға ие болуы және
Сөзге шешен болып, ойлаған нәрсесін айқын,
Оқып-үйрену мен танып-білуді сүйе білуі және
Өзін тамақтан, арақ-шараптан, ойыннан тежей білу
Асқақ жанға ие болып, намысын жоғары
Оның жаны табиғатынан төмен істердің бәрінен
Бейбіт өмірдің дирхем, динар және тағы
Табиғатынан әділеттілікті және ол үшін күресетіндерді
Өзі қажетті деп есептейтін істі жасауда,
1
Фарабидің философиялық көзқарастары
Араб философиясы
Әбу Насыр Әл-Фараби және оның ғылыми- философиялық еңбектері
Әбу Насыр Фараби және оның ғылыми - философиялық еңбектері
Әл - Фараби философисы және шығыстық перипатетизм
Платонның қоғамдық,саяси және әлеуметтік көзқарастары
Тіл білімі
Фараби және оның шәкірттерінің ғылым мен мәдениетті дамытудағы орнын анықтау, ғылыми мұраларын мұқият зерттеу өте үлкен маңызды жұмыс
Философские трактаты
Әбу Насыр Әл-Фараби шығыстың – педагогы, психологы, философы