Өтімділікті бағалау
Мазмұны
Кіріспе ................................................................................................................ 3
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың теориялық
аспектілері.
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың мәні және
мағынасы ..............................................................................................................6
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың әдістері .................15
“Қазақтелеком” АҚ – ның қаржылық жай – күйін талдау.
“Қазақтелеком” АҚ-ның қызметіне қысқаша сипаттама ......................25
“Қазақтелеком” АҚ-ның қаржылық жай – күйін талдау
Кәсіпорынның банкрот болу ықтималдылығын анықтау ....................49
«Қазақтелеком» АҚ – ның қаржылық жай күйін бағалау әдістерінің
Қорытынды ………………………………………………………….…….......64
Қолданылған әдебиеттер тізімі ........................................................................67
Қосымшалар ......................................................................................................69
Кіріспе
Нарықты экономика жағдайында кәсіпорынға қоршаған орта тарапынан көптеген қауіп
Қаржылық - экономикалық дағдарыстар, әдетте, өнеркәсіптік кәсіпорындардың әлеуетіне кері
Кәсіпорын алдына өзіне тән өндірістік қызметтерді орындауына байланысты өзінің
Әрбір кәсіпорын үшін өзінің қаржылық тұрақтылықты қамтамассыз ету сұрақтары,
Кәсіпорын тұрақты қызмет ету жағдайында қаржылық тұрақтылықты қамтамассыз ету
Нарықтық жағдайда кәсіпорынның тұрақтылығының негізі, оның қаржылық тұрақтылығы болып
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалау үшін, ең алдымен
Қаржылық талдаудың мақсаты, кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалау
Осымен қоса қаржылық жағдай – бұл кәсіпорынның сыртқы ортадағы
Берілген дипломдық жұмыстың мақсаты, кәсіпорынның өңдірістік -
Дипломдық жұмыста байланыс қызметін ұсынатын
Екінші бөлімде, компанияның қызметіне қысқаша сипаттама беріледі және онда
өтімділік коэффициенті
іскерлік белсенділік коэффициенті
табыстылық коэффициенті
қаржылық тұрақтылық коэффициенттерін қолдану арқылы компанияның қаржылық жай –
Одан әрі компанияның банкрот болу ықтималдылығы қарастырылады. Мұнда Альтманның
Ал үшінші бөлімде «Қазақтелеком» АҚ – ның қаржылық
Дипломдық жұмысты жазу барысында біз отандық және шетелдік экономистердің
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың теориялық аспектілері
1.1. Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың мәні және
Нарықтық қатынастары жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың маңызы өте
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау жөніндегі сұрақтарды қарастырмас бұрын, "қаржылық
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы қаржы ресурстарын жасау, тарату және пайдаланумен
Кәсіпорынның қаржы жағдайы осы кәсіпорынның белгілі бір кезеңдегі қаржылық
ресурстарымен қамтамассыз етілуін көрсетеді.
А.И. Ковалев және В.П. Привалов қаржылық жағдай ұғымын
Профессор И.Т. Балабанов «Шаруашылық субъектісінің қаржылық жағдайы
Ал кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы нені білдіреді? Бұл сұрақ та
Кәсіпорында тұрақты қалыптасқан табыстық шығынның артуының өзіне тән айнасы
Қаржылық тұрақтылық - бұл табыстың шығыннан тұрақты дәрежеде артуы.
Бұл ұғымды А.Д. Шеремет пен B.C. Сайфуллин дәлірек және
Кәсіпорынның өз міндеттемелері бойынша есептесу мүмкіндігі немесе "Сауда, несие
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылық жағдайына көптеген факторлар әсер етеді, оларды
1) пайда болу орнына байланысты - ішкі және
2) нәтижесінің маңыздылығына байланысты - негізгі және негізгі емес;
3) құрылысы бойынша - қарапайым және күрделі;
4) әрекет ету уақыты бойынша - тұрақты және уақытша.
Ішкі факторлар кәсіпорынның өзінің жұмысын ұйымдастыруына байланысты болады, ал
Негізгі ішкі факторларды қарастырайық. Кәсіпорынның тұрақтылығы ең бірінші өндіріс
Кәсіпорынның өндірілетін өнім және өндіріс технологиясымен тығыз байланысқан қаржылық
Қаржылық тұрақтылықтың ішкі, маңызды факторларының бірі - бұл қаржы
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына қарыздық капиталдар нарығындағы қосымша жұмылдырушы (мобилизацияланушы)
Сонымен бірге тек таза табыстың көлемі ғана емес, сонымен
Жоғарыда айтылғандарды қорыта келе, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығына әсер ететін
кәсіпорынның салалық топқа жатуы;
шығарылатын өнімнің (жұмыс, қызмет)
төлем қабілеттілігі бар сұраныстағы үлесі;
төленген жарғылық капиталдың мөлшері;
шығындардың көлемі, олардың ақшалай табыспен салыстырғандағы
динамикасы;
қорлар мен резервтерді, олардың құрамы мен құрылымын қоса
алғандағы мүлік пен қаржы ресурстарының жағдайы;
кәсіпорындарды басқару тиімділігі.
Сыртқы факторларға шаруашылық жүргізудің экономикалық жағдайының әсері, қоғамда үстемдік
Кәсіпорынның тұрақты қаржылық жағдайын қалыптастыруда оның өз контрагенттерімен (салық
Сондай-ақ, бұл жыл сайын өз облигациясы бойьнша белгілі бір
Жабдықтаушылар мен тұтынушылар сенімді және төлем қабілеттілігі жоғары кәсіпорындармен
Осылайша, қаржылық жағдай кәсіпорынның бәсекелестік қабілетін және оның іскерлік
Кәсіпорын осы мерзімге дейінгі уақытта қаржы ресурстарын қаншалықты дұрыс
Нарықтық экономика жағдайында жұмыс істеуші кәсіпорындардың қаржылық жағдайын талдаудың
қаржылық жағдайға баға беру және оның есеп беру мерзіміндегі
активтер мен олардың қалыптасу көздері apaсындағы сәйкестікті, оларды таратудағы
айналым капиталының көлемін,
қаржы - есептік және несие ережесін сақтау;
кәсіпорын активтері және оның міндеттемелерінің құрылымын зерттеу;
ағымдағы активтердің айналымдылық есебі, оның ішінде дебиторлық борыш және
баланстың өтімділігін, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының және төлеу
кәсіпорын табыстылығын бағалау;
кәсіпорын табысының салыстырмалы көрсеткіштерін, сондай-ақ олардың
кәсіпорынның іскерлік белсенділігін анықтау;
кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығын ұзақ және қысқа мерзімді болжау,
Қаржылық жағдайды талдау кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдаудың қорытындылаушы кезеңі
Жоғары сапалы өнімді үздіксіз өндіру және өткізу кәсіпорынның қаржылық
Шығындар көлемі өндіріс процесінің тиімділік деңгейімен анықталады. Олардың тиімділігі
Кәсіпорынның қаржылық қызметінің қалыпты болуы әсіресе өз кезеңіндегі қойылған
Біздің ойымызша, қаржылық жағдайды талдауды қаржылық тұрақтылықтан бастаған жөн
баланс өтімділігін талдау;
кәсіпорынның іскерлік белсенділігін талдау;
табыстылығын талдау;
қаржылық тұрақтылығын талдау;
Біз талдауды осы көрсеткіштен бастаған себебіміз, көптеген шетел
1.2. Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалаудың
әдістері
Нарықтық қатынастың қалыптасуы шаруашылық қызметін біртұтас кешенді талдауды ішкі
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, есеп берудің екі түрі бар: Акционерлерді,
Соңғы кездері мерзімді баспасөздерде, сондай-ақ жеке басылымдарда қаржылық талдауды
Бұрынғы қолданылып келген талдау әдістемесінде әр түрлі баптардың мәндерін,
Нарық жағдайында қаржылық жоспарлау кәсіпорынға оның қызметі жөнінде көптеген
Қаржылық талдауды өткізу мақсатына байланысты қаржылық талдаудың
келесі түрлерін атап кетуге болады:
1. Қаржылық талдауды өткізу бойынша ішкі және сыртқы деп
Ішкі қаржылық талдау - бұл кәсіпорынның өтімділігін аңықтауға немесе
Сыртқы қаржылық талдау – бұл кәсіпорынға қатысы жоқ ,
Аналитикалық зерттеу көлеміне байланысты толық және тематикалық
болып бөлінеді.
Бланк И.А. « Основы финансового менеджмента » 2-
Сурет 1. Қаржылық талдаудың негізгі
Толық - қаржылық талдау қаржылық қызметтің барлық аспектілерін кешенді
Тематикалық - қаржылық талдау қаржылық қызметтің жеке бөліктерін және
3.Аналитикалық зерттеу тереңдігі бойынша экспресс – талдау және фундаменталды
Экспресс – талдаудың мақсаты шаруашылық субъектісінің қаржылық жағдайы мен
Фундаменталды талдау кәсіпорынның қаржылық қызметінің көлемінің динамикалық көрсеткішін факторлы
4. Қаржылық талдау объектісі бойынша келесі түрлерге жіктеуге болады;
Кәсіпорынның қаржылық қызметін толықтай талдау. Бұндай талдау кезіңде кәсіпорынның
Кәсіпорынның қаржылық қызметін жекелеп талдау. Бұндай зерттеудің пәні инвестицияларымен
өткізуді қаржыландырумен және тағы басқа операцияларды талдау.
5. Өткізу уақытына байланысты ;
Алдын – ала қаржылық талдау. Бұл талдаудың мақсаты қаржылық
Ағымдағы қаржылық талдау. Іске асырылып жатқан қаржылық қызметтерге және
Кейінгі талдау. Ол кәсіпорынның қаржылық қызметінің нәтижесін толық және
Қаржылық талдаудың тәжірибесі қаржылық есепті оқудың негізгі ережелерін қалыптастырды.
көлденең талдау,
тікелей талдау;
салыстырмалы талдау;
факторлық талдау;
қаржылық коэффициенттер әдісі.
Көлденең талдау – есеп берудің әрбір позициясын өткен кезеңімен
Есепті кезеңдегі көрсеткіштердің динамикасын өткен кезеңдегі көрсеткіштерімен салыстырып зерттеу.
Есепті кезеңдегі көрсеткіштердің динамикасын осыған ұқсас өткен жылдың көрсеткіштерімен
Мысалы есепті кезеңнің 2- ші кварталын өткен жылдың 2
Бірқатар жылдың көрсеткіштерінің динамикасын талдау. Оның мақсаты
кәсіпорынның қаржылық қызметін сипаттайтын жеке көрсеткіштерінің өзгеру
тенденциясын талдау.
Тікелей (құрылымдық) талдау - әрбір есеп позициясының жалпы нәтижеге
Активтердің құрылымын талдау. Бұл талдау кезіңде айналым және айналымнан
Бланк И.А. « Основы финансового менеджмента » 2-
Сурет 2. Қаржылық талдаудың әдістері
Баланс құрылымын талдау. Бұл талдау кезіңде меншікті және қарыз
Ақша ағымының құрылымын талдау. Бұл талдау кезіңде жалпы ақша
Тікелей және көлденең талдаулар бірін-бірі толықтырып отырады. Сондықтан да
Салыстырмалы (кеңістіктік) талдау – бұл фирмалардың, еншілес фирмалардың, бөлімшелердің
Кәсіпорынның қаржылық көрсеткіштерін ортасалалық көрсеткіштермен салыстыру. Бұл салыстыру кезіңде
Берілген кәсіпорынның көрсеткіштерін бәсекелес кәсіпорынның көрсеткіштерімен салыстыру. Бұл салыстыру
Есепті және жоспарлы көрсеткіштерді салыстырмалы талдау. Бұл салыстыру кезіңде
Қаржылық талдаудың нарықтық экономика жағдайындағы көбірек таралған әдісі әр
Коэффициенттер салыстырмалы шамалар болып табылады, оларды есептеу кезінде шамалардың
Шешімдер қабылдау үшін сәйкес коэффициенттерді талдаудың пайдалылығы оларды дұрыс
Қатынасты талдаудың рөлін асыра бағалаудың да қажеті жоқ, себебі
Қаржылық талдауды салыстырмалы көрсеткіштер негізінде жүргізудің шетелдік тәжірибесін механикалық
Факторлық талдау – бұл жекелеген факторлардың (себептердің) қорытынды көрсеткішке
Жоғарыда көрсетілген әдістермен қатар, қаржылық жағдайды талдауда экономикалық, сондай-ақ
Қорыта айтқанда, кәсіпорынның қаржы жағдайын талдауда аудиторлық түрлі әдістер
“Қазақтелеком” АҚ – ның қаржылық жай – күйін талдау.
2.1. “Қазақтелеком” АҚ-ның қызметіне қысқаша сипаттама
“Қазақтелеком” АҚ-мы (бұдан әрі Компания) 1994 жылдың маусым айында
“Қазақтелеком”АҚ-мы Республиканың телекоммуникациялық рыногында көшбасшы орынды иеленеді, түрлі байланыс
Компанияда 2005ж 31 желтоқсанына сәйкес компанияда 32602, жұмыс
Компанияның клиенттері шамамен екі жарым миллион жеке және заңды
“Қазақтелеком” халықаралық оператор ретінде алыс шетелдердің 154 операторымен және
“Қазақтелеком” - бүгінгі таңда тұрақты және игі беделі жыл
Компанияның акциялары Қазақстан қор биржасының ресми тізіміне және “көгілдір
Fitch халықаралық рейтингтік агенттік “Қазақтелекомға” жергілікті және шетелдік валюта
Компания бизнес жобаларымен қатар ауылдық елді мекендерді телефон байланысымен
Озық телекоммуникациялық технологияларды енгізу сапа менеджметі жүйесіне басты рөл
Қазақстанның жетекші байланыс операторының табысты қызметіне лайықты баға берген
“Қазақтелеком” бүгінгі таңда – телекоммуникациялық бірегей қызметтер көрсететін және
Клиенттерге қызмет етудің және көрсетілетін қызметтерінің сапасын арттыру, олардың
“Қазақтелеком” өзінің телекоммуникация саласындағы жүйе құрушы ретіндегі жауапкершілігін сезіне
Телекоммуникация нарығын ырықтандыру бағдарламасы. Қазақстан Республика Үкіметінің 2004ж 2
2005 ж компания қалааралық және халықаралық байланыс қызметін
2005 ж компания мемлекеттін “ауылдық аймақты дамыту” бағдарламасын іске
Компания, Қазақстан Республикасының Үкіметінің 2004ж 21 тамыз айынан
Қаржылық есеп беру. Ұсыну негізі – Ұсынылып отырған
Есеп беру кезеңі 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейін болып
Лицензиялар."Қазақтелеком" АҚ Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар Министрлігі тарапынан
Лицензияның формасы: Бас лицензия;
Әрекет аумағы: Қазақстан Республикасы;
Осы лицензияға сәйкес "Қазақтелеком" АҚ жалпылама пайдаланыстағы телекоммуникация тораптарын
Компания бөлімшелері."Қазақтелеком" АҚ - Республикадағы ең үлкен компаниялардың бірі,
«Қазақтелеком» акционерлік қоғамын стратегиялық дамытудың
2005-2008 жылдарға арналған негізгі бағыттары.
Миссиясы. Қазақстан Республикасы телекоммуникациялар рыногының бастаушысы болу. Бір бірімен
Мақсаты. Телекоммуникация секторының ырықсыздануы және әлемдік экономиканың ғаламдануы жағдайында
Қызмет көрсету спектрі. Желінің техникалық мүмкіндігін абонент қатынауы деңгейінен
Тарату өрісі. Қазақстан республикасының бүкіл аумағына, оның ішінде ауылдық
Телекоммуникациялар қызметін тұтынушылар. Рыноктың жоғары кірісті сегменттерінде бизнеспен белсенді
Қатынау мүмкіндіктерін арттыру. Дәстүрлі арналар (телефондар, факстар, ұтымды аппараттар,
Сапа. Технологиялық пайдаланудың, тұтынушыларға қызмет етудің әлемдік стандарттарға сәйкестігін
Кесте 1
"ҚАЗАҚТЕЛЕКОМ" АҚ – ның КІРІСТЕРІНІҢ ҚҰРАМЫ* (ЕТК –
Бабтардың атауы Кірістер, млн. тенге
2004 жыл 2005 жыл 2006жыл
Операторлық сегмент
Жергілікті байланыс
Шет операторлар абоненттерімен байланыс, ұялы байланыс операторларын қосқанда
Қалааралық байланыс
Халықаралық байланыс
Мәліметтерді тасымалдау жүйесі
Басқа да
Өнімді өткізеден түскен түсімнің барлығы
Ауылдық жерлердегі байланыс операторларының шағандалуы бойынша субсидилер
Негізгі қызметтен түскен түсімнің барлығы
1- ші кестенің жалғасы
Бабтардың атауы Кірістер, % Өсу %
2004 жыл 2005 жыл 2006 жыл 2005 жыл 2006
Операторлық сегмент 27 31 28 139 96
Жергілікті байланыс 17 16 16 119 110
Шет операторлар абоненттерімен байланыс, ұялы байланыс операторларын қосқанда
Қалааралық байланыс 17 14 15 101 111 Халықаралық
Мәліметтерді тасымалдау жүйесі 5 7 9 148 154
Басқа да 4 3 3 106 105
Өнімді өткізеден түскен түсімнің барлығы 100 100 100 121
Ауылдық жерлердегі байланыс операторларының шағандалуы бойынша субсидилер n/a n/a
Негізгі қызметтен түскен түсімнің
барлығы n/a n/a n/a 124 108
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша
* Еншілес, тәуелді компанияларсыз
Операторлық сегмент
Жергілікті байланыс
Шет операторлар абоненттерімен байланыс,
ұялы байланыс операторларын қосқанда
Қалааралық байланыс
Халықаралық байланыс
Мәліметтерді тасымалдау жүйесі
Сурет 3. 2004-2006 жылдар аралығындағы « Қазақтелеком » АҚ
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша
Саланы ырықтандыру факторының әсерінен пайда болған, 2004 - 2005
Тікелей қосылу арқылы, «Қазақтелеком» АҚ – ның желісін жанап,
2006 жылдың 1- ші қарашасынан бастап 10 секундтық тарификация
Мәліметтерді тасымалдау жүйесі қызметінен түсетін кірістердің үлес салмағы
Кесте 2
"ҚАЗАҚТЕЛЕКОМ" АҚ – ның ШЫҒЫНДАРЫНЫҢ ҚҰРАМЫ* (ЕТК – СЫЗ)*
Бабтардың атауы 2005 жыл,
нақты 2006 жыл,
жоспар б/ша 2006 жыл,
нақты
Өзіңдік құн :
Материалдар
Басқа
Амортизация
Шет операторлармен келісу бойынша
Негізгі өндіріс персоналының еңбек ақысын төлеу
Өзіңдік құн барлығы
Кезең шығындары:
Өткізу бойынша шығындар.
Проценттерді төлеу бойынша шығындар
Әкімшілік персоналының еңбекақысын төлеу шығындары.
Басқа жалпы және әкімшілік шығындар.
Кезең шығындарының барлығы
Операциондық қызметтің барлық шығындары. 72 891 780
2 – ші кестенің жалғасы
Бабтардың атауы өсім
2006н к
2006ж, % 2006н к
2005н, %
Өзіңдік құн :
Материалдар 101% 110%
Басқа 96% 97%
Амортизация 99% 121%
Шет операторлармен келісу
Негізгі өндіріс персоналының еңбек ақысын төлеу 113% 120%
Өзіңдік құн барлығы 102% 104%
Кезең шығындары:
Өткізу бойынша шығындар. 119% 127%
Проценттерді төлеу бойынша шығындар 173% 175%
Әкімшілік персоналының еңбекақысын төлеу шығындары. 78% 103%
Басқа жалпы және әкімшілік шығындар. 122% 156%
Кезең шығындарының барлығы 106% 133%
Операциондық қызметтің барлық шығындары. 103% 110%
*Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша
* Еншілес, тәуелді компанияларсыз
2006 ж. «Қазақтелеком» АҚ – ның операциялық қызметтен
2006 ж. 1 – ші мамыр айынан бастап, еңбекақы
Есептелген табысты жоспсрлы көлемінен асырғаны үшін, қосымша еңбекақы қорынан,
«GSM» Қазақстан ЖШС – тің, 2006 ж. қорытындысы бойынша
Компанияның корпоративті атағын ұстап тұруға бағытталған шығындардың өсуі (
Орта және шағын бизнес субъектілеріне коммисиондық сыйақы төлемдерінің ұлғаюы.
Қоғамның басқа ұйымдардың қызметіне қатысу туралы, 2006 жылдың
2.2. «Қазақтелеком” АҚ-ның қаржылық жай – күйін талдау
Қаржы менеджментінде қаржылық жай – күйді талдау кезіңде
1) Өтімділік коэффициенті.
2) Іскерлік белсенділік коэффициенті.
3) Рентабелділік коэффициенті.
4) Төлемқабілеттілік коэффициенті.
Енді әр топтың көрсеткіштерін жеке қарастырайық.
I. Өтімділік коэффициенті. Кәсіпорынның өтімтілігі түсінігі ретінде – оның
Іс–тәжірибеде өтімділік коэффициентінің келесі көрсеткіштері қолданады.
Ағымдағы өтімділік коэффициенті.
Жедел өтімділік коэффициенті.
Абсолютті өтімділік коэффициенті.
Таза айналым капиталы.
Осы корсеткіштердің көмегімен, кәсіпорын өзінң қысқа мерзімді міңдеттемелерін уақытында
1.Ағымдағы өтімділік коэффициенті. Ағымдағы өтімділік коэффициенті айналым капиталын қысқа
2.Жедел өтімділік коэффициенті. Айналым капиталының өтімдірек бөлігімен қысқа мерзімді
3.Абсолютті өтімділк коэффициент. Ағымдағы активтердің ең өтімді баптары, компанияның
4.Таза айналым капиталы. Кәсіпорынның өтімділігін талдаған кезде үлкен
Кәсіпорынның қаржылық жағдайына, таза айналым капиталының аз немесе көп
Кестеде есептелген кәсіпорынның өтімділігіне келетін болсақ, 2004-2005жж.
Кесте 3
Өтімділікті бағалау*
%
ККоэффициенттер
аты Формула 2004 2005 2006
Ағамдағы өтімділік коэффициенті Ағым.Активтер /
Ағым.Міндет-ме
1,6
1,3
0,7
Тез өтімділік коэффициенті (АА - ТМЗ) /
Ағым.Міндет-ме
0,85
0,69
0,54
Абсолютті өтімділік коэффициенті Ақша қаражаты /
Ағым.Міндет-ме
0,17
0,14
0,09
Таза айналым капитал ТАК=
9,329,040
6277101 -15048230
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша
Осыған ұқсас компанияның тез және абсолютті өтімділік коэффициенттері де
нашар көрсеткіш беріп тұр. Абсолютті өтімділік коэффициентінің нормативтік мәні
2004ж компанияның таза айналым капиталы 9 млр. теңге құраса
Егер компания қысқа мерзімді міңдеттемелерін азайтпайтын болса, онда компанияның
II.Іскерлік белсенділік коэффициенті.
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігі қаржылық жағдайында ең алдымен оның қаражат
Іскерлік белсенділік талдаудың мақсаты Т –А – Т
Сөйтіп, елдегі өтіп жатқан инфляциялық процестер, кәсіпорындардың басым көпшілігінің
Қаражаттың айналымда болу кезеңі, едәуір дәрежеде кәсіпорынның ішкі жағдайымен
Іскерлік белсенділік коэффициентінің кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау үшін үлкен
Кәсіпорынның іскерлік белсенділігінің көрсеткіштеріне мына коэффициенттер жатады:
1.Негізгі ңұралдардың айналымдылығы. (немесе қор қайтарымдылығы). Кез – келген
Бұл көрсеткіш қор қайтарымдылығын көрсетеді, яғни кәсіпорынның кезеңдегі негізгі
Қор қайтарымдылығы коэффициентінің артуына негізгі құралдардың үлес салмағының салыстырмалы
Алайда бұл жерде жалпы заңдылық былайша болады: коэффициент жоғары
2. Активтердің айналымдылық коэффициентері. Ол жылына қанша рет айналу
беретін, айналымның және өңдірістің толық цикілінің жыл ішінде қанша
Түрлі кәсіпорындарға немесе бір кәсіпорынға әр жылдардағы жалпы айналымдылық
3. Дебиторлық борыштың айналымдылық коэффициенті. Ол өнімді сатудан түскен
Дебиторлық борыштың айналымдылық коэффициенті дебиторлық борыштың сапасы мен көлемін
Дебиторлық борыштың айналымдылық коэффициентімен қатар дебиторлық борыштың орташа айналым
Бұл көрсеткіш компанияның
4. Кредиторлық борыштың айиалымдылық коэффициеиті. Ол өнімді сатудан түскен
Кредиторлық борыштың айналымдылық коэффициенті дебиторлық борыштың айналымдьшық коэффициенті сияқты
5.Тауарлық материалдық запастардын айналымдылық коэффициенті.
Материалдың айналым қаражатының айналымдыльқ коэффициенті кәсіпорынның талдау кезіндегі шығындары
ТМЗ – ның айналымдылығының тез болуы оның тиімді қолдануын
Өндіріс пен өнімді өткізуді қалыпты жүргізу мақсатында қорлар оңтайлы
Материалдық айналым құралдарының айналымдылық коэффициентінің шамасына оны есептеу әдістемесі
Төменгі кестедегі есептелген мәліметтерге келетін болсақ, компанияның қор
Кесте 4
Іскерлік белсенділікті бағалау*
Коэффициенттер
аты Формула 2004 2005 2006
Қор қайтарымдылығы Өнімді өткізуден табыс /Нег. Құралдар
0,97
0,99
0,95
Капиталдың айналымдығы Өнімді өткізуден табыс /Капитал
0,63
3,7
0,48
Дебиторлық қарыздың айналымдылығы 360
Өнімді өткізуден
немесе
43
күн 7,3
немесе
49
күн 7,3
немесе
49
күн
Кредиторлық борыштың айналымдылығы 360
өткізілген өнімнің өзіндік құны / кредиторлық қарыз
немесе
36
күн 6
немесе
60
күн 5,8
немесе
62
күн
ТМЗ – ның айналымдылығы
Өзіндік құн / ТМЗ
9,8
немесе
36
күн 10
немесе
36
күн 10
немесе
36
күн
Операциялық циклдің ұзфқтығы Дебиторлық қарыз
79
85
85
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша автордың есептеуі.
көп болуы,ал өткізуден түскен түсімнің аз болуы өз әсерін
III.Табыстылық коэффициенті.
Рентабелділік коэффициенті кәсіпорынның қаншалықты табысты екенін көрсетеді. Бұл коэффициент
Кәсіпорынның барлық активтерінің рентабелділігі коэффициенті, өткізу рентабелділігі, меншікті
1.Кәсіпорынның барлық активтерінің табыстылық көэффициенті. Осы коэффициент таза табысты
2. Өткізудең табыстылық коэффициенті. Алынған пайданы өткізілген өнім
Таза табыс бойынша есептеу.
Бірінші көрсеткіш, баға қалыптастыру саясатындағы өзгерістермен, кәсіпорынның өткізген
Коэффициенттің динамикасы, бағаны қайта қарау немесе ТМЗ-ны пайдалануды күшейту
3.Меншікті капиталдың табыстылық коэффициенті. Меншік иелері инвестициялаған капиталды
Айналымдылық және рентабелділік коэффициенттердің деңгейін бағалау үшін бұл көрсеткіштерді
4.Ағымдағы активтердің табыстылығы. Тәжірибеде ағымдағы активтердің табыстылығы деп аталатын
Кесте 5
Табыстылықты бағалау*
(%)
Коэффициенттер
атауы Формула 2004
2005 2006
Активтер табыстылығы. Таза табыс /
Баланс 20 20 13
Өткізілген өнім табыстылығы Таза табыс /
Өнімді өткізуден табыс 30 33 28
Меншікті капитал табыстылығы Таза табыс /
Меншікті капитал
29
29
23
Ағымдағы активтер табыстылығы Таза табыс /
Ағым. Активтер
106
123
100
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша автордың есептеуі.
Компанияның табыстылығына келетін болсақ компанияның өткізу табыстылығы 28% құрап
Компанияның жалпы активтерінің табыстылығы нашар нәтиже беріп отыр. Компания
Компанияның ағымдағы активтерінің табыстылығы жалпы активтердің табыстылығына қарағанда жақсы
IV Қаржылық тұрақтылық коэффициенті.
Қаржылық тұрақтылық коэффициенті компанияға ұзақ мерзімді салымдар салған инвесторлар
1.Меншіктік коэффициент. Меншікті коэффициент компанияның капитал құрамындағы меншікті капитал
2.Қаржылық тәуелділік коэффициенті. Бұл коэффициент фирманың сыртқы қарызға тәуелділігін
3.Тартылған және меншікті капиталдың қатынасын көрсететін коэффициент. Ол кәсіпорын
Кесте 6
Қаржылық тұрақтылықты бағалау*
%
Коэффициенттер
аты
Формула
2004
2005
2006
Меншікті капиталды жинақтау коэффициенті. Меншікті капитал / Баланс
67
69
59
Қарыз капиталды жинақтау коэффициенті. Тартылған капитал / Баланс
32
30
41
Тартылған және меншікті капиталдың қатынасын көрсететін коэффициент Тартылған капитал/
Меншікті капитал
47
43
41
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша автордың есептеуі.
Компанияның есепті жылы меншікті капиталының үлесі өткен жылдармен салыстырғанда,
2.3. Кәсіпорынның банкрот болу ықтималдылығын аңықтау.
Банкроттық нарык шаруашылығының бір категориясы болып табылады. Ол соттың
Баланстың канағаттанғысыз кұрылым борышкердің мүлкі мен міндеттемелерінің өтімділік деңгейінің
Банкроттық кәсіпорынның ұдайы өндіріс капиталының шаруашылык механизімінің балансының бұзылуынан,
Банкроттықтың пайда болуының негізгі себептерін келтірейік:
Шаруашылық жүргізу жағдайын жасаудың объективті себептері:
- экономиканы реформалаудың нормативті
- инфляцияның аса жоғары деңгейі;
- фирманың құнды кағаздарының
- бәсекелестің жоғары деңгейі
2. Шаруашылық жүргізуге тікелей қатысты субъективті себептер:
банкроттықты уақытында болжап және келешекте одан сақтана алмау;
жарнама, өтімділік жүйесінің
өндіріс көлемінің төмендеуі;
ұқсас, бірақ сапасы жоғары өнімдердің бағасына кейбір
аяқталмаған жоғары шығындар;
өнімнің төменгі рентабельділігі;
өндіріс циклінің өте көлемді болуы;
үлкен қарыздар мен өзара төлей алмаулар;
ескі басқарма басшыларының нарықты кұруға бейімделе
Кәсіпорындардың жаппай банкроттыққа ұшырауы жағымсыз әлеуметтік қиындықтарға соқтыруы мүмкін,сондықтан
Осы механизмнің негізгі элемснттері мыналар:
банкроттықты құқықтық реттеу;
кәсіпорынның банкроттығы жайында актілерді жүзеге асыруға шешім
перспективалы тауар өндірушілерді қолдау максатында, төлем қабілеті жоқ кәсіпорындарға
қайта құру және жою шараларын қаржыландыру;
банкроттық процедураға қатысушыларға экономикалық көмек көрсету;
кең ауқымды қоғам үшін банкроттар жайында ақпараттардың жариялы -
лығын қамтамасыз ету, төлем қабілеті жоқ
Қазақстан Республикасының «Банкроттык жайында» Заңына сәйкес, кәсіпорынның банкроттығы туралы
Банкроттық жайында кредитордың өтінішпен сотқа баруына негіз болып борышкердің
Кредитордың борышкерге қойған талаптарынын сомасы 150 айлық есепті керсеткіштерден
Банкротгықтың ықтималдылығын бағалауды қаржылық талдау арқылы жүргізуге болады, себебі
Кәсіпорынның банкроттылығын болжау бойынша құралдарды кең пайдалана отырып, кәсіпорынның
Шетелдік және отандық экономикалық әдебиеттерде коммерциялық ұйымдардың банкрот болу
Шетелдік және отандық авторлармен жасап шығарылған банкроттықты болжаудың барлық
Қаржылык болжауда бағалардың эксперттік бағалау әдісі мен экономика-математикалық модельдеу
Банкроттықтың ықтималдығын бағалаудын ең жиі қолданылатын әдісі белгілі американ
Осы модельдердің ішіндегі ен қарапайымы екі факторлы модель болып
Америка тәжірибесінде мынандай коэффиценттердің салмақтық мәндері қолданылады.
жабу немесе
көрсеткіш үшін:
(Кп) - (-1,0736);
баланстың пассивіндегі заемдық қаражаттың үлес салмағының көрсеткіші үшін:
(Кз )-(+0.0579);
тұрақты шама -(-0,3877).
Бұдан Z есебінің формуласы мынандай болады:
Z= -0,3877+К(-1,0736)+К*0,0579
Ктл = Ағымдағы өтімділік =Ағымды активтер /Ағымдағы міңдеттеме
коффициенті
Кз=Қаржылық тәуелділік = Қарыз қаражат / Баланс
коэффициенті
Z=0 болғанда кәсіпорындар үшін банкроттық ықтималдығы 50%-ға тең. Егер
Осы модельдердің ерекшелігі оньң қарапайымдылығы, оның кәсіпорын жайында ақпарат
Бірақ берілген модель банкроттықты болжауда жоғары дәлдікті қамтамасыз етпейді,
Отандық кәсіпорындар басқа жағдайларда жұмыс істейді, біздің елімізде инфляция
Мысалы, Қазақстан жағдайын Америка жағдайымен сәйкес деп алатын болсақ,
Нарықтық экономикасы дамыған шет елдерде кәсіпорынның банкроттық
Z=1,2X1+1,4X2+3,ЗX3 +0,6X4+1,0X5
Мұндағы: X1 – X5 келесі түрде есептелінеді: ( Кесте
Мәліметтері бойынша Э. Альтманның есептеуінше 2,675 болды. Осы өлшеммен
Кесте 7
Х - мәндерінің есептелу жолдары.*
Х1 Жұмыс капиталының ағымдағы активтер соммасына қатынасы.
Х2 Таза пайданың активтердің жалпы соммасына қатынасы.
Х3 Таза табыстын активтердің жалпы соммасына қатынасы.
Х4 Меншікті және қарыз капиталының қатынасы.
Х5 Өткізуден түсімнің акттивтерге қатынасы.
*Мухамбетов Т.И., Нукушев А.Г. « Банкротство и антикризисное управление
Кестеде Z - шотының мәні мен банкроттық
Кесте 8
Банкроттықтың ықтималдылық дәрежесі.*
Z – шотының мәні Банкроттықтың ықтималдылығы.
1,80 және одан төмен Өте жоғары
1,80-2,70 дейін Жоғары
2,71-2,99 дейін Мүмкін
3,00 жоғары Өте төмен
* Мухамбетов Т.И., Нукушев А.Г. « Банкротство и
Статистикалық амал қауіпті аймақтың шекарасын аныктауға мүмкіндік
Басқа да белгілер мәлім болды, мысалы, Британ ғалымдары Тофлер
1) активтердің рентабельділігі;
2) пайданың динамикасы;
3) несие бойынша пайыздарды жабу коэффициенті;
4) комулятивті түсімділік;
5) ағымдағы өтімділік коэффициенті;
6) автономия коэффициенті;
7) жиынтық активтер.
Бұл модельдің кұндылығы өте дәлдігінде, бірақ колданылуына ақпараттың жетіспеушілігі
Кесте 9
Альтман моделі бойынша банкрот
Көрсеткіш 2005 2006
Х Жұмыс капиталының ағымдағы активтер соммасына қатынасы. 0,23
Х2 Бөлінбеген пайданың активтердің жалпы соммасына қатынасы. 0,48
Х3 Таза табыстын активтердің жалпы соммасына қатынасы. 0,25 0,13
Х4 Меншікті және қарыз капиталының қатынасы. 2,3 1,44
Х5 Өткізуден түсімнің акттивтерге қатынасы. 0,61 0,48
* «Қазақтелеком» АҚ – ның мәліметі бойынша
2005 ж Z = 1.2*0.23+1.4*0.48+3.3*0.25+0.6*2.3+0.995*0.61 = 3.76
2006 ж Z = 1.2*(-0.06)+1.4*0.44+3.3*0.13+0.6*1.44+0.995*0.48 = 2.3
Бұдан біз көріп тұрғанымыздай компанияның 2006 жылы Z
3. «Қазақтелеком» АҚ – ның қаржылық қаржылық жай күйін
Қаржылық талдаудың көмегіне негізгі 4 мамаңданған топ жүктенеді.
Кәсіпорын менеджерлері және оның қаржылық жұмысшылары.
Қысқа мерзімді несие берушілер – жабдықтаушылар, банктер.
Ұзақ мерзімді несие берушілер – несиені талдау саласындағы
мамандар, облигация иелері.
Бағалы қағаздар нарығында жұмыс істейтін инвестор аналитиктер.
Қаржылық талдау өткізетін тұлғалар, кәсіпорынның қаржылық экономикалық жағдайы туралы
Аналитикалық әдіс болғандықтан оның да ескеретін бірқатар
Ағымдағы өтімділік коэффициенті кәсіпорынның барлық міндеттемелерді жабу қабілеттілігін сипаттайды.
ал ең жақсы дегенде оның жылдан жылға өсуі байқалады.
Баланстың ара қатынасынан көретініміздей, кредиторлық қарыздың өзінен-өзі азаюы мүмкін
Ағымдағы өтімділік коэффициенті кәсіпорынның төлем қабілеттілік деңгейін объективті бейнелеуі
Одан басқа, көрсеткіштің нормативті мәні отандық кәсіпорынның нақты жағдайларын
Экономикалық дамыған елдерде осы коэффициенттің нормативті мәні салалар және
Көптеген ірі компаниялар белгілі бір бағыттағы қызметпен шектелмейді. Олардың
Бұдан басқа көптеген компаниялардың мақсаты жақсы нәтижелерге жету болып
Қаржылық мәліметтерді бұрмалайтын факторлардың бірі инфляция болып табылады. Ал
Есеп беру көрсеткіштердің нәтижелеріне маусымдық факторлар әсер етуі мүмкін.Мысалы
Кез – келген жеке көрсеткішті жақсы не жаман деп
Осыған ұқсас негізгі құралдардың айналымдылық коэффициенттінің жоғары болуы кәсіпорын
Бір көрсеткіштер бойынша кәсіпорынның жағдайы жақсы болуы мүмкін, ал
Кейбір кәсіпорындар, аналитиктердін көз алдында қаржылық есептері жақсы көрінуі
ТМЗ – ды есепке алудың коэффициенттерге әсері.
Қазіргі уақытта материалдық қорларды бағалаудың есептеу саясатын таңдауда кәсіпорынның
Керісінше ФИФО әдісін пайдалану кезең соңындағы материалдық қорларды соңғы
Енді материалдық қорлардың айналымдылығының көрсеткіші шамасына оларды бағалаудың сол
Біздің елімізде осы кезге дейін материалдық қорларды бағалаудың ең
Материалдар қорын соңғы сатып алу (ЛИФО) құны бойынша бағалау
Тауарлы-материалдық құндылық қорларын бірінші сатып алу құны бойынша (ФИФО)
Сонымен, тауарлы-материалдық қорларды бағалаудың үш қаралған тәсілі мысалдарынан, алға
Екі - бес факторлы модельдер
ерекшеліктеріне сәйкес келмейді.
Қазақстан Республикасы мен дамыған нарықтық экономикалы елдердің
анықталатын екінші ретті
Шет ел авторларының модельдерінде Қазақстан нарығына тән
кейбір негізгі көрсеткіштер есептелмейді.
Жоғарыда айтылған әдістер мен модельдердің болжау мерзімі үш-алты айдан
ұйымдардың өтімділік көрсеткіштері
Көрсетілген әдістемелер коммерциялық ұйымға қаржылық қатер жақын-дығының ықтималдылығын анықтауға
Қорытынды.
Қорыта айтқанда қаржылық жай – күйді бағалаудың маңызы өте
Қаржылық талдау – бұл кәсіпорынның өткен кезеңдегі, қазіргі және
Қаржылық талдаудың көмегіне, кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалау
Кәсіпорынның қызметі және қаржылық жағдайы туралы толық мәлімет алғысы
Жоғарыда көрсетіліп кеткендей қаржылық талдаудың көптеген түрлері бар. Отандық
Қаржылық коэффициенттер көмегімен талдау жүргізу – тиімді құрал
Әр бір нәрсенің өзінің жақсы жақтары болады. Бірақ онымен
Біріншіден талдаудың сәтті болуы, талданып жатқан мәліметтердің толықтылығы мен
Екіншіден, коэффициенттер кәсіпорынның қаржылық жағдайы туралы толық мәліметпен қамтамассыз
Қаржылық коэффициенттер көп жағдайда кәсіпорынның есеп саясатына байланысты.
Кәсіпорынның әр түрлі қызметпен айналасуынан, коэффициенттерді сала бойынша салыстыру
Коэффициенттерді есептеу кезінде, олар кейбір элементтерді ескермейді және тағы
Талдау жүргізілген компанияға келетін болсақ, оның есепті жылы қаржылық
Компания өтімділігін жақсарту мақсатында, ол қысқа мерзімді міңдеттемелерін азайтып,
Компанияның іскерлік белсенділігі бойынша, оған айналымдылық уақытын қысқартуы
Компанияның активтерінің табыстылығы азаюда. Бұған себеп, компанияның табыстылығының өзгеріссіз
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Шеремет А.Д., Сайфулин Р.С. « Методика финансового анализа для
Ковалев А.И. Привалов В.П. « Анализ финансового состогяния коммерческих
Балабанов И.Т. « Финансовый анализ и планирование хозяйствующего субъекта
Радинова В.М. « Финансовая устойчивость прадприятия в условиях инфляции
Дүйсенбаев Қ.Ш. “Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау.” Оқу құралы.—
Бланк И.А. « Основы финансового менеджмента » 2-
« Қазақтелеком » АҚ – ның ресми сайтынан
Селезнева Н.Н. Ионова А.Ф. « Финансовый анализ » М:
Стоянова Е.С. « Финансовый менеджмент » 5- е издание
Агайдаров А. « Совершенствование методики финансового анализа, как фактор
Жуйруков К.К. « Анализ активов предприятия » //
Ковалев В.В. « Финансовый анализ : методы и процедуры
Ефимова О. « Анализ эфективности управления запасоми
Сейдахметов Ж.И. « Финансовая устойчивоть предприятия »
// Каз ЭУ хабаршысы. 2005. № 1, с 29-
Закон республики Казахстан « О банкротстве » с изменениями
Нукушев А. « Анализ вероятности банкротсва » // Транзитная
Мухамбетов Т.И., Нукушев А.Г. « Банкротство и антикризисное управление
Бедников М.А. Джамай Е.В. « Совершенствование диагностики финансового состояния
Бригхэм Ю. Эрхард М. « Финансовый менеджмент »: 10
Калымбетова Д.Ж. « Особенности методическихподходов к диагностике аентикризесного управлением
Қосымша 1
Влияние факторов либерализации отрасли на формирование доходов АО "Казахтелеком"
(тыс. тенге)
Доходы от реализации услуг в 2005 году 99
Рост доходов от реализации услуг без учета факторов либерализации
Доходы от реализации услуг без учета факторов
либерализации отрасли в 2006 году 114 208 175 114,7%
Факторы либерализации отрасли в 2006 году
Абонентский сегмент
- введение 10-секундной тарификации телефонных соединений
от абонентов АО "Казахтелеком" на сети операторов сотовой связи
с 1 ноября 2006 года (план в ОБ 2006
- снижении тарифов за каждую полную или неполную
минуту телефонного соединения на сети операторов сотовой связи
(снижение происходило ежеквартально
с 1 апреля, 1 июля, 1 октября, в
(план в ОБ 2006 = - 763 373 тыс.
Операторский сегмент
- совокупность факторов: получение сотовыми
операторами связи права подключения напрямую
с 1 апреля 2006 года , минуя сети АО
переход на 10-ти секундный шаг тарификации
с 1 ноября 2006 года
(план в ОБ 2006 = - 9 558 483
Итого по факторам либерализации 2006 года
(план в ОБ 2006 = -10 740 666 тыс.
Всего доходы от реализации услуг полученные
в 2006 году АО "Казахтелеком" ( без учета ДЗК)
Таким образом, из-за факторов либерализации Общество потеряло в 2006
Қосымша 2
Утвержден Протоколом Правления
АО Холдинг "Самрук"
28 июля 2006г. за № 4
Форма № 1
КОНСОЛИДИРОВАННЫЙ
БУХГАЛТЕРСКИЙ БАЛАНС Группы АО « Казахтелеком »
по состоянию на 31 декабря 2006 года,
подготовленный в соответствии МСФО
Наименование организации________АО "Казахтелеком"
Вид деятельности организации._____ услуги телекоммуникаций
Организационно-правовая форма _____ Акционерное Общество
Юридический адрес организации________г.Астана пр. Абая, 31
АКТИВЫ Код стр. На конец отчетного периода ( 31
1 2
I. КРАТКОСРОЧНЫЕ АКТИВЫ:
Денежные средства и их эквиваленты 010 4 401 127
Краткосрочные финансовые инвестиции 011
756 967
Краткосрочная дебиторская задолженность 012 15 439 729 13 604
Запасы 013 6 239 436 5 605 805
Текущие налоговые активы 014 1 928 873 1 043
Долгосрочные активы, предназначенные для продажи 015
Прочие краткосрочные активы 016 4 079 310 2 840
Итого краткосрочных активов 100 32 088 475 26 712
II. ДОЛГОСРОЧНЫЕ АКТИВЫ
Долгосрочные финансовые инвестиции 020 781 211 661 427
Долгосрочная дебиторская задолженность 021 2 962 704 2 734
Инвестиции, учитываемые методом долевого участия 022 34 656 404
Инвестиционная недвижимость 023
Основные средства 024 119 083 220 95 450 869
Биологические активы 025
Разведочные и оценочные активы 026
Нематериальные активы 027 32 178 959 2 162 076
Отложенные налоговые активы 028
Прочие долгосрочные активы 029 11 424 778 4 748
Итого долгосрочных активов 200 201 087 276 134 984175
Баланс (стр.100+стр.200)
233 175 751 161 696 694
ПАССИВЫ Код стр.
III. КРАТКОСРОЧНЫЕ ОБЯЗАТЕЛЬСТВА
Краткосрочные финансовые обязательства 030 34 236 654 9 250
Обязательства по налогам 031 647 559 740 258
Обязательства по другим обязательным и добровольным платежам 032 302
Краткосрочная кредиторская задолженность 033 10 998 824 9 382
Краткосрочные оценочные обязательства 034
Прочие краткосрочные обязательства 035 951 466 833 930
Итого краткосрочных обязательств 300 47 136 705 20 435
IV. ДОЛГОСРОЧНЫЕ ОБЯЗАТЕЛЬСТВА
Долгосрочные финансовые обязательства 040 23 535 163 18 328
Долгосрочная кредиторская задолженность 041 2 861 882 825 922
Долгосрочные оценочные обязательства 042 669 245 595 579
Отложенные налоговые обязательства 043 11 980 324 8 669
Прочие долгосрочные обязательства 044 9 086 275
Итого долгосрочных обязательств 400 48 132 889 28 418
V. КАПИТАЛ
Выпущенный капитал 050 35 742 978 35 742 978
Эмиссионный капитал 051
Выкупленные собственные долевые инструменты 052 2 652 860 2
Резервы 053 1 820 479 1 820 479
Нераспределенный доход (непокрытый убыток) 054 102 857 802 77
Доля меньшинства 055 137 758
ИТОГО КАПИТАЛ 500 137 906 157 112 842 277
Баланс (стр.300+стр.400+стр.500)
233 175 751 161 696 694
Вице – президент, Главный финансовый директор
Главный бухгалтер
Қосымша 3
Утвержден Протоколом Правления
АО Холдинг "Самрук"
28 июля 2006г. за № 4
Форма № 2
КОНСОЛИДИРОВАННЫЙ Отчет о доходах и расходах Группы
за 12 месяцев 2006 года, подготовленный в соответствии с
Наименование организации________АО "Казахтелеком"
Вид деятельности организации._____ услуги телекоммуникаций
Организационно-правовая форма _____ Акционерное Общество
Юридический адрес организации________г.Астана пр. Абая, 31
тыс.тенге
НАИМЕНОВАНИЕ ПОКАЗАТЕЛЕЙ Код стр. За 12 месяцев 2006 года
1 2
Доход от реализации продукции и оказания услуг 010 113
Себестоимость реализованной продукции и оказанных услуг 020 64 329
Валовая прибыль ( стр. 010 - стр. 020 )
Доходы от финансирования 040 227 779 192 944
Прочие доходы 050 1 333 589 1 949 059
Расходы на реализацию продукции и оказание услуг 060 1
Административные расходы 070 17 278 459 12 543 984
Расходы на финансирование 080 3 496 391 1 782
Прочие расходы 090 706 447 409 395
Доля прибыли/(убытка) организаций, учитываемых по методу долевого участия 100
Прибыль (убыток) за период от продолжаемой деятельности (стр. 030
Прибыль (убыток) до налогообложения (стр. 110 +/- стр. 120)
Расходы по корпоративному подоходному налогу 140 9 262 366
Итоговая прибыль (убыток) за период (стр. 130 - стр.
Доля меньшинства 160 4 729 -
Итоговая прибыль (убыток) за период (стр. 150 - стр.
Вице – президент, Главный финансовый директор
Главный бухгалтер
Қосымша 4
Утвержден Протоколом Правления
АО Холдинг "Самрук"
28 июля 2006г. за № 4
Форма № 3
КОНСОЛИДИРОВАННЫЙ
Отчет о движении денег Группы АО "Казахтелеком"
за 12 месяцев 2006 года
(прямой метод), подготовленный в соответствии с МСФО
Наименование организации________АО "Казахтелеком"
Вид деятельности организации._____ услуги телекоммуникаций
Организационно-правовая форма _____ Акционерное Общество
Юридический адрес организации________г.Астана пр. Абая, 31
Наименование показателей
Код строки
За отчетный период (12 месяцев 2006 года)
За предыдущий период (12 месяцев 2005 года)
1 2 4 3
1. ДВИЖЕНИЕ ДЕНЕГ ОТ ОПЕРАЦИОННОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
1. Поступление денег, всего 010 111 219 098 90
в том числе:
-
реализация товаров 011 43 342
предоставление услуг 012 104 516 822 85 563 389
авансы полученные 013 4 389 972 3 319 965
дивиденды 014
прочие поступления 015 2 268 962 1 500 439
2. Выбытие денег, всего 020 75 201 352 59
в том числе:
платежи поставщикам за товары и услуги 021 13 320
авансы выданные 022 4 500 753 1 869 219
выплаты по заработной плате 023 19 538 000 16
выплаты вознаграждения по займам 024 3 011 345 1
корпоративный подоходный налог 025 5 673 514 6 635
другие платежи бюджет 026 22 693 374 16 338
прочие выплаты 027 6 463 658 4 954 507
3. Чистая сумма денег от операционной деятельности (стр.010-стр.020) 030
II. ДВИЖЕНИЕ ДЕНЕГ ОТ ИНВЕСТИЦИОННОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
-
1. Поступление денег, всего 040 7188 579 2 179
в том числе:
-
реализация основных средств 041 418 490 96 578
реализация нематериальных активов 042
реализация других долгосрочных активов 043
реализация финансовых активов 044
погашение займов, предоставленных другим организациям 045
фьючерсные и форвардные контракты, опционы и свопы 046
прочие поступления 047 6 770 089 2 082 500
2. Выбытие денег, всего 050 51 864 965 24
в том числе:
приобретение основных средств 051 25 898 155 19 165
приобретение нематериальных активов 052 1 069 940 531 216
приобретение других долгосрочных активов 053 3 646 569 3
приобретение финансовых активов 054 19 796 162 478 687
предоставление займов другим организациям 055
фьючерсные и форвардные контракты, опционы и свопы 056
прочие выплаты 057 1 454 139 846 854
3.Чистая сумма денег от инвестиционной деятельности (стр.040 - стр.050)
III. ДВИЖЕНИЕ ДЕНЕГ ОТ ФИНАНСОВОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
1. Поступление денег, всего 070 55 484 944 9
в том числе:
эмиссия акций и других ценных бумаг 071
получение займов 072 55 484 944 8 786 584
получение вознаграждения по финансируемой аренде 073
прочие поступления 074
460 656
2. Выбытие денег, всего 080 45 286 887 17
в том числе:
погашение займов 081 36 369 325 10 547 472
приобретение собственных акций 082
выплаты дивидендов 083 4 941 242 4 226 253
прочие 084 3 976 320 2 938 211
3. Чистая сумма денег от финансовой деятельности (стр.070 -
ИТОГО: Увеличение+/- уменьшение денег(стр.030+/-стр.060 + стр.090+/-стр.120)
1 539 417 315 973
Денежные средства и их эквиваленты на начало отчетного периода
Денежные средства и их эквиваленты на конец отчетного периода
Вице – президент, Главный финансовый директор
(фамилия, имя, отчество)
Главный бухгалтер
(фамилия, имя, отчество)
Қосымша 5
Утвержден Протоколом Правления
АО Холдинг "Самрук"
28 июля 2006г. за № 4
Форма № 4
КОНСОЛИДИРОВАННЫЙ Отчет об изменениях в собственном капитале Группы АО
за 12 месяцев 2006 года, подготовленный в соответствии с
Наименование организации________АО "Казахтелеком"
Вид деятельности организации._____ услуги телекоммуникаций
Организационно-правовая форма _____ Акционерное Общество
Юридический адрес организации________г.Астана пр. Абая, 31
Код строки
Капитал материнской организации
Выпущеный капитал Резервный капитал Нераспределенная прибыль
1 2 3 4 5
Сальдо на 1 января 2006 года 010 33 090
Изменения в учетной политике 020
1 024 525
Пересчитанное сальдо (стр. 010 +/- стр. 020) 030 33
Сальдо на 1 мая 2006 года (дочерних компаний) 030.1
2 647 286
Прибыль/убыток от переоценки активов 031
195 563
Хеджирование денежных потоков 032
Курсовые разницы от зарубежной деятельности 033
5 446
Прибыль/убыток, признанная/ый непосредственно в самом капитале (стр. 031+/- стр.
Прибыль/убыток за период 050
32 135 743
Всего прибыль/убыток за период (стр. 040+/-стр. 050) 060
Дивиденды 070
5 776 977
Эмиссия акций 080
Выкупленные собственные долевые инструменты 090
Сальдо на 31 декабря 2006 года (стр. 060 -
Сальдо на 1 января 2005 года 110 33 090
Изменения в учетной политике 120
Пересчитанное сальдо (стр. 010 +/- стр. 020) 130 33
Прибыль/убыток от переоценки активов 131
Хеджирование денежных потоков 132
Курсовые разницы от зарубежной деятельности 133
154
Прибыль/убыток, признанная/ый непосредственно в самом капитале (стр. 131+/- стр.
Прибыль/убыток за период 150
32 846 214
Всего прибыль/убыток за период (стр. 140+/-стр. 150) 160
Дивиденды 170
4 555 280
Эмиссия акций
180
Выкупленные собственные долевые инструменты 190
Сальдо на 31 декабря 2005 года (стр. 160 -
Жалғасы.
Код строки Капитал материнской ганизации Доля меньшинства Итого капитал
Всего
1 2 6 7 8
Сальдо на 1 января 2006 года 010 112 842
112 842 277
Изменения в учетной политике 020 1 024 525
1 024 525
Пересчитанное сальдо (стр. 010 +/- стр. 020) 030 113
Сальдо на 1 мая 2006 года (дочерних компаний) 030.1
Прибыль/убыток от переоценки активов 031 195 563
195 563
Хеджирование денежных потоков 032 -
-
Курсовые разницы от зарубежной деятельности 033 5 446
5 446
Прибыль/убыток, признанная/ый непосредственно в самом капитале (стр. 031+/- стр.
Прибыль/убыток за период 050 32 135 743 4 729
Всего прибыль/убыток за период (стр. 040+/-стр. 050) 060
Дивиденды 070 5 776 977
- 5 776 977
Эмиссия акций 080 -
-
Выкупленные собственные долевые инструменты 090 -
-
Сальдо на 31 декабря 2006 года (стр. 060 -
Сальдо на 1 января 2005 года 110 84 551
84 551 497
Изменения в учетной политике 120 -
-
Пересчитанное сальдо (стр. 010 +/- стр. 020) 130 84
Прибыль/убыток от переоценки активов 131 -
-
Хеджирование денежных потоков 132 -
-
Курсовые разницы от зарубежной деятельности 133 154
154
Прибыль/убыток, признанная/ый непосредственно в самом капитале (стр. 131+/- стр.
Прибыль/убыток за период 150 32 846 214
32 846 214
Всего прибыль/убыток за период (стр. 140+/-стр. 150) 160 _
_
Дивиденды 170 4 555 280
- 4 555 280
Эмиссия акций 180 -
-
Выкупленные собственные долевые инструменты 190 _
_
Сальдо на 31 декабря 2005 года (стр. 160 -
Вице – президент, Главный финансовый директор
Главный бухгалтер
Шеремет А.Д., Сайфулин Р.С. Методика финансового анализа для
Ковалев А.И. Привалов В.П. «Анализ финансового состогяния предприятия».- М
Балабанов И.Т. « Финансовый анализ и планирование хозяйствующего субъекта»
Радинова В.М. « Финансовая устойчивость прадприятия в условиях инфляции
Дүйсенбаев Қ.Ш. “Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау.” Оқу құралы.— Алматы
Бланк И.А. « Основы финансового менеджмента » 2-
« Қазақтелеком » АҚ – ның 2006 жылғы есебі.
Селезнева Н.Н. Ионова А.Ф. « Финансовый анализ » М:
Стоянова Е.С. « Финансовый менеджмент» 5- е издание перер.
Агайдаров А. « Совершенствование методики финансового анализа, как фактор
Ковалев В.В. « Финансовый анализ : методы и процедуры
Ефимова О. « Анализ эфективности управления запасоми
Сейдахметов Ж.И. « Финансовая устойчивость предприятия » // Каз
Закон республики Казахстан « О банкротстве » с изменениями
Нукушев А. « Анализ вероятности банкротсва » // Транзитная
Мухамбетов Т.И., Нукушев А.Г. « Банкротство и антикризисное управление
Бедников М.А. Джамай Е.В. « Совершенствование диагностики финансового состояния
Бригхэм Ю. Эрхард М. « Финансовый менеджмент »: 10
Калымбетова Д.Ж. « Особенности методическихподходов к диагностике аентикризесного управлением
- 14 -
- 2 -
Қаржылық талдаудың негізгі түрлері.
Қаржылық талдауды өткізу бойынша
Ішкі қаржылық талдау
Сыртқы қаржылық талдау
Аналитикалық зерттеу көлеміне байланысты
Толық талдау
Тематикалық талдау
Аналитикалық зерттеу тереңдігі бойынша
Экспресс – талдау
Фундаменталды талдау
Қаржылық талдау объектісі бойынша
Кәсіпорынның қаржылық қызметін толықтай талдау
Кәсіпорынның қаржылық қызметін жекелеп талдау
Өткізу уақытына байланысты
Алдын – ала қаржылық талдау
Ағымдағы қаржылық талдау
Кейінгі қаржылық талдау
Қаржылық талдаудың әдістері
Көлденең талдау
Есепті кезеңдегі көрсеткіштердің динамикасын өткен кезеңдегі көрсеткіштерімен салыстырып зерттеу.
Есепті кезеңдегі көрсеткіштердің динамикасын осыған ұқсас өткен жылдың көрсеткіштерімен
Бірқатар жылдың көрсеткіштерінің динамикасын талдау
Тікелей (құрылымдық) талдау
Активтердің құрылымын талдау
Баланс құрылымын талдау
Ақша ағымының құрылымын талдау
Коэффициенттер
Өтімділік коэффициенті.
Іскерлік белсенділік коэффициенті.
Рентабелділік коэффициенті.
Төлемқабілеттілік коэффициенті
Салыстырмалы (кеңістіктік) талдау
Кәсіпорынның қаржылық көрсеткіштерін ортасалалық көрсеткіштермен салыстыру.
Берілген кәсіпорынның көрсеткіштерін бәсекелес кәсіпорынның көрсеткіштерімен салыстыру
Есепті және жоспарлы көрсеткіштерді салыстырмалы талдау
Факторлық талдау
Банк өтімділігі
БАНК ӨТІМДІЛІГІНІҢ ТӘУЕКЕЛДІЛІГІН БАСҚАРУ ӘДІСТЕРІНІҢ ДАМЫП ЖЕТІЛУІ
Банктің өтімділігін басқару теориялары мен оның әдістері
Банк өтімділігін басқару әдістері
Банк өтімділігін басқаруда қолданылатын өтімділік коэффициенттері
Банк тұрақтылығы негізіндегі банк өтімділігі
ҚР-дағы коммерциялық банктердің баланстарының өтімділігін бағалау
Коммерциялық банктің өтімділігі мен төлем қабілеттілігі
Банктің қаржылық жағдайы көрсеткіштері
Қаржыларды ауыстыру теориясы