Азаматтық құқығы
Жоспар
Кіріспе..........................4
Негізгі бөлім:
Коммерциялық емес ұйымдар заңды тұлғалар ретінде
1.Коммерциялық емес ұйымдардың заңды тұлға ретіндегі жалпы сипаттамасы
1.1 Коммерциялық емес ұйымдардың ұғымы, жалпы сипаттамасы..........6
2 Коммерциялық емес ұйымдардың нысандары.
2.1 Мекеме және қоғамдық бірлестік құқықтық нысаны..............10
2.2 Қоғамдық қор мен коммерциялық емес акционерлік қоғамның құрылуы....18
2.3 Тұтыну кооперативі. Тұтыну кооперативтерiнiң құқықтық жағдайының өзектi
2.4 Діни бірлестік және оның құқықтық жағдайы.............31
3 Коммерциялық емес ұйымдардың қызметі
3.1 Коммерциялық емес ұйымдардың қызметі. Коммерциялық емес ұйымның қызмет
3.2 Комерциялық емес ұйымдарды құру, қайта ұйымдастыру және тарату........38
3.3 Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен дамуы..........................45
Қорытынды..........................63
Пайдаланған әдебиетер..................66
Кіріспе
Коммерциялық емес ұйым термины Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің бірінші
Көбінесе бұл үш секторды - мемлекеттік, коммерциялық
Қазақстан Республикасында коммерциялық емес ұйымдардың қызметінің құқықтық негізін ең
Заңда коммерциялық емес ұйымдарды сипаттайтын екі белгінің бірдей көрсетілуі
Коммерциялық емес ұйымдар арнайы құқық субъектілігіне ие. Олар тек
Қазақстан Республикасының коммерциялық емес ұйымдар туралы заңдары Қазақстан Республикасының
Коммерциялық емес ұйымдар қызметiнiң мақсаттары. Коммерциялық емес ұйымдар әлеуметтiк,
Дипломдық жұмыстың алдына келесі міндеттер қойылады:
Коммерциялық емес ұйымдардың заңды тұлға ретіндегі жалпы сипаттамасы,
Жалпы зерттеу жұмысы бойынша толық мәліметті негізгі бөлімнен алуға
Зерттеу обьектісі: Коммерциялық емес ұйымдардың ұғымы, жалпы сипаттамасы, коммерциялық
Зерттеу жұмысымның құрылымы: кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытынды, пайдаланған әдебиеттерден
Зерттеу пәні: Азаматтық құқығы.
1.Коммерциялық емес ұйымдардың заңды тұлға ретіндегі жалпы сипаттамасы
1.1 Коммерциялық емес ұйымдардың ұғымы, жалпы сипаттамасы
Өз қызметінің негізгі мақсаты кіріс түсіруді көздемейтін және алынған
Коммерциялық емес ұйым болып табылатын заңды тұлға мекеме, қоғамдық
Коммерциялық емес ұйымдар әлеуметтік, мәдени, ғылыми, білім беру, қайырымдылық,
Коммерциялың емес ұйым кәсіпкерлік қызметпен өзінің жарғылық мақсаттарына сай
Коммерциялық заңды тұлғаны пайда табуды көздейтін ұйым десек қателеспейміз.
Осындай саралау заңды тұлғалар түрінің әрқайсысын ерекше құқықтық тәртіпке
Коммерциялық емес ұйым – заңды тұлға ретінде мекеме,
коммерциялық емес ұйым өзінің жарғылық мақсаттарына сәйкес келетіндей ғана
жекелеген ұйымдық-құқықтық нысандағы коммерциялық емес ұйымдардың кәсіпкерлік қызметіне Қазақстан
коммерциялық емес ұйым кәсіпкерлік қызметі бойынша кірістер мен шығыстардың
коммерциялық емес ұйымдардың кәсіпкерлік қызметіне салық салу Қазақстан Республикасының
коммерциялық емес ұйымдардың кәсіпкерлік қызметінен алынатын кірістерді коммерциялық емес
Ол жарғылық мақсаттарға жұмсалады. Қоғамдық және діни бірлестіктердің, қорлардың
Құрылтайшылардың (қатысушылардың) өздері құрған заңды тұлғалардың мүлкіне құқықтары:
а) құрылтайшыға (қатысушыға) заттық құқығы жататын;
б) құрылтайшыға (қатысушыға) міндеттемелік құқығы жататын;
в) құрылтайшыға (қатысушыға) мүліктік құқығы жатпайтын заңды тұлғаларға бөлінеді.
Қазақстан Республикасының «Комерциялық емес ұйымдар туралы» Заңының 2-бабына сәйкес
Коммерциялық емес ұйымдар туралы заңдар. Қазақстан Республикасының коммерциялық
Коммерциялық емес ұйымдар қызметiнiң мақсаттары. Коммерциялық емес ұйымдар әлеуметтiк,
Коммерциялық емес ұйымдардың құқықтары мен мiндеттерi. Жарғылық мақсаттарды жүзеге
1) заңдарда белгiленген тәртiппен банктерде шоттар ашуға;
2) мемлекеттiк және орыс тiлдерiнде ұйымның толық атауы бар
Заңды тұлға ретінде коммерциялық емес ұйым –
Құрылтайшылардың (қатысушылардың) өздері құрған заңды тұлғалардың мүлкіне құқықтары:
«Комерциялық емес ұйымдар туралы» Заңының 2-бабына сәйкес кiрiс түсiру
Қазақстан Республикасының коммерциялық емес ұйымдар туралы заңдары Қазақстан Республикасының
2 Коммерциялық емес ұйымдардың нысандары.
2.1 Мекеме және қоғамдық бірлестік құқықтық нысаны
Мекеме - құрылтайшысы басқару, әлеуметтiк-мәдени немесе коммерциялық емес сипаттағы
Мекеме дегеніміз - бұл осы арқылы меншік иесі өзінің
1998 жылға дейінгі Қазақстандағы секілді, барлық елдерде туыстық ұғым
Азаматтық кодексте жеке меншік мекемеге мынадай анықтама берілген: басқару,
Мемлекет ҚР Конституциясы мен зандарына сәйкес немесе ҚР Президентінің,
Коммерциялық емес сипаттағы көз келген мақсат үшін мекеме құрылуы
Мекеме мен мемлекеттік мекеменің өздеріне бекітіліп берілген мүлікке құқықтары
Таратылатын занды тұлғаның ақшасы несие берушілердің талабын қанағаттандыру үшін
Кіріс түсіруді өз қызметінің негізгі мақсаты етпеу — мекеменің
Солай бола тұрса да, мемлекеттік органдар болып табылатын мекемелер
Жеке меншік мекеменің рұқсат етілген кәсіпкерлік қызметтен түсірген кірістері
Мемлекеттік және өзге де мекемелердің жекелеген түрлерінің құқықтық жағдайларының
Мемлекеттік басқару органдарынан басқа, жекелеген нормативтік актілер қадағалау органдарын,
ҚР Президенті, ҚР Парламенті, ҚР Үкіметі, ҚР Конституциялық Кеңесі,
ҚР Конституциясына, конституциялық заңдарға, өзге де заң актілеріне немесе
Мемлекеттік органның құзіретін, құрылымын, ведомстволық бағыныстылығын және оның функциясын
Егер мемлекеттік мекемелер азаматтық-құқықтық қатынастарға мемлекеттің атынан емес, өздеріне
Мемлекеттік органдар болып табылатын мекемелер тиісті нормативтік актінің негізінде
Мекеменiң өзiне бекiтiлiп берiлген мүлiкке құқығы азаматтық заңдарға сәйкес
Мекеме екі түрге бөлінеді: мемлекеттік мекеме және жеке меншік
Мемлекеттiк мекеменiң мүлкi оған оралымды басқару құқығымен бекiтiлiп берiледi.
Мемлекеттік мекемелер жасасатын азаматтық-құқықтық мәмiлелер Қазақстан Республикасының Yкiметі белгіленген
Жеке меншiк мекеменiң мүлкi оған оралымды басқару құқығымен бекiтiлiп
Басқару, әлеуметтiк-мәдени немесе өзге де коммерциялық емес сипаттағы қызметтердi
Қоғамдық бірлестік. Қазақстан Республикасында саяси партиялар, кәсіптік одақтар және
Қоғамдық бірлестіктер азаматтардың саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтары
Мақсаттары немесе іс-әрекеттері конституциялық құрылысты күштеп өзгертуге, Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасы аумағында әскерилендірілген құрылымы, түрі, арнаулы айырым белгілері,
Қоғамдың бірлестік Қазақстан Республикасы азаматтарының жарғы қабылданып, басқарушы органдар
Қазақстан Республикасында республикалық, аймақтық және жергілікті қоғамдық бірлестіктер құрылып,
Қоғамдық бірлестік жарғының негізіңде жұмыс істейді. Мұндай бірлестіктің қаражаты,
Қоғамдық бірлестік өзінің балансына бекітілген мүліктің меншік иесі болып
Саяси партия. Қоғамдық бірлестік түрлерінің бірі саяси партия болып
ҚР азаматы бір ғана саяси партияның мүшесі бола алады.
Саяси партияның қоғамда алатын орнына қатысты мемлекеттік идеология және
Саяси партиялардың қызметін Конституция, АК, Қоғамдық бірлестіктер туралы заң
Мемлекет саяси партияларға мемлекеттік бақылау жасау тұжырымдамасын ұстанады. Мұндай
Мемлекеттік идеологияның саяси партияны нақ әрі тек саяси ұйым
Саяси партияның атауында ұлттық, этникалық, діни, аймақтың, қауымдық және
Қазақстан Республикасының жасы он сегізге толған азаматы саяси партияның
Саяси партия саны 1000 адамнан кем емес, саяси партияның
2003 жылға дейін Қазақстанда тіркелген 19 партия болды. 2003
Саяси партияның 4 жыл ішінде кемінде бір рет шақырылатын
Саяси партияның филиалы мен өкілдігің конференциясы (жалпы жиналысы) оның
Саяси партия мүлкінің, оның ішінде оның құрылымдық бөлімшелері (филиалдары
Саяси партияның қаражаты мүшеліке кіру және мүшелік жарналардан, кәсіпкерлік
Саяси партияның ақшасы мен өзге де мүлкі оның мүшелері
Кәсіптік одақ - бұл қоғамдық бірлестіктердің кең таралған түрлерінің
2.2 Қоғамдық қор мен коммерциялық емес акционерлік қоғамның құрылуы.
Азаматтар және (немесе) занды тұлғалар ерікті мүліктік жарналар негізінде
Қоғамдық қор занды тұлға болып табылады, азаматтық айналымда қордың
Қоғамдық қорды құруда мемлекеттік мүлік те, жеке меншік мүлік
Қоғамдық қорды бір немесе бірнеше азаматтар және (немесе) занды
Қорды құрған кезде құрылтайшылардың (құрылтайшының) шешімімен тұрақты жұмыс істейтін
Зандарда қордың қалған органдары аталмаған және қоғамдық қор құрылтайшыларының
Қоғамдың қорды басқару тәртібі мен оның органдарын құру тәртібі
Бұл оның жарғылық мақсаттарына сәйкес келетіндіктен, алынған кірісті нақ
Егер жарғыда қордың жарғысын осындай тәртіппен өзгерту көзделген болса,
Заң белгілі бір жағдайларда соттың шешімі бойынша қоғамдық корды
1) егер қордың мақсаттарын жүзеге асыру үшін оның мүлкі
2) егер қордың мақсаттарына жету мүмкін болмаса, ал қор
3) қор өз қызметінде жарғымен көзделген мақсаттардан бас тартқан
4) заң құжаттарында немесе құрылтай құжаттарында көзделген басқа да
Қордың мүлкі оның мақсаттарын жүзеге асыру үшін жеткіліксіз болатын
Қоғамдық қордың өз мүлкінің пайдаланылуы туралы есептерін ресми баспасөз
Қоғамдық қор таратылғаннан кейін қалған мүлік оның жарғысында көзделген
Қор болып табылмайтын ұйымдарды қорлар деп атайтын жағдайлар да
Коммерциялық емес акционерлік қоғам: Заңдарда көзделген жағдайларда, акционерлік қоғам
Коммерциялық емес ұйымдар тек жай акцияларды шығаруға құқылы, бірақ
Коммерциялық емес ұйым ретінде құрылған акционерлік қоғам шаруашылық серіктестік
2.3 Тұтыну кооперативі. Тұтыну кооперативтерiнiң құқықтық жағдайының өзектi
Тұтыну кооперативі — бұл қатысушылардың материалдық және өзге қажеттерін
Пәтерлер меншік иелерінің кооперативтері, бағбандық, бақша және гараж кооперативтері
Тұтыну кооперативінің құқықтық жағдайын АК, Коммерциялық емес ұйымдар туралы
Тұтыну кооперативі нақ өз қатысушыларының қажеттерін қанағаттандыру үшін құрылады.
Өндірістік кооперативтен өзгеше, тұтыну кооперативіндегі мүшелік оның қызметіне міндетті
Жарғы тұтыну кооперативінің бірден-бір құрылтай құжаты болып табылады. Мұндай
Тұтыну кооперативі өз мүлкінің меншік иесі болып табылады. Тұтыну
Тұтыну кооперативі коммерциялық ұйым емес. Сондықтан ол бұл әрекет
Кооперативтің қызметі едәуір дәрежеде оның мүшелерінің қосымша жарналары есебінен
Тұтыну кооперативінің ерекшелігі — оның мүшелері жыл сайынғы баланс
Тұтыну кооператаві таратылған немесе кооператив мүшесі одан шыққан жағдайда,
Тұтыну кооперативін тіркеу тәртібі ҚР Азаматтық кодексінің 108 бабына
Тұтыну кооперативiн құру құрылтай жиналысын өткiзуден басталып, заңды тұлға
Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2007 жылғы 12 сәуірдегі №112
Тұтыну кооперативi азаматтар үшiн - кооператив мүшелерiнiң тегі, аты,
«Тұрғын үй қатынастары туралы» ҚР 1997 жылғы 16 сәуiрдегi
Сонымен қатар, 11 б. 1,2 т. «Тұтыну кооперативі туралы»
Тұтыну кооперативiнiң жарғысына тұтыну кооперативi мүшелерiнiң аты-жөнi, тұрғылықты жерi
Мемлекеттік тіркеуге алынатын алым ҚР Салық кодексінде көрсетілген тәртіпте
Жүргiзiлген тiркеуден кейiн тіркеуші органы мемлекеттік тіркеу туралы куәлігін,
Құжаттар пакетi толық ұсынылмаған, оларды қарау барысында анықталған кемшіліктер
Қазақстандағы тұтыну кооперативтерiнiң құқықтық жағдайының өзектi проблемалары:Елiмiз тәуелсiздiк алғаннан
жылдар бойы қордаланып қалған проблемалар өзiнiң оңтайлы шешiмiн табар
Қазақстанда тұтыну кооперативiнiң құқықтық жағдайын айқындайтын нормативтiк негiздер туралы
Тұтыну кооперативi болып, ҚР АК 108-бабының 1 тармағына сәйкес,
Бiздiңше, бұл пiкiр ешбiр дау тудырмасы рас. Алайда, заңды
Сондай-ақ, ҚР Азаматтық кодексiндегi тұтыну кооперативiнiң құқықтық жағдайын белгiлейтiн
Бiрiншiден, Азаматтық кодекстiң (Жалпы бөлiм) 108-бабында тұтыну кооперативiне ғана
Тұтыну кооперативiне қатысты келелi тағы бiр мәселе - ол
Осы орайда, Қазақстан Республикасында заң шығарушылары “тұтыну кооперативi” мен
Қазақстандағы тұтыну кооперативтерiнiң қызметiне қатысты келесi бiр мәселенi қарастырып
Нәтижесiнде, кооперативтiң жарғылық капиталының көлемi 1 млн. тенгеден 10
Ендi селолық тұтыну кооперативiнiң құқықтық негiзi болып табылатын арнайы
Сондықтан да аталған заң атауы қайта қарастырылып, ол “Қазақстан
Бiздiңше, кооператив мүлкiнде мұндай бөлiнбейтiн қордың болуы, бiрiншiден, -
Сондықтан да осы бағытта Қазақстан заң шығарушылары төмендегiдей сиппатағы
1. Қазақстанда кооперация институтының құқықтық негiздерi ең алдымен Азаматтық
2. Қазақстанда кооперативтердiң қызметiн реттейтiн дербес заң жүйесi қалыптастырылуы
3. Қазақстанда коммерциялық емес сипаттағы кооперативтердiң, нақты айтқанда тұтыну
2.4 Діни бірлестік және оның құқықтық жағдайы
Діни бірлестік — бұл рухани қажеттерін қанағаттандыру үшін өз
Жергілікті діни бірлестіктер (қауымдастықтар), діни басқармалар (орталықтар) және олардың
Діни бірлестіктің құқықтық жағдайын Діни бірлестіктер туралы заң айкындайды.
Діни бірлестіктер туралы заң. Қазақстан Республикасының діни бірлестіктермен, олардың
Діни бірлестікті құрамыңда кеміңде 10 адам болатын азаматтар тобы
— діни бірлестіктің атауы, орналасқан жері және шегіңде ол
— ұстанатын діні, кызмегінің мәні мен мақсаты;
—діни бірлестіктің құрылымы, қалынтасу тәртібі, оның басқару органдарының құзіреті
— діни бірлестіктің құқықтары мен міндеттері;
— діни бірлестік мүлкінің құралу тәртібі;
— діни бірлестік жарғысына өзгертулер мен толықтырулар енгізу тәртібі;
— діни бірлестікті қайта ұйымдастыру мен тарату тәртібі (Діни
Діни бірлестіктердің саяси партиялар қызметіне қатысуына немесе оларға қаржы
Республиканың екі немесе одан да коп облыстарының аумағыңда қимыл
Діни бірлестік қызметінің дін оқытатын жағын айқындайтын құжаттар мемлекеттік
Республикадан тыс жерлерде басқару орталықтары бар Қазақстан Республикасындағы діни
Шетелдік дін орталықтарының Қазақстан Республикасы аумағында жұмыс істейтін діни
Діни бірлестіктер жанынан қайырымдылық жасау, діни әдебиеттерді және өзге
Рухани діни оқу орындары мен бірлестіктерін құруға, шетелдік азаматтардың
Діни бірлестіктер өз қаражаты есебінен сатып алған немесе өздері
Діни бірлестіктерге қатысушылардың (мүшелерінің) осы ұйымға өздері берген мүлікке,
Жергілікті өкілді оргаңдар мен мемлекеттік органдар мемлекет меншігіндегі гибадатханалар
Мемлекет діни бірлестіктерді қаржыландырмайды (Діни бірлестіктер туралы заңңың 4-бабының
Діни бірлестік өздерінің жарғылық мақсаттарына сәйкес мінәжаттық мақсаттағы, әлеуметтік
Діни бірлестік азаматтык заңдарда көзделген тәртіппен және негіздер бойынша
Заңды тұлғалардың қауымдастық (одақ) нысанындағы бірлестіктері. Занды тұлғалардың бірлестіктері
Коммерциялық ұйымдар өздерінің кәсіпкерлік қызметін үйлестіру, сондай-ақ жалпы мүліктік
Сондықтан табыс табуды өзінің негізгі мақсаты ететін занды тұлғалар
Қауымдастық (одақ) занды тұлға болып табылады. Занды тұлға бірнеше
Қауымдастық (одақ) өз мүшелерінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді. Қауымдастық
Қауымдастық (одақ) коммерциялық емес ұйымдарды құруға арналған тәртіппен және
Қауымдастықтың (одақтың) мүлкі оның мүшелерінің жарналары, өз кызметінің нетижелері
Қауымдастық (одақ) дербес түрде не басқа заңды тұлғалармен бірігіп,
Қауымдастық одақ) мүшесі қаржылық жыл аяқталған соң өз қалауы
Қауымдастықтың (одақтың) құрылтай құжаттарында көрсетілген жағдайларда және тәртіпте қауымдастық
3 Коммерциялық емес ұйымдардың қызметі
3.1 Коммерциялық емес ұйымдардың қызметі. Коммерциялық емес ұйымның қызмет
Коммерциялық емес ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған және
Жекелеген ұйымдық-құқықтық нысандағы коммерциялық емес ұйымдар айналысуға құқылы қызмет
Коммерциялық емес ұйымдар заң актiлерiне сәйкес жекелеген қызмет түрлерiн
Коммерциялық емес ұйым кәсіпкерлiк қызметі бойынша кірістер мен шығыстардың
Коммерциялық емес ұйымдардың кәсiпкерлiк қызметiнен алынатын кiрiстердi коммерциялық емес
Коммерциялық емес ұйымның мүлкi. Коммерциялық емес ұйымның меншiгiнде немесе
Дiни бiрлестiктердiң өз қаражаты есебiнен иемденiп алған немесе өздерi
Мекеменің өзiне бекiтiлiп берiлген мүлiктi және оған смета бойынша
Коммерциялық емес ұйым (мекемелердi қоспағанда) өз мiндеттемелерi бойынша өзiне
Коммерциялық емес ұйымның мүлкiн құрау көздерi мыналар:
құрылтайшылардан (қатысушылардан, мүшелерден) түскен түсiмдер;
ерiктi мүлiктiк жарналар мен қайырмалдықтар;
заңдарда белгiленген жағдайларда тауарлар сатудан, жұмыстардан, қызмет көрсетуден түскен
акциялар, облигациялар, басқа да бағалы қағаздар және салымдар (депозиттер)
заңмен тыйым салынбаған басқа да түсiмдер, заң актілерiне сәйкес,
Коммерциялық емес ұйымдардың жекелеген түрлерiнiң кiрiс көздерiне заң актiлерiмен
Коммерциялық емес ұйымның мүлкiн, ақшалай нысаннан басқа, заттай және
Мүдделер қайшылығы. Коммерциялық емес ұйым мен мүдделi адамдардың арасындағы
Коммерциялық емес ұйымның басқару органының (басшылық етушi органының) мүшелерi,
Коммерциялық емес ұйым мүдделi адамдардың туыстарымен, сондай-ақ олардың кредит
Мүдделер қайшылығын шешу. Мүдделер қайшылығы ұйғарымдалған мәмiленi коммерциялық емес
Егер мәмiленi уәкiлеттi органдар бекiтпеген болса, мүдделер қайшылығы
Шығындардың орнын толтыруға қоса, осындай мүдделi адам осындай мәмiленi
3.2 Комерциялық емес ұйымдарды құру, қайта ұйымдастыру және тарату.
Коммерциялық емес ұйымды құру. Азаматтық кодекске заңды тұлғаларды құру
Азаматтық кодекс құрылтай құжаттарының түрін және міндетті реквизиттері мен
Азаматтық кодекстің 41-бабына сәйкес заңды тұлға өз қызметін жарғысы
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай құжаттарының талаптары коммерциялық емес ұйымның
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай шарты мен жарғысы арасында қарама-қайшылық
Бір адаммен құрылған коммерциялық емес ұйым, коммерциялық ұйым
Құрылтай құжаттарының қатарына құрылтай шарты енгізілген жағдайда Азаматтық кодекстің
Заңды тұлғаның жарғысына қоятын талаптар аталған баптың 5-тармағында қамтылған.
егер құрылтайшының ішкі қатынастарына қатысты болса, құрылтайшы шарты;
егер олардың қолданылуы заңды тұлғаның үшінші тұлғалармен қатынастарында маңызы
Барлық мүдделі адамдар жарғымен танысуға құқылы. Коммерциялық емес ұйым,
Қоғамдық және дiни бiрлестiктер құрылтай жиналысын (съезд, конференция) шақырушы
Коммерциялық емес ұйымның айналысуға лицензия алу қажет болатын қызмет
Коммерциялық емес ұйымның құрылтайшылары. Коммерциялық емес ұйымның ұйымдық-құқықтық нысанына
Коммерциялық емес ұйымды, тұтыну кооперативiн, қауымдастықтарды (одақтарды) құру жағдайларын
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай құжаттары. Коммерциялық емес ұйымдардың құрылтай
1) мекеме үшiн - меншiк иесi (меншiк иелерi) бекiткен
2) қор, тұтыну кооперативi, коммерциялық емес акционерлiк қоғам қауымдастық
3) қоғамдық бiрлестiк, дiни бiрлестiк үшiн - жарғы болып
Коммерциялық емес ұйымның құрылтай құжаттарының талаптары коммерциялық емес ұйымның
Коммерциялық емес ұйымның бiрiнiң құрылтай шарты мен жарғысы арасында
егер олар құрылтайшылардың iшкi қатынастарына қатысты болса, құрылтай шартының;
егер олардың қолданылуы заңды тұлғаның үшiншi тұлғалармен қатынасы үшiн
Коммерциялық емес ұйымның жарғысы. Коммерциялық емес ұйым жарғысының мазмұнында
коммерциялық емес ұйымның атауын, соның iшiнде ұйымдық-құқықтық нысанын, қызметiнiң
коммерциялық емес ұйымның орналасқан жерiн;
коммерциялық емес ұйымның басқару органдарының құрылымын, қалыптастыру тәртiбiн және
коммерциялық емес ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) құқықтары мен мiндеттерiн;
коммерциялық емес ұйымның мүшелiгiне (егер коммерциялық емес ұйымның мүшелiгi
коммерциялық емес ұйымның мүлкiн құрау көздерiн;
коммерциялық емес ұйымның құрылтай құжаттарына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу
коммерциялық емес ұйымды қайта ұйымдастыру және оның қызметiн тоқтату
коммерциялық емес ұйым таратылған жағдайда оның мүлкiн пайдалану тәртiбiн;
филиалдар мен өкiлдiктер туралы мәлiметтердi көздеуге тиiс.
Коммерциялық емес ұйымның жарғысы Қазақстан Республикасының заңдарына қайшы келмейтiн,
Коммерциялық емес ұйымдар туралы заңының 22-бабының 1-тармағының 4) және
Қордың жарғысында осы заңның 22-бабындағы 1-тармағында көрсетiлген мәлiметтерден басқа,
Тұтыну кооперативiнiң жарғысында 22-баптың 1-тармағында көрсетiлген мәлiметтерден басқа, кооператив
Адвокаттар алқасының жарғысында мүшелiктi тоқтата тұру тәртiбi, заң консультацияларын
Қауымдастықтың (одақтың) құрылтай құжаттарында олардың органдарының құрамы және құзыретi,
Коммерциялық емес ұйымның жарғысына өзгерiстер мен толықтырулар оның жоғары
Коммерциялық емес акционерлiк қоғам жарғысында қоғамның коммерциялық емес ұйым
Құрылтай шарты. Құрылтай шарты - коммерциялық емес ұйым құру
Құрылтай шартына құрылтайшылардың келiсiмi бойынша Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген
Коммерциялық емес ұйымның филиалдары мен өкiлдiктерi:
Коммерциялық емес ұйым Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасының
Коммерциялық емес ұйымның филиалы оның тұрған жерiнен тыс орналасқан
Коммерциялық емес ұйымның өкiлдiгi оның тұрған жерiнен тыс орналасқан
Филиалдар мен өкiлдiктер заңды тұлғалар болып табылмайды. Олар өздерiн
Коммерциялық емес ұйымның филиалдары мен өкiлдiктерiнiң (қоғамдық және дiни
Филиал және өкiлдiк өздерiн құрған коммерциялық емес ұйымнығ атынан
Коммерциялық емес ұйымның филиалы мен өкілдiгiнiң атауы өздерiн құрған
Коммерциялық емес ұйымның филиалдары мен өкiлдiктерi есептiк тiркелуге, ал
Коммерциялық емес ұйымды қайта ұйымдастыру. Коммерциялық емес ұйым Қазақстан
Коммерциялық емес ұйым, бiрiктiру нысанындағы қайта ұйымдастыру жағдайларын қоспағанда,
Коммерциялық емес ұйымға басқа ұйымды бiрiктiру нысанында оны қайта
Қайта ұйымдастыру нәтижесiнде жаңадан пайда болған ұйымды (ұйымдарды) мемлекеттiк
Коммерциялық емес ұйымды тарату: коммерциялық емес ұйым Қазақстан Республикасының
Коммерциялық емес ұйымды тарату туралы шешiм қабылдаған коммерциялық емес
Коммерциялық емес ұйымды тарату туралы шешiм қабылдаған құрылтайшылар немесе
Тарату комиссиясы тағайындалған кезден бастап оған коммерциялық емес ұйымның
Коммерциялық емес ұйымды тарату тәртiбi. Тарату комиссиясы орталық Әдiлет
Тарату комиссиясы кредит берушiлердi айқындауға және берешектерiн алуға, филиалдар
Аралық тарату балансын коммерциялық емес ұйымның мүлкiн иеленушi немесе
Таратылатын коммерциялық емес ұйымның кредит берушiлерiне ақша төлеудi Қазақстан
Кредит берушiлермен есеп айырысу аяқталған соң тарату комиссиясы тарату
Таратылатын коммерциялық емес ұйымның мүлкi. Коммерциялық емес ұйымның таратылған
Коммерциялық емес ұйым салық жеңiлдiктерiн және басқа да жеңiлдiктердi
Тұтыну кооперативi таратылған немесе кооператив мүшесi одан шыққан жағдайда
Коммерциялық емес акционерлiк қоғамның кредит берушiлермен есеп айырысқаннан кейiн
Коммерциялық емес ұйымды таратудың аяқталуы.Заңды тұлғалардың мемлекеттiк тiзiлiмiне тиiстi
Коммерциялық емес ұйымды мемлекеттiк тiркеу және қайта тiркеу:
Коммерциялық емес ұйымдарды мемлекеттік тіркеу тәртібі Азаматтық кодекстен басқа,
Мемлекеттік тіркеудің құқықтық маңызына келетін болсақ, тұлға мемлекеттік тіркеуден
Заңды тұлғаларды қайта тіркеу негіздері Азаматтық кодекстің 42-бабының 6-тармағында
Осымен қатар коммерциялық емес ұйымды мемлекеттiк тiркеу және қайта
3.3 Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен дамуы
Адами әлеуеттi, азаматтардың iскерлiгiн жандандыру, азаматтық қоғамды одан әрi
Қазақстанда азаматтық қоғамды дамытудың негiзгi үрдiстерi талданады, сондай-ақ азаматтық
Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамның қалыптасуы мен дамуы 1980 жылдардың
Қазақстанда алғашқылардың бiрi болып экономиканың мемлекеттiк емес секторы қызметкерлерiнiң
Елдегi азаматтық қоғам мен оның институттарын белгiлi бiр дәрежеде
1990 жылдардың басында Әлеуметтiк қорғау коалициясы құрылды, оның аясына
Бұқаралық ақпарат құралдарының, (бұдан әрi - БАҚ) баспа кәсiпорындарының
2000 жылы мемлекеттiк билiк органдарымен (бұдан әрi - билiк)
2000 жылғы желтоқсанда қабылданған "Қазақстан Республикасындағы әлеуметтiк әрiптестiк туралы"
2002 жылғы шiлдеде қабылданған және күшiне енген "Саяси партиялар
2001 жылы "Коммерциялық емес ұйымдар туралы" Қазақстан Республикасының Заңы,
Орталық және жергiлiктi деңгейлерде "билiк - қоғам" серiктестiгiнiң ұзақ
Барлық деңгейдегi әкiмдердiң халық алдында есеп беруiнiң шеңберiнде елде
Сөйтiп, өткен жылдары елде азаматтық қоғам институттары - саяси
Сонымен бiрге, қоғамда азаматтық қоғамның одан әрi өсуiне ғана
Әлеуметтiк қажеттiлiкке қарамастан, елдегi партиялық құрылыс баяу қарқынмен жүруде,
Кәсiптiк одақтар мемлекеттiң әлеуметтiк-экономикалық саясатын әзiрлеу мен iске асыруға
Отандық БАҚ-тың бәсекеге қабiлеттiлiгiнiң дамуы нормативтiк-құқықтық және экономикалық ынталандыру
Азаматтық қоғам ұғымы, оның құрылымы мен функциялары: Азаматтық қоғам
Қоғам демократиялық дамудың белгiлi бiр сатысында ғана азаматтық болады
Азаматтық қоғамды дамытудың алғышарттары меншiктiң алуан түрлi нысаны кезiнде
Азаматтық қоғамның экономикалық негiзiн, тең танылуы мен қорғалуының заңнамалық
Азаматтық қоғам өмiр сүруiнiң басты базалық шарттарының бiрi тәуелсiз
Азаматтық қоғам демократиялық саяси жүйе жағдайында ғана билiк пен
Азаматтық қоғамның мiндетi - жеке адам мен мемлекет арасында
Азаматтық қоғам институттарына саяси партиялар, жергiлiктi қоғамдастықтар, кәсiптiк одақтар,
Саяси партия - мемлекеттiк билiктiң, жергiлiктi өзiн-өзi басқарудың өкiлеттi
Кәсiптiк одақтар - азаматтардың өз кәсiптiк мүдделерiнiң ортақтығы негiзiнде
Дiни бiрлестiктер - жергiлiктi дiни бiрлестiктер (қауымдастықтар), дiни басқармалар
Бұқаралық ақпарат құралы - мерзiмдi баспасөз басылымы, радио- және
Қоғамдық бiрлестiктер - саяси партиялар, кәсiптiк одақтар және азаматтардың
Yкiметтiк емес ұйым - ортақ мақсаттарға қол жеткiзу үшiн
Ұлттық-мәдени бiрлестiк - өзiн белгiлi бiр этникалық бiрлiкке жатқызатын,
Жергiлiктi өзiн-өзi басқару - жергiлiктi маңызы бар мәселелердi тiкелей
Азаматтық қоғам мынадай функцияларды жүзеге асырады:азаматтық бастамаларды қолдау, дамыту
Тұжырымдаманың мақсаты мен мiндеттерi:Осы Тұжырымдаманың мақсаты адам құқықтары мен
Қазақстан Республикасындағы азаматтық қоғамның перспективалық көрiнiсi.Тұжырымдаманың мақсаты мен мiндеттерiн
қоғамның мемлекеттiк билiк қызметiн тиiмдi бақылауын жүзеге асыруды. Билiк
Қабылданған шаралар нәтижесiнде елде демократиялық мемлекеттiң басты принципi -
Мемлекеттiк билiк басты басымдықтан - қоғамға қызмет етуден шыға
Елдегi еңбек қатынастары әлемдiк стандарттар деңгейiне жетедi. Экономикалық өсу
Азаматтық қоғамның экономикалық құрамдас бөлiгiндегi шағын және орта бизнесiнiң
Азаматтық қоғам институттары мемлекеттiк органдардың тапсырысы бойынша әлеуметтiк маңызы
Қоғамдағы саяси партиялардың ролi нығаяды, бұған заңнаманы демократияландыру, саяси
Мемлекет пен азаматтық қоғам институттары өмiр сүру сапасының қазiргi
Мүмкiндiгi шектеулi адамдар әлеуметтiк қорғаудың жаңғыртылған мемлекеттiк жүйесi мен
Мемлекет саяси ағартудың және тиiмдi келiссөздер жүргiзу мен жанжалдардың
Сот практикасымен қатар қоғамдық, тұлғааралық жанжалдар мен дауларды шешудiң
Азаматтық қоғамды одан әрi дамыту мынадай принциптерге негiзделедi:адам мен
Азаматтардың бiрлестiктерi мен олардың құрылымдық бөлiмшелерiнiң ешқайсысы да көпшiлiк
Тұжырымдаманы iске асырудың негiзгi тетiктерi мыналар болып табылады:Қазақстан Республикасы
азаматтық қоғам институттарының халықаралық ынтымақтастығын дамыту.
Азаматтық қоғам институттары қызметiнің құқықтық негiзiн жетiлдiру
Алдағы 2011 жылға дейiнгi кезеңде азаматтық қоғам институттары қызметiн
Тұтастай алғанда, алда азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын, оның
Ратификацияланған халықаралық шарттар мен пактiлердiң ережелерiн ұлттық заңнамаға имплементациялау
Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжілісінің жанындағы Қоғамдық сарапшылар палатасының жұмысын
Мемлекеттiк органдар мен азаматтық қоғам институттарының ынтымақтастық құралдарын нығайту
заң шығарушылық жұмысы, мемлекеттiк, салалық (секторалдық) және өңiрлiк даму
әлеуметтiк мәндi проблемалар бойынша қоғамдық тыңдаулар өткiзу практикасын енгiзу;
мемлекеттiк билiк органдарының қызметiн және олардың азаматтардың құқықтары мен
азаматтық қоғам институттарының даму бағдарламаларын iске асыру мониторингi мен
азаматтық институттардың сектораралық өзара iс-қимылының неғұрлым перспективалы нысандары мен
азаматтық қоғам институттарымен жұмыс және қоғаммен байланыс үшiн елдiң
орталық және жергiлiктi мемлекеттiк органдарда қоғаммен байланыс жөнiндегi құрылымдық
Халықаралық еңбек ұйымының стандарттарына сәйкес жұмыс берушiлер, қызметкерлер және
Мемлекеттiк әлеуметтiк тапсырысқа арналған бюджет шығыстарын кезең-кезеңiмен ұлғайту көзделген
Адам құқықтарының жалпыға бiрдей декларациясына сәйкес әрбiр адам өзiне
Билiк пен азаматтық қоғамның ортақ мiндетi әлеуметтiк мемлекет құру,
Бизнестiң әлеуметтiк жауапкершiлiгiн ынталандыру - әлеуметтiк мәндi жобаларды дамыту
Кәсiпкерлер үшiн әлеуметтiк жауапкершiлiк арттыру мәселелерiнде олардың қызметi үшiн
БҰҰ-ның Бизнестiң корпоративтiк әлеуметтiк жауапкершiлiгi жөнiндегi жаһандық шартының принциптерiн
Алда халықаралық стандарттарды ескере отырып, азаматтардың бейресми бiрлестiктерiнiң мәртебесi
Кәсiптік одақтар мемлекеттiң әлеуметтiк-экономикалық саясатын әзiрлеуге және iске асыруға
Бұқаралық ақпарат құралдары саласы отандық теледидар мен радионың, газеттер
Дiни бiрлестiктер бөлiгiнде құқыққа қайшы iс-әрекет жасау үшiн дiндi
Осылардың бәрiн ескере отырып, мемлекет азаматтық қоғам институттарымен өзара
БАҚ қызметiн реттейтiн заңнама демократияландырылады. Тәуелсiз БАҚ қызметiн, оның
Азаматтық қоғам институттарының халықаралық ынтымақтастығын дамыту соңғы он жылдық
Тұжырымдаманың басымдықтары бойынша ақпараттық бағдарлама iске асырылады.Азаматтық қоғам институттарын
Мемлекеттiк билiк органдарының қызметiн және азаматтардың құқықтары мен мүдделерiн
Азаматтық қоғамды дамыту демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтiк мемлекет
Осы Азаматтық қоғамды дамыту тұжырымдасын iске асыру елдiң адами,
Қоғам тарапынан билiкке деген сенiм мен құрмет әлеуметтiк татулық
Өзiнiң күрделi де жарқын тарихымен, еркiндiк пен егемендiк үшiн
Қорытынды
Посткеңестік Қазақстантадағы коммерциялық емес ұйымдардың алғашында, коммерциялық ұйымдардың қарқынды
Коммерциялық емес ұйымдар Қазақстандағы азаматтық қоғамның қалыптасуында маңызды рөл
Коммерциялық емес ұйымдар туралы бірқатар жаңа заңдардың қабылдануы заң
Коммерциялық емес ұйымдар арнайы құқық субъектілігіне ие, және ол
Өз қызметінің негізгі мақсаты кіріс түсіруді көздемейтін және алынған
Коммерциялық емес ұйым болып табылатын заңды тұлға мекеме, қоғамдық
Коммерциялық емес ұйым нысандарында қысқаша сипаттама бере кетсем:
Мекеме дегеніміз - бұл осы арқылы меншік иесі өзінің
Қоғамдық бірлестік түрлерінің бірі саяси партия болып табылады. Саяси
Кәсіптік одақ - бұл қоғамдық бірлестіктердің кең таралған түрлерінің
Азаматтар және (немесе) занды тұлғалар ерікті мүліктік жарналар негізінде
Тұтыну кооперативі — бұл қатысушылардың материалдық және өзге қажеттерін
Коммерциялық ұйымдардың тізбесіне қарағанда, бұл тізбені толық деуге болмайды.
Коммерциялық емес ұйымдар әлеуметтік, мәдени, ғылыми, білім беру, қайырымдылық,
Коммерциялың емес ұйым кәсіпкерлік қызметпен өзінің жарғылық мақсаттарына сай
Қорыта айтқанда коммерциялық емес ұйым - кiрiс түсiру негiзгi
Осы дипломдық жұмысты жазуда мақсаттарға жеттім деп ойлаймын, зерттелген
Жалпы дипломдық жұмысын жазған кезде жүйелілікті сақтадым.
Пайдаланылған әдебиеттер
Абдулина З.К. ҚР азаматтық іс жүргізу құқығы, Алматы, 2003
Абдыкадыров Б. К. Гражданское право (Общая часть): учебное пособие
Акционерлік қоғамдары туралы» ҚР заңы 2003 жылдың 13 мамыры
Ашитов Б.З. ҚР құқық негіздері. Алматы: 2003ж.
Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы, Қарағанды, 2002.
Азаматтық құқық. /Жауапты редакторлары М.К.Сулейменов, Ю.Г.Басин том
Алауханов Е. Смертная казнь: да или нет.//Мысль 2003-3
Антокольская Н.В. Семейное право М: Юрист, 1999
Байдельдинов Д.А. Экологическое право РК, Алматы.
Баянов Е. ҚР-ның мемлекеті мен құқығының негіздері. Алматы: 2003ж.
Баққұлов С.Д. Құқық негіздері. Алматы: 2004ж.
Басин Ю. Г. Юридические лица по гражданскому законодательству Республики
Басин Ю. Г. Сделки. – Алматы: 1999. –
Басин Ю. Г. Ответственность за нарушение гражданско-правового обязательства. –
Бирюков Л.Н. Международное право М: Юрист, 2000
Бремичева. – Москва, 1999. – 408 с.
Гражданское право в схемах. Ч. 2: учеб. пособие. под
Гражданское право России. Ч. 2. Обязательственное право: учеб. пособие.
Гражданское право: учеб. / под ред. М. К. Сулейменова,
Гражданский кодекс Республики Казахстан (Общая часть): Комментарий /
Гражданский кодекс Республики Казахстан (Общая часть): Комментарий /
Гражданское право: В 2 ч. Ч. 1 под ред.
Гражданское право: В 3 ч. Ч. 1 под ред.
Гражданское право: учебник. Ч. 2 / под ред. А.
Гражданское право: учебник. Ч. 2 / под ред.А.Г. Калпина.
Гражданское право. Т. 3. Полутом 1: учебник. под ред.Б.А.Суханова.
Гражданское право. Т. 3. Полутом 2: учебник. под ред.Б.А.Суханова.
Гражданское право: учебник/под ред.С.П.Гришаева.-2е изд. переработанное и дополненное. –
Жайлин Ғ.А.Азаматтық құқық. Ерекше бөлім, 1 том Алматы, 2003
Жоламанов М. Мемлекет және құқық теориясы. А. Эверо, 2004
«Жеке кәсіпкерлік туралы» ҚР заңы 1997 жылдың 19 маусымы
Ибрагимов Х.Ю. Административное право. А.Данекер, 2000
Нечаева А.М. Семейное право. М.:Юрист, 2002
Оспанов С.Д. Уголовный процесс РК (часть общая), Алматы, 2003
Сапаргалиев Ғ. ҚР Конституциялық құқығы , Алматы,1998
Сарсембаев М.А. Международное право. А.:Жеті-Жарғы, 1996
Таранов А.А. Административное право Рк. А.:Норма-К,2002
Төлеугалиев Г. ҚР Азаматтық құқығы, Алматы 2001
Төлеуғалиев Ғ. ҚР азаматтық құқығы 1т. – Алматы: «Жеті
Толеубекова Б.Х. Уголовный процесс РК (часть особенная), Алматы, 2002.
Уваров В.Н. ҚР Еңбек құқығы Алматы, 2002
«Коммерциялық емес ұйымдар туралы» ҚР заңы 2001жылдың 16 қаңтары
Төлеуғалиев Ғ. ҚР азаматтық құқығы 1т. – Алматы: «Жеті
Қазақстан Республикасының Конститутциясы.
Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы. Ерекше бөлім.
Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы. Жалпы бөлім.
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі.
Қазақстан Республикасының азаматтық құқығы 1,2 том.
ЗАҢ-журналы 9/2003ж.4-12 бет.
Егемен Қазақстан 3қараша 2006ж.
Егемен Қазақстан 4қазан 2006ж.
Қазақстан Республикасының жаңа азаматтық кодексінің ерекше бөлімі, шарттар жинағы.
1995ж. «ҚР Үкіметі туралы» ҚР-ның конституциялық заңы.
1995ж. «ҚР Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы» ҚР-ның
1995ж. «Конституциялық Кеңес туралы» ҚР Президентінің конституциялық заң күші
2000 ж. «ҚР сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы»
2001ж. «ҚР жергілікті мемлекеттік басқару туралы» ҚР-ның заңы.
2001ж. «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» ҚР Кодексі
1999ж. ҚР Азаматтық кодексі. Алматы: Жеті Жарғы,
1998ж. «Неке мен отбасы туралы» ҚР Заңы.
1999ж. «Еңбек туралы» ҚР заңы.
1997ж. ҚР Қылмыстық іс жүргізу кодексі,
1999ж. ҚР Азаматтық іс жүргізу кодексі,
1997ж. «Қоршаған ортаны қорғау туралы» ҚР заңы.
Кулжумбаева Ж.О. Международное право, 1999
ҚР Қылмыстық құқығы Жалпы бөлім, Алматы,2001
Қазақстан Республикасының Конституциясы . 1995 жылдың 30 тамызында республикалық
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (Жалпы бөлімі), 1994 жылдың 27
«Шаруашылық серіктестігі туралы» ҚР Президентінің 1995 жылдың 2 мамырындағы
«Мемлекеттік кәсіпорын туралы»: ҚР Президентінің 1995 жылдың 19 маусымындағы
«Жылжымайтын мүліктерді ипотекалау туралы» ҚР Президентінің 1995 жылдың 23
«Банкротттық туралы» ҚР заңы. 1997 жылдың 21 қаңтары
О регистрации залога движимого имущества: Закон РК, от 30.06.98
О товариществах с ограниченной и дополнительной ответственностью: Закон РК,
«Акционерлік қоғамдары туралы» ҚР заңы 2003 жылдың 13 мамыры
«Коммерциялық емес ұйымдар туралы» ҚР заңы 2001жылдың 16 қаңтары
«Жеке кәсіпкерлік туралы» ҚР заңы 1997 жылдың 19 маусымы
3
Қазақстан Республикасының азаматтық іске қатысушылар
Азаматтық сот өндірісіндегі сот актілері
Қазақстан Республикасындағы азаматтық іс жүргізу құқығы негізі
Құқықтану мамандығы бойынша элективті пәндер тізімі
Меншік құқығы жайлы жалпы ережелер
Азаматтық сот ісін жүргізу принциптерінің жүйесі
Азаматтық құқықтарды қорғауды зетрреу
Қазақстан Республикасындағы азаматтық іс жүргізу құқығы
Азаматтық құқық қабілеттілік пен азаматтық әрекет қабілеттіліктің мәні мен мағынасын ашу
Меншік құқығын тану