Программалық жабдықтау

АЖО Валюта айырбастау пункті
Жоспар
Кіріспе......................................................................................................2
Негізгі бөлім
1. Есептің қойылымы (мақсаты, шарты)...................................................3
2. Мәліметтер базасын басқару жүйесі.....................................................3
3. Мәліметтер базасын құру техникасы....................................................5
4. Database Desktop көмегiмен кесте құру.................................................6
5. Кіру құжаты (формасы, атауы)…………..............……………........... .8
6. Кесте қасиетiн анықтау...........................................................................9
7. Өрiстердi (поле) беру............................................................................12
8. dBase және Paradox форматының кестелері........................................14
9. BDE Administrator-да мәлiметтер қоры драйверлерiн
аттарын құру және көру........................................................................14
10. Мәлiметтер қорымен жұмыс жасайтын жобалар
11. Программалық жабдықтау..................................................................17
Қорытынды..........................................................................
Әдебиеттер тізімі..................................................................
Терминологиялық сөздер..................................................
Листинг.........................................................................
Кіріспе
Ақпараттық жүйелер (АЖ) – экономикалық объектіні
экономикалық ақпараттың негізгі құрамдық өлшем бірлігін
мәліметтерді үлгілік (модельдік) өңдеу мен есеп
уақытқа қарай – экономикалық есептер мен
уақытша іс тәртібімен ұйымдастыру құрылымына басқарылатын
Қазіргі уақытта әр түрлі мақсатта қолданылатын
басқару объектісінің сипатымен;
АЖ–ны тұрғызу мен жұмыс істетудің жинақталған
басқару және басқарылушы жүйелерінің құрылымымен;
мәліметтерді жинауда, өткізіп беруде және өндеуде
АЖ–ны басқару объектісінің жетекшілік тұрғысымен және
АЖ – бұл ақпараттық жүйелер
Мұндағы АЖ жобасы – бұл АЖ-ны
Ал, АЕЖ - деп ақпараттық жүйелер
АЖ-ның келесi есебi – шешiмдердi қабылдау
Оның негiзгi есебi АЖ-ның үлкен көлемдегi
жүйенiң iшiнде және сыртында болып жатқандар
шешiмдер ережесi туралы ақпаратпен жабдыктау (нұсқаулар,
шешiмдердi қабылдауға, қолдануға болатындай объектiнiң ортасы
басқарылатын кезеңдер барысын бақылау және басқарылатын
шешiм қабылдау үшiн өңделген мәлiметтерден керектi
шешiмдi қабылдау үшiн әкiмшiлiк және себептiк
қабылданған шешiмдердiң орындалуын бақылау.
Негізгі бөлім
Есептің қойылымы (мақсаты, шарты)
Бұл курстық жұмыстың программасының мақсаты –
Мәліметтер базасын басқару жүйесі
Мәліметтер базасы (МБ) - бірыңғай автоматтандырылған
Мәліметтер базасын басқару теориясы жеке пән
Пәндік облыс деп басқару саласын ұйымдастыру
Объект дегеніміз - мәліметтер базасында мәлімет
Объектілер класы деп - бірыңғай жинақталған
Атрибут – бұл объектілер қасиетінің ақпараттық
Атрибут немесе атрибуттар тобы - бұл
Мәліметтер жазбасы – мәліметтердің байланысқан элементтерінің
Бастапқы кілт – объектінің әр данасын
Мәліметтерді базада сақтау тәртібі бірнеше жалпы
.Тұтастық және мәліметтердің қайшы келмеуі, бұдан
.Мәліметтердің минималды артықтығы, кез келген элемент
Мәліметтер базасын басқару жүйесі (МББЖ) –
Мәліметтер базасын басқарудың бағдармалық жүйесі .
МББЖ класына қатысты нақты бағдармалық өнімдерге
. профессиональды немесе өнеркәсіпті ;
. персоналды ;
Профессионалды өнекәсіпті МББЖ – күрделі экономикалық
Профессионалды МББЖ қанағаттандыратын алғашқы деңгейдегі талаптар
.Қатар жүргізіліп отырған жұмыстарды ұйымдастырғандағы көптеген
.Ауқымдалу, бұл дегеніміз кеңеюге пропорционалды түрде
.Әр түрлідегі жинаққа қатынасты тұрақтылық, оның
.Сақталынған мәліметтердің қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуі және
Өнеркәсіптің МББЖ бүгінгі таңда бай даму
Oracle МББЖ негізін қалаушылар американдық зерттешілер
Фирмасын құрып, өздерінің алдына тәжірибе жүзінде
Мәліметтер базасы - деп деректердің электрондық
Мәліметтер базасы – ақпаратты сақтауды және
- қайшылықсыз
- артықсыз
- тұтас
Мәліметтер базасын басқару жүйесі деректер базасын
Мәліметтер базасының байланысы
Мәліметтер базасын құру техникасы
Қарапайым ақпараттық жүйенi құруда Delphi-дiң МБ-мен
МБ-ын құру;
жоба құру;
Мәліметтер базасымен (МБ) жобадан басқа АЖ-ге
Қарапайым кезде МБ бiр кестеден тұрады.
Мәліметтердің ұйымдастыру - түріне байланысты мәліметтер
- иерархиялық
- желілік
- реляциялық
- объектілі–бағытталған
Иерархиялық модельде деректер ағаштәріздес (иерархиялық) құрылым
Желілік модельде деректер ерікті граф түрінде
Объектілі–бағытталған модельде мәліметтер базасының жазбасы объект
Реляциялық модельде деректер кесте түрінде беріледі.
Database Desktop көмегiмен кесте құру
Database Desktop-ты жүктейік. File / New
QBE Query Визуальды сұраныстарды құру және
SQL File SQL-де сұраныстар жасау және
Table Жаңа кесте құру
Table - командасын таңдап алыңыз.
Төменгi суретте көрсетiлгендей кестенiң құрлымын құрушы
Деректер базасын құрайтын кестелер қатты дискідегі
Өріс мүмкін болатын типтің деректерін қамтиды.
- өріс сипаты
- кілт
- индекс
- өрістің мәтініне шек
- кестелер арсындағы біртұтастықты
- парольдер
кіреді. Кестені құрғанда кестенің аты және
Ал енді мәліметтер базасымен жұмыс жасамас
Жаңа кестені құру келесі команда бойынша
Құрылып жатқан кестенің әрбір өрісіне бір
Кiру құжаты
Кiру құжаты – бұл ақпаратты жүйелер
Жоба екі кестеден тұрады. Ол кестенің
Реттік нөмері Кесте өрісінің аты Кесте
1. KodBa (валютаның коды) Alpha (мәтіндік
2. Name (валютаның аты) Alpha (мәтіндік
Реттік нөмері Кесте өрісінің аты Кесте
1. Key (Реттік номер. Кілттік өріс)
2. KodBa (валютаның коды) Alpha (мәтіндік
3. Data (енгізілген дата) Date (датаны
4. InBal (шетелдік валюта) $-money (ақша
5. LocBal (жергілікті валюта) $-money (ақша
Кесте қасиетiн анықтау
Ендi төменгi суреттегi терезенiң оң жағына
Validity Checks – бұл қасиет кестенің
Оң жақтағы бөлiкте өрiстердiң мынандай характеристикаларын
Required Field Бұл индекатор арқылы әр
Minimum Ең кiшi мән. Бұл
Maximum Ең үлкен мән. Бұл
Default Қалыпты жағдайдағы мән. Бұл қасиеттi
Picture Мәлiметтердi енгiзу шаблоны берiледi. Мысалы
Assist Picture шаблонын беру үшiн
Table Lookup – бұл бөлім берілген
Secondary Indexes – бұл бөлім ары
Unique Мысалы fio индексi үшiн
Descending Кесте кему ретiмен реттеледi (қалыпты
Case Sensitive Символдардың енгiзiлу регистiрi есепке
Maintained Бұл опция белгiленулi тұрған кезде
Referential Integrity – бұл бөлім әр
Password Security - бұл қасиет арқылы
All Кез келген операцияларды жүргiзуге болады.
Insert & Delete Жазбалар үшiн кез
Data Entry Мәлiметтердi енгiзуге, жазбаларды қоюға
Update Кестелердi көруге болады және кiлттiк
Read Only Кестенi тек көруге болады.
Field Rights кнопкасымен әр өрiстiң қосымша
All Өрiске барлық рұхсат берiледi.
Read Only Өрiстегi мәлiметтердi тек оқуға
None Өрiстi көруге, редакциялауға болмайды.
Update Rule – радиобатырмалар тобы егер
Strict Referential индекстерін орнатқанда Paradox –тың
Table Language – бұл бөлім BDE
Dependent Tables – бұл бөлім Referential
Барлық керекті құрылымдық мәліметтер кестеге еңгізілгеннен
Өрiстердi (поле) беру
Әр өрiске ең алдымен ат (Field
Белгiленуi Размерi Тiзiмдегi белгiленуi Түсiнiктеме
А 1-255 Alpha Жолдық өрiс.
N
Number Нақты сандар – 10307 –10308.
$
Money Оң және терiс сандар, Number
S
Short Қысқа бүтiн сандар: – 32
I
Long Integer Үзын бүтiн сандар: -2
# 0-32 BCD BCD форматтағы сандар.
D
Date Датаны көрсететiн мән.
T
Time Уақытты көрсететiн мән.
@
Timestamp Датаны және уақытты сақтайтын мән.
M 1-240 Memo Ұзындығы шектелмеген мәтiндерге
F 0-240 Formatted Memo Форматталған мәтiндер
G
Graphic .bmp форматтағы файлдағы суреттер.
O
OLE OLE типтi мәлiметтер – суреттер,
L
Logical Логикалық өрiстер. Қалыпты жағдайда –
+
Autoincrement 1 мөлшерге өсiп отыратын ұзын
dBase кестесінің өріс типі.
Кейбiр типтерге мысалы, Alpha типiне қосымша
dBase және Paradox форматының кестелері
Delphi–дің өзіндік кестелік форматы жоқ, бірақ
dBase кестесі персоналды компьютерлерге арналған бірінші
dBase кестесі жеткілікті қарапайым және дискіде
DBF – кестелік деректер.
DBT – үлкен екілі объекті деректер,
MDX – колданба индекстер
NDX – dBase форматтық кестесін колдамайтын
dBase кестесінде өріс аты әріптер мен
dBase кестесінің кемшілігі болып, оның
Paradox кестесі деректер базасын құруға және
Оның негізгі артықшылықтарын атап өтейік:
- деректердің тұтастығын
- әртүрлі типті
- енгізілген деректерді
- кестенің парольдық
BDE Administrator-да мәлiметтер қоры драйверлерiн және
BDE Administrator программасы түрлi типтегi BDE
Программа терезесi екi беттен тұрады: Databases
Бiздiң мысалдағы кестеге жалған ат
ОК кнопкасын басу арқылы сол жақтағы
BDE Administrator DELPHI қолданбасы деректер базасына
Кіру жолы - Borland delphi
Осы құжаттан кейін
Деректер базасымен жұмыс, ережеге сай, бірқолданушылық
STANDART типті драйверлерді тек Paradox, dBase,
Жергілікті деректер базасына қатынау үшін BDE
Мәлiметтер қорымен жұмыс жасайтын жобалар құру
Мәлiметтер қорымен жұмыс жасайтын қарапайым жоба
Жаңа жоба ашып формаға BDE кiтапханасынан
DBGrid компанентiнiң негiзгi қасиетi Data Source.
Ендiгi кезекте Table1 компанентiн мәлiметтер қоры
Программалық жабдықтау
Программалық жабдықтау деп, ТЖЖ–ны жұмыс істетуде
Жалпы программалық жабдықтау – бұл жабдықтаудың
Амалдық (операциялық) жүйе – ол есептеу
Есептеу кезеңін ұйымдастырудың тиімділігі АЖ–ның тәсілін,
Сынаққа арналған программалар (тесттер) ДЭЕМ–нің жұмыс
Арнаулы программалық жабдықтауға ҚПП мен бөлек
Мәліметтерді фильтрлеу
Table компоненті мәліметтерді бейнелеп, реттеп, түзетіп
Filtred – фильтрацияны қосып, ажыратады (true,
Filter – өріс мәнін шектейтін жолдық
Filter options – фильтрациялау ерекшілігін беру.
Фильтрацияны есептелінетін өрістерге қолдануға болмайды.
Мәліметтерді іздеу
Жазбаларды іздеу, белгілі - бір
Locate функциясы жолдың берілген мәнімен іздейді.
Options параметрі жолды іздеу барысында мін
LoCaseInsensitive (әріп регистрі саналмайды);
LoPartialKey (мәндердің бөліктік сәйкес келуін қабылдайды);
Қорытынды
Аталмыш курстық жұмыс өз деңгейінде жазылды.
Сонымен дайындалған жұмыс көздеген
Бұл курстық жұмыстың студентке берген пайдасы
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
А.Я. Архангельский. Программирование в Delphi7. Москва,
А. Хомоненко, В. Гофман, Е. Мещеряков,
С. В. Федотова. Создание Windows –
А. Я. Архангельский. Приемы программирования в
Халықова, Бостанов, Тұрғанбаев. “Объектілі бағдарланған программалау
6. Шпак.Ю.А.-
7. Шумаков
8. Баженова.И.Ю
9. Сухарев.М.В.
Терминология
МББЖ Мәлiметтер базасын басқару жүйесi.
МБ МББЖ мәлiметтерiн, объектiлерiн сақтауға арналған
Кесте МБ-ның негiзгi объектiсi, ақпараттың сақтаушысы.
Мәлiмет Сақтауға және бiрнеше рет хабарласуға
Форма Мәлiметтердi экранда көрсетуге және оларды
Отчёт Мәлiметтердi печатьқа шығаруды көрсететiн бейне.
Жазба Кестедегi жол аналогы .
Өрic Delphi-дегi кесте элементi.
Кiлттiк өрiс Өрiс, оның мағынасы кестедегi
Листинг
unit UMain;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics,
Dialogs, StdCtrls, Mask, DBCtrls, DB, ExtCtrls,
TeeProcs, TeEngine, Chart, DbChart, ActnList, Menus,
ImgList;
type
TFrmMain = class(TForm)
MainMenu1: TMainMenu;
ActionList1: TActionList;
ImageList1: TImageList;
StatusBar1: TStatusBar;
ToolBar1: TToolBar;
TBStart: TToolButton;
TBBalut: TToolButton;
N1: TMenuItem;
MMStar: TMenuItem;
MMBalut: TMenuItem;
MMClose: TMenuItem;
MMExit: TMenuItem;
N6: TMenuItem;
N7: TMenuItem;
TBExit: TToolButton;
AcZapusk: TAction;
AcValuta: TAction;
AcClose: TAction;
AcExit: TAction;
DateTimePicker1: TDateTimePicker;
ToolButton1: TToolButton;
procedure Button1Click(Sender: TObject);
procedure AcValutaExecute(Sender: TObject);
procedure AcCloseExecute(Sender: TObject);
procedure AcExitExecute(Sender: TObject);
procedure AcZapuskExecute(Sender: TObject);
procedure FormCreate(Sender: TObject);
procedure ToolButton1Click(Sender: TObject);
procedure N7Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
FrmMain: TFrmMain;
implementation
uses Unit2, UPassw, UBalut, UDiag, UAboutBox;
{$R *.dfm}
procedure TFrmMain.Button1Click(Sender: TObject);
begin
form2.Show;
end;
procedure TFrmMain.AcValutaExecute(Sender: TObject);
begin
TFrmBalut.Create(self);
end;
procedure TFrmMain.AcCloseExecute(Sender: TObject);
begin
ActiveMDIChild.Free;
end;
procedure TFrmMain.AcExitExecute(Sender: TObject);
begin
Close;
end;
procedure TFrmMain.AcZapuskExecute(Sender: TObject);
begin
PasswordDlg.ShowModal;
end;
procedure TFrmMain.FormCreate(Sender: TObject);
begin
StatusBar1.Panels[0].Text:='Текущая дата: '+DateToStr(DateTimePicker1.Date);
end;
procedure TFrmMain.ToolButton1Click(Sender: TObject);
begin
FrmDiag.ShowModal;
end;
procedure TFrmMain.N7Click(Sender: TObject);
begin
AboutBox.ShowModal;
end;
end.
unit UAboutBox;
interface
uses Windows, SysUtils, Classes, Graphics, Forms,
Buttons, ExtCtrls;
type
TAboutBox = class(TForm)
Panel1: TPanel;
ProgramIcon: TImage;
ProductName: TLabel;
Version: TLabel;
Copyright: TLabel;
Comments: TLabel;
OKButton: TButton;
procedure OKButtonClick(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
AboutBox: TAboutBox;
implementation
uses UMain;
{$R *.dfm}
procedure TAboutBox.OKButtonClick(Sender: TObject);
begin
Close;
end;
end.
unit UPassw;
interface
uses Windows, SysUtils, Classes, Graphics, Forms,
Buttons;
type
TPasswordDlg = class(TForm)
Label1: TLabel;
Password: TEdit;
OKBtn: TButton;
CancelBtn: TButton;
procedure OKBtnClick(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
PasswordDlg: TPasswordDlg;
implementation
uses UMain;
{$R *.dfm}
procedure TPasswordDlg.OKBtnClick(Sender: TObject);
begin
if Password.Text='111' then begin
FrmMain.MMStar.Enabled:=false;
FrmMain.MMBalut.Enabled:=true;
FrmMain.TBStart.Enabled:=false;
FrmMain.TBBalut.Enabled:=true;
end;
end;
end.
unit UBalut;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics,
Dialogs, Grids, DBGrids, ExtCtrls, StdCtrls, Buttons,
type
TFrmBalut = class(TForm)
Panel1: TPanel;
DBGrid1: TDBGrid;
BitBtn4: TBitBtn;
DBNavigator1: TDBNavigator;
procedure FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
procedure BitBtn4Click(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
FrmBalut: TFrmBalut;
implementation
uses UMain, UModul, UDiag, UDinamic;
{$R *.dfm}
procedure TFrmBalut.FormClose(Sender: TObject; var Action: TCloseAction);
begin
Action:=cafree;
end;
procedure TFrmBalut.BitBtn4Click(Sender: TObject);
begin
DataModule2.TblDinamic.Append;
FrmDinamica.DBEdit2.Text:=DataModule2.TblBalutKodBa.Value;
FrmDinamica.ShowModal;
end;
end.
unit UModul;
interface
uses
SysUtils, Classes, DB, DBTables;
type
TDataModule2 = class(TDataModule)
TblBalut: TTable;
DSBalut: TDataSource;
TblDinamic: TTable;
DSDinamic: TDataSource;
TblBalutKodBa: TStringField;
TblBalutName: TStringField;
TblDinamicKey: TAutoIncField;
TblDinamicKodB: TStringField;
TblDinamicData: TDateField;
TblDinamicInBal: TCurrencyField;
TblDinamicLocBal: TCurrencyField;
procedure DataModuleCreate(Sender: TObject);
procedure DataModuleDestroy(Sender: TObject);
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
DataModule2: TDataModule2;
implementation
uses UBalut, UDinamic, UDiag;
{$R *.dfm}
procedure TDataModule2.DataModuleCreate(Sender: TObject);
begin
TblBalut.Open;
TblDinamic.Open;
end;
procedure TDataModule2.DataModuleDestroy(Sender: TObject);
begin
TblBalut.Close;
TblDinamic.Close;
end;
end.
unit UDinamic;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics,
Dialogs, ExtCtrls, DBCtrls, StdCtrls, Mask;
type
TFrmDinamica = class(TForm)
Label1: TLabel;
DBEdit1: TDBEdit;
Label2: TLabel;
DBEdit2: TDBEdit;
Label3: TLabel;
DBEdit3: TDBEdit;
Label4: TLabel;
DBEdit4: TDBEdit;
Label5: TLabel;
DBEdit5: TDBEdit;
DBNavigator1: TDBNavigator;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
FrmDinamica: TFrmDinamica;
implementation
uses UBalut, UModul;
{$R *.dfm}
end.
unit UDiag;
interface
uses
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics,
Dialogs, TeEngine, Series, ExtCtrls, TeeProcs, Chart,
type
TFrmDiag = class(TForm)
DBChart1: TDBChart;
Series2: TLineSeries;
private
{ Private declarations }
public
{ Public declarations }
end;
var
FrmDiag: TFrmDiag;
implementation
uses Unit1, UModul, UMain;
{$R *.dfm}
end.
29
BDE
ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫ
ҚОЛДАНБА
Программалық жабдықтау
Арнайы программалық жабдықтау
Жалпы программалық жабдықтау
Программалық өнімді тұрғызу жабдығы
Амалдық (операциялық) жүйе
Сынаққа арналған программалар
Қолданбалы программалар пакеті
Жеке есептерді шешетін программалар




Ұқсас жұмыстар

---

Кәсіпорынның инвестициялық саясатын талдаудың ақпараттық жүйесін тұрғызу

---

Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің ақпараттық жүйесін тұрғызу

---

Кәсіпорындағы кадрлар бөлімінің ақпараттық жүйесін жобалау

---

Математикалық жабдықтау

---

Программалық жабдықталу

---

Фирманың негізгі қорларының есебінің ақпараттық жүйесін негіздеу

---

Салық инспекциясының ақпараттық жүйесі

---

Маркетингтегі ақпараттық жүйе

---

Фирманың негізгі қорларының есебінің ақпараттық жүйесі

---

Қазақстан Республикасының салық және салық жүйесінің сипаттамасы

---