Рикардо Салыстырмалы артықшылықтар қағидасы
Жоспар.
1. А.Смит : «Абсолюттік артықшылықтар» қағидасы ………….........5
2. Д.Рикарда : «Салыстырмалы артықшылықтар» қағидасы ............9
3. Қазақстан Республикасының сыртқы сауда
4. Қазақстан – Ресей ......................................................................................22
II. Қорытынды ..............................................................................................24
III. Пайдаланған әдебиеттер .....................................................................26
А. Смиттің “абсолюттік артықшылық”
қағидасы.
Мемлекеттер не үшін саудамен айналысады ? Елдер
Сол ғалымдардың бірі – ағылшын саяси экономикасының классигі
А. Смиттің бұл көзқарасы экономикалық мұрада “ Абсолюттік
Бұл теориядағы негізгі идея - еңбек бөлінісі ұлттық
Халықаралық еңбек бөлінісінің өндірістік өнімге мамандануы нәтижесінде халықаралық
А.Смит Франция , Португалия , Шотландия елдеріндегі шарап
Франция мен Португалияда шарап өндіру шығындары аз болғандықтан
Өзінің климаттық жағдайына байланысты Украина қызылша өндіруде артықшылықта
Россия 2күн жұмыс істеп , 3т. қызылша ,
Елдердің абсолютты артықшылықтардың негізінде өндірісінің дамуы және еркін
А. Смит , мысалы , Англияның тауарларын тасу
А.Смит ұлттар мен халықтарды үй шаруашылықтарыменсалыстыра отырып ,
Сонымен, шет ел тауар өндірушілері ұлттық тауар өндірушілерге
Екі халық арасындағы айырбас олардың әрқайсысына бәсекеге қабілетті
Сыртқы сауда қаржы сақтау , қор жинауға деген
Әрине , кейбіреулер сыртқы сауда бәсекеге бейімделмеген қызмет
Бұл тұжырымдар А.Смит ережесін былайша бекітеді : айырбас
Бірақ осы талқылауды ары қарай жалғастыра берсек ,
А.Смиттің қағидалары көп жерде жеткіліксіз , абстрактты болды.
Егер ол өзі сата алатынына қарағанда , сатып
А.Смиттің теориясын талдау нәтижесінде оның бірқатар артықшылықтары
Біріншіден , өндірістің мүмкіндіктері , сол өндірістің жүзеге
Екіншіден , егер табиғи артықшылықтарға жаңа технологиялардың жетістіктерін
Сонымен қатар бұл теорияның кемшіліктері де бар :
Біріншіден , әдістемелік жолдардың шартты түрде болуы .
Мысалы , А.Смит өз зерттеулерінде екі елді ғана
Екіншіден , ағылшын саяси экономикасының классигі ақша айырбасының
Үшіншіден , абсолюттік артықшылық халықаралық саудаға маңызды түрде
Д. Рикардо “Салыстырмалы артықшылықтар” қағидасы.
Д.Рикардо «Саяси экономияның және салық салудың принциптері»деген еңбегінде
Рикардо атап көрсеткендей , елдің ешбір өндірісте абсолютты
Сонымен , Рикардо салыстырмалы артықшылық заңын ашты :
Д.Рикардо А.Смиттің абсолютты артықшылықтар туралы идеясы тек жеке
Салыстырмалы артықшылықтар теориясы әмбебап (универсалды) болып табылады .
Модельдеу Бастыстың экономикалық ғылымына халықаралық еңбек бөлінісі мәселелерін
Салыстырмалы артықшылықтар идеясы қарапайым болғанымен, оны абстракты түрде
Өз заманының көптеген экономистері секілді , Рикардо да
Шарап пен мата өндірісі Англия мен Португалияда әртүрлі
Егер А.Смиттің концепциясына сүйенсек , онда Португалия осы
Егер екі тауарды да Португалия шығаратын болса ,
Рикардо әрбір ел өз капиталын сақтауға тырысады дейтін
Мысалда көрсетілгендей , Португалия тауарларының барлық түрінен абсолютті
Алайда Рикардо қағидасын қолданып , біз абсолютті емес
Рикардоның көрсеткеніндей, Португалия үшін шарап саудасы әлдеқайда тиімдірек,
Португалия фирмасы 80 еңбек бірлігі жұмсалынған 1бөшке шарапты
Сыртқы саудадан Англя да ұтады. Ол мата өндірісіне
Принцип негізінен әртүрлі екі тауардың бірлік өлшемдері ғана
Рикардоның мысалында ұлттық еңбек өнімділігінде де, экспорттық салалардың
Құрылымдық қайта құрудың пайдасын жақсырақ ұғыну үшін, айталық,
Мұның тағы бір жағымсыз салдарысауда еркіндігіне толық шектеу
Жоғарыда атап көрсетілгеніндей, халықаралық саудадан түскен пайданың қатарына
Салыстырмалы артықшылықтар доктринасы сыртқы сауданың нәтижелерін талдаудан ғана
Қарастырылған мысал абстрактты.
Қындату үшін келесі шарттарды орындау керек:
Еңбек сауда жасаушы елдер емес, тек ел ішінде
Есептеулерде транспорт, кеден салықтарын төлеу, т.б. сада-саттық шығындарды
Жаңа технология, жаңа сапалы машиналардың үлгісін қолдану, т.б.
Рикардоның жолын қуған ғалымдардың зерттеулері бұл айырбас орын
Осы ойды дамыта келе Португалияда 1 баррель шарапқа
Сонымен , халықаралық сауда , халықаралық мамандануды ынталандыру
Алайда мұнда айырбас шын мәнініде ақшаны қатысуымен жүретіні
Осы доктринаға сәйкес сауда - саттық қатынастары өндіріс
Берілген мысалда ыртқы сауда бағаларының кеңейтілген диапозонын қабылдауға
Экспортталатын және импортталатын тауарлар бағаларының арасындағы қатынас орнатылғаннан
деген түсінік енгізу қажет . Сол арқылы шарттарды
Сауда шарттарының индексі тең экспорт басаның индексі ,
Іс жүзінде сауда шарттары, біріншіден, баға өзгерісі салдарынан
Екіншіден, сауда шарттары экспорт немесе импорттың икемділігіне қатысты
50-70ші жылдары экономистер арасында бастапқы шикізаттық тауарларға маманданатын
Бұл кезеңде күрделі дайын өнімдердің экспортына маманданатын елдердің
Дамушы елдердің сауда жағдайларының нашарлауы дайын өнңмдердің негізгі
Алайда ауыл шаруашылығы және минералдық шикізат өндірісін кеңейту
Мұның мысалы ретінде 70 - ші жылдардың басындағы
Сауда жағдайларының индексі елдің дүние жүзілік саудадағы
Рикардо моделі сыртқы сауданың ұлттық байлыққа әсерінің және
Осындай кемшііліктеріне қарамастан, Рекардо
Рикардо теориясы бойынша, егер белгілі
Аталған жылғы мәліметтер бойынша, американдық өнеркәсіп
Рикардо моделі тиісті тауарды
Сондықтан аталған саладағы салыстырмалы артықшылық
Егер 2 тауарлы модельден
Мысалы, отандық және шет
Кез келген отандық және
Wa (Z) < W* а * (Z) болса,
W/W* < а* (Z) / а (Z)-ке эквивалентті,
Яғни отандық тауарды өндіру арзанға түседі деген сөз.
А(Z)>W/W*.(3)
Еңбек ақылардың ара қатысын
Қазақстан Республиикасының сыртқы сауда айналымы.
Қазақстан Республикасыының қазіргі кездегі дамуы өзара бағыныштыық және
Қазіргі кезде жалпы экономикалық бірігудің әртүрлі жолдары бар
Қазіргі кезде Қазақстан және Өзбекстан тұрақты халықаралық сауда
а) отандық өнімдерді экспорттауға әдеттегі тосқауылды алу жағдайы
ә) халықаралық саудадағы теңдік, дүние жүзілік сауда ұйымына
кіретін барлық мемлекеттер сияқты сауда қағидалары мен жеңілдіктергеие
б) сыртқы сауданы дамытуда ұзақ жылдарға болжам жасау
в) республикалардың дүниежүзілік сауда ұйымына мүше болуынан бастап
г) халықаралық сауда қағидалары мен тараған принциптердің негізінде
ғ) халықаралық сауда ауқымында болып жатқан хабарлар базасын
Халықаралық сауда орталығы ауқымында компьютерлік торды қолданумен, өнімнің
Халықаралық сауда жүйесіндегі қауымдастық процесінде сауда саясатының негізгі
Орта Азия мемлекеттерінің халқының гүлденуіне жету мақсатында өзара
Сауда тәртібінің мейлінше бейтараптығына қол жеткізу;
Республикалардың халықаралық сауда ұйымына толық құқықты мүше болуына
Осы жетістіктерге жетуде республикалар алдына сауда саясатын ұстауда
Сыртқы және ішкі сауданы одан әрі либерализациялау (босату);
Халықаралық нарықтық жан жақты дамыған аймақтық сауда жүйесіне
Экспорттық салалардың даму жолында экономиканың құрылымын қайта құруды
Сауданы реттеуде қолданылып жүрген халықаралық құқық нормаларын ары
Сыртқы және ішкі сауданы дамытуда шетел инвестициясын және
Сауда инфрақұрылымының негізгі элементтерін қалыптастыру;
Экспорттық қадағалауды күшейту;
Халықаралық саудадағы мемлекеттің рөлі сауда барысындағы тиімді және
- ұлттық экономиканың дамуы және оны басқару;
-күнделікті ресми қадағалауды жүгізу;
-өнім мен қызмет көрсетуде ірі кәсіп орындарды басқару.
Қазақстан – Ресей
Еркін нарықтық экономикаға ене бастаған біздің елде осы
Қорытынды.
Сөйтіп біз Рикардоның жай
Рикардо моделінде елдер жергілікті
Сауда елге қалай пайда
Саудадан түскен ұтысты бөлу
Сауданың қай жаққа болсын,
Екі өнімді бір факторлы
Рикардо моделінің бірқатар қағидалары
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. «Халықаралық экономика» : Г.Н.Доғалова
2. «Экономикалық теория негіздері»: Әубәкіров Я. Нәрібаев К.
«Кәсіпорын экономикасы»: А.Қ. Мейірбеков, Қ.Ә. Әлімбетов. Алматы. 2003
«Кәсіпорын экономикасы»: Г.Ө. Жолдасбаева. Алматы 2002 жыл
«Экономикалық теория»: В. Қрымова. Алматы 2003 жыл. «Арқайым»
6. « Жалпы экономикалық теория нагіздері»: Шеденов.А
Алматы. 2002 жыл
Қазақстан Республикасының сыртқы сауда айналымы
Д. Рикардоның салыстырмалы артықшылық теориясы
Д.Рикардо «Салыстырмалы артықшылықтар териясы»
Д. Рикардо «Саяси экономияның және салық салудың принциптері»
Д. Рикардоның өмірінен мағлұмат
Меркантелизм туралы
Халықаралық сауда классикалық теориясы
Халықаралық сауда теориялары
Халықаралық сауда мен әлемдік нарықтың экономиқалық мәні
Халықаралық сауданың классикалық теориялары