Жұмыспен қамту саясаты

Мазмұны
Кіріспе
І-ТАРАУ. Инфляция мен жұмысыздықты мемлекеттік басқарудағы жолдары
1.1 Инфляцияның мәні, түрлері және оның пайда болу
1.2 Инфляция деңгейін анықтау жолдары
1.3 Қазақстандағы инфляция ерекшеліктері және мемлекетке қарсы шаралар
ІІ-ТАРАУ. Жұмызыссыздықтың мәні және оның экономикалық
2.1 Жұмыссыздық нысандары және түрлері
2.2 Жұмыспен қамту саясаты
2.3 Қазақстанда жұмыспен қамтамасыз ету
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер
Қосымша әдебиеттер
Кіріспе
Жұмысыздықтың өзекті мәселесін табиғи деңгейі еңбек нарығының құрлымымен анықталады.
Берілген бітіру жұмысымның мақсаты инфляцияны тежеу, экономиканың «қызып кетуінің»
Баға тұрақтылығын қамтамасыз етуге Үкімет пен Ұлттық Банктің экономикадағы
Монетаризімнің Чикаго мектебі – неошебералистік қозғалыстағы американдық монетаризмнің өзектілігі
Филипистің қисық сызығының пайда болуы, М. Блауг айытқандай, кенсандық
Конфликтерде бағаның тұрақтылығы мен жұмысыздық қатар тұра алмайды; жұмысыздықты
М. Фридмен және оның жақтаушылары Филипстің конструкциясын зерттей келе,
Фридменнің «жұмысыздықтың табиғи нормасымен» байланысты, инетитуционалдың және заң –
Жүргізілген экономикалық өзгерістер көптеген экономикалық қарама – қайшылықтарды және
Бұған салааралық қалыптасқан бағалық тепе – теңсіздіктерді, бюджеттің кірісі
Бағалардың күрт өсуі төлеу қабілеттінің төмендеуі мен қатар жүруі
Адамзат тарихының тәжірибесі, адамның еңбекке деген ең жақсы ынтасы,
Еңбек нарығы туралы сөз бола қалса, егер жұмыс күшінің
Алға қойылған міндеттерді жүзеге асыру үшін келесі авторлардың
Дипломдық жұмысым кіріспеден, II тараудан тұрады. 1 –ші тарау,
Берілген жұмыстың теориялық мәні келесі - экономикалық өсу
Жұмыстың тәжірибелік мәні;
- толық жұмыспен қамтуды қамтамассыздандыруға бағытталған айқын саясат ұстау.
- жұмыспен қамтуды қамсыздандыруға бағдарланған жеделдетілген өсу.
- Адам дамуын қамтамасыз етуге қаражаттарды біртіндеп жүйелі бағыттау
І-ТАРАУ. Инфляция мен жұмысыздықты мемлекеттік басқарудағы жолдары
Инфляцияның мәні, түрлері және оның пайда болу себептері
Инфляцияның мәні – ол тауарлар мен қызметтердің бағасының өсуі
Экономикалық құбылыс ретінде инфляция ұзақ уақыт өмір сүруде. Оның
Инфляцияның жалпы анықтамасы – айналымдағы ақша массасының қажеттіліктен тыс
Инфляция тауар бағаларының өсуінен көрінгенімен, ол тек ақшаға тән
Ақша тауарларды сатып алу қабілеті тұрақты балютамен салыстырғанда құнсызданады.
Коньюктураның циклдық толқуынан болатын бағаның өсуін инфляцияға жатқызуға болмайды.
Сонымен баға өзінің инфляциялық себептеріне мыналарды жатқызамыз:
Біріншіден, мемлекеттік шығыстар мен кірістердің тепе – теңдігінің бұзылуы,
Екіншіден, осындай жолмен, әдіспен инвестицияны қаржыландыру жүргізілген жағдайда да
Үшіншіден, баға деңгейінің жалпы өсуі қазіргі нарықтық экономиканың ерекшелігіне
Төртіншіден, елдің экономикасының анық болуы оның бірте – бірте
«Импорттық» инфляциямен күресу мүмкіндігі шектеулі. әрине өз валютасын ревалюциялау
Бесіншіден, инфляция өзіне - өзі дем беретін сипат алады,
Инфляциялық күту жағдайындағы экономикаға ықпал етудің механизмі қандай? Баға
Дүниежүзілік қоғамдастықтың барлық елдерінде де инфляция өршуінің сан түрлі
Соңғы кездерге дейін дүниежүзілік шаруашылықта инфляция әдетте төтенше жағдайларға
Инфляция қарқынының жай, орташа жүруі кезінде бағаның өсуі 10
Жоғары қарқынды (галопирующая) инфляция тұсында бағаның өсуі 20-
Аса зор, шексіз инфляция (гиперинфляция) айналымдағы ақша мөлшері мен
50 -60 жылдарда көптеген елдерде инфляция орташа, бірқалыпты қарқынмен
Инфляция баланстанған, тепе – теңдікті болуы мүмкін, яғни бағаның
Болжамды, күткен инфляцияны кенеттен өршитін инфляциядан ажырата білу керек.
Кенеттен болатын инфляция бағаның күтпеген кезде өсуімен сипатталады, ол
Инфляция жұмысыздыққа да айтарлықтай ықпал жасайды, 1958 жылы ағылшын
Филипистің айтуынша, Англияда жұмысыздықтың 2,3 – 3 % -
Филипс есептеулерінің теориялық негізін З. Липси есімді экономисі жасаған
Егер қалыптасып отырған жұмысыздық мысалы И1 (Р1 – инфляция
Батыс тәжірибесі көрсеткендей, Филипс қисығын қысқа мерзімдік экономика жағдайында
Осы жағдайлардың расында сұранысты ынталандыру саясатының орны ерекше. Мәселе
Айталық, номиналды еңбекақының өсуіне байланысты еңбек ұсынысы артады. Сонда
Номиналды жалақы өскенде, кәсіпкерлер де еңбек факторына қосымша сұранысты
Стагфляцияны Филипс қисығы арқылы солдан – оңға қарай жылжуымен
Қоғамдағы жұмысыздық деңгейі оның фракциондық және құрылымдық түрлерінен құралған
Ал өз еліміздің жағдайына келетін болсақ, 2003 жылғы мәліметтер
Бірінші тапсырма – елдегі кедейлік масштабын төмендету. Бұл министрліктің
Кедейлік масштабын төментдету үкімет бағдарламасының бірнеше шаралары бойынша іске
Қазіргі кезде табысы кедейлік деңгейінен төмен 29 пайызды құрайды.
Екінші тапсырма – жұмыспен қамтудағы белсенді жәрдем, еңбек қатынастарының
Үшінші тапсырма – жаңа механизм өндіру және әлеуметтік көмек
Диаграмма 1
Диаграмма 2
1.2. Инфляция деңгейін анықтау жолдары
Ұлттық валюта енгізілген кезден бастап ұлттық валютаның салыстырмалы бағасы
Экономика мен қаржыны басқарудың қазіргі өз қүшіндегі режимі объективті
Баланс пайдасы инфляцияның синониміне, хұқықсыз аластап алу тетігіне, материалдық
Валюталық сұраным тетіктері арқылы тұтыну инфляциясын қосудың есептік –
Экономиканы инфляциялық қыздырудың идеологиясы әсіресе өндірістік салада ерекше келеңсіздікпен
Сөйтіп экономикалық жүйе жасаған, қамтамасыз етілмеген есеп айырысу массасының,
Нарықтан тыс жасанды құн жасаған экономикалық ортада бюджет пен
Жасанды жасалған құнның материалдық негізін жасанды құннан айыра білмеушілік
Макроқаржігер – қоғамның экономикалық шығындары қазірде экономикалық жүйенің экспроприяциялық
Экономикалық заңдар экономика жасамаған, жасанды көлемдерді табиғи төлемшілер, яғни
Инфляцияны тежеу , экономиканың «қызып кетуінің» теріс салдарын болдырмау,
Баға тұрақтылығын қамтамасыз етуге Үкімет пен Ұлттық банктің экономикадағы
Бұдан басқа, Ұлттық Банк инфляциялық таргеттеу қағидаттарына көшу, нарықтың
Экономиканың «қызып кетуінің» теріс салдарын болдырмау үшін мұнай мен
2006 жылғы 1 шілдеден бастап Ұлттық қордың жаңа схема
Инфляцияның өсуінің теріс салдарын төмендету және экономикалық өсуді ынталаныру
Қражы нарығының тұрақтылығын қамтамасыз ету саласындағы шаралар мынандай бағыттарда
- банк секторының сырттан қарыз алуын реттеудің жанама әдістерін
- қаржы секторындағы, әсіресе банк секторындағы одан әрі ырықтандыру
- Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығын құруды қоса алғанда,
Инфляцияға қарсы шаралар кешенінің іске асыру нәтижесінде инфляцияны 2006
Мемлекет басшының тапсырмасы аясында және Премьер Министердің нұсқауы бойынша
Атап айытқанда, инфляция өсуінің монетарлық және монетарлық емес себептері,
К. Мәсімов өткен аптада Премьер – Министердің министірліктерге, ведомстволарға
1.3. Қазақстандағы инфляция ерекшеліктері және мемлекетке қарсы шаралар
Елдің еңсесін басқан қымбатшылық пен мемлекет қаржысының тақыл –
1999 жылғы инфляция деңгейі қандай?
1999 жылы республикалық статистика жөніндегі мәліметтерге қарағанда, ұлттық валюта
Қарағанды, Маңғыстау, Солтүстік Қазақстан обылысында қатты байқалды. Ақылы қызметтердің
Шілдеде республика бойынша азық – түлік, азық – түлік
Аталған мерзім ішінде киім, аяқ киім, тұрмысқа қажетті тауарлар
Республика бойынша 1998 жылы көлік және байланыс қызметінің бағасы
Ұлттық банк төрағасы Г. Марченко «2000 жылдың орта шенінен
9,5 мөлшерде жоспарланған инфляция деңгейіне қол жетпеуіне қатар азық
Жалпы алғанда, 1999 жылдың II жартысында басталған оң үрдістер
2000 жылдың аяғында ұлттық валютаның доллармен алғандағы бағамы 145,4
Теңгенің жыл бойғы құнсыздануы 5,2 % - ті құрайды.
2001 жылдың 5 маусымында ҰБ төрағасы Г. Марченко мырза
Сонымен қатар, қол жеткізген тағы бір жетістігіміз – бұл
«Ұлттық қор қаражатының 900 млн долларға жетуі мемлекетіміздің
2003 жылдың қаңтар – мамыр айларында Жамбыл облысында инфляция
Облыс бойынша 2003 жылдың қаңтар – мамыр айларында тұтыну
Халыққа ақылы қызмет көрсету боыйнша коммуналдық қызметтердің бөлек түрлеріне
Осы жылдың тұтыну тауарлары мен қызметтеріне бағаның өскені қаңтар
1. Кесте Қазақстан республикасындағы инфляция 2004 жылғы наурызда 0,4
2004 ж. Наурызы 2004 ж.
2003 ж. қаңтар -
2004 ж. ақпанына 2003 ж. желтоқсанына 2003 ж. наурызына
Барлық тауарлар мен қызметтер 0,4 1,5 6,5 6,5
Азық – түлік тауарлары 0,6 2,6 7,3 7,0
Азық – түлік емес тауарлар 0,1 0,3 6,1 6,4
Ақылы қызметтер 0,2 0,7 5,6 5,5
Өткен айда рыноктағы азық – түлік тауарларына бағаның көтерілуі
Азық – түлік емес тауарлардың ішінде бағаның өсуі киімге
Білім беру мекесесінің қызметтеріне төлем 1 % - ға,
Диаграмма 3
Инфляцияның деңгейін сипаттайтын тұтыну бағаларының индексі, жеке тұтыну үшін
Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында оқу гранттары мен несие мүмкіндіктерінің
Егер экономикалық мүмкіндіктер болса, онда олардың жалақысы 2007 жылы
Өткен айда көкеніс пен жеміс жидек бағасы біршама
Мемлекеттік инфляцияға қарсы іс-қимылдарының екі нұсқасы бар:
Инфляцияға бейімделу саясаты немесе кірістерді, жалақыны, пайыздық төлемдерді, инвестицияларды
Инфляцияны төмендету немесе инфляцияның алдын алу бойынша инфляцияға қарсы
Инфляциядан өту шараларының кешеніне қоғам өмірінің өндірістік-экономикалық, әлеуметтік, құқықтық,
Сұраныс инфляциясынан өту салыстырмалы қатардағы макроэкономикалық әдістермен ақша және
Инфляцияға қарсы саясат ақша ұсынысын шектеудің түрлі әдістерінен құрылады:
орталық банктің (ұлттық) қолма-қол ақша эмиссиясын қысқарту арқылы айналымдағы
Инфляцияға қарсы фискалдық саясат салықтарды көбейту, мемлекеттік шығыстарды қысқарту
Салық саясаты инфляция жағдайында өзара байланысты, бірақ бір-біріне қайшылықтағы
Инфляцияға қарсы салық саясаты жанама салықтарды қысқартуда көрінеді. Жанама
Содықтан инфляция кезінде қарпайым әрі сенімді салық жүйесі дұрысырақ
Мемлекеттік шығыстарды қысқарту бұл процестің бюджет кеңістігіне,сондай-ақ мемлекеттік шаруашылық
Жалпы мемлекеттік және жергілікті деңгейлердің бюджеттік шығындар бөлігіндегі басты
Бюджеттік шығыстарды шектеу мына жолдар арқылы жеткізіледі (1 сурет):
Кез келген жағдайда да шығыстарды қысқарту көптеген дамудың ұлттық
Инфляцияның екінші типін - өдіріс шығындарының өсуімен туылған (өндірушілер
- жалақының өсуімен;
- ұйымдастыру сипатындағы себептермен шаруашылық механизмнің бұзылуына байланысты еңбек
- шикізат пен энергетикалық қорлардың иегерінің инфляцияны күту салдарынан
Өндіріс шығындарымен байланысты инфляциядан өту, өзара байланысты мәселелердің бірнеше
Инфляцияны төмендету мәселелерінің бірінші құрамасы – экономикалық тұрақтылықтың барлық
Біріншіден, еңбек өнімділігінің сарындық ынталықтарын күшейту, оның нәтижелігінде мүдделігін,
Өндіріс кеңістігінің – сауда делдалдылыққа қарағадағы басымдылығы қамтамасыз ету
Инфляциядан өту жолындағы шаралар жүйесіндегі қажетті элемент болып нарық
Бәсекелестік механизмін құру монополияға қарсы шаралардың жүргізілуімен, меншіктің әр
Инфляцияға әсер етудің ең түбегейлі құралы болып экономиканы мемлекеттік
Жалақыны реттеу бастапқы қол жеткізген деңгейге қарап, өнімділіктің нақты
Сыртқы экономикалық қызметті сипаттайтын төлем баланс жағынан қарағанда, инфляцияны
ІІ-ТАРАУ. Жұмызыссыздықтың мәні және оның экономикалық
Жұмыссыздық нысандары және түрлері
Еңбек ресурстары (экономиқалық белсенді дәне берсенді емес халықтың жалпы
Экономикалық белсенді халық – жұрттың жұмыс күші ұсынымын қамтамасыз
Жұмыссыздар – бір мезгілде үш негізгі өлшемге сай келетін:
Жұмыссыздардың жалпы саны (жұмысқа орналастыру органдарында тіркелгендер мен өз
Жұмыссыздық деңгейі – экономиқалық белсенді халық санындағы жұмыссыздар санының
Экономикалық белсенді емес халық – экономикалық қызыметтен шұғылданбайтын немесе
Елдің әлеуметтік өмірінің ең күрделі, ең өткір мәселесінің бірі
Еңбек ресурсының жалпы саны 2001 жылы 10.654,9 мың адам
Жұмыспен қамтылған халық саны 2001 жылы 6.698,8 мың адам
Экономикада жұмыс істейтін халықтың 2,7 млн-ы ауыл, орман және
Өнеркәсіпте жұмыспен қамдудын жайы да онша жетісіп тұрған жоқ.
Жұмыссыздық деңгейін аймақтар бойынша алып қарасақ, республика бойынша 10,4
Екіншіден, жұмыспен қамтылған халықтың өзі де жалданып жұұмыс істейтіндер
Шетелдік мемендар жұмыссыздықтың есептерін талдай отырып, оның әртүрлі нысандарын
Жасырын жұмыссыздық, өндіріс пен мемлекеттік аппаратта артық жұмыскерлерді
Фрикциондық жұмыссыздық еңбек нарығында бос жұмыс күші туралы
Маусымдық жұмыссыздық ауыл шаруашылығының кезкңдік ерекшеліктеріне байланысты оның әртүрлі
Құрылымдық жұмыссыздық өндіріс қуатының жетіспеуінің нәтижесінде, сондай-ақ жынысының, ұлтының
Жұмыссыздықтың зардабын бәсеңдететін факторлардың бірі ғылыми – техникалық прогресс
Жалпы ғылыми – техникалық зреволюция жағдайында жұмыспен қамтуды тұрақты
Кедейшілік –ең өткір мәселеледің бірі болып табылады. Кедешіліктің
Экононмикалық белсенді халық – тауарлар мен қызмет түрлері өндірісі
Жұмыссыздық деңгейі – экономикалық белсенді халық санындағы жұмыссыздар үлесі.
Есеп беру кезеңіне қаладағы еңбек нарығындағы жағдай жақсара түскені
2004 жылдың қазан айының 1-ші жұлдызына 3 өз жұмыстарын
Жыл басынан бері жұмыспен қамту орталығына жұмыс іздеуші ретінде
Қалалық жұмыспен қамту орталығында жұмыс іздеушілер клубы жұмыс істейді,
ҚР “Халықты жұмыспен қамту”, “Еңбек туралы” заңдарының орындалу
Кәсіби мамандықтарға оқыту және қайта даярлауды ұйымдастыру мақсатында тендерден
Жыл басынан жұмыссыз азаматтар өз кәсібін ашуға көмек көсету
Еңбек нарығындағы әлеуметтік шиеленісті шешу арқылы қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру
Еңбек нарығында жағдайы төмен жанұялардың есептері алынып, оларды бірінші
Жалпы жұмыссыздық мәселесі әрқашан болған және болады да. Мемлекеттік
Әкімдер осы істі қолға алғанда ғана жұмыссыздық азайтуға мүмкіндік
Қалаларда жаңа технологиялар алып келіп, жұмыс орындары ашылмайынша аталмыш
2.2 Жұмысдық мәселесінің Қазақстандағы кейбір ерекшеліктері
Осы уақытта біздің елімізде еңбек нарығы болмады. Мамандардың қайта
Оның есесіне жұмыскерге, белгілі бір жұмыс орнына ие болуға
Кадрларды тұрақтандыруға “жас маман” институты, белгілі бір кезеңге мерзімдік
Мысалы, американдықтар еңбек ететін өмірі бойына, орта есеппен 7,5
Қазірде жұмыспен қамту саласында, өндіріске қажетті жұмыс күші мен
Бұл жағдайлар, қазірде нарықтық экономикаға өту кезеңін басынан кешіріп
(2004 жылы (алдын ала деректер бойынша) республика экономикасында 7,2
Жұмыспен қамтылған хылық құрылымында соңғы жылдары жалданып жұмыс істеушілер
2004 жылы қызмет көрсету саласында 3,5 млн адам жұмыс
Жұмыссыздар саны (табысты жұмысы болмаған, оны үздіксіз іздеген және
Жұмыссыздырдың жлпы санының кемуі барысында олардың құрамындағы әйелдер мен
Жұмыссыздар арасында 1айдан 6 айға дейін жұмысы болмағандар саны
2001 және 2004 жылдары жасы бойынша жұмыссыз халық саны
Жұмыссыздар ретінде тіркелген азаматтар саны (Қазақстан Республикасы Еңбек және
2004 жылы алдын ала деректер бойынша жалдамалы қызметкерлер саны
Жалдамалы қызметкерлердiң негiзгi бөлiгi ірі жене орташа кесiпорындарда жұмыс
2004 жылы толық емес жvмыс аптасы (KYHi) режимiнде 28,4
2004 жылдың, аяғында 14,2 мың, бос жұмыс орны болды
Ipi және орташа кәсiпорындарға 781,1 Mың адам немесе қызметкерлердiң
2005 жылдың төртiншi тоқсанында (алдын ала деректер бойынша) жалдамалы
2005 жылдың қарашасында ipi және орта касiпорындарда 2,6 млн.
2005 жылдың қарашасында жумыс кушiнiң қосылуы өткен жылдың тиiстi
2005 жылдың қарашасында ipi және орта касiпорындардың бiр к;ызметкерi
2005 жылы к;арашасында ipi және орта касiпорындарда 15,1
2004-2005 жылдары ірі және орта кәсіпорындардағы
бос орындар саны
айдың соңына
15 және одан жоғары жастағы экономикалық тұрғыдан белсендi халық
Республика Экономикасында 7,2 млн адам жумыспен қамтылды немесе 2004
2005 жылдың төртiншi тoқcaнындa (табысты жұмысы болмаған, оны үздiксiз
Жұмыссыздардың жалпы санында еркектер 273,5 мың адамды (42,6%), әйелдер
2004-2005 жылдардығы жұмыссыздар саны және жұмыссыздық деңгейі
Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау минмстирлігінің деректері
2005 жылғы желтоқсанның соңында жұмыспен қaмту органдарында жұмыссыздар ретiнде
2005 жылдың қаңтар-желтоқсанында 184,7 мың адам, желтоқсанда - 13,3
2006 жылдың 1- қаңтарындығы жағдай бойынша 57 кәсiпорын әртурлi
2.3 Қазақстандағы жұмыспен қамту мен жұмыссыздық проблемалары
Нарықтық қытынастар жағдайларында жұмыспен қамту мен жұмыссызық проблемалары өткір
Жұмыссыздық түрлері олардың пайда болу себептеріне қарай өзгешеленеді:
Уақытша жұмыссыздық жұмыспен қамтылғандардың өз ынталары бойынша жұмысты ауыстырумен
Құрлымдық жұмыссыздық ғылыми-техникалық процесстің, өнеркәсіптің жаңа салаларыньң ашылуларының ықпалыыенн
Кезеңдiк Жұмыссыздық өндiрiстiң құлдыpayы, экономикалық дағдарыстар кезiнде, кәiпорындар жаппай
Соңғы жылдары жұмыссыздық халықтың қалың топтарын қамтуда және
Шығыс Еуропа және ТМД елдерiнде кепiлденген және толық жұмыспен
Жұмыссыздық - экономикалық өсу жетiсеіктерiнiң адам дамуына ықпалын азайтатын
Сонымен, жұмыссыздық құ6ылысы қоғам үшін қазыналық жоғары шығындарды,
Экономикалық өсуге қмтылу кезiнде елдерге көп жұмыс орындарын ашатын
Жұмыспен қамтуды қамтамасыздандыруға 6ағдарланған экономикалық өсу мен экономикалық
1. Толык жұмыспен қaмтyды қaмтамасыздандыруға бағытталған айқын саясат
2. Жұыспен қaмтуды камтамасыздандыруғаыруға бағдарланған жеделдетiген өсу.
3.Адам дамуын қамтамасыз eтуге қаражаттарды бiртiндеп жүйелi бағттаубілікктiлiк деңгейiн
4. Жұмыспен қамтуды ұлғайту мен еңбек рыногына ықпал етуге
раларын ынталандыру.
5.Өндірістік қорларға қол жеткiзудiң тек құқылы мүмкіндіктері.
6.Әлеуметтiк қызмет көрсетулерге тең құқылы мұмкіндік жасау
7. лықты жайсыз топтары үшн мүмкіндіктер жасауды ұлғайту.
Өтпеді кезеңдегі жұмыспен қамтуды ұйымдастыру стратегиясы өзіне негiзгі құрамдас
1.Ынталандырулар құрлымы экономиканың барлық секторларында, соның ішінде
2. Шағын және орта кәсіпopдapдың өcyiн қамтамасыз ететін арнайы
3. Қогамдык Жұмыстардың жалпы багдарламасын ұйымдастыру. Осы бағдарламаның мiндеттерi
Қазакстанда экономикалық реформалар басталған кезде, демографиялық үдерістердің,
Өнеркәсiп және ауылшаруашылық объектiлерiнiң аумақтық әркелкi есеге өстi және
Жұмыспен қамтылған халықтың салалық құрылымында да сондай-ақ елеулi езгерiстер
Көлем санаты жағынан екiншi орындағы даму үpдici - халықтың
2000 жылдан берi жұмыссыздардың саны ұдайы азайып келедi. 1999
Барлык жұмыс iстейтiн азаматтар арасындағы әйелдердiң үлесi 1998-2000 жылдарда
Схема 2 -Қазақстандық еңбек рыногінің үлгісі
Жұмыссыздық деңгейi бойынша аймактар арасындағы айырмашылықтар сақталып отыр. Жергiлiктi
Көптеген облыстар үшiн ұзак мерзiмдi «жұмыссыздык» тән. Мәселен, СолтүстiкҚазакстан,
Қазакстандағы шағын және орта кәсiпорындар жалпы Жұмыспен камтудың 20
2000 жылы жалақынң нақты мөлшерi 5,5 %-ға өскeнiнe
Мемлекеттiк еңбек инспекциясы еңбек зңнамасын caқтaуғa мемлекет бақылауын жүзеге
Жұмыспен камту саласындағы Және 2003-2005 жылдарда еңбек ресурстарын дамыту
Осы керсетiлген максатты iскe асыру ұшiн келесi мәселелердi шешуге
* барлық секторларда экономикалык өсудi камтамасыз ету;
*жұмыспен қамтудың белсендi (активтi) нысандарын дамыту. iшкi еңбек рыногын
*жұмыс орындарын құpy (ашу) мониторингi, республикаFғ шетелдiк жұмыс күшiн
*еңбек қатынастарын жария ету, жаңа жұмыс орындарын ашу және
Жоғарыда мазмұндалған Мәселерердiң негiзiнде Қазакстандык еңбек рыногының үлгісі, қолданыстағы
Қазiргi уакытқа дейiн Қазакстан еңбек жөнiнде адамның негiзгi кұқықтарын
Үкіметтің көптеген жарлықтары мен бағдарламалары әзiрленiп. қолданысқа енгiзiлдi, сондай-ақ
Қазіргі таңда қазақстанда жұмыспен қамтамасыз ету шамасы қандай? Біздің
Болжаммен, үстіміздегі жылдың аяғына қарай Қазақстанда тұгел тіркелген жұмыссыздырдың
Қазақстан Республикасының “Халықты жұмыспен қамту туралы ” Заңына сәйкес,
Осылармен бірге, мемлекет жұмыс күшінің үсынымын азайту үшін иммиграцияны
Нарық қытынастары дамыған көп елдерде жұмыссыз жүрген әр түрлі
Жұмыссыздық мәселесiн толығырақ қарастыру мақсатында Алматы қаласындағы жағдайға
Мәселен. қалада жұмыс iстейтiндердің 21,5 пайызы сауда саласында, 13,6
Алматы экономикалық белсендi емес халықтың саны да көп, еңбек
Статистика жөнiндегi агенттiктiң дepeктepi бойынша 2001 жылы Алматьда 60
Кейiнгi кезде еркектер жұмысты өз бетiмен С.Сейфуллин, айелдер өз
Сейфуллин даңғылы бойындағылардың 40-50-i ғана орыстар, қалғаны қазақтар. Орыстар
Жұмыс iздеушiлердiң көбi басқа жерден келгендер болғандықтан, олар үшiн
Осы арада бiр үлкен заңсыздықтың құлағы қылтияды, Қазақстан Республикасы
Сауалнамаға жауап бергендердiң бiр жылға дейiн жұмыссыз жүргендерi 22
Сейфуллин даңғылының бойындағылар мұнда epiккеннен немесе қасымша табыс көзiнен
Апталық табыс көлемiне келсек, 44 ащам 1 мың теңгеге,
Сонымен., Сейфуллин даңғылында тұрғандардың табысы мардымсыз. атқаратын жұмысы негiзiнен
Сауалнама да, еңбек базарын зерттеу де бiраз мәселенiң бетiн
Әдетте халықты жұмыспен қамту, жұмыссыздықты азайту, туралы әңгіме болғанда
Республика бойынша шағын Kәciпорындарда жұмыспен қамтылғандар саны 426,5 мың
Сонымен, шағын және орта Kәciпкерлiкте республика бойынша 1461,4 мың
Жұмыссыздықтан арлудың тaғы бiр бағыты импортты алмастыру саясатын парасатты
Тоқтала кететін тағы бiр бағыт, ipi кәсiпорындарға үкімет тарапынан
Халықтың саяси. әлеуметтiк. рухани өміріне жұмыссыздықтың тигiзетiн әcepi мен
Соңғы жылдарда облыста 56,2 мың жұмыс орны ашылды. Соның
Статистикалық мәліметтер экономикалық жағынан белсенді тұрғындар саны 2005 жылы
2001-2005 жыл аралығында жұмыспен қамту 89,2 пайыздан 91,7
Қорытынды.
Ақша-кредит саясатының негізгі мақсаты-инфляцияны тежеуді қамтамасыз ету. Бұл
Ақша кредит саясатының келесі міндеті –қаржы нарығының тұрақтылығын қамтамасыз
Осы орайда Ұлттық қор маңызды рол атқаруға тиіс.
Бағалар 5,10 немесе 20 пайызға өсуі мүмкін, ал
Егер жалақыңызды көбейтсе –болашақта қымбаттауды күтіңіз. Сөйтіп, қайтадан инфляцияны
Бірақ та жай, жоғары аса зор инфляциялардан жалтаруға
Жай инфляция экономиканың тиімді дамуына септигін тигізеді деген пікір
Мен бұл оймен келісемін. Инфляция болмаған жағдайда экономикалық және
Ал біз болсақ инфляциялық болжамға қайта ораламыз. Егер ол
Қазақстандағы экономикалық инфляцияның процестер шаруашылықтың жалпы құлдырауымен, экономикалық байланыстардың
Ұсынылған шараларды іске асыру экономиканың қызып кетуінің теріс салдарының
Менің ойымша жергілікті атқарушы органдарға инфляцияға әсер етуші себептерді
Мәдениет саласында жұмыспен қамту дегеніміз – халқымыздың әл –
Жұмысыздық мәселесі қазіргі кезде бүкіл дүние жүзі бойынша ауқымды
Экономиканың қай уақытта толық жұмылдырылған жағдайда болатындығын анықтау экономикалық
Жұмысыздықтың жалғасуы циклдік факторларға байланысты болады.
Сонымен қатар жұмысыздықтың табиғи дәрежесін түсіру мақсатында жасөспірімдер арасындағы
Бұл өз кезегінде жұмыс іздеу жолындағы материалдық қиыншылықтарымен күресуге
Демек, жұмысыздық күрделі де, ауқымды мәселеге айналып отырғандағана қаоамастан
Нағыз пәпменді әлеуметтік саясат – ол халықты жұмыспен тұрлаулы
Мемлекет қоғамының шын мәнінде осындай көмекке дәру мүшелеріне ғана
Осыған орай әлеуметтік көмек көрсету саясаты «әлеуметтік топтардың мұқтаждықтарымен»
Қолданылған әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер
1. Экономикалық теория негіздері. Оқулық // Алматы «Санат», 1998-47
2. Экономика оқу құралы /Дайын Я.Ә. Әубәкіров және т.б.
3. Көшенова Б.А. Ақша немесе банктер. Валюта қатынастары. Оқу
4. Қарақұсова А.Н. Ақша кредит саясаты және қаржы секторын
5. Шокаманов Ю. Статистикалық баспасөз – Бюллетень N 1
6. Шокаманов Ю. Статистикалық баспасөз – Бюллетень N 3
7. Кривко Н. Инфляционная ситуация в Республике Казакстан //
8. Имашев М. Теңге, инфляция және қосымша құн. Қаржы
9. Райханұлы Н. Базарда жұмыс күні. Ақиқат. N 6
10. Нұрмұхамедова Ш.С. Жұмысыздық – кедейшіліктің басты себептерінің бірі.
11. Әбдиев Қ. Жұмысыздық және жұмыспен қамтамасыз ету. Қазақстан
12. Әбдиев Қ . Жалданып жұмыспен қамтылу. Қазақстан Республикасының
13. Мамыров Н.К. Қазақстандағы адам дамуы //2004 жыл 76-81
14. Айтуғанов Ш. Жалқаулықты жегенге жұмыс көп // Нұр
15. Көнкесенұлы Б. Бізде жұмыссыздар жоқ // Қазақ елі
16. Нұрланов А. Тұрмысы төмендер қамқорлықтан қозғалмайды // Алматы
17 Самрат Ж. Базары бар құрлымының байланысы бар //
18. Байсақал Н. Әйелдің әлеуметтік ісіндегі әлпеті қандай //
Қосымша әдебиеттер
1. Абдуллаұлы М. Астық қалай қымбаттайды? // Қазақ елі
2. Абдуллаұлы М. Рыноктардағы ақша бағасы // Қазақ елі
3. Айманбетова Н. Өтпелі кезеңнің проблемалары және жүзеге асыру
4. Әбділда Ж. Құлмаханов Нұрқаділовтың «Но» Сын қалай пайдаланып
5. Жанділдин Ж. Өзімізді - өзіміз алдамайық //
6. Жандаулет Т. «Екі қолға бір күрек» тауып бермесек,
7. Ибришев Н.Н. Мемлекеттік қаржы саясатының әлеуметтік жағдайына әсері
8. Мұқан Ш. Көтеоілген халық тұрмысын неге түземейді? //
9. Мұқанов Г. Ең бастысы -экономика // Түркістан
10. Мухамеджанова А. Инфляцияның мұнай бағасына қатысы бар ма?//
11. Мухамеджанова А. Ұлттық Банк пен Үкімет бір –
12. Нұртөре Ж. Инфляция неден именді // Егемен Қвазақстан
13. Омаров Н. Барлық жерлерде жұмысыздық жөнінде жаған ақбар
14. Сахариев Е. Мемлекеттің басты байлығы – адам //
15. Шегебайұлы Б. Жұрт неге Алматыдан пана іздейді //
16. Шүкірбекова Ә. Жұмысыздық; дерек пен дәйек не дейді
22
Бюджеттік шығыстарды шектеу мына жолдар арқылы жеткізіледі
*секвестрлеу әдісімен - әр түрлі факторлармен анықталатын белгіленген жалпы
*рестрикцияларымен – тікелей әдістермен, яғни заңдардың негізінде немесе өкілетті
*қолдағы кірістердің деігейін бақылаумен
*мемлекттік бюджет тапшылығының деңгейін шектеумен
Ішкі қалалар
Жалқы өнлірістегі қалалар
Орта қалалар
Шағын қалалар
Ауылдық жерлер
Еңбек эмирациясы
Фирма ішіндені кәсіпорындардағы
Аймақтық еңбек рыногы
Еңбек эмирациясы
Кәсіпорындардағы
(фирмадағы)
Саладығы
Сыртқы рыногы
Ішкі рыноны
Еңбек рыногы
Жастардың еңбек рыноны
Әйелдердің еңбек рыногы
Кәсіпорындар арасындығы

Ұқсас жұмыстар

Қазақстандағы еңбек нарығы жағдайындағы жұмыспен қамту

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖҰМЫССЫЗДЫҚПЕН КҮРЕСУ САЯСАТЫ

Тұрғындардың жұмысбастылық теориясы

Халықты жұмыспен және оны мемлекет деңгейінде шешу жолдары

Еңбек нарығы және жұмыспен қамту

Халықты жұмыспен қамтудың мәні мен құрылымы

Еңбек түбі зейнет

Жұмыспен қамтылу саясатының мәні және бағыттары мен функциялары жайында

Жұмыспен қамтуды құқықтық реттеу