Сақтандыру компаниялары
Жоспар
Кіріспе 2
1 Сақтандырудың нарықтық экономикалық орны 4
1.1 Қазіргі нарықтық экономикадағы сақтандыру қорының түсінігі
1.2 Сақтандыруға әсер етуші факторлар 14
2 Сақтандыру компаниялары – экономикалық жүйенің бір
2.1 Сақтандыру компанияларының қаржылары 18
2.2 Сақтандыру компаниялары қызметінің жаңа бағыттары 22
ҚОРЫТЫНДЫ 27
Пайдаланылған әдебиеттер 28
Кіріспе
Сақтандыру – қоғамның экономикалық қатынастарының айрықша сферасын бейнелейтін
Қазіргі уақытта сақтандырудың қоғамдық қайта өндірістегі рөлі артуда,
Сақтандырушы бола тұра меншіктің түрлі формаларындағы ұйымдар мен
Нарықтық экономикадағы сақтандыру бір жағынан бизнес пен адамдар
Сақтандырудың мақсаты қоғамды ұдайы өндірістік және әлеуметтік қызмет,
1 Сақтандырудың нарықтық экономикалық орны
Сақтандыру - бұл экономиканың стратегиялық секторы. Нарықтық қатынастарының
Сақтандырудың экономикалық категориясы қаржы категориясының құрлымдық бөлігі болып
Сақтандыру-шарушылық субъектілерімен келтіріген мүмкін болатын қауіп-қатердің орнын
«Сақтандыру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының заңы сақтандырушылардың
Қазіргі кезде Қазақстан Республикасының териториясында «Сақтандыру қызметі туралы»
Сақтандыру нарығының нормалды функционалдауының қажетті шарттарының бірі болып
1.1 Қазіргі нарықтық экономикадағы сақтандыру қорының түсінігі
Сақтандыру - пайда болу, функционалдау мен даму Қазіргі
Материалдық саладағы өндіріс процесінің барлық кезеңдері залал келтіру
Сақтандыру қоры - халыққа немесе қоғамға табиғи апаттар
Осы заманғы шарттарда сақтандыру қорын құрұ халық пен
-Табиғи апаттар, катаклизмдер олардың қоршаған ортаға, адамға қиратушылық
-Қоғамдық өндіріс, олармен байланысты техника мен ғылыми- техникалық
-Материалдық залалды көрсететін кері құбылыстардың тусу ықтималдығымен шартталатын
-Табиғатқа шаруашылық қызметінің кері әсер ету нәтижесі ретінде
Бұл тәуекелдердің факторлары, біріншіден, адамға оның денсаулығы мен
Сақтандыру қорының маңыздылығын ашу үшін оның пайда болуының,
Ортақтандырылған әдіс. Орталықтандырылған тәртіпте бұл ресурстарға бөлінген қаржылар
Өзін-өзі сақтандыру әдісі. Бұл әдісте қорлар авариялар, машиналар
3. Сақтандыру әдісі. Тауар-ақша
Сақтандыру нарық моделінің теориялық өңдеудің обьективті алғышарты, біріншіден,
Сақтандыру өзінің пайда болу
–– Егер біріншіден, қор қандай болса
–– Екіншіден, тыныштық пен қозғалысқа
–– Үшіншіден, саұтандыру қоры экономикалық
«Қор» термині (франц. Fond, латыншадан fondus) – негіз
– игіліктердің қорлары түрінде функционалдауы, бұл сақтандыру қорының
– сақтандыру қорының өзгеруін білдіретін, қордың қорларын қолданудағы
– сақтандыру қорының дамуы мен өздігінен дамуын
Сақтандыру қорының дамуын сыртқы және ішкі позициядан қарастыруға
1. Даму – кез-келген толық жүйелердің өзгеру, қозғалыс
2. Кездейсоқтық – жүйелер дамуының екінші деңгейлік, қосымша
3. Қажеттілік – өзінің жоғарғы дамуы мен болуын
Сақтандыру қорының ішкі дамуы қозғағаыш күш пен құру
Мемлекеттік және мемлекеттік емес сақтандыру қорларының салыстырмалы сипаттамасы:
Салыстырмалы белгілер Мемлекеттік сақтандыру қорлары Мемлекеттік емес
Негізгі мақсаттар Қоғамдық ұдайы өндірістің үздіксіздігін қамтамасыз ету
лікті жою,сонымен қатар тө-тенше жағдайлардың нәти-желерін компенсациялау
Сақтандырудың мақсаттары Мемлекеттік,экономикалық, әлеуметтік Коомерциялық-әлеуметтік
Қамту түрі Жалпы немесе массалық Жалпы немесе
Сақтандырушының құрыл-тайшылары мен башылары Мемлекет Мемлекет немесе
Ұйым қағидалары Ынтымақтастық жәрдем берушілік Эквиваленттілік
Сақтандыру шарттары мен ережелері анықталады Мемлекетпен Мемлекетпен
Юрисдикция Міндетті(заңмен бекітілген) Міндетті(заңмен бекітілген) және ерікті
Сақтандыру салымдарын төлеушілер Сақтанушылар-жұмыс беру-шілер(заңды тұлғалар),жұ-мысшылар,мелекет Сақтанушылар-заңды және
Сақтандыру басқару жүйесі Мемлекет органдармен анықталады Сақтандыру субъектілері
1.2 Сақтандыруға әсер етуші факторлар
Қазіргі кезде бірқатар факторлар сақтандыру бизнесінің дамуын қиындатады:
– Қазақстанның ұлттық сақтандыру заңдылығының толық жүйесінің болмауы,
– Өндірістің өрлеуі, ұлттық экономикалың қаржылық
Көптеген дамушы елдер сияқты Қазақстан Республикасында да майда
Сақтандыруда фирма ұызметіне маркетингтік ортаның факторларына әсер ету
Экономикалық факторлардың сақтандыру қызметтерінің
Экономикалық факторлардың жиынтығында гиперинфляцияның әсер
Теңге бағамының түсуі сақтандыру компанияларының функционалдауына кері
Банк пайздары мен сақтандыру тартымдылығының
2 Сақтандыру компаниялары – экономикалық жүйенің бір
Сақтандыру қорының тарихи түрде анықталған қйымдастырушылық
Сақтандыру компанияларымен кездестірлетін проблемалары арасында келісілерді
сақтандыру бизнесінің интернационализациясы;
ірі сақтандыру топтарының пайда
бағалы қағаздаға инвеститциялар;
қаржылық алаяқтар;
көптеген мемлекеттердегі саяси жағдайларының күрт өзгеруі;
персоналды балансталмаған жастық құрлымы;
жаңа ақпараттық технологиялардың пайда
сақтандырушы жұмысшыларының жеке қауіпсіздігін қамтамасзы ету.
Сақтандыру компаниялары сақтандыру қызметін көрсетуге негізделген
Сақтандыру қызметіне сұраныс экономикалық субъектілердің заңды және жеке
2.1 Сақтандыру компанияларының қаржылары
Сақтандыру компанияларының қаржылық шаруашылық қызметінің нәтижелері ең
1. Сақтандыру қызметінен тікелей алынған табыс. Сақтандыру компаниялары
2. Компанияның сақтандырылмайтын қызметінен түскен табыс (банк депазиттері,
3. Басқа қызметтерден түсетін табыс- консультациялық, делдалдық .
Сақтандыру компаниясының сақтандыру қызметін жүргізудегі барлық шығындар 4
1.Аквизициялық жаңа сақтандырушыларды тартумен, сақтандыру портфелон кеңейтумен, жарнамамен,
2. Инкассалық сақтандыру төлемдерін жинаумен және сақтандырушыларға қызмет
3. Ликвидтік – сақтандыру жағдайымен эксперттер еңбегін төлеу,
4. Басқарушылық- еңбекті төлеу, шаруашылық шығындары т.б.
Сақтандыру компаниясының қаржылық қызметінің маңызды аспектісі сақтандыру резервтерін
1.Техникалық резерв;
2. Ескертетін шараларға резерв масштабтарды қысқарту мен
Техникалық резерв:
Табыс кірізілмеген сыйақының резерві – шарттың уақыты
Реттелмеген шығын резерві: Сақтандырушы сақтандыру жағдайының бекітілген уақыты
Түскен, бірақ хабарланбаған шығындар резерві жиналған сыйақылардан
Аппаттар резерві сақтандыру жағдайларының көп мөлшерде түсу жағдайна
Тербелу зияндылығының резерві. Егер берілген жылы зиянның өткен
Өмірді сақтандыру резерві;
Сақтандыру заңы сақтандырушының әрбір келісім-шарты бойынша міндеттемелерін орындауды
Активтер.
Жеке капитал.
Міндеттемелер.
Ең алдымен сақтандыру компаниясының қаржылық тұрақтылығының негізі -3
жеке капитал
сақтандыру келісім- шарты бойынша міндеттемелер .
сақтандыру резервтері.
Инвеститциялық қызмет.
Тәуекелді шектеу
Тариф саясаты.
Қаржылық тұрақтылық бойынша талаптар сақтандыру, қадағалау департаментімен
Сақтандыру компаниялары тиістілігіне байланысты өзара сақтандырудың
Қазақстан Республикасы сақтандыру ісінің демонополизациясынан мелекеттік саұтандыру
Сақтандырудың мемлекеттік секторы аймақтық сақтандырукомпанияларының жеткілікті тармақталған жүйесі,
Сақтандырудың коомерциялық секторы ашық және жабық типтегі сақтандырудың
2.2 Сақтандыру компаниялары қызметінің жаңа бағыттары
Шаруашылықтандырудың жаңа экономикалық шарттарындағы мемлекеттінің сақтандыру компаниялары үшін
1. Менеджмент сұрақтары, оның актуалдылығы әсіресе сақтандыру компанияларының
2. Сақтандыру тәуекелдерін түзету, баланстандырылған сақтандыру портфелін құру
Сақтандыру компаниялар қызметінде шаруашылықтандырудың жаңа бағыттарында негізгі қызметтен
Сақтандыру компанияларының инвестициялық қызметі сақтандыру компанияларымен бұл қаржыларды
Мемлекетте басым көптеген қаржылық формалар сенімді емес және
-банк депозиттері -2762млн. теңге (37,8%)
- мемлекеттік бағалы қағаздар –168млн .
-қозғалмайтын мүлік -1571млн. теңге (21,5%)
-басұа активтер -2810млн теңге (38,4%)
Қазіргі кезде мемлекеттің сақтандыру заңында инвестициялардың мына
1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздары «Қазақстан қор
рұқсат еткен зейнетақы есебінен сақтандыру резервтерінің сомасынан
2. Екінші деңгейдегі банктердің халықаралық стандартқа сәйкес ету
- еншілес банктер, бас банктер Қазақстан Республикасы Ұлттық
- халықаралық стандартқа өту бойынша программалар талабын орындауға
Жедел салымдар сақтандыру резервтерінің сомасынан 20%-тен аспайтын
3. Қазақстандық элементтердің акциялары, басқа мемлекеттер заңына
4.Кассадағы ақша- сақтандыру резервтерінің сомасынан 3%-тен аспайтын
5. Ж.А.Қ «Қазақстан қор биржасының» сауда жүйелер айналымына
Шаруашылықтандырудың жаңа шарттарындағы Ұлттық сақтандыру компаниялары үшін жұмыс
Қазіргі кезде Қазақстандағы сақтандыру нарығының пайда болуы мен
Қорытынды
Еліміз тәуелсіздік алғанан кейін
Халыққа медициналық қызмет көрсетудің саласын жақсарту, қаражаттарды
Қорыта келе сақтандыруды дамыту және оны сол ел
Пайдаланылған әдебиеттер
1. «Қаржы» С. Құлпыбаев. Алматы
2. «Қаржы» С. Құлпыбаев,
«Қаржы» С. Қүлпыбаев. Алматы 1999. Мерей.
«Сақтандыру негіздері» Оқулық. Гвозденко ауд.
Статистика. 1999.
«Аль – Парри» Сақтандырудың еліміздің нарық
«Страхование: теория, практика, зарубежный опыт» К. Жуйриков,
« Страховая деятельность нормативные правовые
том 3. Алматы 2004.
«Сақтандыру ісі» Курс лекций. Басков. 2001.
«Экономика социального страования» А. М.
«Сақтандыру қызметі туралы» ҚР
«Страхование: принцпы и практика» Финансы
«Страхование в Казахстане – пути
Алматы 1994. Жібек- Жолы.
Сақтандыру компаниялары
Қытай Халық Республикасының сақтандыру нарығы
Сақтандырудың Қазақстандағы қалыптасу барысы
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру iсiнiң дамуы
Сақтандыру компаниялары – экономикалық жүйенің бір бөлігі
Қазақстанның сақтандыру нарығы мен сақтандыру ұйымдары
Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының жағдайы
Сақтандырудың нарықтық экономикалық орны
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы
Сақтандыру рыногының теориялық негіздері