Неке және отбасы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1. НЕКЕ ЖӘНЕ ОТБАСЫ
2.НЕКЕ-ОТБАСЫ ЗАҢДАРЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
3. НЕКЕГЕ ТҰРУДЫҢ ШАРТТАРЫ МЕН ТӘРТІБІ
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Азаматтардың неке-отбасы қатынастарындағы құқықтары тек заң негізінде және
Отбасылық құқықты заңгерлердің басым көпшілігі құқықтың дербес саласы
1) некеге отырудың шарттары мен тәртібін, некені тоқтату
2) азаматтық құқықтар мен міндеттерді, отбасы мүшелері: ерлі-зайыптылар,
3) отбасына ата-аналарынның қорғанышынсыз қалған балаларды орналастырудың нысандары
4) азаматтық хал актілерін тіркеу және заңдылықтармен белгіленген
Отбасылық құқық азаматтық құқықпен тығыз байланысты: отбасылық құқықпен
Отбасылық құқық мынадай бөлімдерден тұрады: жалпы ережелер, неке,
еркек пен әйелдің некелік одағының еркіндігі;
отбасында ерлі-зайыптылар құқықтарының теңдігі;
отбасы ісіне басқа біреулердің орынсыз араласуына жол бермеу;
отбасылық мәселелерді екіжақты келісім бойынша шешу;
балаларды отбасында тәрбиелеу, олардың дамуына жағдай жасау, көңіл
кәмелетке жасы толмағандардың және жұмысқа жарамсыздардың құқықтары мен
отбасы мүшелерінің өз құқықтарын кедергісіз жүзеге асыруды, осы
отбасының барлық мүшелерінің салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Тек мемлекеттік азаматтық хал актілерін жазу (АХАЖ) органдарында
1. Неке және отбасы
Неке-құқықтық қатынастарда азаматтардың құқықтары тек заң негізінде және
Некеге отырудың шарттары: некеге отыратын еркек пен әйелдің
Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 17 желтоқсандағы ‘Неке және
1) неке - ерлі-зайыптылар арасындағы мүліктік және мүліктік
2) жалған неке - отбасын құру ниетінсіз заңда
3) отбасы - некеден, туыстықтан, бала асырап алудан
4) неке жасы - адамның некеге тұру құқығына
5) балалық шақ - кәмелетке толмаған адамдардың құқықтық
6) мүліктің шарттық режимі - ерлі-зайыптылардың және олардың
7) суррогат ана шарты - балалы болуды қалайтын
8) патронат - уәкілетті мемлекеттік орган мен баланы
9) алименттер - алуға құқығы бар екінші адамға
10) отбасылық жағдай - некеде тұрғандағы немесе айырылысқандағы
11) материалдық жағдай - жалақының, зейнетақының, басқа да
12) азаматтық хал актілері - адамның құқықтары мен
13) жақын туыстары - ата-аналар, балалар, асырап алушылар,
14) қорғаншы (қамқоршы) - қорғаншылық пен қамқоршылық жөніндегі
15) қорғаншылық (қамқоршылық) - кәмелетке толмағандардың және сот
Қазақстан Республикасының неке-отбасы заңдары:
1) еркек пен әйелдің некелі одағының еріктілігі;
2) ерлі-зайыптылардың отбасындағы құқықтарының теңдігі;
3) отбасының ісіне кімнің болса да өз бетінше
4) отбасы ішіндегі мәселелерді өзара келісіммен шешу;
5) балаларды отбасында тәрбиелеуге басымдық беру, олардың өсіп-жетілуі
6) отбасының кәмелетке толмаған және еңбекке қабылетсіз мүшелерінің
7) отбасы мүшелерінің өз құқықтарын кедергісіз жүзеге асыруын
8) отбасының барлық мүшелерін салауатты тұрмыс салтына ынталандыру
Мемлекеттік азаматтық хал актілерін жазу органдарында қиылған неке
Азаматтардың неке-отбасы қатынастарындағы құқықтары тек заң негізінде және
Неке-отбасы заңдары:
1) некеге тұрудың, некені тоқтатудың және оны жарамсыз
2) отбасы мүшелерінің: ерлі-зайыптылардың, ата-аналар мен балалардың (асырап
3) ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды отбасына орналастырудың нысандары
4) азаматтық хал актілерін тіркеу және заңдарда белгіленген
2. Неке-отбасы заңдарының негіздері
Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 17 желтоқсандағы “Неке және
“Неке және отбасы туралы” Заңында 3-бабында аталған, неке-отбасы
Егер заң актілерінде өзгеше белгіленбесе, азаматтар өздеріне тиесілі
Неке-отбасы құқықтарын жүзеге асыру және міндеттерді орындау отбасының
Неке-отбасы құқықтарын қорғауды азаматтық сот ісін жүргізу ережелері
Талап-арыздың ескіруі неке-отбасы қатынастарынан туындайтын талаптарға қолданылмайды, бұған
3. Некеге тұрудың шарттары мен тәртібі
Некеге тұру үшін некеге тұрушы еркек пен әйелдің
Неке жасы еркектер мен әйелдер үшін он сегіз
Неке жасына толмаған адамдар арасындағы некеге ата-аналарының не
Некеге тұруға: 1) біреуі болса да басқа тіркелген
2) тікелей ата-тегі бойынша және өзінен тарайтын жақын
3) асырап алушылар мен асырап алғандардың;
4) біреуін болса да психикалық ауруының немесе ақыл
Некеге тұруға тілек білдіруші адамдарға медициналық, сондай-ақ медициналық-генетикалық
Некеге тұратын адамдардың тікелей қатысуымен неке мемлекеттік азаматтық
Некені тоқтату :
1. Неке ерлі-зайыптылардың біреуінің қайтыс болуы немесе сот
2. Сот қайтыс болды деп жариялаған немесе сот
3. Егер жұбайлардың екіншісі жаңа некеге отырса, некені
Егер неке қию кезінде тараптарға (немесе тараптардың біреуіне)
Некені бұзу:
1. Неке ерлі-зайыптылардың біреуінің немесе екеуінің де өтініші
2. Некені әйелдің жүктілігі кезеңінде және бала туғаннан
Азаматтық хал актілерін жазу органдарында некені бұзу кәмелетке
Ерлі-зайыптыларға ортақ кәмелетке толмаған балаларының болуына қарамастан, ерлі-зайыптылардың
Некеге отыруға мынадай жағдайларда жол берілмейді:
1) біреуі болса да басқа тіркелген некеде тұрған
2) тікелей ата-тегі бойынша және өзінен тарайтын жақын
3) ұл (қыз) асырап алушылар мен сол асырап
4) біреуін болса да сот психикалық ауру немесе
Некеге отыратын тұлғалар медициналық, сондай-ақ медициналық-генетикалық және денсаулық
Неке ерлі-зайыптылардың бірінің өлімі немесе соттың ерлі-зайыптылардың біреуі
АХАЖ органдарында некені бұзу ортақ кәмелетке толмаған балалары
1) сотпен хабарсыз кеткен деп танылса;
2) сотпен әрекетке қабілетсіз деп танылса;
3) қылмыс жасағаны үшін үш жылдан артық мерзімге
Басқа жағдайларда кәмелетке жасы толмаған балалар болған кезде,
а) ерлі-зайыптылардың бірінің келісімі болмаған жағдайда;
ә) егер ерлі-зайыптылардың біреуі қарсылығы жоқтығына қарамастан, өзінің
б) ерлі-зайыптылардың бір-біріне деген мүліктік арыз-шағымдары болса қолданылады.
Ерлі-зайыптылардың құқықтары мен міндеттері АХАЖ органдарында некені мемлекеттік
Әрбір ерлі-зайыптының меншігі:
1) әрбір ерлі-зайыптыға некеге отырғанға дейін тиесілі болған
2) неке кезінде ерлі-зайыптылар сыйлыққа, мұрагерлік тәртібімен немесе
3) неке кезінде ерлі-зайыптылардың ортақ қаржыларына алынған бағалы
Ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкін бөлу ерлі-зайыптылардың кез келгенінің талап
Ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкі ерлі-зайыптылар арасында олардың келісімі бойынша
Дау туған жағдайда ерлі-зайыптылардың ортақ мүлкін бөлу, сондай-ақ
Некеге отырушы тұлғалар немесе ерлі-зайыптылар некенің кез келген
Бала деп он сегіз жасқа (кәмелетке) толмаған тұлға
Баланың өз қүқықтарын және заңды мүдделерін қорғауға хақысы
Бала ата-аналар (оларды ауыстырушы тұлғалар) тарапынан асыра сілтеушіліктен
Ата-аналар өз балаларына қатысты бірдей құқықтар мен міндеттерді
1) ата-аналық міндеттерін орындаудан жалтарса, оның ішінде алимент
2) дәлелсіз себептермен баласын перзентханадан, не басқа бала
3) ата-аналық құқықтарын асыра пайдаланса;
4) балаларға қатал қараса, оның ішінде оларға күштеп
5) белгіленген тәртіппен маскүнемдікпен, нашақорлықпен және тағы басқа
Ата-аналар (олардың біреуі) өз балаларының не ерінің (зайыбының)
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес неке мен отбасы, ана
Отбасы - қоғамның бастапқы ұясы, сондыктан мемлекет отбасына
Әрине, некелі болу екі жақтың — ер мен
Неке мемлекеттік органдарда, азаматтық хал актісінде тіркеліп, жазылады.
Халықтың, қоғамның бүгіні мен болашағы әр отбасының тағдырымен
Төмендегіндей жағдайларда некеге тұруға рұқсат етілмейді:
1. Егер некеге тұрғысы келген адам тағы да
2. Туысқандар арасында, тікелей туысқандар мен жанама туысқандар
3. Тағы да атап айту керек, бауырына немесе
4. Ақыл-есі ауысқан немесе ақылы кем адамдардың некелесуіне
Отбасы құрылғаннан кейін жұбайлық құқықтар мен міндеттер пайда
Жұбайлардың өзара-құқықтары екі топқа бөлінеді: құқықтар, мүліктік құқықтар.
Тұрмыс құрып тұрғанда жұбайлардың тапқан мүлкі ортақ мүлік
Жұбайлардың әрқайсысының өзіне тең жеке мүліктері де болады.
Жұбайлардың әрқайсысы бір-біріне зиян шектіргені үшін оның төлеуіне
Осы айтылғаннан жұбайлардың арасындағы бір-біріне деген адамгершілік сезіммен
Жұбайлар бір-бірінің алдында жауапты, бұл жауапкершілік адамгершілік нормаларда
Некенің бұзылуы ата-аналық құқықтар мен міндеттерді барлық уақытта
Баланы тәрбиелеу — ата-ананың күші ғана емес, сонымен
Балаларды тәрбиелеу—құқықтық қана емес, адамдық және заңдылық міндеттер.
Жеке бір адам, әлдебір қоғамдық бірлестік (саяси, дін
ҚОРЫТЫНДЫ
Отбасы - қоғамның бастапқы ұясы. Сондықтан мемлекет отбасына
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. “Неке және отбасы туралы”Қазақстан Республикасының заңы, 1998ж.
2. Байжанов Н. Неке және отбасы. Алматы ,
3.Баймолдина З. Х. «Гражданское процессуальное право Республики Казахстан»
4. Төлеуғалиев Б. Азаматтық құқық. Жалпы бөлім. 1
Неке және отбасы
Отбасы құқығы туралы
Отбасы құқығы туралы жалпы түсінік
Отбасы құқығы пәні
ОТБАСЫ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫ
Неке шартының түсінігі және маңызды шарттары
Қазақстан Республикасының заңнамасы бойынша неке шарты
Неке шартының мазмұны мен түсінігі
Неке шарты (контрактісі)
Отбасы құқығы. Ұғымы, негіздері мен принциптері туралы ақпарат