Кесімді еңбекақы есептеу
Жоспар
Еңбекақыдан ұсталымдар мен аударымдар есебі
Кіріспе.
I бөлім Еңбекақы –экономикалық категория ретінде.
1.1 Еңбекақы және еңбекақы түрлері.
1.2 Еңбекақы формалары және жүйелері.
1.3 Есептелген еңбекақыдан ұсталынатын ұсталымдар мен аударымдар түрлері.
IIбөлім Еңбекақыдан ұсталымдар мен аударымдар есебі.
2.1 Еңбекақыдан ұсталатын аударымдардың аналитикалық есебі.
2.2 Еңбекақыдан ұсталатын аударымдардың синтетикалық есебі.
IIIбөлім Кәсіпорын ``Жол-Өткен``ЖШС №1бөлім цех бойынша жұмыскерлердің
аударымдар есебінің жүргізілуі.
Кіріспе
Нарықтық экономика жағдайында басқаруды жетілдіруде бухгалтерлік есеп-тің
Бухгалтерлік есеп –экономикалық бөлім жүйесіндегі негізгі пәндердің бірі,
Бугхалтерлік есеп басқару жүйесінде ең маңызды орындардың бірін
––Жалақы мен зейнетақы төлемеу деген болмайды бұл өткен
––Қоғамымыздың барынша мұқтаж топтары ішінде 150мың адам
––Барлық өнімділігі төмен және шығынмен істейтін зауыттар банкроттық
––Зейнетақы реформасын нысаналы түрде жүргізе беретін боламыз.
––Өз қаржы секторымыздың реформасын тәмамдап құнды қагаздар нарығын
Жалпы осы курстық жұмысымның басты мақсаты –еңбекақы түсінігін.Анықтай
I.Енбекақы –экономикалық категория ретінде
1.1Еңбекақы және еңбекақы түрлері.
Еңбек және еңбекақы деректері өндірістік процесті оперативті басқару
Кәсіпорын дербес болғанымен заңға сәйкес штат кестесі формалары
Еңбекақы мөлшерін жұмыс берушінің өзі белгілейді және жұмыс
Жалпы еңбекақы дегеніміз–қызметкердің орындаған жұмыс көлемі мен белгіленгін
Негізгі дегеніміз–бұл қызметкерлерге нақты жұсыс пен өтеген уақыты
а)жұмыс істеген уақытына тарифтік ставкалар қызметақы кесімді бағалаулар
ә)қызметпен өткерген жылдар үшін үстеме.
б)жұмыс жағдайының өзгеруіне байланысты келісімді ақы алушыларға қосымша
в)кесімді алушыларға үдемелі бағалаулар бойынша қосымша ақы.
г)ақшалай және натуралды сыйақылар және сыйлық ақы берудің
ғ)мерзімнен тыс уақыттағы жұмыс үшін қосымша ақы.
д)түндегі жұмыс үшін ақы төлеу.
е)жұмысшының кінәсі жоқ бос тұрып қалуға төлеу.
Мерзімнен тыс жұмыс үшін ақы.
Мерзімнен тыс деп белгіленген уақыт ұзақтығынан тыс уақытта
Мезгілден тыс жұмыс уақыты бір тәулікке әр жұмысшыға
Бос тұрып қалмау уақытының төлемақысы.
‘Қазақстан Республикасы Еңбек туралы ’Заңының 74-бабына сәйкес
Бос тұрып қалу–жұмысшы жұмыс орнында табылса да өндірістік
Бос тұрып қалу өнімнің өзіндік құнын көтереді табысты
Жұмысшының кінәсінен болмайтын бос тұрып қалудың жоғары шегіндегі
Демалыс уақыты үшін төлемақы.
Жеке еңбек келісім шарты бойынша жұмыс істеушіге жұмыс
Мереке күндердегі еңбекақы.
Барлық қызметкерлерге мереке күндерінде істегег сағаттарына қарай төленеді.
Түнгі уақыттағы жұмыс үшін еңбекақы.
Түнгі уақыт кешкі 22сағаттан бастап таңғы 6-ға
Енді екінші түріне тоқталатын болсақ бұл қосымша еңбекақы
Қосымша –бұл қызметкердің кәсіпорында жұмыс жасамаған уақытына
а)балаларын тамақтандырушы аналардың жұмысындағы үзіліс уақытына төлем
ә)жасөспірімдердің жеңілдік сағаттарына төлем
б)мемлекеттік және қоғамдық міндеттемелерді орындауға жұмсалған жұмыс уақытына
в)негізгі және қосымша демалыстар уақытына төлем
г)пайданылмаған демасыс үшін өтемақы
д)шыққанда берілетін жәрдемақы
Қызметкерлерге еңбекақыдан басқа әлументтік сақтандыру қаражаттар есебінен еңбекке
Негізгі және қосымша еңбекақылар қорын құрайды. Еңбекақы қорының
1.2Еңбекақы формулалары мен жүйелері.
Кәсіпорындағы еңбекақыны ұйымдастыру механизмі жұмысшы күшінің еңбекақыға айналу
“Қазақстан Республикасы Еңбек туралы”Заңның 70-бабы бойынша жұмыс
Жұмысшының еңбекақысы орындалған жұмыскердің сапасы мен санына ауырлығына
Еңбекақының формалары мен жүйелері еңбек және халықты әлументтік
Кәсіпорындағы шаруашылық етуші субъект еңбекақы жүйесін дербес таңдайды.Ұйымдардағы
Жұмыскерлердың еңбегі мерзімдік еңбекақымен кесімді еңбекақымен немесе
–Мерзімді (негізгі-жұмысшының бір сағатына қойылатын тарифтік мөлшерлеме немесе
–Кесімді (негізгі-жұмыс көлемі және орындалған бірліктерін бағалау)
Мерзімді еңбекақы –тарифтік мөлшерлеме бойынша немесе жұмыс істелген
–жұмысшы өнім шығарылымын арттыруға тікелей ықпал ете алмағанда
–кесімді бағалауды анықтауға қажетті өнімділіктің толық көрсеткіші болмағанда
–жұмыс уақытын пайдалануға қатаң басқару ұйымдастырылып жасалған
жұмыс уақытыны нақты қатаң бақылау жүргізілгенде
–жұмысшыларды дұрыс тарифтендіргенде яғни разряды бар жұмысшының
орындаған жұмыс біліктілігіне сәйкес келгенде
–қызметкерлердің еңбекақысы үшін
Мерзімді еңбекақы өндірген өнімі мен істеген жұмысын
1.жай мерзімді
2.мерзімді сыйақы
Мерзімді сыйақылар–жұмысшылар мен қызметкерлерге олардың тарифта немесе штатта
Жай мерзімді-жұмысшылар мен қызметкерлерге еңбекақы жұмыс істеген уақы
–тікелей кесімді
–кесімді сыйлық ақы
–үдемелі кесімді
–аккордтық
–жанама кесімді
Жұмысшылар мен қызметкерлерге еңбекақыны есептеудің тікелей кесімді жүйесі
Кәсіпорында жұмысшылар мен қызметкерлерге кесімді еңбекақыны еңбекақы есептеудің
Халық шаруашылығының әртүрлі салаларындағы кәсіпорындарда жұмысшы лар мен
Мерзімді еңбекақыны есептеу.
Мерзімді еңбекақыға жұмысшылар мен қызметкерлердің түнгі уақытта істе-ген
Халқаралық шаруашылықтың әртүрлі салаларындағы ұйымдарда қызметкерге төленетін мерзімдік
Бұл соманы анықтау үшін бір айға белгіленген тұрақты
Бұл жағдайда жоғарыда көрсетілген мысалымызда жұмысшының сәуір айында
тиісті мерзімді еңбекақы сомасы 9000 болады (500*(15+3))=9000теңге
Кесімді еңбекақы есептеу.
Кәсіпорында кесімді еңбекақы төлеу жүйесі бойынша жұмысшылар мен
Ұйымдарда тапсырысты жеке адам орындағанда яғни операция немесе
Бригаданың жалпы табысы ондағы жұмысшылар мен қызметкерлердің ара-сында
Мысалы құрамында алты жұмысшы жұмыс істейтін бригаданың сәуір
1.3Есептелген еңбекақыдан ұсталынатын ұсталымдар мен аударымдар турлері.
Кәсіпорын бухгалтериясы тек еңбекақыны жәрдемақыны және
Заңға сәйкес қызметкерлердің еңбекақысынан төмендегі ұсталымдарды жүзеге асырады.
–жеке табыс салығы-еңбекақының салық объектісін иемденген мемлекеттік салық
–бұрынғы аванс бойынша берешекті жабу сондай-ақ дұрыс есеп
–жинақтаушы зейнетақы қорына аударады
–субъектінің қызметкерге келтірген материалдық залалдың орнын толтыру
–бір қатар айып пұл түрлерін өндіріп алу
–атқару құжаты бойынша-кәмелет жасына толмаған балалар немесе еңбекке
–кредитке сатылған тауар үшін
–өнім ақауы үшін
Жалпы салық дегеніміз–ұлттық табыстың бір бөлігі болып табылады.Салықтар
Жеке табыс салығын ұстау.
Жеке табыс салығын ұстау 2001жылдың12- ші маусымдағы №210-II
Табыс салығы есептелген және ең аз мөлшердегі еңбекақы
Қазақстан Республикасы “Салықтар және бюджетке міндетті басқа төлемдер
Еңбек төлеу түрінде алынған табысқа мыналар жатады.
1)қызметкерлер өткізген тауар мен қызмет құны және бұл
2)жұмыс берушінің шешімі бойынша өзіне борышқор қызметкерлерінің
немесе міндеттеме сомасын есептеп шығаруы
3)жұмыс берушінің оның қызметіне қатысы жоқ қызметкердің шығының
4)жеке тұлғадан ұсталатын табыс салығы шотына жұмыс берушінің
сомасы
Жылдық жиынтық табысқа Қазақстан Республикасы Үкіметінің бекіткен қызметкердің
Іс сапар өнімдік шығындар Қазақстан Республикасы Үкіметінің бекіткен
Жеке тұлға салықтың жыл ағымында алынған
Жұмыс берушінің таза табыс есебінен алынған кәсіпорын қызметімен
Жеке және әлументтік салықтардың мөлшерлемелері Қазакстан Республикасы Қаржы
Жинақтаушы зейнетақы қорына аударым.
Азаматтардың зейнетақымен қамтамасыз ету Қазақстан Республикасында азаматтарды зейнетақымен
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 29121999 жылы бекіткен №1671 есептеу
Жарнаны аударуды агент қолма-қол ақшасыз төлем жолымен жүргізіледі.
Әлеуметтік салық.Салық салу объектісіне жұмыс берушіге материалдық әлеу
Әлеуметтік салық қаржыландыру көзіне қатысы жоқ тиісті салық
Салық төлеушілер төлемінің мына түрлері бойынша әлуметтік салықты
1)Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын білімі жоқ заңды және жеке
2)Пайдаланылмаған демалыс өтем ақысы.
3)Жұмыстан босатудағы қызметтен босату жәрдем ақысы.
4)Заңға сәйкес белгіленген өтем ақының төлемдері.
5)Қызмет ету аймағы шегінде қызмет сапарымен байланысты болуы
6)Арнайы киімдер, арнайы аяқ-киімдер және басқа жеке қорғанысқа
7)Жұмысқа байланысты денсаулығына зақым келген,жарақат алған қызметкерге зиянды
8)байқауларда,спорттық жарыстарда және т.б жүлделі марапат.
9)әскери қызмткердің және ішкі істер органы қызметкерлердің ақшалай
10)қызметкерге бала тууға байланысты немесе төленбелі медициналық операция
11)сапар,мүлікті тасу,ауыстыру барысындағы ғимаратты жалдау немесе басқа
орындағы жұмысқа бару бойынша шығындарды өтеу төлемі.
12)уақытша еңбекке жарамсыз күндердің төлем ақысы.
13)жүктілік және туу бойынша демалыс төлем ақысы.
14)табыс салығы салынған еңбекақыдан аударудан қалыптасатын кәсіподақ-тың бюджеттік
15)үкімет аралық келісім бойынша немесе халықаралық қоғамдық ұйымдар
Әлеументтік салықты төлеу ай сайын айдың екінші жартысы
Есепті кезең үшін мемлекеттік мекемелер есептеген салық сомасы.Салық
Әлументтік жәрдемақы декларациясы келесі тоқсан үшін 15-ші күніне
Әлументтік салық бойынша бюджетпен нақты есеп айырысу,есеп беру
Сот шешіміне,нотариялдық органының орындаушы жазбасына,сондай-ақ әкімшілік органдары қатаң
Келіп түскен орындау құжаты арнайы тізімінде тіркеу керек.
Кәсіпорын берешегін жабу тәртібімен жүзеге асырылатын шегеруле (қызметкердің
,,Қазақстан Республикасы Еңбек туралы,,Заңының 91-бабына сәйкес қызметкер жұмыс
–қызметкерге сақтауға берілген мүлік және басқа құндылықтардың толық
–заңға сәйкес қызметкерге еңбек міндеттерін орындау барысында жұмыс
–бір жолғы сенімхат немесе бір жолғы басқа құжат
–алкогольдық,наркотикалық және токсикалық мастықпен қызметкердің кесірінен болатын зиян.
–коммерциялық құпияны жариялау нәтижесіндегі зиян.
–қызметкердің қылмыстық іске қатысты келтірген зиян.
–материалдарға,жартылай өнімдерге,бұйымдарға,оның ішінде оларды жасау барысында қызметкерлердің жетіспеушілігі,қасақана
II.Еңбекақыдан ұсталымдар мен аударымдар есебі.
2.1Еңбекақыдан ұсталатын аударымдардың аналитикалық есебі.
Кәсіпорындағы жұмысшылар мен қызметкерлердің бәріне және олардың әрқаисысына
Жұмыскерлер мен қызметкерлер осы есеп айырысутөлем тізімдемесі бойын-ша
2.2Еңбекақыдан ұсталынатын аударымдардың синтетикалық есебі
Кәсіпорында жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбекақы бойынша есеп айырысу
Сондықтан да рапорттар мен өнімді өндіру тізімдемелері,табельдері және
1)Негізгі өндіріс жұмыскерлеріне еңбекақы есептелінді.
Дт
3350
2)Жартылай фабрикаттарды дайындайтын жұмыскерлерге еңбекақы есептелінді.
Дт
3350
3)Қосалқы өндіріс жұмыскерлеріне еңбекақы есептелінді.
Дт
3350
4)Цех жұмыскерлеріне еңбекақы есептелінді.
Дт
3350
5)Тауар сатумен байланысты жұмыскерлердің еңбекақысы есептелінді.
Дт
335
6)Кәсіпорын қызметкерлердің еңбекақысы есептелінді.
Дт
3350
7)Есептелген еңбекақы сомасы кассадан өтелді.
Дт
1010
8)Еңбекақыдан ұсталатын салық салу.
–есептелген еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды.
Дт
3120
9)Есептелген еңбекақы қорына жасалынды.
Дт
3220
10)Есептелген еңбекақыдан ұсталынған әлументтік салық сомасы көрсетілді.
Дт
3350
11)Еңбекақыдан ұсталған салық түрлері бюджетке аударылды.
Дт
1040
3220
3150
III Кәсіпорын ,,Жол-Өткен,, ЖШС №1бөлім цех бойынша
жұмыскерлердің еңбекақысынан ұсталымдар мен аударымдар
есебінің жүргізілуі.
Жаруашылық субъектіні жүргізі барысында кәсіпорын Жол-Өткен ЖШС №1болім
қаңтар 48700
ақпан 48700
наурыз 63700
сәуір 48700
мамыр 35580
маусым 87632 желтоқсан
жиыны
Еңбеккердің жиынтық жылдық табысына штаттық кестесі бойынша белгіленген
Наурыз Наурыз мейрамына
Мамыр Уақытша жұмысқа
жәрдем ақы
Маусым Құжаттар негізінде дәлелденген бір
медициналық қызметті төлеу
Қыркүйек 9айдың нәтижесі бойынша төленген сый ақы
Жол-Өткен ЖШС бухгалтериясына еңбекке әрекет етіп тұрған заңмен
Жалақыдан ұсталынған алименттер сомасы осы алимент төленетін тұлғаның
1.Алынған табыстың сомасын есептеу.
–мамыр айында есептелген жалақының сомасы =19950теңге (15000*1033)
–мамыр айында алынған сыйақының сомасы=14963 теңге (19950*75%)
–табыстың жалпы сомасы =34913теңге
2.Алынған табыстан ұсталатын сомасын есептеу.
–жинақ зейнеткерлік қорға аударылатын міндетті зейнеткерлік жарнасының сомасы
–ағымдағы айда ұстауға жататын жеке табысының сомасы
–мамыр айында алынған табыстан ұсталатын ұсталымның жиыны =
5021(3491+1530)
3.Ағымдағы айда слесарь Калмыковтың В.Н.алатын сомасы 29892 теңге
4.Атқарушы құжаты 10.05.2002жылы түскендіктен,алимент 10 мамырдан31мамырға дейінгі аралықтағы
Жинақ зейнеткерлік қорға міндетті зейнеткерлік жарнасы еңбеккерлердің жала
Еңбек төлемінен алынатын кәсіподақ мүшелік жарналарының шегерімдері қызметкерлердің
1.Есептелген еңбекақыдан ұсталынған табыс салығының сомасы көрсетілді.
Дт
3120
2.Есептелген еңбекақыдан зейнетақы қорына ұсталымдар жасалынды.
Дт
3220
3.Есептелген еңбекақыдан жеке табыс салығы ұсталынды.
Дт
3120
Осы есептелінген еңбекақыдан ұсталынатын ұсталымдар мен аударымдар. Есебінің
24
Жұмыскерлермен еңбекақы бойынша есеп айырысу есебі
Еңбекақы мен тариф жүйелері туралы
Еңбекақы формалары
Еңбекақы ұғымы және еңбекақыны есептеу тәртібі
Қызметкерлердің еңбекақы есебі
Еңбек нарығының мағынасы
Кәсіпорын еңбек өнімділігін жоғарылату мақсаты мен еңбекақыны өсіру шаралары
Бригадалық кесімді еңбекақы
Жұмысшылар мен қызметкерлердің еңбек демалысы үшін төленетін төлемдер
КӘСІПОРЫННЫҢ ЕҢБЕК АҚЫ ТӨЛЕУ ЖҮЙЕСІ