Оқытуда компьютерлік технологияны пайдалану
Мазмұны
Кіріспе 4
1 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері мен компьютерлік технологияны білім
1.1 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері 7
1.1.2 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелеріне қойылатын талаптар 11
1.1.3 Ақпараттық қызмет көрсету жүйесінің негізгі ерекшеліктері 11
1.1.4 Ақпараттық жүйелер түрлері 12
1.2 Оқытуда компьютерлік технологияны пайдалану 12
1.2.1 Оқытуда компьютерді қолданудағы педагогикалық мәселелер 15
1.2.2 Электронды оқулық және оның тиімділігі 16
1.2.3 Kомпьютерлік оқу құралдарын жасау тәсілдері және ескерілетін шарттар
17
1.2.4 Математиканы оқыту үрдiсiн компьютерлендiру жолдары 19
1.2.5 Математиканы оқытуда компьютердi пайдалану 21
2 Электрондық оқулық құрылған орталар туралы қысқаша мағлумат
26
2.1 HTML – гиперсілтеме тілі 26
2.2 Java Script программалау тілі туралы 52
3 Арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра және геометрия» ұғымдарын оқыту
62
3.1 Математикасын оқытып-үйретудің өзіндік ерекшеліктері 62
3.2 «Алгебра және геометрия» электронды оқыту курстың программасын жасау
65
3.3 Қосымшаны қолдануға арналған нұсқаулар 71
Қорытынды 72
Қолданған әдебиттер 74
Қосымша A 76
Кіріспе
Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Дипломдық жұмыс арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра
Қазақстанның тәуелсіздік және егемендік алуына байланысты, өскелең ұрпаққа білім
Әрине, бұл білім беру жүйесінің барлық буындарына, зор жауапкершілік
Осы бағытта біршама шаралар жүзеге асырылуда. Атап айтқанда: мектепте
Ғылыми - техникалық прогрестiң дамуы орта мектепте оқыту кезiнде
Орта білім беру, орта кәсіптік білім беру, жоғарғы оқу
Білім берудегі оқыту үдерісін ұйымдастыру және қамтамасыз ету үшін
Дипломдық жұмыстың өзектілігі. Қазіргі уақытта электрондық оқулықтар мен оқу
Олай болса, оқыту процесiн жетiлдiру жолдарын iздестiруде тек қана
Электрондық оқулықтың оқу процесінде алатын орны оны жасаудың әдіснамасын
Осы мәселелерге байланысты “Арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра және геометрия»
Дипломдық жұмысының мақсаты. Арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра және геометрия»
Қойылган мақсатқа жету үшін келесідегідей есептер беріледі:
Компьютерлік оқытумен байланысты негізгі мәселелерді қарастыру;
Компьютерлік оқытуды енгізу ерекшеліктерін көрсету;
Электронды оқу курсының өңдеу этаптарын анықтау
Электронды оқу курстың өңдемесін ұсыну
Дипломдық жұмыстың объектісі білім процессінде ақпараттық технологияларды қолдану және
JavaScript және HTML программалау тілдерін қолданып «Алгебра және геометрия»
Ғылыми жаңашылдығы:
Ақпараттық технологиялардың дамуын және оқу үдерісін ұйымдастыруда оларды қолдану
Қазақстандағы білімді модернизациялау кезеңіндегі өзекті мәселелердің бірі - ол
Қазіргі таңда адамдар білімінің жоғары деңгейін талап ететін әлемдегі
Жоғарыда айтылғандар инновациялық оқытуды қашықтықтан оқыту жүйесінің оқытудың мазмұнын,
Зерттеудің теориялық және практикалық құндылығы. Жаңа ақпараттық технологиялардың қарқынды
Дипломдық жұмысының теориялық негізі. Ақпараттық қызмет көрсету жүйелерін қазіргі
Жұмыстың құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған
Бірінші бөлімінде ақпараттық қызмет көрсету жүйелері, түрлері, қойылатын талаптар,
Екінші бөлімінде электрондық оқу курстың құрылған орталар туралы қысқаша
Үшінші бөлімінде «Алгебра және геометрия» пәнінен электронды оқыту курстың
1 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері мен компьютерлік технологияны білім
1.1 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері
Адамзат баласы барлық тарихи кезеңдерінде есептеу жұмыстарын жүргізіп отыруға
ХХ ғасырдың ортасында информацияны өңдеуді автоматтандыру ісінің қажеттілігі (көбінесе
Ақпарат - дәл анықтамасы жоқ кең ұғым. Қарапайым түрде
Мысалы, айналадағы кеңістіктер жер жағдайы, өсімдіктер жөнінде көп информация
Ақпаратты сандық, кесте, сурет, құжат (мәтін) сияқты түрлі түрде
Жаңа технологияның маңыздылығы - оның көптүрлілігінде және барлық саланы
Өмір ағымының жылдамдауы, автоматтандыру нәтижесінде өндіріс процесін идентификациялау, білімді
“Ақпараттық жаңа әлемде” бәрінен бұрын екі кезең нақты болып
Әлем қазір ақпараттық қоғам табалдырығында тұр. Осындай қоғамда информацияны
Ақпараттық қоғамға көшу перспективалары әлеуметтік, құқықтық және техникалық сипаттағы
Дүниежүзілік тарихтың мойнағына үш ірі ағым тоғысатындай:
Технология ағыны;
Информация ағыны:
Осының бәрін жасаған және олардың бәріне қызмет етуші адамдар
Белгілі мөлшерде Ақпараттық тұрғыда бұрынғы жаңа, анағұрлым зор өркениет
50 жылдың бас кездерінен бастап көптеген жарыққа шыға бастаған
ЭЕМ-ді компьютер деп, автоматты құрылғының не адамның өңдеуіне бейімделіп
Мақсатқа жету үшін информацияны ЭЕМ-де арнайы ережелер бойынша түрлендіру
Түрлі салаларда жиі пайдаланатын берілгендер мен программалар көп болғандықтан,
Сақтаулы ақпаратты іздеп, оны тұтынушыларға жеткізіп беру тық қызмет
Қазіргі кезде информацияны тиімді пайдалану дүние жүзінде негізгі орынға
Жүйе – деп элементтері бір-бірімен қандай да бір заңдылықпен
Ақпараттық қызмет көрсету жүйесі түсінігі кең таралған және түрлі
Жүйе түсінігіне ақпараттық қызмет көрсету сөзін қосу оның құрылуы
Ақпараттық қызмет көрсету жүйесі – қойылған мақсатқа жету үшін
Алғашқы Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері 50-жылдары пайда болды. Бұл
60-жылдары ақпараттық қызмет көрсету жүйесіне деген қатынас өзгерді. Олар
70-80 жылдардың бас кезінде шешім қабылдау процесін тездететін Ақпараттық
90 жылдың соңғы кезінде Ақпараттық қызмет көрсету жүйелерін қолдану
Қазіргі Ақпараттық қызмет көрсету жүйесінің негізгі техникалық құралы ретінде
Ақпараттық қызмет көрсету жүйелерінде компьютерді пайдалану салалары көп. Мысалы,
электронды оқулықтар жасап шығару;
кітапханалар жұмысын автоматтандыру (кітаптарды жылдам іздеп табу, олар жайлы
абоненттік телефор номері сұралған кезде компьютерде жазулы телефондар анықтамалығын
қалааралық транспорт билеттерін сатуды ұйымдастыру (әр рейске сатылған және
Жалпы информацияны ЭЕМ-де өңдеп, нәтижесін талдауды ұйымдастыру үшін орындалатын
информация талдап, оны өңдеуге мүмкіндік туғызатын үлгісін дайындау;
информацияны тиімді өңдеу үшін нұсқаулар тізбегін (алгоритмін) жинақты түрде
мәшине түсіне алатын командаларды (командалар жүйесін) пайдаланып программалау тілдерінің
программаны ЭЕМ-де орындап, нәтижені алу;
нәтижені зерттеу. Егер құрылған үлгіде, алгоритмде не программада қате
дұрысталған программаны сақтау;
пайдаланушыға программаны пайдалану жайлы нұсқаулар беру.
1.1.2 Ақпараттық қызмет көрсету жүйелеріне қойылатын талаптар
Күрделі информацияны әмбебап компьютерде ғана өңдеуге мүмкіндік бар. Сондықтан
Компьютерлер мен ақпараттық қызмет көрсету жүйесі арасындағы айырмашылықты дұрыс
Ақпараттық қызмет көрсету жүйелеріне қойылатын талаптар құрылып жатқан
кез-келген Ақпараттық қызмет көрсету жүйесі талданып, жүйені құрудың жалпы
Ақпараттық жүйе динамикалық әрі жан-жақты дамып отыруы керек;
Ақпараттық жүйені құру кезінде жүйелік тәсілді қолдану керек.;
Ақпараттық қызмет көрсету жүйесін информация өңдеудің адам-компьютерлік жүйесі ретінде
Қазіргі кезде Ақпараттық қызмет көрсету жүйелерін компьютерлік техниканың көмегімен
1.1.3 Ақпараттық қызмет көрсету жүйесінің негізгі ерекшеліктері
Кез-келген ақпараттық қызмет көрсету жүйесінің өзіне ғана тән ерекшеліктері
қажетті информацияны пайдаланушыға жалдап, ыңғайлы түрде жеткізеді;
информацияның нақтылығын, дәлдігін қамтамасыз етеді;
үлкен көлемдегі мәліметтерді ұзақ мерзімге сақтайды;
қағаз бетіндегі құжат көлемін кемітеді;
информацияны қайта өңдеуді ұтымды ұйымдастыруға мүмкіндік береді;
пайдаланушыны күрделі есептеулерден босатады;
қызмет көрсету мен өнім өндіру шығынын қысқартады және т.б.
1.1.4 Ақпараттық жүйелер түрлері
Ақпараттық жүйесі пайдаланушы қолданатын бағдарламамен қамтамасыз етілген терминалдар тобынан
Үлкен немесе орташа Ақпараттық қызмет көрсету жүйесінің негізгі қызметі
Қазіргі кезеңдегі Ақпараттық қызмет көрсету жүйелері тұтынушылармен екі режимде
Біріншісі тапсырманы орындау режимі, оның мәні тұтынушы машинаға тапсырыс
Екіншісі қолданбалы бағдарламаның өзімен жұмыс тәсілдері.
Осы заманғы Ақпараттық жүйелер жоғарғы тез әрекетті, әрі үлкен
Осының арқасында Ақпараттық жүйе:
әртүрлі тектес жұмысты автоматтандырады;
жүйедегі информацияны бақылау және қателіктерді жою;
тұтынушылардың жүйеде сақталынатын информацияларды әрдайым жаңарту;
тұтынушылардың тапсырмасын тез орындау және т.б. жұмыстарды істей алады.
1.2 Оқытуда компьютерлік технологияны пайдалану
Компьютерлік оқыту мәселелері.
Оқыту, білім беру тәжірибесі педагогикалық үрдістің сапасын үнемі арттырып
ХХІ ғасыр ақпараттық қоғамда және өндірістің дамуының негізгі құрылымы
Білім беру жүйесіндегі жаңа ақпараттық технология дегеніміз оқу және
Компьютерде оқыту жүйесіне енгізуде оқытылатын теориялық материалдардың қандай да
Компьютерлік сауаттылықты және жаңа ақпараттық технологияны меңгеру үрдісі адамдық
Компьютер адам іс-әрекетінің құралы қатарында негізінде жаңа әмбебап ақпараттық
Компьютерде оқу процесінде пайдаланудың мынадай жетістіктерін атауға болады:
Оқушылардың жеке дара жұмыс жасауын ұйымдастыруда. Ол үшін әр
Денсаулығынан кемшілік бар балалар үшін (нашар естетін, көретін, сөйлейтін)
Оқушыда еркіндік позициясы орын алады, яғни оқушының жұрт алдындағы
Оқушының жауапкершілігін арттырады, себебі, компьютердегі әр тапсырма өзіне ғана
Оқушының сабаққа деген қызығушылығы артады. [10]
Бала мектеп сатысынан-ақ жаңа ақпараттық технологияны меңгеруіне болады. Ол
Оқытуды компьютерлендіру қазіргі дидактика мен нақты әдіс-тәсілді дамыту тенденциясы
Әлемді компьютер жайлаған бүгінгі күнде есептегіш техникаларды тиімді де
Оқыту технологиясын оқу үрдісіне лайықтап ұйымдастыруға ғылыми амал таппаса
Электронды оқыту ғылыми-техникалық прогресс дамуының нәтижесінде туды. Электронды оқыту
Компьютерлік оқыту интерактивті электронды оқытудың бір бөлігі болып табылады
Мектептегі не сыныптағы есептегіш техникалардың көптігіне қарамастан сабақтағы орталық
Компьютерлік оқытудың әдіснамасын, ұстанымдарын, әдістемесін игеру мұғалімнің мамандығына қарамастан
Сабақ барысында және сыныптан тыс жұмыстарда есептегіш техникаларды пайдалану
1.2.1 Оқытуда компьютерді қолданудағы педагогикалық мәселелер
Есептеуіш техникаларды пайдалану оқушылардың сабаққа ынта-ықыласын арттырып, ерекше танымдық
Электронды есептегіш машиналарды оқу үрдісіне енгізу оқушылардың қызығуын арттыратыны
Есептегіш машинаны оқып үйренуші қандай режимде жұмыс істесін оның
1.2.2 Электронды оқулық және оның тиімділігі
Білім берудің саласында "Электрондық оқулықтарды" пайдалану студенттердің, танымдық белсенділігін
Осы уақытқа дейінгі білім беру саласында тек мұғалімнің айтқандарын
Соның нәтижесінде оқушылардың пәнге деген қызығушылығы артып, шығармашылықпен жұмыс
Оқу материалдарын ұтымды игерудегі электронды оқу кұралдарының атқаратын рөлі
Электрондық окулықтар ғылыми негізде дайындалған педагогикалық ақпараттық өнім. Электрондық
Қәзіргі кезде негізінен білім жүйесінің барлық сатылары үшін электронды
Мүғалім үшін электронды оқулық бұл күнбе-күн дамытылып отыратын ашық
1.2.3 Kомпьютерлік оқу құралдарын жасау тәсілдері және ескерілетін шарттар
Компьютерлік оқу құралы деп білім берудің компьютерлік технологиясын кеңінен
Компьютермен оқыту әдісін жүзеге асыру жалпы білім беру ісін
компьютерді оқыту ісінің қай жақтарын жетілдіру үшін баса пайдалануға
оқу процесін компьютерлендірудің қажетті деңгейін анықтау;
компьютерге жүктелетін функциялар (іс-әрекеттер) тізбегін анықтау;
әр пән мұғалімдері мен әдіскерлерінің талап-тілектеріне сәйкес келетін компьютерлік
Компьютерлік технологияны қолдану кезінде оқу материалының негізгі көлемі мұғалім
Сонымен компьютер арқылы беруге арналған ақпараттық-оқыту және әдістемелік кұралдар
таратылып берілетін оқу материалдары;
бақылау және тестен өткізу материалдары;
жаттығулар;
сыныппен (топпен) немесе жекелеп оқытуға және өздігінен оқып-үйренуге арналған
әрбір материалды немесе олардың бірнешеуін қатарластыра пайдалану тәсілі, яғни
экранда берілетін барлық акпараттық-оқу материалдарын компьютердің мультимедиалық мүмкіндігіне және
Компьютерлік оқу кұралы жалпы оқу жүйесіне қойылатын талаптарға сәйкес
Оқыту жүйесіне арналған программалық жабдықтама ретінде жасалатын компьютерлік оқу
Электрондық оқулықтарды дайындаудың бір жүйеге келтірілген заңдылығы болуы керек.
белгілі бір пәнге байланысты дайындалған электрондық оқулықтың сол пәннің
электрондық оқулықтар курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға қатысты лекция
электрондық оқулықтың кәдімгі оқулықтар мазмұнын қайталамауын яғни, берілетін тақырыпқа
белгілі бір тақырыпқа қатысты материал 2-3 экрандық беттен артық
бір қатардағы мәтін 62-65 таңбадан аспауы тиіс. Себебі материалды
оқулықты шектен тыс иллюстрациялық анимациялық тұрғыдан көркемдеу пайдаланушыға кері
Оқыту программасы қаншалықты тиімді екендігін оны тек сабақта қолданып
Электрондық оқыту программасын жасайтын программалаушылардың қолданбалы программалар жасау принциптерін
Компьютер арқылы оқыту үшін даярланған сабақты программалау кезеңі алдымен
Одан әрі компьютер арқылы жүргізуге дайындалған сабақтың программасын
Мұнан соң даяр болған оқыту программалық жабдықтамалары әдістемелік
1.2.4 Математиканы оқыту үрдiсiн компьютерлендiру жолдары
Қалыптасқан оқыту технологиясын компьютрлер өзгерiс енгiзуi тиiс. Педагогикалық тұрғыдан
Ақпараттық технологияны пайдалану ендi-ендi қалыптасып келедi. Толық ақпараттандыруға жақындаған
Мектепке компьютерлiк техниканың тереңдеп енуiне қарай мұғалiмнiң де рөлi
Дербес компьютерлердi математика сабағында пайдаланудың мынадай мiндеттерiн бөлiп айтуға
оқыту үрдiсiнде керi байланысты қамтамасыз ету ;
даралап оқыту үрдiсiн жүзеге асырыу;
компьютерлердiң графикалық мүмкiндiктерiн пайдаланып, жаңа сабақты түрлендiрудiң көрнекiлiгiн арттырыды;
қажеттi ақпаратты iздеуге байланысты тапсырмалар;
математикалық есептердiң мәнiнде немесе математикалық модульдермен сипатталатын әдiстер мен
Дербес компьютерлердi математика сабағына пайдаланудың негiзгi түрлерiне әр түрлi
Компьютер арқылы оқыту арқылы оқыту үрдiсiн толыққанды түрде ұйымдастырудың
оқушылардың танымдық белсендiлiгiн басқару;
оқу әрекетiн “мұғалiм – компьютер –оқушы” басқару;
мүғалi мен оқушылардың өзара әрекетi мен ынтымақтастығын оқушылардың өздерi
Математика сабағынды компьютерлiк оқытудың әр алуан түрлерi бар. Мысалы,
Болашақ математика мұғалiмiнiң әдiстемелiк даярлығы мектептi компьютерлендiру iсiмен байланысты.
Есептегiш техника құралдармен мектепте шешуге болатын есептер шексiз өрiсi
1.2.5 Математиканы оқытуда компьютердi пайдалану
Математика мектепте оқылатын пәндердiң iшiндегi негізгi, iргелi ғылымдардың бiрi,
Ғылымның жеке салаларындағы бiлiм мазмұнын интергациялап оқытудың маңызы
Соның бiрi интеграцияланатын оқу пәндерiнде бiрдей зерттей әдiстерiнiң пайдалануы.
Американдық педагог-ғалым Б.Хантер анықтамасы бойанша: «Багдарламалау ебдейлiгi компьютерлiк сауатылықтың
Оқу процесiн жаңа Ақпараттық технологияларды енгiзу iсi де математикамен
Математикадан сабақ беру әдiстемесi педагогикалық ғылымдар жүйксiнiң бiр бөлiгi
Оқушылардың пәндi жақсы игеруiнiң басты шарты мұғалiм осы сабааққа
математикада компьюбтердi пайдалану арқылы сапасының артуы мен оқыту
компьютерлiк технологияның бұрынғы дәстүрлi пәндерге, оның iшiнде математикаға араласуы
оқушылардың әр түрлi компьютерлiк техникалық құралдарды игерiп, соларды тұтыну
математикалық түсiнiктер мен концепцияларды оқып үйренуге қажет жоғары деңгейдегi
Қазiргi кездк компьютер арқылы математиканы оқытудың дайын теориялық әдiстемесi
Компьютермен оқытудың өз мақсаты, мазмұны, формасы және ерекше өткiзу
Осындай сабақтар жасаудың мынадай негiзгi кезеңдерiн атап өтейiк.
оқыту мақсатын анықтау;
өтiлетiн тақырыптың, бөлiмiнiң материалдарын талдау, керектiлерiн таңдаң алу және
оқыту тәсiлiн таңдау;
сабақты жобалау, яғни оның сценарийiн құрастыру;
сабақты жүргiзулiң программасын (прогрммалау тiлiнде) жасау;
пән мұғалiмiне арналған әдiстемелiк құрал жасау;
педагогикалық эксперимент;
оқу прцесiне компьютерлiк сүйемелдеуi бар сабақтарды кiргiзу; [20]
Компьютерлiк сүйемелдеуi бар сабақтарды жасаудың алғашқы кезеңi таңдап алынған
Бiлiм беру мақсатын жүзеге асыру нәтежесiнде балалар оқу материалдарының
Бұл мақсат екi топқа бөлiнедi.
оқушылардың бiлiм негiздерiмен, нақты фактiлермен, түсiнiктермен, заңдармен, теориялармен таныстыру;
жалпы әлуметтiк пәндiк және пәнаралық бiлiктiлiктi, соларды игерудi қалыптастыру,
Дамыту мақсатары жеке тұлғаның бойындағы сапалық қасиеттердi дамытудын тұрады.
ойлау аймағына жататын iс-әрекеттердi табысты түрде орындау;
iздеу әрекеттерi;
кейбiр интеграциялық әрекеттердi әр - түрлi мәтiндердi өңдеп
Тәрбие мақсаттарына жеке тұлғананың өндiрiс пен қоғамда қызмет етуге
Оқу материалының мазмұнын талдау мен таңдап алу кезеңiнде, алдымен
Материалды таңдап алу кезiнде сыныптың дайындығы, алдыңғы тақырыптарда игеру
Бiр күрделi мәселе - материалдың басты мазмұнына не жатқызу
Жалпы әдiстемелiк дайындық математика сабағының компьютерлiк нұсқасын жасап, оны
Оқыту программсы жоғары сапасының негiзгi көрсеткiшi - бiлiм берудiң
Оқыту программасы қаншалақты тиiмдi екендiгiн оны тек сабақта қолданып
Электрондық оқыту программасын жасайтын программалаушылардың қолданбалы программалар жасау принциптерiн
Компьютер арқылы оқыту үшiн даярланған сабақты программалау кезеңi алдымен
Одан ары компьютер арқылы жүргiзуге дайындалған сабақтың программасын жасау
Соңында осы оқыту программалық жабдықтамаларын оқу прцесiне енгiзу кезеңi,
2 Электрондық оқулық құрылған орталар туралы қысқаша мағлумат
2.1 HTML – гиперсілтемелер тілі
Интернеттің қазіргі дамуы 90 – жылдар басында компьютерлер арасында
HTML тілі World Wide Web қызмет бабымен бірге дами
Гипермәтін – қосымша элементтерді басқару мақсатында ішіне арнаулы код,
Гипермәтін экранда бейнеленген қарапайым сөз ретінде тұрады, егер курсорды
HTML тілінің атқаратын қызметтері. Web – парақтары экранда ықшам
HTML тілінің бастапқы мәтінді белгілейтін командалары тәг (tag) деп
HTML тіліндегі әрбір тәг бір арнаулы қызмет атқарады. Олардың
HTML тілінің бір тәгі әдетте құжатсызбелгілі бір бөлігіне, мысалы
HTML 4.0 нұсқасынан бастап кез келген құжатты әдемілеп
… - белгілердің ортасында HTML –құжаты жазылады, яғни
... - бұл қос белгі құжат тақырыбының басын және
... - осы белгілердің арасында жазылған сөздерді браузер құжаттың
параметрі – бұл тег құжат туралы толық мәлімет
дескриптордың атрибуттары ретінде сіз бетіңіз келетін әртүрлі мәлімет
тегінің жалпы құрылымы:
Сонымен қатар тегінде кілттік сөздерді көрсетуге болады.
Сіздің WEB парақтарында индекстер арқылы іздеу жүйесін кілттік сөздер
Name атрибуттарының HTTP-EQUIV атрибуты төмендегідей қасиеттері бар:
Refresh – бұл берілген қасиетті көптеген браузерлер қолдайды және
Expres – мерзімді көрсетеді. Бұдан кейін құжат «тозған» болып
Content-type – файлдың түрін көрсетеді.
Content-style-type – кестелік қасиеттері пайдаланатын түрлерді көрсетеді.
… - бұл қос белгі HTML-құжаттың негізгі мазмұндық бөлігінің
Егер сіз гиперсілтемеге түстерді пайдаланғыңыз келсе, онда тегінде
Кез келген HTML құжат құрылымы үш бөлімнен тұрады:
HTML тілі туралы мәліметтер;
Құжат тақырыбы;
Құжат мазмұны.
Екінші және үшінші бөлім HTML контейнерінің ішінде болуы керек.
... белгілерінің ортасында HTML-құжаты жазылады, яғни құжаттың
... - бұл қос белгі құжат тақырыбының басын және
... - белгілерінің арасында жазылған сөздерді браузер құжаттың аты
... - бұл қос белгі HTML-құжаттың негізгі мазмұндық бөлігінің
Негізгі құжат құрылымы:
Құжат аты
…
Құжат мазмұны
…
... - ... элементтері
белгісі (мұндағы i – 1-ден 6-ға дейінгі бүтін
... немесе тегтері. Бұндай қос белгі абзацты сипаттайды.
және белгілерінің қосымша ALIGN (оқылуы «элайн», ағылшынның
Мәтінге қолданылатын негізгі элементтер
HTML тілінде, тек қана құжаттарды безендіру үшін ғана
Әріптің мөлшерін, түсін және сызылымын таңдап алу үшін
SIZE-атрибуты әріптің көлемін (мөлшерін) тағайындайды. Әріптердің алдын ала берілетін
COLOR-атрибуты әріптің түсін таңдау мүмкіндігін береді, ол ағылшын тіліндегі
FACE-атрибуты қаріп (шрифт) типін береді. Осы атрибуттың мәні компьютерде
Мысалы:
Алдарыңызда 2.1 суретте тегтері арасында жазылады.
Нөмірленген тізімдер алдыңғы тізім сияқты құрылады, тек әрбір
Орынкүл
Гүлжан
Индира
Нұргүл
Сурет 2.5. Нөмірленген тізімдердің жазылу үлгісі
Сонымен, нөмірленген тізім құрылымы жалпы түрде (ordered list
тізімнің 1 жолы
тізімнің 2 жолы
тізімнің 3 жолы
...
Нөмірленген тізімнің әрбір жолы реттелген тәртіп бойынша араб немесе
Нөмірлеу таңбаларын анықтайтын type атрибутының мүкін мәндері және
Кесте 1
Type атрибуттары
м
Егер маркерлеумен (яғни нөмірсіз) шығару керек болса, келесі
Aйболат
Дамир
Айнур
Роза
Орынкуль
Гулжан
Индира
Нургул
Ринат
Программаның экрандағы нәтижесі 2.5 суретте корсетілген:
Сурет 2.6. Маркерленген тізімнің үлгісі
Анықтау тізімдері: … тегтері.
Анықтаулары бар тізімдер (defenition lists) жоғарыдағылардан өзгешелеу тәсілмен
Мысалы:
HTML
HTML–термині – «гипермәтіндерді белгілеу тілі» деген сөздің қысқаша
HTML – құжат
Аттары *.htm (Unix жүйесінде *.html болып жазылады) түрінде,
Мұндағы және тегтері тәрізді жабылмай, жалқы
A
Латын алфавитінің бірінші әрпі
B
Латын алфавитінің екінші әрпі
C
Латын алфавитінің үшінші әрпі
D
Латын алфавитінің төртінші әрпі
экранға төмендегідей 2.7 суретте корсетілген мәтін шығарады.
Сурет 2.7. Латын әрпімен жазылу үлгісі
Сырғымалы жолдарды ұйымдастыру
… тегтері мәтіндерді үздіксіз жылжып отыратын «сырғымалы жол» түрінде
Енді жиі өзгертілетін параметрлерді және олардың мүмкін мәндерін қарастырайық.
BEHAVIOR – мәтіннің бір бағыты (SCROLL) немесе қос бағытта
BGCOLOR - «сырғымалы жолдың» фон түсін анықтайды, он
BGCOLOR= “GREEN”
DIRECTION – жолдың сырғу бағытын анықтайды, оның мүмкін мәндері:
HEIGHT – «сырғымалы жолдың» биіктігін пиксель (нүктелер) арқылы анықтайтын
WIDTH – экрандағы «сырғымалы жолдың» енін пиксель арқылы көрсететін
Кестелер құру. Құжатқа графиктік бейнелерді қою.
Үлкен көлемді информацияларды бейнелеуге кестелер қолданады. Сонымен қатар кестелер
Кестелер құру үшін … тегтері, кесте тақырыбын
Кесте жолдары ұяшықтардан тұрады, ұяшықтардың екі типі бар. Баған
Мысалы
Студент
Фамилия Телефон номері
Калиева 506590
Исаев 965064
Нәтижесінде кесте төмендегіше 2.8 суретте корсетілген болады.
Сурет 2.8. Кесте түрі
Әр ұяшықта текст немесе құжатқа қолданылатын HTML тегі
тегінің атрибуттары:
BORDER – кесте айналасындағы рамка енін көрсетеді
WIDTH – кесте енін көрсетеді, абсолютті мәні (пикселмен) немесе
SUMMARY – кесте құрылымын анықтайтын текст жазылады. Интернетте қосылатын
ALIGN – броузер терезесіне сәйкес орнатады.
Мәндері:
CENTER – ортаға орналасады,
RIGHT –оң жақтан,
LEFT – сол жақтан орналасады.
BGCOLOR – кесте фонының түсін көрсетеді.
FRAME – кесте және ұяшықтың қай жағында рамка болу
VOID – рамкасыз
ABOVE – жоғарғы жағында,
BELOW – төменгі жағында,
HSIDES – жоғарғы және төменгі жағында
YSIDES – сол жағында және оң жағында
LHS – сол жағында,
RHS – оң жағында
CELL SPASING – кесте ұяшықтары арасындағы қашықтықты анықтайды
CELL PADDING – ұяшық мәні мен шекарасы арасындағы қашықтықты
ID, CLASS – элемент идентификаторлары
LANG – тіл туралы информация
DIR – текст бағыты.
Кесте жолдарын топтауға THEAD, TSOOT және TBODY элементтері
Құжатқа графиктік бейнелерді қою. HTML – құжат ішіне сурет
Бұл жердегі міндетті түрде жазылатын атрибут, суретке баратын жолды
Айтылмаған жағдайда браузер суретті көрсетілген жерге, оның алдындағы мәтіннің
Төмендегі мысалға назар аударыңыз. Бұл мысалда бір сурет үш
IMG тегасын қолдану
Бұл мәтін суреттен кейін орналасады.
Бұл мәтін суретімен бөлінген.
Мұндай да сурет мәтіннен кейін пайда болады.
Суреті бар мәтінді жолда түзету ALIGN атрибутының көмегімен
Кесте 2
ALIGN атрибуттары
Мәні Сипаттамасы
Align=TOP Мәтінді суреттің жоғарғы жағымен туралайды
Align=MIDDLE Мәтінді суреттің ортасымен туралайды
Align=BOTTOM Мәтінді суреттің төменгі жағымен туралайды
Align=LEFT Суретті сол жағы бойынша туралау. Мәтін суреттің
Align=RIGHT Суретті оң жағы бойынша туралау. Мәтін суреттің сол
Гиперсілтеме бойынша ауысу
HTML – мәтіннің бір фрагментінен екіншісіне ауысу үшін
y)?:x:y;
Шарт ақиқат болса max=x , әйтпесе max=y.
Таңдау операторы
Тармақталу командасының денесінде тағы тармақталу командалары кездескен жағдайда, яғни
Switch ( өрнек) {
Case мәні1: s1; break;
Case мәні2: s2; break;
………………….
Case мәніN: sN; break;
Default: sD;
}
Мысалы:
Switch ( theme) {
Case 1: document.write(“музыка”); break;
Case 2: document.write(“спорт”); break;
Case 3:document.write(“кино”); break;
Default: document.write(“басқа рубрика”);
}
Бұл мысалда document объектісінің write әдісі (параққа текст шығарушы)
Қайталану операторлары
JavaScript тілінде қайталану операторларын жазу үшін цикл операторларының үш
While – жалғасу шартымен берілген цикл операторы;
Do … while – аяқталу шартымен берілген цикл операторы;
For – параметрлі цикл операторы.
1. While(шарт)
{
қайталанушы оператор
}
Мысалы: i=0;s=0;
While(s
3 Арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра және геометрия» ұғымдарын оқыту
3.1 Математикасын оқытып-үйретудің өзіндік ерекшеліктері
Қарапайым түсініктер
«Қарапайым түсініктер» тақырыбының мазмұны: заттарды санау, заттарды және олардың
1. Әртүрлі заттарды санауды үйрету және соларға жаттығу. Соның
Мұның бәрі келешекте натурал сандардың есептік және реттік сипаттамаларымен
2. Көптеген практикалық жұмыстарды орындаудың нәтижесінде заттардың екі тобын
3. Заттардың екі тобын біріктіру және топтағы бірнеше затты
Осы амалдар арқылы кез-келген санды шығарып алуға негіздей отырып,
4. Нақтылы іс-әрекет үстінде заттарды әртүрлі белгілеріне (түсіне, өлшеміне,
5. Заттарды ұзындығына қарай салыстыру, заттың ұзындығын өлшеу, кесіндінің
6. Геометриялық фигуралардың 1-сыныпта бұрын беріліп жүргеннен гөрі біршама
7. Күнделікті сабақ барысында өте жиі қолдануға тура келетін
Ал осылармен тығыз байланысты мәселе – уақыт аралығы жайында
Қорытынды нәтиже – сәйкес сөздерге орай іс-әрекеттер жасауға жаттығу.
8. Жоғарыда шолу ретінде ғана қарастырылған қарапайым түсініктер негізінен
“Қарапайым түсiнiктер” тақырыбында жоғарыда қарастырылған бағыттардың әрқайсысы бойынша алған
3.2 «Алгебра және геометрия» оқытудың электрондық тәсілі программасын жасау
Электрондық оқулықты ашу үшін алдымен программаны жүктейміз. Программаны жүктегеннен
Сурет 3.1. Мазмұны
Электрондық оқулық мазмұны кіріспе, теория, тапсырма және формулалардан тұрады.
Сурет 3.2. Кіріспе
Бұл жерде жалпы математика ұғымына кіріспе айтылады. Алға немесе
«Теория» бөлімінде «алгебра және геометрия » туралы лекциялар беріледі
Сурет 3.3. Теория бөлімі
Теорияға сәйкес тапсырма есептері беріледі. Яғни «алгебра және геометрия»
Сурет 3.4. Тапсырма бөлімі
Келесі терезе форулалар анықтамаларымен беріліп сипатталынады (Сурет 3.5).
Сурет 3.5. Формула
«Әдебиеттер» бөлімінде осы оқулықты құру үшін қолданылған әдебиеттер тізімі
Сурет 3.6. Әдебиеттер тізімі
Соңғы бөлім «Автор» бөлімі. Мұнда электрондық оқулық құрған автор
Сурет 3.7. Автор бөлімі
Арақашықтықта оқыту үшін «Алгебра және геометрия» электронды оқыту курсын
3.3 Қосымшаны қолдануға арналған нұсқаулар
Программалық бөлім мен аппаратураға қойылатын талаптар: Seleron3.6, Pentium4
Программа HTML және Java Script гиперсілтеме тілдер ортасында жасалғандықтан,
Программалық өнімнің дистрибютивті қосымшасы жасалынған, берілген комплекс ашық түрдегі
Қосымшаның барлық бөлімдеріне қажетінше өзгертулер мен толықтырулар енгізуге болады.
Электрондық оқулық мазмұны толығырақ дипломдық жобаның үшінші тарауында қарастырылған.
Қорытынды
Елімізде қашықтықтан оқытудың эксперименттік ұйымдастырылуы жоғары оқу орындарының ақпараттық-білім
Қашықтықтан оқыту бойынша жоғары оқу орындарының қызметтерін оқып-үйрену нәтижесі
қашықтықтан оқыту саласында мамандарды даярлаудың бірыңғай әдістемесін;
жоғары оқу орнының алдыңғы қатарлы оқытушыларынан жасақталған педагогикалық құраманы
контингентті есепке алудың бірыңғай жүйесін және білім беру үдерісін
оқу үдерісінің бірыңғай техникалық және әдістемелік қорын;
электрондық түрде (медиатека) ақпараттардың көздерін қамтитын виртуалды кітапхананың бірыңғай
оқытушылардың біліктіліктерін арттырудың және аттестациялаудың жалпы жүйесін;
электрондық пошта және бейнеконференция құралдарының жалпы университеттік жүйесін қамти
жоғары оқу орнының қызметіне қызығушылық танытқан мекемелер мен ұйымдардың
Қазақстан Республикасындағы қашықтықтан оқыту жағдайын талдауды қашықтықтан оқытудың әлемдік
Е.С.Полат, В.П.Демкин, Г.В.Можаеваның зерттеулерінде жалпы әлемдік деңгейде қашықтықтан оқытуды
Сондықтан оқу материалын іріктеуде нақты, дәл әдістер қолданып және
Бiлiм берудiң компьютерлiк технологиясын кеңiнен пайдалануға негiзделген оқу құралы
Компьютерлiк оқыту жүйесiнiң бiрi электрондық оқулық, оның мүмкiндiгiне байланысты
Электрондық оқулық - компьютерлiк педагогикалық проблемалық құрылғы, бiрiншi ретте
Электрондық оқулық жаңа оқыту құралы сияқты толық, ашық және
Дипломдық жұмысына қойылған мақсат жетілген, яғни арақашықтықта оқыту үшін
Қойылган мақсатқа жету үшін келесідегідей есептер шелілген:
Компьютерлік оқытумен байланысты негізгі мәселелерді қарастырылған;
Компьютерлік оқытуды енгізу ерекшеліктерін көрсетілген;
Электронды оқу курсының өңдеу этаптарын анықталды
Электронды оқу курсы құрылған.
Осы электронды оқыту курсты «Алгебра және геометрия» пәнің арақашықтықта
Жаңа ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуына байланысты мультимедиа және гипермедиа
Қолданған әдебиттер тізімі
Т.Қ.Оспанов, Қ.Ә.Өтеева, Ж.Т.Қайыңбаев, К.Ә.Ерешева Математиканы оқыту әдістемесі. /1-сынып/. Алматы
О.Камардинов. Информатика. “ҒБО” Aлматы, 2004ж
О.Камардинов. Информатика (I,II-бөлім). Шымкент, 2000ж.
К.З.Халықова.Информатиканы оқыту әдістемесі. Алматы, “Білім” 2002ж.
Л.Ташимов, С.Мұратов, Қ.Мамаев. Қолданбалы информатика. Шымкент –2000ж.
Б.А.Досжанов – Мультимедиа.
Бочков В.Е., Демин Ю.Н., Хохлов Н.Г. Дистанционное непрерывное профессиональное
2. ҚР СТ 34.017 2005.- «Ақпарттық технологиялар. Электрондық басылым»,
Бұзаубақова Қ.Ж. Жаңа педагогикалық технология. Тараз, ТарМУ, 2003.
2. Ахметов А.К. Принципы технологии и содержание образовательной программы.
С.Л. Лобачев, А.Э. Попов Технологии дистанционного обучения: учебно-методическое пособие.
А.В.Картузов, Д.В.Николенко “HTML 4. ” Москва 2000г.
Денни Гудман “Java Script. ” 2002.
Том Негрино, Дори Смит "Java Script для всемирной паутины
Луиза Паттерсон “ HTML 4. ” Москва 2001г.
Том Негрино, Дори Смит "Java Script для всемирной паутины
А. Матросов, А. Сергеев, М. Чаунин “HTML
В.М. Жеребин, В.Н. Мальцев, М.С. Совалов, «Экономические информационные системы»,
Под ред. Г.А. Титоренко, «Компьютерные информационные системы управленческой деятельности»,
В.В.Шураков. “ Информационно-поисковая система для статической обработки данных”, 1990г.
“Информационно-поисковая система в системе управления предприятием”, Сборник научных трудов,
Захарова И.Г. ―Информационные технологии в образовании‖, М, Издательский центр
Новые педагогические и информационные технологии в системе образования /
Полат Е.С. Новые педагогические и информационные технологии в системе
Угринович, Н.Д. Информатика (теория, методика, задачи) / Н.Д. Угринович.–
Хотунцев, Ю.Л. Преподавание образовательной области «Технология» в 2004/2005 учебном
Ломов, А.Ю. HTML, CSS, скрипты: практика создания сайтов /
Пауэлл, Т. Web-дизайн/ Т. Пауэлл. – 3-е изд., перераб.
Рева О. Н. НТМL. Просто как дважды два. /
Кирсанов Д., Веб-дизайн./ Д. Кирсанов.- СПб,:Символ-плюс, 1999. – 376
Баррет, Д. JavaScript. Web – профессионалам: пер с англ.
4
Атрибут мәні
Type= “1”
Type= “I”
Type= “A”
Нөмірленген таңбалар
1, 2, 3, 4,…
I, II, III, IV,…
A,, B, C, D,…
Жалпы білім беретін орта мектеп бастауыш информатика курсын оқытуда оқу құрал-жабдықтар жүйесін кешендік түрде пайдалану
Ақпараттық коммуникативтік технологияны пайдаланудың тиімділігі мен ерекшеліктері
Кәсіптік оқыту сабақтарында ақпараттық технологияларды пайдалану
Компьютерлік технологияны пайдалану арқылы оқушылардың сөйлеу дағдысын дамыту
Жекелеме пәндерді оқытудағы ақпараттық технологиялар
Компьютерлік технологияның түрлері
МАТЕМАТИКА САБАҚТАРЫНДА КОМПЬЮТЕРЛІК ТЕХНОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ
Компьютерлік технологияларды пайдаланудың артықшылықтары
Биологияны оқытуда АКТ қолданып сабақ өту
Толықтырылған шынайылық технологияларын қолдану