Нарықтың мақсатты сегменттерін таңдау
Жоспар
І. Кіріспе......................................................................................................................3
ІІ. Негізгі бөлім.
Нарықты сегментеу..........................................................................................4
Тұтынушылар нарқын сегменттеудің негізгі ұстанымдары........................6
Нарықтың мақсатты сегменттерін таңдау....................................................20
ІІІ. Қорытынды..........................................................................................................23
Пайдаланған әдебиеттер...........................................................................................25
Кіріспе
Маркетинг тұрғысынан қарағанда рыноктар бір–біріне ұқсамайтын,
Сонымен рынокты сегменттеу дегеніміз рыноктағы тұтынушыларды
Маркетинг іс–тәжірибесінде рынокты сегменттеу арқылы фирма
• тұтынушылардың әр түрлі тауарға
• фирманың тауады өңдеуге, өндіруге,
• әлуетті тұтынушылардың іс-әрекетін айқындап,
• тауардың, фирманың бәсекелік
• бұрын басқа фирмалар
Нарықты сегменттеу
Болжамның нәтижесі сенімді болды деп санайық.
Тұтынушыларда мұқтаждық негіздері айырмашылықтарына қарай немесе
Нарықты сегменттеудің барлық түрлері пайдалы деп
Нарық сегменті маркетингтің бір ынталандыру құрамынан
Бағасына қарамай, ең күшті әсер беретін
Нарықтың мақсатты сегменттерін таңдау
Фирма нақтылы нарықтың бір немесе бірнеше
Бұл нарыққа шығудың бес түрлі жағдайы
Бір сегментке шоғырлану. Компания тек бір
Сатып алу қажеттілігіне бейімделу. Компания сатып
Бір топ тұтынушыларға бейімделу. Компания деректі
Бір-бірімен байланысы жоқ бірнеше сегменттерде қызмет
Барлық нарықты қамту. Компания бас ауру
Көптеген фирмалар жаңа нарыққа шығуды оның
Нарыққа шығуды және онда бас орынға
Ірі компаниялар парықты түгелімен қамтуға құштар.
Тұтынушылар нарқын сегменттеудің негізгі ұстанымдары.
Нарықты сегменттеудің қандай бір белгіленген әдісі
10 – кесте
Тұтынушылар нарқын сегменттеуге пайдаланылатын бірқатар айнымалылар
Айнымалылар мәні Типті бөлу
ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ
Регион
Тынық мұхит шарттары, Таулы штаттар, Солтүстік
Округтер (мөлшері бойынша)
А,Б,В,Г.
Қала не стандартты метрополитендік ареал (мөлшері
Халқы 5 мың адамға дейін, 5-20
Халықтың тығыздығы
Қалалар, қала айналасы ауылшаруашылық жерлері
Климат
Солтүстік, оңтүстік
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ
Қоғам кластары
Төменгі- төменгі, жоғарғы төменгі, төменгі орта,
Өмір бейнесі
Традиционалистер, өмірсүйгіштер, эстеттер
Адам типтері
Әуесқой натуралар, «басқалар сияқты» болуды жақсы
МІНЕЗ – ҚҰЛЫҚТЫҚ ҰСТАНЫМ
Сатып алуды орындау себебі
Жәй (үйреншікті) сатып алу, арнайы жағдай
Ізделінген пайдалар
Сапа, сервис, экономия
Пайдаланушының статусы
Пайдаланбаушы, бұрын пайдаланған, потенциальды пайдаланушы, жаңадан
Тұтыныс интенсивтігі
Бәсең тұтынушы, біркелкі тұтынушы, белсенді тұтынушы
Жолын ұстау дәрежесі
Ешқандай, орта, күшті, абсолютті
Сатып алушының тауарды қабылдауға дайындық дәрежесі
Мәліметсіз, мәліметті, хабардар, қызығушы, тілекті сатып
Тауарға деген қатынас
Шаттанулы, жарамды, көңілсіз, теріс, дұшпанды
ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ
Жасы
6- дан кіші жаста, 6- 11
Жынысы
Еркек, әйел
Жанұя саны
2 адам, 3- 4 адам, 5
Жанұяның өмір циклі кезеңдері
Жас жекебастылар, баласы жоқ жанұя, жас
Табыс деңгейі
2,5 мың.долл.аз, 2,5 – 5,0 мың
Қызмет тегі
Ой еңбегімен айналысушы адамдар және техника
Білімі
Бастауыш не одан да төмен, толық
Діни сенімділігі
Католик, протестант, иудей, басқалар
Нәсілі
Ақ,негр, шығыс тұрғыны
Ұлты
Американдықтар, ағылшындар, француздар, немістер, скандинавтар, итальяндықтар,
ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ БОЙЫНША СЕГМЕНТТЕУ.
Географиялық ұстаным бойынша сегменттеу нарықты географиялық
бір не бірнеше географиялық аудандарды не
география бойынша анықталатын мұқтаждық және ұнамшылдық
Кейбір фирмалар ірі қалаларды қосымша майда
ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ БОЙЫНША СЕГМЕНТТЕУ. Демографиялық ұстаным
Қазір нарықты сегменттеуге кейбір демографиялық айнымалылар
Жанұяның жасы және өмір циклі кезеңі.
Дегенмен, жас және жанұя өмір циклі
«Мустангқа» нағыз мақсатты нарық жыл жағынан
Жыныс. Киімдерді, шашты күтуді, косметика және
Табыс дәрежесі. Автомобиль, катер, киім, косметика
Дегенмен, табыс дәрежесі бойынша қайбір тауардың
Бірнеше демографиялық параметрлер бойынша сегменттеу. Фирмалардың
ПСИХОГРАФИЯЛЫҚ ҰСТАНЫМ БОЙЫНША СЕГМЕНТТЕУ. Психографиялық сегментеуде
Қоғам тобы. Біздер АҚШ – тағы
Өмір бейнесі. Өткен тарауда біз адам
Жеке адамдар типтері: Сатушылар адам типтерінің
МІНЕЗ – ҚҰЛЫҚ ҰСТАНЫМЫ БОЙЫНША СЕГМЕНТТЕУ.
Сатып алу себептері. Сатып алушыларды сатып
11 – кесте
Сыра тұтынушыларды жеке адамдар типіне байланысты
сегменттеу
Тұтынушылар типі Жеке адам типі Тұтыныс
Компанияда (серіктестермен) ішуі
Өзінің тұтыныстары үшін әсіресе табысқа жетуде
Өз тонусын қайта қалпына келтіру үшін
Басқалардың мұқтаждығына сезімтал және қайырымды. Басқалардың
Көп ішуші
Басқалардың мұқтаждығына сезімтал, жолы болмай жүргенадам,
Бақылай алмау ішу Дағдылы жағдайда басқаларға
Себептер негізі бойынша сегменттеу фирмаларға тауарды
Іздеудегі пайда. Сегменттеудің тиімді түрлерінің бірі
12 – кесте
Тіс пастасы нарқында күтілетін пайда негізінде
сегменттеу
Пайда түрлері бойынша сегменттеу Демография -лық
Үнемдеу (төмен
баға)
Еркектер
Белсенді тұтынушылар
Тәуелсіздік дәрежесі жоғары. Бағалы көрсеткіштерге бейімделу
Сатудағы бар марка
Емдеу әрекеті (шіруді болдырмау)
Үлкен жанұялы адам
Белсенді тұтынушылар
Ипохондрик-
тер, консерваторлар
«Крест»
Косметикалық әрекет (жарқыраған тістер)
Жас өспірімдер, кәмелетке жеткен жастар
Темекі тартушылар
Адамдарға өте үйір және белсенді
«Маклинз» «Ультра-
брайт»
Дәмдік сапасы (жақсы дәмділік)
Балалар
Жұмсақ шайнау резинкаларын жақсы көрушілер
Барлығына өзі қатысуға құмар, өмір сүйгіш
«Колгейт»,
«Эйм»
Пайда негізінде сегменттеу адамдардың нақтылы тауар
Пайдаланушы статусы. Көптеген нарықтарды тауарды пайдаланбайтын,
Потенциальды пайдаланушылар және жүйелі пайдаланушылар әртүрлі
Тұтыныс интенсивтігі. Нарықты, таурды аз, біркелкі
Қоғамдық маркетинг мекемелері өз жұмысында белсенді
Жолын ұстау дәрежесі. Нарықты сегменттеуді тұтынушылардың
Сөзсіз жол ұстаушылар. Ылғи бір маркалы
Шыдамды жол ұстаушылар. Бұл тауардың екі
Тұрақсыз жол ұстаушылар. Бұл өз ұнатымдарын
«Кезбелер». Бұлар маркалы тауарлардың біріне де
Әрбір нарық осы төрт түрлі сатып
Фирма өз нарқындағы жол ұстаудың таралуына
Шыдамды жол ұстаушыларды зерттеу арқылы фирма
Басқа маркалардың пайдасы үшін өз маркасынан
Фирма мынадай жағдайды есте ұстауы керек:
Сатып алушының тауарды қабылдауға дайындық дәрежесі.
Тауарға деген қатынас. Нарықтық аудитория тауарды
Өндіріске арналған тауарлар нарқын сегменттеудің негізгі
Өңдіріске арналған тауарлар нарқын сегменттеу негізіне
Өндіріске арналған тауарларды сегменттеуде тағы бір
Ірі тапсырысшылар. ИБМ корпорациясы, «Пруденшиал» және
Дилерлер арқылы қызмет көрсетілетін тапсырысшылар. Майда
Өндіріс фирмалары өз мақсатты нарықтары мүмкіншіліктерін
Нарықтың мақсатты сегменттерін таңдау
Маркетингілік сегменттеу сатушының шығатының нарқының әртүрлі
неше сегментті қамту қажет және
олардың ең пайдалысын қалай анықтау керек?
Нарықты қамтудың үш варианты
Фирма нарықты қамтудын үш стратегиясын пайдалануына
ДИФФЕРЕНЦИЯЛАНБАҒАН МАРКЕТИНГ.
Фирма сегменттердің айырмашылықтарын есепке алмай, тұтас
Дифференцияланбаған маркетинг үнемді. Тауарды шығару, оның
ДИФФЕРЕНЦИЯЛАНҒАН МАРКЕТИНГ.
Бұл жағдайда фирма нарықтың бірнеше сегментіне
Дифференцияланған маркетинг тәжірибесін пайдаланатын фирмалар саны
ШОҒЫРЛАНҒАН МАРКЕТИНГ.
Көптеген фирмалар өздеріне, ресурстары шектеулі мекемелерге
Шоғырланған маркетингтің бірнеше мысалдарын келтіруге болады.
НАРЫҚТЫ ҚАМТУ СТРАТЕГИЯСЫН ТАҢДАУ. Нарықты қамту
Фирма ресурстары. Егер ресурстар шектеулі болған
Өнімнің біркелкілік дәрежесі. Дифференцияланбаған маркетинг стратегиясы
Тауар өмірі йиклінің кезеңі. Фирма нарыққа
Нарықтың біркелкілік дәрежесі. Егер сатып алушылардың
Бәсекелестердің маркетингілік стратегиясы. Егер бәсекелестер нарықты
Қорытынды
Сатушылар нарыққа үш жолмен келуді пайдалануы
Мақсатты маркетингтің негізгі шаралары нарықгы сегменттеу,
Содан кейін сатушы нарықтың бір немесе
Егер фирма тек бір сегментке шығу
Пайдаланған әдебиеттер
1. С.Сатыбалдыұлы. Маркетинг – нарықтану.Алматы, 1999
2. С.Нысанбаев, Г.Садыханова. Маркетинг негіздері.Алматы,2002 ж.
3. С.Сатыбалдыұлы,А.Баймбетова. «Маркетинг теориясы және практикасы»,ҚазҰТУ.
4. Ф.Котлер. Маркетинг негіздері.Алматы, 2000 ж.
5. Н.Мамыров. Маркетинг. Алматы, 2000 ж.
2
Тұтынушылар нарығын сегменттеу
Нарықты сегментеу
Нарықты сегменттеу
Нарықты сегменттеудің ұғымы, критерийлері мен белгілері
Халықаралық маркетингте нарықты сегменттеу
Нарықты сегменттеудің ұғымы, критерийлері мен белгілері. Сегменттің мәнділігі
Нарықты сегменттеу туралы
Туризм нарығын сегменттеу
Маркетингті басқару
Маркетингтi басқару процесi