Тұлғаның әлеуметтік мәртебесі мен ролі
М а з м ұ н ы
І Кіріспе
Тұлға әлеуметтік өмірдің субъектісі мен объектісі ретінде.
ІІ Негізгі бөлім.
2.1. Адам тұлғасын зерттеудегі тұлғалық қасиетті
2.2. Тұлғаның әлеуметтік мәртебесі мен ролі
ІІІ Қорытынды.
ІҮ Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе
1. 1. Адамның биологиялық және әлеуметтік жағдайы. Тұлға
Адам — биологиялық индивид, жердегі тірі организмдердің жоғарғы
Бұлар биологиялықтан мәдени эволюцияға өтудің жағдайы болып саналады.
Тұлға ретінде адам туралы түсініктін дамуы бірнеше кезенді
Адам өзін-өзі танып қана қоймайды, сонымен бірге табиғат
Орта ғасырларда (б.з. IV-XIV ғғ.) христиандық адамға принципті
Қайта өрлеу дәуірінде (XIV—XVI ғғ.) антикалық дүние мен
Негізгі бөлім
2.1. Адам тұлғасын зерттеудегі тұлғаның қасиетін анықтау.
Ренессанстық сана толық мағынада айтқанда, "индивид" ұғымынан "индивидуалдық"
Ағартушылық (XVII—XVIII ғғ.) Қайта орлеу дәуірінде басталған "ақыл-парасат
Бостандық, ақыл-парасат, қозғалысты өмір салты, индивидуализм және кәсіпкерлік
Қазіргі философияның пайымдауынша, мәңгілік дүниедегі адам мәңгілік қүндылықтарды
Біздің өмір сүруіміз уақыт пен мәңгіліктің арасындағы қайшылықта
Жаратылыстанушы ғалымдар адам жөнінде басқаша көзқараста болады. XIX
XX ғасырдың бірінші жартысында жиналған сан алуан жаңа
мәжбүр етті. Сөйтіп, туа біткен ұлылық адамнан автоматты
Сонымен, XIX ғасырда адамдағы биологиялық пен әлеуметтіктің арасалмағына
— табиғи, бұл басқа адамдардың ықпалынан тәуелсіз
— биологиялық, бұл жалпы шыққан тегі;
— тұқым қуалаушылық, бүл ата-ана қанының негізінде болатын
— әлеуметтік, адамға әлеуметтендіру барысында, басқа адамдармен қарымқатынаста
Кең мағынада алғанда әлеуметтік үшке бөлінеді:
— өзіндік әлеуметтік, бұл адамның өзінің әлеуметтік
— ерекшелікті мәдени, бүл әдепті мінез-құлық нормалары
— адамгершілік, этикалық нормаларды абсолюттік талаптар ретінде орындауына
Тұлғаны адам тәнінде өмір сүреді деуге бола ма?
Сонымен, әлеуметтік дегеніміз не? Әлеуметтік — бүл адамдардың
Тұлға әлеуметтік өзара қимыл-әрекеттер мен қатынастардың бірінші өкілі.
"Жалпы" адам болмайды, бұл бейнақтылық. Нақтылы адамдар бар.
Адам мен тұлғаға алып баратын тағы да бір
Адам - жалпының, ерекшеліктің және жеке өзіндіктің диалектикалық
Адамзаттың жекелеген өкілдернің өмір сүруі "индивид" деген ұғыммен
Басқаша айтқанда, адамның тарихи дамуының әр түрлі деңгейлеріндегі
Әлеуметгік өмірде адамдардың бір-бірімен әр түрлі салада тығыз
Тұлғаның әлеуметтік мәнін ашып көрсету тұтас күйінде емес,
Адамдарды біріктіретін әлеуметтік қатынастар — өмір сүріп отырған
Жекелеген қоғамдық ғылымдардан әлеуметтанудың айырмашылығы — ол тұлғаны
Тұлғаның әлеуметтік түрі — белгілі бір әлеуметтік қауымдастыққа
Жиынтығының сараланған бейнесі. Тұлғаның әлеуметтік түрге белінушілік
Тұлғаның әлеуметтік түрлері қоғамның материалдық өмір жағдайларына, қоғамдық
Тұлға адамның әлеуметтік сапаларының біртұтас жиынтығы ретінде қаралады,
Екінші жағынан, қоғамдағы белгілі бір әлеуметтік міндетті атқару
Тұлғаның қызмет процесіндегі біте қайнасатын көп жақты және
Және бұл жерде еңбек қызметі негізгі, анықтаушы қызмет
Тұлғаның барлық керіністерінің жиынтығы мен бірлігі, олардың өзара
Тұлғаның объект ретінде әлеуметтендірілуі дегеніміз, мәдениеттің және әлеуметтік
Тұлғалар мен қоғам арасындағы әлеуметтік қатынастар әлеуметтік бақылау
Әлеуметтік бақылау процесі барысыңда жеке адамдар мен қоғам
Осының салдарынан жеке адамдар санасы деңгейіңде жаңаша қарау
ды. Бұл қоғамдық дамудың пісіп-жетілген қажеттіліктері көрінетін болған
Қоғам мен жеке адам арасындағы әлеуметтік бақылау механизмі
Жеке адам және қоғам (әлеуметтік топ) әлеуметтік бақылау
Мемлекеттік бақылау әлеуметтік бақылаудың дәл озі болмаса да,
Әлеуметтік бақылау түрғысынан алғанда жеке адам мен қоғамның
2.2. Тұлғаның әлеуметтік мәртебесі мен ролі
Әрбір түлға қоғамда белгілі бір орынды иемденеді және
Жоғарыда аталған мәртебелермен адамзат қоғамындағы мәртебелер бітпейді. Маңдайға
Иңдивидтің қоғамдағы немесе топтағы сыртқы жағдайы үйлесімді бола
Ешбір құжатта тіркелмеген, бірақ қоғамдық пікірде қалыптасып, ауыздан-ауызға
— индивид бір топта жоғарғы рангте, ал
- бір мәртебенің қүқы мен міндеттері екінші
Жоғары жалақылы банк қызметкері (жоғарғы кәсіптік ранг) отбасын
Тұлғаның рөлдік түжырымдамасы XX ғасырдың 30-жылдарында Американың әлеуметтік
Әлеуметтік рөл — бұл мінез-құлықтың нұсқасы, қоғамдық жүйедегі
Рөлдік мінез-құлық өте қатаң шектелген, өйткені әр түрлі
Бір адам көптеген рөлдерді орындайды, олар бір-бірімен қарама-қайшы
Рөлдермен қатар, коғамдық жүмысты тікелей алып жүруші, жалпы
Рөл өзінің қоғамдық маңыздылығы тұрғысынан алғанда, объективті құбылыс
Әлеуметтік рөлдер бүкіл қоғамдық организмнің қалыпты өмір сүруі
Рөлдер теориясы тұлғаның әлеуметтену процесінде оған бейімделу жағдайын
Тұлғаның келесі бір бейнесі З.Фрейд идеяларының ықпалымен пайда
Тұлғаның тағы бір бейкесі - әр түрлі ынталандыруларға
Кез-келген "жақсылық" атаулыны ынталандырушы ретінде пайдалануға болады. Олар:
Қ о р ы т ы н д
Сонымен тұлға сөзі тек адамға қатысты ғана, және
Тұлға ұғымы , индевид ұғымы сияқты , субъекті
Тұлға –ол арнайы адамдық құрылым, яғни адамның санасы,
Жеке тұлғаның барлық анықтамалары оның дамуының екі қарама-қайшы
Тұлғаға айналған адамдардың бірқатары әрсапалық дәрежеге , әртүрлі
Яғни ол белгілі бір жолмен қоғамдағы әлеуметтік мәнді
Тұлға әлеуметтік қатынастар жүйесіндегі субъекті ретінде өз
Пайдаланылған әдебиеттер
Ануфриев Е. А. Личность . / Социология
Бабосов К. М. Личность как уникуальная социальная
// Социология //. Мн., 1998.
3. Инкельс. А. Личность и социальная структура. //
социалогия. М., 1973.
4.Кови .С Навык 1: Будьте проактивнцы . //
Деловой бестселлер. Мн., 1996.
5.Кон И. С. В плисках себя. М. 1984
Крегер О., Тьюсон Дж. Тип людей и
. Р. К. Оданова, Н. Т. Жұмабеков, Б.
Әбсаттаров, Дәкенов. Әлеуметтану. Алматы, 2004.
Маркс К. К критике гегельской философии права. //
Моисеев Н. Н. С мыслями о
1 Бабосов Е. М. Прикладная социологипя. Минск,
2 Кон И. С. В поисках себя. М.,
3 Әбсаттаров, Дәкенов, Әлеуметтану , Алматы, 2000.
4 Бабосов , Прикладная социология, Минск,
2
2
Әлеуметтік статус және әлеуметтік рөлдер
Азаматтық құқық қабілеттілік пен азаматтық әрекет қабілеттіліктің мәні мен мағынасын ашу
Адамның биологиялық және әлеуметтік жағдайы
Құқық және жеке тұлға туралы ақпарат
Адам тұлғасын зерттеудегі тұлғалық қасиетті анықтау
Халықаралық ұйымдардың тұлға құқықтарын қорғаудағы орны
Жеке тұлға әлеуметтануы
Адамның әлеуметтік мәртебесі: сөйлеу әдебінің ерекшеліктері
Әлеуметтік мәртебелер мен рөлдер
Тұлға, мемлекет және құқықты қарастырып зерттеу