Азаматтық құқыққа қатысатын тұлғалар
Жоспар
Кіріспе
1. Азаматтық құқық - құқық саласы ретінде
1.1 Азаматтық құқық субъектілігі жеке тұлғалар
1.2 Азаматтық құқықтық қатынастардың пайда
1.3 Азаматтың кәсіпкерлік қызмет саласындағы заңды тұлға құрмайтын
2. Азаматтық құқықтық ғылым ретінде
2.1 Азаматтық құқықтық қатынастың мазмұны
2.2 Азаматтық құқықтық қатынастардың субъектілері мен объектілері
3. Азаматтық құқыққа қатысатын тұлғалар
3.1 Заңды тұлғаның пайда болуы және тоқтатылуы
3.2 Мемлекеттің және әкімшілік – аумақтық бөліністің
3.3. Мемлекеттің азаматтық айналымға қатысу нысандары
Қорытынды
Пайданылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстан Республикасының бір тұтас құқық жүйесі бірнеше салаға
Азаматтық құқықтармен реттелетін қатынастар, яғни реттеу пәні мен
Мүліктік қатынастар негізінен, қоғамдағы өндіріс құрал жабдықтарына, мүліктік
Мүліктік емес жеке қатынастар, мүліктік қатынастарға тығыз байланысты
Қазақстан Республикасының Конституциясының 9-бабында азаматтардың ар-намысы мен қадір-қасиетіне
Сондай-ақ Ата Заңның 33-бабы “азаматтың жеке өміріне араласуға
Азаматтық заңдармен реттелетін қатынастар жиынтығын анықтай келе, бұл
1. Азаматтық құқық – құқық саласы
1.1 Азаматтық құқық субъектілігі жеке тұлғалар
“Азаматтық құқық”атауы ежелгі уақыттан белгілі, оны Римдік заңгерлер
Римде құқықты жария және жеке деп екі салаға
ҚР азаматтық құқығының пәнін тауар –ақша қкатынастары және
Адамдар мен олардың өздері құратын ұйымдар арасында азаматтық
ҚР заңдары бойынша, ерекше заңдық қасиетті – азаматтық
Сонымен бірге, азаматтық құқық субъектісі мен оның құқық
Азаматтық құқық субъектіліктің бастаулары экономикалық тауарлы қатынастарға сүйенеді,
Азаматтық құқық субъектілік – салалық құқық субъектіліктің бір
Кейде құқық субъектілік пен нақты субъективтік құқық арасындағы
Құқық қабілеттілігі мен әрекет қабілеттілігінің бөлінбес бірлігі түрінде
Азаматтың азаматтық құқықтар мен міндеттерді атқару қабілеті оның
Құқық қабілеттілік. Құқық қабілеттілік, жеке тұлғаларды қоса алғанда,
Әрекет қабілеттілік. Адамның психикалық күйімен байланысы жоқ заңдық
Қазақстан зандары адам 18 жасқа жеткенде толық көлемде
14 жасқа дейінгі азаматтар әрекетке қабілетсіз болады. Сондықтан,
Кәмелетке толмаған азаматтың өзінің, оның отбасының және өзге
14 жастан 18 жасқа дейінгілер мәмілелер жасау туралы
Заң бойынша әрекет қабілеттілігі пайда болатын жасқа жеткен
Әрекетке қабілетсіз азамат айыққанда немесе денсаулығы айтарлықтай оңалғанда,
Қамқоршылық және қорғаншылық. Мәмілелерді әрекетке қабілетсіз және әрекет
Әрекетке қабілетсіз азаматтардың мүдделерін қорғайтын қамқоршыларды, ал әрекет
1.2 Азаматтық құқықтық қатынастардың пайда
Азаматтық-құқықтық қатынастар ұғымын бұл-құқыққа қабілетті адамдар арасындағы
Құқықтық қатынастарды өзгерту немесе тоқтату үшін де
Мұндай мән-жайларды заңдық фактілер деп атайды. Өзіндік
Сонымен, заңдық факті дегеніміз- заң құқықтық қатынастардың
Азаматтық Кодекстің 7-бабы заңдық фактілерге арналған. Алайда бұл
Нақты жігерлі мінез-құлқы актілерін іс-әрекеттер деп түсінеміз. Олар
Құқықтық нәтижеге жетуге тікелей бағытталмағанымен, заңдарда белгіленген
Үшінші тұлғалардың мақсатты іс-әрекеттері бойынша да құқықтық қатынастар
Азаматтық-құқықтық қатынастарды туғызатын іс-әрекеттер заңсыз, яғни заңда тікелей
Азаматтық Кодекстің 7-бабы оқиғаларды, яғни қатысушылардың еркінен тыс
Заңдық фактілердің ерекше түрі –мерзімдер оқиғаларға жуықтайды(мерзімдер туралы
Кейбір жағдайларда құқықтық нәтижеге
Заңдық күй деп аталатын
Құқықтық қатынастарға қатысушылардың еркіне
Үшіншісі- қалыптасқан құқықтық қатынастардың
Заңдық фактілер өздерінен кейін
Заңдық фактілердің барлығын мәміле
Азаматтық құқықтың кейбір объектілерін
1.3. Азаматтың кәсіпкерлік қызмет саласындағы заңды тұлға құрмайтын
Азаматтың кәсіпкерлік қызмет саласындағы заңды тұлға құрмайтын құқық
Қазақстан Республикасының Конституциясы 26-бабының 44-тармағындағы әркімнің кәсіпкерлік қызмет
Азаматтардың заңды тұлға құрмай-ақ кәсіпкерлік қызметпен айналысуын Азаматтық
Азаматтардың кәсіпкерлік қызмет саласындағы заңды тұлға құрмайтын құқық
Жеке кәсіпкер өз қызметін өзінің атынан жүргізеді. Бірлескен
Заң актілері азаматтардың жеке кәсіпкерлік қызмет саласындағы құқық
Лицензияланатын қызметтүрлеріне лицензия алу жеке кәсіпкерлік қызметті жүзеге
Жеке кәсіпкер дәрменсіз болып қалатын жағдайлар үшін заң
2. Азаматтық құқық ғылым ретінде
2.1. Азаматтық құқықтық қатынастың мазмұны
Азаматтық құқық ғылымының міндеті – азаматтық-құқықтық нормалар жүйесінің
Мүліктік және мүліктік емес өзіндік қатынастарды азаматтық құқықтық
Құқықытық қатынастардың мазмұнын құрайтын элементтер-субъективтік құқықтар өзіндік және
Иелерімен тығыз байланысты құқықтар өзіндік құқықтар деп
Демек ,құқық берілген адамның белгілі бір әрекеттер жасау
Азаматтық-құөқықтық қатынастарды және тиісінше субъективтік азаматтық құқықтарды бөлу
Құқықтық қатынастарға қатысушылардың убъективтік құқығы кейде көптеген әрекеттерді
2.2. Азаматтық құқықтық қатынастардың субъектілері мен объектілері
Азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысушы тұлғалар олардың субъектілері болып табылады.
Жеке индивидтерді жеке адамдар деп атайды. «Жеке адамдар»
Егер олардың заңды тұлға мәртебесі болса, адамдар құратын
Меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығындағы оқшау
Жеке және заңды тұлғалармен қатар, азаматтық-құқықтық қатынастардың қатысушылары
Осыған орай, жеке тұлғалар (Қазақстан Республикасы азаматтары, шетелдік
Азаматтық-құқықтық қатынастардың қатынастапрдың объектілері. Құқықтық қатынастардың объектілері
Азаматтық-құқықтар объектілерінің негізгі түрлері Азаматтық Кодекстің 115-бабында аталған,
3. Азаматтық құқыққа қатысатын тұлғалар
3.1. Заңды тұлғаның пайда болуы және тоқтатылуы.
Заңды тұлғаның пайда болуы (құрылуы).
Меншік иесінің белгілі бір нысандағы еркінсіз заңды тұлғалардың
Заңды тұлғалар құрылуының өкімдік тәртібі оның құрылтайшының өкімі
Рұқсат ету тәртібінде заңды тұлғаны ұйымдастыру үшін құзыретті
Заңды тұлғаны құрудың нормативтік тәртібі мемлекеттік органдардың әлде
Заңды тұлғаның құқық қабілеттілігі ол мемлекетттік тіркеуден өткен
Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеудің қажеттігі мынада, ол:
Заңды тұлғаның пайда болу фактісін растайды;
Заңды тұлғаларды бірыңғай мемлекеттік тізілімге тіркегеннен кейін барлық
Жариялылық жағдайларын туғызады, өйткені кез келген мүдделі адам
Әділет органдары жүзеге асыратын мемлекеттік тіркеу субъектілерге заңды
Тіркеуден өтпеген заңды тұлғаның, оның филиалының немесе өкілдігінің
Заңды тұлға қызметінің тоқтатылуы. Заңды тұлғаның қайта құрылуы
Алайда заң бірқатар ұйымдардың қызметін уақытша тоқтату, яғни
Заңды тұлғаны қайта құру оның мүлкінің меншік иесінің
Заң шығарушылар заңды тұлғаларды қайта құрудың бес нысанын
Өткізу актісі дегеніміз – бұл заңды тұлғаларды қосу,
Бөлу кезінде бір заңды тұлғаның қызметі тоқтатылады да,
Бөліп шығару кезінде бір заңды тұлғаның құрамынан екі
Бөлу балансы дегеніміз – бұл қайта құрылатын заңды
Заңды тұлғаны қайта құру ерікті түрде немесе ықтиярсыз
Заңды тұлғаны тарату дегеніміз – бұл оны заңды
Заңды тұлғаны тарату ерікті және ықтиярсыз болуы мүмкін.
Заңды тұлғаларды ықтиярсыз тарату соттың шешімімен жүргізіледі. Соттың
банкрот болған;
заңды тұлғаны құру кезінде заңдардың түзетуге келмейтін сипатта
заңды тұлғаның жарғылық мақсаттарына қайшы келетін қызмет үнемі
тиісті рұқсат алынбаған (лицензиясыз) қызметті не заң құжаттарында
заң құжаттарында көзделген басқа да жағдайларда тартылуы мүмкін.
Заңды тұлғалардың мемлекеттік тізіліміне тиісті жазба жасалғаннан кейін
3.2 Мемлекеттің және әкімшілік – аумақтық бөліністің
Мемлекет қоғамдық қатынастарға билік субъектісі немесе азаматтық-құқықтық қатыынастарға
Тұтас алғанда, мемлекет және әкімшілік-аумақтық бөлініс жеке және
Қазақстан Республшикасының қатысуымен болатын дауларды сот қарайды. Тараптардың
3.3. Мемлекеттің азаматтық айналымға қатысу нысандары
Мемлекет – меншік иесі. Мемлекет өзінің функцияларын жүзеге
Меншік иесі ретінде мемлекет өз мүлкіне қатысты өз
Қорытынды
Құқық қатынастарын сөз еткенде, оны талдағанда біз алдымен
Құқық қатынастарына қатысушылардың арасында белгілі бір байланыс орнайды,
Сол қатынаста құқықтар мен міндеттер не нәрсеге
Құқықтар мен міндеттер қашан да сол құқықтар мен
Заң тілінде құқықтардың және міндеттердің иелерін «құқық субъектілері»
Тұлғаның екі категориясы бар. Құқық субъектілері – ең
Жоғарыда атылған екі категориялы құқық субъектілерін (яғни адамдар
ҚР Азаматтық кодексі азаматтық құқықтардың субъектілеріне жеке тарау
Азаматтық құқық субъектілерінің (немесе тұлғалардың) ішінен АК ҚР
Қазақстан Республикасы мен әкімшілік-аумақтық бөлініс заңды тұлға болып
Пайдаланылған әдебиеттер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы, 1995 ж.
Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі (Жалпы бөлім), 1 маусым
Қазақстан Республикасының Кодексін күшіне енгізу туралы. Қазақстан Республикасы
Мемлекеттік заңды тұлғалар мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының кейбір
«Акционерлік қоғам туралы» 2003 ж. 13 мамырдағы №415-II
«Тұрғын үй қатынастары туралы» 1997 ж. 16 сәуірдегі
1995 жылғы 17 сәуірдегі №2200 «Лицензиялау туралы» ҚР
Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 31 мамырдағы «Қоғамдық бірлестіктер
1992 жылғы 15 қаңтардағы №1128-ХI «Дін тұту еркіндігі
Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 22 сәуірдегі №220-I «Шектеулі
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 19 маусымындағы №2325
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 17 сәірдегі №2198
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 5 қазаңдағы №2486
Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 2 мамырдағы №2255
Гражданское право Республики Казахстан / Под ред. Тулеугалиева
Гражданское право. Учебник / Под ред. Сергеева А.П.,
Комментарий к Гражданскому Кодексу Республики Казахстан (общая часть)
Қазақстан Республикасының Азаматтық құқығы (I том) / Жау.ред.
Азаматтық құқыққа қатысатын тұлғалар
Қоғамдық қатынастардың азаматтық – құқықтық реттеу тәсілдері
Сот төрелігін жүзеге асрушы тұлғалар
Халықаралық жеке құқықтың әдістері
Құқықтық қатынастың субъектілерінің кұқығы мен міндеттері
Азаматтық іс жүзіндегі құқықтық қатынастар
Азаматтық құқық субъектілерінің азаматтық құқықпен өзара байланысы
Зиян келтіруден туындайтын міндеттемелердің түсінігі
Іске қатысушы тұлғалар
«Зиян келтіру салдарынан туындайтын міндеттер»