Еуровалюта нарығы

Мазмұны
Кiрiспе........................3
1 Тарау. Әлемдік экономикадағы Евроның жағдайы.
1.1 Евро аймағы....................5
1.2 Үш валюталық әлемдік құрылымды құруда евро ролі..........10
2 Тарау. Еуропалық қаржы нарығындағы Евро
2.1 Евроның өтпелі экономикалы елдермен қарым-қатынасы..............20
2.2 Евроаймақ елдеріндегі интеграция...............24
2.3 Евровалюта нарығы.................27
Қорытынды..........................33
Пайдаланған әдебиеттер тiзiмi...................35
КIРIСПЕ
Талдаушылардың көбіне жалпы Европалық валютаны енгізуді Бреттон-Вуддық жүйеден
ХВК (халықаралық валюта қоры) дайындаған баяндамада ЭВЖ құрумен евро
Кейбір ғылыми –экономистер ЭВЖ сияқты әлемдік экономикалық өте шықты
Экономикалық зерттеулердің Лондондық Орталығының талдаушысы, Элек рей, былай деген:
Осы және басқа сұрақтардың әзірше шешілмеген бодлса да, жалпы
Американың соғыстан кейінгі тәжірибесін қарау жеткілікті. Алдыңғы қатардағы ел
1 Тарау. Әлемдік экономикадағы Евроның жағдайы
Евро аймағы
Қазіргі уақытта Еуропа әлемдік экономикада негізгі рольдердің бірін алады.
Бірақ белгілі бір мемлекеттердің арасында еңбек және салық заңдыдылықтарындағы
Халықаралық қаржы жүйесіндегі жаңа валюта ролі доллар мен иенаға
Евроны енгізгеннен кейінгі ЭВЖ 11 елі арасында валютаны алып-сату
Басқа жағына қарағанда, евро аймағы алдыңғы жылы 100 млрд.
1997 жылдың аяғында әлемдегі шетел валютаның барлық арнайы қорларының
Ортақ валютаны еңгізгеннен кейін олар шетелдік валюта өз қорларын
Көбіне сауда ағымдарының ауқымына негізделетін ХВҚ эксперттерінің нарықтық бағалаулары
Евроның қор валютасы ретіндегі маңызы көбіне азиялық мемлекеттердегі
Көптеген талдаушылар, азиялық мемлекеттер пайдаларын оптимищациялау, тәуекелдерін диверсификациялау
Өз қорларын евроға ауыстыруды қаншалықты тез күтуге болады?
Егер резервтер (қорлар) құрылымында доллардан евроға қарай өзгеріс
Егер олардың долларлық активтерінің азаюына алып келетін болса,
1950-ші 1960-ші жылдарда елден капиталдың ағылып кетуі сауда балансының
Резервтік валюта мәртебесін алуға басқа талап орталық банктер өздерінің
АҚШ банктік депозиттер немесе бағалы қағаздар санында орналасатын шетелдік
Жеке қолдағы халықаралық активтер көлемі арнайы резервтер санынан
Шоттарды жүргізу бірліктері, төлем құралы мен активтер құнын өлшеу
Бұл өз кезегінде шетел трейдерлерін еврода баланстық есеп беруді
Арнайы резервтермен жағдайындағыдай, Еуропадағы жеке капитал ағымдарының мөлшері мен
Жақын арада экономикалық зерттеу Орталығының мамандары орта мерзімді перспективада
Валютамен жүзеге асырылатын операциялар көлемі бойынша сөзсіз доллар ұзақ
1.2 Үш валюталық әлемдік құрылымда құруда евро ролі
Сөзсіз, ЭВЖ құру АҚШ пен Жапония нарықтарымен көлемі бойынша
Бағалардың мөлдірлігі (прозрачность) баға бәсекелестігінің күшеюіне және ерекше нарықтардағы
ХВҚ мәліметтері бойынша 1995 ж. аяғында европаның капитал нарығында
Бұрыңғы кезде еуропалық облигациялар бойынша негізгі тәуекел валюталық болған,
Евроны еңгізу нарық қатысушылары мен рейтинг агенствалары үшін жаңа
Standart & Poor’s және Fіtch
Табыстық мүмкіндігі минималды жоғары өтімді
Есептеу техникасы мен бәсекелестік, өтімділік
Еуропалық нарықтық қарыз міндеттемелерінің трансформа-циясымен
Әлемнің алдыңғы қатарлы инвестициялық банктері
Жалпы еуропалық қор нарығын құруға
Банктер оларды нарықта бұрыннан келе
Егер ортақ валюта бағалы қағаздардың
E cdonoіst болжамдары бойынша біртектес,
Францияны қосқанда, бірқатар мемлекеттер мысалы
Басқалар шетел фирмаларының бағалы қағаздарына
Төмендеуді Европалық орталық Банк және
АҚШ-тың экономикасы көтерілуде. Егер американдық
АҚШ- ортақ мемлекет ЕО –
Шайқалыстардың болуы туралы 90- ші жыл
3. АҚШ-тағы жоғары есеп бағамы (ЕО-ғы 3, 74 процент
4. “Жеңілдетілген” евро “ауырлайтын” долларларды көбірек алуға көмектесе,
5. “Жеңілдік” (попекчивший) евро Францияда, Германияда, Автсрияда, Италияда
ЕО үшін шешімдерді іздестіру қаржы және әлемдік ағымдардың негізгі
Қалған әлем, АҚШ-ры бойынша ұлттық және ғылымды экономикаларда
Қолмақол және қолма-қолсыз нысандағы долларлық массаның халықаралық қаржы жүйесіндегі
Осындай жағдайда АҚШ халықаралық қор нарығының негізгі бөлігі болып
Бірінші көзқарасқа Қазақстан үшін евроның әлсіреуі және доллардың нығаюы
Барлық біздің экспорт долларда саудаланатындықтан, ал СЭҚ 38 %
Жеңілдеген доллар біздің экспорттық түсімді аса салмақты етеді, тұлғалардың
2 Тарау. Еуропалық қаржы нарығындағы Евро
2.1 Евроның өтпелі экономикалы елдермен қарым-қатынасы
Еуропалық нарық және дамушы экономикалы елдерде басымды түрде
-евро аймағындағы кезеңдік өсімдердің күшеюі Еуропаның сауда серіктестерінің
Еуропамен тығыз байланысы бар дамушы экономикалардың бірқатары соңғы кезеңге
Бұл әсерді жұмсарту үшін кейбір елдер айырбас бағамы тәртіптемесіне
ЭВЖ құру қарыз құралдарының құнын біршама қысқартуға
Еуропада аса өтімді және көлемді капитал нарықтарының ұйымдастырылуы евро
ЭВЖ евро аймағындағы жеке инвестициялық институттарға, мысалы қаржы компаниялары
Дамушы экономикалар тура және портфельді капиталдар ағылуы түрінде ұтыс
Бірақ ЭВЖ дамушы нарықтар үшін кейбір қаржы мәселелерінің туындауына
өндірістің өсуі мен экономикалық дамуға алып келген ЭВЖ тиімді
еуропаның қаржы иснтитуттарының бәсекелестік позицияларының күшейуі және
Орталық және Батыс Еуропа елдеріндегі, сонымен қатар ортаазиялық аймақ
Сонымен қатар, аталған сценаридің дамуы ЕО шығысқа кеңею
Кеңеюдің негізгі кедергі “Тұрақтылық туралды пантом” ұлттық фискалды саясатына
Қорытындысында, жоғары жұмыссыздық шегіп жүрген аудардар жағынан саяси күні
Prіce Waterhouse Coopers компаниясы эксперттерінің ойы бойынша, ЕО кіруге
Ақша саясатындағы икемділікті жоғалту осы мемлекеттердің сыртқы шошынуларға байланыстылық
Соңғы уақытқа дейін қазақстандық қаржы нарығының қатысушылары евро мәселеріне
Сол уақытта, елдің экономикалық жағдайы көп деңгейде қазіргі уақытқа
Евроаймақ елдерінде интеграция
Валюталық сауданың жалпы биржаның айналымынан 1998 ж. Қазақстанда
Евромен арбитражды операцияларды жүргізу мүмкіндігі өтімділік нарығының болмағанынан және
ЭВЖ әсері Еуропада бизнес жүргізетін ірі Қазақстандық компаниялардың саясатына
Евроны енгізу тек Қазақстандағы емес ТМД-ға да әсер етеді,
Батыс Еуропа тәжірибесінің ТМД елдері үшін неегізгі тәәжірибелері.
Валюталық интеграция – автоматты емес үлдіс, ұлттық мемлекеттердің күші
Валютаның интеграцияға дейін әлеуметтік–экономикалық интеграция болуы тиіс: ұлттық заңдылық
валюталық интеграцияның алғышарты ұлттық экономикалардың толық монетизациясы, ұлттық қаржы
Бұл міндеттерді шешу ұлттық мемлкеттердің ерекше жауапкершілігі шеңберінде кіреді;
Ақша нарықтарының бірігу қаржы нарықтарының бірігуін, қатысушы-елдер арасында капитал
“Күшті доллар”,тартымдылық ретінде мұхиттың арғы жағына бөтен ақшаларды тартады.
Жалпы алғанда, Еуропалық қаржы нарықтарының құрылымын терең қайта құру
Еуропалық қаржы нарығының қалыптасымен байланысты мәселелер қатарына портфельді инвестициялардың
2.3. Еуровалюта нарығы
Мемлекет сыртында валюта эмиссиясының депозитке салынғанымен, еуровалюта нарығы өзінің
Еуровалютаның түсінігі мен мәні.
Еуровалюта нарығы бос кері ұлттық валютаның негізінде құралады. Олар,
Ең бірінші еуровалюта болып доллар саналды, себебі Батыс Еуропаның
Осы үлгіде, еуровалюталар өз бетінен еркін кері валюта, ұлттық
Еуравалюталық нарықтар және ерекшеліктері.
Еуровалюта негізінде кредиттік нарықтар, бағалы қағаздар нарықтары және өндірістік
Еуровалюталық кредиттік операциялар шекараны өтуде ішкі валютаға ешқандай конверсияны
Бұл нарық еуровалюта нарығындағы барлық оперцияларды қамтамасыз етеді. Әртүрлі
Қаржы қаражаттары беріледі
Өтімділік құралады
Ішкі банктік жүйелермен байланыс орнатылады
Төлемдік балансқа, валюталық бағамға, капитал ағымына әсерін тигізеді.
Еуровалюта нарығына қатысушылардың ынталанадырылуы.
Еуровалюта нарығының қатысушылары халықаралық және аймақтық ұйымдар, орталық және
Әртүрлі елдердің экономикалық агенттерінің арасында капиталдардың орын ауыстырулары әртүрлі
Сауданы қаржыландыру мотивациясы. Сауданың үлкен бөлігі қаржылық нарықтардағы қарыз
Ссуда беру немесе қарыз беру мотивациясы.
Спекулятивтік мотивациясы.
Хеджирлеу мотивациясы.
Капитал шақыру мотивациясы.
Еуровалюталық нарықтың депозиттік құралдары.
Еуровалюта нарығында еуровалюталық депозиттік құралдарының екі түрі ғана қолданылады:
берілмейтін жедел депозит
берілетін депозиттік сертификаттар.
Нарықтың берілмейтін жедел депозиттері 90%-ын, ал берілетін депозиттік сертификаттар
Еуровалюталық нарықтың дамуы үш кезеңнен құралады:
Еуровалюталық нарықтың тууы мен тұрақтануы (1950 -1974)
Еуровалюталық нарықтардың мұнай шогінің кезеңінде және ұзақ кризисінде (1974-1989)
1990 жылдардағы еуровалюталық нарықтың дамуы мен көлемі.
Еуровалютаның банкаралық нарығы.
Еуровалютаның банкаралық нарығы еуровалюта нарығының жүрегі болып саналады. Себебі,
Еуровалютаның банкаралық нарығы келесідей функцияларды атқарады:
Бөлу − салымшылардан түскен қаражаттарды алып, оны қарыз алушыларға
Хеджирлеу − активтерді және шетел валютасындағы міндеттемелерді әртүрлі мерзімде
Баллансты корректтеу үшін қарыз беру.
Резервтік талаптардан және депозиттік сақтандыру жарналарынан бас тартып, банкаралық
Банкаралық нарыққа қатысатын банктердің тәуекелдіктері:
Төлеу қабілеттілігі жоқ тәуекелі. Бұл банк тарапынан да, қарыз-алушы
Нарықтық тәуекел. Банкаралық нарық жүзбелі пайыздық мөлшерлемелерде негізделеді.
Берілген мемлекеттің қызметімен байланысты тәуекелі. Басқа мемлекеттен алынған депозиттерді
Валюталық тәуекел. Айырбас бағамдардың ірілеу өзгеруі банктің өзінің активтерімен
Өтімділік тәуекелі. Банкке өз міндеттемелерін орындау үшін тиімсіз түрде
Кризистің болып қалу мүмкіндік тәуекелі. Қандай кризис болса да
Саяси тәуекелі. Үкіметтің саяси шешімдері банктік сфераға жағымсыз болып
Қорытынды
Валюталық одақ оған қатысатын елдердің ағымдағы экономикалық көрсеткіштерінің конференциясының
Өз алдына экономикалық және валюталық интеграция құру міндетін қойған
ТМД механизмдері дамуының белгілі бір деңгейіне жеткенде негізгі валюталарға,
Осыған байланысты, ТМД-ның бөлек елдері евроға қатысты өз валюталарының
Сыртқы төлемдерді жүзеге асыру үшін ТМД елдерімен оптималды, экономикалық
Есеп айырылуда тоқырауды алдын-алуға мемлекеттік қолдау көрсету әсер ете
Пайдаланған әдебиеттер тiзiмi
Ақша, несие, банктер: Оқулық /
С.Б. Мақыш , Оқу құралы / “Ақша айналысы
Деньги, кредит, банки: Учебник
Абрамова М.А., Александрова Л.С. /
Баян Көшенова , Оқу құралы / Ақша,
Буторина О. Трудный путь к единой европейской валюте. //
Ержанов М. Международные экономические отношения. Алматы 1998г.
Европейский Союз. Прошлое, настоящее и будущее. От единого рынка
Иванов И. Старт «Зоны евро».// Мировая экономика и международные
Жергілікті бюджеттердің атқарылуы. Статистикалық бюлитен 2005\12
«Қаржы қаражат». 1997.
Қ.Қ Ілиясов, С.Құлпыбаев. «Қаржы», Алматы-2005.
Банковское дело: Учебник. Под ред. Сейткасимова Г.С. Алматы. Каржы-каражат.
2