Жарнаманың экономикалық тиімділігі
Мазмұны:
Кіріспе
І Бөлім.
1.1. Жарнама, оның мәні, функциясы, рөлі мен мағынасы
1.2. Жарнама қызметін жоспарлау
1.3. Жарнама түрлері мен құралдары, оларды таңдау.
ІІ Бөлім.
2.1. Жарнаманың экономикалық тиімділігі
2.2. Қазақстан Республикасындағы жарнама нарығының даму мәселелері
2.3. Жарнама – туризм саласындағы тиімділікті жоғарлатудағы ең
ІІІ Бөлім.
3.1. Жарнамадағы басты мәселелер және оларды шешу жолдары
3.2. Жарнама нарығының қарқынды даму бағыттары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Жарнаманың мәні оның қоғамдағы алатын қоғамдық, экономикалық, маркетингтік
Жарнаманың қоғамдық рөлі оның адамдардың санасы, көзқарасы, пікірлері
Жарнама сұраныс пен ұсыныс жасауға, бәсекенің пайда болуына,
Сату көлемін ұлғайту және пайда табу үшін сапалы
Маркетингтік коммуникацияның мынадай түрлері бар:
- жарнама;
- өткізуді ынталандыру;
- жеке (дербес, персональные) сату;
- қоғаммен байланыс – паблик рилейшнз (PR).
Тауарды нарыққа жылжыту жүйесіндегі маркетингтің классикалық тұжырымдамасында жарнаманы
Жарнаманың мәні оның қоғамдағы алатын қоғамдық, экономикалық, маркетингтік
Курстық жұмыстың мақсаты – Қазақстан Республикасындағы жарнама қызметін
1.1. Жарнама, оның мәні, функциясы, рөлі мен мағынасы
Тауарды нарыққа жылжыту жүйесіндегі маркетингтің классикалық тұжырымдамасында жарнаманы
Жарнаманың мәні оның қоғамдағы алатын қоғамдық, экономикалық, маркетингтік
Жарнаманың қоғамдық рөлі оның адамдардың санасы, көзқарасы, пікірлері
Жарнама сұраныс пен ұсыныс жасауға, бәсекенің пайда болуына,
Жарнама тек өнім туралы ақпарат беріп қана қоймай,
Жарнама тауар сұранысының, өткізу көлемінің және фирма пайдасының
Бастапқыда жарнаманың даму ортылығы Ұлыбритания болды, кейіннен әлемдегі
Халықаралық жарнама ассоциациясының көптеген елде жүргізген зерттеулері бойынша
Сонымен қатар жарнама экономика, мәдениет және өнердің бәр
Журналистика, киноматография, графика, көркем сурет тәсілдерін және түс,
Жарнама – көптеген білім шеңберлерін қамтитын қоғамның күрделі
Жарнама дегеніміз қаржыландыру көзі анық көрсетілген, БАҚ арқылы
Жарнама аудиторияға екі тәсілмен беріледі:
- жарнама беруші жарнаманы өзін дайындап, содан кейін
- жарнама беруші жарнама мақсатын атап көрсетіп, жарнама
«Gallup Media Asia» деректері бойынша, 2002 жылы қазақстандық
Әлемнің ең ірі жарнама берушілерінің тізімінде «Procter &
Жергілікті өндірушілердің көбі ақшалай қаражаттың жетіспеушілігіне байланысты жарнама
Жарнама берушілер – бұлар өндірушілер, бөлшек-көтерме саудагерлер, мемлекеттік
Жарнама агенттіктері – жарнама қызметін ұсынатын делдалдар. Олардың
Көрсетілетін қызмет көлеміне байланысты жарнама агенттіктері әмбебап және
Әмбебап жарнама агенттігі ақпарат және жарнама қызметінің барлық
Мамандандырылған жарнама агенттігі жарнама қызметінің белгілі бір түрін
Шығармашылық шеберханалар жарнаманың ерекше көркем тұжырымдамаларын жасап, ол
Жарнама уақытына ие болушы фирмалар алдын ала үлкен
Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша жарнама қызметінің
Жарнама агенттіктердің барлық түрлері өздерінің пайдасын БАҚ-дарынан түсетін
Жарнама құралдары – жарнама таратушылардың жиынтығы. Бес түрлі
Қазіргі қоғамда жарнама туралы адамдарда әр түрлі пікірлер
Алпысыншы жылдары Америка кинотеатрларында мынадай эксперимент жүргізілді. Кино
Жарнаманы жақтаушылар оның бәсекені дамытатынын, сұранысты арттыратынын, тұтынушыларды
Алайда кейбір жекелеген фирмалар жарнама науқанын жүргізгенде, заттың
Қазақстандағы жарнама қызметі «Жарнама туралы» Заңмен реттеледі.
1.2. Жарнама қызметін жоспарлау
Жарнаманы жоспарлау процесі мынадай кезеңдерден тұрады:
- мақсатты аудиторияны таңдау;
- жарнама мақсатын анықтау;
- хабарлаудың стратегиясы мен тактикасын әзірлеу;
- жарнама құралдарын таңдау;
- жарнама тиімділігін бағалау.
Мақсатты
аудиторияны
табу Жарнаманың
мақсаттарын
анықтау Жарнама
бюджетін
анықтау Жарнама
стратегиясын
әзірлеу Жарнама
кадрларын
таңдау Жарнама
Тиімділігін
бағалау
1-сурет. Жарнаманы жоспарлау процесі.
Кең аудиторияға арналған жарнама әрқашан тиімді бола бермейді,
Жарнама мақсаты – мақсатты аудиторияға бағытталған ақпараттың нәтижесінде
Сендіруші жарнаманың маңызы таңдаулы сұраныс үшін болатын бәсекелестік
Жарнама берушілер жарнаманың мақсаты тауардың немесе қызметтің сату
Жарнама стратегиясы жарнама үндеуін жасау мен тарату құралдарын
Жарнамалық хабар – компанияның өз хабарламаларында не айтылатындығын
Жарнамалық слоганы – тауар сапасын, фирманың тура немесе
Жарнаманы тұтынушылар жақсы түсінуі үшін ол мынадай талаптарға
- жарнама науқаны кезеңінде жарнама тақырыбы мен слоган
- жарнама жиі қайталанса, тез жатталады және есте
Жарнаманың ең маңызды мақсаттарының бірі – оның есте
Жарнама мақсаттарына жетуде жарнама сценарий ұсыну түрі мазмұнын
Жарнама мәтінің мазмұны AIDA (attention – назар, interest
Үндеулерді таратуға бағытталған шығармашылық тәсілдер:
1. Сауда маркасының нарықтағы позициясына шоғырлану. Мысалы «Philips»
2. Жарнамалық үндеу сатып алушының талғамына әсер ететін
3. Тауарды қолданудың жаңа саласы мен мүмкіншіліктері.
4. Жарнамаланатын тауар мен бәсекелестердің тауарлары арасындағы айырмашылықтар.
5. Үндеу идеясы тұтынушыларды бақылау негізінде және олардан
Жарнама үндеуі тауар артықшылығын атап көрсетуі, шынайы болуы,
Жарнаманың тигізетін әсері оның артықшылықтарымен қатар, тұтынушылардың сана
Жарнама үндеуін жасау стильдері:
1. Натураға қарап жасау. Мысалы: Әдеттегі екі әйелдің
2. Фантазия – тауар туралы әр түрлі қиял
3. Көңіл-күй мен бейне. Тауар айналасында белгілі бір
4. Клиенттер мен лидерлер пікірі. Лидерлерге атақты адамдарды
5. Тауарларды жариялау. Тауарды қолдану реті мен ерекшеліктері
6. Әзіл-оспақты пайдалану. Әзіл жағымды сезімдерді тудырады және
7. Символикалық кейіпкерлер. Тауарды бейнелеп көрсететін кейіпкер жасалады.
8. Тарихи әңгіме ретіндегі жарнама жанры. «Империал» банкі
9. Музыка. Тауарды ән айту арқылы жарнамалау. Мысалы,
10. Ғылыми дәлелдер. Тіс пастасының танымал сауда маркаларының
Жарнаманың мазмұны кәсіптік, ресми, әдеби, ауызекі сарынды деп
Түс туралы шешім де жарнаманың тиімділігіне тікелей әсер
Баспасөз беттеріндегі жарнаманың иллюстрациясы, тақырыбы және негізгі мәтіні
1.3. Жарнама түрлері мен құралдары, оларды таңдау.
Тұтынушыға жарнама әр түрлі құралдар арқылы жетеді. Жарнама
1. Мақсаттық белгіленуіне қарай:
- тауарлар мен қызметтер жарнамасы;
- идея-ойлар жарнамасы;
- пайда алу үшін бағытталған коммерциялық жарнама;
- пайда алуды көздемейтін коммерциялық емес жарнама
2. Мақсатты бағытына сәйкес жарнама типтері.
1) Марка жарнамасы тұтынушылардың тауар маркасы туралы хабардар
2) Тауар жарнамасының мақсаты – жалпы тауар категориясына
3) Корпорация немесе компания жарнамасы олардың бейнесін жасауға
4) Бірлескен жарнамада өндіруші бөлшек саудагерлердің тауарды жарнамалауға
Имидж жарнаманың негізгі мақсаты – адамдар санасында тауардың
3. Практикалық мақсаттар үшін ең ыңғайлысы - өткізу
Баспа жарнамасы – ол тек көріп, қабылдауға арналған
Баспасөздегі жарнама. Бұл – хабарландыру және шолу-жарнама жарияланымдары
Радиожарнама. Негізгі түрлері – радиохабарландырулар, радиожурналдар, радиорепортаждар, радиороликтер.
Тележарнама. Ең танымал түрлері: телеролик, телехабарландыру, жарнамалық бағдарламалар,
Аудиовизуалды жарнама. Бұл – жарнамалық роликтер, жарнамалық-техникалық фильмдер,
Сыртқы жарнама. Бұл – көрі сезімі арқылы қабылданатын
Көліктегі жарнама. Бұл – автобус, троллейбус және тағы
Тіклей пошталық жарнама – жарнамалық хабарларды тұтынушы мекен-жайына
Жарнама сувенирлері – фирма қызметін таныту үшін қолданылатын
Компьютерлендірілген жарнама. Жарнаманың бұл түрі шетелде жақсы дамыған.
Интернет арқылы жарнама. Өзінің жеделдігіне, қайталануына және таратылуының
Жалпылама сұраныстағы тауарлар мен қызметтер үшін радио және
Тележарнама – жарнаманың ең қымбат түрі және оның
Жарнама тәсілінің ең қарапайым түрі – жарнама хабарларын
Газет пен журналдағы жарнаманың құны оның беттеріндегі қолданылған
Ұлттық компаниялардың тауарды нарыққа жылжыту саясатының қаржылық мүмкіндіктері
1-Кесте. Қазақстандық компаниялардың коммуникация түрлері бойынша шығындарының құрылымы
Компаниялар Коммуникацияға кеткен шығындардың барлық жиынтыққа шаққандағы үлесі,
Жарнама Өткізуді ынталандыру PR Көтермелер және т.б. Теледидар
«Алматы шайы» 77 14 5 4 58 2
«Рахат» 82 - - 18 74 13 -
«Беккер және Ко» 55 5 10 30 5
«Бахус» 51 30 9 10 94 5 -
* Компанияның 2002 ж. мәліметтері бойынша
** «Gallup Media Asia» компасияның 2002 ж. прайс-парақтары
1-кестеде қазақстандық компаниялардың коммуникация түрлеріне жұмсалған шығындарының көп
Жарнама құралдарын таңдау процесі мынадай бірнеше кезеңдерден тұрады:
Қамту ауқымы – берілген уақыт аралығында жарнама науқанымен
ЖББ-ны басқа журналдармен салыстыру негізінде олардың ішіндегі ең
Жарнаманың әсер ету күші – жарнаманың тұтынушыға әсер
Жарнама маманы жарнама құралының ең тиімдісін таңдап алуы
Аудитория өлшемі мынадай жолдармен анықталады:
а) БАҚ бойынша қамтылатын адамдар саны;
б) жарнама құралдары мен тұтынушылардың байланыс саны;
в) тиімді аудитория – жарнама құралдарымен байланыста болған
Жарнама бағасы Бж (мың адамға) мына жолмен есептеледі:
Бж= Шж
А
мұндағы:
Шж – жарнамаға кеткен жалпы шығындар;
А – басылым тиражы немесе бақылау аудиториясы, мың
Жарнама жеткізушілер – бұл жарнаманың әр түрін тарататын
Жарнаманың әсер ету күші аудиторияның құрамына және басылым
БАҚ-та қолданатын график жөніндегі шешімдер. Ол үш түрде
2.1. Жарнаманың экономикалық тиімділігі
Жарнама науқаның өткізбей тұрып және оны өткізгеннен кейін,
І. Тиімділікті бағалаудың коммуникативтік әдісінің түрлері;
1. Тікелей бағалау. Бір топ тұтынушыларға жарнаманың балама
2. Қоржынды тексеру. Тұтынушылар жарнама хабарларын тындайды, содан
3. Зертханалық. Арнайы құралдарды пайдалану арқылы жарнаманың тартымдылығы
4. Нарықты тестілеу. Нарықты арнайы тестілеу арқылы жарнаманың
Жарнаманың есте сақталуын және оңай танылуын тест жүргізу
Алғашқы екі әдіс жарнама жасау алдында жиі қолданылады.
ІІ. Жарнаманың психологиялық тұрғыдан тиімділігі нарық үлесі (Yн),
Тж=Yн*Yж*L
ІІІ. Жарнаманың коммерциялық тиімділігін бағалау әдістері сандық әдістер
1. Жарнама шараларына дейінгі және одан кейінгі сату
2. Экспериментальды әдісті қолдану үшін бірнеше сынақ нарықтары
IV. Жарнама тиімділігін мынадай сандық тұрғыдан бағалауға
Тж= (А2-А1) х 100%
А1
Мұндағы:
А2 – жарнама шыққаннан кейінгі тауар айналымы;
А1 – жарнама жүргізгенге дейінгі тауар айналымы.
Жарнама науқанының тиімділігін зерттеу өте қиын. Жарнамадан басқа
2.2. Қазақстан Республикасындағы жарнама нарығының даму мәселелері
Қазіргі кездегі жарнаманың өзектілігі өз нарығымызды қамти бастаған
Жарнама сұраныс пен ұсыныс жасауға, бәсекенің пайда болуына,
Жарнаманы әдетте сауданың қозғаушы күші деп те айтып
Кез-келген жарнамалық компанияның мәселелерінің бірі, таңдаған нарық сегментінің
Қазақстандағы қазіргі жарнамалардың құрылуында жақсы жақтарын да байқауға
Бірінші мәселе болып жарнама агентіктерін жоғары мамандырылған жұмысшылармен
Жарнама нарығын дамытуға ұмтылу жоғары мамандарды көптеп дайындауға
Бұл байланыста Россияның жағымды жақтары көрсетіледі, өйткені онда
Россияның жағымды тәжірибелерін қарастыра келіп, Қазақстанда жарнама нарығын
1. «Маркетинг» және «Менеджмент» мамандарын даярлау кезінде оларды
2. Қазақстандағы жарнама агентіктерінің ассоциациясы батыс және россиялық
3. Қазақстандық жарнамалық нарық жағдайындағы жарнама әрекеті туралы
Екінші мәселе – аймақтардағы жарнаманың дамуының теңсіздігі. Бұл
Үшінші мәселе болып жарнама аудиториясының сенімділігі мен жеткізе
Төртінші мәселе қарама-қарсы әрекеттегі жөнделген үлгінің тиімділігінің болмауы
Осыдан соң бесінші мәселе туындайды – маркетингтік зерттеулер
Бұл мәселенің шешімі, біздің көз-қарасымыз бойынша:
1. Маркетингтік зерттеулер жүргізу үшін ортақ ережелер енгізуді
2. Жарнама нарығы бойынша жалпы мәліметтерді мемлекеттік статистикалық
Алтыншы мәселе БАҚ-та жарнаманың орналасуы үшін бақылаудың жоқтылығы
Жетінші мәселе – жарнамалық әрекеттік реттеудің тиімді әдістерін
Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы аумағында жарнаманы жасау, тарату,
2.3. Жарнама – туризм саласындағы тиімділікті жоғарлатудағы ең
Туризм қазіргі уақытта сыртқы экономикалық қызметтің жақсы серпінді
АҚШ Маркетинг Ассоциациясының анықтамасы бойынша, жарнама дегенiмiз тауарларды,
Жарнама науқаны мен құралдарының тиiмдiлiгiн нақты абсолюттi санмен
Қазiргi кезде жарнама тарату құралдарының көптеген түрлерi қалыптасқан.
Жарнама түрлерi және оны тарату құралдары:
1.Тiкелей жарнама:
- пошта хаттары, баспа материалдары;
- пошта арқылы видеокассеталар, видеодисктер
2.Баспа жарнамасы:
- анықтамалар, каталогтар;
- пресс – релиз, баспасөз хабарламасы;
- буклет;
- анықтама;
3.Баспасөз жарнамасы: Газеталар мен журналдар:
4.Хабар жарнамасы: Радиожарнама мен тележарнама:
5.Сыртқы жарнама;
- үлкен габариттiк плакат;
- газжарығы құрылымдар;
- роллер;
- мультивизио плакаты;
- электронды панносы;
5.Экран жарнамасы: Кино және видеофильмдер мен слайд –фильмдер;
6.Транспорт жарнамасы: Транспорт сыртындағы жарнама және транспорт салонындағы
7.Сату орынындағы жарнама: Витрина, тауар қорабы , зат
8.Жарнаманың басқа түрлерi: Көрме және жәрмеңке және компьютер
Жарнаманың психологиялық әсер ету тиiмдiлiгi әлуеттi тұтынушылардың назарын
Маркетингтік әрекетте жарнаманы қолдана отырып жарнаманы тұтынушыға әсер
Қазіргі кездегі туризм бұл әлем экономикасында құлдырауға берілмейтін
Жарнамасыз тауардың кен нарықта қалыптастыруға, ықтимал қажетiлiктердi сұранымға
Жарнама қызметiнiң жоспары көптеген факторларды нақтылы талдау және
Жарнама - нақтылы өндірушілерге, саудагерлерге, табыстырушың тауарына, қызметіне
Қазақстан Республикасында туристік саладағы жарнаманың сферасы қазіргі таңда
Туристік жарнаманы анықтау мен оны туристік фирмаларда дамытудағы
Жарнама туристік кәсіпорындағы маркетингте ерекше орын алады, оны
Осы мақсатқа жету үшін келесі тапсырмаларды орындау қажет:
- туристік фирмадағы жарнаманың түрлері мен жарнамалық қызметтер;
- Қазақстан Республикасындағы туристік жарнаманың даму темпі
- Жарнаманы дамытуда туындайтын мәселелер мен оны шешу
3.1 Жарнамадағы басты мәселелер және оларды шешу жолдары
Талдау нәтижесі бойынша, Қазақстан Республикасындағы жарнама қызметінің даму
Қазақстандық жарнама нарығының басты мәселелерінің бірі – кадр
Мемлекет халқының орналасуының әркелілігі де маңызды мәселелердің бірі
Келесі мәселе – жарнама нарығындағы ақпаратты жинайтын және
Жарнама нарығын зерттеудің берілген нәтижелердің салыстырмалылық мәселесі маңызды
Жарнама қызметінің мәселелер құрамына осы сферада реттеу жөніндегі
Өз-өзін реттеу көптеген жылдар бойы қалыптасқан жарнама практикасының
Жарнамалық бизнесте өз-өзін реттеу принциптерінен гөрі қуатты әсер
Жарнама бизнесін қоғамдық реттеудің әрекет ету құралы ретінде
- Қазақстанның Жарнама Агенттіктерінің Ассоциациясы (ҚЖАА);
- Қазақстанның маркетинг ассоциациясы (ҚМА);
- Қазақстанның маркетинг орталығы (ҚМО);
- Орта Азия мен Қазақстанның жарнама берушілер Ассоциациясы
Жарнама қызметін реттеудің жоғарғы деңгейі – мемлекеттік реттеу.
Жарнама бизнесін мемлекеттік бақылаудың басты құралы оның заң
1997 жылдың 11 шілдеде қабылданған «Қазақстан Республикасындағы тілдер
1996 жылы 10 маусымда қабылданған «Авторлық құқық пен
Жарнаманың экономикалық және әлеуметтік тиімділігін анықтау жарнама практикасындағы
Біріншіден, жарнама – маркетингтің ақырғы нәтижелерін анықтайтын көптеген
Екіншіден, нақты тұтынушының мінез-құлқы (жалпы нарықты айтпағанда) өзіндік
Үшіншіден, нарықтық процесс тауардың табысын немесе табыс емес
Көп жағдайда жарнама бірлестіктеріне белгілі бір жарнама
3.2 Жарнама нарығының қарқынды даму бағыттары
Жарнама нарығының сыйымдылық дәрежесінің болжамын трендтің қозғалмалы орта
Қозғалмалы орта әдісте соңғы үш периодта орташа өсім
Жарнама нарығының даму бағыттарын Қазақстан мен Ресейді салыстыру
Кесте 2
Жарнама нарығының сыйымдылығы бойынша берілген болжамдар (млн. долл.)
Жылдар 2004 2005 2006 2007
Ресей 2631 2931 3015 2859
Қазақстан 174 189 194 185
Көрсеткіштер бойынша, 2004 жылы жарнама нарығының сыйымдылығы Ресейде
Трендтік тәсілді қолдануда 2007 жылға дейінгі жарнаманың даму
Кесте 4
Қазақстандағы және Ресейдегі жарнама нарығының сыйымдылығының болжамдарына баға
Жылдар 2004 2005 2006 2007
Ресей 1229 1611,6 2139,8 2389,4
Қазақстан 72,1 97,0 139,3 161,9
2005 жылдың қорытындылары бойынша жарнама нарығының тұрақты дамуы
Жарнама нарығының дамуына негізгі ресурс теледидарлық бюджет болып
Жарнама нарығының дамуына көптеген кедергілер әсер етеді. Фирма
- Жалған жарнама. Жарнама берушілер жалған пайымдауларды айтпауы
- Адастыруға жетелейтін жарнама. Жарнама беруші адасуға потенциальды
- Жоғалатын еліктіргіш жарнама. Сатып алушыларды өтірік уәдемен
- Ынталандыру шараларын және қызмет өткізгені үшін жеңілдіктер.
2005 жылы көрсетілген теледидарлық жарнама нарығының даму тенденциясы
- Жарнамалық уақыт бағасының өсуі;
- Жарнамалық уақытқа және жарнамалық эфирді толтыру деңгейіне
- Жарнамалық әсер ету өнімділігінің өсуі.
Эксперттердің болжамы бойынша, жарнамаға қаржы бөлудің өсуі динамикасының
- Статистикалық көрсеткіштерге қарағанда, Қазақстан халқының пайда табысы
- Жарнамалайтын өнімдер категориялардың арасында бәсекелестік күрес өседі.
Қорытынды
Курстық жұмысты қорытылай келе, жарнама нарығының келесі қорытындыларын
Жарнама – маркетинг комплексінің басқа элементтерімен әрекет ететін,
Маркетингтік коммуникацияда жарнама жетекші рольді атқара отырып, бөлек
Ақтөбе қаласында тағы қандай жарнама құралдарын дамытуға болады?
1. Светодиоттық экрандар (плазмалық телевизорлар). Біріншіден, бұл экрандардан
2. SMS, MMS (ұялы телефондардағы функция). Осы функциялар
3. Жалюзилердегі жарнама. Бұл жарнама құралы Ақтөбе қаласында
4. TV-банер (вставка). Бұл да, ноу-хау болмаса да,
5. Жарнамалық сағат. Жолда келе жатқанда, біз сағатқа
6. Жүретін жарнама (сэндвичтік адам). Енді мен, бұл
Жалпы, жарнама нарықта әрбір фирмаға, мекемеге өте тиімді
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. «Маркетинг негіздері»
Нысанбаев С.Н., Садыханова Г.А.
2. «Рекламная кампания»
Асеева Е.Н., Асеев П.Н.
3. «Маркетинг теориясы мен практикасы»
Ильясов Д.К.
4. «Маркетинг»
Есімжанова Е.Р.
5. «Халықаралық сауда»
Молдабекова А.И.
6. «Маркетинг нарықтану»
Сатыбалдыұлы С.
7. «Хабаршы» журналы
Аликбаева
8. «Айқын» газеті
Сарсенов Ж.
9. «Заң газеті»
Төлегенұлы
10. «Паблик Рилейшнз»
Шарков Ф.И.
11. «Реклама»
Ромат Е.В.
Жарнаманың экономикалық тиімділігі
Жарнамалық әрекеттің тиімділігін бағалау
Жарнамалық әрекет
Жарнамалық әрекетке қатысушылардың негізгі қызметтері
Жарнама
Туризм саласындағы жарнама қызметтерінің арнайы сипаттамасы
Жарнамалық әрекетті бағалаудың теориялық негіздері
Туристік салада маркетингтік және жарнама қызметін ұйымдастыру
Туристік компания қызметінің жарнамасы
Маркетинг жүйесіндегі жарнама