Қаржылық бақылау

Мазмұны
Кіріспе 3
1 Мемлекеттік қаржылық бақылау 5
1.1 Қаржылық бақылаудың мәні мен мазмұны 5
1.2 Қаржылық бақылаудың сыныптамасы және түрлері 9
1.3 Мемлекеттік қаржылық бақылаудың шетел тәжірибесі 16
2 Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылау және оның даму
2.1 Мемлекеттік қаржылық бақылауды ұйымдастыру 20
2.2 Соңғы жылдардағы Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылауға талдау
2.3 2005-2006 жылдардағы бюджеттердің атқарылуын мемлекеттік бақылау және ШҚО-дағы
3 Мемлекеттік қаржылық бақылау қызметтерін жетілдіру шаралары 32
3.1 Мемлекеттік қаржылық бақылауда туындайтын мәселелер 32
3.2 Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылауды одан әрі жетілдіру
Қорытынды 37
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 40
Қосымша 41
Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі. Нарық жағдайында жалпы экономиканың, жеке шаруашылық
Мемлекеттің алдында жан-жақты, жүйелі, кешеңці бақьшауды, соның ішінде қаржылық
- мемлекеттік бақылауды нығайту;
- тәуелсіз аудиторлық бақылауды дамыту;
- түрлі бақылаушы органдар мамандарының еңбегін компьютерлендіру;
- бақьшаудың барлық органдарының қызметін үйлестіру және басқалары.
Қаржылық бақылау – қаржы жүйесінің барлық буындарының ресурстарын жасау,
Ғылыми негізделген қаржы саясатын, тиімді қаржы механизмін қалыптастыруға жәрдемдесу
Қаржылық бақылау органдарының басты міндеті – бюджеттік қаржы мен
Курстық жұмыстың мақсаты – Қазақстандағы мемлекеттік қаржылық бақылаудың түрлері,
- қаржылық бақылаудың мәні мен мазмұнын қарастыру;
- қаржылық бақылаудың сыныптамасы мен түрлерін зерделеу;
- мемлекеттік қаржылық бақылаудың шетел тәжіриебесімен танысу;
- мемлекеттік қаржылық бақылауды ұйымдастырылуын қарастыру;
- соңғы жылдардағы ҚР-дағы мемлекеттік қаржылық бақылауға талдау жасау;
- 2005-2006 жылдардағы бюджеттердің атқарылуын мемлекеттік бақылау және ШҚО-дағы
- мемлекеттік қаржылық бақылау қызметтерін жетілдіру шараларын қарастыру, зерттеу.
Курстық жұмысты жазғанда авторлар Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С., Мельников
Курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер
1 Мемлекеттік қаржылық бақылау
1.1 Қаржылық бақылаудың мәні мен мазмұны
Қаржылық бақылау – қаржы жүйесінің барлық буындарының ресурстарын жасау,
Қаржылық бақылау қаржыны басқарудың функциялық элеметтерінің бірі. Ол басқарудың
Қаржылық бақылаудың болуы экономикалық категория ретіндегі қаржыға бақылау функциясының
Сөйтіп, бақылау функциясы қаржыны бақылаудың құралы ретінде пайдалану үшін
Бақылау функциясы – қаржының ішкі қасиеті, ал қаржылық бақылау
Ғылыми негізделген қаржы саясатын, тиімді қаржы механизмін қалыптастыруға жәрдемдесу
Қаржылық бақылаудың өзгешелігі - оның ақша нысанында жүзеге асырылатындығында.
Қаржылық бақылау мыналарды тексереді: экономикалық заңдар талабының сақталуы; жалпы
Қаржылық бақылаудың іс-әрекетінің сферасы бақылаудың басқа түрлерімен: әкімшілік, құқықтық,
Қаржылық бақылаудың функциялары:
1) қаражаттардың жұмсалуын тексеру (шығыстардың сұралған сомаларға сәйкестігі және
2) қаржы жүйесінің барлық буындары бойынша мемлекеттік ресурстарға қаражаттарды
3) есеп және есептеме қағидаларының сақталуын тексеру.
Бақылауды жүзеге асырудың негізгі қағидаттары:
бақылаудың реттілігі, жаппайлылығы, әмбебаптылығы;
бақылаудың превентивтілігі, яғни оның алдын ала сипаты;
- әрекеттілік, нақтылық, жариялылық – бұларға бақылау жұмысын дұрыс
бақылаудың алаламаушылығы (біреуге тартпаушылық);
бақылау органдары қызметкерлерінің тәуелсіздігі.
Қаржылық тәртіп – бұл белгіленген ұйғарымдардың және мемлекеттің, оның
Қаржылық бақылаудың міндеттерін, олардың түрлерін, нысандары мен әдістерін, субъектілері
Макродеңгейдегі қаржылық бақылау – бүл бүкіл мемлекет ауқымында қаржыны
- ақшалай қаражаттардың орталықтандырылған қорларың қалыптастырып, тиімді пайдалану процесін
- қаржы қатынастарын іске асырудың қолданылып жүрген нысандары мен
- қаржы ресурстарын неғұрлым тиімді пайдалану, салалар мен аймақтардың
Бұл деңгейде мемлекеттік қаржылар бақылаудың объектісі болып көрінеді.
Жиынтық қаржы жоспарлары (сметалары), аумақтық, салалық тұрғыда олардың атқарылуы
Биліктің заң шығарушы органдары мен басқарудың мемлекеттік органдары бүл
Микро деңгейдегі қаржылық бақылау – меншіктің барлық нысанындағы шаруашылық
Микродеңгейдегі қаржылық бақылаудың міндеттері:
кәсіпорындардың қаржы саласында қолданылып жүрген заңдардың сақталуын қамтамасыз ету;
шаруашылық жүргізуші субъектілердің бюджет алдындағы міндеттемелерін орындауының дер кездегі
қаржы ресурстары өсуінің ішкі өндірістік резервтерін тобы;
ресурстардың барлық түрлерін ұтымды пайдалануға, бухгалтерлік есепті дұрыс жүргізуге,
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржы-шаруашылық қызметі бұл деңгейде бақылаудың объектісі,
1.2 Қаржылық бақылаудың сыныптамасы және түрлері
Қаржылық бақылаудың сыныптамасы субъектілердегі айырмашылықтарға, бақылау іс-қимылдарын жүргізудің уақытына,
Қазақстан Республикасының қазіргі қаржылық бақылау жүйесі оны жүзеге асыратын
Мемлекеттік қаржылық бақылау (сыртқы және ішкі) – мемлекеттік қаржылық
Мемлекеттік қаржылық бақылау объекгілері — Қазақстан Рес-публикасының Үкіметі, жергшікті
Мемлекеттік қаржылық бақылау органдары — Республикалық бюджеттің атқарылуын бақьшау
Мемлекеттік қаржьшық бақьшау мынадай типтерге бөлінеді:
1) сөйкестікке бақьшау жасау — мемлекеттік қаржьшық бақы-лау объектісі
2) қаржылық есептемені бақылау — мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің
3) тиімділікті бақылау — мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің республикалық
Мемлекеттік қаржьлық бақылау мынадай түрлерде жүзеге асы-рылады:
1) кешенді бақылау — мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің нақты
2) тақырыптық бақылау — мемлекеттік қаржылық бақылау объектісінің нақты
3) үстеме бақылау — мсмлсксттік қаржылық бақылау объектісінс қатысты
Мемлекеттік қаржылық бақылауды жүргізу қүпиялылық режімін қамтамасыз ету ескеріле
Мемлекеттік қаржьшық бақьшауға қойылатын бірыңғай талаптар мемлекеттік қаржылық бақылау
Мемлекеттік қаржылық бақылау стандарттарын мемлекеттік қаржьшық бақьшау органдары, мәслихаттардың
Бақьшау нәтижелері бойынша мынадай актілер қабылданады:
1) қорытынды — Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп
2) Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің қаулысы
3) мәслихатгың тексеру комиссиясының қаулысы — белгіленген тәртіппен қабьшданған
4) үсыным — Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп
5) нүсқама - ішкі бақылау жөніндегі орталық уөкілетті органның
6) бақылау актісі - мемлекеттік қаржылық бақылау органдары, мәслихаттардың
7) бақылау жүргізу туралы есеп - белгілі бір уақыт
Сыртқы бақылауды республикалық деңгейде Республикалық бюджеттің атқарылуын бақьшау жөніндегі
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақьшау жөніндегі есеп комитеті Қазақстан Республикасының
Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті туралы қағиданы
Мемлекеттік қаржьшық бақылау жалпымемлекеттік және ве-домстволық бақылау арқылы жүзеге
Жалпы мемлекеттік қаржылық бақылау ведомстволық бағыныш-тьшығы мен меншік нысанына
Мемлекеттік қаржылар жүйесівде бақылау салықтық, бюджетгік бақылау, сақтық және
Салықтық бақылау салық заңнамасының атқарылуы, бюджетке салық және басқа
Бюджеттік бақылау тексерістік және тандамалық қызметтің мынандай түрлерін кіріктіреді:
Банктік қадағалау кредит ресурстарын қалыптастыру және олардың қозғалысы барысында,
Сақтандыру сферасындағы қаржылық бақылау сақтық қорлар қаражаттарының дер кезінде,
Кеден оргавдары тауарлар мен көлік қүралдарын, оларды есепке алуды
Барлық өкілетті органдар қаржылық бақылауды тиісті бюджеттің жобасын және
Үкімет, жергілікті әкімшіліктің аппараты оларға қарасты органдардың бақылаушылық, соның
Ведомстволық қаржылық бақылау жеке министрліктің, ведомствоның өкідціктері шегінде олардың
Ведомстволық бақьшау шеңберінде ішкі шаруашылықтық бақылау яғни нақтьшы шаруашылық
Ішкі шаруашылықтық бақылаудың мақсаты есеп саясатын да қоса алғанда,
Нарықтық қатынастар жағдайында ішкі шаруашылықтық бақылау, оның бүрынғы үғынысындағы
Қоғамдық қаржылық бақылау - бүл түрлі қоғамдық үйымдардың бақылауы.
Аудиторлық бақылау - ведомстводан тыс тәуелсіз қаржылық бақылау. Оны
Шетелдік аудиторлық ұйымдар Қазақстан Республикасында аудиторлық қызметті тиісті аудиторлық
Жүргізу нысандары мен уақытына қарай қаржылық бақылау: алдын ала
Қаржылық алдын ала бақылау ақша қорларын жасау, бөлу және
Ағымдағы қаржылық бақылау жоспарларының атқарылу процесінде, шаруашьшық - қаржы
1.3 Мемлекеттік қаржылық бақылаудың шетел тәжірибесі
Жоғары қаржы бақылау органдарының халықаралық ұйымына (ЖҚБОХұ) мүше елдердің
Қаржылық бақылау – мемлекеттің қаржы саясатының, қаржыны жоспарлауды, қаржыны
Қаржы саясатында көптеген сұрақтар парламентте шешіліп, мемлекеттік бюджет және
Ол жеке табыс салығының төлемдерін, әлеуметтік қамсыздандыру, корпорациялық салығын,
Ішкі табыс қызметі орталықтандырылған принциппен жасалынып үш деңгейдегі ұйымға
Табысты жинаумен бұдан басқа кеден қызметі және алкогольді ішімдіктер,
Алкогольдік ішімдіктер, темекі өнімдер бюросы және қару-жарақ бюросы оларды
АҚШ-та қаржы министрлігінде ішкі заем мен мемлекеттік қарызды басқару
Мысалы: облигацияларды сатуды басқару. Облигацияны сату басқармасы елдің барлық
Мемлекеттік қарызда басқару бөлімі алымның пайызын төлеумен, қарызды жоюмен
Министрлік құрамында ақша айналымына бақылау жасау қызметі бар.
Ол барлық халықтық банкіге бақылау жасайды. Бұл елде оның
Ұлыбританияда қаржыны басқарумен әртүрлі ұйымдар шұғылданады. Оның мемлекеттік бюджетті
Біріншісі кеден және акциздік жиындарға заңдылықтың орындалуын бақылап, кейбір
Ішкі табыс басқармасы салықтың жиналуын реттеп заңның орындалуын бақылайды.
ФРГ-де қаржы басқармасы федералдық қаржы министрлегене жүктелген. Ол, негізінен
Қаржыны басқарумен, сонымен қатар басқа да ұйымдар шұғылданып, олар
Олардың ішінде федералдық ведомстволар кәсіпорынның салықтарын тесеріп, шет ел
Францияда қаржы басқармасы, экономика, қаржы және бюджет министрлігіне жүктелген.
Қаржы жұмыстарымен бас басқарма айналысады. Оның ішінде салықтың бас
Италияда қаржы басқармасы қазына мекемесіне жүктелген. Ол мемлекеттің шығындары
Бюджет министрлігі мемлекеттік бюджетті жоспарлап, қаржы ресурстарын реттеп отырады.
2 Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылау және оның даму
2.1 Мемлекеттік қаржылық бақылауды ұйымдастыру
Қаржылық бақылаудың тиімділігі көп жағдайда оны үтымды үйымдастырумен, бақылаудың
Жалпымемлекеттік қаржылық бақылауды мемлекеттік билік пен басқарудың мына органдары
Қүқықтық мемлекет қүрьшысының түжырымдамасын негіздей отырып қаржьшық бақьшауды жүзеге
мемлекеттік бюджеттің шығыстарын шамдандыратын кез келген шараларды бекіткен кездегі;
бюджеттегі шығыстардың қабылданған зандардың мақсаттарына сәйкестігін тексеру кезіндегі;
бюджеттің жасалуына тексеріс ксзіндегі мемлекеттік шығыс-тар болып табылады.
Қазақстан Рсспубликасы Парламенті мыналарға бақылауды жүзеге асырады:
бюджет ресурстарының түсу көздеріне, оларды үкіметтің де, заңнамалық органның
мемлекеттік меншікті пайдаланудың, мемлекеттік кәсіп-орындардың жүмыс тиімділігіне, мемлекеттік меншікті
арнаулы қорлар қаражаттарының пайдаланылуына;
әр түрлі партияларды қоса, қоғамдық үйымдардың ақшалай табыстарының көздеріне,
Парламенттің аддын ала бақылауының негізгі мақсаты осы нақты саяси,
Ел басының жарлықтарының, қаулыларының және өкімдерінің атқарьшуын бақьшауды үйымдастыру,
Республикалық бюджеттің атқарылуьш бақьшау жөніндегі есеп комитеті Қазақстан Республикасының
Республикалық бюджеттің атқарылуына бақылау жасау жөніндегі есеп комитетінің негізгі
республикалық бюджеттің атқарылуы жөніндегі зандар мен басқа нормативтік актілердің
республикалық бюджеттің атқарылуымен байланысты мәсе-лелер бойынша мемлекет басшысының тапсырмаларын
мемлекеттік қаржьшық бақылау объектілерінің республи-калық бюджеттің түсімдері мен оның
республикалық бюджеттік бағдарламалардың орыңцалуына және мемлекеттің қажеттіліктерін қаржылаңцыруға бөлінетін
бюджеттік инвестицияларды бақылауды жүзеге асыру№
Қазақстан Республикасының Парламентіне қарауға республи-калық бюджеттің орындалуы туралы есепті
Қазақстан Республикасының ‡кіметіне бақылау сферасында кең өкілеттіктер берілген. Үкімет
Өздерінің өкілеттігіне қарай бақьшау функцияларын жергілікті жердегі атқарушы органдар
Қаржы министрлігі, оның Қаржылық бақылау комитеті және мемлекеттік сатып
Мемлекеттік бақылауды Қаржы министрлігінің заңи түлға қүқығындағы Қазынашылық комитеті
Қаржы министрлігінің Салық комитеті, оның аумақтық органдары есептелген салық
Экономика мен қаржы қызметі сферасында қаржы тәртібін сақтауға Қазақстан
Агенттік (қаржы полициясы) органдарының негізгі міндеттері мыналар болып табылады:
1) өкілеттігі шегівде мемлекеттің экономикалық қауіпсіздігін, кәсіпкерлік қызмет субъектілерінің,
2) салықтарды төлеуден жалтарынуға байланысты қылмыстар-дың, экономика мен қаржы
3) экономика саласындағы сыбайяас жемқорлық пен қылмыс-қа қарсы күрес
4) Агенттік (қаржы полициясы) органдарының қарауына жат-қызылған мәселелер бойынша
Агенттіктің (қаржы полициясының) аумақтық және маман-дандырылған органдары тиісті әкімшілік-аумақтық
Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында эко-номика жөне қаржы қызметі
Барлық деңгейлердің өкілдікті органдары (маслихаттар, депутаттардың жиналыстары) қаржьшық бақылауды
Қаржы органдары жүргізетін бақылау барлық нысанда жүзеге асырылады және
Ведомстволық қаржылық бақылауды республика министрліктері, ведомстволары, жергілікгі органдардың басқармалары
Ішкішаруашылық бақылауды шаруашылық жүргізуші субъектілердің экономикалық службалары — бухгалтериялар,
Қоғамдық қаржылық бақылауды еріктілік және ақысыз негізде топтар, жекелеген
Нарыққа өту жағдайында қаржылық бақылаудың рөлі мен маңызы артпаса
Басқарудың әкімшілік нысанынан нарықтық нысанына өту кезеңіндегі қаржылық бақылау
Нарықтық қатынастар жағдайында экономикалық түтқалар мен ынталандырмаларға жақсы бақылаушылар
2.2 Соңғы жылдардағы Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылауға талдау
Кеңестік кезеңдегі бақылау-ресвизиялық басқарманың негізгі жұмыстарын 1993 жылдан Мемлекеттік
2005 жылғы 1 қаңтарға дейін қаржылық бақылау Ереже бойынша
Қаржылық бақылау органдарының басты міндеті – бюджеттік қаржы мен
Қаржылық бақылау органдары мемлекеттік сатып алу жөніндегі заңдылықтың сақталуына
Мемлекеттік қаржы бақылау органдары жүргізген кешенді тексерулер нәтижесі 2006
Мемлекеттік мекемелердегі бұрмалаушылықтарға жасалған талдау анықталған кемшіліктердің негізгі үлес
2.3 2005-2006 жылдардағы бюджеттердің атқарылуын мемлекеттік бақылау және ШҚО-дағы
2006 жылдың мемлекеттік бюджетке 556,8 миллиард теңге кіріс келіп
Мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігінің ұлғаюы экономиканың, экспорт пен импорттың
Республикалық бюджет бойынша 446,3 миллиард теңге немесе жоспардың 91,0
Республикалық бюджеттің орындалуына жасалған талдаулар көрсеткендей, мемлекеттік сатып алулар
Мемлекеттік қаржы бақылау органдары жүргізген кешенді тексерулер нәтижесі 2006
Мемлекеттік мекемелердегі бұрмалаушылықтарға жасалған талдау анықталған кемшіліктердің негізгі үлес
Осы орайда мемлекеттік сатып алуларды жүзеге асыру барысында заңда
Мемлекеттік қаржылық бақылау қызметі екі орталық бақылаушы органдар –
Бюджет қаржысын мақсатты трансферттерді тиімді және мақсатты пайдалану мәселелері
Жалпы алғанда басқарма өткен кезеңде 352 нысанда бақылау жүргізді,
Бақылау бюджеттік бағдарламалардың әкімшіоерімен қатар оларға бағынышты ведомстволық мекемелері
Бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бойынша анықталған қаржы бұрмалаушылықтың ірі сомасы
Семей аймақтық қаржы полициясының қаулысына сәйкес Семей қалалық «Жұмыспен
3 Мемлекеттік қаржылық бақылау қызметтерін жетілдіру шаралары
3.1 Мемлекеттік қаржылық бақылауда туындайтын мәселелер
Тәуелсіздік алғаннан бері республикамызда нарықтық экономика талаптарына сай келетін
Бұл ретте саны көп тексерушілердің жұмысында белгілі бір мүдделердің
Оның үстіне бүгінде мемлекеттік қаржы бақылау органрдарында қалыптасып отырған
Қаржы бақылау және мемлекеттік сатып алулар комитеті мен құқық
3.2 Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қаржылық бақылауды одан әрі жетілдіру
Қаржылық бақылауды жетілдіруде біртұтас жүйе ғана Қазақстанның ұлттық экономикалық
Бүгінгі күні Қаржы министрлігі біртұтас мемлекеттік орган ретінде өмір
Реформаларды асыруда бірнеше мәселелер бар:
Біріншіден, бизнес пен азаматтар үшін қарапайым да мөлдір ережелер
Мемлекеттік қаржы бақылау жүйесін жетілдіру жөнінде соңғы кезде айтылған
Осы таяуда ғана маслихаттардың тексеру комиссиялары маслихаттарға есеп беретін
Жоғарыда келтірілген ұсыныстарды негізге алып қабылдау мемлекеттік қаржы бақылау
Мемлекеттік қаржылар жүйесівде бақылау салықтық, бюджетгік бақылау, сақтық және
Оның сыртында, ақпараттық технологияларды қолдана отырып, құқық қорғау органдары
Сол сияқты, салық органдары алдында көрсетілетін қызмет сапасын айтарлықтай
Декларация толтыруда дәлдіктің болмау, кедендік бағаның төмендетілуі, тауар атаулары
Бұл проблемаларды шеші үшін тауарларды “терминалдық” өндеуден өткізуге қол
Экономикалық жымқыру-қымқырулардың деңгейін төмендетудің жалғыз жолы электронды үкімет, “электронды
Қорытынды
Курстық жұмысты қорытындылай келе, төмендегідей тұжырымға келдім.
Қаржылық бақылау – қаржы жүйесінің барлық звеноларының ресурстарды құру,
Қаржылық бақылаудың міндеттері:
- ұлттық шаруашылықтың қорлары мен ақшалай табыстарының мөлшері мен
- мемлекеттік бюджет алдындағы қаржы міндеттемесінің толық әрі уақтылы
- қаржы ресурстарының өсуі , оның ішінде өзіндік құнды
- қолданыстағы заңнамалардың, нормативтік актілердің, оның ішінде әр түрлі
Қазақстанда қаржылық бақылауды жүзеге асыру үшін жоғарғы білікті мамандар
Мемлекеттік қаржы бақылауының тиімділігін арттыру барысында елімізде талай жұмыстар
Мемлекеттік қаржы бақылау жүйесін реформалауды тұжырымдамада екі кезеңде жүргізу
Тұжырымдаманың басты міндеттерінің санатында мемлекеттік қаржы бақылауын жүзеге асыратын
Алайда, мемлекекттік қаржы бақылау жүйесін реформалаудың бірінші кезеңін жүзеге
Осы таяуда ғана маслихаттардың тексеру комиссиялары маслихаттарға есеп беретін
Мемлекеттік бақылау жүйесін реформалау жөніндегі ұсыныстарды талқылауға тура келген
Әрине, осы ұсыныстарды негізге алып қабылдау мемлекеттік қаржы бақылау
Есеп комитеті туралы заң жобасын әзірлеу аса маңызды рөл
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Бердалиев К.Б. Қазақстан экономикасын басқару негіздері: Оқу құралы.-Алматы: Экономика,
2. Ихданов Ж.О. Экономиканы мемлекеттік реттеудің өзекті мәселелері. Оқу
3. Мельников В.Д., Ли В.Д. Қаржының жалпы курсы: Оқу
4. Нәдіров М.Н., Қалыбекова Д.Б. Шет мемлекеттер қаржылары.-Алматы: 2006.-232б.
5. Ілиясов Қ.Қ. Құлпыбаев С. Қаржы. Оқулық.-Алматы: 2005.-552б.
6.ҚР Заңы: Республикалық бюджеттің атқарылуына сыртқы бақылауды жүргізу Ережесі
7. Бурлаков Л. Қаржылық бақылау жұмысы жаңа деңгейге көтеруді
8.Қасымұлы А. Қаржыға қалтықсыз есеп керек //Дидар.-2007.-17 ақпан.-2 б.
9.Коржова Н.А. Біртұтас орган ғана экономикалық мүддені қорғауға қабілетті
10.ұса И. Қаржы тәртібін бұзушылық орын алуда. Мемлекеттік қаржылық
11. Шокенов К. Парламенттің өкілдік функциясы туралы //Қайнар университетінің
Қосымша А
Кесте 1- Қаржылық бақылаудың түрлері бойынша сыныптама
Қаржылық бақылау
Мемлекеттік Қоғамдық
Жалпы- мемлекеттік Ведостволық Қоғамдық ұйымдардың кәсіподақтардың, партиялардың, жастардың, бұқаралық
Ішкі-шаруашылықтық
Парламеттік ( депутаттық )
Бақылау
Аудиторлық бақылау
3