Өзгеріс инновация
Жоспар
Кіріспе.....................................................................................................2
1.Кәсіпорынның инновациялық қызметін ұйымдастыру негіздері.
1.1. Инновация мазмұны және инновацияның кәсіпорын стратегиясын қалыптастырудағы
1.2.Инновацияларды қалыптастыруда оның қайнар көздері................
1.3.Инновация жіктелімі және топтамасы..............................................
2. Негізгі ұстаным –Инновациялық қуат.
2.1. «METRO Group» компаниясының қазіргі таңдағы инновациялық қызметіне
3. Өнеркәсіп деңгейінде инновациялық әлеуетті көтеру басты мақсат.
3.1.Қазақстан өнеркәсібінде инновациялық әлеуетті көтеру жолдары.....................................................................................................
3.2.Отандық инновациялық инфрақұрылым элементтерін дамытудың әдіснамалық негіздері..........................................................
3.3.Инновациялық процесстердің дамуында мемлекеттік реттеудің қалыптасуы................................................................................................
Қорытынды..............................................................................................
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі........................................................
Кіріспе
Кез-келген экономикалық жүйеде, оның ішінде нарықтық экономикада, мемлекеттік
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында бәсекеге қабілетті елді
Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге жету үшін ең
Елбасы жолдауында көрсетілген тапсырмалардың бір парасы орындалып келеді.
Жалпы елімізде инновациялық үрдістің тез дамуы ең басты
2
1. Кәсіпорынның инновациялық қызметін ұйымдастыру негіздері.
1.1. Инновация мазмұны және инновацияның кәсіпорын стратегиясын қалыптастырудағы
Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастарды жетілдіруде басқару механизмін қалыптастырудың,
Инновациялық іс-әрекет бұл технико-экономикалық өндірістің біртұтастығы. Инновация мәні
Инновация дегеніміз ағылшын тілінен аударғанда «жаңалықты еңгізу» деген
Жаңа затты, өнімді жасап шығару.
Жаңа технология, техниканы өндіру.
Жаңа өткізу нарығын игеру.
Жаңа шикізат көздерін пайдалану.
Өндірісті жаңа талапқа сай ұйымдастыру.
Инновация мағынасында өзгерісті береді, ал өзгеріс төмеңгі типтерден
Соңғы онжылдықта әлемдік экономикада бәсекелестіктің бағыты бағаны төтендету
3
технология түрлерін қолдану және де өндірісті ұйымдастыруды жетілдіру.
Инновацияның осындай мәні оның кәсіпорын мен жалпы
ҚР экономикасын ғаламдану кезеңінің күрделілігі мен мәселелері тәжірибеде
Қор қызметінің негізгі бағыттарына ақталатын және тиімді инвестициялық
- инвестициялық жоба ҚР индустриялық-инновациялық саясатының негізгі бағыттарына
- инвестициялық жоба қаржылық және экономикалық көрсеткіштері бойынша
- инвестициялық жоба жоғары сапалы ұйымның технологиялық әлеуетінің
Инновациялық қордың міндеттеріне мыналар жатады:
- отандық және шетелдік инвесторлармен бірлесіп венчурлық қорлар
4
тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды қаржыландыру және гранттар ұсыну;
- инвестицияланатын компаниялардың жарғылық капиталында үлестік бақылаусыз қатысужолымен
- ұлттық инновациялық инфрақұрылымның элементтерін құруға қатысу (технополистер,
- ғылыми-техникалық өнімдер нарығын қалыптастыруға қатысу ;
- «инновациялық технологияларды көшіру, қарызға алу және өсіру»
Инновацияларды енгізу кәсіпорындардың меншіктік құралдарының жетіспеушілігінен және несие
Бүгінгі күні Қазақстанда келешекке даму стратегиясын таңдаудың
- академиялық ғылым жоғары оқу орындарымен жақындастырылуы;
- салалық институттар кәсіпорындармен және қаржылық өнеркәсіптік топтармен
Инновациялық шешімдер бөлігінде компанияның стратегиясынөңдеу кезінде ресурстар мінездемесінің
- тұтынушы тарапынан өнімдер мен қызметтердің құндылығы;
- бәсекелестермен салыстырғанда түп нұсқалығы;
5
1.2.Инновацияларды қалыптастыруда оның қайнар көздері.
Инновация жаңа ғылым және даму үстіндегі іс-әрекет. Осындай
Маркетингті зерттеуші Ф. Котлердің ұйғарымы бойынша жаңа идеялардың
1). бәсекелес тауарлары.
2). Сауда және өткізу жүйесінің қызметкерлері.
3). Зерттеушілер мен ғалымдар.
4). Ұйым ішіндегі арнайы бөлімдер.
Басқару теоретигі П. Друкер жаңалықты енгізудің 7 қайнар
күтпеген оқиға немесе жағдай.
Біздің көзқарасымыздың ақиқатпен сәйкес келмеуі.
Процестік қажеттілік.
Демографиялық және әлеуметтік-мәдени факторлардың өзгерісі.
Қажетті нұсқаулар және тәрбиедегі өзгерістер.
Экономикалық және құрылымдық өзгерістер.
Жаңа білім.
П. Друкер сондай-ақ инновацияның қағидалары мен міндеттерін
мүмкіндікті талдау.
Тұжырымдамалық.
Қарапайымдылық және нақтылық.
Дәйектілік.
Мақсаттылық.
Инновацияның міндеттері. Не істеу керек:
Мақсатқа бағытталған ізденістерді жүргізү.
Жағдайға бейімделу.
Кәсіпкерлік стратегияны қалыптастыру.
Не істемеу қажет:
Іс-әрекетті күрделендіру.
Көп мақсаттылық.
Тиімді әрі табысты инновацияны орындауда белгілі бір шарт-талаптардың
А) Инновацияны арнайы еңбек ретінде тану.
Б) Жігерлілік пен өжеттіліктің болуы.
В) Жаңалықтың экономикаға және қоғамға әсерін ескеру.
6
1.3.Инновация жіктелімі және топтамасы..
Инновация басқарушылық іс-әрекеттің барлық салаларын қамтиды, яғни
Инновация классификацаясы төмендегідей негізгі инновациялық процесстердің сипаттамаларынан тұрады:
1. Құрамы бойынша:
а) техникалық, б) ұйымдастырушылық, в) әлеуметтік, г)
2. Жанашылық сипаты бойынша:
а) абсолюттік, б) салыстырмалық, в) шартты, г) жекелік.
3. Инновациялық потенциялы бойынша:
а) түбегейлі, б) қиыстырылған, в) модификацияланған.
4. Инновациалық процестің ерекшеліктері бойынша:
а) ұжым ішіндегі, б) ұжым аралық.
5. Тауардың немесе ұжымның өмірлік цикл кезендері бойынша:
а) ғылыми-зерттеу жұмыстары,
б) тәжірибелі-конструкторлық жұмыстар,
в) іргелі зерттеулер.
6. Жасап шығару
а) мемлекеттік, б) аймақтық, в) салалық, г) ұжымдық.
7. Инновациялық процесс этаптарының ұзақтығы бойынша:
а) зерттеу, б) жасап шығару, в) айналымға түсу
г) қолдану мен тұтыну.
8. Жасап шығару мен таралу өрістері бойынша:
а) өнеркәсіптік, б) қаржылық в) қызмет көрсету, г)
7
2. Негізгі ұстаным –Инновациялық қуат.
2.1. «METRO Group» компаниясы туралы қысқаша сипаттама.
Нарық сахнасындағы орны айқындалған, өз мақсат-мүддесін белгілеген сауда
Экономикалық кірістің бір көзі саналатын мұндай компаниялардың «қан
2009 жылдың аяғында ашылатын көтерме сауда орталығының жалпы
Бұл компанияның тағы бір артықшылығы – оның жергілікті
Астанда ашылатын «METRO Cash & Carry»
8
басқарады. Қазіргі таңда компания персоналының саны 100 мың
асады. 2008 жылы ондағы тауарлардың сатылым көлемі 33,1
құраған. Яғни, бүгінде «METRO Cash & Carry»
Осы мақсатта биылғы жылдың 3 қыркүйегінде Қазақстан Үкіметі
Бүгінде өзіне тән логистикалық үлгіні қалптастырып үлгерген компания
9
3. Өнеркәсіп деңгейінде инновациялық әлеуетті көтеру басты мақсат.
3.1. Қазақстан өнеркәсібінде инновациялық әлеуетті көтеру жолдары
Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында бәсекеге қабілетті елді қалыптастыру
Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге жету үшін ең
Ескірген капиталды ұзақ уақыт сақтау еліміздің өндірістік аппаратының
Оларды өз уақытында ауыстыру, техникамен қайта жарақтандыру, жаңғырту,
Кәсіпорындағы базаның ескіре бастауы мен инвестициялық тартымдылық болмау
Инновацияны енгізуді жеделдету көзіне инвестиция жататын, бірақ бұл
Көптеген ғылыми ізденістерде, соның ішінде еліміздегі экономикалық әдебиеттерде
Осыған байланысты инновацияны әзірлеу үшін қажетті білімнің ғылыми
Өнеркәсіптік кәсіпорынның инвестициялық-инновациялық әлеуеті (өнеркәсіп, сала, кәсіпорын бойынша)
Экономикасы дамыған елдерде инновациялық қызмет кәсіпқой менеджментпен үйлестіріле
Шетелдің өнеркәсіптік кәсіпорындар тәжірибесінен кәсіпорын басшыларының инновациялық
Инновациялық мүмкіндіктерді іздестіру және өнеркәсіптік салалар үшін
Мемлекет қазіргі кезде пассивті түрдегі инвестициялық саясат түрінен
Қазақстанда дайын өнім өндіруге, өндірісті дамытуға салымдардың аз
Даму институттары жобаларды қаржыландыруда белгілі бір операциялар мен
Әрине олар қосылған құндардың технологиялық және экономикалық тізбектілігін
Мемлекет бюджетінен бөлінген қаржылардан құрылған институттарды қалыптастыру арқылы
Осы бағытта жүргізіліп жатқан іс-шараларды зерттей келе, Даму
Мемлекеттік деңгейде инновациялық басымдылықтарды таңдау критарийлеріне :
жобаның жиынтық коммерциялық тиімділігі;
жаңалықтардың жалпы мемлекетік және әлеуметтік мәні;
ғылыми және техникалық жаңалықтар деңгейі;
тиісті облыстарда өзекті техникалық және технологиялық міндеттірді шешуге
салааралық бағыттылық, инновациялық облыстарда жаңа технологияны дамытуға дүпү
әлемдік нарықта тауарлар мен қызмет түрлерінің позициясын күшейту;
мамандармен қамтамасыз ету, санаткерлік әлеуеттің өсуін ынталандыру;
ақпараттармен және патенттермен, лицензиялармен қамтамасыз ету дәрежесі;
қаржыландырудың әртүрлі көздерін тарту мүмкіндіктерін күшейту;
жобаны жүзеге асырудың ұйымдастыру-басқару механизмінің болуы;
қоршаған орта жағдайны әсер ету;
тәуекел деңгейі жатады.
Отандық өнеркәсіпті технологиялық тұрғыдан индустрияландыру үшін алдыңғы қатарлы
Шетелдерде жаңа технологиялардың үлгісін демонстрациялау механизмі жолға қойылған,
жеке инвесторлардың қаржылары;
инвестициялық институттар;
зейнетақы қорлары;
сақтандыру компаниялары;
әртүрлі үкіметтік агентстволармен халықаралық ұйымдардың қаржылары салынады.
Аймақтарда, ірі кәсіпорындарда инновациялық қорлар құру ғылыми-техникалық парктер
Өндірістік кәсіпорындарда өндірісті техникамен жарақтандыру қосымша инвестицияларды қажет
Қазіргі кезде технологиялық үрдістерді жаңарту мен ресурстарды үнемдеу
Сөзсіз, технологиялық инновациялар өте қымбат болғандықтан, оларды табыс
Өнеркәсіпте инвестициялық-инновациялық әлеуетті көтерудің негізгі мақсаттарына мыналарды жатқызуға
а) өнеркәсіптің инновациялық әлеуетін көтеру;
б) өнеркәсіп салалары құрылымындағы қарама-қайшылықтарды жою;
в) өнеркәсіп өнімдері мен қызмет түрлерінің тұтыну нарығын
г) өнеркәсіп технологиясының ескіруіне жол бермеу;
д) өндірістік-экологиялық проблемаларды шешу;
ж) индустрияландыру үрдістерін инновациялық және инвестициялық ресурстармен қамтамасыз
е) өнеркәсіпті қайта индустрияландырудың негізгі өзегіне инвестициялық-инновациялық әлеуетті
Нарық жағдайында инновациялық сфера тоқырау құбылыстарына тез сезімталдық
Көп жағдайда инновациларды өндіріске енгізу кезінде кездесетін қаржы
Жаңа технологиялар іргелі және қолданбалы зерттеулер негізінде кәсіпорындардың
Кең ауқымда алғанда, инновациялық әлеуетті көтеруде өндірістерді жаңа
Біздің пікірімізше, инновациялық қызметтің тиімділігі деп, кең ұғымда
Инновциялық жаңалықтардың тиімділігі келесі көрсеткіштер жүйесімен анықталады:инновациялық циклдың
Индустриялық дамыған мемлекет қатарына отандық экономиканың қосылуы үшін
Қазақстан өнеркәсібінде инновациялық әлеуетті көтеру үшін:
инновациялық стратегияның басым бағыттарын анықтау;
инновациялық қызметтің белсенділігін күшейтетін экономикалық, институтционалдық және нормативті-құқықтық
ғылыми-өндірістік және инновациялық инфрақұрылымды дамыту;
инновация облысында халықаралық байланысты күшейтуге ықпал ету, технологиялық
инновациялық мақсатқа арналған қаржы ресурстарын пайдалану механизмін қалыптастыру;
маркетингтік, аналитикалық және конъюктуралық зерттеу орталықтарын құру арқылы
амортизация нормаларын ырықтандыру қажет.Жеке алғанда, негізгі қорларды жаңарьу
ғылыми нәтижелерді енгізуге, техникалық деңгейді және өнімнің бәсекеге
өнеркәсіп салаларына импортпен келетін техника, технология мен отандық
Инновациялық аяға мемлекеттік емес қаржы институттарынан қосымша ақша
Инновациялық үрдістердің тиімділігін арттыру және тездетудің түйінді факторына
3.2.Отандық инновациялық инфрақұрылым элементтерін дамытудың әдіснамалық негіздері.
ҚР «Инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау туралы» заңына сәйкес
Технологиялық парктер әлемдік инновациялық инфрақұрвлвм элементтерінің негізгісі болып
Ұлттық инновациялық инфрақұрылым элементтерінің ішінде технологиялық парктерді дамытудың
Біріншіден, мемлекеттік қолдау. Мемлекеттің белсенді рөлі бірінші кезекте
Мемлекеттің жеке капиталмен серіктестігі инновациялық даму үрдісіне жеке
Екіншіден, еліміздегі технопарктер кез-кеоген ғылыми өнертабысты, кез-келген
Үшіншіден, арнайы өндірістік-экономикалық аймақтардың санын ұлғайту және олардағы
Төртіншіден, жоғары оқу орындарының жанынан ғылыми-зерттеу орталықтарын ашуды
Бесіншіден, технопарктерді мемлекеттің қоғамдық, өндірістік, әлеуметтік, ғылыми және
рәсімдеу және инновациялық жобаны дайындау үшін жеке және
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
Қаржы-қаражат ( Финансы Казахстана ) Научно-практический журнал 6/2007
Өзгеріс инновация
Өнімділік
Техноло-гиялық
Мәдени
Құрлым-дық